Jakie ustawienia należy wprowadzić u zleceniobiorcy, aby został dla niego poprawnie naliczony zasiłek chorobowy?

Warunkiem naliczenia zasiłku chorobowego i wygenerowania RSA dla zleceniobiorcy są następujące dane:

  1. dodanie umowy zleceniobiorcy w oknie 'Lista umów pracownika’ – przycisk  dostępny w Kadrach z poziomu 'Listy pracowników’
  2. zgłoszenie zleceniobiorcy z tytułu tej umowy do ubezpieczenia chorobowego. Zgłoszenie dostępne jest na Formularzu umowy – zakładka 'Ubezpieczenie’. Okres podlegania ubezpieczeniu powinien wynosić co najmniej 90 dni (od 2009.01.01). Kod tytułu ubezpieczenia oraz daty zgłoszenia do ubezpieczeń (taki sam jak w umowie) należy również wypełnić na formularzu danych kadrowych pracownika – zakładka Ubezpieczenie (etat).
  3. wprowadzenie nieobecności na kalendarzu – typ nieobecności „Zwolnienie chorobowe”.

Przepisy nie nakładają na zleceniodawcę wprost obowiązku odprowadzania zaliczki podatku od zasiłków wypłaconych osobom nie będącymi pracownikami. Jest to jednak dopuszczalne (i w praktyce bardzo często stosowane), ale uzależnione od zgody zleceniobiorcy. Sposób opodatkowania/wykazania na PIT zasiłków ZUS zleceniobiorcy ustala Użytkownik programu wskazując odpowiednią opcję na nieobecności.

Na formularzu nieobecności pracownika w grupie 'Zasiłek ZUS dla zleceniobiorcy nie będącego pracownikiem etatowym’ w polu 'Zaliczka podatku od zasiłku’ dostępne są następujące opcje: 

  • PIT-11 – podatek z przychodami ze stosunku pracy (domyślna – opodatkowane i wykazywane na PIT tak samo dla pracowników etatowych)
  • PIT-11podatek z przychodami z „Innych źródeł” (opodatkowane, ale zaliczka od zasiłku zleceniobiorcy będzie wykazana na PIT w Innych źródłach)
  • PIT-8Cbez podatku.

W zależności od opcji na wypłacie generowane jest odpowiednie rozliczenie. I tak dla opcji:

  • PIT-11 – podatek z przychodami ze stosunku pracy generowany jest standardowy typ wypłaty (jak dla zwykłej nieobecności typu Zwolnienie lekarskie).
  • PIT-11 – podatek z przychodami z „Innych źródeł” generowany jest typ wypłaty z informacją w nazwie (i) np. Zasiłek chorobowy (i).
  • PIT-8C – bez podatku generowany jest typ wypłaty z informacją w nazwie (n) np. Zasiłek chorobowy (n).

Podczas naliczania wypłaty dla zleceniobiorcy pojawi się komunikat ‘Naliczono wiele wypłat jednocześnie’. Po wejściu w wypłatę zleceniobiorcy, na liście wypłat będą widoczne dwie pozycje: jedna wypłata to naliczona umowa cywilnoprawna, druga wypłata to rozliczenie nieobecności. Na formularzu każdej z wypłat (po wciśnięciu przycisku 'lupy’) – zakładka ‘Ubezpieczenie’, powinien być widoczny właściwy kod tytułu ubezpieczenia (co warunkuje wygenerowanie dla tej osoby załączników RCA/RSA). 




Jak uniknąć ‘błędu krytycznego’ zgłaszanego podczas importu deklaracji ZUS DRA do programu Płatnik?

Najczęstszą przyczyną ‘błędu krytycznego’ jest brak numeru PESEL lub numeru paszportu w przypadku obcokrajowców w dokumentach ZUS RCA przesyłanych do programu Płatnik. W przypadku braku tych danych, podczas importowania deklaracji program Płatnik zgłasza komunikat ‘Wystąpił błąd krytyczny podczas wykonywania pracy kreatora. Wystąpił błąd podczas parsowania KEDU…’, a w dalszej treści komunikatu występuje ciąg ‘p3’, oznaczający nazwę brakującego pola w importowanej deklaracji.

Uzupełnienie brakujących danych w programie Comarch ERP Optima oraz ponowne przeliczenie i wyeksportowanie deklaracji, pozwala uniknąć pojawienia się komunikatu.

Podczas naliczania deklaracji ZUS DRA program Comarch ERP Optima weryfikuje, czy pracownicy mają uzupełniony numer PESEL lub inny identyfikator wymagany przez ZUS np. numer paszportu. Jeżeli pracownik nie ma uzupełnionych odpowiednich danych w oknie Wyliczenie deklaracji pojawi się ostrzeżenie: Brak wypełnionego identyfikatora: imię nazwisko pracownika.

Aby samodzielnie zweryfikować u których pracowników wymagane jest uzupełnienie danych można skorzystać z kolumny na liście pracowników, w której wyświetlany jest nr PESEL. Jeśli kolumna jest niewidoczna, należy użyć opcji 'Przywróć układ domyślny’, która jest dostępna w menu kontekstowym pod prawym przyciskiem myszki.

Równie częstą przyczyną omawianego błędu jest brak informacji onazwie skróconej firmy na deklaracjach ZUS. Wprowadzamy ją w System /Konfiguracja / Firma / Dane firmy / PIT-4R, CIT-8.

Szczegółowy zakres informacyjny dotyczący dokumentów ZUS oraz opisu poszczególnych nazwpól, które mogą pojawiać się w komunikacie błędu, znajduje się w dokumencie umieszczonym na  stronie internetowej ZUS.




W jaki sposób w programie wprowadzić informację, iż pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia zatrudnienia (bez okresu wyczekiwania)?

Jeśli pracownik od pierwszego dnia zatrudnienia uzyskuje prawo do zasiłku chorobowego, należy na formularzu danych kadrowych przejść na zakładkę Inne informacje i w sekcji ‘Bilans otwarcia nieobecności ZUS’ uzupełnić dwie pozycje:

Informacje na dzień

Prawo do zasiłku chorobowego od dnia

W obu polach podajemy datę, od której pracownikowi będzie przysługiwał zasiłek/wynagrodzenie za czas choroby – czyli datę zatrudnienia.

Od wersji Comarch ERP Optima 2018.0.1 wprowadzono automatyczne ustawianie parametrów dotyczących naliczania prawa do zasiłku chorobowego bez okresu wyczekiwania. Dla nowo zatrudnionego pracownika, jeśli z odnotowanych w historii zatrudnienia i historii wykształcenia danych wynika, że nie obowiązuje go okres wyczekiwania na zasiłek, bo spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków: 

  • ma co najmniej 10 lat staż pracy poza firmą,
  • podjął pracę po przerwie nie dłużej niż 30 dni od poprzedniego zatrudnienia,
  • jest absolwentem szkoły i podjął pracę w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły,
    automatycznie ustawia się data zgodna z datą zatrudnienia w polu Prawo do zasiłku chorobowego od dnia. Wstawianie daty, od której pracownikowi przysługuje prawo do zasiłku, jest wykonywane tylko po edycji historii zatrudnienia pracownika i/lub edycji historii wykształcenia.



W jaki sposób w programie Comarch ERP Optima naliczana jest składka zdrowotna w przypadku uzyskania przez pracownika w danym miesiącu przychodów ze stosunku pracy (wynagrodzenie) oraz z tytułu pobierania zasiłku?

W konfiguracji programu znajduje się parametr 'Składka zdrow. odliczana wyłącznie od podatku z element. stanowiących podst. skł. ZUS’, który wpływa na naliczenie składki zdrowotnej w sytuacji, gdy jest naliczany zasiłek. Gdy parametr jest zaznaczony składka zdrowotna jest ograniczana do wysokości zaliczki podatku naliczonej jedynie od elementów, od których były naliczane składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Takie wyliczenie wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2016 r. (sygn. akt: III UZP 18/15).

Przykład:

Pracownik uzyskał wynagrodzenie za pracę w wysokości 416,67 zł oraz zasiłek chorobowy 1438,25 zł.

Przy zaznaczonym parametrze naliczona składka zdrowotna wynosi 0 zł ponieważ została ograniczona do wysokości zaliczki podatku naliczonej tylko od elementu ‘Wynagrodzenie zasadnicze’.

1. Płaca zasadnicza 416,67 zł
2. Składki na ubezpieczenia społeczne (1 × 13,71%) 57,13 zł
3. Podstawa wymiaru składki zdrowotnej (1 – 2) 359,54 zł
4. Przychód 416,67 zł
5.Koszty uzyskania przychodów 111,25 zł
6. Podstawa opodatkowania − po zaokrągleniu (1 − 2 − 5) 248 zł
7. Zaliczka na podatek  (6 × 18%) − 46,33 zł 0

Gdyby parametr jest odznaczony składka nalicza się bez ograniczenia do wysokości zaliczki naliczonej od oskładkowanego elementu wypłaty.

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej 359,54 zł
Składka zdrowotna pobrana (9 %) 32,36 zł
Składka zdrowotna odliczona (7,75 %) 27,86 zł




Dlaczego w wypłacie pracownika składka na ubezpieczenie zdrowotne policzona jest w niższej wysokości niż 9%?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 %. Składkę zdrowotną Płatnik pobiera z dochodu pracownika i w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy wymiaru odlicza od zaliczki na podatek dochodowy.

Jeżeli jednak wyliczona składka zdrowotna jest wyższa od zaliczki na podatek, wówczas Płatnik jest obowiązany obniżyć wyliczoną składkę w wysokości 9% podstawy wymiaru do wysokości zaliczki na podatek dochodowy (art. 83 ust.1 ustawy zdrowotnej – Dz.U.z 2004 r., nr 210, poz. 2135). Taka sytuacja ma miejsce, gdy pracownik uzyskuje w danym miesiącu niskie wynagrodzenie.

Program posiada funkcjonalność pozwalającą na ograniczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości zaliczki na podatek. Decyduje o tym parametr ’Składka zdrowotna ograniczona do wysokości podatku’ dostępny z poziomu formularza danych kadrowych pracownika – zakładka  Ubezpieczenie (etat).

Uzupełniając informacje dotyczące ubezpieczeń pracownika, po wpisaniu kodu ubezpieczenia, program domyślnie zaznacza parametr – w wypłacie składka zdrowotna zostaje ograniczona do wysokości podatku. Wyłączenie parametru powoduje, że dla wypłat pracownika liczonych dla wybranego kodu ubezpieczenia składka zdrowotna liczy się bez ograniczenia do wysokości podatku (do wykorzystania przy naliczaniu wypłat dla pracowników eksportowych lub otrzymujących wynagrodzenia finansowane z funduszy Unii Europejskiej). Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż obliczając składki na ubezpieczenia oraz zaliczkę podatku, uwzględniane są wszystkie wypłaty w danym miesiącu deklaracji.

Przykład

Poniżej zaprezentowano przykładowe naliczenie wynagrodzenia pracownika z zastosowanym ograniczeniem składki zdrowotnej do wysokości zaliczki podatku.

Założenia: Pracownik zatrudniony jest na 1/2 etatu, osiąga wynagrodzenie w wysokości 800,00 zł miesięcznie. Koszty uzyskania przychodów wynoszą dla pracownika 111,25 zł, zaliczkę na podatek dochodowy zakład zmniejsza o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej, czyli w 2018 r. o kwotę 46,33 zł.

WyszczególnieniePoz.Obciążenia składkowo-podatkowe
Wynagrodzenie1800
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz. 1)2800
Składka na ubezpieczenia emerytalne (poz. 2 x 9,76 %)378.08
Składka na ubezpieczenia rentowe (poz. 2 x 1,50 %)412
Składka na ubezpieczenia chorobowe (poz. 2 x 2,45 %)519.6
Składki na ubezpieczenia społeczne pobrane z wynagrodzenia pracownika (poz. 3 + poz. 4 + poz. 5)6109.68
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej (poz. 2 - poz. 6)7690.32
Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania z wynagrodzenia pracownika (poz. 7 x 9%)862.13
Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku (poz. 7 x 7,75%)953.5
Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 1 - 111,25 zł [KUP] - poz. 6)10579
Zaliczka przed pomniejszeniem o składkę zdrowotną (poz. 10 x 18%) - 46,33 zł [kwota wolna]1157.89
Zaliczka po pomniejszeniu o składkę zdrowotną, po zaokrągleniu do pełnych zł (poz. 11 - poz. 9)*124 zł
Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania podatku *1357.89
Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia z wynagrodzenia pracownika1453.5

*Wyliczona składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru, czyli 62,13 zł, jest wyższa od wyliczonej zaliczki na podatek dochodowy, tj. 57,89 zł, stąd składka zdrowotna ulega obniżeniu do wysokości zaliczki.

Pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości 628,43 zł, tj. 800 zł – 109,68 zł – 57,89 zł – 4 zł.




Jak w programie Comarch ERP Optima wypłacić wynagrodzenie rodzinie zmarłego pracownika?

Wynagrodzenie należne zmarłemu pracownikowi po jego śmierci staje się prawem majątkowym po zmarłym pracowniku. Stosownie do art. 631 § 2 K.p. prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku. Osobami uprawnionymi do renty rodzinnej są m.in. małżonek oraz dzieci (własne, drugiego małżonka, przysposobione).

W celu wypłaty wynagrodzenia zmarłego pracownika dla członka / członków jego rodziny, należy spadkobierców wprowadzić w kadrach na ‘Listę pracowników’, uzupełniając ogólne dane identyfikacyjne i adresowe.
Zazwyczaj po śmierci pracownika dla członków rodziny wypłacane jest:

– Wynagrodzenie po śmierci pracownika,
– Odprawa pośmiertna.

W programie Comarch ERP Optima w/w typy wypłat należy skonfigurować z poziomu System / Konfiguracja / Firma / Płace / Typy wypłat.

  1. Konfiguracja Odprawy pośmiertnej

Zakładka ‘1.Ogólne’:

Nazwa i skrót: np. Odprawa pośmiertna

Rodzaj: Dodatek

Algorytm: 9 – ‘Element liczony jak ekwiwalent za urlop’

Definicja: 

  • Ilość miesięcy –  Standardowa (jeśli mają być uwzględnione elementy z 3 miesięcy lub nie zaznaczać parametru ‘Standardowa’ i wpisać dowolną ilość miesięcy)
  • Współczynnik: 1
  • Podstawa dzielona przez godziny: nie zaznaczać
  • Liczba dni/mies: 1 (to pole jest dostępne w wypłacie więc można go odpowiednio zmieniać, np. na 3 – gdy przysługuje 3 miesięczna odprawa itd.)          

Automatyczne korygowanie / składnik związany: wszystkie opcje odznaczone

 

  1. Konfiguracja Wynagrodzenia po śmierci

Zakładka ‘1.Ogólne’

Nazwa i skrót: np. Wynagrodzenie po śmierci

Rodzaj: Dodatek

Algorytm: 1 – ‘Kwota’

Definicja:

  • Kwota: pozostawiamy 0, wartość zostanie wpisana w wypłacie.
  • Stała okresowa: Brak

Automatyczne korygowanie / składnik związany: wszystkie opcje odznaczone 

Zakładka ‘2.Podatki/Nieobecności’:

Pozycja PIT: PIT-8B 10.Prawa autorskie i pokrewne, bez kosztów uzyskania, opodatkowane wg progów i bez naliczania składek ZUS. (Wynagrodzenie po zmarłym pracowniku wypłacone są członkom rodzinny jako prawa majątkowe – opodatkowane tylko 18% podatkiem i wykazywane na PIT-11 w poz. 8.Prawa autorskie i inne prawa, o których mowa w art.18 ustawy).

Zmarłemu pracownikowi można naliczyć wypłatę w celu wyliczenia sumarycznej należnej kwoty wynagrodzenia, z wszystkimi elementami np. z ekwiwalentem za niewykorzystany urlop. Później tą wypłatę należy usunąć i sumaryczną kwotę wypłacić spadkobiercy/spadkobiercom na liście płac Rodzaju: ‘Inne’ poprzez element ‘Wynagrodzenie po śmierci’. Odprawę pośmiertną można również wypłacić na liście płac Rodzaj: Inne’.

W sytuacji, gdy osoba zmarła:
przebywała na zasiłku ZUS – (nie jest to koszt pracodawcy), należy tę osobę wykazać na RSA, ponieważ płatnik składek ma prawo pomniejszyć należne składki społeczne o wypłacone zasiłki. W tej sytuacji w wypłacie dla pracownika zmarłego należy pozostawić tylko zasiłek z kwotą, podatek od tego zasiłku usunąć, natomiast płatność z tej wypłaty należy ustawić jako „nie podlega” rozliczeniu. Na podstawie wypłaty wygeneruje się raport ZUS RSA dla osoby zmarłej oraz na ZUS DRA zostanie wykazana kwota wypłaconego zasiłku, która pomniejszy płatność składek do ZUS.
nie przebywała na zasiłku ZUS – w dokumentach rozliczeniowych sporządzonych za miesiąc, w którym pracownik zmarł, należy wykazać zmarłego pracownika w raporcie ZUS RCA z „zerowymi” podstawami wymiaru składek i „zerowymi” składkami, ponieważ w tym miesiącu podlegał on ubezpieczeniom. W tym celu w wypłacie za ostatni miesiąc zatrudnienia naliczanym na koniec miesiąca (nie z przesunięciem) należy zostawić jedynie zerowe wynagrodzenie zasadnicze, aby na podstawie wypłaty wygenerowało się ZUS RCA z kodem 0110xx. Ewentualnie, bezpośrednio w programie Płatnik można dodać zerowy raport ZUS RCA (wówczas nie trzeba zapisywać zerowej wypłaty dla pracownika zmarłego).




W jaki sposób zdefiniować w programie Comarch ERP Optima typ wypłaty – odprawa pieniężna?

Z poziomu System / Konfiguracja / Firma / Płace / Typy wypłat dodajemy nowy składnik Odprawa, który jest obliczany wg tych samych zasad co ekwiwalent za urlop.

Na zakładce Ogólne ustawiamy: 

  • Algorytm 9 – element liczony jak ekwiwalent urlop
  • Standardowa [v] ilość miesięcy – przyjmujemy standardową ilość miesięcy, z których będziemy liczyć podstawę, czyli 3 (program wyliczy średnią z trzech miesięcy, jeżeli parametr odznaczymy pole zbędzie aktywne i wówczas można wpisać inną niż domyślnie ilość miesięcy)
  • Standardowa [ ] – pole jest puste, natomiast współczynnik wpisujemy = 1 – ponieważ nie dzielimy średniej z 3 miesięcy przez współczynnik (tak jak przy ekwiwalencie), czyli nie liczymy wartości na 1dzień (potrzebna nam jest wartość na 1 miesiąc jako średnia z 3 miesięcy)
  • Podstawa dzielona przez godziny [ ] – nie zaznaczamy (ponieważ nie liczymy wartości na 1h)
  • Liczba dni/miesięcy = 1, co oznacza wyliczenie jednomiesięcznej wartości średniej (w przypadku wypłacania 2 lub 3 miesięcznej odprawy należy odpowiednio wpisać ilość miesięcy lub można to pole zmienić już bezpośrednio po naliczeniu wypłaty na formularzu elementu wypłaty)

Na zakładce Podatki/Nieobecności:

  • Pozycja na deklaracji PIT- PIT- 4 1a. Wynagrodzenie ze stosunku pracy
  • Podatek – naliczać wg progów
  • Zawsze naliczaj ulgę podatkowa [ ] – niezaznaczone
  • Sposób naliczania koszty uzyskania – nie naliczać
  • Sposób naliczania składek ZUS i składki zdrowotnej – nie naliczać

Wliczać do podstawy naliczania: wszystkie pozycje – nie wliczać          

Pracownikowi po wpisaniu na formularzu danych kadrowych daty zwolnienia naliczamy wypłatę etatową i na zakładce ‘Elementy wypłaty’ dodajemy plusem nowy składnik – Odprawa. Program wyliczy odpowiednia kwotę – średnią z 3 miesięcy. Jeżeli wypłata etatowa została już naliczona odprawę można wypłacić na dodatkowej liście płaco rodzaju I – Inna wypłata.