Formularz kategorii

Wygląd formularza kategorii zależny jest od następujących czynników:

  • Typu kategorii (przychodów, kosztów),
  • Rodzaju kategorii (ogólna, szczegółowa),
  • Rodzaju księgowości (księga handlowa, książka podatkowa, ewidencja ryczałtowa),

Poniżej zostaną omówione poszczególne informacje zawarte na formularzu kategorii w przypadku opcji Księga handlowa.

Formularz kategorii posiada następujące pola:

Kod ogólny kategorii – jest to pole na wpisanie kodu kategorii ogólnej. W przypadku kategorii szczegółowych pole to jest nieaktywne i wpisany jest w nie kod kategorii ogólnej, do której należy dana kategoria szczegółowa.

Kod szczegółowy kategorii – jest to pole na wpisanie kodu kategorii szczegółowej. W przypadku kategorii ogólnej pole to jest niewidoczne.

Opis – opis zdarzenia związanego z kategorią.

Stawka VATdomyślna krajowa stawka VAT związana z kategorią. Stawka VAT jest wprowadzana ze spuszczanej listy pomocniczej (ang. drop-down) przyciskiem , a lista stawek VAT jest uzupełniana w Konfiguracji programu.

Budżet pole to pozwala na wpisanie planowanego budżetu dla wydatków związanych z daną kategorią.

Nieaktywna – parametr ten służy do oznaczania kategorii jako nieaktywnej. Kategorii nieaktywnej nie można wybrać na dokumencie.

Kody JPK_V7 – Na kategoriach o typie Koszty istnieje możliwość wskazania typu dokumentu i procedur dotyczących zakupu, dowolnych kodów towarowych oraz znacznika technicznego ZakupVAT_Marza. Na kategoriach o typie Przychody istnieje możliwość wskazania typu dokumentu i procedur dotyczących sprzedaży oraz dowolnych kodów towarowych. Możliwe jest dodanie więcej niż jednego kodu towarowego i więcej niż jednej procedury oraz tylko jednego typu dokumentu. Możliwość dodania określonych kodów zależy od ustawionej w programie daty bieżącej.

Kody JPK_V7 uzupełnione na formularzu kategorii ogólnej nie są przenoszone na formularz dodanej do niej kategorii szczegółowej. Jeżeli użytkownik chce, aby kody JPK_V7 uzupełnione na formularzu kategorii ogólnej zostały przeniesione na wszystkie dodane do niej kategorie szczegółowe, może skorzystać w menu kontekstowym z operacji seryjnej Kopiuj kody JPK_V7 na podkategorie z poziomu listy kategorii. Opcja ta dostępna jest tylko dla kategorii ogólnych.

Stawki VAT (procedura OSS) – sekcja zawierająca tabelę z listą domyślnych stawek VAT dla poszczególnych krajów UE. Tabela zawiera takie informacje, jak: kod kraju, nazwa kraju i stawka VAT. Dla każdego kraju możliwe jest wskazanie tylko jednej stawki VAT przenoszonej na dokument z danej kategorii.

Dodatkowe pola związane z kategorią kosztów:

Odliczenia sposób odliczania podatku VAT na deklaracji VAT-7/JPK_V7. Odnosi się do zakupów opodatkowanych związanych ze sprzedażą opodatkowaną (Odliczenia: Tak), zakupów opodatkowanych związanych ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną (Odliczenia: Warunkowo) lub zakupów, od których nie należy się odliczenie VAT (Odliczenia: Nie). Wyboru sposobu odliczeń dokonuje się z rozwijalnej listy pomocniczej, przyciskiem .

Dotyczy wersji: 2019.1.1
Księguj w koszty – parametr widoczny w przypadku ustawionego rodzaju księgowości księga podatkowa. Posiada domyślnie ustawioną wartość 75%. Po zaznaczeniu parametru i wyborze na pozycji dokumentu w rejestrze VAT zakupu bądź ewidencji dodatkowej kosztów kategorii z zaznaczonym tym parametrem, w koszty zostanie zaksięgowana określona część kwoty. Parametr jest domyślnie niezaznaczony.

Podziel odliczenia – możliwość wpisania wartości procentowej odliczeń. Po wyborze tej kategorii na pozycji dokumentu w rejestrze VAT zakupów i zapisaniu wiersza, program podzieli tę pozycję na dwie. W pierwszej pozycji znajdzie się procent kwoty VAT (lub netto i VAT, w zależności od ustawień w Konfiguracji Firmy/ Księgowość/ Parametry) zgodnie z procentem odliczeń określonym na kategorii. Pozycja ta będzie miała odliczenia na TAK (w przypadku wybrania na formularzu kategorii wartości Odliczenia: TAK lub NIE) lub WARUNKOWO (w przypadku wybrania na formularzu kategorii wartości Odliczenia: WARUNKOWO). Reszta kwoty zostanie przeniesiona do drugiego wiersza z odliczeniami na NIE.

Rodzaj określa rodzaj zakupu (towary, inne, środki trwałe, usługi, środki transportu, nieruchomości, paliwo). Wyboru rodzaju zakupu dokonuje się ze rozwijalnej listy pomocniczej, przyciskiem . Opcja jest wykorzystywana podczas rozliczania deklaracji VAT-7/JPK_V7.

Dodatkowe pola związane z kategorią przychodów:

Rodzaj określa rodzaj sprzedaży (towary, usługi, środki transportu). Wyboru rodzaju sprzedaży dokonuje się z rozwijalnej listy pomocniczej, przyciskiem . Opcja jest wykorzystywana podczas rozliczania deklaracji VAT-7.

Fiskalny parametr ten służy do oznaczania sprzedaży zarejestrowanej w kasie fiskalnej.

Detal parametr ten służy do oznaczania nieudokumentowanej sprzedaży detalicznej, podlegającej rozliczeniu strukturą zakupów.

Na formularzu kategorii znajdują się pola Opis do banku, w które można wpisać definicje dla opisu do banku. Podczas definiowania opisu można posłużyć się makrami w oparciu, o które podstawiane są informacje z dokumentu.

Makra, które mogą być wykorzystywane podczas tworzenia opisu do banku na poleceniu przelewu to: 

  • @DOC – w pole Opis do banku wstawiany będzie numer obcy dokumentu. Jeśli dokument nie posiada numeru obcego w pole wstawiany będzie numer własny (nadany w programie)
  • @DATA – data dokumentu
  • @MC – miesiąc pobierany z daty dokumentu
  • @ROK – rok z daty dokumentu
  • @PD –poprzedni dzień (przed datą dokumentu)
  • @BD –data dokumentu (równoważny z @DATA)
  • @ND – następny dzień (po dacie dokumentu)
  • @PM – poprzedni miesiąc (w stosunku do daty wystawienia dokumentu)
  • @BM – bieżący miesiąc
  • @NM – następny miesiąc
  • @PK – poprzedni kwartał (w stosunku do daty wystawienia dokumentu)
  • @BK – bieżący kwartał
  • @NK – następny kwartał
  • @PR – poprzedni rok (w stosunku do daty wystawienia dokumentu)
  • @BR – bieżący rok
  • @NR – następny rok (równoważny z @ROK)
  • @OPISLP – pobiera opis z nagłówka listy z pola OPIS
  • @PodmiotId – przenosi Id podmiotu
  • @PodmiotTyp – przenosi typ podmiotu np: kontrahent, bank…
  • @ZdarzenieId – przenosi id zdarzenia, tylko w przypadku zmiany kategorii na zapisanym wcześniej zdarzeniu.
  • @PodmiotKod – przenosi kod podmiotu z pola domyślny płatnik
  • @KategoriaOpis – pobiera opis z kategorii, która na płatność przenosi się z nagłówka dokumentu
  • @PodmiotNazwa1 – pobiera pierwszą linię nazwy podmiotu, a w przypadku pracownika nazwisko
  • @PodmiotNazwa2 – pobiera drugą linię nazwy podmiotu, a w przypadku pracownika imię
  • @PodmiotNazwa3 – pobiera trzecią linię nazwy podmiotu
  • @DokumentyRozliczające – pobiera numery dokumentów z którymi dana płatność została rozliczona (Poszczególne numery oddzielane są spacjami. Jeżeli makro będzie wpisane na kategorii w kilku liniach opisu do banku, wówczas na płatności w kolejnych liniach opisu do banku będą widoczne kolejne numery dokumentów rozliczających.)


Opis pojawi się automatycznie w polu Opis do banku, jeśli na zdarzeniu wybrana zostanie kategoria, dla której zdefiniowano zawartość pola Opis do banku.

W Konfiguracji firmy /Kasa/Bank /Parametry dostępny jest także parametr Domyślny początek opisu do banku dla przelewów zwykłych.

Zaznaczenie parametru spowoduje, że wpisany w konfiguracji opis będzie przenoszony dla nowotworzonych płatności na zdarzenie w preliminarzu do pierwszej linii „Opis do Banku” dla przelewów zwykłych.

Jeżeli parametr nie będzie zaznaczony opis  zostanie pobrany z makr na kategorii bądź też w przypadku braku kategorii podpowiadać się będzie domyślnie: „Zapłata za” lub „Wynagrodzenie za”.

Eksportując przelewy zbiorczo dla poszczególnych podmiotów, powtarzająca się fraza np. „Zapłata za” do pliku przenosić się będzie tylko na początku, a po niej będą pojawiać się numery kolejnych dokumentów.

Segmenty księgowe

W celu usprawnienia i przyśpieszenia pracy przy księgowaniu dokumentów, na których określamy kategorię, w programie Comarch ERP Optima na Ogólne/ Kategorie sekcja Segmenty księgowe została dodana możliwość określenia segmentów księgowych: Konto Wn, Konto Ma. Z tego poziomu możemy dla poszczególnych segmentów przypisać całe konto (np. 700-01) lub jakiś jego fragment (np. 01), który jest związany konkretnie z daną kategorią (np. towar 1 zawsze księgowany jest na konto 700-01). Pozwoli to na ograniczenie liczby pozycji na schemacie. Jeżeli w planie kont nie będzie określonego konta program automatycznie założy go. W tym celu konieczne jest zaznaczenie parametru w Konfiguracji firmy/ Księgowość/ Parametry Automatyczne zakładanie kont analitycznych niesłownikowych, który domyślnie jest niezaznaczony.

Uwaga
Ten parametr pozwala tylko na automatyczne zakładanie kont analitycznych niesłownikowych. Nie zakłada kont syntetycznych (należy takie konto dodać z poziomu planu kont), a za automatyczne zakładanie kont słownikowych odpowiada inny parametr w konfiguracji.

Założone w ten sposób konto w swojej nazwie będzie miało numer konta.

Poniżej kilka przykładów, w jaki sposób można funkcję wykorzystać.

Mamy kilka towarów i przypisanych do nich kategorii,  na których określono następujące segmenty:

Przykład
TowarKategoriaSegment Ma
Towar 1T1700-01
Towar 2T2700-02
Towar 3T3700-03

Przykład
TowarKategoriaSegment Ma
Towar 1T101
Towar 2T202
Towar 3T303

W segmencie w przykładzie 2 użyliśmy jedynie fragmentu konta, jego ostatniego elementu, który w planie kont występuje na wielu kontach (np. 700-1-01, 701-1-01 itp.).

Schematy księgowe wykorzystujące segmenty księgowe.

Kreatory schematów zostały wyposażone w następujące makra pozwalające na skorzystanie z segmentów księgowych:

@KatNagKontoWn – konto po stronie Wn, które zostało przypisane na kategorii, która została użyta w nagłówku księgowanego dokumentu,

@KatNagKontoMa - konto po stronie Ma, które zostało przypisane na kategorii, która została użyta w nagłówku księgowanego dokumentu,

@KatElemKontoWn - konto po stronie Wn, które zostało przypisane na kategorii, która została użyta na pozycji księgowanego dokumentu,

@KatElemKontoMa - konto po stronie Ma, które zostało przypisane na kategorii, która została użyta na pozycji księgowanego dokumentu.

Korzystając z makr możemy stworzyć schematy, który dzięki temu znacznie się uproszczą:

Dla przykładu 1.

Konto WnKonto MaSłownikKwotaWarunek
201 Podmioty@brutto 
 221 @vat 
 @KatElemKontoMa @netto 

Dla przykładu 2.

Konto WnKonto MaSłownikKwotaWarunek
201 Podmioty@brutto 
 221 @vat 
 ‘700-1-‘+@KatElemKontoMa @netto 

Schematy pozwolą na zaksięgowanie wartości brutto na konto kontrahenta, kwoty VAT na konto rozrachunków z tytułu VAT, a kwota netto zostanie zaksięgowana w zależności od użytej na dokumencie kategorii.

Jeśli mamy następująco fakturę w rejestrze VAT:

KategoriaStawkaNettoVATBrutto
T122%1 000,002201 220,00
T222%2 000,004402 440,00
T322%3 000,006603 660,00

to zostanie ona rozksięgowana następująco:

Księgowanie schematem 1.

Konto WnKonto MaKwota
201 7 320,00
 2211 320,00
 700-011 000,00
 700-022 000,00
 700-033 000,00

Księgowanie schematem 2.

Konto WnKonto MaKwota
201 7 320,00
 2211 320,00
 700-1-011 000,00
 700-1-022 000,00
 700-1-033 000,00

[/su_list]

 




Lista kategorii

Lista kategorii może zostać wyświetlona przez wywołanie z menu funkcji Ogólne/ Kategorie.

Kategorie są prezentowane w formie standardowego drzewa.

  • Kategorie ogólne – na liście wyświetlane są w postaci wyrównanej do lewej krawędzi listy. Kategorie ogólne mogą grupować w sobie podlisty kategorii szczegółowych.
  • Kategorie szczegółowe – zawsze należą do pewnej kategorii ogólnej.

Kategorie na liście uporządkowane są wg następującej zasady: Kategorie ogólne uporządkowane są alfabetycznie wg kodu. Kategorie szczegółowe uporządkowane są alfabetycznie wg kodu w ramach kategorii ogólnej.

Ponadto kategorie dzielą się na dwa podstawowe typy:

  • Kategorie kosztów – dotyczące zapisów związanych z kosztami, jak np. rejestr zakupów VAT, lista wynagrodzeń itp.
  • Kategorie przychodów – dotyczące zapisów związanych z przychodami, jak np. faktury sprzedaży, przychody z lokat bankowych ….

Należy podkreślić, że kategorie przychodów i kosztów są zupełnie równoprawne, a podział na dwa typy wynika z faktu, że dla każdego z tych typów kategorii definiowane są różne parametry domyślne.

W efekcie lista przyjmuje wygląd dwupoziomowego drzewa, na którym uwidocznione są Kod kategorii oraz jej Opis.

Lista posiada następujące przyciski i pola pozwalające na przeszukiwanie listy oraz dodawanie, zmianę i usuwanie kategorii z listy:

Lokator – w celu znalezienia na liście kategorii ogólnej wraz ze wszystkimi podrzędnymi kategoriami szczegółowymi, należy kod poszukiwanej kategorii ogólnej wpisać z klawiatury. Wpisywany ciąg znaków (poszukiwany kod) będzie pojawiał się w nagłówku listy, pod nazwą kolumny Kod.

Tylko ogólne – włączenie tego parametru zawęża wyświetlaną listę wyłącznie do kategorii ogólnych (bez rozwiniętego poziomu kategorii szczegółowych).

Pokazuj nieaktywne – włączenie tego parametru pozwala na wyświetlenie na liście dodatkowo kategorii nieaktywnych. Takie kategorie na liście wyświetlane są w kolorze szarym.

Typ – pozwala na wyświetlenie listy kategorii przychodów lub kosztów. Wyboru typu kategorii dokonuje się poprzez wybór ze spuszczanej listy pomocniczej (ang. drop-down).

Zwiń wszystko, Rozwiń wszystko – przycisk umożliwia rozwinięcie listy kategorii (widoczne będą zarówno kategorie ogólne jaki i szczegółowe) lub zwinięcie listy kategorii do kategorii ogólnej.

dodaj kategorie ogólną – przycisk służy do dodawania kategorii na poziomie kategorii ogólnej. Dodania kategorii ogólnej można dokonać również klawiszami <SHIFT>+<INSERT>. Dodanie kategorii ogólnej może być realizowane również w trybie kopiowania, przez wciśnięcie przycisku Dodaj kategorie ogólną wraz z klawiszem <CTRL> lub przez kombinację klawiszy <CTRL>+<INSERT>.

 – dodaj kategorie szczegółową <INSERT> – przycisk służy do dodawania kategorii na poziomie kategorii szczegółowej. Kategoria szczegółowa zostanie dodana do aktualnie wybranej kategorii ogólnej. Dodanie kategorii szczegółowej może być realizowane również w trybie kopiowania, przez wciśnięcie przycisku Dodaj kategorie szczegółową wraz z klawiszem <CTRL> lub przez kombinację klawiszy <CTRL>+<INSERT>.

 Zmień – przycisk otwiera formularz kategorii – <CTRL>+<ENTER>. Na formularzu możemy zobaczyć szczegółowe dane kategorii, jak również dokonać ich zmiany.

 Usuń <DEL> – przycisk usuwa kategorię z listy, przy czym, jeżeli kategoria jest wprowadzona na dowolnym dokumencie, wówczas usunięcie takiej kategorii nie jest możliwe. Jeżeli kasujemy kategorię ogólną, wówczas zostaną skasowane również wszystkie kategorie szczegółowe, podrzędne wobec tej kategorii ogólnej.

 Wybierz <ENTER> – przycisk ten jest widoczny tylko, jeżeli lista kategorii została otwarta w trybie wyboru, tzn. została wywołana jako lista pomocnicza, np. przy określaniu kategorii dla pozycji w cenniku. Powoduje on wybranie podświetlonej kategorii i wprowadzenie jej do procedury wywołującej listę pomocniczą.

Lista kategorii

Lista kategorii

Funkcje Dodaj kategorię ogólną, Dodaj kategorię szczegółową, Zmień, Usuń, Wybierz są również dostępne w menu kontekstowym (uruchamianym poprzez jednokrotne kliknięcie prawym klawiszem myszy na wybranej kategorii).




Formularz kalendarza

Formularz Kalendarza – zakładka [Ogólne]

Formularz kalendarza – zakładka Ogólne

Nazwa, Akronim, Wymiar etatu

Etap pierwszy konfiguracji kalendarza rozpoczyna się od podania jego nazwy (maksymalnie 40 znaków), akronimu (skrótu, maksymalnie 12 znaków) oraz ewentualnego opisu (maksymalnie 80 znaków).

Ten sam kalendarz wykorzystywany może być przez wielu pracowników. Pracownicy rozliczani według tego samego kalendarza, mogą między sobą różnić się między innymi wymiarem etatu. I tak:

Uwzględniaj wymiar etatu – zaznaczenie pola spowoduje, że dla poszczególnych osób teoretyczny czas pracy zostanie ustalony jako iloczyn normy czasu pracy według kalendarza i wymiar etatu

Uwzględniaj wymiar etatu – odznaczony, gdy dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy Użytkownik zaplanuje indywidualny kalendarz.

Przykład
Pracownik zatrudniony na 1/2 etatu pracuje codziennie 4 godziny – wybieramy typowy kalendarz i zaznaczamy uwzględnienie wymiaru etatu.

Przykład
Pracownik zatrudniony na 1/2 etatu pracuje co drugi dzień 8 godzin – definiujemy indywidualny kalendarz (co drugi dzień 8 godzin) i nie zaznaczamy Uwzględniaj wymiaru etatu.

Gdyby w takiej sytuacji zaznaczyć parametr pracownik przebywałby w zakładzie pracy połowę przewidzianej dla niego normy – co drugi dzień (wynika z indywidualnej definicji kalendarza) przychodziłby na 4 godziny (wynika z uwzględnienia wymiaru etatu).

Modyfikowanie planu pracy przez nieobecność – zaznaczenie parametru powoduje przywrócenie standardowych stref czasu pracy (czas pracy podstawowy) w dniach nieobecności. Parametr należy ustawić przed wprowadzeniem nieobecności.

Na formularzu znajduje się parametr Nieaktywny. Zaznaczenie tego pola oznacza, że Kalendarz nie jest już używany i można w ten sposób go ukryć na liście Kalendarze, dostępnej na formularzu danych kadrowych pracownika (zakładka [Etat]).

Nadgodziny / godziny nocne

Liczba nadgodzin w programie ustalana może zostać na dwa sposoby:

  • Liczbę nadgodzin ustali program poprzez porównanie kalendarza nominalnego (planu pracy) z  zapisami o  obecnościach i nieobecnościach, które wprowadzi się w kalendarzu (czas pracy). Rozliczenie wynagrodzenia za pracę w nadgodzinach i odpowiednich dopłat odbywa się automatycznie. W tym przypadku dla poprawnego ustalenia liczby nadgodzin konieczna jest odpowiadająca rzeczywistości definicja kalendarza i szczegółowa, wprowadzona do programu informacja o czasie pracy (dzień po dniu).
  • Liczba nadgodzin wprowadzana zostanie bezpośrednio przez użytkownika systemu. Ten sposób związany jest z ewidencją czasu pracy według zestawienia. Pozwala on znacznie zyskać na czasie, gdyż na zestawieniu sumarycznie odnotowuje się czas przepracowany w podanym okresie oraz czas przepracowanych nadgodzin. Niestety rozwiązanie to ma jedną istotną wadę – utracimy możliwość drukowania z poziomu programu szczegółowej ewidencji czasu pracy. Decyzja należy do użytkownika.

Użytkownik powinien również podjąć decyzję, czy decyduje się sam rozliczać nadgodziny, czy chce, aby program to robił. Służą temu opisane poniżej parametry.

Rozliczaj nadgodziny – zaznaczenie parametru jest równoznaczne z rozliczaniem nadgodzin przez program, natomiast gdy użytkownik decyduje się sam rozliczać nadgodziny parametr należy odznaczyć. Program ograniczy automatycznie dostęp do pozostałych pól związanych z rozliczaniem nadgodzin.

Licz standardowe dopłaty do nadgodzin – parametr zaznaczony – program naliczy należne dopłaty do nadgodzin (50%, 100%) stosownie do obowiązujących przepisów. W nowych bazach pole to jest automatycznie zaznaczone i pozostaje aktywne tylko przy jednocześnie zaznaczonym parametrze Rozliczaj nadgodziny. W przypadku pozostawienia odznaczonego parametru istnieje możliwość zdefiniowania dopłat do nadgodzin za pomocą algorytmu 12 i funkcji: Nadgodz(), Nadgodz50(), Nadgodz100() – opcja dostępna w module Comarch ERP Optima Płace i Kadry Plus.

Licz standardowe wynagrodzenie powyżej/poniżej normy – parametr decydujący o naliczaniu wynagrodzenia powyżej/poniżej normy.

Zaznaczenie parametru w kalendarzu spowoduje, że w wypłacie dla pracownika rozliczanego według tego kalendarza będą liczone kwoty wynagrodzenia powyżej/poniżej normy. Odznaczenie natomiast oznacza, że nie będą w wypłacie liczone kwoty wynagrodzenia powyżej/poniżej normy. Pozwoli to na uniknięcie dublowania rozliczeń w przypadku stosowania w bazie własnych, zdefiniowanych wzorami typów wypłat za czas powyżej/poniżej normy.

Dodatkowo parametrem Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy liczone jako oddzielny element (Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Parametry) użytkownik zadecyduje, czy wynagrodzenie powyżej/poniżej normy ma być odrębnym składnikiem na wypłacie, czy elementem zsumowanym w pozycji wynagrodzenie zasadnicze.

Liczenie wynagrodzenia powyżej/poniżej normy jako odrębnego elementu ma istotne znaczenie przy wyliczeniu podstawy urlopowej dla pracownika zatrudnionego na stawkę miesięczną. Gdy „powyżej normy” jest częścią wynagrodzenia zasadniczego miesięcznego – to nie jest wliczany do podstawy urlopowej. Gdy ”powyżej normy” oraz „poniżej normy” są naliczane jako oddzielne elementy wypłaty są uwzględniane w podstawie urlopowej jako średnia z 3 miesięcy po zaznaczeniu parametrów Oddzielnie wypłacone ‘powyżej normy’ wliczane do podstawy urlopu/ekwiwalentu oraz Oddzielnie wypłacone ‘poniżej normy’ wliczane do podstawy urlopu/ekwiwalentu (Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Parametry).

Zależnie od ustawienia parametrów Licz standardowe wynagrodzenie powyżej/poniżej normy oraz Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy liczone jako oddzielny element będzie to oznaczać:

[√] Licz standardowe wynagrodzenie powyżej/poniżej normy
(Konfiguracja/Firma/Płace/Kalendarze )
Program będzie naliczał składniki:
- „wynagr. zasad. powyżej normy”,
- „wynagr. zasad. poniżej normy”
i zależne od ustawienia parametru Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy
liczone jako oddzielny element zsumuje z wynagrodzeniem zasadniczym w jednej pozycji, lub nie.

[ √ ] Licz standardowe wynagrodzenie powyżej/poniżej normy
(Konfiguracja/Firma/Płace/Kalendarze )
[ √ ] Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy liczone jako oddzielny element
(Konfiguracji/Firma/Płace/Parametry)
W wypłacie pracownika będą generowane składniki:
- „wynagr. zasad. powyżej normy”,
- „wynagr. zasad. poniżej normy”
jako oddzielne elementy wypłaty
[ √ ] Licz standardowe wynagrodzenie powyżej/poniżej normy
(Konfiguracja/Firma/Płace/Kalendarze)
[ √ ] Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy liczone jako oddzielny element
(Konfiguracji/Firma/Płace/Parametry)
W wypłacie nie będą w ogóle pojawiać się składniki:
- „wynagr. zasad. powyżej normy”,
- „wynagr. zasad. poniżej normy”

Licz standardowe dopłaty do godzin nocnych – zaznaczenie powoduje, że za każdą godzinę pracy w nocy poza normalnym wynagrodzeniem naliczane zostaną dopłaty w wysokości określonej przez użytkownika w Konfiguracji Firmy/ Płace / Konfiguracja kalendarzy (pola: % wynagrodzenie za pracę w nocy, minimalna płaca/stawka zaszeregowania) lub na formularzu kalendarza. Odznaczony parametr spowoduje, że za każdą godzinę pracy w nocy będzie przysługiwać tylko normalne wynagrodzenie.

Norma (czasu pracy)

Zgodnie z Kodeksem pracy czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie przekraczającym 4 miesięcy, z zastrzeżeniem przepisów art. 1294 i art. 132 § 2 i 4 oraz art.142. i takimi też wartościami inicjują się w programie:

  • Norma dobowa (wymiar) – podpowiada się 8:00. Zmienna ta oznacza, ilość godzin pracy powyżej których naliczane będą nadgodziny w dni robocze, jeśli rozliczanie kalendarza będzie ustalone według normy dobowej i średniotygodniowej. Norma dobowa jest brana także do ustalenia nadgodzin w dni wolne od pracy oraz świąteczne.
  • Norma średniotygodniowa – użytkownik ma możliwość modyfikowania wymienionej normy. W szczególności modyfikacja przyjętych norm czasu pracy może odbywać się poprzez zapisanie ich bezpośrednio w kalendarzu.
  • Norma zgodna z planem pracy – po zaznaczeniu parametru za normę czasu pracy przyjmowany będzie czas odczytany z nominalnego kalendarza (planu pracy).

Uwaga
Osoby niepełnosprawne (stopień znaczny i umiarkowany) obowiązuje inna norma czasu pracy. Czas pracy nie może przekroczyć 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Tak ustalony wymiar czasu pracy obowiązuje pracownika od dnia następującego po przedłożeniu pracodawcy orzeczenia o niepełnosprawności. Dla takich osób należy zdefiniować w konfiguracji indywidualny kalendarz normatywny.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. O rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Z 1997 r. Nr 123, poz. 776).

Z uwzględnieniem przedłużonych dobowych wymiarów z planu pracy (równoważny czas pracy) – parametr domyślnie nie jest zaznaczony. Odznaczenie pola Norma zgodna z planem pracy powoduje uaktywnienie normy dobowej (8h) i tygodniowej (40h) oraz tego parametru, ale bez automatycznego zaznaczenia. Użytkownik sam decyduje o jego zaznaczeniu.

W niektórych systemach czasu pracy dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru ponad 8h (np. W równoważnym systemie czasu pracy, w systemie skróconego tygodnia pracy, czy w systemie pracy weekendowej). Wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy (ponad 8h) powinno być rekompensowane skróceniem dobowego wymiaru czasu pracy (poniżej 8h) w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy. W takich sytuacjach, parametr ten powinien być zaznaczony, co spowoduje inny  sposób naliczania nadgodzin dobowychuwzględnieniem przedłużonych dobowych wymiarów czasu pracy określonych w planie pracy pracownika (w stosunku do normy dobowej określonej w definicji kalendarza), co pośrednio wpłynie na wyliczenie nadgodzin wynikających z przekroczenia normy średniotygodniowej (nadgodziny dobowe  nie są uwzględniane w sprawdzaniu, czy doszło do przekroczenia normy).

Po zaznaczeniu tego parametru, praca w godzinach nadliczbowych dobowych będzie liczona następująco:

  • W dniach pracy – program będzie sprawdzał oprócz normy dobowej określonej w definicji kalendarza (np. 8h) również dobowy wymiar czasu pracy ustalony w planie pracy (grafiku) pracownika . W dniach przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy (np. 12h) – nadgodziny dobowe wystąpią po przekroczeniu tego wymiaru (czyli po 12h).  Natomiast w dniach skróconego dobowego wymiaru czasu pracy (np. 6h)  – nadgodziny dobowe wystąpią po przekroczeniu dobowej normy czasu pracy określonej w definicji kalendarza, czyli po przekroczeniu 8h.
  • W dniach wolnych od pracy (nieświątecznych, które nie są ustalone jako wolne w zamian za pracę w niedzielę lub święto) – program będzie sprawdzał tylko normę dobową określoną w definicji kalendarza (np. 8h), czyli czas pracy po przekroczeniu tej normy będzie zaliczany do nadgodzin dobowych. Natomiast czas przepracowany w obrębie (do) normy dobowej będzie uwzględniany w algorytmie sprawdzania przekroczenia normy średniotygodniowej.
  • dniu świątecznym – program będzie sprawdzał normę dobową określoną w definicji kalendarza (np. 8h), czyli czas pracy po przekroczeniu tej normy będzie zaliczany do nadgodzin dobowych. Natomiast czas przepracowany w obrębie (do) normy dobowej będzie uwzględniany w algorytmie sprawdzania przekroczenia normy średniotygodniowej.

Przykład
Pracownika obowiązuje norma dobowa – 8h, średniotygodniowa – 40h. Pracownik ten pracuje w systemie równoważnego czasu pracy, świadczy pracę wg rozkładu przewidującego pracę:

PoniedziałekWtorekŚrodaCzwartekPiątekSobotaNiedziela (święto)
12hwolne12h10h6hwolnewolne

Godzinami nadliczbowymi z tytułu przekroczenia dobowej normy (wymiaru) czasu pracy będzie:

w poniedziałek i środę (wymiar dobowy 12h) – praca ponad 12h (wymiar dobowy)

w czwartek (wymiar dobowy 10h) – praca ponad 10h (wymiar dobowy)

piątek (wymiar dobowy 6h) – praca ponad 8h (norma dobowa)

we wtorek i sobotę (dni wolne) – praca ponad 8h (norma dobowa)

w niedzielę (święto) – czas przepracowany powyżej normy dobowej zaliczany jest do nadgodzin dobowych.

Natomiast praca wykonywana w piątek od 6 do 8 godziny (2h ponad zaplanowany wymiar 6h do normy dobowej  8h) oraz w sobotę i niedzielę do 8 godzin (do normy dobowej) będzie uwzględniana przy sprawdzaniu, czy doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej.

Z uwzględnieniem standardowych świąt – parametr wpływa na wyliczenie normy do nadgodzin. Działanie parametru:

  • Zaznaczony – norma do nadgodzin jest pomniejszana o standardowe święta zaszyte w programie przypadające w okresie rozliczeniowym, niezależnie od tego czy zostały naniesione w kalendarzu,
  • Niezaznaczony – norma jest pomniejszana tylko o święta naniesione w planie pracy w dniach innych niż niedziela w okresie rozliczeniowym określonym w definicji kalendarza.

Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe – parametr umożliwia podział dopłat do nadgodzin na doboweśredniotygodniowe. Działanie parametru:

  • Zaznaczony – w przypadku okresu rozliczeniowego dłuższego niż miesiąc dopłaty do nadgodzin dobowych są naliczane w miesiącu wystąpienia nadgodzin, natomiast dopłaty do nadgodzin średniotygodniowych na koniec okresu rozliczeniowego. Jako rozliczenie nadgodzin w wypłacie generują się standardowe typy wypłat: Dopłata do nadgodzin dobowych 50%, Dopłata do nadgodzin dobowych 100%, Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100%.
  • Niezaznaczony (domyślne ustawienie) – dopłaty do nadgodzin są naliczane w wypłacie za ostatni miesiąc okresu rozliczeniowego. Jako rozliczenie generują się standardowe elementy Dopłaty do nadgodzin 50%, Dopłaty do nadgodzin 100%.

Dotyczy wersji: 2018.2.1

Dla kalendarza, w którym jest zaznaczony parametr ‘Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe’, są dostępne opcje, dedykowane dla takiego kalendarza: Tylko średniotygodniowe,Średniotygodniowe, dobowe 100%,50%, Średniotygodniowe, dobowe 50%, 100%.

Opcje bilansowania, dostępne przy ustawieniu podziału nadgodzin na dobowe i średniotygodniowe, przy rozliczaniu nadgodzin w wypłatach, działają następująco:

  • Tylko średniotygodniowe – nadgodziny dobowe nigdy nie są bilansowane, a na koniec okresu rozliczeniowego niedogodziny z całego okresu rozliczeniowego są bilansowane nadgodzinami średniotygodniowymi, jeśli liczba nadgodzin średniotygodniowych jest wystarczająca do zbilansowania wszystkich niedogodzin,
  • Średniotygodniowe, dobowe 100%, 50% – domyślnie bilansowanie następuje a koniec okresu rozliczeniowego z nadgodzin średniotygodniowych, ale jeśli odnotowano niedogodziny w miesiącu, w którym są odnotowane również nadgodziny dobowe i równocześnie ilość odnotowanych od początku okresu rozliczeniowego nadgodzin średniotygodniowych jest niewystarczająca do zbilansowania wszystkich odnotowanych niedogodzin, to nastąpi zbilansowanie tych ‘brakujących’ niedogodzin nadgodzinami dobowymi 100% wypłacanymi w danym miesiącu, a jeśli tych nadgodzin dobowych 100% również nie wystarczy, to reszta ‘braków’ zostanie zbilansowana nadgodzinami dobowymi 50%, przy czym bilansowanie nadgodzinami dobowymi dotyczy tylko odnotowanych ‘niedogodzin’, nie są ten sposób natomiast być bilansowane nieobecności nieusprawiedliwione (NN-ki),
  • Średniotygodniowe, dobowe 50%, 100% – domyślnie bilansowanie nastąpi a koniec okresu rozliczeniowego z nadgodzin średniotygodniowych, ale jeśli odnotowano niedogodziny w miesiącu, w którym są odnotowane również nadgodziny dobowe i równocześnie ilość odnotowanych od początku okresu rozliczeniowego nadgodzin średniotygodniowych jest niewystarczająca do zbilansowania wszystkich odnotowanych niedogodzin, to nastąpi bilansowanie tych ‘brakujących’ niedogodzin nadgodzinami dobowymi 50% wypłacanymi w danym miesiącu, a jeśli tych nadgodzin dobowych0% również nie wystarczy, to reszta ‘braków’ zostanie zbilansowana nadgodzinami dobowymi 100%, tu również nie wystąpi bilansowanie nadgodzinami dobowymi nieobecności typu NN.

Dla kalendarza, w którym jest niezaznaczony parametr ‘Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe’, są dostępne opcje, dedykowane dla takiego kalendarza:

  • Nie bilansuj – godziny poniżej i powyżej normy nie zostaną w ogóle zbilansowane,
  • 100%, 50% – dla uzupełnienia normy pomniejszonej o nieobecności program w pierwszej kolejności wykorzysta teoretyczne „100” przysługujące za pracę w dni wolne, niedziele i święta, a jeżeli ich nie starczy sięgnie po „50”,
  • 50%, 100% – dla uzupełnienia normy program w pierwszej kolejności wykorzysta teoretyczne „50” przysługujące wyłącznie za pracę poza dniami wolnymi, a jeżeli ich nie starczy sięgnie po „100” (odwrotnie niż algorytm: 100%, 50%).

Przykład
Założenie – norma tygodniowa wynosi 40 godzin. W kolejnych dniach tygodnia pracownik przepracował:

Pon. Wt. Śr. Czw. Pt. Sob. Niedz.
Norma wg kalendarza 8:00 8:00 8:00 8:00 8:00 0:00 0:00
Rzeczywisty czas pracy 4:00 12:00 8:00 8:00 8:00 1:00 2:00

Teoretycznie, rozpatrując nadgodziny w systemie dobowym, pracownik przepracował:

Pon. Wt. Śr. Czw. Pt. Sob. Niedz.
Poniżej normy – 4:00
„50” 4:00
„100” 1:00 2:00

Praca w dni wolne i niedziele potraktowana została jako „100”. W rozpatrywanym okresie pracownik nie przepracował 4 godzin w normalnym czasie pracy (są godziny poniżej normy). Należy więc w pierwszej kolejności uzupełnić 40-godzinną normę tygodniową o te poniżej normy. To uzupełnienie może odbyć się na jeden z wymienionych powyżej sposobów. W podanym przykładzie algorytm bilansowania nadgodzin w rozliczanym okresie został ustawiony z opcją 50%, 100%.

W normalnym wynagrodzeniu zostanie uwzględniona norma 40 godzin – 4 godziny poniżej normy + 7 godzin powyżej normy (40h – 4h  + 7h=43h). Pracownik otrzyma za czas przepracowany powyżej normy:

za jedną godzinę „100”  – za pracę w sobotę

dwie godziny „100” – za pracę w niedzielę.

Rozliczenie (Konfiguracja okresu rozliczeniowego) – funkcjonalność dostępna dla użytkowników posiadających moduł Płace i Kadry Plus.

W module tym program domyślnie przyjmuje rozliczenie nadgodzin co 1 miesiąc, czyli wypłata nadgodzin następuje w miesiącu, w którym one wystąpiły. Długość okresu rozliczeniowego podaje się w miesiącach. Kodeks pracy dopuszcza stosowanie 6-miesięcznego okresu rozliczeniowego nadgodzin oraz, w uzasadnionych sytuacjach, pozwala wydłużyć go do 12 miesięcy. Za określenie okresu rozliczeniowego odpowiada parametr Rozliczenie Co, który przyjmuje wartości z zakresu 0 – 12.

Rozliczenie z przesunięciem dotyczy okresów co najmniej 2 miesięcznych. Jest to przesunięcie okresu rozliczania nadgodzin względem początku roku:

  • 0 miesięcy – pierwszy okres rozliczeniowy w roku rozpoczyna się w styczniu,
  • 1 miesiąc – pierwszy okres rozliczeniowy w roku rozpoczyna się w lutym (jest przesunięty o 1 miesiąc względem stycznia)
  • 2 miesiące – pierwszy okres rozliczeniowy w roku rozpoczyna się w marcu (jest przesunięty o 2 miesiące względem stycznia, dotyczy okresów rozliczeniowych co najmniej 3 miesięcznych).

Rozliczenie z opóźnieniem – oznacza przesunięcie wypłat nadgodzin względem ostatniego dnia okresu rozliczeniowego. Oznacza, co ile miesięcy będą rozliczane nadgodziny.

  • 0 miesięcy – rozliczenie nadgodzin następuje w ostatnim miesiącu okresu rozliczeniowego
  • 1 miesiąc – rozliczenie następuje w pierwszym miesiącu po zakończeniu okresu rozliczeniowego (okres rozliczeniowy styczeń – marzec zostanie rozliczony w kwietniu).

Dopłaty do nadgodzin rozliczane są zgodnie z ustawieniami zadeklarowanymi w kalendarzu. Przy wyliczaniu dopłat program bierze pod uwagę stawkę zaszeregowania pracownika z miesiąca, w którym następuje rozliczenie. Brane są pod uwagę również inne składniki, jeśli w ustawieniu tych typów wypłat zaznaczony jest parametr Uwzględniaj przy dopłatach za nadgodziny (Konfiguracja/ Płace/ Typy wypłat/ Szczegółowe).

Przykład
Pracownik rozliczany wg kalendarza i zmiana. W kalendarzu zadeklarowano okres rozliczeniowy równy 3 miesiące, z jednomiesięcznym przesunięciem oraz jednomiesięcznym opóźnieniem. Dopłata do nadgodzin będzie realizowana w następujący sposób:

  • za okres luty – kwiecień wypłata w maju
  • za okres maj – lipiec wypłata w sierpniu
  • za okres sierpień – październik wypłata w listopadzie
  • za okres listopad – styczeń wypłata w lutym.

Stawka zaszeregowania pracownika wynosiła 2500,00 zł, w miesiącu sierpniu miała miejsce podwyżka na 3000,00 zł. Norma w sierpniu to 168 godzin. W wypłacie realizowanej za sierpień następuje rozliczenia nadgodzin (05-07), dopłaty do nadgodzin liczone są według stawki obowiązującej w sierpniu czyli 3000,00 zł./168 godzin.

 

Dopłaty do godzin nocnych

Poniższe ustawienia dotyczące naliczania dopłat do godzin nocnych, odnoszą się tylko do pracowników, którzy są rozliczani według danego kalendarza.

Ręczna edycja parametrów związanych z dopłatami do godzin nocnych – zaznaczenie parametru powoduje, że dopłaty do godzin nocnych naliczane są zgodnie z ustawieniami zawartymi na formularzu kalendarza. Jeśli parametr nie jest zaznaczony dopłata do godzin nocnych naliczana jest według ustawień dostępnych na zakładce [Konfiguracja kalendarzy]. Po zaznaczeniu tego parametru aktywne stają się pozostałe parametry dotyczące naliczania dopłat do godzin nocnych. Domyślnie podpowiadają się takie wartości jak te w Konfiguracji kalendarzy, ale użytkownik może je edytować.

Od godziny – Do godziny – w tych polach należy ustawić porę nocną obowiązującą pracowników rozliczanych wg tego kalendarza.

Limit godzin nocnych – maksymalna liczba godzin przypadających w porze nocnej, za którą pracownikowi przysługuje dopłata za pracę w nocy.

Dopłata do godzin nocnych liczona od i Procent wynagrodzenia za pracę w nocy – dla dopłat do godzin nocnych należy określić procent i wskazać czy ma być liczona od minimalnej płacy, czy od stawki zaszeregowania pracownika.

Dopłata do godzin nocnych liczona zgodnie z norma k.p. art. 130 – zaznaczenie parametru powoduje, że dopłata do godzin nocnych naliczana jest w oparciu o normę czasu pracy wynikającą z art. 130 k.p. Jeśli parametr nie jest zaznaczony to przy wyliczeniu stosowana jest norma czasu pracy wynikająca z planu pracy pracownika.

Dodatkowo w gałęzi Zaokrąglenia (Konfiguracja/Firma/Płace/Zaokrąglenia) można ustawić sposób zaokrąglania dopłat za pracę w nocy. Można ustawić zaokrąglenie wartości końcowej dopłaty lub stawki za 1 godzinę i precyzję, która domyślnie jest ustawiona na 0.10zł (czyli liczenie z dokładnością do 1 grosza).

Konfiguracja firmy/Płace/Kalendarze (fragment)

Wynagrodzenie za nadgodziny

Poniższe ustawienia dotyczące naliczania dopłat do nadgodzin, odnoszą się tylko do pracowników, którzy są rozliczani według danego kalendarza.

Ręczna edycja parametrów związanych z dopłatami do nadgodzin – zaznaczenie parametru powoduje, że dopłaty do nadgodzin naliczane są zgodnie z ustawieniami zawartymi na formularzu kalendarza. Domyślnie po zaznaczeniu parametru podpowiadają się ustawienia dotyczące procentu dopłat do nadgodzin z Konfiguracji kalendarzy, ale podlegają one edycji przez użytkownika. Jeśli parametr nie jest zaznaczony, dopłaty do nadgodzin są liczone zgodnie z ustawieniami dotyczącymi nadgodzin znajdującymi się w Konfiguracji kalendarzy z uwzględnieniem normy z planu pracy pracownika. Jeśli na kalendarzu zaznaczony jest parametr Ręczna edycja parametrów związanych z dopłatami do nadgodzin ustawienia dotyczące naliczania dopłat do nadgodzin są przenoszone między bazami podczas importu kalendarzy wykonanego z poziomu Narzędzia/ Importy/ Import z innej bazy danych. Po zaznaczeniu tego parametru aktywne stają się pozostałe parametry dotyczące naliczania dopłat do nadgodzin:

Procent dopłat ‘50’ – określenie procentu dopłat za nadgodziny standardowo naliczanych jako 50%,

Procent dopłat ‘100’ – określenie procentu dopłat za nadgodziny standardowo naliczanych jako 100%,

Dopłaty do nadgodzin liczone zgodnie z normą k.p. art. 130 – zaznaczenie parametru powoduje, że stawka dopłaty za jedną nadgodzinę liczona z wynagrodzenia zasadniczego w stawce miesięcznej, liczona jest w oparciu o normę czasu pracy wynikającą z art. 130 k.p. Jeśli parametr nie jest zaznaczony, to przy wyliczeniu stosowana jest norma czasu pracy wynikająca z planu pracy pracownika. W przypadku okresu rozliczeniowego dłuższego niż miesiąc, stawka dopłaty za jedną nadgodzinę będzie wyliczona w zależności od ustawienia parametru, według normy czasu pracy wynikającej z planu pracy pracownika lub normy kodeksowej za ostatni miesiąc okresu rozliczeniowego.

Wynagrodzenie zasad. powyżej/poniżej normy liczone zgodnie z normą k.p. art. 130-zaznaczenie parametru powoduje, że stawka wynagrodzenia zasad. powyżej/poniżej normy za jedną nadgodzinę/ niedogodzinę liczona jest w oparciu o normę czasu pracy wynikającą z art. 130 k.p. Jeśli parametr nie jest zaznaczony, to przy wyliczeniu stosowana jest norma czasu pracy wynikająca z planu pracy pracownika.

Dodatkowo w gałęzi Zaokrąglenia (Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Zaokrąglenia) w części Zaokrąglenia dopłat do godzin nocnych i nadgodzin można ustawić sposób zaokrąglania dopłat do nadgodzin. Można ustawić zaokrąglenie wartości końcowej dopłat lub stawki za 1 godzinę i precyzję, która domyślnie jest ustawiona na 0.01 zł (czyli liczenie z dokładnością do 1 grosza).

Konfiguracja firmy/Płace/Kalendarze (fragment)

Mając zdefiniowane normy czasu pracy i podstawowe parametry okresu rozliczeniowego można przystąpić do bezpośredniego tworzenia kalendarza. W  tym celu należy wybrać zakładkę [Kalendarz].

Formularz Kalendarza – zakładka [Kalendarz]

Dni, które powinny zostać zdefiniowane, oznaczone są w kalendarzu symbolem czerwonego krzyżyka- .

Rys 29. Fragment kalendarza przed zdefiniowaniem

W celu wypełnienia kalendarza serią dni należy użyć przycisku  Wstaw serię. Na ekranie pojawi się arkusz Wstawianie serii podzielony na dwie zakładki:

Zakładka [Ustawienia] – należy podać okres, w którym ma być zdefiniowany kalendarz. Datę „od” wpisuje się w polu Od dnia. Datę „do” definiowanego okresu można podać na dwa sposoby:

  • zaznaczając pole Do dnia, program umożliwi bezpośrednie wpisanie daty „do”,
  • zaznaczając pole Powtórzenia, program automatycznie poda datę „do” na podstawie wprowadzonej liczby powtórzeń, gdyż seria nanoszona jest zawsze w całości.

Ponadto należy ustalić, czy w czasie nanoszenia serii podlegają modyfikacji zdefiniowane już dni, niedziele i święta oraz dni wolne. Jest to istotne w przypadku zdefiniowania serii, która ustawia w niedziele, święta, dni wolne – dni pracy. Konieczne jest wtedy wyłączenie standardowo zaznaczonych opcji pozostawienia bez zmian niedziel i świąt oraz dni wolnych.

Zakładka [Seria] – należy rozwinąć listę serii dostępną w polu Wykorzystaj serię, wybrać serię i zaakceptować. Proces nanoszenia serii na kalendarz rozpoczyna się klawiszem  Wykonaj.

Rys 30. Okno wstawiania serii – zakładka seria

Procedura zalecana – najpierw nanosi się serię, później uzupełnia listę świąt i dni dodatkowo wolnych od pracy, poprzez naciśnięcie ikony  Wstawianie świąt.

Niedziele, święta i dni wolne mogą na kalendarz być nanoszone na okres jednego, wybranego miesiąca (Okres, Wybrany miesiąc) lub roku (Okres, Wybrany rok). Można również przenieść na kalendarz definicje: niedziel, świąt lub wolnych sobót (zaznaczając odpowiednio). Standardowe ustawienia programu:

  • Okres – proponowany jest wybrany rok,
  • Wstaw – zaznaczone są święta,
  • Zamieniaj zdefiniowane dni – program nanosi serię nie sprawdzając czy dni były już wcześniej zdefiniowane (wszystkie dni zostaną zdefiniowane zgodnie z wykorzystywaną serią – pole standardowo zaznaczone). Jeśli pole nie będzie zaznaczone, wówczas przy nanoszeniu serii modyfikacji podlegają tylko te dni, które nie były wcześniej definiowane.

Rys 31. Okno wstawiania świąt

Ostatni etap definicji kalendarza obejmuje naniesienie lokalnych modyfikacji. Te modyfikacje mogą dotyczyć zarówno podmiany definicji dni (na przykład pracująca sobota zamiast dnia wolnego), jak i korekt w obrębie dnia (skrócenie bądź wydłużenie zaproponowanego czasu pracy). Mogą być wykonane poprzez edycję konkretnych dni lub za pomocą funkcji kopiowania zdefiniowanych dni.

Edycja lub modyfikacja konkretnego dnia obejmuje:

  • Wskazanie kursorem wybranego dnia i naciśnięcie „Lupy” lub poprzez dwukrotne kliknięcie myszką,
  • Wybór z listy typu dnia (lista dostępna jest po kliknięciu na polu lewym klawiszem myszki lub <STRZAŁKI W DÓŁ>)
  • Ewentualne modyfikacje godziny rozpoczęcia pracy (Od godziny) i czasu jej zakończenia (Do godziny) oraz rodzaju czasu pracy (Strefa).

Rys 32. Edycja dnia pracy w kalendarzu

Kopiowanie zdefiniowanych dni

Kopiowanie polega na zaznaczeniu jednego lub kilku zdefiniowanych dni i wybraniu z menu kontekstowego opcji Kopiuj lub naciśnięciu skrótu klawiszowego <CTRL>+<C>. Aby zaznaczyć kilka dni należy trzymając wciśnięty klawisz <CTRL> kliknąć kursorem na dowolne dni. W przypadku zaznaczenia dnia niezdefiniowanego lub dni zdefiniowanych i niezdefiniowanych opcja Kopiuj jest niedostępna.

Kopiowanie zdefiniowanego dnia

Po skopiowaniu dnia/dni można jego/ich definicję wstawić na inne, dowolne dni. Wstawianie polega na zaznaczeniu dnia/dni i wybraniu z menu kontekstowego opcji Wklej lub naciśnięciu skrótu klawiszowego <CTRL>+<V>. Wklejanie wykonywane jest dla zaznaczonych dni niezależnie od tego, czy były wcześniej zdefiniowane, czy niezdefiniowane.

Wklejanie ustawień dnia

W przypadku kopiowania jednego dnia można go wkleić na inny dzień lub dowolne dni (nie muszą być kolejne). Jeśli kopiowane było kilka dni, wklejanie jest dostępne po zaznaczeniu tylko jednego dnia. Oznacza to, że z jednego dnia można skopiować ustawienia na dowolną liczbę innych zaznaczonych dni, z kolei kopiowanie ustawień z grupy dni może być wykonane na grupę (serię dni) zaczynających się od dnia zaznaczonego przed wybraniem opcji Wklej.

Po wykonaniu wklejania każdy ze wskazanych dni będzie miał takie same ustawienia, dotyczące typu dnia oraz listy wejść z przypisanymi godzinami i strefami, jak dzień, z którego zrobiono kopię.

Kopiowanie i wklejanie zdefiniowanych dni jest dostępne w obrębie jednego kalendarza, ale z możliwością kopiowania ustawień z dnia/dni z jednego miesiąca na dzień/dni w innych miesiącach.

Podsumowanie

Definicja pierwszego kalendarza obejmuje zazwyczaj:

  • Weryfikację parametrów globalnych (Konfiguracja Firmy/ Płace/ Konfiguracja kalendarzy).
  • Pogrupowanie dni w serie (Konfiguracja Firmy/ Płace/ Serie kalendarzy).
  • Określenie parametrów lokalnych kalendarza (nazwa, interpretacja) – Konfiguracja Firmy/ Płace/ Kalendarze.
  • Uzupełnienie kalendarza przy pomocy przygotowanych uprzednio serii (dostępne od wersji 3.0).
  • Naniesienie na kalendarz lokalnych modyfikacji, odstępstw od serii (Konfiguracja Firmy/ Kalendarze/ zakładka [Kalendarz]).

Definiując kolejne kalendarze:

  • Korzysta się zazwyczaj z istniejącej już listy serii.
  • Powiela się kalendarze wykorzystując do tego celu wcześniej zdefiniowany kalendarz np. standard (STD).

 




Kategorie

Kategorie są w systemie Comarch ERP Optima bardzo istotnym elementem związanym z opisywaniem dokumentów, ich klasyfikacją oraz analizą.

Lista kategorii jest wspólna dla wszystkich obiektów w programie – a więc z tych samych kategorii korzystamy przy uzupełnianiu cennika, wystawianiu faktur, zapisach w raportach kasowych i bankowych, preliminarzu, wprowadzaniu dokumentów do rejestrów VAT, a także w księdze czy w ewidencji środków trwałych.

Kategorie spełniają w programie następujące funkcje:

  • służą do klasyfikowania dokumentów. Dzięki dwupoziomowej strukturze listy kategorii, analizy przychodów i kosztów bądź płatności prowadzone pod kątem kategorii, pozwalają na wyciągnięcie z programu informacji o przeprowadzonych transakcjach w rozbiciu na różne stopnie szczegółowości.
  • służą jako słownik pomocniczy opisów zdarzeń gospodarczych. Można więc wykorzystywać je jako listę pomocniczą opisów wprowadzanych na dokumentach rejestrach VAT, zapisach księgowych lub kasowych i bankowych.
  • służą jako wzorce przy wprowadzaniu dokumentów. Wprowadzając dokumenty do rejestru VAT, kategorie automatycznie ustawiają domyślne wartości stawek VAT, sposobu księgowania dokumentu, sposobu odliczania podatku na deklaracji VAT-7.
  • służą do klasyfikowania dokumentów. Mogą potem być wykorzystywane przy tworzeniu schematów księgowych i odpowiedniego księgowania dokumentów.



Import urzędów

Listę urzędów można uzupełnić wprowadzając kolejne pozycje (jak opisano powyżej) lub zaimportować aktualne dane o urzędach. Import urzędów można wykonać bezpośrednio z serwera Comarch bądź z pliku XML. Plik przygotowywany jest na podstawie Obwieszczeń Ministra Finansów w sprawie wykazu numerów rachunków bankowych urzędów skarbowych.

Uwaga
Import urzędów z serwera Comarch jest dostępny wyłącznie dla Klientów z aktualną gwarancją.

W przypadku kiedy Klient nie posiada aktualnej gwarancji bądź pracuje na wersji Demo w momencie wywołania importu urzędów z serwera pojawi się komunikat: Wystąpił błąd: Usługa dostępna tylko dla programów na gwarancji.

Na formularzu importu urzędów jest możliwość określenia, w jaki sposób ma przebiegać import: z serwera, czy z pliku zapisanego lokalnie:

Import urzędów

  1. Wybór opcji „Import z serwera Comarch” sprawia, że import wykonywany jest automatycznie.
  2. Wybór opcji „Import z pliku XML” powoduje pokazanie się pola Plik źródłowy, w którym należy wskazać ścieżkę do pliku XML.

Domyślnie zaznaczona jest pierwsza opcja – import z serwera – natomiast, jeżeli użytkownik zmieni ustawienia są one zapamiętywane.

Użytkownik może zdecydować o schemacie postępowania, w przypadku kiedy źródło importu nie jest nowsze niż ostatnio wykonywany import.

  1. Można zdecydować o nie wykonywaniu importu zaznaczając parametr: Nie wykonuj importu bądź,
  2. Wykonaniu importu zaznaczając parametr Mimo to importuj (nawet jeśli miałoby to spowodować nadpisanie starszymi danymi).

W przypadku zaznaczenia parametru Nie wykonuj importu, gdy źródło nie jest nowsze niż ostatnio wykonany import program sprawdza datę ostatnio importowanego pliku: 

  • jeżeli jest to pierwszy import – zostanie on uruchomiony,
  • jeżeli data importowanego pliku jest późniejsza niż data pliku ostatnio importowanego – import zostanie uruchomiony,
  • jeżeli data importowanego pliku jest taka sama bądź wcześniejsza od daty pliku ostatnio importowanego – import nie zostanie wykonany, a w logu pojawia się komunikat: Źródło importu nie jest nowsze niż ostatnio wykonany import,
  • jeżeli z pliku nie uda się odczytać daty przy imporcie pojawia się komunikat: Błąd odczytu daty źródła i import nie jest wykonywany.

Jeżeli zaznaczony zostanie parametr Mimo to importuj import zawsze zostaje wykonany.

Użytkownik może również zdecydować o aktualizacji danych. Można wybrać spośród dwóch opcji:

  1. „Dopisywanie nowych urzędów i aktualizacja istniejących” – program nie tylko dopisuje nowe urzędy ale również aktualizuje dane na urzędach już występujących w bazie danych,
  2. „Tylko dopisywanie nowych urzędów” – do listy urzędów dopisywane są nowe, dane urzędów już występujących w programie pozostają bez zmian.

Po pierwszym imporcie listy urzędów w tytule okna pojawia się data aktualności listy urzędów.

Urzędy i Izby celne są uwzględnianie w trakcie eksportu/importu urzędów mechanizmem pracy rozproszonej oraz importu urzędów z menu Narzędzia/ Importy/ z innej bazy danych.

Lista urzędów może zostać również zaimportowana z poziomu kreatora konfiguracji parametrów firmy, dostępnego podczas pierwszego logowania do określonej bazy danych.




Formularz urzędu – zakładka Rachunki

Formularz urzędu skarbowego – zakładka Rachunki

Zawiera dane o rachunkach bankowych urzędu skarbowego, na które podatnik zobowiązany był przelewać płatności związane z podatkami dla osób fizycznych (PIT-36), osób prawnych (CIT-8), podatkiem od towarów i usług (VAT-7) oraz zaliczkami na podatek od wypłat dla pracowników (PIT-4R) czy dla podatku akcyzowego do 2019.12.31. Od 2020.01.01 wpłaty należności podatkowych wynikających z zaliczek i deklaracji PIT, CIT i VAT należy dokonywać na mikrorachunek podatkowy, wskazany bądź na formularzu właściciela (w przypadku deklaracji PIT-28 i PIT-36/PIT-36L) bądź w Konfiguracji Firmy/ Dane firmy/ Deklaracje (w przypadku pozostałych deklaracji podatkowych).

Wprowadzając dane o każdym z rachunków mamy dostęp do listy banków – przy użyciu przycisku Bank. Można również w pole Akronim wpisać z klawiatury akronim banku lub jego nr rozliczeniowy.

Nie rozliczaj płatności – zaznaczenie tego parametru powoduje, iż wszystkie płatności i zapisy kasowe związane z tym podmiotem od razu otrzymują status Nie podlega i nie ma możliwości ich rozliczenia.

Formularz urzędu ZUS – zakładka Rachunki

Zawiera dane o rachunkach bankowych urzędu ZUS, na które podatnik jest zobowiązany przelewać płatności związane z ubezpieczeniem społecznym, ubezpieczeniem zdrowotnym, FP i FGŚP oraz FEP.

Od 1.01.2018 r. płatnika obowiązuje przekazywanie wszystkich składek na indywidualny rachunek składkowy przydzielony przez ZUS. Na formularzu ZUS w sekcji Indywidualne rachunki bankowe należy wprowadzić numer indywidualnego rachunku składkowego, na który mają być przekazywane składki za pracowników oraz dodatkowe indywidualne rachunki składkowe dla poszczególnych właścicieli, jeśli opłacają składki tylko za siebie, które zostały przydzielone danemu płatnikowi przez ZUS. Numer indywidualnego rachunku składkowego dla ZUS DRA dla pracowników można wprowadzić także w kreatorze uruchamianym przy tworzeniu firmowej bazy danych.

Domyślnie na formularzu ZUS jest dostępna pozycja dotycząca indywidualnego rachunku dla ZUS DRA dla pracowników. Jeśli właściciel ma tworzoną indywidualną DRA należy za pomocą  przycisku  dodać indywidualny rachunek składkowy dla ZUS DRA dla właściciela.

Wprowadzając dane o każdym z rachunków mamy dostęp do listy banków – przy użyciu przycisku Bank. Można również w pole Akronim wpisać z klawiatury akronim banku lub jego nr rozliczeniowy.

Formularz ZUS – zakładka Rachunki

Formularz urzędu celno-skarbowego, delegatury urzędu celno‑skarbowego i Izby celnej – zakładka Rachunki

Zawiera dane o rachunku bankowym urzędu celno-skarbowego / delegatury / Izby celnej, na który podatnik jest zobowiązany przelewać płatności związane z podatkiem akcyzowym.

Wprowadzając dane o rachunku mamy dostęp do listy banków – przy użyciu przycisku Bank. Można również w pole Akronim wpisać z klawiatury akronim banku lub jego nr rozliczeniowy.

Formularz urzędu innego – zakładka Rachunki

Na zakładce możliwe jest wskazanie do 5 rachunków bankowych urzędu, w polach odpowiednio: Rachunek 1, Rachunek 2, Rachunek 3, Rachunek 4 i Rachunek 5.




Formularz urzędu – zakładka Ogólne

Zakładka ta jest identyczna dla Urzędu Skarbowego, urzędu ZUS oraz Urzędu celno‑skarbowego i delegatury, Izby celnej bądź innego urzędu.

Składają się na nią:

Akronim – skrócona nazwa urzędu o długości maksymalnie 20 znaków. Akronim jest wykorzystywany na większości wydruków, dlatego warto go wprowadzić tak, aby jego interpretacja była łatwa i jednoznacznie określała urząd. Program nie dopuszcza do wprowadzenia dwóch urzędów o takich samych akronimach.

Nazwa – dwie linie po 50 znaków zawierające pełną nazwę urzędu

Dane adresowe – Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Ulica, Nr domu, Miasto, Kod pocztowy, Poczta, Telefon, Telefon SMS, Adres e-mail i Fax. Po wypełnieniu pola adres e-mail istnieje możliwość wysłania wiadomości po wciśnięciu przycisku  – wyślij pocztę.

URL – adres strony WWW urzędu

Kod urzędu – pole tekstowe o długości 4 znaków. W przypadku urzędu o typie inny istnieje możliwość wpisania 6 znaków.

Kategoria – pole służy do określenia domyślnej kategorii dla podmiotu. Po wyborze podmiotu na dokumencie Kategoria będzie przepisywana z formatki podmiotu.

Dodatkowe informacje widoczne w oknie to kod operatora, który założył kartę urzędu i data jej wprowadzenia oraz kod operatora, który dokonał ostatniej modyfikacji i data jej wykonania.

Parametr Nieaktywny umożliwia oznaczenie urzędu jako nieaktywnego. Urząd tak oznaczony nie pojawia się na rozwijalnych listach podmiotów na dokumentach.




Uzupełnianie danych o urzędzie

Na pasku zadań oprócz  przycisków dostępnych również z listy pojawia się dodatkowo:

 Biblioteka dokumentów – pojawia się tylko w przypadku, gdy operator jest zalogowany do modułu Obieg Dokumentów. Przycisk wywołuje listę dokumentów w Bibliotece, zawężoną do dokumentów skojarzonych z danym urzędem.

Formularz urzędu podzielony jest na dwie zakładki: [Ogólne][Rachunki]. Zakładka [Ogólne] zawiera podstawowe dane adresowe urzędu skarbowego lub ZUS. Wygląd tej zakładki jest identyczny bez względu na rodzaj urzędu.

Zakładka [Rachunki] to informacje o banku i rachunkach bankowych urzędu skarbowego lub ZUS, na które odprowadzane mają być kwoty poszczególnych podatków (ubezpieczeń).

W menu znajdują się przyciski:

 – wyświetlone zostaje okno z listą zapisów kasowych/ bankowych związanych z urzędem,

– preliminarz płatności związanych z urzędem,

– lista rozliczeń urzędu.

 




Lista urzędów

Lista urzędów dostępna jest w Ogólne/ Inne/ Urzędy.

Lista urzędów składa się z czterech zakładek: [Urzędy skarbowe], [Urzędy ZUS], [Urzędy celno-skarbowe i delegatury] i [Inne urzędy].

Przełączenie zakładek powoduje wyświetlenie różnych urzędów: 

  • Urzędy Skarbowe – wyświetlane są jedynie US, do których firma, jej właściciele i pracownicy mają obowiązek odprowadzać należne podatki i inne zobowiązania.
  • Urzędy ZUS – wyświetlane są jedynie ZUSy.
  • Urzędy celno-skarbowe i delegatury oraz Izby celne – wyświetlane są jedynie Urzędy celno‑skarbowe i delegatury oraz Izby celne, do których firma składa deklarację akcyzową AKC-WW/AKC-WWn.
  • Inne urzędy – wyświetlane są jedynie urzędy określone jako inne, np. urząd miasta bądź urząd gminy.

Status urzędu skarbowego, ZUS, urzędu celno-skarbowgo i delegatury lub Izby celnej bądź innego urzędu zależy od zakładki, z której tworzona była karta urzędu (ZUSy muszą być wpisywane z poziomu zakładki Urzędy ZUS, skarbowe – z poziomu zakładki [Urzędy Skarbowe] itp.).

Uwaga
Wygląd i obsługa listy są identyczne bez względu na rodzaj urzędu.

Informacja, czy dany urząd jest US czy ZUS jest wykorzystywana podczas generowania przelewów (ze względu na specyficzny charakter przelewów do ZUS).

Lista obsługiwana jest przez standardowe przyciski obsługi listy, opisane szczegółowo tutaj.

Ponadto na liście dostępny jest przycisk:

 – Importuj urzędy

Dodatkowo w  menu dostępne są przyciski:

 – wyświetlone zostaje okno z listą zapisów kasowych/ bankowych urzędu zaznaczonego kursorem,

– preliminarz płatności urzędu,

 – lista rozliczeń z urzędem,

– Kontakty CRM – lista zadań i kontaktów z urzędem oraz wiadomości e-mail, zarejestrowanych w module Comarch ERP Optima CRM.

Dotyczy wersji: 2018.5.1

 Historia zmian – po naciśnięciu przycisku otwierane jest nowe okno, na którym widoczna jest lista zmian dotycząca urzędu.

Pokazuj nieaktywne – parametr po zaznaczeniu powoduje, że na liście pojawiają się również urzędy oznaczone jako nieaktywne. Urzędy nieaktywne są wyświetlane w kolorze szarym.




Edycja dnia z serii kalendarza

Edycja dnia z serii kalendarza zawiera pola:

  • Numer – kolejny danego dnia.
  • Typ dnia – określa się, czy jest to dzień pracy, wolny, czy święto, poprzez wybór ze zdefiniowanej listy.
  • Rodzaj dnia wolnego– w którym można ustawić oznaczenie dnia wolnego ( pole jest aktywne w przypadku ustawienia w polu ‘Typ dnia’ opcji ‘Święto’ lub ‘Wolny’ )
  • Lp – numer kolejnego wejścia.
  • Od godziny (godzina rozpoczęcia pracy) Do godziny (godzina zakończenia pracy). Ma to znaczenie w przypadku wyliczania dopłat do godzin nocnych.
  • Strefa – podajemy strefę związaną z czasem pracy. W przypadku dnia wolnego i święta strefa powinna pozostać pusta (niezdefiniowana).

Pracę w obrębie dnia można zdefiniować w nieograniczonej liczbie wejść – funkcjonalność dostępna w module Płace i Kadry Plus.

Edycja dnia serii kalendarza

Po zdefiniowaniu pierwszego dnia w serii można go powielić na kolejne dni. Służy temu polecenie Kopiuj wywoływane z poziomu menu kontekstowego (prawy klawisz myszy) lub kombinacja klawiszy <CTRL>+ .

Lista ta obsługiwana jest przez standardowe przyciski i klawisze, które pozwalają na dodanie, zmianę (podgląd) czy usunięcie zapisu.

Przykład

Seria dla pracy 3-zmianowej.

Przy założeniu, że 8 – godzinne zmiany rozpoczynają się odpowiednio:

I zamiana          6:00

II zmiana        14:00

III zmiana       22:00

W przypadku tego typu zatrudnienia czas trwania serii został ustalony na 16 dni (co 16 dni ustalony poniżej harmonogram ulega powtórzeniu).

pracy,  6:00,    (8:00)

pracy,  6:00,    (8:00)

pracy,  6:00,    (8:00)

pracy,  6:00,    (8:00)

wolny

pracy,  14:00,  (8:00)

pracy,  14:00,  (8:00)

pracy,  14:00,  (8:00)

pracy,  14:00,  (8:00)

wolny

pracy,  22:00,  (8:00)

pracy,  22:00,  (8:00)

pracy,  22:00,  (8:00)

pracy,  22:00,  (8:00)

wolny

wolny

Po zdefiniowaniu serii kalendarza należy przejść do konfigurowania kalendarza (Konfiguracja Firmy/ Płace/ Kalendarze).