W konfiguracji programu znajduje się parametr 'Składka zdrow. odliczana wyłącznie od podatku z element. stanowiących podst. skł. ZUS’, który wpływa na naliczenie składki zdrowotnej w sytuacji, gdy jest naliczany zasiłek. Gdy parametr jest zaznaczony składka zdrowotna jest ograniczana do wysokości zaliczki podatku naliczonej jedynie od elementów, od których były naliczane składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Takie wyliczenie wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2016 r. (sygn. akt: III UZP 18/15).

Przykład:

Pracownik uzyskał wynagrodzenie za pracę w wysokości 953,33 zł oraz zasiłek chorobowy 1136,77 zł.

Przy zaznaczonym parametrze naliczona składka zdrowotna wynosi 53,65 zł ponieważ została ograniczona do wysokości zaliczki podatku naliczonej tylko od elementu ‘Wynagrodzenie zasadnicze’.

Gdy parametr jest odznaczony składka nalicza się bez ograniczenia do wysokości zaliczki naliczonej od oskładkowanego elementu wypłaty.

W celu wygenerowania deklaracji ZCNA należy w pierwszej kolejności uzupełnić informację o ubezpieczeniu członków rodziny pracownika. Takie dane wprowadzamy z poziomu Formularza danych kadrowych pracownika wciskając przycisk „Lista członków rodziny”, na zakładce „Ubezpieczenia”. Następnie wystarczy: 

Należy sprawdzić czy nie występują rozbieżności w danych wprowadzonych na Planie pracy u pracownika i w jego rzeczywistym harmonogramie. Przykładowo: pracownik jest zatrudniony na 1/2 etatu. Pracuje po 8 godzin w poniedziałek i wtorek, 4 godziny we środę. Jeśli nie zostało to wprowadzone na Planie pracy (np. Operator wprowadził takie modyfikacje z poziomu Czasu pracy), to domyślnym ustawieniem jest praca po 4 godziny przez 5 dni w tygodniu. Zatem za poniedziałki i wtorki policzone zostaną nadgodziny i wynagrodzenie powyżej normy, a za czwartki i piątki wynagrodzenie poniżej normy. W takim przypadku należy odpowiednio zmodyfikować ustawienia na Planie pracy.

Obowiązkowe składki na Fundusz Pracy ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (bez stosowania rocznego ograniczenia), wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie. Przy czym jeżeli ubezpieczony podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z więcej niż jednego tytułu, to obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy powstaje z każdego z tych tytułów wtedy, gdy łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyniesie co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę. Jeśli oskładkowane zarobki pracownika są niższe niż minimalne wynagrodzenie, pracodawca nie płaci tej składki. Ubezpieczony jest zobowiązany złożyć stosowne oświadczenie każdemu pracodawcy lub w terenowej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli sam opłaca składki na ubezpieczenia społeczne. Takie rozstrzygnięcie wynika z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. nr 99, poz. 1001; z późn. zm.). W systemie Comarch ERP Optima istnieje możliwość opcjonalnego naliczania składki na Fundusz Pracy. Decyduje o tym parametr ’Nie naliczać FP dla podstawy poniżej minimalnej płacy’ znajdujący się na formularzu danych kadrowych – zakładka Inne informacje. Jeżeli parametr jest: 

Zgodnie z przepisami osoba zatrudniona w pełnym wymiarze nie może otrzymywać wynagrodzenia poniżej minimalnej płacy (proporcjonalnie do przepracowanego czasu). Z kolei od osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze, nie ma obowiązku opłacania składek na FP, jeżeli ich wynagrodzenie jest niższe niż obowiązująca minimalna płaca w danym roku (np.: 2800 zł w 2021 r.). Stąd dla osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze etatu, z niskim wynagrodzeniem (nieprzekraczającym minimalnej płacy), dla których zaznaczono parametr ‘Nie naliczać FP dla podstawy poniżej minimalnej płacy’, składka na FP jest naliczana warunkowo: nalicza się tylko wtedy, gdy podstawa za miesiąc przekroczy wartość minimalnej płacy (np. gdy pracownik otrzymał w danym miesiącu dodatkowa premię, która spowodowała przekroczenie progu minimalnej płacy).

Automatyczne wyliczanie podstawy wprowadzono w wersji 2017.5.1. Comarch ERP Optima. W podstawie uwzględniane jest wynagrodzenie pracownika wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy, o ile stanowiło podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe. Wliczane są wszystkie elementy przysługujące za okresy miesięczne oraz dodatki okresowe, od których były naliczane składki na ubezpieczenie chorobowe.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte. Jeśli pracownik w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających rozpoczęcie urlopu wychowawczego nie otrzymał oskładkowanego wynagrodzenia (np. z powodu przebywania na urlopie macierzyńskim, czy rodzicielskim), podstawa naliczana jest z elementów należnych w miesiącu rozpoczęcia urlopu wychowawczego. W przypadku, gdy między kolejnymi nieobecnościami typu urlop wychowawczy nie ma przerwy dłuższej niż 3 miesiące kalendarzowe, podstawa jest przepisywania z poprzedniego rozliczenia nieobecności.

Podstawa jest wyliczana z wypłat poprzedzających rozpoczęcie urlopu tylko w przypadku, gdy pracownik w zapisie historycznym aktualnym na moment naliczania  wypłaty w zakładce Ubezpieczenia cd nie ma uzupełnionej kwoty w polu Podstawa składek emerytalno-rentowych – średnia z 12 miesięcy przed urlopem. Jeśli kwota podstawy została wpisana na formularzu pracownika, wówczas to ona jest przyjmowana do wyliczeń składek (ewentualnie zostanie odpowiednio podwyższona do kwoty minimalnej lub obniżona do kwoty maksymalnej). Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, podstawa składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe nie może być wyższa niż kwota stanowiąca 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalania kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ani niższa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Od wersji programu Comarch ERP Optima 2021.4 wprowadzono zmiany w naliczaniu zaliczki podatku po przekroczeniu rocznego limitu przychodów uprawniających do skorzystania z ulgi dla młodych. Ulga dla młodych przysługuje do ściśle określonego rocznego limitu zarobków (85.528 zł) W miesiącu, w którym pracownik przekracza powyższy limit od wynagrodzenia ponad limit należy naliczyć zaliczkę podatku. Do tej pory w programie w miesiącu przekroczenia limitu zwolnienia do całości wynagrodzenia stosowane było zwolnienie z PIT. Zaliczka podatku była naliczana od następnego miesiąca. Obecnie podczas naliczania wypłaty pracownika korzystającego z ulgi dla młodych program sprawdza czy bieżące wynagrodzenie łącznie z wynagrodzeniem wypłaconym od początku roku, do którego było stosowane zwolnienie z podatku przekracza limit zwolnienia. Jeśli tak, to od wynagrodzenia ponad limit zostanie naliczona zaliczka podatku. Podczas wyliczania zaliczki podatku zostaną uwzględnione składki społeczne oraz składka zdrowotna odliczona naliczone jedynie od przychodu ponad limit zwolnienia. Składka zdrowotna pobrana jest ograniczana tylko w przypadku, gdy jej kwota przewyższyłaby hipotetyczną zaliczkę podatku naliczoną od wynagrodzenia, gdyby do jego części nie stosowano ulgi dla młodych. W przypadku pracowników oddelegowanych podatek jest naliczany bez zmian, czyli w następnym miesiącu po przekroczeniu limitu zwolnienia.
Na formularzu wypłaty oraz zestawieniu wypłat na zakładce 3. Podatki wykazywane są dane dotyczące przychodów zwolnionych oraz opodatkowanych:

• pole W tym przychód podlegający zwolnieniu z PIT dla młodych – kwota przychodu, do którego było stosowane zwolnienie z PIT dla młodych.
• pole W tym podlegające odliczeniu od podstawy opodatkowania – składki społeczne naliczone od przychodu, ponad limit zwolnienia z PIT dla młodych.
• pole koszty uzyskania, ulga, naliczona zaliczka podatku – w wypłatach, w których całość przychodu podlega zwolnieniu w polach koszty uzyskania przychodu, ulga podatkowa i naliczona zaliczka podatku nie są wykazywane kwoty służące jedynie do wyliczenia hipotetycznej zaliczki podatku. Jeżeli w wypłacie naliczone zostaną elementy, które podlegają zwolnieniu oraz te, od których należy naliczyć zaliczkę podatku w polach dotyczących kosztów oraz ulgi będą wykazywane faktycznie odliczone koszty i ulga.
• pole Składka na ubezpieczenie zdrowotne odlicz. od przych. zwol: – składka zdrowotna odliczona od przychodu naliczonego od elementów, do których było stosowane zwolnienie z PIT dla młodych. W przypadku wypłaty, w której dochodzi do przekroczenia limitu wykazywana jest różnica między kwotą składki odliczonej naliczonej od pełnego przychodu i kwotą składki zdrowotnej odliczonej od przychodu faktycznie opodatkowanego.

Na PIT-11 przychód do limitu zwolnienia zostanie wykazany w sekcji G, a przychód powyżej limitu w sekcji E w pozycji 2, 6 lub 9 odpowiednio w zależności od rodzaju przychodu. Składki społeczne i zdrowotna naliczone od przychodu mieszczącego się w limicie zostaną wykazane w polach 77 i 80, a składki od przychodu powyżej limitu w 76 i 79.

Pierwszym krokiem jest utworzenie listy płac, której okres obejmuje ostatni miesiąc zatrudnienia pracownika. Warto zauważyć, że lista płac powinna mieć rodzaj Inne, gdyż tylko na tych listach są widoczni pracownicy zwolnieni. Następnie przechodzimy do wypłat pracowników i naliczamy na stworzonej wcześniej liście płac wypłatę pracownikowi. Naliczy się zerowa wypłata, dlatego wchodzimy w elementy wypłaty i dodajemy przyciskiem Dodaj składnik, który ma być wypłacony pracownikowi oraz podajemy jego kwotę.