Rozliczenie deklaracji VAT według struktury sprzedaży ma miejsce wtedy, gdy podatnik prowadzi sprzedaż w stawce opodatkowanej oraz zwolnionej i nie przysługuje mu prawo odliczenia całości podatku z faktur zakupu (art. 90 Ustawy o podatku od towarów i usług).
Na podstawie wartości ilorazu rocznej sumy sprzedaży opodatkowanej do sumy sprzedaży całkowitej (opodatkowanej i zwolnionej) ustalana jest procentowa wartość współczynnika struktury sprzedaży, który to stanowi podstawę do proporcjonalnego odliczenia podatku VAT od dokonanych zakupów.

Aby program sam mógł obliczać wartość współczynnika struktury sprzedaży ważne jest określanie następujących parametrów:

Uwzględniaj – stawka opodatkowana
Tylko w mianowniku – stawka zwolniona
Nie uwzględniaj – stawka nie podlega

Tak – odliczamy VAT w całości
Nie – nie odliczamy VAT-u w ogóle
Warunkowo – odliczamy VAT w takiej wysokości jaka wynika z współczynnika struktury sprzedaży

Przy obliczaniu deklaracji VAT-7 Użytkownicy, którzy stosują strukturę sprzedaży, a nie ewidencjonowali dokumentów sprzedaży w programie Comarch ERP Optima za rok poprzedni, powinni wskazać wartość współczynnika struktury sprzedaży ręcznie, poprzez zaznaczenie na deklaracji parametru: Współczynnik szacunkowy struktury sprzedaży i wprowadzenie odpowiedniej wartości procentowej.

Jeśli faktury sprzedaży były wprowadzane do rejestrów VAT w ciągu roku poprzedzającego obliczenie korekty VAT współczynnik zostanie wyliczony automatycznie, podczas obliczania deklaracji za styczeń (nie zaznaczamy wówczas parametru: Współczynnik szacunkowy struktury sprzedaży).

Na podstawie współczynnika z poprzedniego roku jest obliczany podatek naliczony do odliczenia od zakupów dokonanych w tym roku. Nazwijmy go współczynnikiem szacunkowym na ten rok.

Po zakończeniu roku jest obliczany rzeczywisty współczynnik (jest to jednocześnie współczynnik szacunkowy na kolejny rok). Po jego obliczeniu wiemy czy za dużo, czy za mało odliczyliśmy w poprzednim roku i czy należy obliczyć korektę.
Jeśli rzeczywisty współczynnik różni się od szacunkowego więcej niż 2 punkty procentowe, to należy obliczyć korektę podatku naliczonego (art. 91 ust 1).
Program oblicza korekty automatycznie na deklaracji za pierwszy miesiąc/kwartał roku (art. 91 ust. 3).

Użytkownik ma możliwość automatycznego podziału odliczeń TAK/NIE na pozycji dokumentu w Rejestrze zakupów VAT zgodnie ze wskazanym przez siebie wskaźnikiem np. 50 %.

Parametr Podziel odliczenia na formularzu kategorii
Na formularzu kategorii o typie kosztowym jest dostępny parametr Podziel odliczenia. Po jego zaznaczeniu następuje wyszarzenie pola Odliczenia i aktywne staje się pole przeznaczone na wprowadzenie procentu odliczenia.
Mechanizm automatycznego podziału odliczeń działa w oparciu o parametr Podział odliczeń w rejestrze VAT zakupu dostępny w Konfiguracji Firmy/ Księgowość/ Parametry. Decyduje on o tym, w jaki sposób będzie następowało rozbicie pozycji faktury. Domyślnie zaznaczona jest opcja Netto i VAT oznaczająca, iż podział wybranej pozycji w Rejestrze VAT zakupu będzie dotyczył zarówno kwoty netto i VAT. Wybór drugiego wariantu – VAT – spowoduje powstanie dwóch pozycji, gdzie w jednej z nich zostanie ujęta kwota netto w całości oraz VAT zgodnie z procentem odliczenia (Tak lub Warunkowo) oraz w drugiej pozycji zostanie ujęta pozostała wartość podatku VAT z odliczeniem na Nie.

Funkcja Podziel odliczenia Tak/Nie
Na pozycji faktury w Rejestrze VAT zakupu Użytkownik ma możliwość ręcznego podziału odliczeń. Funkcja dostępna jest pod prawym klawiszem myszy z poziomu menu kontekstowego lub poprzez wciśnięcie klawiszy: <ALT>+<P>.
Po wybraniu opcji Podziel odliczenia Tak/Nie podpowiada się okno, w którym należy wskazać procent odliczenia oraz jeden z wariantów podziału: Netto, VAT lub sam VAT. Domyślnie ustawienie opcji podziału związane jest z ustawieniem parametru w Konfiguracji – Podział odliczeń w rejestrze VAT zakupu.

Funkcja została zaprezentowana na filmie instruktażowym dostępnym tutaj.

Możliwość utworzenia dokumentów wewnętrznych pojawia się w momencie zapisywania oryginalnej faktury zakupu pod warunkiem, że:

Od wersji 2017.0 umożliwiono zbiorcze generowanie dokumentów wewnętrznych. W tym celu należy zaznaczyć dokumenty, dla których chcemy wygenerować dokumenty wewnętrzne należy wybrać opcję generowanie zbiorczego dokumentu wewnętrznego zakupu. Dokument utworzy się, jeżeli wszystkie wskazane faktury wystawione zostały na ten sam podmiot oraz z takim samym miesiącem rozliczenia w deklaracji VAT-7. W przypadku metody kasowej pod uwagę brana jest data zakupu/sprzedaży. Kontrahent nadrzędny oraz kontrahent duplikat traktowani są jako różne podmioty. Zbiorczy dokument wewnętrzny generowany jest osobno dla każdego rodzaju transakcji.

Funkcja została zaprezentowana na filmie instruktażowym dostępnym tutaj.

Poniższa tabela zawiera informacje w jaki sposób faktury sprzedaży są kwalifikowane na deklaracje dla podatku od towarów i usług, wg wzoru 18.

Poz. na VAT 7	Stawka VAT	Rodzaj faktury	Rodzaj sprzedaży	Rodzaj transakcji	Uwagi
10	ZW	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Krajowa	Uwzględnia NP, jeśli jest ustawiony parametr „Uwzględniać sprzedaż nie podlegającą VAT na VAT-7” i transakcja krajowa.
		FA zwykłe	wszystkie	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca Eksport, Eksport – zwrot Krajowa – podatnikiem jest nabywca Pozaunijna – podatnikiem jest nabywca
		FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Poza terytorium kraju (stawka NP)
11	Wszystkie	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Dostawa poza terytorium kraju	Zawsze uwzględnia NP (niezależnie od ustawienia parametru Uwzględniać sprzedaż nie podlegającą VAT na VAT 7)
	NP	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Poza terytorium kraju (stawka NP)
		FA zwykłe	Usługi	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca Pozaunijna – podatnikiem jest nabywca
12	Wszystkie	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	Usługi	Dostawa poza terytorium kraju i zaznaczone „Rozliczać w VAT-UE”	Zawsze uwzględnia NP (niezależnie od ustawienia parametru Uwzględniać sprzedaż nie podlegającą VAT na VAT 7)
	NP	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	Usługi	Poza terytorium kraju (stawka NP) i zaznaczone „Rozliczać w VAT-UE”
	NP	FA zwykłe	Usługi	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca Pozaunijna – podatnikiem jest nabywca i dla każdej wymienionej transakcji zaznaczone „Rozliczać w VAT-UE”
13	0%	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Krajowa Poza terytorium kraju (stawka NP)
		FA zwykłe	wszystkie	Podatnikiem jest nabywca Eksport – zwrot VAT
14	0%	FA zwykłe	wszystkie	Eksport – zwrot VAT
15,16	3% 5%	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Krajowa Poza terytorium kraju (stawka NP)
		FA zwykłe	wszystkie	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna Eksport, Eksport – zwrot Krajowa – podatnikiem jest nabywca Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca Pozaunijna – podatnikiem jest nabywca
17,18	7% 8%	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Krajowa Poza terytorium kraju (stawka NP)
		FA zwykłe	wszystkie	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna Eksport, Eksport – zwrot Krajowa – podatnikiem jest nabywca Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca Pozaunijna – podatnikiem jest nabywca
19.20	22% 23%	FA zwykłe Dokument wewnętrzny	wszystkie	Krajowa Poza terytorium kraju (stawka NP)
		FA zwykłe	wszystkie	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna Eksport, Eksport – zwrot Krajowa – podatnikiem jest nabywca Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca Pozaunijna – podatnikiem jest nabywca
21	0%	FA zwykłe	Towary Śr. Transportu	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca
22	0%	FA zwykłe	Towary Śr. Transportu	Eksport
23,24	wszystkie	Dokument wewnętrzny	Towary Śr. Transportu	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna
25,26	wszystkie	Dokument wewnętrzny	Towary Śr. Transportu	Eksport, Eksport – zwrot
27,28	wszystkie	Dokument wewnętrzny	Usługi	Eksport, Eksport – zwrot
29,30	wszystkie	Dokument wewnętrzny	Usługi	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna
31	NP	FA zwykłe	wszystkie	Krajowa – podatnikiem jest nabywca	Tylko podatnicy VAT czynni
32,33	wszystkie	Dokument wewnętrzny	Towary, Śr. transportu	Wewnątrzunijna – podatnikiem jest nabywca, Pozaunijna – podatnikiem jest nabywca
34,35	wszystkie	Dokument wewnętrzny	Wszystkie	Krajowa – podatnikiem jest nabywca	Tylko podatnicy VAT czynni
38	wszystkie	Dokument wewnętrzny	Śr. Transportu	Wewnątrzunijna Wewnątrzunijna trójstronna

Z poziomu Konfiguracji Firmy/ Księgowość/Wydruki rejestrów VAT zostały określone stawki, które są pobierane do wydruków. Aby faktura o stawce 7% była uwzględniona na Wydruku pełnym 7 kolumn należy z poziomu Konfiguracji Firmy/Księgowość/Wydruki rejestrów VAT uwzględnić również tę stawkę.

Zgodnie z ustawą o VAT przywóz towarów z terytorium państwa, które nie należy do obszaru UE, stanowi import. W takim przypadku najbardziej istotne dla ewidencji są kwestie VAT i cła. Podstawą ujęcia jest zatem dokument odprawy celnej SAD zawierający informacje dotyczące cła, podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a także faktura informująca o wysokości zobowiązania wobec kontrahenta zagranicznego. W systemie jest to realizowane poprzez wprowadzenie specjalnego dokumentu korekty (FZKG) w module Faktury.

W przypadku pracy w programie jedynie z wykorzystaniem modułu księgowego i ewidencjonowania faktur w Rejestrze zakupu VAT, należy wprowadzić dwa osobne dokumenty:
1. Fakturę w walucie z wartością netto i stawką 0% lub NP na Kontrahenta zagranicznego (w preliminarzu pojawi się zobowiązanie wobec kontrahenta wg kursu z dokumentu SAD).
2. Dokument w PLN na Kontrahenta zagranicznego (pod JPK) składający się z dwóch pozycji: – pierwsza tylko z kwotą VAT (naliczony podatek VAT podlegający odliczeniu) – druga tylko z kwotą netto (w wysokości cła naliczonego na dokumencie SAD), płatnik Urząd Celny (w preliminarzu powstanie płatność na Urząd Celny).

Wydruk faktur uwzględnianych w danym miesiącu (kwartale) na deklaracji VAT-7 należy wykonać z poziomu: Rejestry VAT/ Rejestry VAT zakładka: Do deklaracji VAT-7. Dokumenty pojawią się automatycznie na liście po wybraniu odpowiedniego roku, miesiąca lub kwartału (w przypadku włączonej opcji Filtruj na bieżąco, jeżeli opcja ta nie jest włączona należy wcisnąć ikonę lejka).
W przypadku faktur zakupu należy w polu „Odliczenia” wybrać „Tak” albo „Warunkowo„. Odliczenia VAT na „Nie” nie są uwzględniane na deklaracji VAT-7.
Jeżeli Użytkownik wydrukuje zestawienie przy wybranej opcji „Odliczenia” – „Wszystkie” wówczas w przypadku gdy w rejestrze VAT będą jakieś dokumenty z odliczeniami na „Nie” kwota nie będzie się zgadzała z deklaracją VAT-7.