• Atrybuty dokumentu – na liście widoczne są wszystkie atrybuty typu atrybut dokumentu, jakie zostały zdefiniowane w programie. Atrybuty dokumentu nie są przenoszone na zakładkę automatycznie.
• Atrybuty kontrahenta – na liście widoczne są wszystkie atrybuty typu atrybut kontrahenta zdefiniowane w programie, niezależnie od tego, czy zostały przypisane na karcie kontrahenta.

W przypadku atrybutów dokumentu i atrybutów kontrahenta wpisywanych na dokument bezpośrednio z poziomu transakcji nie ma możliwości określenia wartości domyślnej dla atrybutu (użytkownik musi uzupełniać wartość bezpośrednio na dokumencie).

Atrybuty przypisane do dokumentu wraz z wartościami są przenoszone podczas kopiowania dokumentów.

Dla zaznaczonych na liście Faktur Sprzedaży i Zakupu poprzez operacje seryjne  można dodawać/ usuwać/ zmieniać atrybuty dokumentu oraz atrybuty wykorzystywane w Jednolitym Pliku Kontrolnym.

Przenoszenie atrybutów na dokumenty skojarzone i korygujące

Przenoszenie atrybutów na dokumenty skojarzone (w przypadku przekształceń dokumentów np.: RO -> FA, FA -> WZ itp.) jest uzależnione od zaznaczenia parametru w Konfiguracji firmy/ Ogólne/ Parametry: Kopiuj atrybuty na dokumenty powiązane.

Przenoszenie atrybutów na dokumenty korygujące jest uzależnione od ustawienia parametru w Konfiguracji firmy/ Ogólne/ Parametry: Kopiuj atrybuty na korekty.

Jeśli parametr jest zaznaczony – na dokumenty powiązane/ korekty przenoszone są wszystkie atrybuty wraz z wartościami, wskazane na zakładce [Atrybuty] na dokumencie źródłowym, niezależnie od tego, czy są to atrybuty typu dokument, czy atrybuty kontrahenta.

W przypadku przekształceń dokumentów, gdy przekształcanych jest wiele dokumentów (np. kilka RO) do jednego (np. FA) – wtedy na dokument wynikowy przenoszone są wszystkie atrybuty z dokumentów przekształcanych. Jeśli zdarzy się sytuacja, że na dokumenty przekształcane przypisany jest taki sam atrybut z identyczną wartością – wtedy na dokumencie wynikowym atrybut ten pojawi się tylko raz.

• wpisywania kodu EAN na formularz towaru,
• odszukiwania pozycji w cenniku/ na liście zasobów – operacje można wykonać z poziomu Cennika/Listy zasobów,
• dopisywania pozycji na dokument – program szuka na liście zasobów pozycji o zadanym kodzie i jeśli taki kod istnieje pozycja zostanie dopisana. Pozostaje ustalenie ilości i ceny,
• wprowadzania towaru jako składnika na recepturę.

W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje się parametr Sprzedaż tylko wg kodów EAN. Jeśli parametr jest zaznaczony (przy ustawionej w Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry metodzie dodawania pozycji na dokument przez edycję na liście lub podniesienie formularza) to podczas wpisywania pozycji na dokument program wyszukuje towar wg pola kod EAN, jeśli nie znajdzie towaru o takim kodzie EAN generowany jest komunikat: Nie znaleziono pozycji o kodzie EAN: XXXXXXXX. – Anuluj. Okno z komunikatem można zamknąć klawiszem <ESC> lub za pomocą myszy naciskając w oknie komunikatu przycisk Anuluj.

Kody wagowe

Podczas wystawiania dokumentów w systemie Comarch ERP Optima (z wyjątkiem dokumentów PWP, RWS dostępnych w modułach Handel, Handel Plus) istnieje możliwość odczytywania tzw. kodów wagowych (zawierających informację o wadze towaru). Kody takie są drukowane przez wagi, natomiast w chwili odczytu program rozpoznaje, że jest to kod wagowy i odpowiednio odczytuje ilość, wprowadzając ją na dokument. Sam towar jest rozpoznawany na podstawie kodu EAN wprowadzonego na karcie.

Kod wagowy ma określoną strukturę, w związku z czym:

• kod EAN zapisane na karcie towaru może mieć 4 znaki
• waga towaru nie może przekraczać 99.9999 kg
• kody rozpoczynające się prefiksem od 20 do 29 rozpoznawane są zawsze jako wagowe i program nie sprawdza poprawności cyfr kontrolnych, jeśli w Konfiguracji Firmy/ Handel/ Autonumeracja i kody EAN wyłączony zostanie parametr Walidacja poprawności kodu EAN

• gdy dotyczy ostatniej dostawy,
• wg ustawienia na dokumencie.

Ustawienie opcji Aktualizuj ceny zakupu po korekcie wartości (ceny), gdy dotyczy ostatniej dostawy spowoduje aktualizację ostatniej ceny zakupu na karcie towaru tylko w sytuacji, kiedy korekta dotyczyć będzie ostatniego dokumentu przychodowego (czyli tej dostawy, która na karcie towaru ustawiła ostatnią cenę zakupu).

Ustawienie opcji Aktualizuj ceny zakupu po korekcie wartości (ceny) wg ustawienia na dokumencie, spowoduje że na korekcie będzie widoczny parametr Aktualizuj cenę zakupu w cenniku. Użytkownik będzie mógł każdorazowo zdecydować czy chce aktualizować ostatnią cenę zakupu towaru w oparciu o daną korektę wartości (ceny).

Cena zakupu widoczna na karcie towaru zostanie zaktualizowana po zapisie korekty wartości (ceny) na stałe.

• Aktualizacja ceny zakupu wykonywana jest dla wszystkich korygowanych pozycji dokumentu.
• Jeśli korekta dokumentu jest w innej walucie niż waluta ostatniej ceny zakupu na karcie towaru, razem z aktualizacją ceny zakupu zostanie zaktualizowana jej waluta.
• Cena zakupu na karcie towaru jest aktualizowana również wtedy, kiedy korekta wartości (ceny) dotyczy części ilości towaru.
• Z racji, że Korekta Graniczna jest zawsze wystawiana w walucie PLN, po wykonaniu aktualizacji, ostatnia cena zakupu na karcie towaru będzie wyświetlana w PLN.
• Jeśli ten sam towar widnieje na korekcie kilka razy, aktualizacja ceny zakupu na karcie nastąpi w oparciu o pozycję dodaną na korygowany dokument jako ostatnią.

Po zaktualizowaniu ceny zakupu na karcie towaru w oparciu o korektę wartości (ceny), zaktualizowane zostaną również ceny sprzedaży, dla których włączono opcję aktualizacji (wartość TAK w tabeli z cenami, w kolumnie Akt. na karcie towaru, na zakładce [Ogólne]).

Aktualizacja kosztu dla usług

Aktualizacja kosztu dla usług ma zastosowanie tylko wtedy, kiedy na karcie usługi, na zakładce [Dodatkowe] jest zaznaczony typ kosztu usługi jako kwotowy. Koszt ten zostanie zaktualizowany po zatwierdzeniu korekty wartości (ceny), na której zaznaczono parametr Aktualizuj cenę zakupu w cenniku.

• atrybuty towaru – wykorzystywane podczas opisywania pozycji wprowadzanych na dokumenty
• atrybuty kontrahenta – wykorzystywane podczas opisywania całych dokumentów. Są to atrybuty, które można skojarzyć z konkretnym kontrahentem (opisujące kontrahenta, dla którego wystawiany jest dokument).
• atrybuty dokumentu – wykorzystywane podczas opisywania całych dokumentów, jednak nie są one związane z konkretnym kontrahentem.

Edycja atrybutów na zatwierdzonych dokumentach

W Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Operatorzy – na karcie operatora, na zakładce [Parametry] (dla modułu handlowego) znajduje się parametr Zmiana atrybutów na zatwierdzonym dok.. Funkcja ta umożliwia edycję atrybutów dokumentów handlowych i magazynowych zatwierdzonych na stałe oraz edycję atrybutów pozycji tych dokumentów.

Modyfikacja atrybutu dokumentu/ pozycji dokumentu jest możliwa również podczas wykonywania podglądu dokumentu z poziomu innego dokumentu.

Modyfikacja atrybutu dokumentu/ pozycji dokumentu nie powoduje zmiany w tym zakresie na dokumentach powiązanych.

• Analiza marży – z poziomu formularza dokumentu (podgląd dokumentu), dotyczy marży na dokumencie
• Informacje dodatkowe – z poziomu formularza elementu (podgląd pozycji na dokumencie), dotyczy wybranego towaru.

Należy jednak pamiętać, że wywołanie analizy z poziomu wystawianego dokumentu powoduje jego zapis (na trwale lub do bufora, w zależności od zaznaczenia parametrów na dokumencie).

Marża metodą „w stu” i „od stu”

W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry znajduje się parametr Procent marży obliczany metodą w stu, który pozwala na zdefiniowanie sposobu wyliczania procentowej wartości marży:

• jeśli parametr nie jest zaznaczony – marża jest wyliczana metodą od stu
• jeśli parametr jest zaznaczony – marża jest wyliczana metodą w stu.

Algorytmy te różnią się ceną, do której odnoszona jest wartość marży:

• marża metodą od stu: (cena sprzedaży – cena zakupu)/ cena zakupu * 100
• marża metodą w stu: (cena sprzedaży – cena zakupu)/ cena sprzedaży * 100

Koszt własny towaru

Sposób wyliczania kosztu własnego (a tym samym marży) na dokumencie zależy od kombinacji dwóch parametrów w Konfiguracji firmy/ Magazyn/ Parametry:

• parametr Inicjacja dokumentu: rezerwacja/ pobranie: czy dokument FA/ PA rezerwuje towar czy pobiera go od razu z magazynu (bez dokumentu WZ)
• parametr Symulacja wartości zakupu (marży): czy symulacja wartości zakupu ma opierać się na średniej cenie zakupu, czy na ostatniej cenie zakupu z karty towaru

Jeśli Faktura Sprzedaży REZERWUJE towar, wówczas do momentu utworzenia dokumentu WZ nie ma informacji o rzeczywistych cenach zakupu. Symulacja wartości zakupu może przebiegać na trzy sposoby:

• jeśli parametr dotyczący symulacji marży nie jest aktywny: koszt nie jest wyliczany tzn. marża = wartości sprzedaży
• jeśli zaznaczona jest symulacja wg ostatniej ceny zakupu: koszt towaru wyliczany jest na podstawie ostatniej ceny zakupu pobieranej z karty towaru.
• jeśli zaznaczona jest symulacja wg średniej ceny z zasobów: na podstawie łącznej wartości zasobów w magazynie oraz ilości towaru program wylicza średnią cenę z zasobów i na jej podstawie wylicza koszt towaru. Należy jednak pamiętać, że jeśli na magazynie nie ma towaru program odwoła się do ostatniej ceny zakupu.

Jeśli Faktura Sprzedaży POBIERA towar z magazynu to informacja o rzeczywistym koszcie towaru jest dostępna już przed wygenerowaniem dokumentu WZ. O tym, kiedy towar jest zdjęty z magazynu (automatycznie wtedy mamy informacje o koszcie towaru) decyduje parametr Kontrola ilości na dok. rozchodowych w Konfiguracji firmy/ Magazyn/ Parametry:

• przy akceptacji pozycji– towar jest pobierany w chwili wpisania pozycji na fakturę. Tak więc od razu mamy informację o rzeczywistym koszcie towaru i podana marża jest marżą rzeczywistą
• w edycji przed zapisem – towar jest pobierany z magazynu w chwili pierwszego zapisu całego dokumentu. Dlatego też aby otrzymać informację o rzeczywistym koszcie należy zapisać dokument (np. do bufora). Po ponownym otwarciu, kiedy towar został już zdjęty z magazynu, wykazywany jest rzeczywisty koszt własny towaru. Przed pierwszym zapisem dokumentu – wykazany koszt oparty jest na symulacji (podobnie jak w przypadku rezerwacji towaru na fakturze).

Symulowanego kosztu nie można zaksięgować. Ma on charakter kosztu „tymczasowego”. W momencie wygenerowania dokumentu magazynowego (WZ) koszt własny sprzedaży na FA zostanie wyliczony na dokumencie WZ zgodnie z dostępnymi zasobami.

Możliwy jest podgląd marży (symulowanej lub rzeczywistej) dla poszczególnych pozycji dokumentu (kolumny marża i %marży w tabelce zawierającej pozycje towarowe dokumentu).

Dla dokumentów WZ i WKA marża wyświetlana jest zawsze, natomiast dla dokumentów FA, PA, RO i FPF wyświetlanie marży jest uzależnione od zaznaczenia jednego z parametrów w Konfiguracji Firmy/Magazyn/Parametry: Symulacja wartości zakupu(marży)  (wg ostatniej ceny zakupu lub wg średniej ceny z zasobów). Kolumny dotyczące marży pojawią się na tych dokumentach tylko wtedy, jeśli zaznaczony jest jeden z tych parametrów.

Dodatkowo w Konfiguracji Firmy/Magazyn/Inicjacja dokumentu możemy określić czy FA/PA będą rezerwowały czy pobierały towar z magazynu. Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe warunki, w kolumnie marża i %marży wyświetlana jest:

• Marża symulowana dla pozycji dokumentów:
  • FA/PA z pobraniem w edycji (jeszcze nie zapisane ani do bufora ani na stałe),
  • FA/PA z rezerwacją (na stałe lub bufor),
  • RO (na stałe lub bufor),
  • FPF (na stałe lub bufor).

Na dokumentach w trakcie wystawiania (jeszcze nie zapisanych) zawsze wyliczana jest marża symulowana dla każdej z pozycji towarowych.

• Marża rzeczywista na dokumentach:
  • pobierających towar z magazynu (WZ, WKA) oraz na dokumentach:
  • FA/PA z pobraniem zapisanych do bufora lub na stałe
  • FA/PA z rezerwacją po przekształceniu do WZ

Marża wyliczana jest metodą „w stu” albo „od stu” w zależności od parametru Procent marży obliczany metodą „w stu” w Konfiguracji Firmy/Handel/Parametry.

Zysk z transakcji

Na każdym z dokumentów (WZ, WKA, FA, PA, RO i FPF), na podobnych zasadach jak wyliczanie marży (opisane powyżej) można wyliczyć zysk dla całej transakcji. Dla dokumentów WZ i WKA oraz FA/PA z pobraniem na górnej wstążce z poziomu formularza dokumentu dostępny jest przycisk dla pozostałych tylko wówczas, jeśli zaznaczony jest parametr Symulacja wartości zakupu(marży).

Po wybraniu przycisku pojawia się okno:

Wyświetlana jest wartość netto transakcji, koszt sumaryczny całej transakcji, wartość marży dla całego dokumentu oraz wartość procentowa marży. Dodatkowo, na dokumentach WKA, WZ, FA i PA dostępne są parametry Uwzględniaj korekty, Uwzględniaj WZKK (korekty kosztu Wydania Zewnętrznego). Po ich zaznaczeniu uwzględnione zostaną wszystkie korekty utworzone do danego dokumentu.

Kontrola marży na fakturze

Na formularzu dokumentu znajdują się dwie kolumny (dostępne po przesunięciu suwaka na liście pozycji):

• Marża – program wylicza kwotę marży
• % marży – program wylicza procentową wartość marży

Wyliczona marża jest ściśle związana z wyliczonym kosztem własnym towaru. W zależności od tego czy w chwili wystawienia faktury mamy informację o rzeczywistym koszcie towaru otrzymujemy wartość marży rzeczywistą lub symulowaną. Zasady wyliczania lub symulacji kosztu własnego towaru zostały opisane w rozdziale Koszt własny towaru.

Sprzedaż poniżej ceny zakupu

Jeśli program posiada informację o wartości zakupu towaru w chwili jego wpisywania na fakturę lub jest w stanie zasymulować wartość zakupu – wtedy w chwili zatwierdzenia dokumentu porównywana jest wartość zakupu i sprzedaży dla każdego towaru. Jeśli program napotka na pozycje, gdzie cena sprzedaży jest niższa niż cena zakupu, w chwili zatwierdzenia dokumentu wyświetlana jest tabela z informacją o takich towarach.

W Konfiguracji firmy/ Handel/ Parametry – pojawił się parametr Kontrola marży, który umożliwia ustalenie momentu, w którym program powinien sprawdzać, czy wartość sprzedaży nie jest nisza od wartości zakupu:

• zapis do bufora – porównanie wartości następuje już przy zapisie dokumentu do bufora,
• na trwałe – program kontroluje ceny sprzedaży dopiero przy zapisie dokumentu na trwałe.

Istnieje możliwość zaznaczenia różnej kombinacji parametrów. W zależności od tego zmienia się moment kontrolowania:

• podczas zapisu do bufora – program kontroluje marżę tylko w podczas zapisu do bufora (dla dokumentów zapisywanych na trwałe marża nie jest sprawdzana),
• podczas zapisu na trwałe – program kontroluje marżę tylko podczas zapisu na trwałe (dla dokumentów zapisywanych do bufora marża nie jest sprawdzana),
• obydwie opcje – program sprawdza marżę podczas zapisu dokumentu, niezależnie od tego czy do bufora, czy na trwałe,
• żadna opcja – program w ogóle nie kontroluje wartości marży (nie będzie ostrzegał, jeśli marża będzie ujemna),
• Funkcja działa na Fakturach Sprzedaży, Paragonach oraz dokumentach WZ.

Granica ceny sprzedaży

Na karcie towaru istnieje możliwość ustawienia maksymalnego rabatu, który może zostać udzielony dla danego towaru lub minimalnej marży, jaka powinna być zachowana przy sprzedaży towaru. Funkcja działa podczas wpisywania towaru na dokument Rezerwacji Odbiorcy/ Faktury Pro Forma/ Faktury Sprzedaży/ Paragonu/ Wydania Zewnętrznego. Zarówno minimalną marżę jak i maksymalny rabat na karcie ustala się jako wartość procentową.

W przypadku ustalonego maksymalnego rabatu dla towaru podczas wpisywania na dokument sprzedaży program sprawdza rabat wyliczony dla towaru i jeśli jego wartość przekroczy maksymalny dopuszczalny – nie pozwoli dopisać towaru na dokument (należy zmienić rabat/ cenę).

W przypadku ustalonej minimalnej marży program podczas dopisywania towaru na dokument wylicza uzyskaną marżę i jeśli jest ona niższa niż wymagana – nie pozwoli dopisać towaru.

Dopóki towar nie jest zdjęty z magazynu program określa marżę na towarze korzystając z ustawień tego parametru. Należy jednak pamiętać, że nie jest to marża rzeczywista, a jedynie przybliżona. Dopiero w momencie zdejmowania towaru z magazynu program zna rzeczywisty koszt towaru i jest w stanie określić dokładną marżę. Dlatego może zdarzyć się sytuacja, gdy towar zostanie wpisany na dokument (np. FA) z ceną, którą program zaakceptuje, a w chwili zatwierdzania FA i tworzenia dokumentu WZ wyświetli komunikat o przekroczeniu granicy ceny określonej dla towaru. Stanie się tak, jeśli cena, wg której symulowany był koszt na FA będzie niższa niż rzeczywista cena, wg której program będzie próbował zdjąć towar z magazynu na WZ.

W związku z tym może zdarzyć się sytuacja, że operator wystawi dokument WZ, potem korektę wartościową do WZ i po przekształceniu WZ do Faktury Sprzedaży nie będzie mógł zapisać jej na trwałe (program będzie informował o przekroczeniu granicy dla ceny).

• listy kontrahentów,
• formularza kontrahenta,
• formularzy dokumentów: Faktura Sprzedaży, Paragon, Rezerwacja Odbiorcy, Faktura Pro Forma, Wydanie Zewnętrzne,
• okna Sprzedaż dedykowana.

Zestawienie jest tworzone w oparciu o rabaty procentowe i typu stała cena, zdefiniowane w oknie Ogólne/ Rabaty.

W oknie Rabaty kontrahenta znajduje się przycisk , który umożliwia wyliczenie zarówno informacji o przydzielonych rabatach, jak również indywidualnego cennika „na życzenie” użytkownika. Dane nie są wyświetlane zaraz po otwarciu okna – pojawiają się dopiero po wciśnięciu przycisku. Jeśli użytkownik zmieni parametry wyświetlania przycisk zmieni się na , informując o konieczności ponownego wyliczenia.

Zakładka [Rabaty]

Zestawienie zawiera wszystkie rabaty typu procentowego, przyznane kontrahentowi. Na zakładce wyświetlane są rabaty obowiązujące dla kontrahenta – w przypadku, gdy kontrahentowi przyznane jest kilka rabatów na ten sam towar, wyświetlany jest ten o najwyższym priorytecie (na przykład przyznany jest rabat typu wszyscy kontrahenci/ jeden towar oraz jeden kontrahent/ jeden towar – w takim przypadku wyższy priorytet ma rabat jeden kontrahent/ jeden towar i on pojawi się na zestawieniu). Przy czym jeśli na dany towar przyznany jest zarówno upust typu rabat kontrahenta i rabat towaru – to na zestawieniu wyświetlone zostaną obydwa upusty.

Na zestawieniu pojawiają się wszystkie towary, na które został udzielony jakikolwiek rabat.

Typ rabatu – określa sposób przyznania rabatu dla kontrahenta:

• kontrahent – rabat dla pojedynczego kontrahenta,
• grupa kontrahentów – rabat dla grupy kontrahentów,
• wszyscy kontrahenci – rabat dla wszystkich kontrahentów.

Na co – określa sposób przyznania rabatu na dany towar:

• towar – rabat dla wskazanego pojedynczego towaru,
• grupa towarów – rabat przyznany dla całej grupy towarów,
• wszystkie towary – upust standardowy na wszystkie towary.

Zakładka [Stała cena]

Na zakładce widoczne są wszystkie przyznane kontrahentowi rabaty typu stała cena. W kolumnie Poziom podana jest informacja, czy jest to stała cena przyznana na towar dla pojedynczego kontrahenta, grupy kontrahentów czy też wszystkich kontrahentów. Przy czym należy pamiętać, że na zestawieniu wyświetlana jest stała cena o najwyższym priorytecie. Przykładowo, jeśli na jeden towar ustalona jest stała cena zarówno dla grupy kontrahentów jak i dla pojedynczego kontrahenta – na zestawieniu pojawi się cena przyznana dla pojedynczego kontrahenta.

Zakładka [Indywidualny cennik]

Na zakładce dostępny jest cennik dla kontrahenta, uwzględniający wszystkie przyznane kontrahentowi stałe ceny, rabaty oraz sposób ich wyliczania. Na zestawieniu widoczne są ceny końcowe na wszystkie towary oraz procentowa wartość udzielonych na nie upustów (jeśli przyznane rabaty są typu procentowego).

Cennik indywidualny dla kontrahenta jest wyliczany po wciśnięciu przycisku „pioruna”. Wyliczany cennik można zawęzić do wybranej grupy towarów (uwzględniana jest grupa domyślna, przypisana na karcie towaru na zakładce [Ogólne]), po zaznaczeniu parametru Nieaktywne uwzględniane są również towary, które na kartotece, na zakładce [Dodatkowe] mają zaznaczoną opcję Karta nieaktywna.