Wprowadzenie: Naliczanie odsetek

W księgowości finansowej stosowane są dwa rodzaje naliczania odsetek. Naliczanie odsetek od zaległych pozycji oraz naliczanie odsetek od sald kont. Oba typy mogą być stosowane zarówno dla kont osobistych (dłużników i wierzycieli), jak i dla kont księgi głównej. Aplikacja Lista: Naliczanie odsetek udostępnia aplikację do naliczania odsetek od zaległości lub naliczania odsetek od sald dla kont osobistych i kont księgi przychodów i rozchodów.

Odsetki za zwłokę naliczane są dla rozrachunków, które nie zostały rozliczone w terminie. Odsetki naliczane są również za dzień, w którym dokonano płatności, jeśli płatność wpłynęła po terminie. Okres naliczania tych odsetek opiera się na terminie płatności plus dni tolerancji lub dacie ostatniego rozliczenia odsetek zapisanego w rozrachunku i dacie, w której dokonano rozliczenia odsetek. Oznacza to, że w obliczeniach odsetek mogą być również uwzględniane pozycje, które zostały już rozliczone, ale których termin płatności został przekroczony w momencie płatności.

Alternatywnie, odsetki ujemne (odsetki od sald kredytowych) mogą być naliczane, jeśli termin płatności pozycji salda kredytowego został przekroczony. Salda kredytowe mogą wynikać np. z not uznaniowych, nadpłat lub płatności na rachunek. Jeśli ujemne odsetki spowodują powstanie salda kredytowego podczas określania łącznych odsetek z obliczeń odsetek, tworzona jest nota uznaniowa odsetek.

Podczas obliczania odsetek dla kont księgi głównej z rozrachunkami, np. pożyczkami dla pracowników lub udziałowców, okres obliczeniowy nie jest określany na podstawie terminu płatności. W takim przypadku okres naliczania jest określany na podstawie daty dokumentu lub daty ostatniego rozliczenia odsetek zapisanego w rozrachunku oraz daty wykonania rozliczenia odsetek.

Odsetki od sald rachunków naliczane są w ramach naliczania oprocentowania salda. Okres obliczeniowy definiuje się poprzez określenie okresu początkowego i końcowego, w którym salda są brane pod uwagę przy obliczaniu odsetek.

Stopy procentowe wymagane do obliczenia odsetek są zdefiniowane w profilach odsetkowych według grup odsetek. Dla kont osobistych i kont księgi głównej należy stosować oddzielne profile odsetkowe. Określając moduły tekstowe dla każdego profilu odsetkowego, możliwe jest zmienne kontrolowanie tekstów dla dokumentów naliczania odsetek.

Poszczególne konta osobiste można wykluczyć z naliczania odsetek za pomocą pola Blokada naliczania odsetek w danych podstawowych partnera. Z drugiej strony, konta księgi głównej są brane pod uwagę przy obliczaniu odsetek tylko wtedy, gdy są do tego upoważnione.

W trybie zmiany szczegółowego wyświetlania rozrachunków użytkownik może wykluczyć poszczególne rozrachunki z naliczania odsetek. Rozrachunki, którym przypisano wartość nie podlega oprocentowaniu, nie są brane pod uwagę podczas tworzenia propozycji odsetek.

Ponadto rozrachunki, które znajdują się w propozycji odsetek, są blokowane dla dalszych przebiegów naliczania odsetek. Ma to zastosowanie do momentu, gdy rozrachunki zostaną ponownie zwolnione przez operację naliczania odsetek lub przez usunięcie propozycji odsetek. Oznacza to, że kilka propozycji odsetek może być przetwarzanych równolegle.

Definicja terminów

Odsetki za zwłokę — odsetki za zwłokę są naliczane dla rozrachunków, które nie zostały uregulowane w terminie. Odsetki naliczane są również za dzień, w którym dokonano płatności, jeśli płatność wpłynęła po terminie.

Oprocentowanie sald — odsetki od sald są naliczane od sald konta. Okres obliczeniowy definiuje się poprzez określenie okresu początkowego i końcowego, w którym salda są uwzględniane przy obliczaniu odsetek.

Ustawienia

W tej sekcji opisano, które dane podstawowe należy wcześniej skonfigurować w celu przeprowadzenia naliczania odsetek.

Konfiguracja

Najpierw należy zdefiniować podstawowe informacje dotyczące naliczania odsetek w aplikacji Konfiguracja w ramach głównej funkcji Księgowość finansowa.

W funkcji Dokumenty użytkownik wprowadza różne ustawienia dotyczące danych wyjściowych dokumentów księgowych w naliczaniu odsetek. Przykładowo, wybierany jest szablon dokumentu, który kontroluje strukturę dokumentu Naliczanie odsetek. Ustawienia te służą jako wartości domyślne i mają zastosowanie, jeśli w naliczaniu odsetek nie wprowadzono żadnych innych specyfikacji. Jeśli dla danej kategorii dokumentów księgowych skonfigurowano kilka ustawień, używane jest ustawienie oznaczone jako preferowane.

Użytkownik może także zdefiniować różne ustawienia w funkcji Wartości domyślne w zakładce Naliczanie odsetek.  Jeśli odsetki mają zostać zaksięgowane, w tym miejscu można określić rodzaje dokumentów dla naliczania odsetek, uznaniowych not odsetkowych i księgowania na kontach księgi głównej. Ze względu na to, że naliczanie odsetek jest zwykle wykonywane tylko dla grup kont (dłużników, wierzycieli lub kont księgowych), które są aktywowane do naliczania odsetek, użytkownik musi aktywować odpowiednie pole dla grupy kont, dla której chciałby naliczać odsetki. Jeśli to pole zostało aktywowane, w każdym przypadku należy również określić standardowy profil odsetek.

Rodzaje dokumentów księgowych

W przypadku rodzajów dokumentów księgowych używanych do obliczania odsetek, ustawienia należy wprowadzić w aplikacji Rodzaje dokumentów księgowych w zakładce Księgowanie. Schematy numeracji, które mają być używane do naliczania odsetek, należy określić tutaj w podzakładce Schemat numeracji.

Profile odsetek

Profil odsetek zawiera okresy ważności i dane do obliczania i księgowania odsetek. Określa się tutaj grupy odsetek, dopłaty do stóp procentowych, konta odsetkowe, warunki płatności itp. Użytkownik definiuje również dla profilu odsetek, które dokumenty księgowe są generowane w celu naliczenia odsetek i w jaki sposób są one wyprowadzane. Może on aktywować profil odsetek dla naliczania odsetek od zaległości i naliczania odsetek od sald.

Oddzielne profile odsetek muszą być używane dla kont osobistych i kont księgowych. Przykładowo, jeśli użytkownik określił standardowy profil odsetek dla dłużników w aplikacji Konfiguracja, wówczas jest on używany dla wszystkich dłużników, którym nie przypisano innego profilu odsetek w danych podstawowych partnera. Jeśli więc użytkownik chciałby traktować wszystkich klientów tak samo przy obliczaniu odsetek, wprowadza on tylko standardowy profil odsetek w aplikacji Konfiguracja. Jeśli jednak użytkownik chciałby zróżnicować naliczanie odsetek, wówczas potrzebuje on różnych profili odsetek. Dla tych klientów, dla których chciałby odejść od standardu, należy określić inny profil odsetek w danych podstawowych partnera. Procedura ta dotyczy również profili odsetek dostawców i kont księgowych.

Aplikacja Profile odsetek została szczegółowo opisana w artykule Profile odsetek.

Grupy odsetkowe

Grupy odsetek są zarządzane w aplikacji Grupy odsetek i zawierają podstawowe informacje o odsetkach. Do każdej grupy odsetek przypisany jest typ kalkulacji. Ze względu na to, że w księgowości finansowej odsetki naliczane są codziennie, używane tutaj grupy odsetek mają przypisany typ kalkulacji Obliczenie z dokładnością do dnia. Użytkownik może wprowadzić dowolną liczbę stóp odsetek dla każdej grupy odsetek. Stopy odsetek są wprowadzane z datą obowiązywania.

Szczegółowy opis tej aplikacji można znaleźć w artykule Grupy odsetek.

Formularze/teksty

Formularze do rozliczania odsetek, naliczania odsetek i oprocentowania salda są tworzone wraz z naliczaniem odsetek, w zależności od rodzaju naliczania odsetek. Formularze te składają się z dwóch modułów tekstowych i listy odpowiednich rozrachunków lub sald. Pierwszy moduł tekstowy ma typ Tekst nagłówka i jest drukowany przed listą rozrachunków lub sald. Drugi moduł tekstowy jest typu Stopka i jest drukowany po liście. Zazwyczaj reprezentuje on formułę powitania. Elementy tekstowe muszą być przechowywane w aplikacji Elementy tekstowe. W używanych profilach odsetek w zakładce Teksty należy wprowadzić co najmniej jeden element tekstowy typu Tekst nagłówka i jeden typu Stopka. Teksty te są następnie używane w odpowiednich formularzach (rozliczanie odsetek, naliczanie odsetek i oprocentowania salda).

W modułach tekstowych można używać symboli zastępczych, które są później zastępowane rzeczywistymi wartościami w obliczeniach odsetek, np. termin płatności netto, kwota odsetek, metoda naliczania odsetek itp.

Zwroty formalne w korespondencji

W formularzach naliczania odsetek dla kont osobistych można zwracać się do odbiorców za pomocą formuł powitania z pozdrowieniem i formułą pożegnania, które są zwyczajowe w języku korespondencyjnym. Formuła powitania składa się z tekstu, pozdrowienia, tytułu, nazwy i prefiksów nazwy.

Teksty formuł powitalnych i zamykających są zarządzane dla każdego pozdrowienia, kontekstu i języka w aplikacji Zwroty formalne w korespondencji. Opis aplikacji można znaleźć w artykule Zwroty formalne w korespondencji.

W przypadku elementów tekstowych formularzy symbole zastępcze {greeting} są dostępne jako formuła powitania na początku i {valediction} jako formuła zakończenia (formuła pożegnalna) na końcu. Te symbole zastępcze są zastępowane wartościami z formuły powitania podczas tworzenia formularza.

Proces obliczania odsetek

Ta sekcja zawiera krótki przegląd procesu naliczania odsetek od zaległości i naliczania odsetek od sald. Cały proces jest kontrolowany za pomocą aplikacji Lista: Naliczanie odsetek.

Lista: Naliczanie odsetek

Aplikacja Lista: Naliczanie odsetek jest centralną aplikacją do naliczania odsetek.  W tej aplikacji wszystkie wygenerowane propozycje stóp odsetek są wyświetlane i dalej przetwarzane za pomocą akcji.

Szczegółowy opis tej aplikacji można znaleźć w artykule Lista: Naliczanie odsetek.

Akcja [Generuj propozycję odsetek]

Aby obliczyć oprocentowanie salda lub naliczyć odsetki dla rozrachunków należności, użytkownik musi najpierw wygenerować propozycję odsetek. Aplikacja Generowanie propozycję odsetek udostępnia obszerne pola wyboru, których można użyć np. do określenia, które konta i rozrachunki są brane pod uwagę w propozycji odsetek.

Za pomocą akcji [Generuj propozycję odsetek] w tej aplikacji użytkownik może określić okres naliczania, określając datę rozliczenia odsetek dla odsetek od zaległości lub okres księgowania dla odsetek od sald.

Propozycja odsetek jest generowana z uwzględnieniem dokonanego wyboru. Określane są konta i rozrachunki, dla których odsetki mają być naliczane na podstawie okresu naliczania. Te rachunki i rozrachunki są przenoszone do propozycji. Lista propozycji odsetek jest generowana automatycznie dla tej propozycji.

Szczegółowy opis tej aplikacji można znaleźć w artykule Generowanie propozycji odsetek.

Akcja [Edytuj propozycję odsetek]

Zanim użytkownik będzie mógł przeprowadzić naliczanie odsetek dla propozycji odsetek, musi on edytować propozycję w aplikacji [Edytuj propozycję odsetek]. W ramach procesu edycji można całkowicie usunąć rachunki z propozycji lub dodać, zmienić lub usunąć tylko poszczególne pozycje rachunku. Aby móc edytować propozycję odsetek, należy ją najpierw zablokować. Uniemożliwi to m. in. wybranie tej propozycji do naliczania odsetek lub jej edycję przez innego użytkownika. Po edycji propozycji odsetek można ją ponownie wydrukować w celu sprawdzenia.

Szczegółowy opis tej aplikacji można znaleźć w dokumencie Edycja propozycji oprocentowania.

Akcja [Dokonaj naliczenia odsetek]

Użytkownik może skorzystać z tej akcji, aby wykonać naliczenia odsetek dla wybranej propozycji odsetek. Naliczenie to jest również drukowane automatycznie. Data ostatniego naliczenia odsetek dla każdego rozrachunku jest zapisywana dla pozycji zawartych w propozycji odsetek. W przypadku odsetek za zwłokę dla kont osobistych i naliczania odsetek dla kont księgi głównej, data ta pochodzi z daty rozliczenia odsetek.

Odsetki są księgowane w momencie naliczania odsetek, pod warunkiem, że pole Księguj odsetki zostało aktywowane przy wyborze propozycji lub podczas edycji propozycji odsetek. Jeśli pole to zostało aktywowane, odsetki są naliczane tylko w celu wyświetlenia i wydruku rozliczeń odsetek, naliczania odsetek i oprocentowania salda.

Więcej informacji na temat tej akcji można znaleźć w artykule Lista: Naliczanie odsetek.

Akcja [Drukuj naliczanie odsetek]

Po wykonaniu naliczenia odsetek jest ono również automatycznie drukowane. Możliwe jest ponowne wydrukowanie kalkulacji odsetek za pomocą akcji [Drukuj kalkulację odsetek].

Akcja [Stornuj naliczanie odsetek]

Za pomocą tej akcji można stornować wszystkie księgowania, które zostały utworzone na podstawie zaksięgowanego przebiegu naliczania odsetek. Anulować można tylko te operacje naliczania odsetek, które zostały już wykonane. W przypadku pozycji zawartych w przebiegu naliczania odsetek, data ostatniego naliczenia odsetek jest resetowana do daty przedostatniego naliczenia odsetek.

Szczegółowy opis tej akcji znajduje się w artykule Lista: Naliczanie odsetek.

Czy ten artykuł był pomocny?