Cel ćwiczenia: w ćwiczeniu określamy konta syntetyczne i analityczne, na które wprowadzane będą zapisy księgowe.

Z menu Księgowość otwieramy Plan kont. W nowej bazie danych, w której użytkownik nie skorzystał z generowania planu kont za pomocą Konfiguratora bazy danych, istnieje możliwość zbudowania własnego planu kont lub wygenerowania wzorcowego planu kont, który można później dowolnie zmodyfikować. Na formatce Plan kont jest wtedy dostępna ikona , za pomocą której można wygenerować wzorcowy plan kont.

W ćwiczeniu 4.2 generowaliśmy wzorcowy plan kont za pomocą Konfiguratora bazy danych. Konfigurator utworzył wzorcowy plan kont. W niniejszym ćwiczeniu zmodyfikujemy ten plan kont.

1. Ustawiamy kursor na dowolnym koncie syntetycznym i klawiszem <Ins> lub ikoną dodajemy konto syntetyczne:
   • Numer konta: 233
   • Nazwa: Rozrachunki ze zleceniobiorcami
   • zaznaczamy parametr: Konto rozrachunkowe
   • Korekta kosztów: pole puste
   • Typ konta: Aktywa-Pasywa
   • Kontrola salda: brak
   • Słownikowe: Pracownicy i wspólnicy
   • zapisujemy formatkę.
2. Do wygenerowanych kont syntetycznych dodajemy konta analityczne:
3. Dodajemy konto analityczne do konta syntetycznego 203 Rozrachunki walutowe:
   

   • aby dodać analitykę do konta 203, w pierwszej kolejności ustawiamy kursor na danym koncie i klikamy w przycisk rozwiń obok ikony plusa.
   • z otwartego menu opcji wybieramy Dodaj konto analityczne. Różnica pomiędzy definiowaniem konta syntetycznego a analitycznego polega na tym, iż w drugim przypadku podajemy tylko kolejną część numeru konta.
   • Wybieramy kontrahenta z listy kontrahentów AURELIA:
   • Numer konta: początek jest dziedziczony z konta syntetycznego, końcówka pojawi się po uzupełnieniu kontrahenta AURELIA (pełny numer konta to 203-AURELIA)
   • zmieniamy walutę na EUR
   • Nazwa konta: Panorama Aurelia
   • Typ konta: Aktywa-Pasywa
   • Kontrola salda: brak
   • zatwierdzamy dane.
     
4. Dodajemy konto analityczne do konta syntetycznego 330 Towary handlowe:
   

   • aby dodać analitykę do konta 330, w pierwszej kolejności ustawiamy kursor na danym koncie i klikamy w przycisk rozwiń obok ikony plusa.
   • z otwartego menu opcji wybieramy Dodaj konto analityczne. Różnica pomiędzy definiowaniem konta syntetycznego a analitycznego polega na tym, iż w drugim przypadku podajemy tylko kolejną część numeru konta.

5. Do konta 330-1 dodajemy konto na tym samym poziomie:

W taki sam sposób dodajemy pozostałe konta wymienione w tabeli poniżej. Będą one potrzebne w kolejnych ćwiczeniach. Dodając konto analityczne do konta, które jest zdefiniowane jako słownikowe – należy wybrać ze słownika: kontrahenta/pracownika/towar/środek trwały itp., z którym dane konto będzie powiązane.

Symbol konta			Nazwa konta
Syntetyczne	Analityczne I poziom	Analityczne II poziom	Analityczne III poziom
				ZESPÓŁ 1 – ŚRODKI PIENIĘŻNE
131				Rachunek bankowy
	131-BPH			Rachunek bankowy w BPH
		131-BPH-PLN		Rachunek bankowy w BPH (waluta złoty)
		131-BPH-EUR		Rachunek bankowy w BPH (waluta euro)
	131-PKO			Rachunek bankowy w PKO
				ZESPÓŁ 2 - ROZRACHUNKI
201				Rozrachunki z odbiorcami
	201-2			Pozostałe jednostki
		201-2-1		do 12 miesięcy
			201-2-1-ALOZA	Rozrachunki z ALOZA
			201-2-1-BIUROWIEC	Rozrachunki z BIUROWIEC
			201-2-1-GALERIA	Rozrachunki z GALERIA
			201-2-1-SOFTLAND	Rozrachunki z SOFTLAND
202				Rozrachunki z dostawcami
	202-2			Pozostałe jednostki
		202-2-1		do 12 miesięcy
			202-2-1-BIUROWIEC	Rozrachunki z BIUROWIEC
227				Rozrachunki z ZUS
	227-51			Ubezpieczenie społeczne
	227-52			Ubezpieczenie zdrowotne
	227-53			Fundusz pracy i FGŚP

W tym Ćwiczeniu  podepniemy konta dodane do wzorcowego planu kont do zestawień księgowych. Modyfikując plan kont należy pamiętać o podpięciu nowych kont do zestawień księgowych (zwłaszcza zestawień systemowych, za pomocą których przeliczane są zaliczki na deklaracje PIT-36/PIT-36L i CIT-8).

Cel ćwiczenia: ustawienie podstawowych parametrów konfiguracyjnych

1. Ustalenie parametrów księgowych: z menu System otwieramy Konfiguracja wybieramy Firma/ Księgowość/ Parametry i zaznaczamy:
   • Rodzaj księgowości: Księgowość kontowa (ten parametr został już zaznaczony przez Konfigurator bazy danych)
   • Numeracja rejestrów VAT w obrębie miesiąca (odznaczamy parametr Numeracja rejestrów VAT ciągła w roku)
   • Płatność VAT w PLN na fakturach krajowych w walucie (zaznaczamy parametr)
   • wybieramy księgowanie dokumentów z datą
2. W menu Firma/ Księgowość/ Księgowość kontowa wybieramy:
   

   • zaznaczamy parametr Księgowanie faktur VAT przez rejestr VAT
   • Automatyczne zakładanie kont słownikowych wg kodu
   • Zaznaczamy parametr Automatycznie zaznaczaj Rozrachunek dla ręcznych księgowań na kontach rozrach., Generowanie płatności dla ręcznych księgowań na kontach rozrachunkowych, Automatycznie zaznaczaj generowanie płatności oraz Generowanie płatności dla bilansu otwarcia na kontach rozrachunkowych
   • Zaznaczamy obsługa kont walutowych oraz subanalityki walutowe na kontach słownikowych
   • zatwierdzamy ustawienia.
3. Utworzenie słowników.
   

   • z menu System otwieramy Konfigurację wybieramy Konfiguracja Firmy/ Księgowość a następnie wprowadzamy dane tak, aby w rezultacie uzyskać:
   • Dzienniki: KASA, BANK, ZAKUP, SPRZEDAŻ, INNE
   • Rejestr sprzedaży: SPRZEDAŻ, DWS (Dokumenty wewnętrzne sprzedaży)
   • Rejestr zakupu: KOSZT, TOWAR, TRWAŁE, DWZ (Dokumenty wewnętrzne zakupu) (kasujemy domyślny podrejestr ZAKUP)
   • zatwierdzamy ustawienia (na każdej liście)
   • z poziomu Konfiguracji Firmy/ Środki trwałe:
     • Grupy środków trwałych: SAMOCHODY, KOMPUTERY (kasujemy domyślną grupę ST)
     • zatwierdzamy ustawienia

4. Określenie parametrów związanych z kontrolą duplikacji w Rejestrze VAT i ewidencji dodatkowej. Otwieramy Konfigurację i wybieramy Firma/ Ogólne/ Parametry:
   

   • Kontrola duplikacji zapisów w Rejestrze VAT, ewid. dodatkowej i na fakturach zakupu (zaznaczamy parametr) Określamy według jakich pól system ma sprawdzać czy występują zduplikowane dokumenty. Wybieramy: NIP Kontrahenta, Numer dokumentu, Kwota netto dokumentu.
5. Na karcie operatora (Program/ Użytkowe/ Operatorzy) na zakładce Parametry zaznaczamy parametr: Prawa operacji na księdze głównej (zatwierdzamy).
6. Zamykamy konfigurację.

Z uwagi na coraz częściej występującą sytuację zatrudniania pracowników poza Polską i wypłacania im wynagrodzeń w walucie obcej (przy zachowaniu polskich przepisów podatkowych i składkowych przy naliczaniu wypłat) i braku modułu Comarch ERP Optima Płace i Kadry Plus (funkcjonalności dla rozliczania osób oddelegowanych) w module Kasa/Bank – Preliminarz płatności istnieje możliwość przeliczenia wypłaty (kwoty netto) na inną walutę, niż wynika z dokumentu źródłowego według kursu aktualnego na dany dzień. Oznacza to, że wypłaty są policzone w walucie PLN, tym samym powstają zdarzenia w walucie PLN, a w Preliminarzu płatności jest możliwość przeliczenia wypłaty na wybraną – przez użytkownika – walutę obcą.

W Konfiguracji/ Program/ Ogólne/ Waluty należy dodać waluty, które będą potrzebne do przeliczeń wynagrodzenia. Należy uzupełnić kurs waluty (np. przez import z NBP). Następnie trzeba sprawdzić czy są naliczone wypłaty. Jeśli nie ma, należy je naliczyć i zamknąć. Po wykonaniu wymienionych czynności, można przejść do modułu Kasa/Bank – Preliminarz płatności i dokonać zmiany waluty w płatnościach z PLN na inną.

W module Kasa / Bank – Preliminarz płatności można zmienić walutę na inną niż PLN dla pojedynczej wypłaty lub seryjnie: 

Po zmianie waluty w płatnościach – wszystkie wydruki płacowe z kwotami płatności: gotówka i ROR drukowane są zawsze w PLN (w walucie systemowej). Dotyczy to wydruków: 

W sytuacji, gdy data wypłaty wynagrodzeń zostanie zmieniona z końca miesiąca na do 10-go następnego miesiąca i w konfiguracji firmy zostanie zaznaczony parametr średnia do urlopu według daty wypłaty to należy wygenerować zerową listę płac typu Inna.

Program posiada funkcjonalność pozwalającą na ograniczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości podatku. Brane są przy tym pod uwagę wszystkie wypłaty w danym miesiącu deklaracji. Wyliczono pierwszą wypłatę, w której nastąpiło ograniczenie zdrowotnego. Dla tego samego pracownika realizujemy inną wypłatę, np. premię i przy naliczaniu premii, program uwzględni ograniczenie składki zdrowotnej z pierwszej wypłaty.

Program kontroluje, czy wynagrodzenie pracownika naliczone za czas przepracowany nie jest za niskie i czy nie należy dopełnić go do obowiązującego w danym roku minimalnego wynagrodzenia. Kwotę minimalnego wynagrodzenia podajemy w Konfiguracji programu/ Płace/ Wynagrodzenia. Jeśli po wyliczeniu wypłaty zostały dokonane zmiany w wypłacie (dodano, usunięto składnik wypłaty) konieczne jest usunięcie i ponowne dodanie elementu „Wyrównanie do najniższego wynagrodzenia” w celu obliczenia przez program odpowiedniej kwoty. Przeliczenie (piorunek) w elemencie wypłaty nie działa. Wyrównanie do minimalnej o zerowej wartości nie pojawia się w wypłacie, na wydrukach list płac i kwitkach wypłat. Zasady obliczania wyrównania wynagrodzenia do płacy minimalnej określa Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2005 r. nr 157, poz.1314 ze zm.).

W konfiguracji firmy  [Konfiguracja / Firma/ Płace/ Parametry] jest dostępny parametr ‘Nie licz wyrównania do najniższego wynagr. przy pomniejszeniu za zwolnienie chorob.’. Użytkownik może zdecydować czy w przypadku, gdy pracownik w danym miesiącu ma nieobecność typu ZUS i w związku z tym nie osiąga minimalnego wynagrodzenia odpowiedniego do czasu przepracowanego, ale przed pomniejszeniem za tą nieobecność miał zagwarantowane wynagrodzenie w kwocie odpowiadającej minimalnemu wynagrodzeniu za godziny przepracowane łącznie z czasem pracy przypadającym w okresie nieobecności ZUS Wyrównanie do najniższego wynagrodzenia ma zostać naliczone w wypłacie. Podczas weryfikowania czy pracownik miał zagwarantowane minimalne wynagrodzenie uwzględniane są naliczone w wypłacie elementy zaliczane do najniższego wynagrodzenia (zaznaczony parametr ‘Przyrównuj do najniższego wynagrodzenia’ w typie wypłaty) przed pomniejszeniem za nieobecności typy ZUS np. zwolnienie chorobowe. Jeśli pracownik nie miał zagwarantowanego minimalnego wynagrodzenia wyrównanie do najniższego wynagrodzenia zostanie naliczone pomimo zaznaczenia paranetru.

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego przysługuje w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w przypadku, gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego. Dochody przysługujące za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, np. wynagrodzenie z tytułu łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy nie mają wpływu na kwotę podwyższenia zasiłku macierzyńskiego.

W konfiguracji programu w gałęzi Zasiłki znajduje się wskaźnik Świadczenie rodzicielskie. Kwotę zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości obowiązującej w danym roku kwoty świadczenia rodzicielskiego. Kwota ta jest naliczana jako oddzielny element wypłaty Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego. Są od niego naliczane składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe finansowane z budżetu państwa z kodem tytułu ubezpieczenia 1240xx. Nie jest od niego naliczana zaliczka podatku. Na oknach związanych z wypłatami oraz wydrukach podwyższenie zasiłku macierzyńskiego wykazywane jest w części Nieopodatkowane > Zasiłki (rozlicz.nieobecności).

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego jest ustalane jako różnica między kwotą świadczenia rodzicielskiego (1000 zł), a miesięczną kwotą zasiłku macierzyńskiego, pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jeżeli zasiłek macierzyński przysługuje za część miesiąca, kwota podwyższenia jest ustalana w stosunku do pomniejszonej proporcjonalnie kwoty świadczenia rodzicielskiego. Kwotę świadczenia rodzicielskiego za część miesiąca oblicza się poprzez podzielenie miesięcznej kwoty świadczenia rodzicielskiego przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, za który zasiłek macierzyński przysługuje oraz pomnożenie przez liczbę dni, za które przysługuje zasiłek macierzyński. Otrzymany wynik podlega zaokrągleniu do 10 gr w górę.

Element Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego jest zapisywany w wypłacie z zakresem dat obejmującym cały miesiąc kalendarzowy, za który jest liczona wypłata, niezależnie od tego, czy zasiłek macierzyński wypłacony w tej wypłacie jest w jednej części, czy w kilku i jakie są zakresy dat poszczególnych zasiłków.

Składnik Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego naliczany jest tylko w przypadku , gdy firma wypłaca zasiłki w imieniu ZUS i na formularzu pracownika nie został zaznaczony parametr Nie generuj podwyższenia zasiłku macierzyńskiego. Jeśli kwota netto zasiłku macierzyńskiego przewyższa kwotę świadczenia rodzicielskiego, składnik Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego nie jest zapisywany w wypłacie. Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego jest naliczane w wypłacie etatowej, a w przypadku zleceniobiorcy, w tej samej wypłacie na liście Umowy, w której jest naliczany zasiłek macierzyński. Na raporcie ZUS RSA podwyższenie zasiłku macierzyńskiego jest wykazywane z kodem 329.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 1217).

1. W Konfiguracji/ Firma/ Płace/ Typy wypłat, dodajemy  nowy typ wypłaty – np. Pożyczka ZFŚS (nazwa i skrót). W polu Rodzaj wybieramy Pożyczka. Na zakładce [Szczegółowe] w polu PKZP wybieramy Pożyczka. Zapisujemy definicję . W ten sposób powstała definicja pożyczki nieopodatkowanej, nieoskładkowanej.
2. Z menu głównego Płace i Kadry wybieramy opcję Kasy zapomogowo – pożyczkowe.
3. Wyświetlamy Lista – Wszyscy. Ustawiamy kursor na danym nazwisku i naciskamy Lista pożyczek PKZP .
4. Ikoną dodajemy pracownikowi pożyczkę.
5. Na Formularzu pożyczki wybieramy Typ pożyczki – Pożyczka ZFŚS, wpisujemy datę przyznania (podpowiada się data bieżąca programu) i kwotę. Pozostałe pola nie są wymagane.
6. Jeśli chcemy zdefiniować Harmonogram spłat  do tej pożyczki naciskamy , a następnie .
7. Wypełniamy Formularz harmonogramu spłaty pożyczki i naciskamy . Szczegóły dotyczące wypełniania Harmonogramu znajdują się Harmonogram spłat
8. Po obliczeniu harmonogramu sprawdzamy zakładkę Harmonogram, czy zgadza się z naszymi założeniami i zatwierdzamy .

1. Zaznaczamy w Kadrach osobę, której będziemy dodawać umowę cywilnoprawną,
2. naciskamy przycisk Lista umów pracownika,
3. następnie przyciskiem Plus lub klawiszem <INS> dodajemy umowę. W polu rodzaj umowy wybieramy pozycję PIT-8B 4.Udziały w organach stanowiących i wypełniamy zakładkę [Ubezpieczenie]. Osobę zgłaszamy do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i zdrowotnego z kodem 2241XX.
4. Z pozycji Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Typy wypłat dodajemy nowy element wypłaty o nazwie np.:„Dieta” – w polu pozycja na deklaracji PIT należy wybrać „nie dotyczy”, bo jest to przychód wolny od podatku (do pewnej kwoty).
5. W polu sposób naliczania składki na ubezp. zdrowotne wybieramy opcję Naliczać.
6. Zakładamy listę płac o rodzaju umowa i naliczamy wypłatę,
7. Po otwarciu przez program formularza wypłaty wchodzimy na zakładkę [Elementy] i dodajemy nowy składnik wypłaty „dieta”. Od wypłaconej „diety” powinna nam się zwiększyć składka zdrowotna.
8. Zapisujemy formularz wypłaty.

W kadrach został ustalony następujący schemat płatności dla pracownika – połowa kwoty netto wynagrodzenia ma być przelewana na rachunek bankowy, a druga połowa ma być pobierana w formie gotówki w kasie. Po naliczeniu wypłaty pracownik zwraca się z prośbą, aby część wynagrodzenia, którą miał odebrać w kasie przelać na podane wcześniej konto. Aby nie usuwać naliczonej już wypłaty korekty płatności dokonujemy bezpośrednio na formularzu wypłaty.