Konstruktor filtra – zakładka Opcje

Zakładka [Opcje] zawiera typ filtra. Domyślnym typem jest filtr Stanowiska. Jego definicja jest zapisywana w rejestrze systemowym i filtr stanowiska będzie widoczny dla danego stanowiska.

Definicja filtra Globalnego jest zapisywana w bazie danych, dzięki czemu jest on widoczny i dostępny do edycji dla wszystkich użytkowników.

Filtr może być dostępny tylko dla wybranego operatora po zaznaczeniu opcji Operator i wybraniu odpowiedniego operatora. Po zalogowaniu się operator będzie miał możliwość wyboru filtra z listy filtrów.

Filtr może być Obowiązkowy dla danego operatora, co oznacza, że po zalogowaniu się tego operatora filtr będzie włączony i nie będzie widoczny (do wyboru) na liście filtrów. Dodatkowo należy zaznaczyć w menu System/ Konfiguracja/ Program/ Użytkowe/ Parametry – parametr Stosuj filtry obowiązkowe.

Parametr Chroniony – jeśli zaznaczy go operator z uprawnieniami Administratora, wówczas inni operatorzy nie będą mieli możliwości edycji i usunięcia danego filtra.

Parametr Domyślny można zaznaczyć dla danego filtra niezależnie od jego typu (Stanowiska/ Operatora/ Globalny/ Obowiązkowy). Zaznaczenie parametru powoduje, że filtr jest automatycznie stosowany przy wejściu na daną listę. W odróżnieniu od filtra obowiązkowego można go wyłączyć. Filtrów domyślnych dla danej listy może być wiele, ale przy otwieraniu listy zostanie wybrany tylko jeden z nich. Kryterium wyboru wyznacza typ filtra oraz kolejność filtra w ramach typu. Najwyższy priorytet mają filtry Stanowiska, a więc związane z danym komputerem. Jeśli na jednym lub kilku filtrach typu użytkownika, podłączonych do danej listy, zostanie zaznaczony parametr Domyślny, pierwszy na liście ułożonej alfabetycznie zostanie uznany jako domyślny. W przypadku braku domyślnego filtra Stanowiska przeszukiwane są filtry Operatora, a wybór filtra domyślnego następuje analogicznie jak poprzednio. Jeśli na danej liście nie ma zdefiniowanego ani filtra domyślnego Stanowiska ani Operatora – domyślny filtr jest szukany w filtrach Globalnych.

Konstruktor filtra – zakładka Opcje




Konstruktor filtra – zakładka Zaawansowane

Zakładka Zaawansowane

Zakładka [Ogólne] konstruktor filtra pozwala na łatwe budowanie wyrażeń filtrujących, posiada on jednak pewne ograniczenia. Dla bardziej wymagających użytkowników została zaprojektowana zakładka [Zaawansowane]. Można tu ręczne tworzyć warunek filtrujący. Zakładka [Zaawansowane] posiada pole, do którego wprowadzany jest filtr w postaci wyrażenia z użyciem składni języka SQL. Praca z konstruktorem filtra wymaga znajomości struktury baz danych oraz umiejętności formułowania warunków logicznych.

Uwaga
Aby zobaczyć listę zdefiniowanych filtrów należy przycisnąć klawisz <CTRL> razem z <LEWYM KLAWISZEM MYSZY> na przycisku  Konstruktor filtra. Lista ta obsługiwana jest przez standardowe przyciski i klawisze umożliwiające dodawanie, edytowanie i kasowanie filtrów.

Konstruktor filtra – zakładka Zaawansowane




Konstruktor filtra – zakładka Ogólne

Nazwa – nazwa filtra. Po zapisaniu filtru wpisana w tym polu nazwa zostanie poprzedzona znakiem „#”. Filtr pod tą nazwą będzie zapisany w zbiorze dostępnych filtrów dla danej listy. Zbiór filtrów przyporządkowanych do danej listy może być dowolnie modyfikowany tzn. można dodawać, poprawiać i usuwać zdefiniowane filtry.

Zakładka Ogólne

Zakładka [Ogólne] zawiera mechanizm łatwego konstruowania rozbudowanego wyrażenia logicznego filtrującego listę. W rozbudowanej postaci warunek logiczny może składać się z wielu członów połączonych operatorami logicznymi oraz” (AND), lub” (OR), oraz nie” (AND Not) i lub nie” (OR Not). W konstruktorze filtra tworzy się proste warunki logiczne, a następnie łączy się je za pomocą dostępnych operatorów.

Konstruktor filtra – zakładka Ogólne

Tworzenie pojedynczego wyrażenia filtra zaczyna się od dodania warunku (po kliknięciu w domyślny operator Oraz wybieramy opcję Dodaj warunek lub obok wciskamy przycisk ). Następnie w warunku kliknięcie na domyślnie podstawione pierwsze pole z bazy danych rozwija listę z wyborem dostępnych pól. Nie trzeba znać dokładnie nazw pól czy struktury bazy – po prawej stronie listy znajduje się opis (komentarz).

Konstruktor filtra – lista dostępnych pól z bazy danych

Dostęp do pól zorganizowany jest za pośrednictwem list rozwijanych. W zależności od tego, dla jakiej listy tworzony jest filtr (z poziomu którego okna został wywołany konstruktor filtra), lista dostępnych pól jest różna. Przykładowo, jeżeli konstruktor filtra zostanie wywołany z okna Kontrahenci – wówczas dostępne będą pola związane z kartoteką kontrahenta.

Za każdym razem użytkownik otrzymuje zestaw dostępnych pól odpowiedni do danej listy. Dzięki temu, chcąc tworzyć własne filtry, nie musi znać całej bazy danych. Może się ograniczyć do znajomości struktury kilku tabel, w oparciu o które będzie budował własne filtry. Po wyborze pola należy wybrać odpowiedni operator porównania z listy. Lista pojawi się po kliknięciu na domyślnie wyświetlany operator.

Konstruktor filtra – dostępne operatory warunkujące

Inaczej mówiąc, należy przyrównać wybrane pole do ustalonej z góry wartości stałej lub do parametru, którego wartość będzie pobierana w momencie uruchamiania filtra. Wartość do której będzie odbywało się przyrównanie wpisujemy po kliknięciu w pole <wpisz wartość>. Tworzenie wyrażenia może odbywać się także w oknie Edycja wyrażenia filtra, które uruchamia się po kliknięciu w pole <wpisz wartość>, a następnie przycisku plusa po prawej stronie  .

Po wywołaniu okna Edycja wyrażenia filtra należy podać wartość szukaną dla tego pola. Jeżeli wartość szukana ma być pobierana w momencie uruchomienia filtra to należy zaznaczyć pole wyboru Pytaj o wartość. Następnie w polu Tytuł należy wpisać opis pobieranej wartości. W ten prosty sposób tworzy się filtry z parametrem.

Poniżej przedstawione zostało okno z pytaniem o parametry filtra. Okno pojawia się automatycznie po uruchomieniu filtra z parametrem.

Edycja wyrażenia filtra

Logiczna reprezentacja utworzonego w ten sposób wyrażenia filtrującego jest wyświetlana w dolnej części okna po zaakceptowaniu Edycji wyrażenia filtra.




Standardy w programie

Standardy na listach

Przewijanie list

Lista zapisów kasowych/bankowych – zwinięty panel filtrowania

Lista często nie mieści się na otwartym oknie – zarówno w pionie (lista zawiera więcej pozycji, niż może być wyświetlonych na liście) jak i w poziomie (lista zawiera zbyt wiele kolumn, aby je zmieścić w oknie albo szerokość kolumn jest zbyt duża/ szerokość okna zbyt mała). Do przewijania listy służą:

  1. Pionowy pasek przewijania – umieszczony z prawej strony listy, służy do przewijania listy w pionie. Przewijanie list w pionie jest obsługiwane przez przyciski    , PageUp, PageDown oraz scroll Za pomocą klawiszy <CTRL>+<HOME> oraz <CTRL>+<END> użytkownik ma możliwość przejścia na pierwszy oraz ostatni rekord na liście.
  2. Poziomy pasek przewijania – umieszczony pod listą, służy do przewijania listy w poziomie, w celu uwidocznienia schowanych kolumn. Przesuwanie list w poziomie jest obsługiwane przez przyciski  , Home, End oraz za pomocą klawiszy: <STRZAŁKA w LEWO><STRZAŁKA w PRAWO>.

Kolumny na listach oraz menu kontekstowe

Kolumny na listach można przestawiać metodą „przeciągnij i upuść”. Dowolną kolumnę można przeciągnąć i przenieść myszą w inne miejsce:

Przemieszczanie kolumn

Pod prawym przyciskiem myszy w sekcji kolumn są dostępne opcje: sortowania, grupowania, usuwania, autodopasowania kolumn oraz przywracania układu domyślnego:

Menu kontekstowe w nagłówku kolumny

Podczas wczytywania listy do bazy wysyłane jest tylko zapytanie o kolumny, które są widoczne na liście – usuwając kolumny niepotrzebne przyspieszymy działanie danej listy, zwłaszcza w przypadku pracy wielostanowiskowej.

Usunięte kolumny widoczne są w oknie wyboru kolumn i można je z powrotem przeciągnąć na listę:

Wybór kolumn

Na większości list dostępne jest tzw. menu kontekstowe, uruchamiane przez kliknięcie prawym klawiszem myszy na liście. Menu kontekstowe zawiera zwykle do wyboru opcje dostępne również poprzez przyciski na listach, takie jak Dodaj, Dodaj seryjnie, Zmień, Usuń. Możliwe jest również kopiowanie wiersza listy lub konkretnej komórki.

Dla wybranych list znajdują się tam funkcje o charakterze specjalnym, które nie są dostępne w żaden inny sposób (np. anulowanie faktury, odblokowanie deklaracji).

Menu kontekstowe dla list

Sortowanie na listach

Sortowanie po kolumnie działa poprzez klikniecie w nagłówek kolumny lub poprzez wybór opcji z menu kontekstowego:

Możliwe jest sortowanie jednocześnie po kilku kolumnach. Aby posortować po kolejnych kolumnach należy wykonać sortowanie z równoczesnym wciśnięciem klawisza <SHIFT>.

Sortowanie jest możliwe na wszystkich listach oraz na listach wewnątrz formularzy.

Na formularzu kontrahenta lista odbiorców posortowana wg miasta malejąco oraz lista przedstawicieli posrotowana wg tytułu rosnąco

Grupowanie po kolumnach

Domyślnie na większości list włączony jest panel grupowania (Pokaż pole grupowania). Na listach dla formularzy dostępne są również opcje grupowania (opcje widoczne w menu kontekstowym).

Grupowanie po kolumnach wywołujemy poprzez wybór z menu kontekstowego opcji Grupuj według tej kolumny lub poprzez przeciągnięcie kolumny, po której chcemy grupować do panelu grupowania.

Grupowanie po kodzie dostawcy na liście pozycji cennikowych

Grupowanie można wykonywać po wielu kolumnach.

Grupowanie po kodzie dostawcy oraz nazwie na liście pozycji cennikowych

W przypadku list pogrupowanych po kolumnie z datą istnieje możliwość określenia interwału. Dla opcji Interwał (dostępnej po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na nagłówek kolumny po której nastąpiło pogrupowanie listy) możliwe jest wybranie wartości: Dzień, Miesiąc, Rok i Domyślny.

Wiersz sum – agregacje dla kolumn

Na listach w programie domyślnie włączona jest opcja sumowania (Pokaż wiersz sum). Dla pierwszej domyślnej kolumny załączone jest sumowanie typu: Licznik.

Agregacja typu Licznik

Pod prawym klawiszem myszy na liście lub w wierszu sum (jeśli jest włączony) dostępna jest opcja Pokaż wiersz sum (menu kontekstowe zostało opisane szerzej w rozdziale Kolumny na listach oraz menu kontekstowe). Włączając/wyłączając tą opcję można pokazać lub ukryć wiersz sum.

Na włączonym wierszu sum, pod prawym klawiszem myszy znajdują się opcje do wyboru:

Menu kontekstowe – agregacje

Po najechaniu myszką na obszar wiersza sum, na którym można włączyć agregację dla danej kolumny, wyświetla się podpowiedz: „Kliknij prawym klawiszem myszy, aby podsumować kolumnę”.

Użytkownik programu ma możliwość załączenia dowolnej agregacji typu: suma, minimum, maksimum, licznik, średnia, brak (wyłączenie agregowania) dla poszczególnych kolumn. Agregacje mogą dotyczyć wszystkich elementów z kolumny lub tylko zaznaczonych (Agreguj tylko zaznaczone). Na listach typu „drzewo” opcja Pokaż wiersz sum może być ukryta np. lista grup towarowych (domyślnie włączony jest licznik) lub rozszerzona o dodatkową opcję Pokaż wiersz sum dla węzłów np. na liście obrotów i sald.

W praktyce możliwe jest wykorzystywanie na liście kilku agregacji różnych typów dla poszczególnych kolumn np. sumę dla kolumny „Cena” i maksimum dla kolumny „Wartość-PLN”:

Podsumowanie kolumny

Jeśli dla listy zdefiniujemy warunki grupowania, agregacje mogą być wyświetlane dla poszczególnych podgrup (Pokaż wiersze sum dla grup).

Agregacja dla podgrup

Powiększony widok listy <F6>

Po wybraniu klawisza <F6> na listach jest dostępna opcja powiększenia widoku. W takim widoku w oknie znajduje się lista dokumentów powiększona na cały ekran oraz  wiersz sum – schowana jest wstążka, pole grupowania oraz panel filtra pod listą. Powrót do standardowego widoku następuje również po wybraniu klawisza <F6>.

Zaznaczanie rekordów na liście

Na listach, na których możliwe jest uruchamianie operacji seryjnych (np. wydruki, eksport przelewów, rozliczanie zapisów), pozycje podlegające takiemu seryjnemu przetwarzaniu należy uprzednio zaznaczyć na liście. Zaznaczenia dokonujemy myszą lub poprzez:

  • Menu kontekstowe – wybór odpowiedniej opcji z menu.
  • Ustawienie kursora na wybranej pozycji i wciśnięcie klawisza <SPACJA> – powoduje zaznaczenie pojedynczej pozycji.

Równocześnie dostępne są opcje:

  • zaznacz wszystkie (lub <CTRL>+<A>) – zaznacza wszystkie pozycje na liście
  • odwróć wszystkie (lub <CTRL>+<R>) – odwraca zaznaczenia
  • odznacz wszystkie (lub <CTRL>+<O>) – odznacza wszystkie wcześniej zaznaczone pozycje.

Zaznaczone pozycje są wyróżnione poprzez znaczek z lewej strony listy.

Zaznaczone pozycje na liście faktur

Bez zaznaczenia wywołanie operacji seryjnej zaznacza aktualny rekord i wykonuje operację.

Filtrowanie

Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. w wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. w programie występuje kilka możliwości filtrowania:

  • Wiersz filtra – filtr w nagłówku listy.
  • Panel filtra prostego.
  • Panel filtra zaawansowanego.

Filtrowanie – filtr w nagłówku listy (wiersz filtra) oraz lokator na liście

Po kliknięciu lewym klawiszem myszy w wierszu filtra lub po użyciu kombinacji klawiszy <LEWY ALT>+<SHIFT>+<F> następuje przejście kursora do filtra w nagłówku listy (wiersz filtra).

Na listach w pierwszym rekordzie jest dostępny wiersz filtra. Pod każdym nagłówkiem kolumny można wpisać fragment, po którym chcemy wyszukać rekordy w odniesieniu do wartości wyświetlanych w danej kolumnie.

Filtr w nagłówku listy zawęża wyświetlane pozycje, wyszukując według wyrażeń zawierających ciąg znaków.

Wiersz filtra – wyfiltrowanie kontrahentów zawierających w kodzie ciąg „ko” oraz w kolumnie Miasto „kra”

W filtrze w nagłówkach kolumn istnieje możliwość wyszukiwania z użyciem %, który zastępuje część wyszukiwanego tekstu np. po wpisaniu dzbanek % 10 program wyszuka dzbanek zielony 10, dzbanek czerwony 10. Znak _ (podkreślnik) zastępuje dowolny pojedynczy znak.

Dla wartości o formacie daty wiersz filtra podpowiada kalendarz:

Preliminarz płatności

Dla poszczególnych kolumn przechowujących wartości ograniczone (typy, statusy itp.) udostępnione są listy wyboru:

Preliminarz płatności

Dla list z kolumną zaznaczeń nad tą kolumną dostępny jest przycisk czyszczenia filtra, na pozostałych listach czyszczenie filtra można wykonać opcją z menu kontekstowego:

Czyszczenie filtra

Ponadto system umożliwia, po wykonaniu operacji sortowania, wykorzystanie funkcji lokatora. Aby działał lokator na liście np. W kolumnie kod, należy włączyć sortowanie tej kolumny, następnie wpisać z klawiatury początek kodu poszukiwanego kontrahenta, wówczas kursor ustawi się na żądanym kontrahencie. Lokator wyszukuje według początku słowa („zaczyna się od…”).

W wierszu filtra przy każdym polu widnieje symbol sposobu filtrowania danych w tej kolumnie. Po kliknięciu lewym przyciskiem myszy na ten symbol rozwijana jest lista dostępnych sposobów filtrowania:

Dla kolumn z wartościami liczbowymi lub zawierających daty domyślnie wybrana jest opcja Jest równe. W przypadku kolumn z wartościami tekstowymi domyślna wartość zależy od ustawienia parametru Filtrowanie list metodą „zaczyna się od” znajdującego się w menu Widok. Jeżeli ten parametr jest zaznaczony, wówczas dla tego typu kolumn wybrana jest domyślnie opcja Rozpoczyna się od. W przypadku niezaznaczonego parametru – dla kolumn wybrana jest opcja Zawiera.

Filtrowanie proste (panel filtra)

Po otwarciu danej listy w dolnej części okna umiejscowiony jest panel filtrowania. Przy pierwszym otwarciu widoczny jest tylko filtr prosty oraz kilka podstawowych pól do filtrowania listy, które w istotny sposób wpływają na zawartość listy. W panelu użytkownik ma możliwość wyboru zdefiniowanych warunków filtrowania.

Lista zapisów kasowych/bankowych – zwinięty panel filtrowania

Pozostałe pola do filtrowania dostępne są po rozwinięciu panelu przyciskiem   (Kliknij, aby rozwinąć filtr zaawansowany). Filtr można zwinąć przez „Kliknij, aby zwinąć filtr zaawansowany”. Pojedyncze kliknięcie rozwija lub zwija menu filtra zaawansowanego. Jeżeli filtr został zmieniony – wyświetla się napis „Filtr aktywny”.

Lista zapisów kasowych/bankowych – rozwinięty panel filtrowania

Po wyfiltrowaniu danych na belce z opisem Filtr pokazuje się dodatkowy opis „aktywny”, co oznacza, że lista jest wyfiltrowana i nie zawiera wszystkich danych.

Panel filtra zaawansowanego

Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. W wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. Panel filtra można stosować na dwa sposoby:

  • Proste filtrowanie,
  • Filtr zaawansowany.

We wszystkich przypadkach list, które mogą być filtrowane, panel filtra zaawansowanego znajduje się na dole listy. Po prawej stronie wiersza filtra znajdują się zawsze przyciski do włączania i wyłączania działania filtra –  Filtruj  Wyczyść filtr oraz przycisk do tworzenia warunków filtrujących filtra zaawansowanego –  Konstruktor filtra.

Jeżeli pinezka (widoczna obok ikony filtrowania – lejka) jest:

 wyłączona – wówczas po zmianie filtrowania na ikonie lejka pojawia się znak zapytania  i dopiero po jego kliknięciu uruchomione zostanie filtrowanie. Ten tryb pracy jest efektywniejszy gdy lista zwiera bardzo dużo pozycji. Można wtedy najpierw ustawić wszystkie parametry filtrowania, a dopiero na końcu uruchomić samo przefiltrowanie listy.

 włączona – wszystkie zmiany filtrowania wykonywane są na bieżąco i od razu widoczne są na liście.

Proste filtrowanie

Istnieje możliwość wyszukiwania elementów listy zawierających określony fragment tekstu.

Szukany tekst lub jego fragment wpisuje się do wiersza filtra. Następnie uruchamia się działanie filtra przyciskiem  Włącz filtrowanie lub, jeśli ikona pinezki jest włączona – wystarczy przejść w inne pole listy. Wpisany tekst jest szukany po ustalonych z góry polach listy. Dla różnych list wyszukiwanie przebiega po różnych polach – są to zwykle pola wyświetlane w kolumnach listy.

Przykład
Chcemy wyfiltrować listę Faktur Sprzedaży wg miasta Kraków. W wierszu filtra wpisujemy „Kraków”. Wówczas otrzymujemy tylko te dokumenty, na których w danych Kontrahenta jest wpisane Kraków.

Filtrowanie listy

W filtrze pod listą istnieje możliwość wyszukiwania z użyciem %, który zastępuje część wyszukiwanego tekstu np. po wpisaniu dzbanek % 10 program wyszuka dzbanek zielony 10, dzbanek czerwony 10.

Filtr zaawansowany

Filtr zaawansowany pozwala filtrować listę według stworzonych przez Użytkownika warunków. Filtry zaawansowane są zapamiętywane w systemie. Nazwa filtra zaawansowanego jest poprzedzona znakiem „#”. Do tworzenia filtra zaawansowanego służy Konstruktor filtra   , uruchamiany z dowolnego okna, w którym istnieje możliwość zastosowania filtra. Praca z konstruktorem filtra wymaga pewnej znajomości struktury baz danych oraz umiejętności formułowania warunków logicznych.

Konstruktor filtra

 

Zapamiętywanie ustawień filtra oraz odświeżanie listy

Po zamknięciu listy zapamiętywanie ustawień filtra jest realizowane wg poniższych zasad:

  • zapamiętywane jest czy panel dodatkowy był zwinięty/rozwinięty,
  • zapamiętywane jest czy pinezka była włączona/wyłączona,
  • zapamiętywane są ustawienia pól z panelu podstawowego i rozwijanego,
  • lista otwiera się wyfiltrowana wg zapamiętanych filtrów.

Ponadto przy pierwszym uruchomieniu listy pinezka jest włączona, a dostępna opcja Wyczyść filtr   na liście oraz Reset ustawień okien przywraca ustawienia domyślne dla filtrów panelu podstawowego i rozwijanego.

Odświeżanie listy odbywa się przy każdorazowym użyciu lejka  lub   oraz poprzez wciśnięcie <F5> w dowolnym miejscu na liście.

Standardy na formularzach

Rodzaje pól na formularzach

Listy rozwijane

Dla wielu kontrolek typu: Kategoria, Kontrahent, Pracownik itp. dostępna jest lista rozwijana (drop down) pozwalająca w szybki sposób na wyszukanie i podstawienie na formularz odpowiedniej wartości.

Lista rozwijana dla pola Kontrahent

Rozpoczęcie edycji w polu listy rozwijanej powoduje rozwinięcie uproszczonej listy pomocniczej zawężonej do pozycji, które zawierają wpisywany ciąg znaków. Kliknięcie w „strzałkę” znajdującą się po prawej stronie pola, rozwija listę pomocniczą z widocznymi pozycjami spełniającymi kryteria szukania. Jeżeli pole jest puste (nic jeszcze nie wpisano), to rozwinięta jest pełna lista z możliwością przewijania rekordów. Dodatkowo listę można otworzyć za pomocą skrótu klawiaturowego <CTRL>+<SPACJA> oraz strzałki w dół, słownik zaś który jest związany z daną listą można otworzyć kombinacją klawiszy <ALT>+<STRZAŁKA w GÓRĘ>.

Rodzaje pól na formularzach

Najczęściej spotykane elementy formularzy to:

Przyciski – służą do natychmiastowego rozpoczęcia procesu. Ich funkcja jest podpisana na przycisku lub jest wyświetlana przy wskazaniu kursorem myszy. Przyciski niedostępne w danej chwili są wyszarzone.

Pola edycji – korzystamy z nich w celu wpisania tekstu z klawiatury. W polu tym może już znajdować się tekst, który następnie możemy zmienić.

Listy wywoływane z formularza – okno typu lista w trybie do wyboru, zawierające spis elementów można wywołać naciskając odpowiedni przycisk np. Kontrahent co poskutkuje otworzeniem listy kontrahentów w trybie do wyboru.

Rozwijane listy pomocnicze – znajdują się w polach, w których są rozwijane i zawierają listę możliwych do wyboru dla danego pola wartości (ang. drop-down).

Przyciski opcji – w przypadku wystąpienia kilku opcji jedynie jedna opcja może być włączona. Przycisk taki reprezentuje więc opcje wykluczające (ang. radio).

Pola wyboru – określa, czy dana opcja ma być włączona czy wyłączona. Pola te działają niezależnie, co oznacza, że włączenie jednego pola nie wyklucza włączenia innego. Wybór takiego pola jest potwierdzony poprzez jego zaznaczenie (ang. check-box).

W menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy, w zależności od typu pola dostępne są różnego rodzaju dodatkowe opcje np. możliwość skopiowania zawartości pola. Kopiować można również zawartość pól niedostępnych do edycji (wyszarzonych) wykorzystując opcję Kopiuj z menu kontekstowego lub skrót klawiszy: <CTRL>+<C>.

Przykład formularza

Przyciski na formularzach

Typowe przyciski na formularzach to:

 – Zapisz – powoduje zamknięcie okna i zapisanie dokonanych zmian. Zapisu można dokonać również przez wciśnięcie klawisza <ENTER> lub <CTRL>+<ENTER>.

 – Zamknij – zamyka okno bez zapisywania zmian (można uruchomić klawiszem <ESC>).

Inne przyciski formularzy

 – Przelicz – znajdują się na niektórych formularzach (uruchamiane również przez klawisz <F8>).

Dynamiczne panele na formularzach

Na większości formularzy istnieje możliwość zwijania paneli, które nie są istotne dla użytkownika – ustawienia są pamiętane po ponownym otworzeniu okna dla poszczególnych operatorów.

Dynamiczne panele na formularzu

Błędy i ostrzeżenia

Na formularzach istnieją pola, które użytkownik musi bezwzględnie uzupełnić prawidłową wartością przed zapisaniem formularza (pola wymagane, pola walidowane np. NIP, IBAN), dlatego też wprowadzono funkcję ostrzegania i informowania o błędach na formularzu:

Ostrzeżenia dotyczące pól na formularzach oznaczane są żółtym trójkątem z wykrzyknikiem.

 Błędy dotyczące pól na formularzach oznaczane są czerwoną ikoną z krzyżykiem. Treść błędu wyświetla się po najechaniu myszą na ikonę.

W trakcie dodawania nowego formularza, w polach wymaganych pojawia się ikona ostrzeżenia najczęściej z komunikatem: Pole nie może być puste. Jeżeli użytkownik opuści takie pole i go nie wypełni/poprawi, pomimo że jest to wymagane – ostrzeżenie zmieni się na błąd. Dopóki użytkownik nie wypełni/poprawi wartości w polu – jest czerwona ikonka błędu uniemożliwiająca zapisanie formularza – kursor ustawi się w pierwszym polu oznaczonym jako błędne.

Pod prawym klawiszem myszy dla pól oznaczonych ikonami błędów i ostrzeżeń dostępna jest opcja Kopiuj tekst błędu, dzięki której można skopiować treść błędu lub ostrzeżenia.

Nawigacja edycji – Edytuj poprzedni, Edytuj następny

W programie Comarch ERP Optima istnieje możliwość szybkiego przechodzenia między formularzami, np. kolejnych faktur. Odbywa się to za pomocą przycisków

 Edytuj poprzedni  (lub klawisze <CTRL>+<,>), Edytuj następny   (lub klawisze <CTRL>+<.>) dostępnych na wstążce w grupie Nawigacja edycji.

Drukowanie w programie 

 




Uruchomienie programu

W celu uruchomienia programu należy kliknąć skrót do programu umieszczony na pulpicie lub w menu Start, albo wybrać polecenie Uruchom z menu Start i wpisać katalog i nazwę pliku programu (standardowo jest to: C:/Program Files/  Comarch ERP Optima/ Comarch ERP Optima.exe).

Po uruchomieniu programu pojawi się okienko służące do zarejestrowania operatora i wyboru bazy danych.

Podczas uruchamiania programu okno to może zostać pominięte, jeżeli na karcie operatora w Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Operatorzy uzupełnione zostało pole Konto domenowe.

Dotyczy wersji: 2018.1.1

Jeżeli Comarch ERP Optima korzysta z lokalnego serwera SQL i podczas uruchamiania programu okaże się że usługa serwera baz danych jest zatrzymana, program Comarch ERP Optima podejmie próbę uruchomienia usługi silnika SQL, co umożliwi zalogowanie operatora do programu. Jeżeli okaże się, że program nie został uruchomiony z uprawnieniami administratora, pojawi się wówczas komunikat: Nie udało się połączyć z bazą danych. Serwer SQL jest zatrzymany. Aby uruchomić serwer SQL program musi uruchomić się z uprawnieniami administratora. Czy uruchomić program z uprawnieniami administratora? Wybór przez Użytkownika opcji TAK spowoduje ponowne uruchomienie programu Comarch ERP Optima z uprawnieniami administratora systemu Windows, co umożliwi uruchomienie lokalnej usługi serwera SQL i dalszą pracę w programie. W przypadku wybrania opcji NIE wyświetlany jest komunikat: Nie udało się połączyć z bazą danych. Skontaktuj się z administratorem systemu. Wówczas należy samodzielnie uruchomić usługę i skonfigurować połączenie z serwerem baz danych bądź ponownie uruchomić program Comarch ERP Optima.

 

Rejestracja w programie – zakładka [Ogólne]

Rejestracja w programie – zakładka [Moduły]

 

Uruchomienie programu bez zalogowania

Jeśli w trakcie rejestracji w programie nie powiedzie się logowanie (na przykład w oknie Rejestracja w programie Comarch ERP Optima wciśniemy przycisk Anuluj – program uruchamia się bez podłączonej bazy, w której ma pracować (aktualnie podpięta baza – [nieaktywna]). W takiej sytuacji w pasku zadań dostępne są jedynie dwa przyciski:

Logowanie – ponownie wywołuje okno Rejestracja w programie Comarch ERP Optima i umożliwia wskazanie operatora oraz bazy danych, na której ma pracować.

Konfiguruj połączenie z serwerem baz danych – umożliwia podłączenie do już istniejącej bazy konfiguracyjnej lub utworzenie nowej. Uruchomiony zostaje kreator, gdzie należy wskazać serwer, na którym znajduje się baza konfiguracyjna oraz podać jej nazwę. Z okna podłączania bazy konfiguracyjnej istnieje możliwość odtworzenia kopii bazy konfiguracyjnej.

Okno podłączania bazy konfiguracyjnej

Uwaga
Po zalogowaniu do programu zmiana bieżącej bazy konfiguracyjnej z przyczyn technicznych nie jest możliwa bez ponownego uruchomienia programu. 




Rejestracja w programie – zakładka Moduły

Zakładka Moduły

Podczas rejestracji do systemu w oknie logowania pojawia się również zakładka [Moduły]. Operator ma tam możliwość odznaczenia modułów, z których aktualnie nie będzie korzystał. Dostępne są tylko te moduły, które wcześniej zostały zaznaczone na jego karcie (Konfiguracja programu/ Użytkowe/ Operatorzy). Jeśli odznaczy moduł – program nie pobierze licencji. Tym samym wykorzystanie licencji będzie możliwe na innym stanowisku (przez innego operatora).

Jeśli operator ma uprawnienia administratora – na zakładce [Moduły] dostępne są wszystkie pozycje, bez względu na zaznaczenie na jego karcie w konfiguracji.

Zaznaczaniem modułów rządzą pewne reguły:

  • Jeżeli zostanie odznaczony moduł Kasa/Bank (KB) oraz Kasa/Bank Plus (KBP) – program pozwoli zaznaczyć tylko moduły, które nie wymagają do poprawnej pracy modułów Kasa/Bank lub Kasa/Bank Plus, czyli: Serwis (SRW), Obieg Dokumentów (OBD), CRM, Środki Trwałe (ŚT) i/lub Analizy (ANL)
  • Jeżeli zaznaczono którykolwiek z modułów: Księga Podatkowa (KP), Księga Handlowa (KH), Księga Handlowa Plus (KHP), Faktury (FA), Handel (HA), Handel Plus (HAP), Płace i Kadry (PK),  Płace i Kadry Plus (PKP) lub Detal (DET) – wymagane jest zaznaczenie również modułu Kasa/Bank lub Kasa/Bank Plus.




Lista firm

Lista dostępnych firm

Po wciśnięciu przycisku Firma program wyświetli okno z listą dostępnych firm. Z poziomu listy mamy następujące możliwości:

 – dodanie nowej firmy. Po wciśnięciu przycisku uruchamiany jest kreator baz danych. Opis jego działania znajduje się w rozdziale dotyczącym Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Bazy danych.

 – umożliwia podgląd informacji o bazie danych.

 – wybór firmy aktualnie zaznaczonej kursorem.

 – zamknięcie okna bez wyboru firmy.

– umożliwia podpięcie już istniejącej bazy danych (funkcja została opisana dokładnie w rozdziale odnośnie Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Bazy danych).

umożliwia odtworzenie bazy danych z kopii bezpieczeństwa (funkcja została opisana w rozdziale poświęconym Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Bazy danych).




Wymagania sprzętowe i programowe

Comarch ERP Optima jest zbudowana i pracuje w oparciu o najnowsze technologie informatyczne. Jest to 32 bitowa aplikacja pracująca w środowisku Windows. Graficzny interfejs Użytkownika oferuje komfort typowy dla aplikacji Windows, przy zapewnieniu możliwości obsługi programu wyłącznie za pomocą klawiatury.

Program pracuje w oparciu o bazę danych zgodną z Microsoft SQL Server od wersji 2012 do 2019, zarówno z bezpłatną edycją Express Edition jak i płatnymi edycjami takimi jak Workgroup, Standard oraz Enterprise. Microsoft SQL Server należy do najnowocześniejszych, bezobsługowych i wydajnych serwerów zapewniających skalowalność i bezpieczeństwo danych.

Uwaga
Począwszy od wersji 2019.2.1 Comarch ERP Optima nie współpracuje z silnikiem baz danych Microsoft SQL Server niższym niż SQL Server 2012. Polecamy kontakt z Autoryzowanym Partnerem Comarch w celu dokonania migracji na nowszą wersję serwera (MS SQL od 2012 do 2019)

Sprzętowe i systemowe

  • Komputer z procesorem kompatybilnym z Pentium III lub wyższym, 2 GHz
  • 2 GB pamięci RAM w przypadku instalacji program + serwer SQL, 1GB w przypadku instalacji samego programu,
  • Dysk: 5 GB wolnej przestrzeni na dysku systemowym (domyślnie C:)
  • Napęd DVD (w przypadku instalacji z płyty)
  • System operacyjny Windows 11, Windows 10; Windows 8.1; Windows Server 2012, Windows Server 2012 R2; Windows Server 2016, Windows Server 2019.
  • Drukarka pracująca w systemie Microsoft Windows.

W instalacjach wielostanowiskowych zalecamy wykorzystanie dedykowanego serwera bazy danych.  Konfiguracja sprzętowa dla takich instalacji jest poza zakresem tej instrukcji. Prosimy o kontakt w tej sprawie z Autoryzowanym Partnerem Comarch.

Programowe

  • Sieć Microsoft Windows (możliwa praca jednostanowiskowa),
  • Protokół sieciowy TCP/IP,
  • Do instalacji programu konieczne są uprawnienia administratora systemu,
  • Minimalna, dopuszczalna przez instalator rozdzielczość ekranu to 1024×768,
  • Wymagana minimalna 16 bitowa głębia kolorów (65 536 kolorów).

Jeżeli rozdzielczość ekranu komputera, na którym instalowana jest Comarch ERP Optima jest niższa niż 1024×768, to instalator wyświetla ostrzeżenie: Obecne ustawienia rozdzielczości ekranu są poniżej minimum (1024×768). Praca aplikacji może wymagać używania pasków przewijania. Następnie instalator daje Użytkownikowi wybór kontynuowania lub przerwania instalacji.

Instalator Comarch ERP Optima

Konfiguracja SQL

  • Comarch ERP Optima może pracować wyłącznie w oparciu o bazę Microsoft SQL Server 2012, 2014, 2016, 2017 lub 2019 (wersje 2008, 2008R2 2005 i 2000 nie są wspierane). Zaleca się stosowanie najnowszych poprawek Service Pack dla poszczególnych wersji.
    Uwaga
    Wsparcie dla Microsoft SQL Server 2008 oraz 2008 R2 świadczone jest do końca roku 2018.
  • Comarch ERP Optima współpracuje z dowolną edycją serwera SQL: Express, Workgroup, Standard oraz Enterprise.
  • Wraz z programem dystrybuowana jest darmowa wersja Express, która posiada ograniczenia związane z maksymalną wielkością bazy danych (maks. 10 GB) oraz ilością alokowanej pamięci RAM (maks. 1GB). Jednakże wersja ta w zdecydowanej większości przypadków jest wystarczająca do pracy jedno i kilkustanowiskowej. W przypadku bardziej rozbudowanych instalacji prosimy o kontakt z Autoryzowanym Partnerem Comarch w celu doboru odpowiedniej edycji.
  • Do prawidłowej pracy na poziomie serwera konieczne jest ustawienie: układ sortowania (collation) – Polish, case insensitive, accent sensitive (Polish_CI_AS) *.
  • Tryb uwierzytelnienia – mieszany (mixed mode) *.

* Ustawienia te dotyczą samodzielnej instalacji Microsoft SQL Server, instalacja wraz Comarch ERP Optima nie wymaga żadnych dodatkowych zmian w konfiguracji SQL.

Funkcje w programie wpływające na wydajność systemu

  • Skórki – wmenu Widok. Skórki podzielone są na „Zalecane”, „Najszybsze działanie”, „Wolniejsze działanie”. Skórki z grupy „Najszybsze działanie”, czyli Flat i Ultra flat są zalecane zwłaszcza przy pracy w środowisku terminalowym.
  • Efekty animacji – parametr w menu Widok. Przy włączonych efektach animacji, zwijanie/rozwijanie paneli jest płynniejsze natomiast, zwłaszcza przy pracy w środowisku terminalowym i słabej przepustowości łącza, wpływa negatywnie na wydajność.
  • Sumowanie na listach (i inne agregaty). Im więcej kolumn ma ustawioną agregację danych – tym wolniej może się otwierać lista. Zwłaszcza w przypadku, gdy na liście jest duża ilość pozycji.
  • Wybór kolumn – użytkownik może wybrać dodatkowe kolumny spośród domyślnie ukrytych. W przypadku dużych baz danych, lista może odświeżać się wolniej, gdy wybrano wiele dodatkowych kolumn. Zwłaszcza, gdy na liście jest dużo kolumn tekstowych.
  • Niestandardowy widok listy – w przypadku, gdy użytkownik posortuje lub pogrupuje dane wg własnych potrzeb i jest zauważalne wolniejsze działanie listy – zalecamy użycie opcji Przywróć układ domyślny z menu kontekstowego po zakończeniu analizy danych.
  • Informacje bieżące – zawierają analizy, które przy dużej ilości zapisów w bazie danych, mogą powodować, że logowanie do bazy danych nie będzie natychmiastowe. Radzimy dopasować wyświetlanie Informacji Bieżących do potrzeb użytkownika, czyli na formularzu Operatora zaznaczyć tylko te analizy, z których korzysta Operator. W przypadku, gdy Operator nie korzysta z informacji bieżących – można je wyłączyć w menu Widok.

Skalowalność sprzętowa

Poniższy rozdział zawiera informacje dotyczące minimalnych wymagań sprzętowo-systemowych dla systemu Comarch ERP Optima dla jednocześnie pracujących, przykładowych ilości użytkowników. Wymagania te określają minimum jakie musi spełniać konfiguracja infrastruktury technicznej w celu uzyskania wsparcia technicznego i merytorycznego dla systemu Comarch ERP Optima. Przedstawione w ramach niniejszego rozdziału konfiguracje oparte są na wewnętrznych testach sytemu Comarch ERP Optima.

 

Wymagania minimalne dla stacji roboczej niezbędne do uruchomienia systemu Comarch ERP Optima

Wymagania minimalneWymagania zalecane
System operacyjnyWindows 8.1, Windows 10, Windows Server 2012, Windows Server 2012 R2, Windows Server 2016, Windows Server 2019.
ProcesorIntel Pentium 2GHZ lub AMD równorzędny
Pamięć RAM2GB
Rozdzielczość1024x768
HDD5GB
System operacyjnyWindows 8.1, Windows 10, Windows Server 2012, Windows Server 2012 R2, Windows Server 2016, Windows Server 2019.
ProcesorIntel Dual Core/Intel Core 2 Duo/Intel Core 2 Quad/Intel Core i3, i5 lub i7 lub AMD Phenom II X2/AMD Phenom X4/AMD Phenom II X4 Min. 2,4 GHz
Pamięć RAM3GB
Rozdzielczość1280x1024
HDD5GB

 

Wymagania minimalne niezbędne do uruchomienia serwera baz danych na potrzeby systemu Comarch ERP Optima

System Comarch ERP Optima działa w architekturze Klient/Serwer. W przypadku najprostszej instalacji jednostanowiskowej zarówno warstwa serwera baz danych, jak i również aplikacja może działać na jednym stanowisku. W praktyce wyodrębnia się funkcje serwera baz danych na odrębnej platformie sprzętowej.

System Comarch ERP Optima współpracuje z Microsoft SQL Server w wersji 2012 lub nowszej.

W przypadkach występowania dużej ilości danych (np. kontrahenci, towary, dokumenty) wymagana jest indywidualna ocena konfiguracji sprzętowej.

Instalacja do 5 użytkowników5-10 użytkowników10-30 użytkowników30+ użytkowników
CPUIntel Dual Core / Intel Xeon 2 GHz
AMD Athlon 64 X2 / AMD Opteron ~2 GHZ
RAM2 GB
HDD2 szt. – 72 GB, 10k rpm,
RAID-
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/2016 Standard Edition x64 lub x32
SQLMicrosoft SQL Server 2012/ 2014/ 2016/2017/2019 Express Edition z najnowszymi Service Packami dla poszczególnych wersji
CPUIntel Xeon Dual-Core
Intel Core 2 (2/4 cores)
AMD Opteron (4 core)
RAM4 GB
HDD4 szt. – SCSI, 72 GB, 10k rpm, hot swap
RAIDRAID10
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012/ 2016 R2 Standard Edition x64
SQLMicrosoft SQL Server 2012/ 2014/ 2016/2017/2019 x64 Workgroup, Standard Edition z najnowszymi Service Packami dla poszczególnych wersji
CPUIntel Xeon Quad-Core
AMD Opteron Quad-Core
RAM8 GB
HDD6 - 8 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID10
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
SQLMicrosoft SQL Server 2012/ 2014/ 2016/2017/2019 x64 Standard Edition z najnowszymi Service Packami dla poszczególnych wersji
Dla instalacji powyżej 30 użytkowników wymagana jest indywidualna ocena konfiguracji sprzętowej

Wymagania zalecane do uruchomienia serwera baz danych na potrzeby systemu Comarch ERP Optima

Przy wyborze konfiguracji sprzętowej należy zwrócić uwagę, że kluczowymi parametrami dla szybkiego działania serwera bazy danych jest pamięć RAM oraz szybkość dostępu do podsystemu dyskowego. W związku z tym warto rozważyć zastosowanie szybkich dysków SSD

Instalacja do 5 użytkowników5-10 użytkowników10-30 użytkowników30+ użytkowników
CPUIntel Xeon Dual-Core min. 2 GHz
AMD Opteron (4 core) min. 2 GHz
RAM3 GB
HDD2 x SAS 15000 rpm
RAID-
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64 lub x32
SQLMicrosoft SQL Server 2012/ 2014/ 2016/2017/2019 Express Edition z najnowszymi Service Packami dla poszczególnych wersji
CPUIntel Xeon Quad-Core min. 2 GHz
AMD Opteron (4 core) min. 2 GHz
RAM5 GB
HDD4 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID 10
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
SQLMicrosoft SQL Server 2012/ 2014/ 2016/ 2017/2019 Standard Edition z najnowszymi Service Packami dla poszczególnych wersji
CPU1 - 2 x Intel Xeon Quad-Core min. 2,2 GHz
1 - 2 x AMD Opteron Quad-Core min. 2,2 GHz
RAM8 GB
HDD8 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID 10, zalecany kontroler z opcją write-back
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
SQLMicrosoft SQL Server 2012/ 2014/ 2016/ 2017/2019 Standard Edition z najnowszymi Service Packami dla poszczególnych wersji
Dla instalacji powyżej 30 użytkowników wymagana jest indywidualna ocena konfiguracji sprzętowej

 Wymagania minimalne dotyczące serwera terminali

Instalacja do 5 użytkowników5-10 użytkowników10-30 użytkowników30+ użytkowników
CPUIntel Dual Core lub lepszy
AMD Athlon 64 X2 lub lepszy
RAM2 GB
HDD2 x SAS 15000 rpm
RAID-
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64 lub x32
CPUIntel Xeon Dual-Core lub lepszy
Intel Core 2 (2/4 cores) lub lepszy
AMD Opteron (4 core) lub lepszy
RAM4 GB
HDD2 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID1
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
CPUIntel Xeon Quad-Core
AMD Opteron Quad-Core
RAM8 GB
HDD2 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID1
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
Dla instalacji powyżej 30 użytkowników wymagane jest wykorzystanie kolejnych serwerów terminali zgodnie z powyższą specyfikacją.

Wymagania zalecane dotyczące serwera terminali

Przy wyborze konfiguracji sprzętowe należy zwrócić uwagę na fakt, że dla serwera terminali najistotniejszymi parametrami jest szybkość oraz ilość procesorów (rdzeni), a także ilość pamięci RAM.

Instalacja do 5 użytkowników5-10 użytkowników10-30 użytkowników30+ użytkowników
CPUIntel Xeon Dual-Core, zalecany procesor oparty o rdzenie Nehalem, min. 2,4 GHz lub odpowiadający mu AMD Opteron (4 core) min 2,2 Ghz
RAM4 GB
HDD2 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID 1
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
CPUIntel Xeon Dual-Core, zalecany procesor oparty o rdzenie Nehalem min. 2,6 GHz lub odpowiadający mu AMD Opteron (4 core) min. 2,6 GHz
RAM6-8 GB
HDD2 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID 1
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
CPU1 - 2 x Intel Xeon Quad-Core, zalecany procesor oparty o rdzenie Nehalem min. 2,6 GHz lub odpowiadające mu 1 - 2 x AMD Opteron Quad-Core min 2,6 GHz
RAM10-16 GB
HDD2 x SAS 15000 rpm
RAIDRAID 1
Karta sieciowa100 Mb/s
System operacyjnyWindows 2012/ 2012 R2/ 2016 Standard Edition x64
Dla instalacji powyżej 30 użytkowników wymagane jest wykorzystanie kolejnych serwerów terminali zgodnie z powyższą specyfikacją.




Rejestracja w programie – zakładka Ogólne

Zakładka Ogólne

Operator – program zawsze proponuje kod operatora, który na danym stanowisku jako ostatni pracował z programem (informacja ta jest przechowywana w rejestrze systemowym). Można wybrać innego operatora poprzez wpisanie jego kodu lub wybór operatora z listy pomocniczej po wciśnięciu przycisku Operator.

Hasło –  należy wpisać hasło ustawione dla operatora. Bez podania poprawnego hasła program nie pozwoli zarejestrować się w programie. Jeżeli użytkownik nie ma ustalonego hasła, pole nie będzie wyświetlane.

Firma – program zawsze proponuje firmę ustaloną jako domyślną dla wybranego operatora. Można wybrać pracę z danymi innej firmy poprzez wpisanie nazwy firmy lub wybór z listy pomocniczej po wciśnięciu przycisku Firma.

Rejestracja operatora w programie

Okno obsługiwane jest przez przyciski:

 Zatwierdź – powoduje zatwierdzenie wprowadzonych danych (również klawisz <ENTER>). Program rozpocznie pracę otwierając okno główne programu.

 Anulujprogram zostanie otwarty bez zalogowania operatora.

 Pokaż szczegóły – rozwinięte zostanie okno ze szczegółowymi informacjami o firmie podanej w polu Firma. Jeżeli operator ma założone hasło, to bez poprawnego wpisania hasła przycisk Pokaż szczegóły nie jest aktywny. Po wciśnięciu tego klawisza dodatkowo staną się widoczne informacje:

Okno logowania ze szczegółami

Logowanie serwisowe bez pobierania licencji – po zaznaczeniu parametru, operator ADMIN ma możliwość logowania się do programu w trybie serwisowym bez pobierania licencji. W ten sposób uzyskuje on pełny dostęp do konfiguracji oraz do wszystkich funkcji serwisowych dostępnych w programie z poziomu Narzędzia.

Ignoruj inne ustawienia systemu dotyczące serwera klucza jeżeli parametr zostanie zaznaczony, podczas logowania do programu nie będzie brany pod uwagę serwer klucza wskazany na zakładce [Bazy] na formularzu operatora (Konfiguracja Programu/ Użytkowe/ Operatorzy) ani serwer klucza wpisany w polu Dedykowany serwer klucza dla bazy firmowej (Konfiguracja firmy/ Ogólne/ Parametry). Logowanie nastąpi w oparciu o klucz wprowadzony w oknie Rejestracja w programie.

Serwer – nazwa serwera bazy danych, do którego program Comarch ERP Optima jest aktualnie podłączony.

Baza konfiguracyjna – nazwa bazy konfiguracyjnej, z której program będzie korzystał.

Serwer klucza – nazwa serwera, do którego wpięty jest zabezpieczający klucz sprzętowy. Docelowo powinien być to ten sam komputer, który jest określony w linii Serwer, ale po wykonaniu dodatkowych ustawień konfiguracyjnych można zdefiniować połączenie z innym serwerem. Aby zmienić nazwę serwera klucza, należy wcisnąć klawisz , a następnie zatwierdzić zmianę klawiszem .

W przypadku kiedy na serwerze klucza dostępny jest więcej niż jeden klucz z modułami programu Comarch ERP Optima, wówczas w polu Serwer klucza po nazwie serwera SQL oraz dwóch dwukropkach „::” dodawany jest numer klucza, z którego mają zostać pobrane moduły:

Uwaga

Zgodnie z warunkami korzystania z Oprogramowania program może sprawdzać, czy wykupione moduły nie są wykorzystywane do obsługi więcej niż jednej prowadzonej działalności gospodarczej. Podczas logowania do bazy weryfikowana jest poprawność numeru NIP wprowadzonego w konfiguracji z numerem NIP określonym w kluczu. Jeżeli numery te okażą się niezgodne, przy próbie logowania pojawi się komunikat: Numer NIP w konfiguracji nie jest zgodny z numerem NIP zapisanym w kluczu. Użyj logowania serwisowego, aby poprawić numer NIP w konfiguracji lub wskaż prawidłowy klucz zabezpieczający., po czym program uruchomi się w wersji demonstracyjnej/testowej.

Lista dostępnych firm

Po wciśnięciu przycisku Firma program wyświetli okno z listą dostępnych firm.

 




Podstawowe elementy programu

Rozdział ten zawiera opis podstawowych elementów programu Comarch ERP Optima, technik poruszania się w nim, możliwości wykorzystania elementów środowiska graficznego, a także opis technik filtrowania list oraz sposób wykonywania wydruków. W informatyce określamy to słowem interfejs użytkownika (ang. user interface).

Okno główne programu

Na górze okna znajduje się jego tytuł. W tytule okna zawarta jest nazwa programu oraz nazwa aktualnie otwartej bazy danych (firmy), umieszczona w nawiasach kwadratowych.

Po użyciu ikony  O programie następuje otwarcie okna o programie, w którym użytkownik ma możliwość sprawdzenia wersji programu. (wraz z informacją czy jest to aktualna wersja).

Po wyborze opcji Informacje techniczne otwierane jest okno Informacja o instalacji Comarch ERP Optima z 3 zakładkami. Na pierwszej zakładce [Informacje] istnieje możliwość sprawdzenia  daty produkcji programu i numeru klucza. Na zakładce można również sprawdzić dane o programie, dane o serwerze SQL, dane o bazie, a także informacje o miejscu, w jakim wskazany został serwer klucza, z którego pobrano moduły podczas logowania (możliwe wartości to: z karty operatora, z konfiguracji firmy, z okna logowania). Na zakładce [Moduły] znajdują się takie informacje, jak nazwy używanych modułów, sumaryczna i aktualnie dostępna liczba poszczególnych modułów oraz ich daty ważności. Wyświetlane tu statusy modułów (Pobrano, WyczerpaneNie pobrano) są to statusy, jakie były w momencie logowania do programu bieżącego operatora.  Na zakładce [Zalogowani użytkownicy] można sprawdzić listę operatorów aktualnie zalogowanych do programu. Zakładki [Moduły] oraz [Zalogowani użytkownicy] dostępne są wyłącznie w wersji stacjonarnej programu.

Po kliknięciu na opcję Pomoc do programu otwierana jest strona internetowa z Bazą Wiedzy programu Comarch ERP Optima.

Kontakt z Comarch – wybór tej opcji powoduje otwarcie strony z danymi kontaktowymi Comarch ERP.

Upgrade Premium – link otwierający stronę internetową informującą o zasadach funkcjonowania tej usługi. W przypadku Optimy w Chmurze widoczny jest przycisk Regulamin wsparcia telefonicznego kierujący użytkownika do odpowiedniego dokumentu.

Poniżej znajduje się Wstążka (pasek menu programu). W menu dostępne są wszystkie funkcje programu, pogrupowane wg ich rodzaju (np.  Ogólne, Handel, Kasa/Bank).

Wstążka programu

Pewne grupy menu występują zawsze, niezależnie od posiadanych modułów – np. Ogólne, Kasa/Bank czy Narzędzia.

Część funkcji w menu głównym zależy od posiadanych licencji. Np. jeśli w Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Operatorzy  zaznaczony jest moduł Faktury lub Handel – w menu pojawi się opcja Faktury Handel. Jeśli w konfiguracji odznaczymy moduł Faktury lub Handel  – zniknie możliwość wywołania w menu głównym.

Zwijanie wstążki menu – w prawym górnym rogu programu jest dostępna ikona zwijania wstążki menu.

Zwinięty pasek menu

Po zwinięciu wstążki, menu będzie wyglądało tak:

Zwinięty pasek menu

Rozwinięcie „na stałe” wykonuje się tą samą ikoną, wówczas wstążka menu będzie zawsze widoczna.

Dodatkowo w programie do każdej funkcji, którą można wywołać z menu, został przypisany skrót klawiaturowy. Po wciśnięciu na klawiaturze lewego klawisza <ALT> każda funkcja jest opisana skrótem klawiaturowym:

Menu – skróty klawiaturowe

Wciskając przykładowo z klawiatury klawisz <O> otworzone zostanie menu Ogólne:

Menu – skróty klawiaturowe c.d.

Kolejno wybierając z klawiatury dwukrotnie klawisz <K> zostanie otworzona: Lista kontrahentów lub wybierając klawisz <P>: Lista pracowników itd. Jeżeli użytkownik chce wrócić do wcześniej dostępnego wyboru skrótów klawiszowych należy użyć klawisza <ESC>.

W prawym dolnym rogu okna znajduje się nazwisko operatora aktualnie pracującego w programie, aktualna data, numer wersji programu oraz Panel wiadomości.

Panel wiadomości składa się z 3 części:

  • wszystko.pl – w tej części Panelu wiadomości prezentowane są towary wystawione w serwisie wszystko.pl. Zakładka została podzielona na trzy sekcje: Oferta dnia, Polecane, oraz Ostatnio poszukiwane.
  • Informacje produktowe – różne informacje dotyczące programów Comarch ERP.
  • Ważne aktualizacje – SIP, zmiany w przepisach, nowe wersje, ważne informacje. 

Pomoc oraz przełączanie między oknami

W prawym górnym rogu programu dostępna jest ikona  , którą można wywołać Pomoc kontekstową dla poszczególnych okien (uruchamiana również po wciśnięciu klawisza <F1>). Po wywołaniu pomocy otwierana jest strona WWW pod adresem https://pomoc.comarch.pl/optima/pl/.

Obok dostępna jest także ikona:  przełączania między aktualnie otwartymi oknami w programie. Akcja przełączania między oknami może być również wykonywana poprzez wciśnięcie klawiszy: <CTRL>+<TAB> (przełączanie wstecz) lub <CTRL>+<SHIFT>+<TAB> (przełączanie wprzód).

W programie jest dostępna zakładka [Pomoc], która gromadzi w jednym miejscu wszystkie dostępne w programie narzędzia pomocy takie jak HELP, dokumentacja do programu, ISK, filmy instruktażowe, FAQ itp. Na wstążce dostępna jest opcja Pomoc gdzie pogrupowane są przyciski opisujące rodzaj pomocy. Znajduje się tu również funkcja Pomoc zdalna umożliwiającą połączenie pracownika Asysty Comarch ze stanowiskiem Klienta. Zakładka [Pomoc] jest dostępna zawsze na ostatniej pozycji, bez względu na wybrane moduły, czy też wybrane miejsce w programie.

Menu Pomoc

Znajdująca się w menu Pomoc opcja Pomoc zawiera dostępne po rozwinięciu opcje:

  • Pomoc do programu – po kliknięciu otwierana jest strona internetowa z Bazą Wiedzy programu Comarch ERP Optima
  • Nowości i zmiany – strona opisująca nowości i zmiany wprowadzone w określonych wersjach (ulotki do programu)
  • Pierwsze kroki – strona Pierwsze kroki w programie przeznaczona dla nowych Użytkowników
  • Szkolenia e-learningowe – strona zawierająca szkolenia multimedialne dotyczące programu Comarch ERP Optima
  • Biuletyny – dostępne biuletyny dotyczące określonych funkcjonalności programu

Zmiana języka interfejsu programu

Istnieje możliwość przełączenia interfejsu programu na język angielski. W prawym górnym rogu programu dostępna jest ikona Język interfejsu, po kliknięciu na którą możliwa jest zmiana języka programu:

Wybór języka dokonany po zalogowaniu się do Comarch ERP Optima jest zapamiętywany dla określonego operatora. Po ponownym zalogowaniu się tego operatora język programu zostanie ustawiony zgodnie z wybraną przez niego opcją.

Zmiana języka jest dostępna również przed zalogowaniem się do programu, ale ten wybór zapamiętywany jest tylko przy pierwszym logowaniu Operatora do programu. Każde następne logowanie przywraca wcześniej używany przez Operatora język.

Okno logowania, podobnie jak w przypadku skórek programu, zapamiętuje ustawienie ostatnio zalogowanego operatora. Dlatego też dopiero po zalogowaniu interfejs programu wyświetlany będzie w języku zgodnym z zapamiętanym dla wybranego operatora.

Po przełączeniu się na wybrany język, interfejs oraz komunikaty w programie są wyświetlane od razu w zmienionej formie.

Angielską wersją posiadają teksty/frazy, które są stałe w programie i użytkownik nie może ich zmieniać:

  • nazwy w menu programu,
  • nazwy okien, nazwy kolumn, nazwy przycisków, opisy pól, itp.,
  • drzewo Konfiguracji,
  • treści komunikatów,
  • zamknięte listy z wartościami do wyboru, np. „Tak/Nie” czy rodzaje transakcji itp. – nie definiowane przez użytkowników.

Na język angielski nie są tłumaczone:

  • słowniki definiowane przez użytkownika, jak również predefiniowane treści, które użytkownik może rozszerzać i zmieniać – np. nazwy magazynów, atrybutów,
  • słowniki predefiniowane, gdzie użytkownik może dopisywać własne wartości, ale nie może zmieniać standardowych treści – np. nazwy formatów przelewów,
  • nazwy wydruków i analiz oraz ich zestawy,
  • nazwy obiektów, rodzaje akcji oraz opisy na oknie Historia zmian,
  • nazwy folderów w skrzynce pocztowej,
  • formularze deklaracji,
  • skróty typów dokumentów – np. WZ, PA, FS,
  • Informacje bieżące,
  • pomoc do programu.

Pasek szybkiego dostępu

Każdy, często używany skrót można umieścić w prosty sposób w pasku szybkiego dostępu, widocznym w każdej chwili z poziomu każdego okna.

Pasek szybkiego dostępu – jest to pasek, na który możemy sami przenieść te funkcje, z których najczęściej korzystamy i które będą zawsze widoczne na wierzchu.

Pasek szybkiego dostępu

Aby przenieść np. ikonę kontrahenta wystarczy nacisnąć prawy przycisk myszy na ikonie Kontrahenci i wybrać opcję Dodaj do paska szybkiego dostępu.

Dodawanie do paska szybkiego dostępu

Gdy dodamy będzie to wyglądało tak:   i będzie zawsze widoczne w pasku.

Na pasku szybkiego dostępu można zmieniać kolejność poszczególnych ikon metodą „przeciągnij i upuść”.

Do zrobienia

Do zrobienia jest funkcją umożliwiającą tworzenie zadań dla operatorów w obrębie konkretnej bazy danych. Ma formę wysuwanego panelu bocznego z lewej strony programu. W obrębie listy kontrolnej możliwe jest tworzenie dwupoziomowych list. Każde zadanie ma przypisanego operatora, który ma je wykonać. Na zadaniu można wskazać termin jego wykonania, który będzie wyświetlany w treści zadania. Funkcjonalność dostępna jest bez względu na posiadane moduły programu Comarch ERP Optima.

Konfiguracja

Na karcie operatora na zakładce Parametry cd w sekcji Do zrobienia znajdują się parametry:
Prawo modyfikacji zadań dodanych przez innych ope. – w przypadku gdy parametr jest zaznaczony to operator może edytować zadania przypisane do niego przez innego operatora, oraz zadania dodane automatycznie z szablonu zadania cyklicznego. Jeżeli parametr nie jest zaznaczony to przy próbie edycji lub usunięcia takiego zadania pojawia się komunikat: „Nie masz prawa do modyfikacji zadań, które nie zostały utworzone przez Ciebie.”

Dostęp do zadań innych operatorów – w przypadku gdy parametr jest zaznaczony to operator widzi zadania przypisane do innych operatorów oraz na zadaniach może zmieniać operatora do jakiego ma być przypisane zadanie. Jeżeli parametr jest niezaznaczony to operator widzi tylko zadania przypisane do siebie, oraz nie może zmieniać operatora, do którego jest przypisane zadanie (pole jest nieaktywne).

W Konfiguracja/Program/Użytkowe/Operatorzy na karcie operatora na zakładce Blokady dostępu można zablokować operatorowi dostęp do Checklisty, do szablonów zadań oraz do listy Zadania do wykonania w innych firmach.

W menu Widok dostępny jest przycisk Pokaż panel zadań do zrobienia. Domyślnie przycisk jest włączony. Jego wyłączenie powoduje ukrycie zakładki Do zrobienia dla operatora.

Uwaga
W przypadku odtwarzania baz z kopii bezpieczeństwa z wersji 2020.7.1,  aby zadania do zrobienia były widoczne, bazy konfiguracyjną i firmowe należy odtworzyć poza Comarch ERP Optima np. w SQL Server Managment Studio.

Dodawanie zadań do listy

Zadanie główne

Zadanie dodajemy za pomocą przycisku Dodaj zadanie lub wciskając klawisz <Insert>.
Opis zadania – w tym polu wpisujemy treść zadania, maksymalnie można wprowadzić 256 znaków.
Data wykonania zadania – W momencie podniesienia formularza, domyślnym terminem wykonania zadania jest ostatni dzień danego miesiąca. Zmieniając datę wykonania zadania na inny miesiąc, po zapisaniu zadanie zostanie przeniesione na listę tego miesiąca.

Pokaż termin na liście (domyślnie jest nie zaznaczony) – po zaznaczeniu parametru, termin będzie wyświetlany w treści zadania.

Operator – pole jest aktywne tylko dla użytkownika który ma dostęp do zadań innych operatorów (parametr w konfiguracji na karcie operatora), w tym miejscu można wskazać operatora odpowiedzialnego za wykonanie zadania. Wybrać można operatorów dodanych w konfiguracji programu, widoczni do wyboru są tylko operatorzy aktywni, nie posiadający blokady dostępu do bieżącej bazy. Domyślnie podpowiada się operator który dodaje zadanie.

 Dodaj podzadanie – dodawanie zadań podrzędnych powiązanych z zadaniem głównym. Za pomocą podzadań można zadanie główne rozpisać na kilka kroków.

 Zapisz zmiany – umożliwia zapisanie wprowadzonych zmian

 Anuluj zmiany – umożliwia zamknięcie okna

Zadanie podrzędne

Dodawanie zadań podrzędnych jest możliwe z poziomu formularza edycji zadania głównego. Wybierając przycisk Dodaj podzadanie lub klawisz <Insert>, poniżej na liście pojawi się check i pole do wpisania treści zadania.

Podzadania dodawane są poziom niżej, czyli lista może mieć maksymalnie dwa poziomy.
Na liście przy zadaniu głównym znajduje się ikona , której wciśnięcie zwija/rozwija podzadania przypisane do zadania głównego.

Edytowanie i usuwanie zadań

Na liście przy każdym nie wykonanym zadaniu głównym znajdują się ikony:

– edytuj

– usuń

Edycja zadania

Kliknięcie w ikonę przy zadaniu, umożliwia edytowanie jego treści. Opcja edycji dostępna jest tylko w przypadku zadań niewykonanych, dotyczy to zarówno zadań głównych i podzadań. Operator który nie ma prawa do edycji zadań innych operatorów, może edytować tylko te zdania które sam dodał, nie może edytować treści zadań przypisanych przez automat i innych operatorów. Operator nie mający prawa do modyfikacji zadań dodanych przez innych operatorów, klikając dwa razy w jego treść lub po wybraniu  w celu jego edycji, otrzyma komunikat: Nie masz prawa do modyfikacji zadań, które nie zostały utworzone przez Ciebie.

Edycja zadania głównego

W trybie edycji zadania głównego można modyfikować:

  • jego treść,
  • datę wykonania, zmieniając datę na inny miesiąc po zapisie zadanie wyświetli się na liście określonego przez operatora miesiąca,
  • operatora (opcja jest aktywna jeśli operator ma dostęp do zadań innych operatorów),
  • podzadania, zmienić ich kolejność, treść, usuwać, oznaczyć jako wykonane.

Edycja zadania podrzędnego

Wybranie opcji edycji przy zadaniu podrzędnym, z poziomu listy kontrolnej, uruchamia tryb edycji zadania głównego.

Usuwanie zadań

Zadanie usuwamy za pomocą lub podświetlając zadanie na liście i wybierając na klawiaturze przycisk <Delete>.
Tylko operator mający prawo modyfikacji zadań dodanych przez innych operatorów może usunąć każde przypisane do niego zadanie. Bez tego prawa można usuwać jedynie zadania dodane przez siebie, również nie można usuwać zadań przypisanych przez automat i innego operatora. Przy próbie usunięcia zadania przez operatora bez uprawnień, pojawia się komunikat: Nie masz prawa do modyfikacji zadań, które nie zostały utworzone przez Ciebie.
Usunięcie zadania głównego, spowoduje również usunięcie przypisanych do niego podzadań.
Natomiast usunięcie podzadania, usunie tylko ten jeden wiersz.

Filtrowanie

Na górze panelu znajduje się filtr, który wyświetla zadania na dany miesiąc zgodnie z datą systemową, za pomocą strzałek można przejść do poprzedniego lub kolejnego miesiąca . Na dole panelu znajduje się filtr (widoczny tylko dla operatora mającego zaznaczony parametr Dostęp do zadań innych operatorów), w którym można wybrać czyje zadania są wyświetlane na liście. Po zaznaczeniu opcji:

  • Operatora – domyślnie ustawia się aktualnie zalogowany operator, z możliwością wyboru innego operatora z listy (pod warunkiem że nie ma blokady do danej bazy). Filtr wyświetla wtedy zadania wybranego operatora.
  • Wszystkich operatorów – filtr wyświetla zadania wszystkich operatorów w danej bazie, pole operator jest wtedy nieaktywne. Przy każdym zadaniu głównym w nawiasie kwadratowym wyświetli się akronimu operatora do którego przypisane jest zadanie.

Zadania ze statusem wykonane można ukryć na liście kontrolnej. Opcja Ukryj/Pokaż wykonane dostępna jest w prawym dolnym rogu ekranu pod ikoną . Ustawienia filtra są zapamiętywane per użytkownik.

Z lewej widok panelu dla operatora mającego dostęp do zadań innych operatorów, z prawej dla operatora bez dostępu do zadań innych operatorów.

Oznaczanie wykonania zadania.

Zaznaczenie checboxa przy zadaniu, oznacza dane zadnie jako wykonane oraz jego treść i data (jeżeli jest widoczna na liście) zostają przekreślone. Oznaczenie zadania głównego jako wykonane oznacza całkowite jego wykonanie (jeśli ma ono podzadania to też są skreślane), całość zadania przenosi się do sekcji Wykonane.

Zaznaczenie wszystkich podzadań jako wykonane nie oznacza że zadanie główne zostało również wykonane. Dopiero oznaczenie zadania głównego powoduje, że całość przenosi się do sekcji Wykonane.

Zdjęcie checka z zadania wykonanego, przywraca je na listę jako niewykonane. Jeśli zadanie główne ma przypisane podzadania to one również są przywracane, natomiast ich status pozostaje niezmieniony, użytkownik sam decyduje, czy podzadania też chce ustawić jako niewykonane, czy nie. Jeśli check zostanie odznaczony na którymś podzadaniu, to automatycznie odznaczy się na zadaniu głównym, i wróci na listę zadań do wykonania, te na których użytkownik nie odznaczył checkboxa będą nadal jako zrealizowane.
Zadania przywracane na listę przenoszone są do odpowiedniej sekcji zgodnie z zasadami opisanymi w rozdziale dotyczącym Kolejności zadań na liście.

Kolejność zadań na liście

Zadania na liście pogrupowane są w zależności od terminu wykonania. Zadania mogą być zgrupowane w trzy grupy z terminem wykoniania: Dziś, W tym tygodniu, W tym miesiącu oraz sekcja Wykonane. Nagłówek grupy wyświetla się tylko wtedy gdy w danej grupie są jakieś zadania. Domyślnie grupy są rozwinięte. Jeśli użytkownik zwinie grupę to jest to zapamiętane przy kolejnym rozwinięciu panelu Do zrobienia.
W sekcji Dziś są widoczne zadania mające w polu z terminem datę bieżącą. W sekcji W tym tygodniu są zadania z terminem na bieżący tydzień liczony od poniedziałku do niedzieli. W sekcji w tym miesiącu są zadania, które są do wykonania w danym miesiącu ale nie przynależą do sekcji Dziś i W tym tygodniu. W sekcji Wykonane znajdują się zadania oznaczone jako wykonane. Każde zadanie wyświetlane jest tylko w jednej sekcji, czyli np. zadanie, które ma termin dzisiejszy będzie tylko w sekcji Dziś.

Nowe zadanie dodawane jest zawsze za ostatnim niewykonanym zadaniem w danej sekcji. Zmiana terminu na zadaniu wpływała na to, w której sekcji widoczne jest to zadanie. Użytkownik może zmienić kolejność zadań na liście przez przeciągnij i upuść, ale tylko w obrębie zadań niewykonanych. Przesunięcie zadania pomiędzy grupami (np. z Dziś do W tym miesiącu) spowoduje zmianę jego terminu. Nie można mieszać na liście zadań wykonanych z niewykonanymi. Zadania wykonane znajdują się zawsze na końcu listy w sekcji Wykonane.

Przykład
Za pomocą funkcji drag&drop przesuwam zadanie z sekcji Dziś (data wykonania zadania 10.07.2020) do sekcji W tym miesiącu i upuszczam je na zadanie które ma datę wykonania 22.07.2020. W wyniku takiego przesunięcia data wykonania zadania zmieni się na 22.07.2020.

Uwaga
Operator który nie ma prawa do edycji zadań innych operatorów, może przesuwać tylko te zdania które sam dodał, nie może przenosić między sekcjami zadań przypisanych przez automat i innych operatorów.

W przypadku podzadań, dopiero oznaczenie głównego zadania jako wykonane przenosi całe zadanie do sekcji Wykonane. Kolejność podzadań zmienia się automatycznie w zależności od tego czy jest ono wykonane, czy nie. Ich kolejność można zmieniać przez przeciągnij i upuść.

Podgląd zadań do zrobienia w innych firmach.

W przypadku gdy w programie obsługiwana jest więcej niż jedna baza danych, to w panelu zadań pod ikoną dostępna jest opcja Pokaż zadania do zrobienia w innych firmach.

Wybranie tej opcji otwiera okno z listą zadań, którą można filtrować po firmie i dacie.

Na liście Zadania do wykonania użytkownik widzi tylko swoje zadania, jeśli na karcie operatora nie ma zaznaczonego parametru Dostęp do zadań innych operatorów. Użytkownik z uprawnieniami widzi zadania wszystkich operatorów w danej bazie. Z tego miejsca ma możliwość weryfikacji zadań przypisanych poszczególnym operatorom na dany miesiąc we wskazanej bazie danych.
W górnej części okna można wybrać z jakiej bazy i na jaki miesiąc chcemy wyświetlić listę zadań.
Z tego miejsca operator z uprawnieniami może zarządzać zadaniami w wielu bazach bez konieczności logowania się do każdej z nich z osobna. Natomiast operator bez uprawnień ma możliwość podglądu swoich zadań do wykonania w innych firmach. Z tego poziomu można dodać zadania do list zadań w różnych bazach.
Okno obsługiwane jest przez standardowe przyciski:

Dodaj zadanie –tworzenie nowego zadania,

Zmień zadanie –podgląd/ edycja już istniejącego zadania,

Usuń zadanie–usunięcie zadania

Lista składa się z następujących kolumn:

  • Zadanie – treść zadania głównego
  • Operator – akronim operatora, do którego przypisane jest zadanie
  • Termin – wyświetlany jest termin wskazany na zadaniu.

Ikoną plusa można dodać nowe zadanie do listy operatora. Po wybraniu tej opcji pojawia się okno jak niżej.

Dodanie zadania z tego poziomu powoduje automatyczne dodanie zadania w panelu Do zrobienia dla wskazanego operatora, na wskazany dzień w bazie wybranej w nagłówku okna. Pole z treścią zadania głównego jest obowiązkowe do uzupełnienia. W polu Termin podpowiada się automatycznie ostatni dzień miesiąca ustawionego na liście, datę można zmienić. Pokaż termin na liście parametr jest domyślnie nie zaznaczony – zaznaczenie spowoduje wyświetlanie terminu zadania na panelu Do zrobienia. W sekcji Podzadania można ikoną plusa dodać podzadania, ich kolejność można zmieniać przez przeciągnij i upuść. Ikoną kosza można usuwać podzadania.
Ikoną lupy można podejrzeć i edytować istniejące zadanie, zmienić jego treść, operatora i datę, dodać/usunąć podzadania i zmienić ich kolejność.

W kolumnie Wykonane wyświetla się informacja Tak/Nie w zależności od tego czy podzadanie zostało oznaczone jako wykonane/niewykonane.
Z listy Zadania do wykonania ikoną kosza można usunąć zadanie. Usunięcie zadania z tego poziomu automatycznie usuwa zadanie z panelu Do zrobienia dla wskazanego operatora, na wskazaną datę w bazie wybranej w nagłówku okna.

Możliwość usuwania i edytowania zadań dodanych na listę przez innych operatorów zależy od parametru na karcie operatora Prawo modyfikacji zadań dodanych przez innych ope.

Informacja o nowych zadaniach

W przypadku gdy użytkownik z uprawnieniami przydzieli nowe zadania pozostałym operatorom, to po zalogowaniu do programu, przy nazwie panelu Do zrobienia w nawiasie pojawia się informacja o nowych zadaniach przypisanych dla danego operatora lub dodanych automatycznie z szablonu. Po rozwinięciu panelu informacja znika.

Menu Nawigacji

Menu Nawigacji to panel znajdujący się w lewej części okna programu Comarch ERP Optima. Zawiera w formie listy funkcje dostępne również z poziomu Wstążki programu, pogrupowane według głównych pozycji menu. Jest widoczne w przypadku zaznaczonego parametru Pokaż Menu Nawigacji w menu Widok.

Menu Nawigacji zawiera sekcję Moje skróty, do której użytkownik może przenosić najczęściej wywoływane funkcje w programie na tej samej zasadzie, co do paska szybkiego dostępu – poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy na wybranej pozycji w menu i wybranie Dodaj do Menu Nawigacji Moje Skróty.

Dodawanie do Menu Nawigacji Moje Skróty

Kolejność pozycji znajdujących się w sekcji Moje skróty można dowolnie zmieniać metodą „przeciągnij i upuść”.

Menu Nawigacji Moje Skróty

Menu Widok

W menu Widok możliwa jest modyfikacja ustawień wyglądu programu.

Skórki w programie (kolorystyka okien)

Domyślnie program pracuje na skórce Office 2016 Colorful, użytkownik ma możliwość zmiany kolorystki okien poprzez wybranie jednej z ponad trzydziestu dostępnych skórek, zmiany wyglądu widoczne są w trybie natychmiastowym. W przypadku zmiany skórki z Flat bądź UltraFlat na inną dla określonego operatora, nowa skórka zostanie ustawiona po ponownym uruchomieniu programu i zalogowaniu na tego operatora. W przypadku pracy na jednym stanowisku i logowania się na operatorów z ustawionymi różnymi skórkami, jeżeli pracowano na operatorze mającym ustawioną skórkę Flat bądź UltraFlat, zalogowanie się na operatora z ustawioną inną skórką będzie możliwe, ale wybrana skórka tego innego operatora zostanie zastosowana dopiero po ponownym uruchomieniu programu.

Skórki

Skórki są pogrupowane na Zalecane, Najszybsze działanie oraz Wolniejsze działanie. Po wybraniu skórki Valentine dodatkowo pojawia się komunikat: Zastosowanie wybranej skórki może znacznie spowolnić wyświetlanie okien i innych komponentów programu. Czy chcesz kontynuować?.

Zmiana ustawień czcionki

Funkcja jest dostępna w menu Widok/ Zmień ustawienia czcionki. Po rozwinięciu menu obok ikony Zmień ustawienia czcionki pojawia się okno, w którym użytkownik ma możliwość ustawienia procentowego rozmiaru czcionki, niezależnie od ustawień w systemie operacyjnym.

Zmiana rozmiaru czcionki

Jeżeli w systemie jest ustawiona niestandardowa rozdzielczość ekranu DPI np. 150 % i użytkownik ustawi w Comarch ERP Optima rozmiar czcionki na 150 % to nastąpi powiększenie okien w skali 225%.

Podczas zmiany wielkości czcionki w programie jeżeli są otwarte okna pojawia się pytanie: Zmiana rozmiaru czcionki spowoduje zamknięcie wszystkich otwartych okien. Czy chcesz kontynuować? Odpowiedź twierdząca powoduje zamknięcie wszystkich otwartych okien i zmianę wielkości czcionki. Jeśli któregoś z okien nie uda się zamknąć (np. zostanie wyświetlone pytanie o zapisanie zmian na dokumencie, a Użytkownik te pytanie anuluje), wówczas czcionka nie zostanie zmieniona. Po wybraniu odpowiedzi Nie otwarte okna nie są zamykane a wielkość czcionki nie jest zmieniana.

Ustawienia okien

Użytkownik ma możliwość zresetowania ustawień okien   tj. przywrócenia oryginalnych ustawień w programie.

Dotyczy wersji: 2020.5

Dla opcji Reset po rozwinięciu dostępne są 2 możliwości do wyboru:

  • Reset wszystkich ustawień – po wybraniu tej opcji usunięte zostaną wszystkie ustawienia okien dla danego operatora,
  • Reset komunikatów – wybranie tej opcji skutkuje usunięciem zapamiętanych odpowiedzi udzielonych przez operatora dla komunikatów z opcją „Zapamiętaj odpowiedź i nie pokazuj więcej”  i wyświetlane będą z powrotem wszystkie komunikaty w programie.

Użytkownik ma również możliwość eksportu/importu do pliku (xml) swoich ustawień. W ten sposób przenoszone mogą być podstawowe ustawienia okien, takie jak: pozycja okna, rozmiar, stan paneli (zwinięte/rozwinięte), sortowanie na listach, itp. Nie są przenoszone ustawienia dotyczące personalizacji.

Za pomocą przycisku Reset aktywnego okna  użytkownik ma możliwość przywracania ustawień domyślnych tylko dla aktywnego okna (w ten sposób ustawienia pozostałych okien zostają zachowane).

Ustawienia okien zapisywane są w bazie konfiguracyjnej, odrębnie dla każdego operatora.

Ustawienia ogólne

Praca w trybie jednego okna ma ułatwić pracę z programem przede wszystkim użytkownikom początkującym, sprowadza się do kilku zasad, które mają zapobiegać otwieraniu zbyt dużej ilości różnych okien i, w efekcie, problemom z poruszaniem się pomiędzy nimi.

  1. Każda lista jest otwierana w maksymalnym rozmiarze. Na listach nie ma przycisków, które pozwalają na zwijanie okien. Dostępny jest jedynie przycisk pozwalający na zamknięcie okna .
  2. Formularze (np. karta cennikowa, karta kontrahenta, dokument) są otwierane w małym rozmiarze, ale w nagłówku nie ma przycisków umożliwiających zwijanie okna. Dostępny jest jedynie przycisk zamykający okno.
  3. Użytkownik może otworzyć wiele okien. Do poruszania się pomiędzy nimi służy ikona przełączania między aktualnie otwartymi oknami w programie. Akcja przełączania między oknami może być również wykonywana poprzez wciśnięcie klawiszy: <CTRL>+<TAB> (przełączanie wstecz) lub <CTRL>+<SHIFT>+<TAB> (przełączanie wprzód).
  1. Przy wyłączonym parametrze Praca w trybie jednego okna każde okno może być aktualnie otwarte tylko raz. W przypadku, gdy okno jest otwarte i użytkownik wywoła je z menu ponownie, program podnosi okno już otwarte, a nie otwiera jeszcze raz. Na oknie zachowane są wszystkie założone filtry.

Uwaga
 Należy pamiętać, że w chwili wywołania już otwartego okna jego zawartość nie jest automatycznie odświeżana. Aby uzyskać aktualną listę (np. dokumentów) należy wcisnąć przycisk <F5>

Przykład
Użytkownik ma otwartą listę dokumentów WZ, potem otwiera listę Faktur Sprzedaży. Następnie do FS wystawia dokument WZ i przechodzi na listę dokumentów WZ. Początkowo na liście nie będzie widział ostatnio wystawionego WZ, musi dopiero odświeżyć listę.  

 

  1. Wyjątek stanowią listy wywoływane z poziomu innych okien (np. lista kontrahentów wywołana z poziomu Faktury Sprzedaży). W takim przypadku lista jest otwierana niezależnie, bez względu na to, czy jest już aktualnie otwarta. Lista, która została wywołana w celu wyboru pozycji, ma w tytule dodany wyraz Wybierz (np. lista kontrahentów – wybierz).

Filtrowanie list metodą „zaczyna się od” – zaznaczenie parametru  określa w jaki sposób będą filtrowane listy. 

Efekty animacji (wolniejsze działanie) – odznaczony parametr powoduje wyłączenie w programie animacji np. zwijanie/ rozwijanie okna grup na liście zasobów, zwijanie/ rozwijanie paneli dynamicznych na formularzach.

Wyróżnienie aktywnego pola – włączenie tej opcji powoduje, że pola w których ustawiony jest kursor zostają wyróżnione poprzez obramowanie.

Potwierdzenie zamknięcia programu – po zaznaczeniu parametru przy próbie zamknięcia programu (przez kliknięcie ikony X w prawym górnym rogu okna programu lub wybraniu System/ Koniec pracy) wyświetlane jest pytanie: Czy chcesz zakończyć pracę z programem Comarch ERP Optima?

Wielolinijkowe opisy na listach – parametr określający czy wyświetlany będzie pełny wielolinijkowy opis na listach w programie. Parametr jest domyślnie niezaznaczony. Po jego zaznaczeniu, jeżeli na liście w programie dla jakiejś pozycji będzie znajdował się wielolinijkowy opis, wysokość wiersza zostanie dostosowana do tego, aby były widoczne wszystkie linie opisu. W przypadku wyłączonego parametru, wiersze na liście mają zawsze wysokość jednej linii tekstu, a całość wielolinijkowego opisu pokazywana jest po najechaniu kursorem na kolumnę z opisem dla pozycji.

Uproszczona wersja programu

Uproszczenia w programie powstały z myślą o początkujących użytkownikach programu Comarch ERP Optima, którzy będą go wykorzystywać głównie do fakturowania świadczonych przez siebie usług. Zwykle nie potrzebują oni zaawansowanych funkcji, a program wykorzystują do prostej obsługi sprzedaży. W wersji uproszczonej ukryto część funkcji. W programie pozostała tylko podstawowa funkcjonalność związana ze sprzedażą i rozliczeniami.

Już podczas instalacji programu użytkownik ma do wyboru dwie opcje:

  • instalację uproszczonej wersji programu do fakturowania i rozliczeń,
  • instalację pełnej wersji programu.

W przypadku, gdy wybierze wersję uproszczoną domyślnie instalowane są zawsze moduły FakturyKasa/Bank. Po zainstalowaniu programu zawsze tworzone są dwie bazy: DEMO z wygenerowanymi przykładowymi dokumentami oraz nowa, pusta baza, której nazwę podaje użytkownik.

Przy pierwszym uruchomieniu swojej bazy pojawia się uproszczona wersja kreatora bazy, gdzie użytkownik może podać podstawowe dane dotyczące firmy(pieczątkę oraz numer rachunku bankowego).

W stosunku do standardowej bazy danych kreowanej w pełnej wersji programu istnieją pewne różnice:

  • tworzona jest tylko jedna cena sprzedaży (detaliczna),
  • zakładana jest automatycznie karta usługi, z której użytkownik może od razu korzystać podczas wystawiania faktur (bez konieczności dopisywania nowej pozycji do cennika).

Uwaga
Po zainstalowaniu programu w wersji uproszczonej na karcie operatora zaznaczany jest automatycznie parametr: Wersja uproszczona programu (w sekcji Moduły). W takim przypadku operator może pracować tylko z modułami FakturyKasa/Bank

Jeśli okaże się, że podczas pracy potrzebne są funkcje, które zostały ukryte, użytkownik może odznaczyć ten parametr. Zacznie wtedy pracować w pełnej wersji programu.

W wersji uproszczonej dostępne są tylko podstawowe funkcje dotyczące sprzedaży oraz rozliczeń z kontrahentami. W związku z tym główna zmiana polega na ukryciu opcji (lista dokumentów oraz list słownikowych), które nie są bezpośrednio związane z fakturowaniem. Użytkownik może wystawiać tylko Faktury Sprzedaży i Paragony dla podmiotów typu kontrahent oraz prowadzić z nimi rozliczenia.

Ogólne uwagi na temat pracy z programem

Praca z myszką

Umiejętność posługiwania się myszką w środowisku Windows jest rzeczą niesłychanie ważną. Wprawdzie w programie wszystkie funkcje można uruchomić za pomocą klawiatury, jednakże pewne czynności są znacznie łatwiejsze i wygodniejsze do wykonania przy pomocy myszki. Co przemawia zatem za używaniem myszki:

  • Po pierwsze wygoda obsługującego – użytkownik nie musi pamiętać od razu wszystkich kombinacji klawiszy służących do wywoływania poszczególnych funkcji (chociaż zdobywając doświadczenie w pracy z daną aplikacją na pewno prędzej czy później większość z nich pozostanie mu w pamięci).
  • Po drugie szybkość – wywoływanie funkcji programu, przemieszczanie się po programie jest znacznie szybsze za pomocą myszki aniżeli za pomocą klawiatury.

Możemy mówić o operacjach wykonywanych za pomocą myszki:

  • Wskazywanie,
  • Kliknięcie jednokrotne,
  • Kliknięcie dwukrotne,

Wskazywanie polega na najechaniu wskaźnikiem myszki (kursorem) na interesujący nas obiekt.

Kliknięcie jednokrotne bądź dwukrotne polega na przyciśnięciu odpowiednio raz bądź dwa razy lewego przycisku myszki.

Przemieszczanie polega na wskazaniu obiektu (często paska tytułowego obiektu), a następnie przy ciągłym przytrzymywaniu obiektu przesunięcie go myszką w odpowiednie miejsce.

Praca z klawiaturą

Zasady ogólne

  • <ALT>+<LITERA> – działa na skróty w oknach (z podkreśleniem liter typu , np. <ALT>+<N> spowoduje zaznaczenie parametru Nieaktywni).

Podkreślenia widoczne są jeśli w systemie operacyjnym aktywna jest opcja podkreślania skrótów klawiaturowych i klawiszy dostępu. Jeśli opcja nie jest aktywna, wówczas podkreślenia pojawią się po naciśnięciu i przytrzymaniu klawisza <ALT>.

W każdym systemie operacyjnym opcja ta może się znajdować w innym miejscu w Panelu Sterowania, np.:

Microsoft Windows 10: Ułatwienia dostępu/ Klawiatura/ Podkreślaj klawisze dostępu, gdy są dostępne.

<CTRL>+<LITERA> – działa na wpisane skróty (np. <CTRL> + <F> – otwiera listę Faktur Sprzedaży). Wszystkie skróty przedstawiono w tabeli poniżej.

<ALT>+<1,2,3,4, itd.> – zmiana zakładki poziomej.

<CTRL>+<1,2,3,4, itd.> – zmiana zakładki pionowej.

<SPACJA> – uruchomienie funkcji pod przyciskiem.

<ENTER> – uruchomienie funkcji pod przyciskiem (z wyjątkiem przycisków typu włącz/ wyłącz na listach).

<STRZAŁKA w GÓRĘ/DÓŁ> – przewija o 1 pola ze spinem (liczbowe).

<STRZAŁKA w DÓŁ> – rozwija menu dostępnych opcji .

<ALT>+<STRZAŁKA w DÓŁ> – kalendarz w polach z datą. W przypadku pól liczbowych skrót powoduje uruchomienie kalkulatora.

<ALT>+<STRZAŁKA w GÓRĘ> – w polach obok przycisku listy wywoływanej oraz w polach listy typu EIP (edycja na liście) powoduje podniesienie słownika dla danej listy, np. na liście obok przycisku wyboru kontrahenta spowoduje wywołanie listy kontrahentów w trybie do wyboru.

Zamykanie okien:

<ESC> – zamyka okno

<CTRL>+<F4> – zamyka okno

<ALT>+<F4> – zamyka program

Obsługa list:

<CTRL>+<ENTER> – podgląd formularza z listy

<SHIFT>+<F10> – otwiera na liście menu kontekstowe

<INSERT> – dodawanie pojedyncze

<CTRL>+<INSERT> – kopiowanie zaznaczonej pozycji, działa dla większości list

<ENTER> – edycja pojedyncza podświetlonej pozycji

<SHIFT>+<LEWY KLAWISZ MYSZY> – ustawienie kursora na pierwszej wybranej pozycji, a następnie przyciśnięcie <SHIFT>+<LEWY KLAWISZ MYSZY> na ostatniej wybranej pozycji – powoduje zaznaczenie wszystkich pozycji pomiędzy pierwszą, a ostatnią

<SPACJA> – pojedyncze zaznaczenie kolejnych pozycji

<CTRL>+<A> – zaznaczenie wszystkich pozycji

<CTRL>+<C> – skopiowanie jednej podświetlonej aktualnie komórki do schowka Windows

<CTRL>+<SHIFT>+<C> –  skopiowanie całego podświetlonego wiersza do schowka Windows

Na wszystkich listach o strukturze drzewa np. na liście kategorii:

<INSERT> –  dodaje gałąź nadrzędną

<SHIFT>+<INSERT> –  dodaje gałąź  podrzędną.

Operacje seryjne:

<ALT>+<INSERT> – dodawanie seryjne, w odróżnieniu od dodawania pojedynczego <INSERT>, po zatwierdzeniu dodawanej pozycji powoduje dodanie kolejnej. Wyjście z trybu dodawania seryjnego następuje poprzez wycofanie się z nowo dodanej pozycji klawiszem <ESC> lub anulowanie formularza. Funkcję można również wywołać z menu kontekstowego pod prawym klawiszem myszy – opcja Dodaj seryjnie.

<ALT +<ENTER> – edycja seryjna, w odróżnieniu od edycji pojedynczej <ENTER>, po zatwierdzeniu edytowanej pozycji powoduje podniesienie kolejnej pozycji z listy do edycji. Wyjście z trybu edycji seryjnej następuje poprzez wycofanie się z edycji pozycji klawiszem <ESC>. Funkcja dostępna jest tylko na listach typu EIP – edycja na liście (ang. edit in place – EIP) np. na formularzu zapisu księgowego, na formularzu bilansu otwarcia księgowego, na formularzach kwot dodatkowych, na Fakturze Sprzedaży lub innym dokumencie handlowym/magazynowym z włączoną opcją Dodawanie pozycji na dokumencie: edycja na liście (opcja w menu System/Konfiguracja/Handel/Parametry).

Obsługa formularzy:

<CTRL>+<ENTER> – zapis edytowanego formularza, niezależnie od tego, w jakim polu znajduje się kursor

<SHIFT>+  lub <CTRL>+<SHIFT>+<ENTER> – zapisywanie formularzy bez zamykania.

<ENTER> – jeśli kursor znajduje się w polach tekstowych, wielolinijkowych, wówczas <ENTER> przechodzi do kolejnej linii, w przeciwnym wypadku zapisuje edytowany formularz

<CTRL>+<O> – otwieranie  listy Kwot dodatkowych

Operacje na pozycjach na formularzu:

<SHIFT>+<INSERT> – z dowolnego miejsca na formularzu przechodzi na listę pozycji i dodaje nową pozycję

<SHIFT> + <DELETE> – z dowolnego miejsca na formularzu przechodzi na listę pozycji i usuwa podświetloną pozycję

<SHIFT>+<ENTER> – z dowolnego miejsca na formularzu przechodzi na listę pozycji i edytuje podświetloną pozycję.

[/su_list]

Skróty klawiaturowe z <CTRL>

<CTRL>+<B> Banki
<CTRL>+<D> Zapisy księgowe
<CTRL>+<E> KPiR
<CTRL>+<F> Faktury
<CTRL>+<G> Paragony
<CTRL>+<H> Otwarcie Preliminarza płatności;
jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie Preliminarza płatności dla tego podmiotu
<CTRL>+<I> Cennik
<CTRL>+<J> Rejestry VAT
<CTRL>+<K> Kontrahenci
<CTRL>+<L> Wypłaty pracowników
<CTRL>+<M> Magazyny
<CTRL>+<N> Plan kont
<CTRL>+<S> Obroty i salda
<CTRL>+<SHIFT>+<R> Otwarcie okna Rozliczenia podmiotu;
jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie Rozliczeń podmiotu dla tego podmiotu
<CTRL>+<T> Kategorie
<CTRL>+<U> Urzędy
<CTRL>+<W> Właściciele
<CTRL>+<Y> Pracownicy
<CTRL>+<SHIFT>+<Z> Otwarcie listy zapisów k/b;
jeżeli podświetlony jest raport na liście raportów k/b, skrót spowoduje otwarcie listy zapisów tego raportu;
jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie listy zapisów k/b dla tego podmiotu
<CTRL>+<SHIFT>+<G> Sprawdzenie kontrahenta bądź zaimportowanie jego danych z bazy REGON

 

Skróty z klawiszami funkcyjnymi

    <F1> Pomoc
<F2> Wydruk domyślny na drukarkę (też <CTRL>+<P>)
<ALT> <F2> Menu wydruków
<CTRL> <F2> Drzewo wydruków
<SHIFT> <F2> Podgląd wydruku
<ALT> <SHIFT> <F2> Menu wydruków dla Podglądu wydruku
<F3> Wydruk domyślny do maila
<ALT> <F3> Menu wydruków do maila
<CTRL> <F3> Drzewo wydruków
<ALT> <F4> Zamyka program
<CTRL> <F4> Zamyka okno
<F5> Odświeżenie
<F8> Księgowanie do rejestrów VAT
<F8> Wykonanie akcji z piorunkiem
<F8> Wysłanie wiadomości e-mail
<F9> Odświeżenie konfiguracji
<CTRL> <F9> Otwiera konfigurację
<F10> Wywołuje skróty na wstążce menu
<SHIFT> <F10> Menu kontekstowe
<F11> Logowanie
<F12> Wykres domyślny
<ALT> <F12> Menu wykresów
<CTRL> <F12> Drzewo wykresów

Skróty klawiszowe dla funkcji dostępnych na poszczególnych oknach programu opisane są na stronach pomocy dotyczących tych okien.

Praca z oknami

Otwieranie okien

Otwieranie okna wiąże się zazwyczaj z wywołaniem określonej funkcji programu. Zatem, aby otworzyć dane okno, musimy wybrać interesującą nas funkcję z menu programu bądź z listy dostępnych przycisków (skrótów).

Dotyczy wersji: 2018.1.1

Podczas otwierania okien w programie następuje weryfikacja czy okno mieści się w całości w widocznej dla Użytkownika części ekranu. Jeżeli nie, jest ono otwierane wyśrodkowane. Umożliwia to poprawne wyświetlanie okien w przypadku kiedy Użytkownik korzysta z programu na różnych stanowiskach (posiadających różne rozdzielczości ekranu).

Zamykanie okien

Zamykanie okien odbywać się może na wiele sposobów:

  • Można kliknąć przycisk w prawym górnym rogu.
  • Można nacisnąć kombinację klawiszy <CTRL>+<F4>.
  • Inną możliwością zamknięcia aktywnego okienka jest kliknięcie w lewym górnym rogu okna i wywołanie funkcji Zamknij.

Wybór możliwości zamknięcia okna zależy więc od preferencji i wygody użytkownika.

W przypadku:

  • wejścia do Konfiguracji,
  • wylogowania,
  • zmiany firmy,
  • przejścia w tryb jednego okna,
  • zmiany bieżącego okresu obrachunkowego.

Jeżeli są otwarte listy w programie, są one automatycznie zamykane. Jeżeli są otwarte dokumenty do edycji, pojawia się wówczas pytanie czy użytkownik chce zapisać zmiany. Odpowiedź twierdząca powoduje zapisanie zmian na dokumentach i wykonanie wybranej poprzednio funkcji.

Jeżeli chodzi o wyjście z programu to również może być ono realizowane na kilka sposobów:

  • Kliknięcie w prawym górnym rogu programu .
  • Użycie kombinacji klawiszy <ALT>+<F4>.
  • Kliknięcie w lewym górnym rogu programu i wywołanie funkcji Zamknij.
  • Wybranie funkcji Koniec Pracy z menu System.

Uwaga
Nie zawsze istnieje możliwość wyjścia z programu, bądź zamknięcia okna w sposób opisany powyżej. Często należy potwierdzić zapisanie lub anulowanie przeprowadzonych zmian, bez wykonania tych czynności nie zakończymy pracy programu. 

Typy okien

Specyfikacja okien typu MDI

MDI (Multiple Document Interface) to okno (aplikacja), które pozwala edytować równocześnie wiele dokumentów. Okno takie posiada standardowo pasek tytułowy, przycisk na pasku tytułowym okna po lewej stronie oraz po prawej przyciski minimalizacji i maksymalizacji oraz przycisk zamknięcia okna. W oknie MDI znajdują się również menu okna i pasek przycisków.

Istotne zasady specyfikacji MDI to:

  • Okno MDI może zostać zmniejszone do paska z tytułem, z przyciskiem po lewej i 3 przyciskami po prawej stronie.
  • Okno MDI może zostać zmaksymalizowane.
  • Menu górne okna MDI zawiera pozycję Okno, w której znajduje się lista wszystkich wywołanych okien. Zadaniem menu Okno jest również zarządzanie wszystkimi aktywnymi oknami, czyli ich sąsiadujące bądź kaskadowe ułożenie na ekranie.

W programie mogą występować następujące typy okien:

  • Okna typu lista – służą do przeglądania i wyszukiwania danych, zawierają spis dokumentów tworzących listę. Są skalowalne, można zmieniać ich rozmiary do rozmiarów okna głównego programu. Pracując na oknach typu lista istnieje możliwość ustawiania szerokości kolumn, co zapamiętywane jest w rejestrach użytkowników. Można również wybierać kilka elementów listy (np. dokumenty do księgowania), co jest zaznaczane po lewej stronie danego elementu listy.
  • Okna typu formularz – są to okna służące do edycji i wprowadzania danych. Cechą charakterystyczną tych okien jest to, że nie zmieniają swoich rozmiarów, aczkolwiek można zmienić ich położenie.
  • Okna informacyjne podobnie jak okna dialogowe nie zmieniają rozmiaru, często wstrzymując prace programu i oczekując na reakcje użytkownika (potwierdzenie, zamknięcie, zapisanie) w oknie informacyjnym, bez której nie ma możliwości dalszej pracy z programem.

Często zdarza się, że podczas pracy z programem użytkownik zatrzymuje się w pewnym momencie twierdząc, iż wykonanie danej czynności jest niemożliwe. Jednak najczęściej rozwiązanie takich kłopotów istnieje. Nierzadko bowiem zapomina, iż są okna, które wymagają zamknięcia po to by móc kontynuować pracę.

Podczas pracy z programem będziemy mieli okazję zaznajomić się z dwoma rodzajami okien:

  • Po pierwsze okna, które będąc aktywnymi oknami programu nie pozwalają wykonywać poleceń dostępnych poza tymi oknami (np. nie możemy korzystać z funkcji menu głównego). Okna takie, z których nie możemy wywoływać innych funkcji niż dostępnych tylko w obrębie okna to najczęściej różne okna informacyjne lub pytające. Jeżeli program skieruje zapytanie do użytkownika, użytkownik nie ma możliwości skorzystania z innej funkcji programu, musi zakończyć pracę z aktywnym oknem poprzez udzielenie odpowiedzi.
  • Po drugie okna, w obrębie których możemy wywoływać inne okna. Przykładowo na formularzu Rejestru VAT wciśnięcie przycisku Kategoria spowoduje wyświetlenie nowego okna z listą kategorii.

Rozmiary okien

Okna typu lista są skalowalne tzn. można zmienić ich rozmiar. Zmiana rozmiaru okna jest możliwa przez „złapanie” krawędzi okna myszką i rozciągnięcie okna do potrzebnych rozmiarów. Ponadto w prawym rogu okna znajdują się przyciski:

 – powoduje zwinięcie okna do paska z tytułem,

 – powoduje powiększenie okna do maksymalnych możliwych rozmiarów,

 – powoduje zamknięcie okna,

 – jeśli okno jest zwinięte do paska przycisk umożliwia rozwinięcie go do poprzedniego rozmiaru.

Przyciski

Przyciski podstawowe

Podstawowe przyciski, powtarzające się na każdej liście to:

 – Dodaj – powoduje dodanie nowego elementu do listy i otwiera formularz służący do wypełnienia wartości nowej pozycji. Przycisk Dodaj wciśnięty równocześnie z <CTRL> (lub klawisze <CTRL>+<INSERT>) powodują uruchomienie dodawania z kopiowaniem (nowo dodana pozycja jest kopią wcześniej podświetlonej pozycji na liście). Funkcja kopiowania działa na większości list w programie.

 – Usuń – powoduje skasowanie podświetlonej pozycji z listy (także poprzez wciśnięcie klawisza <DELETE>).

 – Zmień – otwiera z listy formularz z zawartością podświetlonej pozycji do zmiany lub podglądu.

 – Wybierz – przycisk widoczny tylko wówczas, jeżeli lista została otwarta jako lista pomocnicza do wyboru, np. lista kontrahentów otwarta z formularza faktury.

 – Zamknij – zamyka okno programu.

Przyciski dodatkowe

Pozostałe przyciski, których pojawienie się jest uzależnione od wyświetlanej listy. Są to m.in.:

 – Księgowanie – powoduje przeniesienie dokumentu do księgowości np. schematem księgowym.

 – Uruchom – przycisk znajduje się na tych oknach, na których możliwe jest uruchamianie jakiegoś procesu (np. renumeracja zapisów kasowych/bankowych). Funkcje uruchamiane tym przyciskiem można również uruchomić klawiszem <F8>.

 – Import z pliku.

 – Eksport do pliku.

Przyciski z rozwijanym menu

Przyciski z rozwijanym menu typu:  lub   obsługiwane są wg poniższej zasady:

Jeżeli przycisk jest podświetlony wówczas <SPACJA> (lub <ENTER>) wywołuje dostępną funkcję, zaś <STRZAŁKA w DÓŁ> lub <CTRL>+<SPACJA> wywołują rozwijane menu pod strzałką.

Zasadę dotyczącą rozwijania menu pod strzałką stosuje się też do innych przycisków ze strzałką np. na liście grup towarowych: .

Przyciski związane z paskiem zadań tzw. ikony kontekstowe

Ikony kontekstowe to przyciski pojawiające się na pasku zadań w chwili wyświetlenia formularza lub listy. Ich zestaw może być różny w zależności od aktywnego okna.

Podstawowe ikony kontekstowe to:

 – Wydruk danych – <F2> przycisk uruchamia domyślny wydruk. Jeżeli opis pod przyciskiem Wydruk danych zostanie kliknięty lewym klawiszem myszy, wówczas zostanie rozwinięte menu dostępnych wydruków. Istnieje również możliwość wyboru funkcji Wydruk bieżącego widoku – funkcja umożliwia wydrukowanie aktualnie utworzonego widoku w programie z uwzględnieniem indywidualnego filtrowania, sortowania, grupowania itd. Funkcja wydruków została dokładnie opisana w podręczniku Comarch ERP Optima – Ogólne i Konfiguracja.

 – Podgląd wydruku – <SHIFT>+<F2>, przycisk uruchamia podgląd domyślnego wydruku. Jeżeli opis pod przyciskiem Podgląd wydruku zostanie kliknięty lewym klawiszem myszy, wówczas zostanie rozwinięte menu dostępnych wydruków. Dodatkowo skrót <Alt>+<SHIFT>+<F2> rozwija listę wydruków pod ikoną Podgląd wydruku. Istnieje również możliwość wyboru funkcji Wydruk bieżącego widoku – funkcja umożliwia podgląd wydruku aktualnie utworzonego widoku w programie z uwzględnieniem indywidualnego filtrowania, sortowania, grupowania itd.

 – Wyślij – <F3> wysyłanie wydruku do maila – należy zainstalować PDF Creator w wersji co najmniej 0.9.6. Aby podczas wysyłania wydruku podnosił się Adobe Reader należy w programie PDF Creator w menu Drukarka/ Opcje/ Autozapis zaznaczyć parametr Po autozapisie otwórz dokument w domyślnym programie. Jeżeli opis pod przyciskiem Wyślij zostanie kliknięty lewym klawiszem myszy, wówczas zostanie rozwinięte menu dostępnych wydruków. Dodatkowo skrót <Alt>+<F3> rozwija listę wydruków pod ikoną Wyślij.

Seryjny E-mail bez wydruku – opcja dostępna jest na liście Kontrahentów, Pracowników, Banków, Urzędów, Właścicieli pod przyciskiem Wyślij. Funkcja może być przydatna np. w przypadku seryjnej wysyłki życzeń świątecznych czy innych powiadomień, nie wymagających wydruku.

Uwaga
Wbudowany klient pocztowy Windows 10 nie obsługuje poleceń MAPI, czyli nie udostępnia aplikacjom zewnętrznym możliwości dodawania załączników do wiadomości e-mail. W związku tym z przyczyn niezależnych  Comarch ERP Optima nie współpracuje z tym klientem poczty.

 – Wyślij SMS – przycisk dostępny na formularzach  i listach po zalogowaniu na moduł CRM. Umożliwia wysłanie wiadomości SMS. Szczegóły działania funkcji są dostępne w podręczniku do modułu CRM.

 – Analizyjeśli użytkownik posiada moduł Analizy, wówczas na listach, na których na pasku zadań znajdzie się ikona Analiz, istnieje możliwość wykonania wykresów na podstawie danych z listy. Jeśli do danej listy podpięty jest więcej niż jeden wykres, listę tych wykresów i możliwość wyboru otrzymamy po wciśnięciu rozwinięcia znajdującego się pod klawiszem uruchamiającym wykres. Więcej informacji na temat analiz i wykresów można znaleźć w podręczniku do modułu Analizy.

 – Analizy BIjeśli użytkownik posiada aplikację Analizy BI, wówczas na listach, na których na pasku zadań znajduje się ikona Analiz BI, istnieje możliwość uruchomienia w tej aplikacji odpowiedniego raportu, z uwzględnieniem zaznaczeń na liście (jeżeli mają zastosowanie) lub dla konkretnego elementu, w przypadku uruchamiania z formularza. Kliknięcie przycisku powoduje rozwinięcie menu dostępnych raportów dla danego okna. Jeżeli do danego okna nie ma przypisanych żadnych analiz, kliknięcie na przycisk powoduje uruchomienie aplikacji Analiz BI lub pokazania jej okna, jeżeli jest już uruchomiona. Raporty kontekstowe są uruchamiane w programie Comarch ERP Optima Analizy BI na tej bazie, na której pracuje program Comarch ERP Optima, z poziomu którego raporty są wywoływane.  Nie ma w tym przypadku znaczenia, jaka baza jest ustawiona jako domyślna w Comarch ERP Optima Analizy BI. Więcej informacji na temat analiz i wykresów można znaleźć w podręczniku do modułu Analizy BI.

 – Funkcje dodatkowe – <F11>. Po naciśnięciu rozwinięcia  widocznego pod przyciskiem Funkcje dodatkowe oraz po użyciu klawiszy <ALT>+<F11> następuje rozwinięcie menu dostępnych funkcji dodatkowych. Szerszy opis funkcji znajduje się w artykułach do poszczególnych modułów, przy opisie konkretnych okien.

Eksport – powoduje przeniesienie zawartości bieżącej listy do arkusza kalkulacyjnego. Eksportowana jest zawartość wszystkich widocznych kolumn (kolumny można dodawać lub usuwać wg standardów opisanych w rozdziale Kolumny na listach oraz menu kontekstowe). Program umożliwia eksport do arkusza widoku bieżącego lub samych danych. W widoku bieżącym eksportowany jest aktualnie utworzony widok danej listy w programie (uwzględniane są grupowania, sortowania itp.). Plik zapisywany jest na dysku w formacie *.xls i może być otwarty dowolnym programem obsługującym ten format. Nie jest konieczna instalacja programu do obsługi arkusza kalkulacyjnego aby wyeksportować plik w formacie *.xls.

Po naciśnięciu rozwinięcia  widocznego pod przyciskiem Eksport istnieje możliwość wyboru następujących opcji eksportu danych:

  • Eksportuj bieżący widok do pliku – funkcja umożliwia eksport aktualnie utworzonego widoku danej listy w programie (uwzględniane są grupowania, sortowania itp.) do pliku w formacie: MS Excel, PDF, RTF, HTML.
  • Eksportuj tylko dane do pliku MS Excel – dane wyświetlane na liście są eksportowane do pliku MS Excel.
  • Eksportuj tylko zaznaczone dane do pliku MS Excel – dane zaznaczone na liście są eksportowane do pliku MS Excel.
  • Eksportuj tylko dane do Schowka – po wykonaniu eksportu danych do Schowka można je wkleić <CTRL>+<V> np. do aktualnie otwartego arkusza MS Excel. Jeżeli wśród skopiowanych do Schowka systemowego danych znajdują się wartości tekstowe rozpoczynające się od znaku cudzysłowu bez takiego samego znaku na końcu tego ciągu, po wklejeniu do MS Excel dane mogą nie zostać podzielone na poszczególne komórki. Aby zaimportować dane prawidłowo, należy użyć Kreatora importu danych.
  • Eksportuj tylko zaznaczone dane do Schowka – dane zaznaczone na liście są eksportowane do Schowka.

W przypadku trzech pierwszych opcji (Eksportuj bieżący widok do pliku, Eksportuj tylko dane do pliku MS Excel oraz Eksportuj tylko zaznaczone dane do pliku MS Excel) eksportowany plik może zostać zapisany na dysku lokalnym lub na Comarch IBARD.

Po eksporcie danych program zapyta: Czy otworzyć wyeksportowany plik? Gdy użytkownik odpowie twierdząco zostanie automatycznie otwarty plik w domyślnym programie. Aby ułatwić sobie pracę użytkownik może zaznaczyć parametr Zapamiętaj odpowiedz i nie pokazuj więcej. Ustawienia te dotyczą opcji zapisu wyeksportowanego pliku na dysku. W przypadku zapisu pliku na Comarch IBARD oraz wydruków do pliku PDF z hasłem pytanie o otwarcie pliku się nie pojawia.

Dotyczy wersji: 2018.5.1

 Historia zmian – po naciśnięciu przycisku otwierane jest nowe okno, na którym widoczna jest lista zmian dotycząca określonego dokumentu bądź elementu słownika.

 

Kopiowanie zawartości komórek

W menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy, w zależności od typu pola dostępne są różnego rodzaju dodatkowe opcje np. możliwość skopiowania zawartości pola. Kopiować można również zawartość pól niedostępnych do edycji (wyszarzonych) wykorzystując opcję Kopiuj z menu kontekstowego lub skrót klawiszy: <CTRL>+<C>. W przypadku list wspomniany skrót powoduje skopiowanie jednej podświetlonej aktualnie komórki, natomiast <CTRL>+<SHIFT>+<C> kopiuje cały podświetlony wiersz do schowka Windows.

Dostępne są również opcje Cofnij <CTRL>+<Z>, Wytnij <CTRL>+<X>, Wklej <CTRL>+<V>.

Kalendarz

Kalendarz – na polach edycji zawierających datę możliwe jest wyświetlenie pomocniczego kalendarza, poprzez wciśnięcie strzałki z lewej strony pola z datą: . Wybór daty staje się więc bardzo prosty. Wystarczy kliknąć na dniu, który ma być umieszczony w polu data. Narzędzie to może usprawnić procesy związane z uzupełnieniem dat. Nie ma bowiem potrzeby wpisywania całego formatu daty (dzień – miesiąc – rok).

Opcja Wyczyść pozwala na skasowanie obecnie wpisanej w polu daty, nie jest dostępna tam, gdzie podanie daty jest warunkiem do poprawnie zapisanego formularza (np. data wystawienia na Fakturze Sprzedaży).

Ponadto Kalendarz w polu z datą można wywołać przez menu kontekstowe lub skrót klawiaturowy: <ALT>+<STRZAŁKA w DÓŁ>.

Dodatkowo w polach z zakresem dat OD – DO w menu kontekstowym można skorzystać z funkcji: Dzisiaj, Ten tydzień, Ten miesiąc oraz Ten rok. W polach z zakresem dat kalendarz posiada funkcję Wyczyść, dzięki której można całkowicie usunąć datę z pola np. wyczyszczenie daty pierwszej w polu z zakresem dat będzie odfiltrowywało dokumenty na liście od nieskończoności do konkretnej wskazanej daty.

Dotyczy wersji: 2018.2.1

Kalkulator

Kalkulator wywoływany jest poprzez skrót <Alt>+<Down> (strzałka w dół) po umieszczeniu kursora w dowolnym polu liczbowym na formularzu w programie. Można również z niego skorzystać klikając na polu liczbowym prawym przyciskiem myszy i wybierając opcję Kalkulator.

Jeżeli w polu z którego wywołano kalkulator wpisana jest kwota, nie jest ona zerowana po wybraniu operatora arytmetycznego („+”, „-”, „*”, „/”). Wynik operacji pokazywany jest po naciśnięciu przycisku „=” na kalkulatorze bądź przycisku <Enter> lub <=> na klawiaturze. Po otrzymaniu wyniku operacji w kalkulatorze, po wpisaniu dowolnej cyfry zastępuje ona otrzymany wynik umożliwiając wykonanie kolejnej operacji.

Na formularzu operatora w Konfiguracji Programu/ Użytkowe/ Operatorzy na zakładce [Ogólne] dostępny jest parametr Uruchamianie kalkulatora po wciśnięciu + – * / . Parametr jest domyślnie niezaznaczony. Po jego zaznaczeniu kalkulator może zostać wywołany przez tego operatora po umieszczeniu kursora w polu liczbowym poprzez wciśnięcie na klawiaturze numerycznej jednego z przycisków <+> , <-> , <*> lub </>.