• Zawartość sekcji nie może się powtarzać.
• W numerze muszą występować: symbol dokumentu oraz numer dokumentu. Aby zapobiec duplikacji numerów dokumentów powinien występować również rok kalendarzowy lub obrachunkowy.
• Jeżeli planowane jest użycie w obrębie roku/miesiąca więcej niż jednej listy płac o danym rodzaju, aby zapobiec duplikacji numerów dokumentów, konieczne jest wybranie w schemacie numeracji odwołanie do serii lub miesiąca.
• Rejestr nie jest wymagany przez program, ale powinien występować w numeracji dokumentów w module Kasa/Bank.
• Rok kalendarzowy i rok obrachunkowy nie mogą występować w numerze dokumentu równocześnie.
• W przypadku tworzenia schematu numeracji mającego mniej niż 5 członów, sekcja pusta może wystąpić tylko na początku lub na końcu. Przy tworzeniu dwuczłonowego schematu numeracji, pierwsza sekcja powinna pozostać pusta.
• Kolejność sekcji może być dowolna.
• Schemat numeracji można zmieniać dopóki w bazie danych nie zostały wprowadzone żadne dokumenty typu, którego ten schemat dotyczy.
• Maksymalna długość numeru, wraz ze znakami oddzielającymi poszczególne sekcje „/” może wynosić 26 znaków.

Możliwe jest ponowne wykorzystanie symbolu nieaktywnego schematu numeracji dokumentów.

• Jeżeli dodajemy aktywny schemat numeracji z istniejącym już symbolem (w aktywnym schemacie), w obrębie tej samej klasy jak schemat dodawany, wyświetla się pytanie: „Istnieje już aktywny schemat o symbolu [symbol]. Czy chcesz mimo to zapisać nowy schemat i oznaczyć istniejący już schemat [symbol] jako nieaktywny?” Potwierdzenie komunikatu spowoduje dezaktywację poprzedniego schematu i dodanie nowego.
• Jeżeli duplikowany schemat należy do innej klasy, wyświetla się komunikat: Istnieje już aktywny schemat o symbolu [symbol]. Jest on jednak przypisany do innego typu dokumentu. Aby zapisać schemat zmień jego symbol.

Numer – pole nieedytowalne, ponieważ numeracja pozycji zestawienia jest nadawana automatycznie przez program zgodnie ze zdefiniowanym schematem numeracji w nagłówku zestawienia.

Nie sprawdzaj istnienia kont – zaznaczenie tego pola pozwala na przeliczenie wybranego Zestawienia również w przypadku braku w Planie Kont konta o numerze podanym w pozycji Zestawienia. Największe znaczenie ma w przypadku przeliczania zestawienia za dwa różne okresy obrachunkowe.

Nazwa – pozwala na nadanie nazwy pozycji zestawienia np. AKTYWA.

Kwota – zawiera symboliczny zapis kwoty, jaka przypisana jest do danej pozycji. Przy zapisie kwoty można używać wszystkich operacji matematycznych oraz predefiniowanych funkcji konta takich jak: Bilans Otwarcia DT, ObrotyDt, SaldoCt, Persaldo itp. Możliwe jest także używanie pozycji innych zestawień np. RachunekWyników(A.1.). Obok kwoty znajduje się przycisk wizarda  (kreatora definicji, która wyświetlana jest w polu Kwota) .

Sumowanie ze znakiem – decyduje z jakim znakiem dana pozycja będzie sumowana. Do wyboru:

• Plus – sumowanie pozycji ze znakiem „plus”,
• Minus – sumowanie pozycji ze znakiem „minus”,
• Bez sumowania – jak nazwa wskazuje, pozycja nie będzie brana do sumowania.

• CRM:

Kontakt – moduł CRM (Customer Relationship Management) służy do zarządzania kontaktami z klientami. Podstawowym typem dokumentu w tym module jest kontakt, który zawiera informacje dotyczące spotkania, rozmowy telefonicznej lub innego rodzaju zdarzenia ważnego z punktu widzenia relacji z klientem. Standardowo zdefiniowany w programie jest dokument o akronimie CRM.

Oferta handlowa – moduł CRM (Customer Relationship Management) służy również do tworzenia ofert handlowych dla klientów, kolejnym typem dokumentu jest Oferta, będąca propozycją sprzedaży towarów albo usług, która określa istotne warunki przyszłej umowy kupna-sprzedaży. Na dokumencie oferty handlowej znajdują się informacje o firmie, produkcie oferowanym do sprzedaży i warunkach handlowych. Standardowo zdefiniowany w programie jest dokument o akronimie OFER.

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu CRM – Kontakt, Oferta Handlowa

• HANDEL:

Dokument Tax Free – w systemie istnieje możliwość tworzenia dokumentów Tax Free do zarejestrowanych wcześniej Paragonów.

Faktura Pro Forma – oferty sprzedaży dla odbiorców. Predefiniowanym dokumentem jest FPF.

Faktura rolnika ryczałtowego – faktury RR, potwierdzające zakup towarów od rolników. Faktury RR nie wprowadzają towaru do magazynu, ani nie generują płatności. Proponowany schemat numeracji dla faktur RR to FRR.

Faktura Sprzedaży – zewnętrzne dokumenty sprzedaży, naliczające podatek VAT, generujące płatności. Predefiniowane dokumenty to FS (Faktura Sprzedaży) i FSKOR (Faktura Sprzedaży Korygująca).

Faktura Wewnętrzna Zakupu – dokumenty wykorzystywane przy odliczaniu podatku VAT naliczonemu na podstawie faktury wewnętrznej sprzedaży. Predefiniowane dokumenty to FZWFZ (faktura wewnętrzna z FZ, dotyczącą nabycia wewnątrzwspólnotowego) oraz FZWK (korekta faktury wewnętrznej zakupu).

Faktura Wewnętrzna Sprzedaży – dokumenty wykorzystywane w celu naliczenia podatku VAT przy nabyciach wewnątrzwspólnotowych lub też przy przekazaniu towarów np. na cele reprezentacji i reklamy. Predefiniowane są dokumenty FAW (faktura wewnętrzna przekazująca towar na cele reprezentacji i reklamy), FAWK (korekta faktury wewnętrznej sprzedaży) oraz FAWFZ (faktura wewnętrzna dotycząca nabycia wewnątrzwspólnotowego, utworzona na podstawie faktury zakupu).

Faktura zakupu – zewnętrzne dokumenty zakupu naliczające podatek VAT oraz generujące płatności. Predefiniowane dokumenty w obrębie klasy to FZ (faktura zakupu) oraz FZKOR (korekta faktury zakupu). Dostępne są także FZKG (FZ Korekta Graniczna) oraz FZNK (FZ Nota Korygująca). W przypadku korzystania z modułu Faktur (bez modułu Handel) dostępne dokumenty to FZ i FZKOR.

Paragon – dokumenty sprzedaży detalicznej, naliczające podatek VAT oraz generujące płatności. Predefiniowany dokument tej klasy to PA (paragon) i PAKOR (paragon korygujący).

Rezerwacja odbiorcy – dokument pozwalający na zarezerwowanie dla danego klienta odpowiedniej ilości towaru. Towar dla kontrahenta jest zarezerwowany w okresie, który określa data wystawienia i termin rezerwacji.

SENT – zgłoszenie przewozu towaru wysyłane na platformę PUESC do systemu SENT. Człony: symbol dokumentu, numer (z zerami bądź bez zer), rok oraz seria są obowiązkowe (muszą wystąpić w schemacie numeracji zgłoszenia przewozu towaru).

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu Handel.

Zamówienie u dostawcy – dokumenty potwierdzające fakt zamówienia towaru u dostawcy.

• KASA i BANK:

Delegacje – predefiniowanym dokumentem jest DLG.

Kompensaty – standardowo zdefiniowany symbol dla dokumentu kompensaty to KPENS.

Nota odsetkowa – standardowo zdefiniowana nota odsetkowa to NO.

Ponaglenie zapłaty – ponaglenia zapłaty drukowane dla klientów, którzy przekroczyli termin płatności.

Potwierdzenie salda – potwierdzenia sald drukowane na dany dzień. Standardowo zdefiniowane potwierdzenie to PS.

Raport – raporty bankowe lub kasowe. Predefiniowane dokumenty to RKB (Raport Kasowy/Bankowy).

Różnice kursowe – dokumenty, na których wyliczona jest wysokość różnicy pomiędzy kursem waluty na dokumencie rozliczanym i rozliczającym, wyrażona w złotówkach. Dokumentem predefiniowanym jest RKUR.

Różnice kursowe MW – dokumenty, na których wyliczona jest wysokość różnicy kursowej powstałej w magazynie walut. Jest to różnica wartości wypłaty i wartości wpłaty w przeliczeniu na walutę systemową (KW-KP). Dokumentem predefiniowanym jest RKURM.

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu Kasa/Bank.

Wpłata – dokument zwiększający stan finansów w firmie (np. na rachunku bankowym lub w kasie). Predefiniowane dokumenty to WP (wpłata) i RVS (wpłata częściowa do faktury w rejestrze VAT sprzedaży).

Wypłata – dokument zmniejszający stan finansów w firmie (np. na rachunku bankowym, w kasie). Predefiniowane dokumenty to KW (wypłata), RVZ (wpłata częściowa do faktury w rejestrze VAT zakupu), DEK (wypłaty wynikające z wyliczonych w programie deklaracji).

• KSIĘGOWOŚĆ:

Bilans otwarcia – dokumenty bilansu otwarcia, wprowadzające stany początkowe na konta księgowe.

Ewidencja kosztów – dokumenty ewidencji kosztów. Dokumenty generujące koszty, nie kwalifikujące się do wprowadzenia do rejestrów VAT zakupów (np. polisy ubezpieczeniowe, dokumenty SAD).

Ewidencja przychodów – dokumenty ewidencji przychodów. Dokumenty generujące przychody, nie kwalifikujące się do wprowadzenia do rejestru VAT sprzedaży.

Identyfikator księgowy – unikalny numer nadawany przez program automatycznie: na etapie wprowadzania dokumentu do ewidencji pomocniczych np. Faktury do rejestru VAT (w przypadku wszystkich rodzajów księgowości), podczas „ręcznego” dodawania zapisów w dziennikach księgowych oraz podczas księgowania schematami dokumentów źródłowych (w przypadku Księgowości kontowej).

Nota odsetkowa – standardowo zdefiniowana nota odsetkowa (wprowadzana z poziomu Księgowość/ Rozrachunki) to NODS.

PK kompensaty – standardowo zdefiniowany symbol dla dokumentu kompensaty (generowanego z poziomu Księgowość/ Rozrachunki) to KOMPK.

Ponaglenie zapłaty – ponaglenia zapłaty dla klientów, którzy przekroczyli termin płatności. Standardowo zdefiniowane ponaglenie zapłaty (wprowadzane z poziomu Księgowość/ Rozrachunki) to PZAP.

Potwierdzenie salda – potwierdzenia sald na dany dzień. Standardowo zdefiniowane potwierdzenia salda (wprowadzane z poziomu Księgowość/ Rozrachunki) to PSLD.

Różnica kursowa – standardowo zdefiniowany symbol dla dokumentu różnicy kursowej (generowanego z poziomu Księgowość/ Rozrachunki) to RKKH.

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu Księgowość.

• MAGAZYN:

Arkusz inwentaryzacyjny – arkusze inwentaryzacyjne pomocne w przygotowywaniu spisów z natury. Predefiniowanym dokumentem jest AI (arkusz inwentaryzacyjny).

Bilans otwarcia magazynu – dokumenty bilansu otwarcia wprowadzające towar do magazynu (przy rozpoczęciu pracy) oraz dokumenty, które powstały wskutek zamknięcia okresu w module Handel.

Kompletacja – przyjęcie produktów – dokumenty będące wynikiem działania kompletacji (produkcji). Dokumenty te są generowane automatycznie podczas procesu kompletacji. Wprowadzają na magazyn towar będący wynikiem procesu kompletacji. Standardowo zdefiniowane są dokumenty PWP (przyjęcie wewnętrzne produktów) i PWPK (przyjęcie wewnętrzne produktów – korekta).

Kompletacja – rozchód składników – dokumenty będące wynikiem działania kompletacji (produkcji). Dokumenty te rozchodowują z magazynu składniki użyte w procesie kompletacji. Predefiniowane typy dokumentów to RWS (rozchód wewnętrzny składników) i RWSK (rozchód wewnętrzny składników – korekta).

Przesunięcie międzymagazynowe – dokumenty przesunięcia towaru pomiędzy magazynami w programie. W programie zdefiniowano dla tej klasy dokument MM.

Przyjęcie kaucji – dokumenty związane z obrotem opakowaniami kaucjonowanymi. Wprowadzają opakowania do magazynu, mogą (w zależności od ustawienia parametru) generować płatność w Kasie/Banku. Standardowo zdefiniowane są dokumenty PKA (przyjęcie kaucji) i PKK (PKA korekta).

Przyjęcie wewnętrzne – dokumenty wewnętrzne wpływające na stan danego magazynu. Standardowo w programie zdefiniowane są następujące dokumenty: PW – przyjęcie wewnętrzne, PWKOR – korekty wystawione do przyjęć wewnętrznych i PWAI (PW z arkusza inwentaryzacyjnego).

Przyjęcie zewnętrzne – dokumenty zewnętrzne powodujące zmianę stanu magazynu. Predefiniowane dokumenty to PZ – przyjęcie zewnętrzne, PZKOR- korekta wystawiona do przyjęcia zewnętrznego.

Rozchód wewnętrzny – dokumenty wewnętrzne powodujące pomniejszenie stanu magazynowego. Standardowe dokumenty to RW- rozchód wewnętrzny, RWKOR- korekty rozchodów wewnętrznych oraz RWAI – RW z arkusza inwentaryzacyjnego.

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu Magazyn.

Wydanie kaucji – dokumenty związane z obrotem opakowaniami kaucjonowanymi. Zdejmują opakowania z magazynu, mogą (w zależności od ustawienia parametru) generować płatność w Kasie/Banku. Są to WKA (wydanie kaucji) oraz WKK (WKA korekta).

Wydanie zewnętrzne – dokumenty potwierdzające wydanie towaru z magazynu. Powodują zmianę ilościową i wartościową magazynu. W programie zostały zdefiniowane następujące dokumenty tej klasy: WZ – wydanie zewnętrzne, WZKK – wydanie zewnętrzne korygujące koszt, WZKOR – korekta wydania zewnętrznego.

• OBIEG DOKUMENTÓW:

Biblioteka dokumentów – dokumenty firmowe, rejestrowane w systemie w postaci różnego rodzaju plików. Użytkownik może dowolnie opisać plik, nadać status i skojarzyć z elementem systemu Comarch ERP Optima lub dowolnym podmiotem. Predefiniowany schemat dla dokumentów firmowych to OBD/numer/rok.

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu Obieg dokumentów.

• PŁACE:

e-Teczka –schemat numeracji dla dokumentów pracownika dodawanych do e-Teczki. Standardowo dostępny jest schemat EDOK. Od wersji Comarch ERP Optima 2021.4.1 standardowy schemat numeracji EDOK domyślnie ma następujące ustawienie: symbol dokumentu, akronim pracownika, część e-Teczki, numer bez zer. Można również zdefiniować własne schematy, w których jako człon musi zostać użyty: symbol dokumentu, akronim pracownika, część e-Teczki, numer z zerami lub bez zer.

Lista płac – listy płac, do których przypinane będą kolejne wypłaty na rzecz pracowników. Standardowo zdefiniowano 8 schematów według wzoru SYMBOL/ROK/MIESIĄC/NUMER. Są to listy płac typu: Etat, Inna wypłata, Pożyczka, Umowa zlecenie, Właściciel, Zaliczki, Zaliczki brutto.

Lista płac, która różni się nieco wzorem to lista płac Bilans Otwarcia – jej wzór jest poszerzony o serię – SYMBOL/ROK/MIESIĄC/NUMER/SERIA.

W schemacie numeracji listy płac można jeszcze wykorzystać dwa dodatkowe człony:

• wydział – symbol wydziału wpisywany na formularzu wydziału (dostępny tylko w module Płace i Kadry Plus),
• seria – umożliwia bardziej szczegółowe opisanie list płac.

Lista płac korygująca – z domyślnie zdefiniowanym schematem listy płac korygującej EKOR (etat korygująca). Jeśli u użytkownika zaistnieje konieczność założenia nowego schematu dla korekt można przez <CTRL>+<INS> skopiować istniejący schemat (wystarczy zmienić pola: Symbol, Nazwa) i zapisać.

Serie dokumentów – seria dokumentu wykorzystana jest w schemacie numeracji list płac. Serie można zdefiniować odrębnie dla umów cywilnoprawnych oraz e-Teczki, w tym celu w oknie należy wybrać odpowiednio filtr Umowa lub e-Teczka. Domyślnie pokazuje się ustawienie e-Teczka. Dla List płac zdefiniowano 11 serii domyślnych o nazwach odpowiadającym symbolom list płac: E, I, P, U, W, Z. Serie CHOR, PIT, RP7, URL, ZUS domyślnie wykorzystywane są przez program do generowania list płac typu Bilans Otwarcia (BOWYP) w przypadku wykonania migracji danych (przez program Comarch MIGRATOR) z programów Comarch ERP Klasyka PIK, Comarch ERP Klasyka PLP lub Comarch ERP Klasyka PL do programu Comarch ERP Optima, ale mogą również posłużyć do definiowania list płac użytkownika.

Umowa – zawiera schemat numeracji dla listy płac, na której będą rozliczane umowy cywilnoprawne – symbol UMW (standardowo). Można również zdefiniować własne symbole list płac dla umów.

• SERWIS:

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu Serwis.

Zlecenia serwisowe – dokumenty związane z rejestracją zleceń serwisowych.

• ŚRODKI TRWAŁE:

Arkusz inwentaryzacyjny ŚT – arkusze inwentaryzacyjne pomocne w przeprowadzeniu inwentaryzacji środków trwałych. Predefiniowanym dokumentem jest AIST (arkusz inwent. ST).

Arkusz inwentaryzacyjny WYP – arkusze inwentaryzacyjne pomocne w w przeprowadzeniu inwentaryzacji wyposażenia. Predefiniowanym dokumentem jest AIWP (arkusz inwent. WYP).

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do dokumentów z modułu Środki trwałe.

• WSPÓLNE:

Serie dokumentów – lista serii, które można przypisać do Zlecenia nadania przesyłki,

• Ustawowe od zaległości dla: słownika kontrahentów, którzy na karcie na zakładce [Handlowe], mają zaznaczony status Osoba fizyczna, dla słownika pracowników, wspólników, urzędów, towarów, środków trwałych oraz kont rozrachunkowych niesłownikowych,

• Od zaległości w transakcjach handlowych dla: słownika kontrahentów, którzy na karcie, na zakładce [Handlowe], mają zaznaczony status Podmiot gospodarczy oraz słownika banków.

Zmiana rodzaju odsetek jest możliwa tylko na formularzu bez wygenerowanych pozycji.

Data dokumentu:

Płatność – forma płatności – lista rozwijana z dostępnymi formami płatności.

Termin – termin płatności.

Waluta: pole niedostępne do edycji, waluta pobierana jest z konta księgowego wybranego na dokumencie. Jeżeli konto jest walutowe – pojawi się dodatkowo możliwość wybrania kursu. Kurs inicjowany jest dla daty określonej w polu Data dokumentu. Za pomocą tego kursu będzie przeliczana kwota wyliczonych odsetek na walutę systemową.

Opis – pole na opis dokumentu.

Wprowadził: operator, który dodał dokument oraz data dodania.

Zmodyfikował: operator, który zmodyfikował dokument oraz data ostatniej modyfikacji.

Pozycje:

Numer – numer dekretu, numer dokumentu na dekrecie.

Opis – opis dekretu. Pole dostępne do edycji.

Od – data od której naliczane są odsetki wg stopy w kolumnie Stopa.

Do – data, do której naliczane są odsetki wg stopy w kolumnie Stopa.

Zwłoka – liczba dni pomiędzy datą Do i datą Od.

Kwota – Podstawa naliczania odsetek.

Stopa – stopa odsetek wg której liczone są odsetki w danej pozycji.

Odsetki – kwota odsetek wyliczona dla pozycji. W przypadku, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę to odsetki liczone są od pierwszego dnia roboczego przypadającego po dniu wolnym.

 Generuj elementy noty odsetkowej (<F8>) – przycisk służący do generowania pozycji noty odsetkowej.

 Zmień pozycję – podgląd/edycja zapisanego wcześniej dokumentu – służy do edycji pola Opis. Przycisk aktywny jeżeli na liście jest przynajmniej jedna pozycja.

Generowanie pozycji noty odsetkowej

Generowanie pozycji odbywa się za pomocą ikony  lub przycisku <F8>. Po wywołaniu funkcji wyświetlana jest lista wszystkich rozrachunków:

• które są rozrachowane lub częściowo rozrachowane po terminie płatności (w przypadku, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę wyświetlane są rozrachunki rozrachowane lub częściowo rozrachowane po pierwszym dniu roboczym przypadającym po dniu wolnym) i nie były jeszcze wybrane na żadnej Nocie odsetkowej.

Znalezione dekrety wyświetlane są w oknie, na którym użytkownik może zaznaczyć wybrane lub wszystkie pozycje i przenieść je na Ponaglenie zapłaty. Lista dokumentów sortowana jest według kolumny Termin.

Okno z dokumentami proponowanymi do generacji not odsetkowych zawiera następujące elementy:

Tabelę z kolumnami:

• zaznaczenie
• Numer – numer dokumentu z pola Nr dokumentu na dekrecie
• Termin – termin płatności
• Kwota – kwota całego dekretu
• Data zapłaty – data rozrachunku
• Zapłacono – kwota zapłacona
• Waluta

Przeterminowane powyżej – filtr zawężający listę dokumentów do takich, które zostały rozrachowane więcej niż wpisana w tym polu ilość dni po terminie

Szukaj – przycisk, którego naciśnięcie spowoduje pojawienie się pola do przeszukiwania listy po wszystkich kolumnach.

Seryjne/wsadowe generowanie not odsetkowych

Seryjne generowanie Not odsetkowych dostępne jest z listy not odsetkowych pod ikoną strzałki obok ikony plusa:

Dokumenty będą generowane jeżeli będą posiadać chociaż jedną pozycję.

Wybranie opcji Dodaj seryjnie spowoduje pojawienie się okna dialogowego, w którym należy określić, dla jakiej daty oraz dla jakiego zakresu kont będą generowane dokumenty:

Dokument – pole, w którym użytkownik będzie mógł wybrać schemat numeracji, domyślnie podpowiadany jest domyślny schemat numeracji.

Na dzień – domyślnie podpowiadana jest data bieżąca, istnieje jednak możliwość jej zmiany,

Odsetki – wybór odsetek: Wg statusu podmiotu, Ustawowe od zaległości, Indywidulane, Podatkowe, Od zaległości w transakcjach handlowych,

Opcja Wg statusu podmiotu oznacza, że typ odsetek będzie domyślnie ustawiany w zależności od typu konta:

• odsetki ustawowe od zaległości: dla kont słownikowych kontrahentów, którzy na karcie na zakładce [Handlowe] mają zaznaczony status Osoba fizyczna oraz dla kont słownikowych pracowników, wspólników, urzędów, towarów, środków trwałych, a także dla kont rozrachunkowych niesłownikowych,
• odsetki od zaległości w transakcjach handlowych: dla kont słownikowych kontrahentów, którzy na karcie na zakładce [Handlowe] mają zaznaczony status Podmiot gospodarczy oraz dla kont słownikowych banków.

• Numer dokumentu
• Data – data dokumentu
• Konto – numer konta, dla którego wygenerowana jest Nota odsetkowa
• Nazwa konta
• Kwota – podstawa naliczania odsetek w walucie dokumentu
• Odsetki – kwota odsetek w walucie w jakiej wystawiono Notę odsetkową. W przypadku, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę to odsetki liczone są od pierwszego dnia roboczego przypadającego po dniu wolnym.

Noty odsetkowe znajdujące się w buforze wyświetlane są w kolorze zielonym;

Dokumenty zatwierdzone – na czarno;

Dokumenty zaksięgowane – na niebiesko.

Zasady dotyczące obsługi list, grupowania, sortowania, wyszukiwania pozycji (filtrowania) i ogólnie przystosowywania wyglądu list do indywidualnych potrzeb użytkownika zostały opisane w artykule Standardy w programie.

W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.

Pod listą not odsetkowych umieszczone są następujące filtry:

• prosty reagujący na pole Numer dokumentu, Konto, Nazwa konta.
• Data dokumentu – „Od / Do” reagująca na Datę dokumentu. Parametr Data umożliwia zawężenie listy do dokumentów, których data dokumentu mieści się w podanym przedziale. Domyślnie wyświetlane są dokumenty wystawione w zakresie dat zgodnym z bieżącym okresem obrachunkowym. Odznaczenie
• parametru umożliwia wyświetlenie wszystkich wygenerowanych dokumentów, niezależnie od okresu obrachunkowego.
• Maska – z możliwością wybrania z planu kont dla jakiego konta mają być wyświetlone noty odsetkowe. Pole Maska działa na takiej zasadzie jak pole Maska na zestawieniu Obrotów i sald lub na zakładce konto w zapisach księgowych.
• Od konta” i „Do konta” – pola umożliwiające wyświetlenie dokumentów dla danego zakresu kont.
• Waluta – jeżeli jest włączona obsługa kont walutowych.

• Ustawowe od zaległości dla: słownika kontrahentów, którzy na karcie na zakładce [Handlowe], mają zaznaczony status Osoba fizyczna, dla słownika pracowników, wspólników, urzędów, towarów, środków trwałych oraz kont rozrachunkowych niesłownikowych,

• Od zaległości w transakcjach handlowych dla: słownika kontrahentów, którzy na karcie, na zakładce [Handlowe], mają zaznaczony status Podmiot gospodarczy oraz słownika banków.

Zmiana rodzaju odsetek jest możliwa tylko na formularzu bez wygenerowanych pozycji.

Data dokumentu – wybór daty dokumentu. Zmiana daty dokumentu jest możliwa tylko na formularzu bez wygenerowanych pozycji.

Pozostaje – suma zaległości (suma kwot z kolumny Pozostaje). Jeżeli policzono odsetki wg odsetek ustawowych kwota odsetek w tabelce może być różna od kwoty w polu Odsetki – różnica wynikająca z zaokrągleń.

Waluta – waluta jest pobierana z konta księgowego wybranego na dokumencie. Jeżeli konto jest walutowe – pojawia się dodatkowo możliwość wprowadzenia kursu. Kurs inicjowany jest dla daty określonej w polu Data dokumentu.

Opis – pole na opis dokumentu.

Wprowadził: operator, który dodał dokument oraz data dodania.

Zmodyfikował: operator, który zmodyfikował dokument oraz data ostatniej modyfikacji.

Pozycje:

Numer – numer dekretu, numer dokumentu na dekrecie.

Opis – opis dekretu. Pole dostępne do edycji.

Data – data wystawienia dokumentu.

Termin – termin płatności.

Zwłoka – liczba dni pomiędzy kolumną Od określającą faktyczny termin płatności przypadający w dzień roboczy a datą , na którą generowane jest Ponaglenie.

Kwota – kwota całego dekretu.

Pozostaje – kwota pozostająca do rozrachowania w walucie dokumentu.

Odsetki – kwota odsetek wyliczona dla pozycji. W przypadku, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę to odsetki liczone są od pierwszego dnia roboczego przypadającego po dniu wolnym.

 Generuj elementy (<F8>) – przycisk służący do generowania pozycji ponaglenia zapłaty.

 Zmień pozycję – podgląd/edycja zapisanego wcześniej dokumentu – służy do edycji pola Opis. Przycisk aktywny jeżeli na liście jest przynajmniej jedna pozycja.

Generowanie pozycji ponaglenia zapłaty

Generowanie pozycji odbywa się za pomocą ikony  lub przycisku <F8>. Po wywołaniu funkcji wyświetlane jest okno z listą dokumentów nierozrachowanych, których termin płatności minął w stosunku do daty w polu Data dokumentu (dokumenty wyświetlane na liście posortowane są wg kolumny Termin). W przypadku, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę to dokument wyświetlany jest od pierwszego dnia roboczego przypadającego po dniu wolnym. Na ponaglenie zapłaty można przenieść wszystkie lub tylko wybrane pozycje.

Okno z listą dokumentów proponowanych do ponaglenia zapłaty zawiera następujące elementy:

Tabelę z kolumnami:

• Zaznaczenie – możliwość zaznaczenia pozycji, które będą uwzględniane na ponagleniu zapłaty,
• Numer – numer dokumentu, pole Nr dokumentu na dekrecie,
• Termin – termin płatności,
• Kwota – kwota całego dekretu,
• Pozostaje – kwota pozostająca do zapłaty,
• Waluta.

Przeterminowane powyżej … dni – filtr pozwala na zawężenie listy proponowanych dekretów do takich, które są przeterminowane powyżej wprowadzonej liczby dni. W przypadku, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę to ilość dni zwłoki liczona jest od pierwszego dnia roboczego przypadającego po dniu wolnym. Po wprowadzeniu 0 (zero) wyświetlane będą wszystkie dokumenty, których termin płatności minął.

Szukaj – przycisk, którego naciśnięcie spowoduje pojawienie się pola do przeszukiwania listy po wszystkich kolumnach.

Seryjne/wsadowe generowanie ponagleń zapłaty

Seryjne generowanie Ponagleń zapłaty dostępne jest z listy Ponagleń zapłaty pod ikoną strzałki obok ikony plusa:

Dokumenty są generowane, jeżeli posiadają chociaż jedną pozycję.

Wybranie opcji Dodaj seryjnie spowoduje pojawienie się okna dialogowego, w którym należy określić na jaki dzień oraz dla jakiego zakresu kont będą generowane dokumenty:

Dokument – pole, w którym można wybrać schemat numeracji, domyślnie podpowiadany jest domyślny schemat numeracji,

Na dzień – domyślnie podpowiadana jest data bieżąca, istnieje jednak możliwość zmiany (pod prawym klawiszem myszy podpięty jest kalendarz),

Odsetki – wybór odsetek: Nie naliczać, Wg statusu podmiotu, Ustawowe od zaległości, Indywidulane, Podatkowe, Od zaległości w transakcjach handlowych,

Opcja Wg statusu podmiotu oznacza, że typ odsetek będzie domyślnie ustawiany w zależności od typu konta:

• odsetki ustawowe od zaległości: dla kont słownikowych kontrahentów, którzy na karcie na zakładce [Handlowe] mają zaznaczony status Osoba fizyczna oraz dla kont słownikowych pracowników, wspólników, urzędów, towarów, środków trwałych, a także dla kont rozrachunkowych niesłownikowych,
• odsetki od zaległości w transakcjach handlowych: dla kont słownikowych kontrahentów, którzy na karcie na zakładce [Handlowe] mają zaznaczony status Podmiot gospodarczy oraz dla kont słownikowych banków.

Domyślnie na większości list włączony jest panel grupowania (Pokaż pole grupowania). Na listach dla formularzy dostępne są również opcje grupowania (opcje widoczne w menu kontekstowym).

Grupowanie po kolumnach wywołujemy poprzez wybór z menu kontekstowego opcji Grupuj według tej kolumny lub poprzez przeciągnięcie kolumny, po której chcemy grupować do panelu grupowania.

Grupowanie można wykonywać po wielu kolumnach.

W przypadku list pogrupowanych po kolumnie z datą istnieje możliwość określenia interwału. Dla opcji Interwał (dostępnej po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na nagłówek kolumny po której nastąpiło pogrupowanie listy) możliwe jest wybranie wartości: Dzień, Miesiąc, Rok i Domyślny.

Wiersz sum – agregacje dla kolumn

Na listach w programie domyślnie włączona jest opcja sumowania (Pokaż wiersz sum). Dla pierwszej domyślnej kolumny załączone jest sumowanie typu: Licznik.

Pod prawym klawiszem myszy na liście lub w wierszu sum (jeśli jest włączony) dostępna jest opcja Pokaż wiersz sum (menu kontekstowe zostało opisane szerzej w rozdziale Kolumny na listach oraz menu kontekstowe). Włączając/wyłączając tą opcję można pokazać lub ukryć wiersz sum.

Na włączonym wierszu sum, pod prawym klawiszem myszy znajdują się opcje do wyboru:

Po najechaniu myszką na obszar wiersza sum, na którym można włączyć agregację dla danej kolumny, wyświetla się podpowiedz: „Kliknij prawym klawiszem myszy, aby podsumować kolumnę”.

Użytkownik programu ma możliwość załączenia dowolnej agregacji typu: suma, minimum, maksimum, licznik, średnia, brak (wyłączenie agregowania) dla poszczególnych kolumn. Agregacje mogą dotyczyć wszystkich elementów z kolumny lub tylko zaznaczonych (Agreguj tylko zaznaczone). Na listach typu „drzewo” opcja Pokaż wiersz sum może być ukryta np. lista grup towarowych (domyślnie włączony jest licznik) lub rozszerzona o dodatkową opcję Pokaż wiersz sum dla węzłów np. na liście obrotów i sald.

W praktyce możliwe jest wykorzystywanie na liście kilku agregacji różnych typów dla poszczególnych kolumn np. sumę dla kolumny „Cena” i maksimum dla kolumny „Wartość-PLN”:

Jeśli dla listy zdefiniujemy warunki grupowania, agregacje mogą być wyświetlane dla poszczególnych podgrup (Pokaż wiersze sum dla grup).

Powiększony widok listy <F6>

Po wybraniu klawisza <F6> na listach jest dostępna opcja powiększenia widoku. W takim widoku w oknie znajduje się lista dokumentów powiększona na cały ekran oraz  wiersz sum – schowana jest wstążka, pole grupowania oraz panel filtra pod listą. Powrót do standardowego widoku następuje również po wybraniu klawisza <F6>.

Zaznaczanie rekordów na liście

Na listach, na których możliwe jest uruchamianie operacji seryjnych (np. wydruki, eksport przelewów, rozliczanie zapisów), pozycje podlegające takiemu seryjnemu przetwarzaniu należy uprzednio zaznaczyć na liście. Zaznaczenia dokonujemy myszą lub poprzez:

• Menu kontekstowe – wybór odpowiedniej opcji z menu.
• Ustawienie kursora na wybranej pozycji i wciśnięcie klawisza <SPACJA> – powoduje zaznaczenie pojedynczej pozycji.

Równocześnie dostępne są opcje:

• zaznacz wszystkie (lub <CTRL>+<A>) – zaznacza wszystkie pozycje na liście
• odwróć wszystkie (lub <CTRL>+<R>) – odwraca zaznaczenia
• odznacz wszystkie (lub <CTRL>+<O>) – odznacza wszystkie wcześniej zaznaczone pozycje.

Zaznaczone pozycje są wyróżnione poprzez znaczek z lewej strony listy.

Bez zaznaczenia wywołanie operacji seryjnej zaznacza aktualny rekord i wykonuje operację.

Filtrowanie

Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. w wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. w programie występuje kilka możliwości filtrowania:

• Wiersz filtra – filtr w nagłówku listy.
• Panel filtra prostego.
• Panel filtra zaawansowanego.

Filtrowanie – filtr w nagłówku listy (wiersz filtra) oraz lokator na liście

Po kliknięciu lewym klawiszem myszy w wierszu filtra lub po użyciu kombinacji klawiszy <LEWY ALT>+<SHIFT>+<F> następuje przejście kursora do filtra w nagłówku listy (wiersz filtra).

Na listach w pierwszym rekordzie jest dostępny wiersz filtra. Pod każdym nagłówkiem kolumny można wpisać fragment, po którym chcemy wyszukać rekordy w odniesieniu do wartości wyświetlanych w danej kolumnie.

Filtr w nagłówku listy zawęża wyświetlane pozycje, wyszukując według wyrażeń zawierających ciąg znaków.

W filtrze w nagłówkach kolumn istnieje możliwość wyszukiwania z użyciem %, który zastępuje część wyszukiwanego tekstu np. po wpisaniu dzbanek % 10 program wyszuka dzbanek zielony 10, dzbanek czerwony 10. Znak _ (podkreślnik) zastępuje dowolny pojedynczy znak.

Dla wartości o formacie daty wiersz filtra podpowiada kalendarz:

Dla poszczególnych kolumn przechowujących wartości ograniczone (typy, statusy itp.) udostępnione są listy wyboru:

Dla list z kolumną zaznaczeń nad tą kolumną dostępny jest przycisk czyszczenia filtra, na pozostałych listach czyszczenie filtra można wykonać opcją z menu kontekstowego:

Ponadto system umożliwia, po wykonaniu operacji sortowania, wykorzystanie funkcji lokatora. Aby działał lokator na liście np. W kolumnie kod, należy włączyć sortowanie tej kolumny, następnie wpisać z klawiatury początek kodu poszukiwanego kontrahenta, wówczas kursor ustawi się na żądanym kontrahencie. Lokator wyszukuje według początku słowa („zaczyna się od…”).

W wierszu filtra przy każdym polu widnieje symbol sposobu filtrowania danych w tej kolumnie. Po kliknięciu lewym przyciskiem myszy na ten symbol rozwijana jest lista dostępnych sposobów filtrowania:

Dla kolumn z wartościami liczbowymi lub zawierających daty domyślnie wybrana jest opcja Jest równe. W przypadku kolumn z wartościami tekstowymi domyślna wartość zależy od ustawienia parametru Filtrowanie list metodą „zaczyna się od” znajdującego się w menu Widok. Jeżeli ten parametr jest zaznaczony, wówczas dla tego typu kolumn wybrana jest domyślnie opcja Rozpoczyna się od. W przypadku niezaznaczonego parametru – dla kolumn wybrana jest opcja Zawiera.

Filtrowanie proste (panel filtra)

Po otwarciu danej listy w dolnej części okna umiejscowiony jest panel filtrowania. Przy pierwszym otwarciu widoczny jest tylko filtr prosty oraz kilka podstawowych pól do filtrowania listy, które w istotny sposób wpływają na zawartość listy. W panelu użytkownik ma możliwość wyboru zdefiniowanych warunków filtrowania.

Pozostałe pola do filtrowania dostępne są po rozwinięciu panelu przyciskiem   (Kliknij, aby rozwinąć filtr zaawansowany). Filtr można zwinąć przez „Kliknij, aby zwinąć filtr zaawansowany”. Pojedyncze kliknięcie rozwija lub zwija menu filtra zaawansowanego. Jeżeli filtr został zmieniony – wyświetla się napis „Filtr aktywny”.

Po wyfiltrowaniu danych na belce z opisem Filtr pokazuje się dodatkowy opis „aktywny”, co oznacza, że lista jest wyfiltrowana i nie zawiera wszystkich danych.

Panel filtra zaawansowanego

Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. W wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. Panel filtra można stosować na dwa sposoby:

• Proste filtrowanie,
• Filtr zaawansowany.

We wszystkich przypadkach list, które mogą być filtrowane, panel filtra zaawansowanego znajduje się na dole listy. Po prawej stronie wiersza filtra znajdują się zawsze przyciski do włączania i wyłączania działania filtra –  Filtruj  ,  Wyczyść filtr oraz przycisk do tworzenia warunków filtrujących filtra zaawansowanego –  Konstruktor filtra.

Jeżeli pinezka (widoczna obok ikony filtrowania – lejka) jest:

 wyłączona – wówczas po zmianie filtrowania na ikonie lejka pojawia się znak zapytania  i dopiero po jego kliknięciu uruchomione zostanie filtrowanie. Ten tryb pracy jest efektywniejszy gdy lista zwiera bardzo dużo pozycji. Można wtedy najpierw ustawić wszystkie parametry filtrowania, a dopiero na końcu uruchomić samo przefiltrowanie listy.

 włączona – wszystkie zmiany filtrowania wykonywane są na bieżąco i od razu widoczne są na liście.

Proste filtrowanie

Istnieje możliwość wyszukiwania elementów listy zawierających określony fragment tekstu.

Szukany tekst lub jego fragment wpisuje się do wiersza filtra. Następnie uruchamia się działanie filtra przyciskiem  Włącz filtrowanie lub, jeśli ikona pinezki jest włączona – wystarczy przejść w inne pole listy. Wpisany tekst jest szukany po ustalonych z góry polach listy. Dla różnych list wyszukiwanie przebiega po różnych polach – są to zwykle pola wyświetlane w kolumnach listy.

W filtrze pod listą istnieje możliwość wyszukiwania z użyciem %, który zastępuje część wyszukiwanego tekstu np. po wpisaniu dzbanek % 10 program wyszuka dzbanek zielony 10, dzbanek czerwony 10.

Filtr zaawansowany

Filtr zaawansowany pozwala filtrować listę według stworzonych przez Użytkownika warunków. Filtry zaawansowane są zapamiętywane w systemie. Nazwa filtra zaawansowanego jest poprzedzona znakiem „#”. Do tworzenia filtra zaawansowanego służy Konstruktor filtra   , uruchamiany z dowolnego okna, w którym istnieje możliwość zastosowania filtra. Praca z konstruktorem filtra wymaga pewnej znajomości struktury baz danych oraz umiejętności formułowania warunków logicznych.

Konstruktor filtra

Zapamiętywanie ustawień filtra oraz odświeżanie listy

Po zamknięciu listy zapamiętywanie ustawień filtra jest realizowane wg poniższych zasad:

• zapamiętywane jest czy panel dodatkowy był zwinięty/rozwinięty,
• zapamiętywane jest czy pinezka była włączona/wyłączona,
• zapamiętywane są ustawienia pól z panelu podstawowego i rozwijanego,
• lista otwiera się wyfiltrowana wg zapamiętanych filtrów.

Ponadto przy pierwszym uruchomieniu listy pinezka jest włączona, a dostępna opcja Wyczyść filtr   na liście oraz Reset ustawień okien przywraca ustawienia domyślne dla filtrów panelu podstawowego i rozwijanego.

Odświeżanie listy odbywa się przy każdorazowym użyciu lejka  lub   oraz poprzez wciśnięcie <F5> w dowolnym miejscu na liście.

Standardy na formularzach

Rodzaje pól na formularzach

Listy rozwijane

Dla wielu kontrolek typu: Kategoria, Kontrahent, Pracownik itp. dostępna jest lista rozwijana (drop down) pozwalająca w szybki sposób na wyszukanie i podstawienie na formularz odpowiedniej wartości.

Rozpoczęcie edycji w polu listy rozwijanej powoduje rozwinięcie uproszczonej listy pomocniczej zawężonej do pozycji, które zawierają wpisywany ciąg znaków. Kliknięcie w „strzałkę” znajdującą się po prawej stronie pola, rozwija listę pomocniczą z widocznymi pozycjami spełniającymi kryteria szukania. Jeżeli pole jest puste (nic jeszcze nie wpisano), to rozwinięta jest pełna lista z możliwością przewijania rekordów. Dodatkowo listę można otworzyć za pomocą skrótu klawiaturowego <CTRL>+<SPACJA> oraz strzałki w dół, słownik zaś który jest związany z daną listą można otworzyć kombinacją klawiszy <ALT>+<STRZAŁKA w GÓRĘ>.

Rodzaje pól na formularzach

Najczęściej spotykane elementy formularzy to:

Przyciski – służą do natychmiastowego rozpoczęcia procesu. Ich funkcja jest podpisana na przycisku lub jest wyświetlana przy wskazaniu kursorem myszy. Przyciski niedostępne w danej chwili są wyszarzone.

Pola edycji – korzystamy z nich w celu wpisania tekstu z klawiatury. W polu tym może już znajdować się tekst, który następnie możemy zmienić.

Listy wywoływane z formularza – okno typu lista w trybie do wyboru, zawierające spis elementów można wywołać naciskając odpowiedni przycisk np. Kontrahent co poskutkuje otworzeniem listy kontrahentów w trybie do wyboru.

Rozwijane listy pomocnicze – znajdują się w polach, w których są rozwijane i zawierają listę możliwych do wyboru dla danego pola wartości (ang. drop-down).

Przyciski opcji – w przypadku wystąpienia kilku opcji jedynie jedna opcja może być włączona. Przycisk taki reprezentuje więc opcje wykluczające (ang. radio).

Pola wyboru – określa, czy dana opcja ma być włączona czy wyłączona. Pola te działają niezależnie, co oznacza, że włączenie jednego pola nie wyklucza włączenia innego. Wybór takiego pola jest potwierdzony poprzez jego zaznaczenie (ang. check-box).

W menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy, w zależności od typu pola dostępne są różnego rodzaju dodatkowe opcje np. możliwość skopiowania zawartości pola. Kopiować można również zawartość pól niedostępnych do edycji (wyszarzonych) wykorzystując opcję Kopiuj z menu kontekstowego lub skrót klawiszy: <CTRL>+<C>.

Przyciski na formularzach

Typowe przyciski na formularzach to:

 – Zapisz – powoduje zamknięcie okna i zapisanie dokonanych zmian. Zapisu można dokonać również przez wciśnięcie klawisza <ENTER> lub <CTRL>+<ENTER>.

 – Zamknij – zamyka okno bez zapisywania zmian (można uruchomić klawiszem <ESC>).

Inne przyciski formularzy

 – Przelicz – znajdują się na niektórych formularzach (uruchamiane również przez klawisz <F8>).

Dynamiczne panele na formularzach

Na większości formularzy istnieje możliwość zwijania paneli, które nie są istotne dla użytkownika – ustawienia są pamiętane po ponownym otworzeniu okna dla poszczególnych operatorów.

Błędy i ostrzeżenia

Na formularzach istnieją pola, które użytkownik musi bezwzględnie uzupełnić prawidłową wartością przed zapisaniem formularza (pola wymagane, pola walidowane np. NIP, IBAN), dlatego też wprowadzono funkcję ostrzegania i informowania o błędach na formularzu:

Ostrzeżenia dotyczące pól na formularzach oznaczane są żółtym trójkątem z wykrzyknikiem.

 Błędy dotyczące pól na formularzach oznaczane są czerwoną ikoną z krzyżykiem. Treść błędu wyświetla się po najechaniu myszą na ikonę.

W trakcie dodawania nowego formularza, w polach wymaganych pojawia się ikona ostrzeżenia najczęściej z komunikatem: Pole nie może być puste. Jeżeli użytkownik opuści takie pole i go nie wypełni/poprawi, pomimo że jest to wymagane – ostrzeżenie zmieni się na błąd. Dopóki użytkownik nie wypełni/poprawi wartości w polu – jest czerwona ikonka błędu uniemożliwiająca zapisanie formularza – kursor ustawi się w pierwszym polu oznaczonym jako błędne.

Pod prawym klawiszem myszy dla pól oznaczonych ikonami błędów i ostrzeżeń dostępna jest opcja Kopiuj tekst błędu, dzięki której można skopiować treść błędu lub ostrzeżenia.

Nawigacja edycji – Edytuj poprzedni, Edytuj następny

W programie Comarch ERP Optima istnieje możliwość szybkiego przechodzenia między formularzami, np. kolejnych faktur. Odbywa się to za pomocą przycisków

 Edytuj poprzedni  (lub klawisze <CTRL>+<,>), Edytuj następny   (lub klawisze <CTRL>+<.>) dostępnych na wstążce w grupie Nawigacja edycji.

Drukowanie w programie 

Typowym zestawieniem o strukturze wielopoziomowej jest Bilans firmy.

Na najwyższym poziomie definiowane są strony bilansu AKTYWA i PASYWA. Pozycje wyższego poziomu są zwykle sumą pozycji niższych. Pozycje nierozwijalne (nieposiadające pozycji niższych poziomów) zawierają wyrażenia będące operacjami arytmetycznymi (dodawania lub odejmowania) na saldach (kredytowym, debetowym lub per saldo) kont księgowych (syntetycznych lub analitycznych).

Ponieważ istota definiowania bilansu polega na określaniu hierarchii pozycji, zostanie to pokazane na przykładzie fragmentu bilansu o czterech poziomach przedstawionego poniżej:

• poziom 1: Aktywa (pozycja 1), Pasywa (pozycja 2),
• poziom 2: to m.in.: Aktywa zmniejszające kapitały własne (pozycja 1.1), Majątek trwały (pozycja 1.2), Kapitały własne (pozycja 2.1),
• poziom 3: dla pozycji Majątek trwały: Rzeczowe i zrównane z nimi składniki majątku trwałego (pozycja 1.2.1), Wartości niematerialne i prawne (pozycja 1.2.2),
• poziom 4: dla pozycji Rzeczowe i zrównane z nimi składniki majątku trwałego to m. in.: Budynki i budowle (pozycja 1.2.1.2), Maszyny (pozycja 1.2.1.3), Środki transportu (pozycja 1.2.1.2).

Nierozwijalne pozycje to m. in.: Należne wpłaty na poczet kapitału (pozycja 1.1.1), Budynki i budowle (pozycja 1.2.1.2), Środki transportu (pozycja 1.2.1.4).

Poziom				Opis	Pozycja
1				Aktywa	1
	2			A. Aktywa trwałe	1.1
		3		I. Wartości niematerialne i prawne	1.1.1
			4	1. Koszty zakończonych prac rozwojowych	1.1.1.1
			4	2. Wartość firmy	1.1.1.2
			4	3. Inne wartości niematerialne i prawne	1.1.1.3
			4	4. Zaliczki na wartości niematerialne i prawne	1.1.1.4
	2			B. Aktywa obrotowe	1.2
		3		I. Zapasy	1.2.1
			4	1. Materiały	1.2.1.1
			4	2. Półprodukty i produkty w toku	1.2.1.2
			4	3. Produkty gotowe	1.2.1.3
			4	4. Towary	1.2.1.4
			4	5. Zaliczki na poczet dostaw	1.2.1.5
		3		II. Należności krótkoterminowe	1.2.2
1				Pasywa	2
	2			A. Kapitał (fundusz) własny	2.1

Można uzupełnić definicję w gałęziach podrzędnych i będą one sumowane w górę pod warunkiem, że pozycja nadrzędna nie posiada uzupełnionej definicji.

Przy założeniu, że Plan Kont zawiera konto analityczne 310-01, na którym ewidencjonuje się materiały w magazynie, pozycja 1.2.1.1 przedstawionego w Tabeli fragmentu bilansu – Materiały, może zostać zdefiniowana jako saldo winien konta 310-01.

Zasady dotyczące obsługi list, grupowania, sortowania, wyszukiwania pozycji (filtrowania) i ogólnie przystosowywania wyglądu list do indywidualnych potrzeb Użytkownika zostały opisane w rozdziale Standardy w programie.

W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.

 Dodanie pozycji lub <INSERT>, <SHIFT>+<INSERT> – z podmenu pozwalającym na dodanie „gałęzi” na tym samym poziomie lub na poziomie następnym.

Renumeracja pozycji – przenumerowanie gałęzi zestawienia.

Aby dodać pierwszą pozycję zestawienia wystarczy kliknąć na ikonie . Kliknięcie na przycisku  obok spowoduje wyświetlenie menu z pozycjami:

• Dodaj pozycję na tym samym poziomie– uruchamia formularz Pozycja zestawienia pozwalający na zdefiniowanie pozycji na tym samym poziomie, co pozycja kursora. Będzie ona kolejną pozycją na tym samym poziomie hierarchii.
• Dodaj pozycję na następnym poziomie – uruchamia formularz Pozycja zestawienia pozwalający na wprowadzenie pozycji podrzędnej (na następnym poziomie) w stosunku do pozycji kursora.

Modyfikacja pozycji zestawienia

Ikona  pozwala na poprawienie zawartości pozycji (zmiana treści lub znaku operacji arytmetycznej) dla tych pozycji, które posiadają pozycje podrzędne. Dla pozycji nieposiadających pozycji podrzędnych, oprócz zmiany treści albo znaku operacji arytmetycznej, dostępna jest zmiana definicji w polu Kwota.

Ikona  pozwala na usunięcie pozycji listy, o ile nie posiada ona podrzędnych zapisów, to znaczy:

• brak elementów niższego poziomu
• nie zostały zdefiniowane operacje arytmetyczne na kontach księgowych.

Skasowanie pozycji z zapisami podrzędnymi wymaga kasowania hierarchicznego – po skasowaniu wszystkich zapisów podrzędnych można kasować pozycję nadrzędną.

Wykorzystanie ikony  może „zaburzyć” numerację listy bilansowej. Przenumerowanie pozycji umożliwia ikona  .

• Numer dokumentu
• Data – data dokumentu
• Konto – numer konta, dla którego wygenerowane jest ponaglenie zapłaty
• Nazwa – nazwa konta
• Zaległość – kwota pozostająca do zapłaty w walucie, w jakiej wystawiono Ponaglenie zapłaty
• Odsetki – kwota odsetek w walucie, w jakiej wystawiono Ponaglenie zapłaty.W przypadku, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę to odsetki liczone są od pierwszego dnia roboczego przypadającego po dniu wolnym.

W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.

Pod listą ponagleń zapłaty umieszczone są następujące filtry:

• prosty reagujący na pole Numer dokumentu, Konto, Nazwa konta,
• Data dokumentu – „Od / Do” reagująca na datę dokumentu,
• Parametr Data umożliwia zawężenie listy do dokumentów, których data dokumentu mieści się w podanym przedziale. Domyślnie wyświetlane są dokumenty wystawione w zakresie dat zgodnym z bieżącym okresem obrachunkowym. Odznaczenie parametru umożliwia wyświetlenie wszystkich wygenerowanych dokumentów, niezależnie od okresu obrachunkowego.
• Maska – z możliwością wybrania z planu kont dla jakiego konta mają być wyświetlone potwierdzenia salda (pole Maska działa na takiej samej zasadzie jak pole Maska na zestawieniu Obrotów i sald lub na zakładce konto w zapisach księgowych).
• „Od konta” i „Do konta” – pola umożliwiające wskazanie zakresu kont, dla których mają być wyświetlane dokumenty.
• Waluta – jeżeli jest włączona obsługa kont walutowych.

Dodawanie nagłówków odbywa się za pomocą ikony  Dodaj lub <INSERT>. Oprócz nazwy, kolumnie należy przypisać jeden z pięciu dostępnych okresów tj:

• Bilans otwarcia – tego rodzaju kolumna wykorzystywana jest na ogół w zestawieniu bilans. Uaktywnia się tylko wtedy, gdy poszczególnym pozycjom zestawienia podpięto konta księgowe wg funkcji: Saldo Wn, Saldo Ma, Persaldo.
• Bieżący miesiąc – sposób liczenia uzależniony jest od zastosowanych w definicji funkcji księgowych. Podpięcie kont wg sald, zgodnie z filozofią salda, spowoduje wyliczanie wartości narastająco od początku okresu obrachunkowego z uwzględnieniem salda na BO. Podpięcie kont wg obrotów umożliwi wyliczenie wartości w oparciu o zapisy miesiąca bieżącego.
• Poprzedni miesiąc – podpięcie kont wg obrotów spowoduje wyliczenie wartości tylko za miesiąc poprzedni. W przypadku przypisania kont wg sald pod uwagę będą brane zapisy księgowe od początku okresu obrachunkowego do ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc bieżący, włącznie z BO.
• Bieżący okres – to inaczej bieżący okres obrachunkowy. Jego zadeklarowanie spowoduje uwzględnienie wszystkich zapisów bieżącego okresu obrachunkowego.
• Poprzedni okres – wybranie tej opcji pozwoli na uwzględnienie wszystkich zapisów z poprzedniego okresu obrachunkowego.
• Inny – wybierając okres Inny użytkownik ma możliwość zadeklarowania dowolnego zakresu dat.

Tylko w przypadku okresu Inny należy wpisać okres, za jaki mają być liczone pozycje zestawienia. W przypadku pozostałych okresów nie ma takiej potrzeby. Należy pamiętać, że jeżeli ustawimy jako kolumnę okres Inny i ten okres będzie obejmował swym „zakresem dat” więcej niż jeden okres obrachunkowy, to wynik zestawienia zwróci wartość dla pierwszego okresu (nie zsumuje wyników okresów).

Istnieje możliwość zmiany kolejności kolumn metodą „przeciągnij i upuść”. W oknie Wyniki zestawienia  kolumny wyświetlane są w kolejności ustawionej na zakładce [Kolumny].