Ta deklaracja powinna zostać wygenerowana dla pracownika w przypadku:

• wypłacenia w danym miesiącu elementu, należnego za inny rok kalendarzowy niż rok, którego raport dotyczy i który stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe lub – w razie przekroczenia rocznej podstawy wymiaru tych składek – podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe,

• wypłacenia w danym miesiącu obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy oraz zasiłków elementu, który ma zaznaczony parametr Wykaż na ZUS RPA jako element wypłacany obok zasiłków, nie stanowił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne oraz rentowe i jest należny za dany miesiąc albo za inny rok kalendarzowy,
• wykonywania pracy nauczycielskiej (zaznaczony parametr ‘Nauczyciel’ na formularzu pracownika).

Deklaracja jest generowana automatycznie podczas naliczania deklaracji ZUS DRA od wersji 2019.2. Dodatkowo w wersji 2019.3 umożliwiono tworzenie deklaracji ZUS RPA dla nauczycieli.

W konfiguracji programu znajduje się parametr 'Składka zdrow. odliczana wyłącznie od podatku z element. stanowiących podst. skł. ZUS’, który wpływa na naliczenie składki zdrowotnej w sytuacji, gdy jest naliczany zasiłek. Gdy parametr jest zaznaczony składka zdrowotna jest ograniczana do wysokości zaliczki podatku naliczonej jedynie od elementów, od których były naliczane składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Takie wyliczenie wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2016 r. (sygn. akt: III UZP 18/15).

Przykład:

Pracownik uzyskał wynagrodzenie za pracę w wysokości 953,33 zł oraz zasiłek chorobowy 1136,77 zł.

Przy zaznaczonym parametrze naliczona składka zdrowotna wynosi 53,65 zł ponieważ została ograniczona do wysokości zaliczki podatku naliczonej tylko od elementu ‘Wynagrodzenie zasadnicze’.

Gdy parametr jest odznaczony składka nalicza się bez ograniczenia do wysokości zaliczki naliczonej od oskładkowanego elementu wypłaty.

Najczęściej różnica w wykazanej zaliczce podatku spowodowana jest ustawieniem w konfiguracji  dodatków/umów pozycji na deklaracji PIT (System/Konfiguracja/Firma/Płace/Typy wypłat). Jeśli dodatek ma być wykazywany na PIT 4, w  polu 'pozycja na deklaracji PIT’  powinna być wybrana pozycja zaczynająca się od PIT-4 lub PIT-8B. Jeśli wybrana jest pozycja np. PIT-11 to podatek będzie wykazywany tylko na PIT-11, nie będzie wykazany na PIT-4.

Jeżeli pracownik powinien otrzymać pełną kwotę dodatku stażowego, niezależnie od ilości godzin / dni przepracowanych w miesiącu, ale nie powinny być naliczane składki ZUS od kwot należnych za okres zwolnień lekarskich, w programie Comarch ERP Optima należy z poziomu System / Konfiguracja / Firma / Płace / Typy wypłat  zdefiniować dwa typy wypłat: 

W przypadku wystąpienia w jednym miesiącu nieobecności typu ‘urlop wypoczynkowy’ oraz nieobecności typu ‘zwolnienie ZUS’ mamy do czynienia z różnymi pomniejszeniami wynagrodzenia zasadniczego. Pomniejszenia z tytułu nieobecności dokonywane są na podstawie przepisów Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie Pracy (Dz. U. nr 62 z 1996 r., poz. 289).

W przypadku właściciela rozliczającego się kwartalnie na formularzu danych kadrowych na zakładce 4.Ubezpieczenie (etat) (wersja 2022.2 Comarch ERP Optima) lub 6. Ubezpieczenie zdrow. (wersja 2022.3 Comarch ERP Optima) należy co miesiąc wprowadzić informację o kwocie dochodu za poprzedni miesiąc (opodatkowanie na zasadach ogólnych) lub przychodu narastająco od początku roku (opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych). Na podstawie tych kwot w wypłacie właściciela zostanie ustalona podstawa składki zdrowotnej.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 %. Składkę zdrowotną Płatnik pobiera z dochodu pracownika i w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy wymiaru odlicza od zaliczki na podatek dochodowy.

Jeżeli jednak wyliczona składka zdrowotna jest wyższa od zaliczki na podatek, wówczas Płatnik jest obowiązany obniżyć wyliczoną składkę w wysokości 9% podstawy wymiaru do wysokości zaliczki na podatek dochodowy (art. 83 ust.1 ustawy zdrowotnej – Dz.U.z 2004 r., nr 210, poz. 2135). Taka sytuacja ma miejsce, gdy pracownik uzyskuje w danym miesiącu niskie wynagrodzenie.

Program posiada funkcjonalność pozwalającą na ograniczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości zaliczki na podatek. Decyduje o tym parametr ’Składka zdrowotna ograniczona do wysokości podatku’ dostępny z poziomu formularza danych kadrowych pracownika – zakładka  Ubezpieczenie (etat).

Uzupełniając informacje dotyczące ubezpieczeń pracownika, po wpisaniu kodu ubezpieczenia, program domyślnie zaznacza parametr – w wypłacie składka zdrowotna zostaje ograniczona do wysokości podatku. Wyłączenie parametru powoduje, że dla wypłat pracownika liczonych dla wybranego kodu ubezpieczenia składka zdrowotna liczy się bez ograniczenia do wysokości podatku (do wykorzystania przy naliczaniu wypłat dla pracowników eksportowych lub otrzymujących wynagrodzenia finansowane z funduszy Unii Europejskiej). Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż obliczając składki na ubezpieczenia oraz zaliczkę podatku, uwzględniane są wszystkie wypłaty w danym miesiącu deklaracji.