Program posiada tzw. logi systemowe, za pomocą, których można przeanalizować wyliczony u pracownika zasiłek chorobowy, urlop lub ekwiwalent za niewykorzystany urlop. Warunkiem generowania się w programie podstaw obliczeniowych jest zaznaczenie odpowiednich logów z poziomu System / Konfiguracja / Program / Płace / Parametry. Następnie naliczamy wypłatę, w której rozliczony jest np. urlop wypoczynkowy, zapisujemy ją i ponownie edytujemy. Na Formularzu wypłaty na zakładce Elementy wypłaty pojawi się ‘Wynagrodzenie za czas urlopu’. Należy go edytować przy pomocy przycisku Następnie chcąc zobaczyć podstawę obliczeniową, należy z poziomu Formularza elementu wypłaty (po wejściu do 'Wynagrodzenia za czas urlopu’) wybrać przycisk ’Podstawa obliczeniowa’ .

Formularz podstawy obliczeniowej jest nieedytowalny/wyszarzony, zawiera informacje na temat nazwy wypłaconego elementu, okresu oraz wyliczonej kwoty. Formularz podstawy dla urlopu podaje wartość stawki za godzinę urlopu oraz poszczególne wyliczenia stawki za godzinę urlopu ze składników stałych oraz składników zmiennych.

Aby zobaczyć i wydrukować podstawę naliczania urlopu, w której możemy przeanalizować jakie składniki i w jakich wartościach zostały uwzględnione do naliczania podstawy urlopu, z poziomu otwartego formularza podstawy obliczeniowej wybieramy przycisk drukarki .

Z menu wydruków wybieramy opcję ‘Naliczenie podstawy urlopu’ oraz rodzaj wydruku: uproszczony lub szczegółowy. Uproszczony wydruk pokazuje w formie tabeli sumę składników wliczonych do podstawy z wypłat za poprzednie miesiące i z miesiąca bieżącego, oraz czas pracy za te okresy. Na wydruku szczegółowym widzimy listy płac w rozbiciu na poszczególne składniki wliczane do podstawy urlopu, ich wartość i czas pracy, za które są one należne.

W podobny sposób możemy przeanalizować podstawy do chorobowego i ekwiwalentu za urlop oraz każdego dodatku zdefiniowanego algorytmem 9. Naliczenie podstawy zasiłku / wynagrodzenia za czas urlopu / ekwiwalentu za niewykorzystany urlop można również sprawdzić z poziomu formularza danych kadrowych pracownika – wybierając z menu przycisk ’Podstawy obliczeniowe’. Przy czym z tego poziomu widoczne są wszystkie postawy.

Warunkiem wygenerowania właściwego wydruku ze szczegółami wyliczenia każdej podstawy jest naliczenie i zapisanie wypłaty!

Wydruk podstawy obliczeniowej zasiłku chorobowego/wynagrodzenia za czas choroby można uzyskać tylko po wejściu do wypłaty w której podstawa zasiłku chorobowego została ustalona po raz pierwszy.

W związku z ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. 2175, poz. 2175) są zwolnione od podatku do wysokości 1000 zł w skali roku.

Jeśli w bieżącym roku nie wypłacono jeszcze takich świadczeń, ale będą one naliczane w kwocie wyższej niż 1000 zł, wówczas z poziomu System / Konfiguracja / Firma / Płace / Typy wypłat należy zdefiniować dwa typy wypłat: 

Wydruk dostępny z poziomu Formularza danych kadrowych pracownika (Wydruk danych/Podgląd wydruku/ Wydruki płacowe/ ZUS IMIR – Informacja dla ubezpieczonego lub z poziomu Listy pracowników (Płace i Kadry/ Kadry/ Wydruk danych/ Wydruki płacowe/ ZUS IMIR) – wydruk dla zaznaczonych pracowników z możliwością wysłania ze skrzynki pocztowej modułu Comarch ERP Optima CRM.

Wydruk IMIR może być wykonany zarówno jako raport roczny, jak i raport za wybrane miesiące– decyduje o tym ustawienie parametrów przed wydrukiem.

Przed wydrukiem warto skorzystać z nowego globalnego filtra dodanego na liście pracowników. Wyszukuje osoby, które we wskazanym roku, mają naliczone wypłaty wykazywane na deklaracjach ZUS (po zawężeniu listy filtrem, można zaznaczyć wszystkich i wykonać wydruk seryjny).

Aby składki właściciela były uwzględnione na deklaracjach rozliczeniowych, należy w pierwszej kolejności poprawnie uzupełnić informacje na formularzu danych kadrowych właściciela (Kadry / Lista pracowników – Właściciele) – czyli wprowadzić dane personalne, identyfikacyjne (zakładka Ogólne), informacje dotyczące ubezpieczeń (zakładka Ubezpieczenie (etat)) oraz zatrudnienia – rozpoczęcia działalności (zakładka Etat – data zatrudnienia, stawka, ‘rodzaj zatrudnienia’: właściciel/osoba współpracująca, itp.)

Dla właściciela odprowadzającego składki na ubezpieczenia społeczne od minimalnej podstawy wymiaru (60% przeciętnego wynagrodzenia), na zakładce Etat należy zaznaczyć parametr ‘Dochód deklarowany’. W polu ‘Stawka’ pojawi się kwota stanowiąca podstawę naliczania składek ZUS dla osób prowadzących działalność, wpisana z poziomu System / Konfiguracja / Program / Płace / Wynagrodzenia.

Jeśli osoba prowadząca działalność opłaca składki od innej, zadeklarowanej przez siebie kwoty lub w przypadku prowadzących działalność gospodarczą nie dłużej niż 24 miesiące (nowe firmy) opłacających składki od obniżonej podstawy – 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia – parametr ‘Dochód deklarowany’ powinien być pusty, a kwotę podstawy należy wówczas wpisać w polu ‘Stawka’.

Dodatkowo należy podać w jaki sposób właściciel rozlicza się z ZUS – łącznie z pracownikami czy na odrębnej deklaracji. Standardowo program proponuje umieszczanie właściciela wspólnie z pracownikami. Tworzona jest jedna deklaracja DRA wraz z odpowiednimi załącznikami. Drugi sposób polega na generowaniu dla właściciela oddzielnej deklaracji DRA. W tym celu należy na formularzu danych kadrowych właściciela – zakładka Ubezpieczenie (etat) zaznaczyć parametr ‘Indywidualna DRA’.

Warunkiem niezbędnym do umieszczenia właściciela na deklaracji ZUS DRA / raportach RCA/RZA jest utworzenie listy płac o rodzaju ‘Właściciel’ i naliczenie właścicielowi ‘wypłaty’ do tej listy. Wypłata zostanie naliczona z kwotą do wypłaty 0,00 zł. Na formularzu wypłaty – zakładka Ubezpieczenie będzie natomiast wykazany właściwy kod ubezpieczenia, podstawy składek oraz naliczone składki.

Ostatnim etapem jest utworzenie deklaracji rozliczeniowej ZUS. Jeżeli dla właściciela tworzona jest indywidualna deklaracja, w sekcji ‘Rozliczenie właściciela’ wciskamy przycisk ‘Właściciel’ i wybieramy z listy nazwisko właściciela. Po ustawieniu pozostałych parametrów, tj. wskazaniu pliku KEDU, podaniu miesiąca uruchamiamy przeliczenie deklaracji. Jeżeli właściciel rozlicza się wspólnie z pracownikami, nie wskazujemy właściciela – w sekcji ‘Rozliczenie właściciela’, w wyszarzonym wierszu powinien być widoczny opis ‘pracownicy’.

Najczęściej różnica w wykazanej zaliczce podatku spowodowana jest ustawieniem w konfiguracji  dodatków/umów pozycji na deklaracji PIT (System/Konfiguracja/Firma/Płace/Typy wypłat). Jeśli dodatek ma być wykazywany na PIT 4, w  polu 'pozycja na deklaracji PIT’  powinna być wybrana pozycja zaczynająca się od PIT-4 lub PIT-8B. Jeśli wybrana jest pozycja np. PIT-11 to podatek będzie wykazywany tylko na PIT-11, nie będzie wykazany na PIT-4.

Kontynuując przykład z pytania (pomniejszenie wynagrodzenia zasadniczego w przypadku wystąpienia nieobecności), do tak wyliczonej kwoty wynagrodzenia zasadniczego należy dodatkowo zastosować przepisy Ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2002 r. nr 200, poz.1679, z późn. zm.). Program Comarch ERP Optima kontroluje, czy wynagrodzenie pracownika obliczone za czas przepracowany nie jest zbyt niskie i czy nie należy dopełnić go do ustawowego minimalnego wynagrodzenia. Kwotę minimalnego wynagrodzenia podajemy z poziomu System/ Konfiguracja/Program/Płace/Wynagrodzenia.

W roku 2019 płaca minimalna wynosi 2250,00 zł. W związku z powyższym, należy sprawdzić, czy wynagrodzenie za czas przepracowany przez pracownika w miesiącu marcu 2019r. nie jest niższe od płacy minimalnej.

Wyliczenie jest następujące:
2250zł / 168h * 48h (40h przepracowane + 8h urlopu wliczane również do czasu pracy) =  642,86 zł

Otrzymana kwota jest minimalnym wynagrodzeniem, jakie pracownik powinien otrzymać za przepracowane godziny w miesiącu marcu. W podanym przykładzie wynagrodzenie pracownika w miesiącu marcu wyniosło 600zł, tj. wynagrodzenie zasadnicze po pomniejszeniach 492,86 zł + wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego 107,14 zł.

Ponieważ otrzymane wynagrodzenie jest niższe, niż wynika to z powyższych wyliczeń, pracownikowi należy dopłacić wyrównanie do najniższego wynagrodzenia w wysokości 42,86 zł. Jeżeli po wyliczeniu wypłaty zostały dokonane zmiany, tj. dodano lub usunięto element wypłaty, konieczne jest ponowne przeliczenie wyrównania do najniższego wynagrodzenia.

Przy ustalaniu minimalnego wynagrodzenia za pracę wyłącza się niektóre składniki wypłacane pracownikom (np. potrącenia z wypłaty netto pracownika, nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalno– rentowe, itp.). Z poziomu System / Konfiguracja / Firma / Płace / Typy wypłat – po edycji składnika na zakładce Szczegółowe znajduje się parametr ’Przyrównuj do najniższego wynagrodzenia’. Zaznaczenie parametru powoduje, iż dany typ wypłaty będzie uwzględniany podczas analizy czy pracownik otrzymał gwarantowane przepisami minimalne wynagrodzenie.

Sprawdzenie ustawienia parametru w standardowych elementach wypłaty jest możliwe po wybraniu w konfiguracji typów wypłat przycisku 'Pokaż standardowe’ i podglądzie danego typu wypłaty.

W wersji 2019.5 Comarch ERP OPTIMA z poziomu System/ Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Parametry dodano parametr: ‘Nie licz wyrównania do najniższego wynagrodzenia przy pomniejszeniu o 1/30 za zwolnienie chorobowe’. Działanie parametru:

• niezaznaczony – wyliczenie wyrównania do najniższego wynagrodzenia wg dotychczasowych zasad (zmiana wersji nie spowoduje automatycznie zmiany sposobu liczenia), jeśli pracownik za czas przepracowany osiągnął wynagrodzenie w kwocie niższej niż to wynika z minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku, automatycznie w wypłacie zostanie naliczony element Wyrównanie do najniższego wynagrodzenia,

• zaznaczony – w przypadku, gdy pracownik w danym miesiącu ma nieobecność typu ZUS i w związku z tym nie osiąga minimalnego wynagrodzenia odpowiedniego do czasu przepracowanego, ale przed pomniejszeniem za tą nieobecność miał zagwarantowane wynagrodzenie w kwocie odpowiadającej minimalnemu wynagrodzeniu za godziny przepracowane łącznie z czasem pracy przypadającym w okresie nieobecności ZUS, wyrównanie do najniższego wynagrodzenia nie zostanie naliczone w wypłacie. Podczas weryfikowania czy pracownik miał zagwarantowane minimalne wynagrodzenie uwzględniane są naliczone w wypłacie elementy zaliczane do najniższego wynagrodzenia (zaznaczony parametr ‘Przyrównuj do najniższego wynagrodzenia’ w typie wypłaty) przed pomniejszeniem za nieobecności typy ZUS np. zwolnienie chorobowe. Jeśli pracownik nie miał zagwarantowanego minimalnego wynagrodzenia wyrównanie do najniższego wynagrodzenia zostanie naliczone tak jak dotychczas. Jeśli w konfiguracji zostaną zaznaczone parametry Nie licz wyrównania do najniższego wynagr. przy pomniejszeniu za zwoln.chorob. oraz Licz wyrównanie wynagr. zasad. za pracę wg stawki zaszeregowania w wypłacie naliczy się Wyrów. wynagr. zasad. wg stawki zaszer., jeśli wynagrodzenie zasadnicze zostało pomniejszone do zera w związku z nieobecnościami, a pracownik ma przepracowane godziny w ramach obowiązującej go normy w danym miesiącu.

Wyliczenie wyrównania do najniższego wynagrodzenia uzależnione od parametru ma dotyczyć wszystkich rodzajów wypłat etatowych: dla ‘zwykłych’ pracowników, dla pracowników oddelegowanych za granicę i dla pracowników tymczasowych.

Umowę dla cudzoziemca (nierezydenta) dodajemy w taki sam sposób jak dla pozostałych pracowników z tą różnicą, że w polu 'Rodzaj umowy’ wybieramy odpowiednią umowę IFT, w zależności od tego, w której pozycji ma być wykazana ta kwota na deklaracji IFT-1/R.

Podatek z tytułu umowy „IFT” jest wykazywany na deklaracji IFT-1 pracownika oraz deklaracji PIT-8AR firmy.