Czym jest GPSR?
GPSR (ang. General Product Safety Regulation) to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988, przyjęte 10 maja 2023 roku, którego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej. Rozporządzenie to zastępuje wcześniejszą dyrektywę o ogólnym bezpieczeństwie produktów z 2001 roku (Dyrektywa 2001/95/WE), uwzględniając współczesne wyzwania związane z rozwojem handlu elektronicznego, technologii oraz globalizacją rynków. Głównym celem jest ochrona konsumentów i ujednolicenie przepisów bezpieczeństwa produktów na terenie całej UE, aby zagwarantować ich zgodność z unijnymi normami.
Kluczowe założenia:
- GPSR dotyczy wszystkich produktów konsumenckich dostępnych w UE, zarówno tych produkowanych lokalnie, jak i importowanych z krajów trzecich.
- Rozporządzenie ma zastosowanie w przypadku sprzedaży konsumenckiej (B2C). Transakcje B2B nie podlegają tym regulacjom.
- Regulacja obejmuje produkty fizyczne, ale także związane z nimi usługi, np. aplikacje do zarządzania produktami.
- Rozporządzenie GPSR dotyczy zarówno produktów nowych, jak i używanych, naprawionych i odnowionych.
- GPSR dotyczy zarówno sprzedaży stacjonarnej (offline) jaki i online.
Od kiedy obowiązuje Rozporządzenie GPSR?
Rozporządzenie wchodzi w życie 13 grudnia 2024 roku. Od tego momentu wszystkie Twoje oferty w sklepie internetowym oraz na platformach typu marketplace powinny spełniać wymogi Rozporządzenia.
Kogo dotyczy GPSR?
Rozporządzenie GPSR definiuje i szczegółowo określa obowiązki dla producentów, importerów i dystrybutorów.
1. Producent
Producent oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która wytwarza produkt lub która zleca zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i sprzedaje ten produkt pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym.
Przykładowe obowiązki:
- Wytwarzanie produktów zgodnych z wymogami bezpieczeństwa określonymi w GPSR.
- Monitorowanie bezpieczeństwa produktu po jego wprowadzeniu na rynek oraz podejmowanie działań naprawczych (np. wycofanie z rynku lub informowanie konsumentów o zagrożeniach).
2. Importer
Importer oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii i wprowadza do obrotu w Unii produkt pochodzący z państwa trzeciego.
Przykładowe obowiązki:
- Przed wprowadzeniem produktu do obrotu importerzy zapewniają, aby produkt był zgodny z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa.
- Weryfikacja, czy produkty są odpowiednio oznakowane i posiadają instrukcje w językach krajów UE, w których będą sprzedawane.
3. Dystrybutor
Dystrybutor oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną w łańcuchu dostaw, niebędącą producentem ani importerem, która udostępnia produkt na rynku.
Przykładowe obowiązki:
- Sprawdzanie, czy produkty są właściwie oznakowane i mają wymagane dokumenty (np. instrukcje użytkowania, certyfikaty).
- Wstrzymanie sprzedaży produktów, jeśli wiadomo lub istnieje podejrzenie, że są one niezgodne z wymogami bezpieczeństwa, oraz zgłoszenie tego odpowiednim organom nadzoru.
Pamiętaj, że to tylko przykładowe obowiązki, które szczegółowo opisuje Rozporządzenie GPSR.
Jakie zmiany wprowadza GPSR?
W porównaniu do dotychczasowych przepisów, Rozporządzenie GPSR wprowadza bardziej kompleksowe podejście do bezpieczeństwa produktów, dostosowując przepisy do współczesnych wyzwań technologicznych i specyfiki rynku online. Nowe regulacje nakładają większą odpowiedzialność na producentów, importerów, dystrybutorów i platformy internetowe, co ma zapewnić wyższy poziom ochrony konsumentów w UE. Poniżej przykładowe porównanie kilku zmian wynikających z Rozporządzenia GPSR:
Obszar | Dotychczasowe przepisy (Dyrektywa 2001/95/WE) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 , czyli GPSR |
---|---|---|
Zakres regulacji | Nie dotyczą handlu online. | Dotyczą całego obszaru sprzedaży, zarówno stacjonarnego (offline) jak i online. |
Zastosowanie regulacji w sprzedaży | Dotyczy tylko produktów fizycznych. | Dotyczy produktów fizycznych, produktów z AI, IoT, produktów cyfrowych i ogólnie pojętego e-Commerce. |
Identyfikacja produktu | Brak wymagań. |
Obowiązek udostępniania informacji umożliwiających identyfikację produktu, w tym jego obraz, rodzaj, a także inne identyfikatory produktu. |
Obowiązki importerów i dystrybutorów | Ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa. |
Rozszerzone obowiązki, w tym weryfikacja zgodności i prowadzenie dokumentacji. |
Wycofanie produktu | Obowiązek wycofania produktu niebezpiecznego na poziomie krajowym. |
Obowiązek wycofania produktu niespełniającego wymogów GPSR lub niebezpiecznego na poziomie całej Unii Europejskiej. |
Wymogi wobec instrukcji i oznakowania | Brak szczegółowych regulacji. |
Obowiązek zapewnienia, że wszystkie produkty posiadają czytelne oznakowanie i instrukcje w językach państw UE, w których są sprzedawane. |
Podmiot odpowiedzialny | Brak szczegółowej definicji. |
Wprowadza pojęcie osoby odpowiedzialnej za produkty wprowadzone do obrotu w Unii Europejskiej. Osoba odpowiedzialna to podmiot zlokalizowany w Unii Europejskiej, który jest odpowiedzialny za wprowadzenie danego produktu na rynek UE. Może to być producent, importer, autoryzowany przedstawiciel lub dostawca usług odpowiedzialny za realizację zamówień. |
Wprowadzenie systemu ostrzegania | Brak. | Rozporządzenie GPSR wprowadza pojęcie systemu Safety Gate, mające na celu poprawę bezpieczeństwa produktów nieżywnościowych w Unii Europejskiej. System Safety Gate składa się z trzech kluczowych elementów:
Te trzy elementy systemu Safety Gate stanowią kluczowe narzędzie w zapewnianiu ochrony konsumentów i poprawie bezpieczeństwa produktów w Europie. |
Jakie są obowiązki Sprzedawcy według GPSR?
- Sprzedawcy muszą upewnić się, że wszystkie produkty oferowane konsumentom są bezpieczne i zgodne z normami bezpieczeństwa UE. To oznacza, że produkty muszą być wolne od wad i nie stanowić zagrożenia dla zdrowia lub życia konsumentów.
- Sprzedawcy muszą dostarczać konsumentom pełne informacje na temat produktu, w tym instrukcje użytkowania, ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa oraz informacje o potencjalnych zagrożeniach związanych z produktem.
- Sprzedawcy mają obowiązek monitorowania bezpieczeństwa produktów po ich wprowadzeniu na rynek. Jeśli stwierdzą, że dany produkt stwarza zagrożenie, muszą niezwłocznie poinformować o tym organy nadzoru rynku oraz konsumentów.
- Sprzedawcy są zobowiązani do reagowania na skargi konsumentów dotyczące bezpieczeństwa produktów.
- W przypadku, gdy sprzedawca dowie się, że produkt jest niebezpieczny, ma obowiązek podjąć działania w celu wycofania go z rynku oraz poinformowania konsumentów o zagrożeniach. Musi również współpracować z organami nadzoru w tej kwestii.
Które produkty są wykluczone przez GPSR?
Rozporządzenie nie ma zastosowania dla:
- produktów leczniczych do stosowania u ludzi ani do weterynaryjnych produktów leczniczych;
- żywności;
- pasz;
- żywych roślin i zwierząt, organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie stosowanych w sposób ograniczony, a także do produktów z roślin i zwierząt bezpośrednio związanych z ich przyszłym rozmnażaniem;
- produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych;
- produktów ochrony roślin;
- sprzętu wykorzystywanego przez konsumentów do przemieszczania się lub podróży, w przypadku gdy jest on obsługiwany bezpośrednio przez usługodawcę w ramach usługi transportowej świadczonej konsumentom i nie jest obsługiwany przez samych konsumentów;
- statków powietrznych;
- antyków.
Jakie są kary za nieprzestrzeganie GPSR?
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (GPSR) nakłada na producentów, importerów i dystrybutorów obowiązek zapewnienia, że wprowadzane na rynek produkty są bezpieczne dla konsumentów. Nieprzestrzeganie tych przepisów może skutkować nałożeniem surowych kar finansowych. Warto podkreślić, że GPSR nie precyzuje konkretnych wysokości kar, pozostawiając to w gestii państw członkowskich. Rozporządzenie wymaga jednak, aby sankcje były skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
Comarch e-Sale a GPSR
Obecnie pracujemy nad tym by dostosować Comarch e-Sklep / Comarch e-Sale do wymogów Rozporządzenia GPSR. Niebawem udostępnimy kolejne artykuły, które pomogą Ci zaktualizować oferty i dostosować je zarówno w e-Commerce jak i powiązanych integracjach. Śledź nasze Centrum Pomocy, by być na bieżąco!
Potrzebujesz dostosować ofertę e-Commerce w integracji z innym systemem ERP? Sprawdź nasz poradniki!
- Jak dostosować Comarch e-Sale do wymogów GPSR (w integracji z Comarch ERP XT)?
- Jak dostosować Comarch e-Sale do wymogów GPSR (w integracji z Comarch ERP Optima)?
- Jak dostosować Comarch e-Sale do wymogów GPSR (w integracji z Comarch ERP XL)?
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących poruszanych kwestii, zaleca się skonsultowanie z prawnikiem, celem upewnienia się, że Twój sklep spełnia wymogi Rozporządzenia. Dodatkowo wszystkie informacje zapisane są bezpośrednio w Rozporządzeniu GPSR.