Podstawowe elementy programu

Rozdział ten zawiera opis podstawowych elementów programu Comarch ERP Optima, technik poruszania się w nim, możliwości wykorzystania elementów środowiska graficznego, a także opis technik filtrowania list oraz sposób wykonywania wydruków. W informatyce określamy to słowem interfejs użytkownika (ang. user interface).

Okno główne programu

Na górze okna znajduje się jego tytuł. W tytule okna zawarta jest nazwa programu oraz nazwa aktualnie otwartej bazy danych (firmy), umieszczona w nawiasach kwadratowych.

Po użyciu ikony  O programie następuje otwarcie okna o programie, w którym użytkownik ma możliwość sprawdzenia wersji programu. (wraz z informacją czy jest to aktualna wersja).

Po wyborze opcji Informacje techniczne otwierane jest okno Informacja o instalacji Comarch ERP Optima z 3 zakładkami. Na pierwszej zakładce [Informacje] istnieje możliwość sprawdzenia  daty produkcji programu i numeru klucza. Na zakładce można również sprawdzić dane o programie, dane o serwerze SQL, dane o bazie, a także informacje o miejscu, w jakim wskazany został serwer klucza, z którego pobrano moduły podczas logowania (możliwe wartości to: z karty operatora, z konfiguracji firmy, z okna logowania). Na zakładce [Moduły] znajdują się takie informacje, jak nazwy używanych modułów, sumaryczna i aktualnie dostępna liczba poszczególnych modułów oraz ich daty ważności. Wyświetlane tu statusy modułów (Pobrano, WyczerpaneNie pobrano) są to statusy, jakie były w momencie logowania do programu bieżącego operatora.  Na zakładce [Zalogowani użytkownicy] można sprawdzić listę operatorów aktualnie zalogowanych do programu. Zakładki [Moduły] oraz [Zalogowani użytkownicy] dostępne są wyłącznie w wersji stacjonarnej programu.

Po kliknięciu na opcję Pomoc do programu otwierana jest strona internetowa z Bazą Wiedzy programu Comarch ERP Optima.

Kontakt z Comarch – wybór tej opcji powoduje otwarcie strony z danymi kontaktowymi Comarch ERP.

Regulamin świadczenia usług – link otwierający dokument Regulamin świadczenia usługi wsparcia telefonicznego Comarch ERP Optima dla Klientów.

Poniżej znajduje się Wstążka (pasek menu programu). W menu dostępne są wszystkie funkcje programu, pogrupowane wg ich rodzaju (np.  Ogólne, Handel, Kasa/Bank).

Wstążka programu

Pewne grupy menu występują zawsze, niezależnie od posiadanych modułów – np. Ogólne, Kasa/Bank czy Narzędzia.

Część funkcji w menu głównym zależy od posiadanych licencji. Np. jeśli w Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Operatorzy  zaznaczony jest moduł Faktury lub Handel – w menu pojawi się opcja Faktury Handel. Jeśli w konfiguracji odznaczymy moduł Faktury lub Handel  – zniknie możliwość wywołania w menu głównym.

Zwijanie wstążki menu – w prawym górnym rogu programu jest dostępna ikona zwijania wstążki menu .

Po zwinięciu wstążki, menu będzie wyglądało tak:

Zwinięty pasek menu

Rozwinięcie „na stałe” wykonuje się tą samą ikoną, wówczas wstążka menu będzie zawsze widoczna.

Dodatkowo w programie do każdej funkcji, którą można wywołać z menu, został przypisany skrót klawiaturowy. Po wciśnięciu na klawiaturze lewego klawisza <ALT> każda funkcja jest opisana skrótem klawiaturowym:

Menu – skróty klawiaturowe

Wciskając przykładowo z klawiatury klawisz <O> otworzone zostanie menu Ogólne:

Menu – skróty klawiaturowe c.d.

Kolejno wybierając z klawiatury dwukrotnie klawisz <K> zostanie otworzona: Lista kontrahentów lub wybierając klawisz <P>: Lista pracowników itd. Jeżeli użytkownik chce wrócić do wcześniej dostępnego wyboru skrótów klawiszowych należy użyć klawisza <ESC>.

W prawym dolnym rogu okna znajduje się nazwisko operatora aktualnie pracującego w programie, aktualna data, numer wersji programu oraz Panel wiadomości.

Panel wiadomości składa się z 3 części:

  • wszystko.pl – w tej części Panelu wiadomości prezentowane są towary wystawione w serwisie wszystko.pl. Zakładka została podzielona na trzy sekcje: Oferta dnia, Polecane, oraz Ostatnio poszukiwane.
  • Informacje produktowe – różne informacje dotyczące programów Comarch ERP.
  • Ważne aktualizacje – SIP, zmiany w przepisach, nowe wersje, ważne informacje. 

Pomoc oraz przełączanie między oknami

W prawym górnym rogu programu dostępna jest ikona  , którą można wywołać Pomoc kontekstową dla poszczególnych okien (uruchamiana również po wciśnięciu klawisza <F1>). Po wywołaniu pomocy otwierana jest strona WWW pod adresem https://pomoc.comarch.pl/optima/pl/.

Obok dostępna jest także ikona:  przełączania między aktualnie otwartymi oknami w programie. Akcja przełączania między oknami może być również wykonywana poprzez wciśnięcie klawiszy: <CTRL>+<TAB> (przełączanie wstecz) lub <CTRL>+<SHIFT>+<TAB> (przełączanie wprzód).

W programie jest dostępna zakładka [Pomoc], która gromadzi w jednym miejscu wszystkie dostępne w programie narzędzia pomocy takie jak HELP, dokumentacja do programu, ISK, filmy instruktażowe, FAQ itp. Na wstążce dostępna jest opcja Pomoc gdzie pogrupowane są przyciski opisujące rodzaj pomocy. Znajduje się tu również funkcja Pomoc zdalna umożliwiającą połączenie pracownika Asysty Comarch ze stanowiskiem Klienta. Zakładka [Pomoc] jest dostępna zawsze na ostatniej pozycji, bez względu na wybrane moduły, czy też wybrane miejsce w programie.

Menu Pomoc

Znajdująca się w menu Pomoc opcja Pomoc zawiera dostępne po rozwinięciu opcje:

  • Pomoc do programu – po kliknięciu otwierana jest strona internetowa z Bazą Wiedzy programu Comarch ERP Optima
  • Nowości i zmiany – strona opisująca nowości i zmiany wprowadzone w określonych wersjach (ulotki do programu)
  • Pierwsze kroki – strona Pierwsze kroki w programie przeznaczona dla nowych Użytkowników
  • Szkolenia e-learningowe – strona zawierająca szkolenia multimedialne dotyczące programu Comarch ERP Optima
  • Biuletyny – dostępne biuletyny dotyczące określonych funkcjonalności programu

Pasek szybkiego dostępu

Każdy, często używany skrót można umieścić w prosty sposób w pasku szybkiego dostępu, widocznym w każdej chwili z poziomu każdego okna.

Pasek szybkiego dostępu – jest to pasek, na który możemy sami przenieść te funkcje, z których najczęściej korzystamy i które będą zawsze widoczne na wierzchu.

Pasek szybkiego dostępu

Aby przenieść np. ikonę kontrahenta wystarczy nacisnąć prawy przycisk myszy na ikonie Kontrahenci i wybrać opcję Dodaj do paska szybkiego dostępu.

Dodawanie do paska szybkiego dostępu

Gdy dodamy będzie to wyglądało tak:   i będzie zawsze widoczne w pasku.

Na pasku szybkiego dostępu można zmieniać kolejność poszczególnych ikon metodą „przeciągnij i upuść”.

Menu Nawigacji

Menu Nawigacji to panel znajdujący się w lewej części okna programu Comarch ERP Optima. Zawiera w formie listy funkcje dostępne również z poziomu Wstążki programu, pogrupowane według głównych pozycji menu. Jest widoczne w przypadku zaznaczonego parametru Pokaż Menu Nawigacji w menu Widok.

Menu Nawigacji zawiera sekcję Moje skróty, do której użytkownik może przenosić najczęściej wywoływane funkcje w programie na tej samej zasadzie, co do paska szybkiego dostępu – poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy na wybranej pozycji w menu i wybranie Dodaj do Menu Nawigacji Moje Skróty.

Dodawanie do Menu Nawigacji Moje Skróty

Kolejność pozycji znajdujących się w sekcji Moje skróty można dowolnie zmieniać metodą „przeciągnij i upuść”.

Menu Nawigacji Moje Skróty

Menu Widok

W menu Widok możliwa jest modyfikacja ustawień wyglądu programu.

Skórki w programie (kolorystyka okien)

Domyślnie program pracuje na skórce Office 2016 Colorful, użytkownik ma możliwość zmiany kolorystki okien poprzez wybranie jednej z ponad trzydziestu dostępnych skórek, zmiany wyglądu widoczne są w trybie natychmiastowym. W przypadku zmiany skórki z Flat bądź UltraFlat na inną dla określonego operatora, nowa skórka zostanie ustawiona po ponownym uruchomieniu programu i zalogowaniu na tego operatora. W przypadku pracy na jednym stanowisku i logowania się na operatorów z ustawionymi różnymi skórkami, jeżeli pracowano na operatorze mającym ustawioną skórkę Flat bądź UltraFlat, zalogowanie się na operatora z ustawioną inną skórką będzie możliwe, ale wybrana skórka tego innego operatora zostanie zastosowana dopiero po ponownym uruchomieniu programu.

Skórki

Skórki są pogrupowane na Zalecane, Najszybsze działanie oraz Wolniejsze działanie. Po wybraniu skórki Valentine dodatkowo pojawia się komunikat: Zastosowanie wybranej skórki może znacznie spowolnić wyświetlanie okien i innych komponentów programu. Czy chcesz kontynuować?.

Zmiana ustawień czcionki

Funkcja jest dostępna w menu Widok/ Zmień ustawienia czcionki. Po rozwinięciu menu obok ikony Zmień ustawienia czcionki pojawia się okno, w którym użytkownik ma możliwość ustawienia procentowego rozmiaru czcionki, niezależnie od ustawień w systemie operacyjnym.

Zmiana rozmiaru czcionki

Jeżeli w systemie jest ustawiona niestandardowa rozdzielczość ekranu DPI np. 150 % i użytkownik ustawi w Comarch ERP Optima rozmiar czcionki na 150 % to nastąpi powiększenie okien w skali 225%.

Podczas zmiany wielkości czcionki w programie jeżeli są otwarte okna pojawia się pytanie: Zmiana rozmiaru czcionki spowoduje zamknięcie wszystkich otwartych okien. Czy chcesz kontynuować? Odpowiedź twierdząca powoduje zamknięcie wszystkich otwartych okien i zmianę wielkości czcionki. Jeśli któregoś z okien nie uda się zamknąć (np. zostanie wyświetlone pytanie o zapisanie zmian na dokumencie, a Użytkownik te pytanie anuluje), wówczas czcionka nie zostanie zmieniona. Po wybraniu odpowiedzi Nie otwarte okna nie są zamykane a wielkość czcionki nie jest zmieniana.

Ustawienia okien

Użytkownik ma możliwość zresetowania ustawień okien   tj. przywrócenia oryginalnych ustawień w programie oraz eksportu/importu do pliku (xml)  swoich ustawień. W ten sposób przenoszone mogą być podstawowe ustawienia okien, takie jak: pozycja okna, rozmiar, stan paneli (zwinięte/rozwinięte), sortowanie na listach, itp. Nie są przenoszone ustawienia dotyczące personalizacji.

Za pomocą przycisku Reset aktywnego okna  użytkownik ma możliwość przywracania ustawień domyślnych tylko dla aktywnego okna (w ten sposób ustawienia pozostałych okien zostają zachowane).

Ustawienia okien zapisywane są w bazie konfiguracyjnej, odrębnie dla każdego operatora.

Ustawienia ogólne

Praca w trybie jednego okna ma ułatwić pracę z programem przede wszystkim użytkownikom początkującym, sprowadza się do kilku zasad, które mają zapobiegać otwieraniu zbyt dużej ilości różnych okien i, w efekcie, problemom z poruszaniem się pomiędzy nimi.

  1. Każda lista jest otwierana w maksymalnym rozmiarze. Na listach nie ma przycisków, które pozwalają na zwijanie okien. Dostępny jest jedynie przycisk pozwalający na zamknięcie okna .
  2. Formularze (np. karta cennikowa, karta kontrahenta, dokument) są otwierane w małym rozmiarze, ale w nagłówku nie ma przycisków umożliwiających zwijanie okna. Dostępny jest jedynie przycisk zamykający okno.
  3. Użytkownik może otworzyć wiele okien. Do poruszania się pomiędzy nimi służy ikona przełączania między aktualnie otwartymi oknami w programie. Akcja przełączania między oknami może być również wykonywana poprzez wciśnięcie klawiszy: <CTRL>+<TAB> (przełączanie wstecz) lub <CTRL>+<SHIFT>+<TAB> (przełączanie wprzód).
  1. Przy wyłączonym parametrze Praca w trybie jednego okna każde okno może być aktualnie otwarte tylko raz. W przypadku, gdy okno jest otwarte i użytkownik wywoła je z menu ponownie, program podnosi okno już otwarte, a nie otwiera jeszcze raz. Na oknie zachowane są wszystkie założone filtry.

Uwaga
 Należy pamiętać, że w chwili wywołania już otwartego okna jego zawartość nie jest automatycznie odświeżana. Aby uzyskać aktualną listę (np. dokumentów) należy wcisnąć przycisk <F5>

Przykład
Użytkownik ma otwartą listę dokumentów WZ, potem otwiera listę Faktur Sprzedaży. Następnie do FS wystawia dokument WZ i przechodzi na listę dokumentów WZ. Początkowo na liście nie będzie widział ostatnio wystawionego WZ, musi dopiero odświeżyć listę.  

 

  1. Wyjątek stanowią listy wywoływane z poziomu innych okien (np. lista kontrahentów wywołana z poziomu Faktury Sprzedaży). W takim przypadku lista jest otwierana niezależnie, bez względu na to, czy jest już aktualnie otwarta. Lista, która została wywołana w celu wyboru pozycji, ma w tytule dodany wyraz Wybierz (np. lista kontrahentów – wybierz).

Filtrowanie list metodą „zaczyna się od” – zaznaczenie parametru  określa w jaki sposób będą filtrowane listy. 

Efekty animacji (wolniejsze działanie) – odznaczony parametr powoduje wyłączenie w programie animacji np. zwijanie/ rozwijanie okna grup na liście zasobów, zwijanie/ rozwijanie paneli dynamicznych na formularzach.

Wyróżnienie aktywnego pola – włączenie tej opcji powoduje, że pola w których ustawiony jest kursor zostają wyróżnione poprzez obramowanie.

Otwieranie wyeksportowanych plików – użytkownik ma do wyboru trzy opcje:

  • Otwieraj – plik po wyeksportowaniu zawsze będzie otwierany,
  • Nie otwieraj – plik nie będzie nigdy otwierany,
  • Pytaj – będzie pojawiać się pytanie po zapisaniu pliku „Czy otworzyć wyeksportowany plik?”, na tym komunikacie można zaznaczyć parametr Zapamiętaj odpowiedź i nie pokazuj więcej.

Uproszczona wersja programu

Uproszczenia w programie powstały z myślą o początkujących użytkownikach programu Comarch ERP Optima, którzy będą go wykorzystywać głównie do fakturowania świadczonych przez siebie usług. Zwykle nie potrzebują oni zaawansowanych funkcji, a program wykorzystują do prostej obsługi sprzedaży. W wersji uproszczonej ukryto część funkcji. W programie pozostała tylko podstawowa funkcjonalność związana ze sprzedażą i rozliczeniami.

Już podczas instalacji programu użytkownik ma do wyboru dwie opcje:

  • instalację uproszczonej wersji programu do fakturowania i rozliczeń,
  • instalację pełnej wersji programu.

W przypadku, gdy wybierze wersję uproszczoną domyślnie instalowane są zawsze moduły FakturyKasa/Bank. Po zainstalowaniu programu zawsze tworzone są dwie bazy: DEMO z wygenerowanymi przykładowymi dokumentami oraz nowa, pusta baza, której nazwę podaje użytkownik.

Przy pierwszym uruchomieniu swojej bazy pojawia się uproszczona wersja kreatora bazy, gdzie użytkownik może podać podstawowe dane dotyczące firmy(pieczątkę oraz numer rachunku bankowego).

W stosunku do standardowej bazy danych kreowanej w pełnej wersji programu istnieją pewne różnice:

  • tworzona jest tylko jedna cena sprzedaży (detaliczna),
  • zakładana jest automatycznie karta usługi, z której użytkownik może od razu korzystać podczas wystawiania faktur (bez konieczności dopisywania nowej pozycji do cennika).

Uwaga
Po zainstalowaniu programu w wersji uproszczonej na karcie operatora zaznaczany jest automatycznie parametr: Wersja uproszczona programu (w sekcji Moduły). W takim przypadku operator może pracować tylko z modułami FakturyKasa/Bank

Jeśli okaże się, że podczas pracy potrzebne są funkcje, które zostały ukryte, użytkownik może odznaczyć ten parametr. Zacznie wtedy pracować w pełnej wersji programu.

W wersji uproszczonej dostępne są tylko podstawowe funkcje dotyczące sprzedaży oraz rozliczeń z kontrahentami. W związku z tym główna zmiana polega na ukryciu opcji (lista dokumentów oraz list słownikowych), które nie są bezpośrednio związane z fakturowaniem. Użytkownik może wystawiać tylko Faktury Sprzedaży i Paragony dla podmiotów typu kontrahent oraz prowadzić z nimi rozliczenia.

Ogólne uwagi na temat pracy z programem

Praca z myszką

Umiejętność posługiwania się myszką w środowisku Windows jest rzeczą niesłychanie ważną. Wprawdzie w programie wszystkie funkcje można uruchomić za pomocą klawiatury, jednakże pewne czynności są znacznie łatwiejsze i wygodniejsze do wykonania przy pomocy myszki. Co przemawia zatem za używaniem myszki:

  • Po pierwsze wygoda obsługującego – użytkownik nie musi pamiętać od razu wszystkich kombinacji klawiszy służących do wywoływania poszczególnych funkcji (chociaż zdobywając doświadczenie w pracy z daną aplikacją na pewno prędzej czy później większość z nich pozostanie mu w pamięci).
  • Po drugie szybkość – wywoływanie funkcji programu, przemieszczanie się po programie jest znacznie szybsze za pomocą myszki aniżeli za pomocą klawiatury.

Możemy mówić o operacjach wykonywanych za pomocą myszki:

  • Wskazywanie,
  • Kliknięcie jednokrotne,
  • Kliknięcie dwukrotne,

Wskazywanie polega na najechaniu wskaźnikiem myszki (kursorem) na interesujący nas obiekt.

Kliknięcie jednokrotne bądź dwukrotne polega na przyciśnięciu odpowiednio raz bądź dwa razy lewego przycisku myszki.

Przemieszczanie polega na wskazaniu obiektu (często paska tytułowego obiektu), a następnie przy ciągłym przytrzymywaniu obiektu przesunięcie go myszką w odpowiednie miejsce.

Praca z klawiaturą

Zasady ogólne

  • <ALT>+<LITERA> – działa na skróty w oknach (z podkreśleniem liter typu , np. <ALT>+<N> spowoduje zaznaczenie parametru Nieaktywni).

Podkreślenia widoczne są jeśli w systemie operacyjnym aktywna jest opcja podkreślania skrótów klawiaturowych i klawiszy dostępu. Jeśli opcja nie jest aktywna, wówczas podkreślenia pojawią się po naciśnięciu i przytrzymaniu klawisza <ALT>.

W każdym systemie operacyjnym opcja ta może się znajdować w innym miejscu w Panelu Sterowania, np.:

Microsoft Windows 7: Ułatwienia dostępu/Centrum ułatwień dostępu/Ułatw korzystanie z klawiatury/Podkreśl skróty klawiaturowe i klawisze dostępu.

<CTRL>+<LITERA> – działa na wpisane skróty (np. <CTRL> + <F> – otwiera listę Faktur Sprzedaży). Wszystkie skróty przedstawiono w tabeli poniżej.

<ALT>+<1,2,3,4, itd.> – zmiana zakładki poziomej.

<CTRL>+<1,2,3,4, itd.> – zmiana zakładki pionowej.

<SPACJA> – uruchomienie funkcji pod przyciskiem.

<ENTER> – uruchomienie funkcji pod przyciskiem (z wyjątkiem przycisków typu włącz/ wyłącz na listach).

<STRZAŁKA w GÓRĘ/DÓŁ> – przewija o 1 pola ze spinem (liczbowe).

<STRZAŁKA w DÓŁ> – rozwija menu dostępnych opcji .

<ALT>+<STRZAŁKA w DÓŁ> – kalendarz w polach z datą. W przypadku pól liczbowych skrót powoduje uruchomienie kalkulatora.

<ALT>+<STRZAŁKA w GÓRĘ> – w polach obok przycisku listy wywoływanej oraz w polach listy typu EIP (edycja na liście) powoduje podniesienie słownika dla danej listy, np. na liście obok przycisku wyboru kontrahenta spowoduje wywołanie listy kontrahentów w trybie do wyboru.

Zamykanie okien:

<ESC> – zamyka okno

<CTRL>+<F4> – zamyka okno

<ALT>+<F4> – zamyka program

Obsługa list:

<CTRL>+<ENTER> – podgląd formularza z listy

<SHIFT>+<F10> – otwiera na liście menu kontekstowe

<INSERT> – dodawanie pojedyncze

<CTRL>+<INSERT> – kopiowanie zaznaczonej pozycji, działa dla większości list

<ENTER> – edycja pojedyncza podświetlonej pozycji

<SHIFT>+<LEWY KLAWISZ MYSZY> – ustawienie kursora na pierwszej wybranej pozycji, a następnie przyciśnięcie <SHIFT>+<LEWY KLAWISZ MYSZY> na ostatniej wybranej pozycji – powoduje zaznaczenie wszystkich pozycji pomiędzy pierwszą, a ostatnią

<SPACJA> – pojedyncze zaznaczenie kolejnych pozycji

<CTRL>+<A> – zaznaczenie wszystkich pozycji

<CTRL>+<C> – skopiowanie jednej podświetlonej aktualnie komórki do schowka Windows

<CTRL>+<SHIFT>+<C> –  skopiowanie całego podświetlonego wiersza do schowka Windows

Na wszystkich listach o strukturze drzewa np. na liście kategorii:

<INSERT> –  dodaje gałąź nadrzędną

<SHIFT>+<INSERT> –  dodaje gałąź  podrzędną.

Operacje seryjne:

<ALT>+<INSERT> – dodawanie seryjne, w odróżnieniu od dodawania pojedynczego <INSERT>, po zatwierdzeniu dodawanej pozycji powoduje dodanie kolejnej. Wyjście z trybu dodawania seryjnego następuje poprzez wycofanie się z nowo dodanej pozycji klawiszem <ESC> lub anulowanie formularza. Funkcję można również wywołać z menu kontekstowego pod prawym klawiszem myszy – opcja Dodaj seryjnie.

<ALT +<ENTER> – edycja seryjna, w odróżnieniu od edycji pojedynczej <ENTER>, po zatwierdzeniu edytowanej pozycji powoduje podniesienie kolejnej pozycji z listy do edycji. Wyjście z trybu edycji seryjnej następuje poprzez wycofanie się z edycji pozycji klawiszem <ESC>. Funkcja dostępna jest tylko na listach typu EIP – edycja na liście (ang. edit in place – EIP) np. na formularzu zapisu księgowego, na formularzu bilansu otwarcia księgowego, na formularzach kwot dodatkowych, na Fakturze Sprzedaży lub innym dokumencie handlowym/magazynowym z włączoną opcją Dodawanie pozycji na dokumencie: edycja na liście (opcja w menu System/Konfiguracja/Handel/Parametry).

Obsługa formularzy:

<CTRL>+<ENTER> – zapis edytowanego formularza, niezależnie od tego, w jakim polu znajduje się kursor

<SHIFT>+  lub <CTRL>+<SHIFT>+<ENTER> – zapisywanie formularzy bez zamykania.

<ENTER> – jeśli kursor znajduje się w polach tekstowych, wielolinijkowych, wówczas <ENTER> przechodzi do kolejnej linii, w przeciwnym wypadku zapisuje edytowany formularz

<CTRL>+<O> – otwieranie  listy Kwot dodatkowych

Operacje na pozycjach na formularzu:

<SHIFT>+<INSERT> – z dowolnego miejsca na formularzu przechodzi na listę pozycji i dodaje nową pozycję

<SHIFT> + <DELETE> – z dowolnego miejsca na formularzu przechodzi na listę pozycji i usuwa podświetloną pozycję

<SHIFT>+<ENTER> – z dowolnego miejsca na formularzu przechodzi na listę pozycji i edytuje podświetloną pozycję.

Skróty klawiaturowe z <CTRL>

<CTRL>+<B> Banki
<CTRL>+<D> Zapisy księgowe
<CTRL>+<E> KPiR
<CTRL>+<F> Faktury
<CTRL>+<G> Paragony
<CTRL>+<H> Otwarcie Preliminarza płatności;
jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie Preliminarza płatności dla tego podmiotu
<CTRL>+<I> Cennik
<CTRL>+<J> Rejestry VAT
<CTRL>+<K> Kontrahenci
<CTRL>+<L> Wypłaty pracowników
<CTRL>+<M> Magazyny
<CTRL>+<N> Plan kont
<CTRL>+<S> Obroty i salda
<CTRL>+<SHIFT>+<R> Otwarcie okna Rozliczenia podmiotu;
jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie Rozliczeń podmiotu dla tego podmiotu
<CTRL>+<T> Kategorie
<CTRL>+<U> Urzędy
<CTRL>+<W> Właściciele
<CTRL>+<Y> Pracownicy
<CTRL>+<SHIFT>+<Z> Otwarcie listy zapisów k/b;
jeżeli podświetlony jest raport na liście raportów k/b, skrót spowoduje otwarcie listy zapisów tego raportu;
jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie listy zapisów k/b dla tego podmiotu
<CTRL>+<SHIFT>+<G> Sprawdzenie kontrahenta bądź zaimportowanie jego danych z bazy REGON

 

Skróty z klawiszami funkcyjnymi

    <F1> Pomoc
<F2> Wydruk domyślny na drukarkę (też <CTRL>+<P>)
<ALT> <F2> Menu wydruków
<CTRL> <F2> Drzewo wydruków
<SHIFT> <F2> Podgląd wydruku
<ALT> <SHIFT> <F2> Menu wydruków dla Podglądu wydruku
<F3> Wydruk domyślny do maila
<ALT> <F3> Menu wydruków do maila
<CTRL> <F3> Drzewo wydruków
<ALT> <F4> Zamyka program
<CTRL> <F4> Zamyka okno
<F5> Odświeżenie
<F8> Księgowanie do rejestrów VAT
<F8> Wykonanie akcji z piorunkiem
<F8> Wysłanie wiadomości e-mail
<F9> Odświeżenie konfiguracji
<CTRL> <F9> Otwiera konfigurację
<F10> Wywołuje skróty na wstążce menu
<SHIFT> <F10> Menu kontekstowe
<F11> Logowanie
<F12> Wykres domyślny
<ALT> <F12> Menu wykresów
<CTRL> <F12> Drzewo wykresów

Praca z oknami

Otwieranie okien

Otwieranie okna wiąże się zazwyczaj z wywołaniem określonej funkcji programu. Zatem, aby otworzyć dane okno, musimy wybrać interesującą nas funkcję z menu programu bądź z listy dostępnych przycisków (skrótów).

Dotyczy wersji: 2018.1.1

Podczas otwierania okien w programie następuje weryfikacja czy okno mieści się w całości w widocznej dla Użytkownika części ekranu. Jeżeli nie, jest ono otwierane wyśrodkowane. Umożliwia to poprawne wyświetlanie okien w przypadku kiedy Użytkownik korzysta z programu na różnych stanowiskach (posiadających różne rozdzielczości ekranu).

Zamykanie okien

Zamykanie okien odbywać się może na wiele sposobów:

  • Można kliknąć przycisk w prawym górnym rogu.
  • Można nacisnąć kombinację klawiszy <CTRL>+<F4>.
  • Inną możliwością zamknięcia aktywnego okienka jest kliknięcie w lewym górnym rogu okna i wywołanie funkcji Zamknij.

Wybór możliwości zamknięcia okna zależy więc od preferencji i wygody użytkownika.

W przypadku:

  • wejścia do Konfiguracji,
  • wylogowania,
  • zmiany firmy,
  • przejścia w tryb jednego okna,
  • zmiany bieżącego okresu obrachunkowego.

Jeżeli są otwarte listy w programie, są one automatycznie zamykane. Jeżeli są otwarte dokumenty do edycji, pojawia się wówczas pytanie czy użytkownik chce zapisać zmiany. Odpowiedź twierdząca powoduje zapisanie zmian na dokumentach i wykonanie wybranej poprzednio funkcji.

Jeżeli chodzi o wyjście z programu to również może być ono realizowane na kilka sposobów:

  • Kliknięcie w prawym górnym rogu programu .
  • Użycie kombinacji klawiszy <ALT>+<F4>.
  • Kliknięcie w lewym górnym rogu programu i wywołanie funkcji Zamknij.
  • Wybranie funkcji Koniec Pracy z menu System.

Uwaga
Nie zawsze istnieje możliwość wyjścia z programu, bądź zamknięcia okna w sposób opisany powyżej. Często należy potwierdzić zapisanie lub anulowanie przeprowadzonych zmian, bez wykonania tych czynności nie zakończymy pracy programu. 

Typy okien

Specyfikacja okien typu MDI

MDI (Multiple Document Interface) to okno (aplikacja), które pozwala edytować równocześnie wiele dokumentów. Okno takie posiada standardowo pasek tytułowy, przycisk na pasku tytułowym okna po lewej stronie oraz po prawej przyciski minimalizacji i maksymalizacji oraz przycisk zamknięcia okna. W oknie MDI znajdują się również menu okna i pasek przycisków.

Istotne zasady specyfikacji MDI to:

  • Okno MDI może zostać zmniejszone do paska z tytułem, z przyciskiem po lewej i 3 przyciskami po prawej stronie.
  • Okno MDI może zostać zmaksymalizowane.
  • Menu górne okna MDI zawiera pozycję Okno, w której znajduje się lista wszystkich wywołanych okien. Zadaniem menu Okno jest również zarządzanie wszystkimi aktywnymi oknami, czyli ich sąsiadujące bądź kaskadowe ułożenie na ekranie.

W programie mogą występować następujące typy okien:

  • Okna typu lista – służą do przeglądania i wyszukiwania danych, zawierają spis dokumentów tworzących listę. Są skalowalne, można zmieniać ich rozmiary do rozmiarów okna głównego programu. Pracując na oknach typu lista istnieje możliwość ustawiania szerokości kolumn, co zapamiętywane jest w rejestrach użytkowników. Można również wybierać kilka elementów listy (np. dokumenty do księgowania), co jest zaznaczane po lewej stronie danego elementu listy.
  • Okna typu formularz – są to okna służące do edycji i wprowadzania danych. Cechą charakterystyczną tych okien jest to, że nie zmieniają swoich rozmiarów, aczkolwiek można zmienić ich położenie.
  • Okna informacyjne podobnie jak okna dialogowe nie zmieniają rozmiaru, często wstrzymując prace programu i oczekując na reakcje użytkownika (potwierdzenie, zamknięcie, zapisanie) w oknie informacyjnym, bez której nie ma możliwości dalszej pracy z programem.

Często zdarza się, że podczas pracy z programem użytkownik zatrzymuje się w pewnym momencie twierdząc, iż wykonanie danej czynności jest niemożliwe. Jednak najczęściej rozwiązanie takich kłopotów istnieje. Nierzadko bowiem zapomina, iż są okna, które wymagają zamknięcia po to by móc kontynuować pracę.

Podczas pracy z programem będziemy mieli okazję zaznajomić się z dwoma rodzajami okien:

  • Po pierwsze okna, które będąc aktywnymi oknami programu nie pozwalają wykonywać poleceń dostępnych poza tymi oknami (np. nie możemy korzystać z funkcji menu głównego). Okna takie, z których nie możemy wywoływać innych funkcji niż dostępnych tylko w obrębie okna to najczęściej różne okna informacyjne lub pytające. Jeżeli program skieruje zapytanie do użytkownika, użytkownik nie ma możliwości skorzystania z innej funkcji programu, musi zakończyć pracę z aktywnym oknem poprzez udzielenie odpowiedzi.
  • Po drugie okna, w obrębie których możemy wywoływać inne okna. Przykładowo na formularzu Rejestru VAT wciśnięcie przycisku Kategoria spowoduje wyświetlenie nowego okna z listą kategorii.

Rozmiary okien

Okna typu lista są skalowalne tzn. można zmienić ich rozmiar. Zmiana rozmiaru okna jest możliwa przez „złapanie” krawędzi okna myszką i rozciągnięcie okna do potrzebnych rozmiarów. Ponadto w prawym rogu okna znajdują się przyciski:

 – powoduje zwinięcie okna do paska z tytułem,

 – powoduje powiększenie okna do maksymalnych możliwych rozmiarów,

 – powoduje zamknięcie okna,

 – jeśli okno jest zwinięte do paska przycisk umożliwia rozwinięcie go do poprzedniego rozmiaru.

Przyciski

Przyciski podstawowe

Podstawowe przyciski, powtarzające się na każdej liście to:

 – Dodaj – powoduje dodanie nowego elementu do listy i otwiera formularz służący do wypełnienia wartości nowej pozycji. Przycisk Dodaj wciśnięty równocześnie z <CTRL> (lub klawisze <CTRL>+<INSERT>) powodują uruchomienie dodawania z kopiowaniem (nowo dodana pozycja jest kopią wcześniej podświetlonej pozycji na liście). Funkcja kopiowania działa na większości list w programie.

 – Usuń – powoduje skasowanie podświetlonej pozycji z listy (także poprzez wciśnięcie klawisza <DELETE>).

 – Zmień – otwiera z listy formularz z zawartością podświetlonej pozycji do zmiany lub podglądu.

 – Wybierz – przycisk widoczny tylko wówczas, jeżeli lista została otwarta jako lista pomocnicza do wyboru, np. lista kontrahentów otwarta z formularza faktury.

 – Zamknij – zamyka okno programu.

Przyciski dodatkowe

Pozostałe przyciski, których pojawienie się jest uzależnione od wyświetlanej listy. Są to m.in.:

 – Księgowanie – powoduje przeniesienie dokumentu do księgowości np. schematem księgowym.

 – Uruchom – przycisk znajduje się na tych oknach, na których możliwe jest uruchamianie jakiegoś procesu (np. renumeracja zapisów kasowych/bankowych). Funkcje uruchamiane tym przyciskiem można również uruchomić klawiszem <F8>.

 – Import z pliku.

 – Eksport do pliku.

Przyciski z rozwijanym menu

Przyciski z rozwijanym menu typu:  lub   obsługiwane są wg poniższej zasady:

Jeżeli przycisk jest podświetlony wówczas <SPACJA> (lub <ENTER>) wywołuje dostępną funkcję, zaś <STRZAŁKA w DÓŁ> lub <CTRL>+<SPACJA> wywołują rozwijane menu pod strzałką.

Zasadę dotyczącą rozwijania menu pod strzałką stosuje się też do innych przycisków ze strzałką np. na liście grup towarowych: .

Przyciski związane z paskiem zadań tzw. ikony kontekstowe

Ikony kontekstowe to przyciski pojawiające się na pasku zadań w chwili wyświetlenia formularza lub listy. Ich zestaw może być różny w zależności od aktywnego okna.

Podstawowe ikony kontekstowe to:

 – Wydruk danych – <F2> przycisk uruchamia domyślny wydruk. Jeżeli opis pod przyciskiem Wydruk danych zostanie kliknięty lewym klawiszem myszy, wówczas zostanie rozwinięte menu dostępnych wydruków. Istnieje również możliwość wyboru funkcji Wydruk bieżącego widoku – funkcja umożliwia wydrukowanie aktualnie utworzonego widoku w programie z uwzględnieniem indywidualnego filtrowania, sortowania, grupowania itd. Funkcja wydruków została dokładnie opisana w podręczniku Comarch ERP Optima – Ogólne i Konfiguracja.

 – Podgląd wydruku – <SHIFT>+<F2>, przycisk uruchamia podgląd domyślnego wydruku. Jeżeli opis pod przyciskiem Podgląd wydruku zostanie kliknięty lewym klawiszem myszy, wówczas zostanie rozwinięte menu dostępnych wydruków. Dodatkowo skrót <Alt>+<SHIFT>+<F2> rozwija listę wydruków pod ikoną Podgląd wydruku. Istnieje również możliwość wyboru funkcji Wydruk bieżącego widoku – funkcja umożliwia podgląd wydruku aktualnie utworzonego widoku w programie z uwzględnieniem indywidualnego filtrowania, sortowania, grupowania itd.

 – Wyślij – <F3> wysyłanie wydruku do maila – należy zainstalować PDF Creator w wersji co najmniej 0.9.6. Aby podczas wysyłania wydruku podnosił się Adobe Reader należy w programie PDF Creator w menu Drukarka/ Opcje/ Autozapis zaznaczyć parametr Po autozapisie otwórz dokument w domyślnym programie. Jeżeli opis pod przyciskiem Wyślij zostanie kliknięty lewym klawiszem myszy, wówczas zostanie rozwinięte menu dostępnych wydruków. Dodatkowo skrót <Alt>+<F3> rozwija listę wydruków pod ikoną Wyślij.

Seryjny E-mail bez wydruku – opcja dostępna jest na liście Kontrahentów, Pracowników, Banków, Urzędów, Właścicieli pod przyciskiem Wyślij. Funkcja może być przydatna np. w przypadku seryjnej wysyłki życzeń świątecznych czy innych powiadomień, nie wymagających wydruku.

Uwaga
Wbudowany klient pocztowy Windows 10 nie obsługuje poleceń MAPI, czyli nie udostępnia aplikacjom zewnętrznym możliwości dodawania załączników do wiadomości e-mail. W związku tym z przyczyn niezależnych  Comarch ERP Optima nie współpracuje z tym klientem poczty.

 – Wyślij SMS – przycisk dostępny na formularzach  i listach po zalogowaniu na moduł CRM. Umożliwia wysłanie wiadomości SMS. Szczegóły działania funkcji są dostępne w podręczniku do modułu CRM.

 – Analizyjeśli użytkownik posiada moduł Analizy, wówczas na listach, na których na pasku zadań znajdzie się ikona Analiz, istnieje możliwość wykonania wykresów na podstawie danych z listy. Jeśli do danej listy podpięty jest więcej niż jeden wykres, listę tych wykresów i możliwość wyboru otrzymamy po wciśnięciu rozwinięcia znajdującego się pod klawiszem uruchamiającym wykres. Więcej informacji na temat analiz i wykresów można znaleźć w podręczniku do modułu Analizy.

 – Analizy BIjeśli użytkownik posiada aplikację Analizy BI, wówczas na listach, na których na pasku zadań znajduje się ikona Analiz BI, istnieje możliwość uruchomienia w tej aplikacji odpowiedniego raportu, z uwzględnieniem zaznaczeń na liście (jeżeli mają zastosowanie) lub dla konkretnego elementu, w przypadku uruchamiania z formularza. Kliknięcie przycisku powoduje rozwinięcie menu dostępnych raportów dla danego okna. Jeżeli do danego okna nie ma przypisanych żadnych analiz, kliknięcie na przycisk powoduje uruchomienie aplikacji Analiz BI lub pokazania jej okna, jeżeli jest już uruchomiona. Raporty kontekstowe są uruchamiane w programie Comarch ERP Optima Analizy BI na tej bazie, na której pracuje program Comarch ERP Optima, z poziomu którego raporty są wywoływane.  Nie ma w tym przypadku znaczenia, jaka baza jest ustawiona jako domyślna w Comarch ERP Optima Analizy BI. Więcej informacji na temat analiz i wykresów można znaleźć w podręczniku do modułu Analizy BI.

 – Funkcje dodatkowe – <F11>. Po naciśnięciu rozwinięcia  widocznego pod przyciskiem Funkcje dodatkowe oraz po użyciu klawiszy <ALT>+<F11> następuje rozwinięcie menu dostępnych funkcji dodatkowych. Szerszy opis funkcji znajduje się w artykułach do poszczególnych modułów, przy opisie konkretnych okien.

Eksport – powoduje przeniesienie zawartości bieżącej listy do arkusza kalkulacyjnego. Eksportowana jest zawartość wszystkich widocznych kolumn (kolumny można dodawać lub usuwać wg standardów opisanych w rozdziale Kolumny na listach oraz menu kontekstowe). Program umożliwia eksport do arkusza widoku bieżącego lub samych danych. W widoku bieżącym eksportowany jest aktualnie utworzony widok danej listy w programie (uwzględniane są grupowania, sortowania itp.). Plik zapisywany jest na dysku w formacie *.xls i może być otwarty dowolnym programem obsługującym ten format. Nie jest konieczna instalacja programu do obsługi arkusza kalkulacyjnego aby wyeksportować plik w formacie *.xls.

Po naciśnięciu rozwinięcia  widocznego pod przyciskiem Eksport istnieje możliwość wyboru następujących opcji eksportu danych:

  • Eksportuj bieżący widok do pliku – funkcja umożliwia eksport aktualnie utworzonego widoku danej listy w programie (uwzględniane są grupowania, sortowania itp.) do pliku w formacie: MS Excel, PDF, RTF, HTML.
  • Eksportuj tylko dane do pliku MS Excel – dane wyświetlane na liście są eksportowane do pliku MS Excel.
  • Eksportuj tylko zaznaczone dane do pliku MS Excel – dane zaznaczone na liście są eksportowane do pliku MS Excel.
  • Eksportuj tylko dane do Schowka – po wykonaniu eksportu danych do Schowka można je wkleić <CTRL>+<V> np. do aktualnie otwartego arkusza MS Excel.
  • Eksportuj tylko zaznaczone dane do Schowka – dane zaznaczone na liście są eksportowane do Schowka.

W przypadku trzech pierwszych opcji (Eksportuj bieżący widok do pliku, Eksportuj tylko dane do pliku MS Excel oraz Eksportuj tylko zaznaczone dane do pliku MS Excel) eksportowany plik może zostać zapisany na dysku lokalnym lub na Comarch IBARD.

Na wstążce w menu Widok znajduje się przycisk Otwieranie wyeksportowanych plików. Użytkownik ma do wyboru trzy opcje: otwieraj, nie otwierajpytaj. Domyślnie podpowiada się opcja Pytaj. Po eksporcie danych program zapyta: Czy otworzyć wyeksportowany plik? Gdy użytkownik odpowie twierdząco zostanie automatycznie otwarty plik w domyślnym programie. Aby ułatwić sobie pracę użytkownik może zaznaczyć parametr Zapamiętaj odpowiedz i nie pokazuj więcej. Ustawienia te dotyczą opcji zapisu wyeksportowanego pliku na dysku. W przypadku zapisu pliku na Comarch IBARD pytanie o otwarcie pliku się nie pojawia.

Dotyczy wersji: 2018.5.1

 Historia zmian – po naciśnięciu przycisku otwierane jest nowe okno, na którym widoczna jest lista zmian dotycząca określonego dokumentu bądź elementu słownika.

 

Kopiowanie zawartości komórek

W menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy, w zależności od typu pola dostępne są różnego rodzaju dodatkowe opcje np. możliwość skopiowania zawartości pola. Kopiować można również zawartość pól niedostępnych do edycji (wyszarzonych) wykorzystując opcję Kopiuj z menu kontekstowego lub skrót klawiszy: <CTRL>+<C>. W przypadku list wspomniany skrót powoduje skopiowanie jednej podświetlonej aktualnie komórki, natomiast <CTRL>+<SHIFT>+<C> kopiuje cały podświetlony wiersz do schowka Windows.

Dostępne są również opcje Cofnij <CTRL>+<Z>, Wytnij <CTRL>+<X>, Wklej <CTRL>+<V>.

Kalendarz

Kalendarz – na polach edycji zawierających datę możliwe jest wyświetlenie pomocniczego kalendarza, poprzez wciśnięcie strzałki z lewej strony pola z datą: . Wybór daty staje się więc bardzo prosty. Wystarczy kliknąć na dniu, który ma być umieszczony w polu data. Narzędzie to może usprawnić procesy związane z uzupełnieniem dat. Nie ma bowiem potrzeby wpisywania całego formatu daty (dzień – miesiąc – rok).

Opcja Wyczyść pozwala na skasowanie obecnie wpisanej w polu daty, nie jest dostępna tam, gdzie podanie daty jest warunkiem do poprawnie zapisanego formularza (np. data wystawienia na Fakturze Sprzedaży).

Ponadto Kalendarz w polu z datą można wywołać przez menu kontekstowe lub skrót klawiaturowy: <ALT>+<STRZAŁKA w DÓŁ>.

Dodatkowo w polach z zakresem dat OD – DO w menu kontekstowym można skorzystać z funkcji: Dzisiaj, Ten tydzień, Ten miesiąc oraz Ten rok. W polach z zakresem dat kalendarz posiada funkcję Wyczyść, dzięki której można całkowicie usunąć datę z pola np. wyczyszczenie daty pierwszej w polu z zakresem dat będzie odfiltrowywało dokumenty na liście od nieskończoności do konkretnej wskazanej daty.

Dotyczy wersji: 2018.2.1

Kalkulator

Kalkulator wywoływany jest poprzez skrót <Alt>+<Down> (strzałka w dół) po umieszczeniu kursora w dowolnym polu liczbowym na formularzu w programie. Można również z niego skorzystać klikając na polu liczbowym prawym przyciskiem myszy i wybierając opcję Kalkulator.

Jeżeli w polu z którego wywołano kalkulator wpisana jest kwota, nie jest ona zerowana po wybraniu operatora arytmetycznego („+”, „-”, „*”, „/”). Wynik operacji pokazywany jest po naciśnięciu przycisku „=” na kalkulatorze bądź przycisku <Enter> lub <=> na klawiaturze. Po otrzymaniu wyniku operacji w kalkulatorze, po wpisaniu dowolnej cyfry zastępuje ona otrzymany wynik umożliwiając wykonanie kolejnej operacji.

Na formularzu operatora w Konfiguracji Programu/ Użytkowe/ Operatorzy na zakładce [Ogólne] dostępny jest parametr Uruchamianie kalkulatora po wciśnięciu + – * / . Parametr jest domyślnie niezaznaczony. Po jego zaznaczeniu kalkulator może zostać wywołany przez tego operatora po umieszczeniu kursora w polu liczbowym poprzez wciśnięcie na klawiaturze numerycznej jednego z przycisków <+> , <-> , <*> lub </>.

 

 




Standardy w programie

Standardy na listach

Przewijanie list

Lista zapisów kasowych/bankowych – zwinięty panel filtrowania

Lista często nie mieści się na otwartym oknie – zarówno w pionie (lista zawiera więcej pozycji, niż może być wyświetlonych na liście) jak i w poziomie (lista zawiera zbyt wiele kolumn, aby je zmieścić w oknie albo szerokość kolumn jest zbyt duża/ szerokość okna zbyt mała). Do przewijania listy służą:

  1. Pionowy pasek przewijania – umieszczony z prawej strony listy, służy do przewijania listy w pionie. Przewijanie list w pionie jest obsługiwane przez przyciski    , PageUp, PageDown oraz scroll Za pomocą klawiszy <CTRL>+<HOME> oraz <CTRL>+<END> użytkownik ma możliwość przejścia na pierwszy oraz ostatni rekord na liście.
  2. Poziomy pasek przewijania – umieszczony pod listą, służy do przewijania listy w poziomie, w celu uwidocznienia schowanych kolumn. Przesuwanie list w poziomie jest obsługiwane przez przyciski  , Home, End oraz za pomocą klawiszy: <STRZAŁKA w LEWO><STRZAŁKA w PRAWO>.

Kolumny na listach oraz menu kontekstowe

Kolumny na listach można przestawiać metodą „przeciągnij i upuść”. Dowolną kolumnę można przeciągnąć i przenieść myszą w inne miejsce:

Przemieszczanie kolumn

Pod prawym przyciskiem myszy w sekcji kolumn są dostępne opcje: sortowania, grupowania, usuwania, autodopasowania kolumn oraz przywracania układu domyślnego:

Menu kontekstowe w nagłówku kolumny

Podczas wczytywania listy do bazy wysyłane jest tylko zapytanie o kolumny, które są widoczne na liście – usuwając kolumny niepotrzebne przyspieszymy działanie danej listy, zwłaszcza w przypadku pracy wielostanowiskowej.

Usunięte kolumny widoczne są w oknie wyboru kolumn i można je z powrotem przeciągnąć na listę:

Wybór kolumn

Na większości list dostępne jest tzw. menu kontekstowe, uruchamiane przez kliknięcie prawym klawiszem myszy na liście. Menu kontekstowe zawiera zwykle do wyboru opcje dostępne również poprzez przyciski na listach, takie jak Dodaj, Dodaj seryjnie, Zmień, Usuń. Możliwe jest również kopiowanie wiersza listy lub konkretnej komórki.

Dla wybranych list znajdują się tam funkcje o charakterze specjalnym, które nie są dostępne w żaden inny sposób (np. anulowanie faktury, odblokowanie deklaracji).

Menu kontekstowe dla list

Sortowanie na listach

Sortowanie po kolumnie działa poprzez klikniecie w nagłówek kolumny lub poprzez wybór opcji z menu kontekstowego:

Możliwe jest sortowanie jednocześnie po kilku kolumnach. Aby posortować po kolejnych kolumnach należy wykonać sortowanie z równoczesnym wciśnięciem klawisza <SHIFT>.

Sortowanie jest możliwe na wszystkich listach oraz na listach wewnątrz formularzy.

Na formularzu kontrahenta lista odbiorców posortowana wg miasta malejąco oraz lista przedstawicieli posrotowana wg tytułu rosnąco

Grupowanie po kolumnach

Domyślnie na większości list włączony jest panel grupowania (Pokaż pole grupowania). Na listach dla formularzy dostępne są również opcje grupowania (opcje widoczne w menu kontekstowym).

Grupowanie po kolumnach wywołujemy poprzez wybór z menu kontekstowego opcji Grupuj według tej kolumny lub poprzez przeciągnięcie kolumny, po której chcemy grupować do panelu grupowania.

Grupowanie po kodzie dostawcy na liście pozycji cennikowych

Grupowanie można wykonywać po wielu kolumnach.

Grupowanie po kodzie dostawcy oraz nazwie na liście pozycji cennikowych

W przypadku list pogrupowanych po kolumnie z datą istnieje możliwość określenia interwału. Dla opcji Interwał (dostępnej po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na nagłówek kolumny po której nastąpiło pogrupowanie listy) możliwe jest wybranie wartości: Dzień, Miesiąc, Rok i Domyślny.

Wiersz sum – agregacje dla kolumn

Na listach w programie domyślnie włączona jest opcja sumowania (Pokaż wiersz sum). Dla pierwszej domyślnej kolumny załączone jest sumowanie typu: Licznik.

Agregacja typu Licznik

Pod prawym klawiszem myszy na liście lub w wierszu sum (jeśli jest włączony) dostępna jest opcja Pokaż wiersz sum (menu kontekstowe zostało opisane szerzej w rozdziale Kolumny na listach oraz menu kontekstowe). Włączając/wyłączając tą opcję można pokazać lub ukryć wiersz sum.

Na włączonym wierszu sum, pod prawym klawiszem myszy znajdują się opcje do wyboru:

Menu kontekstowe – agregacje

Po najechaniu myszką na obszar wiersza sum, na którym można włączyć agregację dla danej kolumny, wyświetla się podpowiedz: „Kliknij prawym klawiszem myszy, aby podsumować kolumnę”.

Użytkownik programu ma możliwość załączenia dowolnej agregacji typu: suma, minimum, maksimum, licznik, średnia, brak (wyłączenie agregowania) dla poszczególnych kolumn. Agregacje mogą dotyczyć wszystkich elementów z kolumny lub tylko zaznaczonych (Agreguj tylko zaznaczone). Na listach typu „drzewo” opcja Pokaż wiersz sum może być ukryta np. lista grup towarowych (domyślnie włączony jest licznik) lub rozszerzona o dodatkową opcję Pokaż wiersz sum dla węzłów np. na liście obrotów i sald.

W praktyce możliwe jest wykorzystywanie na liście kilku agregacji różnych typów dla poszczególnych kolumn np. sumę dla kolumny „Cena” i maksimum dla kolumny „Wartość-PLN”:

Podsumowanie kolumny

Jeśli dla listy zdefiniujemy warunki grupowania, agregacje mogą być wyświetlane dla poszczególnych podgrup (Pokaż wiersze sum dla grup).

Agregacja dla podgrup

Powiększony widok listy <F6>

Po wybraniu klawisza <F6> na listach jest dostępna opcja powiększenia widoku. W takim widoku w oknie znajduje się lista dokumentów powiększona na cały ekran oraz  wiersz sum – schowana jest wstążka, pole grupowania oraz panel filtra pod listą. Powrót do standardowego widoku następuje również po wybraniu klawisza <F6>.

Zaznaczanie rekordów na liście

Na listach, na których możliwe jest uruchamianie operacji seryjnych (np. wydruki, eksport przelewów, rozliczanie zapisów), pozycje podlegające takiemu seryjnemu przetwarzaniu należy uprzednio zaznaczyć na liście. Zaznaczenia dokonujemy myszą lub poprzez:

  • Menu kontekstowe – wybór odpowiedniej opcji z menu.
  • Ustawienie kursora na wybranej pozycji i wciśnięcie klawisza <SPACJA> – powoduje zaznaczenie pojedynczej pozycji.

Równocześnie dostępne są opcje:

  • zaznacz wszystkie (lub <CTRL>+<A>) – zaznacza wszystkie pozycje na liście
  • odwróć wszystkie (lub <CTRL>+<R>) – odwraca zaznaczenia
  • odznacz wszystkie (lub <CTRL>+<O>) – odznacza wszystkie wcześniej zaznaczone pozycje.

Zaznaczone pozycje są wyróżnione poprzez znaczek z lewej strony listy.

Zaznaczone pozycje na liście faktur

Bez zaznaczenia wywołanie operacji seryjnej zaznacza aktualny rekord i wykonuje operację.

Filtrowanie

Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. w wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. w programie występuje kilka możliwości filtrowania:

  • Wiersz filtra – filtr w nagłówku listy.
  • Panel filtra prostego.
  • Panel filtra zaawansowanego.

Filtrowanie – filtr w nagłówku listy (wiersz filtra) oraz lokator na liście

Po kliknięciu lewym klawiszem myszy w wierszu filtra lub po użyciu kombinacji klawiszy <LEWY ALT>+<SHIFT>+<F> następuje przejście kursora do filtra w nagłówku listy (wiersz filtra).

Na listach w pierwszym rekordzie jest dostępny wiersz filtra. Pod każdym nagłówkiem kolumny można wpisać fragment, po którym chcemy wyszukać rekordy w odniesieniu do wartości wyświetlanych w danej kolumnie.

Filtr w nagłówku listy zawęża wyświetlane pozycje, wyszukując według wyrażeń zawierających ciąg znaków.

Wiersz filtra – wyfiltrowanie kontrahentów zawierających w kodzie ciąg „ko” oraz w kolumnie Miasto „kra”

W filtrze w nagłówkach kolumn istnieje możliwość wyszukiwania z użyciem %, który zastępuje część wyszukiwanego tekstu np. po wpisaniu dzbanek % 10 program wyszuka dzbanek zielony 10, dzbanek czerwony 10. Znak _ (podkreślnik) zastępuje dowolny pojedynczy znak.

Dla wartości o formacie daty wiersz filtra podpowiada kalendarz:

Preliminarz płatności

Dla poszczególnych kolumn przechowujących wartości ograniczone (typy, statusy itp.) udostępnione są listy wyboru:

Preliminarz płatności

Dla list z kolumną zaznaczeń nad tą kolumną dostępny jest przycisk czyszczenia filtra, na pozostałych listach czyszczenie filtra można wykonać opcją z menu kontekstowego:

Czyszczenie filtra

Ponadto system umożliwia, po wykonaniu operacji sortowania, wykorzystanie funkcji lokatora. Aby działał lokator na liście np. W kolumnie kod, należy włączyć sortowanie tej kolumny, następnie wpisać z klawiatury początek kodu poszukiwanego kontrahenta, wówczas kursor ustawi się na żądanym kontrahencie. Lokator wyszukuje według początku słowa („zaczyna się od…”).

W wierszu filtra przy każdym polu widnieje symbol sposobu filtrowania danych w tej kolumnie. Po kliknięciu lewym przyciskiem myszy na ten symbol rozwijana jest lista dostępnych sposobów filtrowania:

Dla kolumn z wartościami liczbowymi lub zawierających daty domyślnie wybrana jest opcja Jest równe. W przypadku kolumn z wartościami tekstowymi domyślna wartość zależy od ustawienia parametru Filtrowanie list metodą „zaczyna się od” znajdującego się w menu Widok. Jeżeli ten parametr jest zaznaczony, wówczas dla tego typu kolumn wybrana jest domyślnie opcja Rozpoczyna się od. W przypadku niezaznaczonego parametru – dla kolumn wybrana jest opcja Zawiera.

Filtrowanie proste (panel filtra)

Po otwarciu danej listy w dolnej części okna umiejscowiony jest panel filtrowania. Przy pierwszym otwarciu widoczny jest tylko filtr prosty oraz kilka podstawowych pól do filtrowania listy, które w istotny sposób wpływają na zawartość listy. W panelu użytkownik ma możliwość wyboru zdefiniowanych warunków filtrowania.

Lista zapisów kasowych/bankowych – zwinięty panel filtrowania

Pozostałe pola do filtrowania dostępne są po rozwinięciu panelu przyciskiem   (Kliknij, aby rozwinąć filtr zaawansowany). Filtr można zwinąć przez „Kliknij, aby zwinąć filtr zaawansowany”. Pojedyncze kliknięcie rozwija lub zwija menu filtra zaawansowanego. Jeżeli filtr został zmieniony – wyświetla się napis „Filtr aktywny”.

Lista zapisów kasowych/bankowych – rozwinięty panel filtrowania

Po wyfiltrowaniu danych na belce z opisem Filtr pokazuje się dodatkowy opis „aktywny”, co oznacza, że lista jest wyfiltrowana i nie zawiera wszystkich danych.

Panel filtra zaawansowanego

Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. W wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. Panel filtra można stosować na dwa sposoby:

  • Proste filtrowanie,
  • Filtr zaawansowany.

We wszystkich przypadkach list, które mogą być filtrowane, panel filtra zaawansowanego znajduje się na dole listy. Po prawej stronie wiersza filtra znajdują się zawsze przyciski do włączania i wyłączania działania filtra –  Filtruj  Wyczyść filtr oraz przycisk do tworzenia warunków filtrujących filtra zaawansowanego –  Konstruktor filtra.

Jeżeli pinezka (widoczna obok ikony filtrowania – lejka) jest:

 wyłączona – wówczas po zmianie filtrowania na ikonie lejka pojawia się znak zapytania  i dopiero po jego kliknięciu uruchomione zostanie filtrowanie. Ten tryb pracy jest efektywniejszy gdy lista zwiera bardzo dużo pozycji. Można wtedy najpierw ustawić wszystkie parametry filtrowania, a dopiero na końcu uruchomić samo przefiltrowanie listy.

 włączona – wszystkie zmiany filtrowania wykonywane są na bieżąco i od razu widoczne są na liście.

Proste filtrowanie

Istnieje możliwość wyszukiwania elementów listy zawierających określony fragment tekstu.

Szukany tekst lub jego fragment wpisuje się do wiersza filtra. Następnie uruchamia się działanie filtra przyciskiem  Włącz filtrowanie lub, jeśli ikona pinezki jest włączona – wystarczy przejść w inne pole listy. Wpisany tekst jest szukany po ustalonych z góry polach listy. Dla różnych list wyszukiwanie przebiega po różnych polach – są to zwykle pola wyświetlane w kolumnach listy.

Przykład
Chcemy wyfiltrować listę Faktur Sprzedaży wg miasta Kraków. W wierszu filtra wpisujemy „Kraków”. Wówczas otrzymujemy tylko te dokumenty, na których w danych Kontrahenta jest wpisane Kraków.

Filtrowanie listy

W filtrze pod listą istnieje możliwość wyszukiwania z użyciem %, który zastępuje część wyszukiwanego tekstu np. po wpisaniu dzbanek % 10 program wyszuka dzbanek zielony 10, dzbanek czerwony 10.

Filtr zaawansowany

Filtr zaawansowany pozwala filtrować listę według stworzonych przez Użytkownika warunków. Filtry zaawansowane są zapamiętywane w systemie. Nazwa filtra zaawansowanego jest poprzedzona znakiem „#”. Do tworzenia filtra zaawansowanego służy Konstruktor filtra   , uruchamiany z dowolnego okna, w którym istnieje możliwość zastosowania filtra. Praca z konstruktorem filtra wymaga pewnej znajomości struktury baz danych oraz umiejętności formułowania warunków logicznych.

Konstruktor filtra

 

Zapamiętywanie ustawień filtra oraz odświeżanie listy

Po zamknięciu listy zapamiętywanie ustawień filtra jest realizowane wg poniższych zasad:

  • zapamiętywane jest czy panel dodatkowy był zwinięty/rozwinięty,
  • zapamiętywane jest czy pinezka była włączona/wyłączona,
  • zapamiętywane są ustawienia pól z panelu podstawowego i rozwijanego,
  • lista otwiera się wyfiltrowana wg zapamiętanych filtrów.

Ponadto przy pierwszym uruchomieniu listy pinezka jest włączona, a dostępna opcja Wyczyść filtr   na liście oraz Reset ustawień okien przywraca ustawienia domyślne dla filtrów panelu podstawowego i rozwijanego.

Odświeżanie listy odbywa się przy każdorazowym użyciu lejka  lub   oraz poprzez wciśnięcie <F5> w dowolnym miejscu na liście.

Standardy na formularzach

Rodzaje pól na formularzach

Listy rozwijane

Dla wielu kontrolek typu: Kategoria, Kontrahent, Pracownik itp. dostępna jest lista rozwijana (drop down) pozwalająca w szybki sposób na wyszukanie i podstawienie na formularz odpowiedniej wartości.

Lista rozwijana dla pola Kontrahent

Rozpoczęcie edycji w polu listy rozwijanej powoduje rozwinięcie uproszczonej listy pomocniczej zawężonej do pozycji, które zawierają wpisywany ciąg znaków. Kliknięcie w „strzałkę” znajdującą się po prawej stronie pola, rozwija listę pomocniczą z widocznymi pozycjami spełniającymi kryteria szukania. Jeżeli pole jest puste (nic jeszcze nie wpisano), to rozwinięta jest pełna lista z możliwością przewijania rekordów. Dodatkowo listę można otworzyć za pomocą skrótu klawiaturowego <CTRL>+<SPACJA> oraz strzałki w dół, słownik zaś który jest związany z daną listą można otworzyć kombinacją klawiszy <ALT>+<STRZAŁKA w GÓRĘ>.

Rodzaje pól na formularzach

Najczęściej spotykane elementy formularzy to:

Przyciski – służą do natychmiastowego rozpoczęcia procesu. Ich funkcja jest podpisana na przycisku lub jest wyświetlana przy wskazaniu kursorem myszy. Przyciski niedostępne w danej chwili są wyszarzone.

Pola edycji – korzystamy z nich w celu wpisania tekstu z klawiatury. W polu tym może już znajdować się tekst, który następnie możemy zmienić.

Listy wywoływane z formularza – okno typu lista w trybie do wyboru, zawierające spis elementów można wywołać naciskając odpowiedni przycisk np. Kontrahent co poskutkuje otworzeniem listy kontrahentów w trybie do wyboru.

Rozwijane listy pomocnicze – znajdują się w polach, w których są rozwijane i zawierają listę możliwych do wyboru dla danego pola wartości (ang. drop-down).

Przyciski opcji – w przypadku wystąpienia kilku opcji jedynie jedna opcja może być włączona. Przycisk taki reprezentuje więc opcje wykluczające (ang. radio).

Pola wyboru – określa, czy dana opcja ma być włączona czy wyłączona. Pola te działają niezależnie, co oznacza, że włączenie jednego pola nie wyklucza włączenia innego. Wybór takiego pola jest potwierdzony poprzez jego zaznaczenie (ang. check-box).

W menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy, w zależności od typu pola dostępne są różnego rodzaju dodatkowe opcje np. możliwość skopiowania zawartości pola. Kopiować można również zawartość pól niedostępnych do edycji (wyszarzonych) wykorzystując opcję Kopiuj z menu kontekstowego lub skrót klawiszy: <CTRL>+<C>.

Przykład formularza

Przyciski na formularzach

Typowe przyciski na formularzach to:

 – Zapisz – powoduje zamknięcie okna i zapisanie dokonanych zmian. Zapisu można dokonać również przez wciśnięcie klawisza <ENTER> lub <CTRL>+<ENTER>.

 – Zamknij – zamyka okno bez zapisywania zmian (można uruchomić klawiszem <ESC>).

Inne przyciski formularzy

 – Przelicz – znajdują się na niektórych formularzach (uruchamiane również przez klawisz <F8>).

Dynamiczne panele na formularzach

Na większości formularzy istnieje możliwość zwijania paneli, które nie są istotne dla użytkownika – ustawienia są pamiętane po ponownym otworzeniu okna dla poszczególnych operatorów.

Dynamiczne panele na formularzu

Błędy i ostrzeżenia

Na formularzach istnieją pola, które użytkownik musi bezwzględnie uzupełnić prawidłową wartością przed zapisaniem formularza (pola wymagane, pola walidowane np. NIP, IBAN), dlatego też wprowadzono funkcję ostrzegania i informowania o błędach na formularzu:

Ostrzeżenia dotyczące pól na formularzach oznaczane są żółtym trójkątem z wykrzyknikiem.

 Błędy dotyczące pól na formularzach oznaczane są czerwoną ikoną z krzyżykiem. Treść błędu wyświetla się po najechaniu myszą na ikonę.

W trakcie dodawania nowego formularza, w polach wymaganych pojawia się ikona ostrzeżenia najczęściej z komunikatem: Pole nie może być puste. Jeżeli użytkownik opuści takie pole i go nie wypełni/poprawi, pomimo że jest to wymagane – ostrzeżenie zmieni się na błąd. Dopóki użytkownik nie wypełni/poprawi wartości w polu – jest czerwona ikonka błędu uniemożliwiająca zapisanie formularza – kursor ustawi się w pierwszym polu oznaczonym jako błędne.

Pod prawym klawiszem myszy dla pól oznaczonych ikonami błędów i ostrzeżeń dostępna jest opcja Kopiuj tekst błędu, dzięki której można skopiować treść błędu lub ostrzeżenia.

Nawigacja edycji – Edytuj poprzedni, Edytuj następny

W programie Comarch ERP Optima istnieje możliwość szybkiego przechodzenia między formularzami, np. kolejnych faktur. Odbywa się to za pomocą przycisków

 Edytuj poprzedni  (lub klawisze <CTRL>+<,>), Edytuj następny   (lub klawisze <CTRL>+<.>) dostępnych na wstążce w grupie Nawigacja edycji.

Drukowanie w programie 

 




Funkcje dodatkowe

 Funkcje dodatkowe umożliwiają rozbudowę standardowej funkcjonalności systemu Comarch ERP Optima o dodatkowe funkcje, realizujące określone procesy.
Funkcje dodatkowe zostały zbudowane w oparciu o ten sam mechanizm, co wydruki. Z użytkowego punktu widzenia oznacza to przede wszystkim, że:

  • Funkcje dodatkowe są kontekstowo dostępne na wszystkich oknach, na których jest dostępny mechanizm drukowania
  • Funkcje dodatkowe dzielimy na funkcje systemowe oraz funkcje użytkownika.

Funkcje dodatkowe są dla użytkownika dostępne na wstążce programu pod przyciskiem . Naciśnięcie tej ikony (lub użycie skrótu <F11>) powoduje uruchomienie funkcji określonej jako domyślna. Przycisk ten jest dodatkowo wyposażona w przycisk służący do rozwijania menu dostępnych funkcji dodatkowych.

Rozwijane menu funkcji dodatkowych może być różne dla każdego okna, a nawet dla każdej zakładki na jednym oknie.

Zawartość menu funkcji dodatkowych jest konfigurowana za pomocą Konfiguracji funkcji dodatkowych – analogicznie jak w przypadku wydruków.

Po wciśnięciu przycisku funkcji dodatkowych  wraz z klawiszem <Ctrl> (lub po wywołaniu skrótu <Ctrl>+<F11>) otwierane jest okno Konfiguracja funkcji dodatkowych. Identycznie jak w przypadku okna Konfiguracji wydruków, wyróżnione są funkcje standardowe oraz funkcje użytkownika poprzez zastosowanie innej czcionki. Funkcje systemowe – tworzone i dołączane do programu przez producenta oprogramowania są wyświetlane zwykłą czarną czcionką i są niemodyfikowalne dla użytkownika. Natomiast funkcje użytkownika są wyświetlane pochyłą niebieską czcionką i te można dowolnie modyfikować.

Konfiguracja funkcji dodatkowych

W oknie Konfiguracji funkcji dodatkowych dostępne są trzy parametry:

Pokazuj tylko wypełnione – jego zaznaczenie spowoduje wyświetlenie na ekranie tylko tych gałęzi, które mają zdefiniowane zestawy.

Ograniczaj do bieżącej procedury – po uruchomieniu konfiguracji funkcji dodatkowych parametr jest zaznaczony. Przez bieżącą procedurę rozumiemy miejsce w programie, z którego została wywołana konfiguracja, np. będąc w formularzu Faktury Sprzedaży dostajemy konfigurację wszystkich funkcji dodatkowych jakie możemy z tego poziomu wywołać.

Pokazuj tylko wydruki użytkownika – jego zaznaczenie spowoduje wyświetlenie na ekranie tylko funkcji dodanych przez Użytkownika.

W sprawie utworzenia funkcji dodatkowych zalecamy kontakt z Autoryzowanym Partnerem Comarch.




e-Deklaracje

e-Deklaracje – Informacje ogólne

Funkcjonalność Comarch ERP Optima umożliwiająca składanie deklaracji elektronicznych opiera się na modelu, w którym w pierwszym etapie tworzony jest plik XML zgodny ze schematem XSD opublikowanym przez Ministerstwo Finansów. Następnie tak wygenerowany plik użytkownik podpisuje podpisem elektronicznym i przesyła na serwer Ministerstwa Finansów. Aby możliwe było wysłanie e-Deklaracji, konieczne jest posiadanie takiego elektronicznego podpisu.

Umożliwiono eksport następujących deklaracji do systemu e-Deklaracje:

  • deklaracji VAT-7, VAT-7D, VAT-7K wraz z załącznikami: ORD-ZU, VAT-ZZ, VAT-ZT, VAT-ZD, NAD-ZP,
  • deklaracji VAT-UE, VAT-UEK wraz z załącznikami VAT-UE/A i VAT‑UE/B, VAT-UE/C,
  • deklaracji VAT-8 wraz z załącznikami: ORD-ZU,
  • deklaracji VAT-9M wraz z załącznikami: ORD-ZU,
  • deklaracji VAT-27,
  • deklaracji rocznej PIT-28 wraz z załącznikami: PIT-28/A, PIT-28/B, PIT-O, PIT/D, PIT-2K, ORD-ZU,
  • deklaracji rocznej PIT-36 wraz z załącznikami PIT/B , PIT/O, PIT/D, PIT-2K, PIT/UZ, ORD-ZU,
  • deklaracji rocznej PIT-36L wraz z załącznikami PIT/B, ORD-ZU,
  • deklaracji rocznej CIT-8, wraz z załącznikami CIT-8/O, CIT-D, CIT-ST, CIT-ST/A, ORD-ZU,
  • deklaracji PIT-11 (indywidualnie lub seryjnie), wraz z załącznikami ORD-ZU, PIT-R,
  • deklaracji PIT-4R, wraz z załącznikiem ORD-ZU,
  • deklaracji PIT-8AR, wraz z załącznikiem ORD-ZU,
  • deklaracji PIT-8C (indywidualnie) wraz z załącznikiem ORD-ZU,
  • deklaracji IFT-1R/IFT-1 (indywidualnie lub seryjnie), wraz załącznikiem ORD-ZU.

Aby wyeksportować deklarację należy:

  1. W menu System/ Konfiguracja/ Stanowisko/ Ogólne/ e-Deklaracje, wskazać katalog, w którym mają być zapisane pliki w polu: Katalog przechowywania plików wymiany:. W podanej lokalizacji, przy wysyłaniu deklaracji, tworzony będzie katalog o nazwie zgodnej z nazwą bazy danych a w nim podkatalog zawierający w nazwie rok i miesiąc deklaracji. W ostatnim podkatalogu umieszczony zostanie wysłany plik oraz odebrane Urzędowe Poświadczenie Odbioru.
  2. W menu Ogólne/ Inne/ Urzędy – na formularzu urzędu skarbowego wskazać dane adresowe Urzędu Skarbowego oraz kod Urzędu Skarbowego. Listę Urzędów wraz z ich kodami można zaimportować z Serwera Comarch w menu Ogólne/ Inne/ Urzędy.
  3. Poprawnie wypełnić deklarację – przede wszystkim dane identyfikacyjne i adres podatnika (Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy -> np. VAT, PIT-28, PIT-36).
  4. Zatwierdzić deklarację przed zmianami.

W przypadku korzystania z serwera proxy należy skonfigurować ustawienia w menu System/ Konfiguracja/ Stanowisko/ Ogólne/ Parametry.

POLA OBOWIĄZKOWE

Dla deklaracji VAT-7:

  • Kod urzędu skarbowego – na deklarację przepisywany jest z karty urzędu, zakładka: [Ogólne], pole: Kod urzędu,
  • Rok i miesiąc złożenia deklaracji,
  • Cel złożenia deklaracji.
  • Jeśli podatnikiem jest osoba fizyczna:
    • Numer NIP podatnika,
    • Pierwsze imię oraz nazwisko podatnika,
    • Data urodzenia,
    • Adres podatnika, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.
  • Jeśli podatnikiem jest osoba prawna:
    • Numer NIP podatnika,
    • Pełna nazwa podatnika,
    • Adres siedziby firmy, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.

Dla deklaracji VAT-UE:

  • Kod urzędu skarbowego,
  • Rok i kwartał złożenia deklaracji.
  • Jeśli podatnikiem jest osoba fizyczna:
    • Numer NIP podatnika,
    • Pierwsze imię oraz nazwisko podatnika,
    • Data urodzenia,
    • Adres podatnika, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.
  • Jeśli podatnikiem jest osoba prawna:
    • Numer NIP podatnika,
    • Pełna nazwa podatnika,
    • Adres siedziby firmy, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.

Dla deklaracji PIT-11, PIT-8C, IFT-1R/IFT-1, PIT-4R, PIT-8AR:

  • Kod urzędu skarbowego,
  • Właściwy urząd skarbowy dla danego rodzaju deklaracji (Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy/ Deklaracje).
  • Jeżeli podatnikiem jest osoba fizyczna:
    • Numer NIP podatnika,
    • Pierwsze imię oraz nazwisko podatnika,
    • Data urodzenia,
  • Jeżeli podatnikiem jest osoba prawna:
    • Numer NIP podatnika
    • REGON,
    • Pełna nazwa.

Ponadto dla prawidłowego przygotowania e-deklaracji PIT-11, PIT-8C należy na Formularzu danych kadrowych pracownika – wypełnić:

  • NIP pracownika,
  • PESEL, Data urodzenia,
  • Pełne dane adresowe pracownika,
  • Urząd skarbowy pracownika.

Eksport e-Deklaracji

Otworzyć zatwierdzony formularz deklaracji i kliknąć na ikonę „Wyślij deklarację do systemu e-Deklaracje”  . Pojawi się log z przebiegu eksportu, który kolejno będzie wskazywał jakie czynności są wykonywane:

  1. Przygotowanie deklaracji.
  2. Walidacja e-Deklaracji (porównanie wysyłanej deklaracji ze schematem dokumentu elektronicznego, który udostępnia Ministerstwo Finansów).
  3. Podpisanie deklaracji – pojawi się okno z listą dostępnych certyfikatów (certyfikat musi być zarejestrowany w systemie, aby pojawił się w oknie wyboru), następnie pojawi się okno komponentu do podpisywania, w którym będzie należało podać PIN.
  4. Wysłanie deklaracji.
  5. Odebranie statusu deklaracji – zwykle będzie to komunikat: Dokument w trakcie przetwarzania.

Po poprawnym zakończeniu eksportu, w logu z przebiegu eksportu będą następujące informacje:

Okno wysyłania deklaracji

Na liście deklaracji, w kolumnie e-Deklaracje, pojawi się status „Wysłano/Nie odebrano UPO”, a w kolumnie „Data wysłania” pojawi się data wysłania deklaracji.

Uwaga
Po wysłaniu deklaracji należy odebrać UPO – jeżeli serwer Ministerstwa Finansów podczas odbierania UPO zgłosi błąd w deklaracji – wówczas można cofnąć deklarację do bufora i po wprowadzeniu zmian ponowne ją wysłać.

Uwaga
Jeśli deklaracja została wysłana do systemu e-Deklaracje i zostało dla niej odebrane Urzędowe Poświadczenie Odbioru, wówczas ponowna wysyłka tej samej deklaracji spowoduje rozbieżność między nr. referencyjnym na deklaracji a wydrukiem UPO.

Uwaga
Do wysyłki deklaracji drogą elektroniczną z programu Comarch ERP Optima konieczne jest zainstalowanie na stanowisku komponentu .NET Framework w wersji co najmniej 4.5.

Uwaga
Dostępny jest mechanizm automatycznego pobierania aktualizacji umożliwiających wysyłanie deklaracji drogą elektroniczną w przypadku, gdy w czasie udostępnienia wersji nie był znany schemat dokumentu elektronicznego. Przy pierwszej wysyłce w danej sesji pracy następuje łączenie się z serwerem Comarch i sprawdzanie, czy aktualizacja jest dostępna. Jeżeli tak, zostanie ona pobrana. Funkcja jest dostępna tylko dla programów na gwarancji.

Odbieranie UPO

Po wysłaniu deklaracji należy odebrać UPO (Urzędowe Poświadczenie Odbioru). UPO powinno być dostępne do odbioru do 24 godzin od wysłania.

Aby odebrać UPO należy otworzyć formularz deklaracji i za pomocą ikony Pobierz UPO   zainicjować pobranie UPO. Poprawne pobranie UPO zakończy się komunikatem:

Okno pobierania UPO

Urzędowe Poświadczenie Odbioru można wydrukować z poziomu formularza deklaracji.

Uwaga
Zanim zostanie wysłana korekta danej deklaracji należy wcześniej odebrać UPO do deklaracji pierwotnej (czyli upewnić się, że pierwotna deklaracja została złożona poprawnie).

Uzasadnienie przyczyn złożenia korekty

W przypadku gdy Podatnik składa korektę deklaracji należy wypełnić zakładkę ORD-ZU na formularzu deklaracji czyli załącznik z uzasadnieniem przyczyny korekty. Na korektach deklaracji składanych od 01.01.2016 uzupełnianie załącznika ORD-ZU nie jest konieczne.

Moduł Biuro Rachunkowe funkcja eksportu e-Deklaracji oraz importu UPO

W module Biuro Rachunkowe istnieje możliwość seryjnego exportu e-Deklaracji oraz importu Urzędowego Poświadczenia Odbioru (UPO). Funkcja ta ma na celu usprawnienie pracy doradców podatkowych oraz biur rachunkowych poprzez umożliwienie seryjnego wykonywania wspomnianych wcześniej operacji dla wybranych baz firmowych.

Obecnie można dokonać eksportu następujących deklaracji: VAT-7,VAT-7K, VAT-7D, VAT-8, VAT-9M, VAT-27, VAT-UE i VAT-UEK wraz z załącznikami oraz PIT-4R, PIT-8AR, CIT-8, PIT-36/PIT-36L, PIT-28, oraz deklaracje płacowe PIT-11.