• Stan – informuje czy zapis jest w buforze, zatwierdzony czy skreślony.
• Data operacji – informuje, czy zdarzenie gospodarcze ma inną datę operacji od daty księgowania.
• Lp zakładu (dostępna jeżeli w Konfiguracji zaznaczono parametr Firma wielozakładowa) – numeracja w ramach konkretnego zakładu. Podlega renumeracji.
• Zakład (dostępna jeżeli w Konfiguracji zaznaczono parametr Firma wielozakładowa) – symbol zakładu wybranego na zapisie księgowym.

W kolumnie Kolumna uwidoczniony jest numer kolumny Księgi przychodów i Rozchodów, do której została wpisana kwota zapisu. Jeżeli zapis posiada niezerowe kwoty w więcej niż jednej kolumnie, wówczas na liście zapis taki jest oznaczony symbolem *.

Nad listą znajduje się informacja o dacie zamknięcia księgi. Program nie pozwala na modyfikację zapisów księgowych z datą do dnia zamknięcia włącznie.

W tym miejscu zostaną opisane przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.

Stan zapisów  – pozwala na wyświetlenie wyłącznie zapisów znajdujących w buforze, wyłącznie zapisów w księdze jak również wszystkich zapisów, niezależnie od ich stanu.

Zakres dat   – wybór odpowiedniej opcji Za rok, miesiąc lub dzień pozwala na wyświetlenie listy zapisów ograniczonych do żądanego okresu. Pola Dzień, Miesiąc i Rok służą do wprowadzenia odpowiednio dnia, miesiąca i roku, za który chcemy wyświetlić zapisy.

Okres   – pozwala na wyświetlenie zapisów za dowolnie wybrany okres, mieszczący się pomiędzy datą początkową a końcową.

Korekta podatku dochodowego – zaznaczenie parametru powoduje filtrowanie zapisów księgowych oznaczonych jako korekta podatku dochodowego.

Pole Kontrahent  służy do przeglądania dokumentów z wybranym podmiotem. Podmiotem może być Kontrahent, Bank, Pracownik, Wspólnik, Urząd. Podmiot, dla którego dokumenty chcemy wyświetlić na liście, można wybrać poprzez wpisanie w polu Kod w przypadku Kontrahenta, Pracownika, Wspólnika jego kodu, w przypadku Banku i Urzędu – Akronimu.

Podmiot można również wybrać z listy pomocniczej przez wciśnięcie przycisku , co pozwoli na rozwinięcie menu z dostępnymi listami podmiotów:

Następnie wybieramy właściwą listę i podmiot z tej listy.

Pole Zakład jest widoczne jeżeli w Konfiguracji zaznaczono parametr Firma wielozakładowa. Jeżeli zostanie w nim wskazany konkretny zakład to podczas dodawania nowej pozycji zostanie on przeniesiony na formularz zapisu księgowego. Jeżeli pole będzie puste to na formularzu zapisu podpowie się zakład domyślny. Po wyborze konkretnego zakładu istnieje możliwość sporządzenia wydruków ksiąg oraz bilansu aktualnego dla tego zakładu.

Pole Kategoria    służy do przeglądania dokumentów oznaczonych identycznym kodem kategorii (kodem opisu zdarzenia gospodarczego). Kategorię, wg której chcemy wyświetlić dokumenty, można wybrać poprzez wpisanie Kodu kategorii w polu edycyjnym lub wybór z listy rozwijanej.

 Usuń – przycisk służy do usuwania zapisów z bufora oraz skreślania zapisów z księgi. W programie możliwe jest całkowite wykasowanie wyłącznie zapisów znajdujących się w buforze. Jeżeli zapis jest już w Księdze Głównej wciśnięcie klawisza nie powoduje usunięcia go z listy, zapis taki będzie widoczny na wydruku jako zapis przekreślony, a jego wartość nie będzie brana pod uwagę. Zapisy skreślone są wyróżnione na czerwono. Usunięcia (skreślenia) zapisu można dokonać również klawiszem <DELETE>.

Na liście zapisów księgi udostępniona została funkcja seryjnego kasowania zapisów. Operacja ta jest uruchamiana poprzez zaznaczenie na liście zapisów, a następnie wybranie przycisku Usuń lub klawisza <DELETE>. Zapis, który może zostać skasowany, musi być w buforze, nie można natomiast usunąć zapisów powiązanych z innym zapisem (np. księgowanie listy płac i składek w następnym miesiącu) oraz gdy operator posiada zakaz kasowania zapisów KPiR.

 Przenoszenie z bufora do księgi / Zamknięcie zapisów – działanie tego przycisku jest zależne od wyboru rodzaju zapisów:

• Jeżeli na liście wyświetlone są zapisy w buforze, przycisk ten służy do przenoszenia zapisów z bufora do księgi. Należy pamiętać o tym, że po przeniesieniu dokumentu z bufora do księgi zapis nie może zostać usunięty czy poprawiony.
• Jeżeli na liście wyświetlone są zapisy w księdze, przycisk ten służy do zamknięcia dnia lub miesiąca.

 Renumeracja – przycisk umożliwia przenumerowanie zapisów. Po uruchomieniu tej funkcji zapisy zostają uporządkowane chronologicznie i są im nadane kolejne numery porządkowe. Istnieje możliwość podania numeru, od którego ma być kontynuowana numeracja. Jest to rozwiązanie istotne dla użytkowników rozpoczynających pracę na KPiR w trakcie roku. W przypadku firmy wielozakładowej renumeracji podlega również liczba porządkowa zakładu.

 Operacje seryjne – po rozwinięciu strzałki obok przycisku widoczne są opcje:

• Ustaw kategorię – funkcja umożliwia przypisanie nowej lub zmianę istniejącej kategorii na znajdujących się w buforze zaznaczonych zapisach księgowych.

Użytkownik ma możliwość wyboru zarówno kategorii przychodowej, jak i kosztowej. Automatycznie zaznaczany jest parametr Aktualizuj opis, który powoduje, że na wskazane zapisy przenoszony jest opis znajdujący się na formularzu wybranej kategorii. Operacja seryjna Ustaw kategorię nie powoduje zmiany kolumny KPiR.

• Ustaw opis – funkcja umożliwia dodanie lub zmianę opisu na znajdujących się w buforze zaznaczonych zapisach księgowych.

Użytkownik ma możliwość wprowadzenia maksymalnie 50 znaków.

Operacje seryjne zostaną wykonane jeżeli zapisy księgowe nie znajdują się w okresie zamkniętym oraz dla danego operatora w Konfiguracji Programu/ Użytkowe/ Operatorzy na zakładce [Blokady] nie dodano zakazów: Parametry seryjnej zmiany kategorii i/lub Parametry seryjnej zmiany opisu.

• Rejestru VAT,
• Ewidencji dodatkowej,
• Listy wynagrodzeń,
• Dokumentów amortyzacji i likwidacji środków trwałych,
• Rozliczenia samochodów,
• Zapisów kasowych/bankowych,
• Różnic kursowych,
• Różnic kursowych MW,
• Delegacji,
• Spisu z natury.

Jeżeli w miesiącu, w którym wykonywana jest korekta kosztów nie ma na tyle kosztów, aby wykonać całość korekty to koszty zmniejszane są do wysokości kosztów z danego miesiąca a pozostająca kwota zwiększa przychody.

Od 1 stycznia 2016 r. uchylono obowiązek pomniejszania kosztów uzyskania przychodu o niezapłacone w terminie wydatki, pozostawiając możliwość ponownej korekty w przypadku uregulowania skorygowanych wcześniej zobowiązań.

Parametr na zapisie KPiR

Na formularzu zapisu księgowego na pierwszej zakładce Ogólne widnieje parametr Korekta do podatku dochodowego służący do oznaczenia zapisu jako korekta podatku dochodowego . Po wybraniu opcji Miesiąc data dokumentu ustawiana jest na koniec miesiąca, za który dany dokument jest dodawany, po wyborze Kwartał sprawdzany jest miesiąc i ustawiany ostatni dzień kwartału, w którym dany dokument się znajduje. Po zaznaczeniu parametru pojawi się kolejna zakładka [Dokumenty do korekty], na której ikoną pioruna jest możliwość wygenerowania listy dokumentów zakwalifikowanych do korekty.

Zakładka Dokumenty do korekty

Korektę należy wprowadzić z ostatnim dniem miesiąca/kwartału aby zbierała wszystkie dokumenty zakwalifikowane do korekty za ten miesiąc/kwartał.

Po wejściu na zakładkę [Dokumenty do korekty] jest możliwość wygenerowania listy dokumentów kwalifikujących się do korekty kosztów. W przypadku daty księgowania wcześniejszej niż 01.01.2016 r. pokazują się dokumenty kosztowe:

• które są zaksięgowane do KPiR,
• niezapłacone oraz od terminu ich płatności minęło 30 dni, bądź w przypadku kiedy termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, to minęło 90 dni od daty księgowania,
• które zostały zaksięgowane od 1 stycznia 2013 r.

Oprócz dokumentów wygenerowanych automatycznie jest możliwość również wskazywania dokumentów ręcznie.

Dostępne są na liście standardowe ikony pioruna, plusa, lupki i kosza:

 – generowanie pozycji. Powoduje wygenerowanie automatycznie listy dokumentów do korekty. Na liście pojawiają się zaksięgowane dokumenty, które zostały zaksięgowane od 1 stycznia 2013 r., a które nie zostały rozliczone w terminie określonym w trzeciej ustawie deregulacyjnej. Jeżeli kwota wynikająca z faktury lub innego dokumentu zostanie zaliczona do kosztów podatkowych przed 1 stycznia 2013 r., wówczas nowe regulacje nie będą miały zastosowania, nawet wtedy, gdy termin płatności przypada w 2013 r.,

 – dodanie nowej pozycji. Powoduje podniesienie listy Preliminarza płatności z możliwością wyboru niezapłaconego (nierozliczonego) zdarzenia rozchodowego powstałego od dokumentu pierwotnego spełniającego w/w warunki.

 – podgląd pozycji – odwołanie do dokumentu źródłowego, bez możliwość wprowadzania zmian,

 – usunięcie pozycji.

Na liście są dostępne kolumny: Nr dokumentu, Termin (termin płatności), Data, Kwota korekty (zaksięgowana), Opis. Istnieje również możliwość zaznaczenia dokumentów na liście. Pod listą znajduje się pole Opis. Można do niego wpisać ręcznie numery dokumentów zapłaty w przypadku korekty zwiększającej koszty. Do pola Kwota korekty pobierana jest kwota zaksięgowana z danego dokumentu kosztowego. Zarówno ręcznie dodawane dokumenty jak i generowane automatycznie mają powiązania z dokumentami w bazie i jest sprawdzana ich płatność.

Włączone jest w kolumnie Kwota korekty podsumowanie. Suma zawsze wykazywana jest w PLN. Jeżeli faktura jest w walucie obcej to na zakładce [Dokumenty do korekty] pokazywana jest kwota po przeliczeniu po odpowiednim kursie. W przypadku różnych kursów do VAT i do księgowania na dokumentach w rejestrze VAT pokazywana jest kwota przeliczona po kursie do księgowania. Pole Kwota korekty jest nieedytowalne i niemożliwe do zmiany.

Na zakładce [Dokumenty do korekty] w nagłówku widnieje również pole nieedytowalne Kwota kosztów za miesiąc/ kwartał – pobierane z pierwszej zakładki. Kwota wylicza się automatycznie na podstawie zapisów w Księdze na czas dodawania zapisu korekty.

Przy ponownej edycji dokumentu kwota kosztów może się zmienić jeśli dojdą inne dokumenty kosztowe za okres, za który robimy korektę. Na zapisie Korekta do podatku dochodowego w polu Opis pokazywane są numery dokumentów zapłaty dotyczące dokumentów kosztowych.

Jeżeli data księgowania jest późniejsza niż 31.12.2015 r. to na zakładce widoczny jest parametr Tylko korekta od zapłaconych dokumentów. Parametr jest domyślnie zaznaczony. Zaznaczenie parametru powoduje wyszarzenie ikony plusa, pozwalającej na ręczny wybór dokumentów nierozliczonych kwalifikujących się do korekty zmniejszającej koszty/zwiększającej przychody.

Zaznaczenie/odznaczenie parametru Tylko korekta od zapłaconych dokumentów powoduje wyczyszczenie listy dokumentów zakwalifikowanych do korekty. Po zaznaczeniu/odznaczeniu parametru użytkownik powinien ponownie przeliczyć listę dokumentów do korekty za pomocą ikony pioruna.

Kwalifikowanie kwot do korekty

Korekta zawsze jest ze znakiem przeciwnym do sumy dokumentów. Jeśli suma dokumentów na zakładce [Dokumenty do korekty] jest na plus to na zakładkę [Ogólne] podstawi się do kolumny 13. Pozostałe na minus.

Jeżeli wartość dokumentów na zakładce [Dokumenty do korekty] przewyższa kwotę kosztów widoczną na tej zakładce, to różnica między sumą dokumentów, a kwotą kosztów przekazywana jest z automatu do kolumny 8.Pozostałe zawsze ze znakiem plus – zwiększane są przychody.

W przypadku, gdy dokument jest całkowicie niezapłacony, to w kolumnie Kwota korekty pokazuje się cała kwota zaksięgowana do kolumn kosztowych.

W sytuacji, gdy dokument jest częściowo zapłacony to pokazuje się kwota proporcjonalnie pomniejszona o tę zapłaconą część.

Wybór dokumentów do korekty podatku dochodowego

Do korekty przed 1 stycznia 2016 r.  kwalifikowane są dokumenty kosztowe niezapłacone i zaksięgowane, którym minęło 30 dni od terminu płatności, bądź w przypadku terminu płatności dłuższego niż 60 dni minęło 90 dni od daty zaksięgowania.

Na liście istnieje możliwość podejrzenia dokumentu źródłowego. Jeżeli dokument jest już wykazany na zapisie korekcyjnym to na kolejnym zapisie korekcyjnym pokaże się dopiero wtedy, gdy nastąpi jakaś zmiana z płatnością (częściowe bądź całkowite rozliczenie). Przy rozliczeniu częściowym bądź całkowitym zapis, który był już wykazany na korekcie pokaże się na kolejnym zapisie korekcyjnym w kolorze zielonym ze znakiem przeciwnym (kwota ujemna) na zakładce [Dokumenty do korekty]. Natomiast na pierwszą zakładkę trafią kwoty za znakiem przeciwnym czyli w tym przypadku kwota na plus powiększy koszty.

Wydruk dowodu wewnętrznego Korekty podatku dochodowego z zapisu KPiR

Z poziomu zapisu oznaczonego jako korekta podatku dochodowego istnieje możliwość wydruku dowodów wewnętrznych. Dla dowodu wewnętrznego z datą księgowania do 31.12.2015 r. dostępne są wydruki: Dowód wewnętrzny – korekta/ Zmniejszenie kosztów/zwiększenie przychodów oraz Dowód wewnętrzny – korekta/ Zwiększenie kosztów.

Dla dowodu wewnętrznego z datą księgowania od 01.01.2016 r. dostępny jest jedynie wydruk Dowód wewnętrzny – korekta/ Zwiększenie kosztów.

Wydruki zawierają datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc/kwartał, w którym następuje zmniejszenie kosztów/zwiększenie przychodów lub zwiększenie kosztów. Dodatkowo listę dokumentów wchodzących w skład tej korekty oraz kwotę, której dotyczy zwiększenie kosztów lub zmniejszenie kosztów/zwiększenie przychodów oraz podpis osoby sporządzającej dokument. Na wydruku Dowód wewnętrzny – korekta – zwiększenie kosztów przenosi się również wartość z pola Opis z zakładki [Dokumenty do korekty].

Przykłady wyliczeń

Formularz zapisu księgowego otwierany jest zawsze wtedy, gdy dodajemy zapis w księdze bądź dokonujemy podglądu lub zmiany istniejącego zapisu.

Formularz zapisu księgowego posiada standardowo jedną lub dwie zakładki, zależnie od źródła pochodzenia tego zapisu:

• Zakładka [Ogólne] zawiera wszystkie informacje na temat zapisu w księdze i jest widoczna niezależnie od rodzaju zapisu.
• Zakładka z listą zapisów źródłowych jest widoczna wyłącznie na tych zapisach, które są efektem księgowania z ewidencji pomocniczej i zawiera listę zapisów źródłowych z tej ewidencji. W zależności od rodzaju ewidencji pomocniczej, z której dokonywaliśmy księgowania, na zakładce tej znajduje się lista zapisów w rejestrze VAT, ewidencji dodatkowej, dokumentów amortyzacji i likwidacji środków trwałych, lista wynagrodzeń, ewidencja rozliczeń samochodu, lista zapisów kasowych/bankowych, różnic kursowych, różnic kursowych MW, delegacji lub spis z natury.

Zakładka Ogólne

Informacje na zakładce [Ogólne] to:

Lp. – numer porządkowy nadawany automatycznie przez program. Zapisy w księdze mogą być numerowane narastająco w roku lub w obrębie miesiąca, w zależności od parametru zaznaczonego w Konfiguracji firmy.

Data księgowania – data ujęcia w Księdze Podatkowej.

Lp zakładu – pole widoczne jeżeli w Konfiguracji zaznaczono parametr Firma wielozakładowa. Numeracja w ramach konkretnego zakładu.

Zakład – pole widoczne jeżeli w Konfiguracji zaznaczono parametr Firma wielozakładowa. Symbol zakładu wybranego na zapisie księgowym.

Data operacji gospodarczej – data zdarzenia gospodarczego, wynikająca z dokumentu stanowiącego podstawę dokonania wpisu (data poniesienia wydatku, otrzymanie towaru, uzyskania przychodu lub data zestawienia sprzedaży. Domyślnie jest identyczna jak  data księgowania.

Nr dowodu – Numer własny dowodu księgowego, na podstawie którego dokonano zapisu (np. numer faktury, noty księgowej).

Korekta do podatku dochodowego – parametr służący do oznaczenia zapisu jako korekta podatku dochodowego. Po wybraniu opcji Miesiąc data dokumentu ustawiana jest na koniec miesiąca, za który dodajemy dany dokument, po wyborze Kwartał sprawdzany jest miesiąc i ustawiany ostatni dzień kwartału, w którym dany dokument się znajduje. Korektę należy wprowadzić z ostatnim dniem miesiąca/kwartału aby zbierała wszystkie dokumenty zakwalifikowane do korekty za ten miesiąc/kwartał. Po zaznaczeniu parametru pojawi się kolejna zakładka [Dokumenty do korekty] z możliwością ręcznego lub automatycznego wyboru dokumentów.

Podmiot (Kontrahent, Bank, Pracownik, Wspólnik, Urząd), NIP, Nazwa, Miasto, Kod pocztowy, Adres, Województwo – dane podmiotu. Dane uprzednio zarejestrowanego podmiotu można wprowadzić z listy pomocniczej:

• Przez wpisanie w polu Kontrahent w przypadku Kontrahenta, Pracownika, Wspólnika dokładnego kodu lub w przypadku Banku i Urzędu – akronimu.
• Przez wpisanie dokładnego numeru NIP kontrahenta w polu Kod
• Przez wskazanie podmiotu na liście pomocniczej. Listę pomocniczą podmiotów otwieramy przez naciśnięcie przycisku strzałki, co pozwala na rozwinięcie menu z dostępnymi listami podmiotów.
• Następnie wybieramy właściwą listę i wybieramy właściwy podmiot z listy.

W przypadku, gdy dane podmiotu nie zostały uprzednio zarejestrowane, możemy założyć kartotekę wciskając przycisk Dodaj  na liście konkretnych podmiotów. Jeżeli nie chcemy na stałe rejestrować danych podmiotu w systemie (np. kontrahent jednorazowy), możemy jego dane wprowadzić bezpośrednio na dokumencie w księdze.

Kategoria – w polu tym jest wpisywany opis zdarzenia gospodarczego. Opis zdarzenia możemy wprowadzić z listy pomocniczej kategorii poprzez wpisanie kodu kategorii lub wciśnięcie przycisku .

W przypadku, gdy na kartotece kontrahenta zdefiniowaliśmy kategorię sprzedaży (Opis w rozdziale Ewidencja kontrahentów), wówczas po wybraniu kontrahenta kategoria dokumentu zostanie wprowadzona automatycznie. Jeśli kontrahent ma na karcie przypisaną kategorię sprzedaży i ona ma ustawioną kolumnę do księgowania to po wybraniu kontrahenta na zapisie KPiR kursor przechodzi do odpowiedniej kolumny księgi. W przypadku braku kategorii sprzedaży na formularzu kontrahenta na zapis księgowy podstawiana jest kategoria zakupu, a w przypadku kiedy obie kategorie na formularzu kontrahenta nie będą uzupełnione pole Kategoria na zapisie księgowym pozostaje puste.

Opis –  po wyborze kategorii pole Opis wypełnia się automatycznie. Jeżeli nie wybraliśmy opisu dokumentu z listy kategorii, należy uzupełnić go ręcznie.

7 – 16. Kolumny księgi podatkowej – kolumny według specyfikacji zawartej w Rozporządzeniu w sprawie prowadzenia Książki przychodów i rozchodów, gdzie możemy wpisywać wartość.

16. Opis kosztu – pole uzupełniane jest automatycznie, jeżeli zapis w księdze jest efektem księgowania dokumentu źródłowego, na którym wybrano jedną z kategorii: 10 + 16.Towary + koszty BR, 11+ 16.Uboczne + koszty BR, 12 + 16.Wynagrodzenia + koszty BR lub 13 + 16.Inne + koszty BR. W polu widnieje:

• opis z pierwszej pozycji dokumentu w Rejestrze VAT zakupu dotyczącej kosztów B+R,
• opis uzupełniony w pierwszej pozycji dotyczącej kosztów B+R w Kwotach dodatkowych na dokumencie w Ewidencji dodatkowej kosztów,
• opis z formularza zapisu kasowego/bankowego.

17. Uwagi – pole na uwagi do danego dokumentu.

Wprowadził, Zmodyfikował – Kod operatora, który wprowadził i zmodyfikował zapis jak również daty wprowadzenia i modyfikacji.

Lista dokumentów źródłowych

Jeżeli zapis w księdze jest efektem księgowania z ewidencji pomocniczej, wówczas na formularzu zapisu księgowego widoczna jest druga zakładka, zawierająca listę dokumentów źródłowych. W zależności od tego, z jakiej ewidencji pomocniczej był przenoszony zapis do księgi, druga zakładka posiada odpowiednio zestawienie zapisów z:

• Rejestru VAT,
• Ewidencji dodatkowej,
• Listy wynagrodzeń,
• Dokumenty amortyzacji i likwidacji środków trwałych,
• Rozliczenia samochodów,
• Zapisów kasowych/bankowych,
• Różnic kursowych,
• Różnic kursowych MW,
• Delegacji,
• Spisu z natury.

Na zakładce tej możliwe jest jedynie przeglądanie zapisów źródłowych, z możliwością podglądu zapisu, ale bez możliwości wprowadzania jakichkolwiek modyfikacji w ewidencji pomocniczej. Jeżeli zapis jest efektem księgowania bezpośrednio w księdze, druga zakładka nie jest na formularzu widoczna.