Zostałeś już posiadaczem programu, a więc możemy przejść do instalacji? Poniższe szkolenie zostało przygotowane, aby przeprowadzić Cię przez instalację programu oraz założenie bazy, na której będziesz pracował. Więcej szczegółów na temat instalacji znajdziesz w artykule Instalacja. 

Wszystkie pomoce do programu Comarch ERP Optima zostały zaprezentowane w poniższej prezentacji.      

Pierwsze kroki to krótkie kursy e-learningowe opracowane specjalnie dla Użytkowników rozpoczynających pracę z programem. Kursy przygotowane zostały w formie krótkich kroków, które doprowadzą Użytkownika do zamierzonego efektu. Po wybranych etapach zamieszczone są obrazy programu oraz filmy instruktażowe przedstawiające opisywany proces. Poniżej prezentujemy bezpłatne kursy e-learningowe z wybranych modułów.

Pierwsze kroki w programie

Faktury

Pierwsze kroki z modułem Faktury

Wybieram kurs

Handel

Pierwsze kroki z modułem Handel

Wybieram kurs

Kasa/Bank

Pierwsze kroki z modułem Kasa/Bank

Wybieram kurs

Księga Podatkowa

Pierwsze kroki z modułem Księga Podatkowa

Wybieram kurs

Księga Handlowa

Pierwsze kroki z modułem Księga Handlowa

Wybieram kurs

Płace i Kadry

Pierwsze kroki z modułem Płace i Kadry

Wybieram kurs

W celu aktywacji zakupionych modułów musisz uzupełnić swoje dane w aplikacji Comarch ERP Menadżer Kluczy. Jak to zrobić?

1. Kliknij prawym przyciskiem na ikonę Menadżera Kluczy. Ikona znajduje się na pasku narzędzi Windows w prawym dolnym rogu:Kolor czerwony ikony informuje nas, że moduły nie zostały jeszcze aktywowane.
2. Po kliknięciu prawym przyciskiem pojawi się menu, z którego wybierz Pokaż konfigurację.
3. Przejdź na zakładkę trzecią Konfiguracja i za pomocą  wprowadź dane z certyfikatu (ID, PIN, numer klucza oraz adres email).
4. Kliknij w ikonę pioruna by zaktualizować moduły.

Więcej szczegółów na temat Comarch ERP Menadżer Kluczy dostępne w artykule. 

Zakładka Pomoc:   W trakcie pracy z programem Comarch ERP Optima można w łatwy sposób wywołać pomoc kontekstową. Wciśnięcie klawisza <F1> powoduje otwarcie się okna pomocy ściśle związanej z aktualnie otwartą zakładką w programie. Znajdująca się w menu Pomoc opcja Pomoc zawiera dostępne po rozwinięciu opcje: Praktyczną pomocą w codziennym korzystaniu z oprogramowania będzie z pewnością obszar Najczęściej Zadawanych Pytań – FAQ – dostępnych na Indywidualnych Stronach Partnera/Klienta, jak również w programie na zakładce Pomoc.  Znajdziecie tu Państwo filmy instruktażowe pokazujące obsługę wybranych przypadków w różnych modułach Comarch ERP Optima.  

W przypadku wystawiania faktur istotnym zagadnieniem jest sam schemat numeracji dokumentów. Jak ustawić odpowiedni schemat numeracji w zależności czy np. numeracja ma być narastająca w obrębie miesiąca lub roku?

1. Zacznijmy od tego, że nie można zmodyfikować istniejącej definicji schematu numeracji dokumentów, jeżeli już została ona wykorzystana na dokumentach.
2. Można natomiast w konfiguracji (System/ Konfiguracja/ Firma/ Definicje dokumentów/ Handel) wskazać Faktury Sprzedaży i dodać nową definicję schematu numeracji przyciskiem  . Możesz użyć taki sam symbol jaki posiada istniejący już schemat, lub inny dowolny. Następnie określasz poszczególne człony schematu numeracji - np. miesiąc, rok, magazyn itp. Jeśli w definicji nowego schematu użyty został ponownie taki sam symbol, to przy zapisie tego schematu numeracji wyświetli się komunikat: Istnieje już aktywny schemat o symbolu [FA]. Czy chcesz mimo to zapisać nowy schemat i oznaczyć istniejący już schemat [FA] jako nieaktywny?
3. Jeśli utworzyliśmy schemat numeracji z nowym symbolem i chcemy ustawić ten schemat numeracji jako domyślny, możemy to zrobić w lokalizacji: Konfiguracja/ Firma/ Handel/ Dokumenty i dla typu np. FA- Faktura Sprzedaży przypisujemy nową definicję (po dwukrotnym kliknięciu w kolumnie Definicja można wybrać utworzoną wcześniej definicję schematu numeracji z listy), aby przy wystawianiu dokumentu program automatycznie podpowiadał nowy schemat numeracji.

W przypadku faktur z odroczonym terminem płatności, a więc faktur przelewowych ważne, aby kontrahent wiedział na jaki numer rachunku ma uregulować płatność. Jak wprowadzić rachunek bankowy i sprawić, aby drukował się na fakturach?

1. Zacznij od dodania banku w menu Ogólne/Inne/ Banki. W numerze rozliczeniowym podaj 8 cyfr po dwóch pierwszych cyfrach kontrolnych np. 11-11111111-1111111111111111
2. Może zamiast tego Teraz w menu Kasa/Bank/ Rejestry kasowe/bankowe za pomocą ikony  dodaj rejestr bankowy (zaznacz typ rejestru konto bankowe). Aby prawidłowo uzupełnić nr rachunku kliknij na przycisk Bank, wyświetli się lista banków, z której wybierasz właściwy bank. W numerze rachunku pojawią się @@ oraz 8 cyfr numeru rozliczeniowego np. @@-11111111. Dwie @@ oraz numer rozliczeniowy zostawiamy, uzupełniamy pozostałe cyfry rachunku bankowego np. @@-11111111-1111111111111111. Program sam zastąpi @@ 2 cyframi kontrolnymi.
3. W ostatnim kroku, jak zapiszesz formularz pojawi się okno, w którym będziesz mógł rejestr przypisać do odpowiedniej formy płatności.
4. Po wybraniu formy płatności przypisanej do stworzonego rejestru na wydruku faktury będzie widoczny numer rachunku określony w rejestrze bankowym.
5. Pamiętaj, że możesz założyć dowolną ilość forma płatności wybierając System/ Konfiguracja/ Firma/ Kasa i Bank/ Formy płatności.

Ponieważ dla Ciebie, jako przedsiębiorcy kluczowym zagadnieniem jest szybkie i sprawne wystawienie faktury sprzedaży spróbujemy Cię przeprowadzić przez ten proces i pokażemy, jak łatwo i szybko zarejestrować sprzedaż w firmie. 1. Rozpocznij od wybrania Handel/ Nowa faktura lub z poziomu listy Faktur Sprzedaży (Handel/ Faktury) posłuż się przyciskiem  . 2. Wyświetlone zostanie okno Faktura Sprzedaży. Teraz musisz uzupełnić nagłówek faktury, który zawiera podstawowe dane, takie jak dane kontrahenta, datę wystawienia faktury, datę sprzedaży oraz formę płatności. W dolnej części okna widoczna jest tabela, w której wyszczególniamy sprzedawane usługi. Pozycję dodajesz po wybraniu przycisku  . Co ważne pozycje możesz wprowadzać na kilka sposobów w zależności od ustawień w konfiguracji. Informację na ten temat znajdziesz tutaj. 3. W tabeli pojawi się wiersz, w który należy wprowadzić usługę. Należy tutaj podać kod, nazwę, ilość, jednostkę miary, rabat, cenę i wartość. Jeżeli w menu Ogólne/ Cennik nie znajduje się wpisana przez nas usługa, program uniemożliwi wpisanie jej do tabeli. W tym wypadku musimy najpierw wprowadzić tę usługę do cennika. 4. Po wprowadzeniu wszystkich niezbędnych danych możesz dokonać zapisu na dwa sposoby:

Jeśli współpracujesz z kontrahentami z zagranicy na pewno wielokrotnie będziesz miał konieczność wystawienia Faktur sprzedaży w walucie obcej. Od czego zacząć?

1. Lista walut znajduje się w menu System/ Konfiguracja/ Program/ Ogólne/ Waluty i jest domyślnie uzupełniona o waluty: AUD (Dolar australijski), CAD (Dolar kanadyjski), CHF (Frank szwajcarski), DKK (Korona duńska), EUR (Euro), GBP (Funt brytyjski), JPY (Jen japoński), NOK (Korona norweska), SEK (Korona szwedzka) i USD (Dolar amerykański). Inne waluty oczywiście możesz wprowadzić „ręcznie”.
2. Dla średniego kursu NBP, kursu kupna NBP oraz kursu sprzedaży NBP notowania kursów walut są pobierane automatycznie.
3. Z tego poziomu możesz również pobrać aktualny kurs dnia, klikając ikonę  . Wyświetli się wówczas okno Wprowadzanie kursu dnia.
4. Wybierając w polu Typ kursu waluty: NBP, NBPK, NBPS, EBC uaktywnia się przycisk Import kursów walut . Po kliknięciu przycisku, wyświetli się okno, w którym możemy ustalić zakres dat, dla jakich będziemy pobierać kurs waluty. Zapisujemy zmiany przyciskiem  .
5. Aby przejść do wystawiania faktur w walucie obcej musimy zaznaczyć jeszcze odpowiedni parametr w konfiguracji programu. W menu System/ Konfiguracja/ Firma/ Handel/ Parametry zaznacz Zezwalaj na zmianę waluty dokumentu. Jeśli na dokumentach wystawianych w walucie obcej ma być naliczany podatek VAT, zaznacz również parametr VAT na fakturach w walucie.
6. Przejdźmy do wystawienia Faktury sprzedaży w walucie. Sam dokument wprowadzasz dokładnie w taki sam sposób jak standardową fakturę, natomiast walutę możesz zmienić na trzeciej zakładce Płatności.
7. Jeśli posiadasz kontrahentów z którymi transakcje prowadzisz w obcych walutach np. EUR warto pamiętać, że na karcie kontrahenta na zakładce Płatności możesz wskazać walutę domyślną. Przy takim ustawieniu wszystkie faktury wystawiane dla danego kontrahenta będą automatycznie w walucie obcej.

Niewątpliwie jedną z najczęściej wykonywanych operacji w programie jest wprowadzanie kontrahentów z którym realizujemy transakcje. Aby dodać nowego kontrahenta wystarczy, że wykonasz następujące kroki:   1. Z poziomu listy Kontrahentów (Ogólne /Kontrahenci) wybierz ikonę . Otworzy się wówczas okno Formularz kontrahenta – zostanie dodany. 2. Uzupełnij Kod i Nazwę, a także pozostałe dane teleadresowe.którym realizujemy transakcje. Aby dodać nowego kontrahenta wystarczy, że wykonasz następujące kroki: 3. Pamiętaj, że możesz również wykorzystać przycisk  , podasz wtedy tylko numer NIP, a wszystkie dane zaimportują się z bazy GUS. 4. Po wprowadzeniu danych zatwierdź zmiany przyciskiem . 5. Kontrahent będzie widoczny na liście, a jego dane może zawsze edytować po wybraniu .   Więcej szczegółów na temat kontrahentów w programie Comarch EPR Optima znajdziesz tutaj.  

Z wcześniejszych artykułów wiesz już jak dodać nową usługę albo założyć kartę kontrahenta. Jeśli operujesz większą liczbą danych możesz wykorzystać opcję importu danych za pomocą arkusza MS Excel. Zobacz jak zaimportować pozycje cennikowe:

1. Zacznijmy może od przygotowania pliku, który wykorzystasz do importu. Opis pól w arkusz znajdziesz tu: https://www.comarch.pl/erp/comarch-optima/demo/biuletyny/  w biuletynie Import danych z arkusza MS Excel do Comarch ERP Optima
2. Z menu głównego wybierz Ogólne/ Cennik.
3. Następnie wykorzystaj ikonę znajdującą się w lewym dolnym rogu okna .
4. Teraz musisz wybrać parametry importu cennika. Zaznacz Plik w formacie MS Excel, wskaż plik z danymi i wybierz opcję Tylko dopisywanie nowych pozycji. Jak widzisz w przyszłości będziesz mógł również wykorzystać tą opcję do aktualizacji swoich danych. Import wykonujesz ikoną  .

Więcej na temat importu cennika dostępne w artykule.

Aby realizować sprzedaż w firmie musisz dodać karty cennikowe, a więc inaczej mówiąc pozycje, które będziesz wprowadzał na fakturach sprzedaży lub paragonach. Nową pozycję do cennika możesz dodać w bardzo prosty sposób:

1. Wybierz Ogólne/ Cennik, a następnie wykorzystaj przycisk .
2. Wyświetlone zostaje okno Pozycja cennika. Teraz na zakładce Ogólne uzupełnij pola: 
   • Kod – max 26 znaków. Jego zadaniem jest pomóc Ci w szybkim odszukiwaniu usługi. Dlatego należy starannie przemyśleć sposób kodowania tak, by łatwo kojarzył się z danym zasobem.
   • Nazwa – pełny opis danej usługi,
   • Podstawowa – jednostka miary, w jakiej jest dana usługa, np. godzina, dzień.
   • Stawka VAT – stawka VAT dla danej usługi. Możemy ją wpisać ręcznie lub wybrać z rozwijalnej listy. 
Pola te są wymagane do zapisania karty usługi.
3. Jak uzupełnisz wymienione pola to w tabelce w dolnej części formularza po dwukrotnym kliknięciu możesz wprowadzić poszczególne ceny za usługę.
4. Gdy karta będzie gotowa zapisz zmiany przyciskiem .
5. Pamiętaj, że zapisaną kartę możesz zawsze edytować .

  Więcej na temat pozycji cennikowych dostępne w artykule.

Deklaracja roczna PIT-4R stanowi zbiorcze zestawienie podstaw oraz kwot podatku i zaliczek na podatek pobieranych i wpłacanych przez płatnika w danym roku podatkowym. Sporządza się ją za rok poprzedni do końca stycznia. Pamiętaj, że dla prawidłowego wystawienia deklaracji PIT-4R za cały rok należy naliczyć zaliczki na PIT-4R za poszczególne miesiące.

1. Z menu Płace i Kadry wybierz Zaliczki na PIT-4R.
2. Z menu dostępnych opcji przy ikonie  wybierz Deklaracja PIT-4R w odpowiedniej wersji.
3. Sprawdź rok, za który dodajesz deklarację PIT-4R i nalicz za pomocą ikony .
4. Zapisz formularz deklaracji .
5. W module Płace i Kadry istnieje możliwość wysyłki obliczonej deklaracji PIT-4R do Urzędu Skarbowego.
6. Przed wysyłką, należy zablokować deklarację przed zmianami. Opcja ta dostepna jest z poziomu otwartego formularza deklaracji.
7. Po zablokowaniu pojawi się ikona umożliwiająca wysyłkę e-Deklaracji .
8. Rozwijając strzałkę obok ikony e-Deklaracji, mamy możliwość wyboru podpisu (kwalifikowany lub niekwalifikowany), którego chcemy użyć do wysyłki e-Deklaracji

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak przygotować deklarację roczną PIT-4R:

Zanim przejdziesz do naliczenia deklaracji ZUS rozliczeniowej DRA wprowadź Indywidualny numer rachunku składkowego ZUS (tutaj znajdziesz szczegóły dotyczące wprowadzania samego rachunku: W jaki sposób należy wprowadzić Indywidualny numer rachunku składkowego ZUS (NRS)? ). Przed przygotowaniem deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA należy także naliczyć wszystkie wypłaty, które będą wypłacane w danym miesiącu deklaracji. Zobacz teraz jak przygotowć deklarację ZUS DRA w programie.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Deklaracje ZUS rozliczeniowe.
2. Dodaj nową Deklarację ZUS DRA za pomocą ikony .
3. Wybierz przycisk KEDU i wyszukaj wcześniej dodany plik KEDU lub ikoną  dodaj nowy plik. Następnie zatwierdź   .
4. Nie wypełniaj pola Właściciel (poniżej będzie widoczny wyszarzony napis Pracownicy co oznacza, że wyliczasz deklarację rozliczeniową dotyczącą pracowników razem z Właścicielem)
5. Deklaracja za miesiąc – ustalasz miesiąc, za który ma być obliczona deklaracja ZUS DRA.
6. Za pomocą ikony  nalicz deklarację i zapisz .
7. Po naliczeniu deklaracji możesz ją wyeksportować do programu Płatnik. W tym celu wchodzisz do deklaracji ponownie za pomocą ikony  i wybierasz ikonę Eksport do programu Płatnik  .
8. Wpisz ścieżkę docelową pliku *.xml. W polu Nazwa pliku musi widnieć nazwa pliku wraz z rozszerzeniem, w przeciwnym wypadku Program Płatnik nie rozpozna pliku (np. C:\DRA12.xml).
9. Po wpisaniu ścieżki naciśnij . Jeżeli został zaznaczony parametr Otwórz program Płatnik po wyeksportowaniu uruchomiony zostanie Program Płatnik i z poziomu tego programu należy zapisany plik zaimportować
10. W Programie Płatnik dokonujesz importu dokumentów – wskazując zapisany plik o rozszerzeniu *.xml.
11. Po zweryfikowaniu poprawności raportów ZUS możesz zamknąć deklarację – w tym celu wróć do formularza deklaracji ZUS i zaznacz pole Zablokowana.
12. Zapisz formularz deklaracji .

  Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak naliczyć deklarację DRA:

W przypadku zatrudniania pracowników w oparciu o umowę o pracę należy pamiętać, że taki pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu, którego to nie może się zrzec. Przejdźmy do przypisania pracownikowi limitu urlopy wypoczynkowego.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na wybranym pracowniku a następnie przy ikonie Kalendarz   rozwiń menu dostępnych opcji i wybierz Limity nieobecności.
3. Za pomocą ikony  dodaj nowy Formularz limitu nieobecności i wybierz typ limitu Urlop wypoczynkowy. Program obliczy wymiar limitu adekwatnie do stażu pracy, daty zatrudnienia oraz wymiaru etatu pracownika.
4. Zapisz Formularz limitu nieobecności oraz uzupełnioną Listę limitów nieobecności.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak dodać pracownikowi limit urlopu wypoczynkowego:

Często zdarza się, iż w trakcie zatrudnienia ulega zmianie np: wymiar etatu, wynagrodzenie, adres, nazwisko pracownika czy tytuł ubezpieczenia. Takie zmiany należy wprowadzić do programu przez aktualizację.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na wybranym pracowniku a następnie wybierz ikonę Aktualizacja zapisu .
3. Uzupełnij pole Data aktualizacji – to jest dzień, od którego obowiązuje zmiana i zaakceptuj poprzez ikonę .
4. Otworzy się Formularz danych kadrowych, na którym odnotowujemy odpowiednie zmiany, np. aktualną stawkę zaszeregowania.
5. Zapisujemy formularz danych kadrowych posługując się ikoną .
6. Każda aktualizacja zapisu skutkuje uzupełnieniem historii pracownika o kolejny zapis historyczny. Lista zapisów historycznych dostępna jest z poziomu Listy pracowników. Po ustawieniu kursora na wybranym pracowniku wybierz ikonę  Lista zapisów historycznych pracownika, która jest dostępna na wstążce programu.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak za pomocą aktualizacji tworzyć historię zmian danych kadrowych pracownika:

Płace i Kadry

Nowości

1. Deklaracje podatkowe

2. Naliczanie deklaracji PIT-11 w wersji 25:

3. Naliczanie podatku od składek PPK. Umożliwiono naliczanie podatku od składek PPK finansowanych przez pracodawcę w kolejnym miesiącu, w stosunku do miesiąca, w którym zostały naliczone. W konfiguracji firmy (Konfiguracja/Firma/Płace/Parametry) dodano parametr ‘Nalicz podatek od składek PPK pracodawcy na podstawie składek z bieżącej wypłaty’, który decyduje o momencie powstania przychodu i pobrania podatku od składek PPK finansowanych przez pracodawcę. Ustawienie parametru jest zapamiętywane historycznie. Użytkownik może wskazać, od którego miesiąca deklaracji ma obowiązywać zmiana. Działanie parametru:

Zmiana sposobu naliczania podatku od PPK w trakcie funkcjonowania programu PPK w firmie

1. W przypadku, gdy do tej pory podatek od PPK był pobierany od razu w wypłacie, w której zostały naliczane składki PPK, aby zmienić sposób naliczania podatku należy w konfiguracji ustawić okres, od którego ma obowiązywać zmiana i odznaczyć parametr ‘Nalicz podatek od składek PPK pracodawcy na podstawie składek z bieżącej wypłaty’. Okres powinien być ustawiony zgodnie z ustawieniami miesiąca i roku deklaracji z listy płac, na której będzie naliczana pierwsza wypłata po zmianie. W wypłacie, której okres deklaracji będzie zgodny z datą zmiany ustawienia parametru nie zostanie naliczony podatek od PPK. W kolejnej wypłacie podatek zostanie naliczony od składek PPK naliczonych w poprzednim miesiącu.

Przykład

Firma naliczała podatek od PPK od razu w wypłacie, w której były naliczane składki i wpłacała je do instytucji finansowej w miesiącu wypłaty wynagrodzenia. Podatek był naliczany w ten sposób do wypłat, które mają ustawiony okres deklaracji jako 12/2019. Firma chce przekazywać wpłaty do PPK do 15. dnia miesiąca kolejnego w stosunku do miesiąca, w którym składki PPK zostały naliczone i w tym miesiącu pobierać podatek od składek finansowanych przez pracodawcę. W konfiguracji firmy Użytkownik powinien odznaczyć parametr ‘Nalicz podatek od składek PPK pracodawcy na podstawie składek z bieżącej wypłaty’ od stycznia 2020. W wypłacie, która będzie wypłacona w styczniu 2020 (decyduje wskazany okres deklaracji na liście płac) podatek od PPK nie zostanie naliczony w ogóle, w związku z tym, że podatek od składek PPK został pobrany w poprzednim miesiącu. W wypłatach wypłaconych w lutym 2020 r. zostanie naliczony podatek od składek PPK ze stycznia 2020 r.

2. W przypadku, gdy firma przekazywała wpłaty do instytucji finansowej w kolejnym miesiącu, w stosunku do miesiąca, w którym zostały obliczone i podatek od PPK był naliczany dopiero w tym miesiącu (Użytkownik zmieniał domyślnie wyliczoną kwotę przychodu PPK w wypłatach, usuwał standardowy składnik Przychód z tytułu PPK lub stosował niestandardowe elementy), aby zmienić sposób naliczania podatku należy w konfiguracji ustawić okres, od którego ma obowiązywać zmiana i odznaczyć parametr ‘Nalicz podatek od składek PPK pracodawcy na podstawie składek z bieżącej wypłaty’. Okres powinien być ustawiony zgodnie z ustawieniami miesiąca i roku deklaracji z listy płac, od której podatek był pobierany w kolejnym miesiącu. W wypłacie, której okres deklaracji będzie zgodny z datą zmiany ustawienia parametru nie zostanie naliczony podatek od PPK. W kolejnej wypłacie podatek zostanie naliczony od składek PPK naliczonych w poprzednim miesiącu.

Przykład

Firma przekazywała wpłaty do instytucji finansowej do 15. dnia miesiąca kolejnego w stosunku do miesiąca, w którym składki PPK zostały naliczone i w miesiącu wpłaty pobierała podatek od składek finansowanych przez pracodawcę. W wypłatach były wprowadzane ręczne modyfikacje, aby podatek był naliczany na podstawie składek PPK pracodawcy obliczonych w poprzednim miesiącu. Podatek był naliczany w ten sposób od wypłat, które mają ustawiony okres deklaracji jako 10/2019 do 12/2019. Firma chce nadal przekazywać wpłaty do PPK w kolejnym miesiącu. W konfiguracji firmy Użytkownik powinien odznaczyć parametr ‘Nalicz podatek od składek PPK pracodawcy na podstawie składek z bieżącej wypłaty’ od października 2019. W wypłacie, która będzie wypłacona w styczniu 2020 (decyduje wskazany okres deklaracji na liście płac) podatek od PPK zostanie naliczony od składek PPK pracodawcy obliczonych w poprzednim miesiącu.

Przykład

Firma chce przekazywać wpłaty do PPK do 15. dnia miesiąca kolejnego w stosunku do miesiąca, w którym składki PPK zostały naliczone i w tym miesiącu pobierać podatek od składek finansowanych przez pracodawcę. Firma zaczęła naliczać składki PPK dla pracowników od wypłat, które zostały naliczone w listopadzie 2019 (okres deklaracji na liście płac 11/2019). W tych wypłatach Użytkownik nie pobrał podatku od naliczonych składek PPK pracodawcy (element Przychód z tytułu PPK został usunięty). Aby w wypłatach wypłaconych w grudniu i w miesiącach kolejnych podatek był naliczany od składek z poprzedniego miesiąca w konfiguracji firmy Użytkownik powinien ustawić okres jako listopad 2019 i odznaczyć parametr ‘Nalicz podatek od składek PPK pracodawcy na podstawie składek z bieżącej wypłaty’. W wypłacie, która będzie wypłacona w grudniu 2019 (decyduje wskazany okres deklaracji na liście płac) podatek od PPK zostanie naliczony od składek PPK pracodawcy obliczonych w listopadzie 2019.

Zmiany

1. Wydruk Pracownicy z przychodami. Na wydruku dodano informację o przychodzie, do które było zastosowane zwolnienie z podatku dla młodych. Przychód ten jest wykazywany w nowej kolumnie Przych. zwol. dla młodych. W kolumnie Przychód wykazywany jest przychód, od którego była naliczana zaliczka podatku.

Jeśli w swojej firmie zatrudniasz także pracowników w ramach umów cywilnoprawnych, zobacz jak w kilku krokach dodać pracownikowi umowę zlecenie.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na wybranym pracowniku, a następnie wybierz ikonę Lista umów cywilnoprawnych .  
3. Za pomocą ikony  dodajesz nowy Formularz umowy.
4. Na zakładce Ogólne określ: Rodzaj umowy, Datę zawarcia, Datę rozpoczęcia, Datę zakończenia oraz wartość
5. Jeśli zleceniobiorca podlega jakiemukolwiek ubezpieczeniu to przejdź na zakładkę Ubezpieczenia i uzupełnij zgłoszenie.
6. Zapisz formularz umowy posługując się ikoną .
7. Z poziomu Formularza umowy możesz wydrukować zawartą umowę wybierając z menu dostępnych opcji przy ikonie   Wydruki kadrowe. Przed wydrukiem program proponuje wypełnienie kilku dodatkowych informacji tak, aby wydrukować kompletny dokument. Z poziomu wydruków Wydruki do Worda (XML), po wybraniu Uruchom można zmodyfikować treść umowy i dostosować do własnych potrzeb.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak dodać pracownikowi umowę zlecenie:

Przed naliczeniem wypłaty bardzo ważne jest określenie sposobu przekazania wynagrodzenia dla pracownika. Niewiątpliwie jedną z najczęściej spotykanych form płatności jest przelew wynagrodzenia na konto bankowe. Zobacz teraz jak w kilku krokach przypisać pracownikowi jego rachunek bankowy.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na wybranym pracowniku i za pomocą ikony   otworzysz Formularz danych kadrowych.
3. Wybierz ikonę  Schemat płatności.
4. Standardowo dodając nowego pracownika do bazy zostaje mu przypisana forma płatności ‘gotówka’. Poprzez ikonę  otworzysz Formularz płatności do edycji. Uzupełnij pola: Forma płatności, Odbiorca płatności, Bank, Numer rachunku oraz procent wynagrodzenia, które ma być realizowane wybraną formą płatności. Jeśli całość wynagrodzenia ma być realizowana za pomocą przelewu wpisz (100%). Parametr ‘Nadwyżki nad zadeklarowane kwotydodawane do tej płatności’ powinien pozostać zaznaczony.
5. Zapisz Formularz płatności poprzez ikonę  a następnie zatwierdź całą Listę płatności za pomocą ikony .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak zdefiniować schemat płatności u pracownika:

PIT-11 to informacja o dochodach podatnika, którą otrzymuje zarówno Urząd Skarbowy, jak i podatnik od płatnika. Zobacz jak naliczyć taką deklarację w programie

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na wybranym pracowniku a następnie wybierz ikonę Deklaracje pracownika .
3. W polu Okres od /do – podaj okres, za jaki będzie obliczana deklaracja. Program proponuje domyślnie cały bieżący rok, zgodny z datą systemową.
4. W polu Lista deklaracji wybierz PIT-11.
5. Następnie dodaj formularz nowej deklaracji za pomocą ikony  pojawi się okno,  na którym należy podać okres, za który chcemy utworzyć deklarację oraz określić cel złożenia zeznania. Domyślnie zaznaczony jest parametr Złożenie deklaracji. W przypadku, gdy jest to korekta deklaracji należy samodzielnie zmienić na Korekta deklaracji.
6. Nalicz deklarację za pomocą ikony Utwórz deklarację.  Formularz zostanie wypełniony zgodnie z naliczonymi w danym okresie składnikami.
7. Deklaracja PIT-11 zostanie otwarta w aplikacji Comarch Deklaracje Podatkowe. Jeżeli na deklaracji nie uzupełniono wszystkich wymaganych pól to podczas próby zapisania formularza wyświetlany jest komunikat: Niektóre pola nie zostały uzupełnione. Popraw błędy na formularzu.  W przypadku, gdy adres zamieszkania jest różny od adresu zameldowania (Formularz danych kadrowych / zakładka [Ogóle]) i ma być wykazywany na deklaracji należy: - Na Formularzu danych kadrowych  wybrać Dodatkowe dane kadrowe, - Uzupełnić adres zamieszkania (pole obligatoryjne to Kod pocztowy), - Na formularzu danych kadrowych na zakładce [Nr ident./Podatki] zaznaczyć parametr Adres zamieszkania zamiast adresu zameldowania na deklaracji PIT, -Zapisać formularz pracownika, -Ponownie utworzyć deklarację PIT-11.
8. Zapisz przeliczoną deklarację za pomocą ikony
9. Deklarację możesz wydrukować z kilku poziomów:

Płace i Kadry > Kadry > Wydruk danych > Wydruki seryjne PIT-ów wg nazwisk, wg akronimu Płace i Kadry > Kadry > Deklaracje pracownika > Deklaracje PIT > Formularz deklaracji w aplikacji Comarch Deklaracje Podatkowe> Drukuj Płace i Kadry > Deklaracje PIT pracowników > Wydruk danych 10. Wysyłka deklaracji PIT-11 odbywa się analogicznie jak wysyłka deklaracji PIT-4R.   Zapoznaj się z filmem instruktażowym przedstawiającym wysyłanie deklaracji PIT-11:

Definiowanie list płac pozwala między innymi na wcześniejsze ustalenie zależności pomiędzy okresem, za jaki naliczane będą wypłaty, datą ich wypłaty oraz miesiącem deklaracji PIT i ZUS.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Listy płac.
2. Za pomocą ikony  dodaj nowy Formularz listy płac.
3. Wybierz odpowiedni Dokument – czyli symbol Listy płac, np. E w polu Rodzaj pojawi się domyślny rodzaj listy płac np. Etat.
4. Określ okres, za jaki będą naliczane wypłaty oraz datę wypłaty. Na podstawie daty wypłaty automatycznie podpowiada się zgodny z nią miesiąc deklaracji.
5. Zapisz formularz listy płac .
6. Na podstawie wcześniej zdefiniowanej listy płac można utworzyć listę na kolejny miesiąc. W tym celu wyświetl Listę Listy płac, ustaw kursor na liście, którą chcesz skopiować na kolejny miesiąc i naciśnij <Ctrl> + <Ins> lub <Ctrl>+ . Zapisz skopiowaną listę .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak dodać listę płac za konkretny miesiąc:

Po wprowadzeniu pracownika na listę pracowników, możesz uzupełnić szczegółowe informacje dotyczące zatrudnienia pracownika na umowę o pracę. Zobacz jakie to proste:

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustawiasz się na pracowniku i za pomocą ikony  edytujesz Formularz danych kadrowych.
3. Aby uzupełnić informacje o zatrudnieniu przechodzisz na zakładkę Etat. Określasz między innymi: Datę zatrudnienia, Rodzaj umowy, Stanowisko, Kalendarz, Wymiar etatu, Stawkę zaszeregowania.
4. Następnie przechodzisz na zakładkę Ubezpieczenie (etat) i uzupełniasz informacje o ubezpieczeniach pracownika.
5. Zapisujesz formularz pracownika (uzupełniony o dane etatowe) wybierając ikonę .
6. Z poziomu Formularza danych kadrowych pracownika możesz wydrukować treść zawartej Umowy o pracę wybierając Wydruk danych  lub Podgląd wydruku . Przed wydrukiem program proponuje Ci wypełnienie dodatkowych informacji, tak, aby wydrukować kompletny dokument.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak odnotować zatrudnienie pracownika na umowę o pracę:

Dla poprawnego ustalenia wysokości należnego wynagrodzenia, w szczególności wynagrodzenia zasadniczego niezbędne jest określenie wymiaru czasu pracy. Domyślnie dodany jest Kalendarz Standard, który należy odpowiednio zmodyfikować przed rozpoczęciem naliczania wypłat.  Sprawdź zatem jak wygląda definicja kalendarza w kilku krokach.

1. Wejdź w  menu System i  Konfiguracja, a następnie gałąź Firma / Płace / Kalendarze.
2. Domyślnie dodany jest kalendarz Standard. Jeśli praca w Twojej firmie odbywa się od poniedziałku do piątku w godzinach 7:00 – 15:00 to możesz wykorzystać ten harmonogram pracy.
3. Ustaw się na kalendarzu i za pomocą ikony   otworzysz do edycji Kalendarz.
4. Przejdź na zakładkę Kalendarz. Dni będą widoczne ze znacznikiem , co oznacza, że kalendarz nie został zdefiniowany.
5. Kalendarz zawsze powinien mieć zdefiniowane wszystkie dni danego roku (bez), aby szybko je zdefiniować możesz wykorzystać Serię kalendarzy.
6. W Seriach kalendarzy jest domyślnie przygotowana seria Tydz_40. Serię kalendarzy należy nanosić od dnia, który jest poniedziałkiem. Ustaw więc kursor na pierwszym poniedziałku z danego roku  (02.01.2023r.) i naciśnij ikonę Wstawianie serii .  Uzupełnij pole Do dnia – datą ostatniego dnia roku (31.12.2023r.).
7. W części Pozostaw bez zmian odznacz wszystkie parametry (Zdefiniowane dni, Niedziele i święta, Dni wolne).
8. Przejdź na zakładkę Seria. w polu Wykorzystaj serię - wybierz Tydz_40 (domyślnie zdefiniowana).
9. Następnie ikoną  uruchomisz wstawianie serii na kalendarz Standard.
10. Po wstawieniu serii wyświetl dowolny miesiąc roku, który jest definiowany aby wstawić Święta i wybierz ikonę Wstawianie świąt .
11. Jeśli w danym roku występują święta przypadające w soboty, należy odnotować dodatkowe dni wolne za te święta (podstawa prawna: art. 130 § 2 K.p.). W roku 2023 święta wypadające w sobotę mamy 11.11.2023r., należy zatem pamiętać by oddać pracownikom dzień wolny za to święto.
12. Sprawdź także czy wymiar czasu pracy w poszczególnych miesiącach jest prawidłowy. Jeśli są miesiące, w których wymiar pomimo zdefiniowania dni i wstawienia świąt jest zawyżony lub zaniżony, powinieneś wprowadzić odpowiednie zmiany ręcznie.
13. Po sprawdzeniu wymiarów czasu pracy zapisz kalendarz .

  Zapoznaj się z filmem instruktażowym przedstawiającym definicję kalendarza:

Pokażemy teraz w kilku krokach, jak udzielić pracownikowi zaliczki na poczet przyszłych poborów.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Wypłaty pracowników.
2. Za pomocą  dodaj listę płac o rodzaju Zaliczka netto/Zaliczka brutto. Data wypłaty tej zaliczki powinna być wcześniejsza od daty wypłaty listy etatowej, na której nastąpi potrącenie zaliczki.
3. Zapisz zdefiniowana listę , a następnie wybierz ją z listy.
4. Po wybraniu listy płac wrócisz do okna Wypłaty pracowników i ustaw się na wybranym pracowniku.
5. Nalicz wypłatę za pomocą ikony  lub naciskając <Insert>.
6. Na Formularzu wypłaty, na zakładce Elementy wypłaty, za pomocą ikony   dodaj nowy element Zaliczka netto/ Zaliczka brutto i wpisz  Wartość.
7. Zapisz Formularz zaliczki oraz całej wypłaty za pomocą ikony .

Zapoznaj sięz filmem instruktażowym pokazującym jak zrealizować wypłatę zaliczki do wynagrodzenia:

Zwolnienie pracownika jest niewątpliwie trudną decyzją dla pracodawcy, ale czasem niestety konieczną, czy to z powodów leżących po stronie pracownika, czy to z powodów leżących po stronie pracodawcy. Aby wprowadzić informację o zwolnieniu pracownika wystarczy wykonać poniższe kroki

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na pracowniku i za pomocą ikony  otworzysz do edycji Formularz danych kadrowych.
3. Przejdź na zakładkę Etat i uzupełnij Datę zwolnienia oraz Przyczynę zwolnienia.
4. Następnie przejdź na zakładkę Ubezpieczenie (etat), gdzie uzupełniamy informacje o wyrejestrowaniu z ubezpieczeń pracownika. Podajemy datę wyrejestrowania oraz kod przyczyny.
5. Zapisz formularz pracownika posługując się ikoną .
6. Po odnotowaniu zwolnienia należy przeliczyć limity nieobecności, aby sprawdzić czy pracownikowi pozostał niewykorzystany urlop wypoczynkowy, za który trzeba wypłacić ekwiwalent. Na Liście pracowników (Kadry), ustaw się na wybranym pracowniku, a następnie z menu dostępnych opcji przy ikonie  wybierz Limity nieobecności.
7. Ustaw się na limicie urlopu wypoczynkowego za bieżący rok i przelicz za pomocą ikony . Program przeliczy limit proporcjonalnie do okresu zatrudnienia. W polu Pozostało będzie wykazana liczba dni niewykorzystanego urlopu.
8. Zapisz Listę limitów nieobecności za pomocą ikony .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak wprowadzić informację o zwolnieniu pracownika:

W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy po naliczeniu wypłaty pracownik dostarcza nam np. zwolnienie lekarskie. Możemy taką nieobecność rozliczyć w kolejnym miesiącu. Zobacz jak rozliczyć taką nieobecność.

1. Z menu Płace i Kadry wybierz Listy płac.
2. Dodaj  nowy Formularz listy płac. Określ bieżący okres, a w polu Miesięcy wstecz zmień wartość z 0 na 1 i zapisz formularz listy płac posługując się ikoną . Ustawienie parametru Miesięcy wstecz z wartością 1 – oznacza, że będziemy rozliczać nieobecność, która nie została wypłacona na liście etatowej za poprzedni miesiąc.
3. W oknie Wypłaty pracowników za pomocą  wybierz  zdefiniowaną w poprzednim kroku listę płac.
4. Ustaw się na wybranym pracowniku i otwórz Kalendarz pracownika wybierając ikonę   a następnie nanieś nieobecność w poprzednim miesiącu.
5. Po wprowadzeniu nieobecności (np. Zwolnienie chorobowe) pracownikowi nalicz wypłatę korzystając z ikony   lub <Insert>. Przejdź na zakładkę Elementy wypłaty – pojawi się tutaj rozliczenie nieobecności z poprzedniego miesiąca np. Wynagrodzenie za czas choroby.

 Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak rozliczyć nieobecność z poprzedniego miesiąca:  

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Sprawdźmy jak naliczyć zwolnionemu pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop. Program Comarch ERP Optima automatycznie wylicza ‘Ekwiwalent za niewykorzystany urlop’ na liście płac o rodzaju Etat.

1. Aby poprawnie naliczyć pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop należy uzupełnić datę zwolnienia na formularzu danych kadrowych oraz przeliczyć limit urlopu wypoczynkowego.
2. Z menu Płace i Kadry wybierz Wypłaty pracowników.
3. W polu Lista płac wybierz listę płac etatową za ostatni miesiąc zatrudnienia pracownika i nalicz wypłatę za pomocą ikony .
4. Program automatycznie wyliczy ‘Ekwiwalent za niewykorzystany urlop’ za ilość godzin urlopu, która pozostała pracownikowi do rozliczenia.
5. Zapisz Formularz wypłaty .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak naliczyć zwolnionemu pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop:

Deklarację PIT-4R składa się do urzędu skarbowego w celu dostarczenia informacji o zaliczkach pobranych i odprowadzonych na rzecz urzędu przez płatnika (pracodawcę) na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zobacz jak w programie naliczyć zaliczkę na PIT-4 oraz deklarację roczną PIT-4R

1. Z menu Płace i Kadry wybierz Zaliczki na PIT-4R.
2. Za pomocą ikony  dodaj nowy Formularz zaliczki na PIT-4R w odpowiedniej wersji.
3. Określ miesiąc i rok, za który ma być obliczona zaliczka.
4. Używając ikony  przelicz deklarację.
5. Możesz zaznaczyć pole Zablokuj deklarację przed zmianami i za pomocą ikony  zapisz formularz.
6. Na liście pojawi się zamknięte zestawienie, które stanowi część składową dla deklaracji rocznej PIT-4R.
7. Przeliczenie deklaracji spowoduje automatyczne wygenerowanie płatności do Urzedu Skarobowego. Płatność pojawi się w module Kasa/Bank Preliminarz płatności.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak utworzyć zestawienie zaliczek na podatek dochodowy PIT-4R:

Niewątpliwie jedną z podstawowych operacji wykonywanych w programie jest wprowadzanie pracowników do Kadr. Aby dodać nowego pracownika wystarczy, że wykonasz następujące kroki:

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Posługując się ikoną  otworzysz nowy Formularz danych kadrowych.
3. Wypełnij wymagane pola na zakładce Ogólne tj.: Akronim, Nazwisko i Imię. Te dane pozwolą Ci na zapisanie formularza. Jeżeli posiadasz więcej danych pracownika uzupełnij także pozostałe pola.
4. Zapisz formularz danych pracownika za pomocą ikony .
5. Tak wprowadzona osoba pojawi się na Liście pracowników z ustawionym filtrem Wszyscy lub Bez zatrudnienia.

Uwaga

Uwaga: W Konfiguracji/Firma/Płace/Parametry/Dane kadrowe i deklaracje można ustawić autonumerację akronimów pracowników.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak dodać pracownika do Listy pracowników:  

Przejdźmy do uzupełnienia Listy dodatków pracownika tj. stałych elementów wynagrodzenia.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na wybranym pracowniku a następnie wybierz ikonę Dodatkowe elementy wynagrodzenia .
3. Za pomocą ikony  dodasz nowy Formularz dodatku i wybierz odpowiedni typ składnika oraz uzupełnij pozostałe pola.
4. Na Formularzu dodatku dostępny jest przycisk . Dodatek, dla którego wskażesz Symbol listy płac, będzie wyliczał się automatycznie tylko przy naliczaniu wypłaty na liście płac zgodnej ze wskazanym symbolem. Pozostawienie tego pola pustym skutkuje naliczeniem dodatku na pierwszej wypłacie etatowej pracownika za dany miesiąc.
5. Zapisz Formularz dodatku oraz uzupełnioną Listę dodatkowych elementów przez .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak przypisać pracownikowi dodatkowe elementy wynagrodzenia:

Przejdźmy teraz do uzupełnienia informacji o poprzednich miejsach pracy pracownika

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Następnie ustaw się na pracowniku i za pomocą ikony  otworzysz do edycji  Formularz danych kadrowych.
3. Przy ikonie Dodatkowe dane kadrowe  rozwiń menu dostępnych opcji i wybierz Historia zatrudnienia.
4. Poprzez ikonę  dodasz nową pozycję określając staż pracy w latach lub wypełniając pole Okres od…do oraz nazwę zakładu pracy. Możesz także szybko wprowadzić informację o stażu pracy u poprzednich pracodawców w wysokości 10 lat bez konieczności ręcznego edytowania formularza historii zatrudnienia, za pomocą ikony Dodaj zbiorczy 10-letni staż z poprzednich zakładów pracy  .
5. Zatwierdź Formularz historii zatrudnienia , a następnie Formularz danych kadrowych pracownika .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak uzupełnić historię zatrudnienia pracownika:

Jeśli odnotowałeś już informację o zatrudnieniu i zgłoszeniu do ubezpieczeń możesz teraz naliczyć deklarację zgłoszeniową ZUS ZUA i wyeksportować ją do programu Płatnik.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na konkretnym pracowniku i przy ikonie Deklaracje pracownika   rozwiń menu dostępnych opcji i wybierz Deklaracje zgłoszeniowe ZUS.
3. W polu Lista wybierz deklarację, którą będziesz generować. W Twoim przypadku będzie to ZUA.
4. Aby dodać deklarację naciśnij ikonę . Otworzy się formularz deklaracji ZUS ZUA  gdzie w polu KEDU powinieneś wskazać  nazwę pliku *.xml, do którego zastanie zapisana deklaracja ZUA. Jeśli chcesz dodać nowy plik KEDU naciśnij   , wpisz nazwę i zapisz . Następnie wybierz ją przyciskiem .
5. W polu Dane aktualne w dniu wskaż datę zgodną z datą zgłoszenia pracownika do ubezpieczeń (zakładka Ubezpieczenie (etat) na formularzu danych kadrowych pracownika).
6. Za pomocą ikony  nalicz deklarację i zapisz ikoną .
7. Po naliczleniu deklaracji możesz ją wyeksportować do programu Płatnik. W tym celu wchodzisz do deklaracji ponownie za pomocą ikony  i wybierasz ikonę Eksport do programu Płatnik   .
8. Wpisz teraz ścieżkę docelową gdzie chcesz zapisać plik z deklaracją. W polu Nazwa pliku musi widnieć nazwa pliku wraz z rozszerzeniem, w przeciwnym wypadku Program Płatnik nie rozpozna pliku (np. C:\ZUA.xml).
9. Po wpisaniu ścieżki naciśnij . Jeżeli zaznaczyłeś parametr Otwórz program Płatnik po wyeksportowaniu uruchomiony zostanie Program Płatnik i z poziomu tego programu należy zapisany plik zaimportować.
10. Pamiętaj, że w deklaracjach ZUA, ZIUA, ZZA, ZWUA, ZCNA, ZSWA, RCA, RSA, RZA jako podstawowy identyfikator wykorzystywany jest numer PESEL, a w przypadku jego braku numer i seria paszportu lub dowodu osobistego.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak naliczyć deklarację zgłoszeniową ZUS ZUA:

Jeśli masz już sprawdzone wszystkie listy płac możesz przejść do zaksięgowania list płac. Poniżej zobaczysz jak w kilku krokach zaksięgować listę płac do Książki Podatkowej.

1. Z menu Płace i Kadry wybierz Listy płac.
2. Podświetl listę i wybierz ikonę  Księgowanie listy płac.
3. Zaksięgowana lista płac zmieni kolor na niebieski. Pamiętaj, że zaksięgować można tylko zamknięte listy płac.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak zaksięgować liste płac do Książki Podatkowej:

Zobacz jak naliczyć wypłatę indywidualnie dla konkretnego pracownika lub dla grupy zaznaczonych osób.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Wypłaty pracowników.
2. Za pomocą  wskaż wcześniej zdefiniowaną listę płac o rodzaju Etat.
3. Ustaw się na pracowniku i nalicz wypłatę za pomocą ikony  lub naciskając <Insert>.
4. Zapisz Formularz wypłaty wybierając ikonę .
5. Naliczona, zapisana wypłata widoczna jest w kolorze zielonym (bufor), co oznacza, że można ją jeszcze ewentualnie zmodyfikować/skasować (jest otwarta).
6. Zapisz Formularz wypłaty .
7. Jeśli chcesz naliczyć wypłatę dla kilku pracowników jednocześnie, to wystarczy, że zaznaczysz ich na liście i za pomocą ikony   naliczysz seryjnie wypłaty. W przypadku, gdy dana osoba ma już naliczoną wypłatę, będzie pomijana (nie następuje przeliczenie wypłaty). W logu uzyskasz informację, że pracownik posiada już wcześniej naliczoną wypłatę.
8. Warto zapamiętać, że jeżeli na Kalendarzu pracownika odnotowałeś nieobecności lub nadgodziny, wówczas na formularzu wypłaty na zakładce Elementy wypłaty pojawią się odpowiednie elementy.
9. Po naliczeniu wypłaty możesz wydrukować Kwitek wypłaty. W tym celu z  poziomu listy Wypłaty pracowników, wybierz odpowiedni wydruk z menu dostępnych opcji przy ikonie .
10. Naliczanie wypłat dla umów cywilnoprawnych odbywa się analogicznie, jak przy naliczaniu wypłat etatowych. W celu naliczenia wypłaty umowy należy zdefiniować Listę płac o rodzaju Umowa.

 

Zdarza się, iż firmy udzielają swoim pracownikom dodatkowych świadczeń.Jednym  z najczęstszych są pożyczki udzielane przez pracodawcę pracownikowi. Zobacz jak wprowadzić taką pożyczkę w programie.

1. Z menu Płace i Kadry wybierz Wypłaty pracowników.
2. Za pomocą  dodaj listę płac o rodzaju Pożyczka. Data wypłaty tej pożyczki powinna być wcześniejsza od daty wypłaty listy etatowej, na której nastąpi spłata raty pożyczki.
3. Zapisz zdefiniowaną listę , a następnie wybierz ją z listy.
4. Po wybraniu listy płac wrócisz do okna Wypłaty pracowników i ustaw kursor na wybranym pracowniku.
5. Nalicz wypłatę za pomocą ikony  lub naciskając <Insert>.
6. Na Formularzu wypłaty, na zakładce Elementy wypłaty, za pomocą ikony  dodaj nowy element Pożyczka i wpisz Wartość, Wysokość raty oraz Kwotę odsetek.
7. Zapisz Formularz pożyczki oraz całej wypłaty za pomocą ikony .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak udzielić pracownikowi pożyczki:

Zamknięcie listy płac oznacza potwierdzenie, że lista jest naliczona, została sprawdzona i nie będą na niej nanoszone żadne zmiany. Jak to zrobić?

1. Z menu Płace i Kadry wybierz Listy płac.
2. Podświetl listę i posługując się ikoną  wybierz opcję . Zamknięta lista płac zmieni kolor na czarny.
3. Innym sposobem na zmianę statusu listy płac jest podświetlenie listy i pod prawym przyciskiem myszki wybranie z menu kontekstowego opcji Zamknij listę płac.

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak zamknąć listę płac:

Jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest przestrzeganie ustalonego w firmie czasu pracy. Jeśli jednak pracownik nie stawi się w pracy należy odnotować odpowiednią nieobecność. Zobacz teraz jak wprowadzić do programu nieobecność w pracy (np. urlop wypoczynkowy, czy też zwolnienie chorobowe).

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Kadry.
2. Ustaw się na wybranym pracowniku a następnie przy ikonie Kalendarz   rozwiń menu dostępnych opcji i wybierz (Nie)obecności. Zapamiętaj także, że ta sama ikona jest dostepna z poziomu Listy pracowników, Formularza danych kadrowych, oraz Wypłat pracowników.
3. Na zakładce Nieobecności za pomocą ikony  dodaj odpowiednią nieobecność, a następnie zapisz formularz nieobecności .
4. Na zakładce Kalendarz widzimy wprowadzoną nieobecność oraz pomniejszony o nią czas pracy.
5. Zapisz Kalendarz za pomocą ikony .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak pracownikowi odnotować nieobecność:

W praktyce zdarzają się sytuacje, że po naliczeniu wypłaty istnieje potrzeba uzupełnienia jej o dodatkowy element. Zobacz jak to zrobić w kilku krokach:

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry wybierz Wypłaty pracowników.
2. Ustaw się na pracowniku i za pomocą ikony  otwórz do  edycji Formularz wypłaty.
3. Przejdź na zakładkę Elementy wypłaty i za pomocą ikony  dodaj nowy element.
4. Wybierz Typ wypłaty i określ wartość dodatku (albo wyliczy się automatycznie na podstawie wzoru), a następnie zapisz ikoną . Wybrany dodatek pojawi się na Elementach wypłaty.
5. Zapisz Formularz wypłaty .

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak uzupełnić wypłatę o dodatkowy element:

Podobnie, jak w przypadku wypłat etatowych, istnieje możliwość seryjnej wypłaty dodatku na Liście płac o rodzaju Inne.

1. Z poziomu modułu Płace i Kadry  wybierz Wypłaty pracowników.
2. Za pomocą  wskaż wcześniej zdefiniowaną listę płac o rodzaju Inne.
3. Zaznacz wszystkich lub wybranych pracowników na liście i z menu dostępnych opcji przy ikonie  wybierz Wypłać seryjnie dodatek.
4. Określ typ składnika, który chcesz wypłacić, a następnie za pomocą ikony  nalicz seryjnie dodatki.
5. Warto zwrócić uwagę, że w trakcie naliczania kolejnej wypłaty dla pracownika, przyporządkowanego do tego samego miesiąca deklaracji, w tle następuje zamknięcie pierwszej wypłaty w celu poprawnego wyliczenia kwot składek ZUS, składki zdrowotnej oraz zaliczki na podatek dochodowy w drugiej wypłacie (te wartości uzgadniane są w obrębie miesiąca deklaracji, a nie tylko jednej danej wypłaty).

Zapoznaj się z filmem instruktażowym pokazującym jak seryjnie wypłacić dodatek:

Błąd podczas wystawiania dokumentu może się zdarzyć każdemu, natomiast istotne abyś wiedział co w takiej sytuacji zrobić. Kiedy usunąć, a kiedy anulować dokument i jakie są tego konsekwencje.

1.  Zacznijmy od usuwania. Tu sytuacja jest prosta – jeśli dokument jest zapisany do bufora, możesz go zaznaczyć i usunąć ikoną .
2. Co natomiast jeśli dokument jest zapisany na trwałe? Możesz go wtedy anulować i wystawić nowy z tym samym numerem. Dokument, który ma być anulowany zaznacz na liście i po kliknięciu prawym przyciskiem myszy wybierz opcję Anulowanie faktury.
3. Dokumenty anulowane zostają na liście w kolorze czerwonym (nie mają wpływu na płatności, ani na stany magazynowe, pozostają tylko informacyjnie, jako ślad wykonanej operacji w programie). Nie zalecamy ich usuwania, ale jeśli to będzie konieczne, skontaktuj się z Autoryzowanym Partnerem Comarch.

 

Tematem, który na pewno jest dla Ciebie bardzo ważny szczególnie pod koniec roku jest inwentaryzacja. Jak wiadomo inwentaryzację wykonujemy, aby uzgodnić stany magazynowe w programie ze stanami rzeczywistymi. Co należy zrobić żeby wykonać inwentaryzację? Cała operacja składa się z 3 kroków:  

1. Krok pierwszy – musimy przygotować arkusz inwetaryzacyjny, który będzie zawierał listę towarów, które podlegają inwentaryzacji. Arkusz możesz dodać wybierając Handel/ Inne (w sekcji Magazyn)/ Inwentaryzacja.
2. Krok drugi – na wprowadzonym arkuszu uzupełniamy stan rzeczywisty towarów, a więc mówiąc prościej ile danego towaru mamy aktualnie na magazynie. Pamiętaj, że aby uzupełnić stany musisz najpierw zapisać arkusz na trwałe, dopiero wtedy będziesz mógł uzupełnić kolumnę Stan wg spisu.
3. Krok trzeci – po uzupełnieniu stanów wykonamy inwentaryzację ikoną  w wyniku której powstaną dokumenty RWAI oraz PWAI. Dokumenty te odpowiednio spowodują zdjęcie towaru, którego brakuje w magazynie oraz przyjęcie ewentualnych nadwyżek.

Jeśli rozpoczynasz pracę z magazynem pierwszym krokiem powinno być wprowadzenie Bilansu otwarcia. Na dokumencie wprowadzasz towary wraz z ilościami i wartościami. A więc jeśli chcesz wprowadzić Bilans otwarcia wykonaj następujące kroki:

1. Bilans dodasz wybierając z menu Handel/ Inne(Magazyn)/ Bilans Otwarcia. Dokument dodajesz oczywiście ikoną .
2. Na formularzu Bilansu otwarcia musisz określić magazyn. Jeśli prowadzisz kilka magazynów to na każdy magazyn tworzysz oddzielny bilans.
3. Jak już wiesz na Bilans towary wraz z ilościami i wartościami. Możesz to zrobić albo za pomocą ikony  albo zaimportować pozycję z pliku tekstowego ikoną . Więcej informacji na temat importu pozycji z pliku znajdziesz tutaj.
4. Pamiętaj, że na Bilans otwarcia możesz wprowadzić tylko te pozycje z którymi nie ma żadnych transakcji na danym magazynie!!!

Aby zarządzać magazynem musisz mieć szybki dostęp do informacji na temat stanu magazynu, obrotu towarami czy ilości towarów zalegających. Poniżej krótki opis podstawowych raportów na temat stanu magazynu.

1.  Wszystkie wydruki dostępne są po wejści na listę Zasobów (Handel/ Zasoby) po kliknięciu ikony .
2. W zależności jaką informację potrzebujesz uzyskać wybierz jeden z raportów:

Jak zapewne wiesz moduł Handel umożliwia sprzedaż zarówno usług jak i towarów. Warto, abyś teraz poznał zasady podziału dokumentów oraz przykład ich przekształcania.  

1. Na początek warto zaznajomić się z podziałem na:
   • Dokumenty handlowe: Faktury Sprzedaży, Paragony ,Faktury Zakupu, Zamówienia u Dostawców orazRezerwacje Odbiorców.
   • Dokumenty magazynowe: Wydania Zewnętrzne, Przyjęcia Zewnętrzne, Rozchody Wewnętrzne, Przychody Wewnętrzne i Przesunięcia Międzymagazynowe.
2.  Wiesz już, że ilość towaru na magazynie jest zależna od wprowadzanych przez Ciebie dokumentów. Dokumenty magazynowe omówimy na przykładzie Wydania Zewnętrznego. WZ jest dokumentem którego wystawienie powoduje zdjęcie towaru z magazynu, a więc zmniejsza jego ilość oraz wartość na magazynie.
3. Pamiętaj, że dokument ten zapisany do bufora już powoduje zdjęcie towaru z magazynu oraz powinien być skojarzony z Fakturą Sprzedaży.
4. Wydanie Zewnętrzne możesz wystawić na kilka sposobów:
   • Wystawiając FA i przed zatwierdzeniem zaznaczając parametr w prawym górnym rogu – automatycznie utworzyć dokument WZ.
   • Zapisując FA na trwałe bez tworzenia WZ i dopiero potem utworzyć dokument WZ (w chwili wydania towaru), wybierając ikonę .
   • Możesz również zacząć od dodania dokumentu WZ z poziomu Handel/ Wydania Zewnętrzne ikoną .

Potwierdzenie salda drukowane jest na konkretny dzień i wystawiane w walucie zgodnej z walutą na dokumentach. Może być generowane tylko dla dokumentów wystawionych w takiej samej walucie (PLN lub w walutach obcych). Jak wykonać je w programie?

1. Otwórz menu Kasa/Bank/ Potwierdzenia salda
2. Na Liście potwierdzeń sald naciśnij ikonę 
3. Wybierz kontrahenta, datę oraz walutę, a także szczegółowe dane dotyczące wykazywanych dokumentów, tj. rodzaj  (należności i/lub zobowiązania), typ dokumentu źródłowego (przychodowe i/lub rozchodowe) oraz to czy mają być uwzględniane dokumenty niezatwierdzone (np. wprowadzone do modułu Handel lub ręcznie do Preliminarza płatności ze stanem Bufor).
4. Naciśnij ikonę , aby wygenerować potwierdzenie salda
5. Zatwierdź dane ikoną 

Jeśli chcesz wystawić potwierdzenie salda seryjnie, to znaczy dla wielu kontrahentów, to:

1. Otwórz menu Ogólne/Kontrahenci i zaznacz wybranych kontrahentów na liście
2. Na pasku u góry pojawi się ikona , rozwijamy listę strzałką i wybieramy Generacja potwierdzeń salda
3. Pojawi się okno z możliwością wyboru różnych parametrów:
   • • Dokument – wybór schematu numeracji dla mających powstać potwierdzeń sald (domyślnie podpowiadany jest schemat numeracji wskazany w Konfiguracji Firmy/ Kasa/Bank/ Dokumenty)
     • Na dzień – data, na którą będą generowane potwierdzenia salda (domyślnie podpowiadana jest data bieżąca)
     • Waluta – domyślnie zaznaczona opcja -wszystkie-, z możliwością wybrania konkretnej waluty PLN
     • Rodzaj: należności/ zobowiązania – jaki rodzaj dokumentów ma być wykazywany na potwierdzeniach salda: tylko należności, tylko zobowiązania, czy oba rodzaje
     • Dokumenty źródłowe: przychodowe/ rozchodowe – jaki typ dokumentów źródłowych ma być wykazywany na potwierdzeniach salda: tylko przychodowe, tylko rozchodowe, czy oba typy
     • dok. w buforze – czy dokumenty niezatwierdzone (o stanie Bufor) mają być wykazywane na potwierdzeniach sald
     • O saldach: Dowolnych/ Niezerowych/ Zerowych – wybór jednego z trzech możliwych wariantów oznacza, że dla wskazanych podmiotów będą generowane potwierdzenia o saldach: Dowolnych lub tylko Niezerowych lub tylko Zerowych
4. Zatwierdzamy wybór ikoną 
5. Potwierdzenia salda dla wybranych kontrahentów pojawi się na Liście potwierdzeń sald (Kasa/Bank/Potwierdzenia salda)

W przypadku gdy minął termin zapłaty a kontrahent nadal nie uregulował swoich zobowiązań wobec Twojej firmy, to z poziomu programu możesz wygenerować ponaglenie zapłaty. Jak to zrobić?

1. Otwórz Kasa/Bank/ Ponaglenia zapłaty
2. Na Liście ponagleń zapłaty naciśnij ikonę 
3. Wybierz kontrahenta, którego dotyczy ponaglenie, zaznacz jakich odsetek dotyczy dokument oraz naciśnij ikonę 
4. Nie zapomnij wybrać odpowiedniej waluty!
5. Zatwierdź dane ikoną 

Zachęcamy do obejrzenia filmiku dotyczącego modyfikacji wydruku ponaglenia zapłaty:

https://www.youtube.com/watch?v=sSOU2xmWKhE Rejestry kasowo/bankowe w programie są odpowiednikiem prowadzonych przez Ciebie kas, rachunków bankowych czy też posiadanych firmowych kart kredytowych. Każdej z tych form powinien odpowiadać jeden rejestr. Za pomocą kilku poniższych kroków dowiesz się jak dodać rejestr:

1. Otwórz menu Kasa/Bank/Rejestry kasowo/bankowe
2. Naciśnij ikonę 
3. Uzupełnij kolejno Akronim, symbol Rejestru i jego Nazwę
4. Określ Typ rejestru oraz uzupełnij pozostałe dane
5. Pamiętaj, aby dodać bilans otwarcia danego rejestru – czyli np. stan Kasy na dzień w którym dodasz rejestr
6. Za pomocą przycisku  zapisz zmiany.

  Zobacz także: Jak dodać raport kasowo/bankowy? Jak dodać zapis kasowo/bankowy?

Twój kontrahent nie dotrzymał terminu i zapłacił Ci po czasie? W związku z tym jest zobowiązany do zapłaty należnych Ci odsetek. Chcesz wygenerować notę odsetkową, aby przekazać ją kontrahentowi, ale nie wiesz jak? Spójrz jakie to proste!

1. Otwórz menu Kasa/Bank/ Noty odsetkowe
2. Na Liście not odsetkowych naciśnij ikonę 
3. Wybierz kontrahenta, którego dotyczy nota odsetkowa, zaznacz jakich odsetek dotyczy dokument oraz naciśnij ikonę 
4. Nie zapomnij wybrać odpowiedniej waluty!
5. Zatwierdź dane ikoną 

W programie stworzyłeś już swój rejestr i wprowadziłeś do niego raporty – ostatnim z kroków jest wprowadzenie do nich zapisów kasowo/bankowych określających poszczególne przychody i rozchody. Jak się do tego zabrać

1. Otwórz menu Kasa/Bank/Zapisy kasowo/bankowe
2. Wybierz z filtra pod listą Rejestr oraz Raport – pamiętaj, że Raport musi być otwarty!
3. Naciśnij ikonę 
4. Wypełnij okno zgodnie z danymi np. z wyciągu – wpisz nr dokumentu, kwotę oraz wybierz kontrahenta
5. Pamiętaj, aby Status ustawić na Nie rozliczono, dzięki temu będziesz mógł w przyszłości rozliczyć dany zapis!
6. Zapisz zmiany ikoną 

 

Z poziomu rozliczeń podmiotu możesz zobaczyć i rozliczyć ze sobą zdarzenia z Preliminarza i zapisy kasowo/bankowe, które mają status nierozliczonych lub rozliczonych częściowo. Jak z tego poziomu rozliczyć ze sobą dokumenty?

1. Otwórz Kasa/Bank/ Rozliczenia podmiotu
2. Zaznacz na liście dokumenty, które chcesz rozliczyć – pamiętaj, że dokumenty te muszą być w tej samej walucie!
3. Za pomocą ikony  wybrane rozlicz dokumenty
4. Pamiętaj, że z tego poziomu możesz rozliczyć ze sobą więcej niż dwa dokumenty, wystarczy że zaznaczysz je wszystkie na liście.

Jako przedsiębiorcy zapewne nieraz zdarzyło Ci się, że byłeś jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem względem jakiegoś kontrahenta. W takiej sytuacji możesz skompensować ze sobą dwa zapisy. Jak dokonać tego w programie?

1. Otwórz listę zapisów kasowo/bankowych i wybierz rejestr KASA
2. Znajdź na liście dwa zapisy o przeciwstawnych kierunkach (KP i KW) wskazując konkretnego kontrahenta i zaznaczając status Nie rozliczone
3. Otwórz zapis KW na zakładce Rozliczenia dokumentu za pomocą przycisku  
4. U dołu dokumentu pojawi się aktywna ikona  - naciśnij ją
5. Z listy nierozliczonych dokumentów wybierz zapis KP i zaakceptuj wybór ikoną 
6. Zapisz zmiany ikoną .

Jeżeli zapis KW opiewał na wyższą kwotę niż KP, wtedy zapis KW otrzymuje status C (czyli częściowo rozliczony). Widoczna jest także kwota, jaka pozostaje do rozliczenia. Zapis KP otrzymuje status R (całkowicie rozliczony).  

Masz zapis kasowo/bankowy i zdarzenie w Preliminarzu płatności dla tej samej transakcji, ale nie wiesz jak je rozliczyć? Spójrz jakie to proste!

1. Otwórz Preliminarz płatności (Kasa/Bank/Preliminarz płatności) i wybierz konkretny rejestr
2. Na liście wybierz zdarzenie, które chcesz rozliczyć i naciśnij ikonę 
3. Przejdź na zakładkę 2 Rozliczenia i naciśnij ikonę 
4. Wybierz transakcję, którą chcesz rozliczyć i zatwierdź 
5. Zapisz zmiany ikoną 
6. Na liście zapisów kasowo/bankowych możesz zobaczyć, że status dokumentu zmienił się na R – rozliczony.

Istnieje również możliwość rozliczenia zdarzenia w Preliminarzu Płatności tak, aby tworzony zapis KP/KW automatycznie pobierał informacje z formularza zdarzenia, które będzie rozliczał. Jak to wykonać?

1. W preliminarzu podświetl zdarzenie i kliknij na nie prawym przyciskiem myszki
2. Wybierz z menu rozwijalnego opcję Rozlicz pojedynczo, określ typ tworzonego zapisu, a następnie wskaż rejestr do którego trafi zapis kasowo/bankowy
3. Wyświetlony został formularz zapisu kasowo/bankowego, na który przepisane zostały informacje ze zdarzenia. Jako datę zapisu program proponuje datę bieżącą – jeżeli chcesz możesz ją zmodyfikować.
4. Po zatwierdzeniu formularza ikoną  program automatycznie rozliczy zapis i zdarzenie.

https://www.youtube.com/watch?v=NENxyKGldVU Każdemu rejestrowi możesz przypisać dowolną liczbę raportów kasowo/bankowych. Z kolei do każdego raportu może wchodzić dowolna liczba zapisów, które określają przychody i rozchody środków finansowych w Twojej firmie. Spójrz jak szybko możesz dodać raport na listę!

1. Otwórz menu Kasa/Bank/Raporty kasowo/bankowe
2. Pamiętaj, aby we filtrze pod listą wybrać Rejestr
3. Kliknij ikonę 
4. Określ datę otwarcia i zamknięcia rejestru – to od Ciebie zależy na jaki okres stworzysz raport
5. Zatwierdź dane ikoną 

 

Dokumenty z Preliminarza płatności, dla odróżnienia od dokumentów pochodzących z rejestrów kasowych/bankowych, nazywamy zdarzeniami (planowanymi płatnościami). Dzięki zdarzeniom zapisanym w Preliminarzu masz możliwość m.in. śledzenia bieżącego stanu zobowiązań i należności. Jak zatem dodać zdarzenie w programie?

1. Otwórz Kasa/Bank/Preliminarz płatności
2. Z filtra pod listą wybierz konkretny Rejestr
3. Naciśnij ikonę  i wypełnij wymagane dane
4. Zapisz zmiany ikoną 

Od 1 stycznia 2018r. wszyscy przedsiębiorcy są zobowiązani do przesłania Urzędowi Skarbowemu danych o zakupach i sprzedażach, które wynikają z rejestrów VAT.  Jak zatem w programie zaewidencjonować taki zakup lub sprzedaż? Przede wszystkim musisz dodać dokumenty do odpowiedniego rejestru. Od 1 października 2020 w miejsce plików JPK_VAT zaczną obowiązywać pliki JPK_V7 opisane w osobnym biuletynie. Spójrz jak to wygląda na konkretnych przykładach. Jak dodać fakturę sprzedaży?

1. Otwórz Rejestry VAT/Rejestry VAT i wybierz pionową zakładkę 2 Rejestr spr. oraz poziomą 1 Rejestr VAT
2. W filtrze aktywnym pod listą ustaw podrejestr oraz wskaż miesiąc
3. Naciśnij ikonę 
4. Pamiętaj, aby na fakturze wybrać kontrahenta, wpisać numer dokumentu oraz sprawdzić czy dokument posiada odpowiednie daty
5. Za pomocą ikony  uzupełnij pozycje na liście
6. Po wprowadzeniu danych zatwierdź zmiany przyciskiem 

  Jak dodać fakturę zakupu : wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru? Umiesz już stworzyć fakturę sprzedaży, w podobny sposób możesz dodać fakturę zakupu. Nie wiesz jednak jak sprawić, aby faktura pojawiła się w konkretnym miejscu na deklaracji VAT i VAT-UE? Poniżej zostaniesz poinstruowany jak dodać fakturę obejmującą wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru.

1. Otwórz Rejestry VAT/Rejestry VAT i wybierz pionową zakładkę 1 Rejestr zak. oraz poziomą 1 Rejestr VAT
2. W filtrze aktywnym pod listą ustaw podrejestr oraz wskaż miesiąc
3. Naciśnij ikonę 
4. Pamiętaj, aby na fakturze wybrać kontrahenta, wpisać numer dokumentu oraz sprawdzić czy dokument posiada odpowiednie daty
5. Przejdź na zakładkę Waluta i zmień walutę na EUR
6. Wróć na zakładkę Ogólne i wprowadź pozycję ze stawką NP oraz rodzajem Towary lub Środki transportu
7. Przejdź na zakładkę Kontrahent i wybierz rodzaj transakcji : Nabycie wewnątrzunijne lub Nabycie wewnątrzunijne trójstronne oraz zaznacz parametr Rozliczać w VAT-UE
8. Po zapisaniu zmian ikoną  pojawi się okno Generowania dokumentu wewnętrznego zarówno sprzedaży jak i zakupu. Musisz wybrać rejestry do których trafią poszczególne dokumenty oraz wpisać ich numer.
9. Możesz wygenerować oba dokumenty jednocześnie, bądź tylko Dokument wewnętrzny sprzedaży. Po uzupełnieniu danych zatwierdź ikoną 
10. Aby dokumenty pojawiły się musisz je teraz tylko zapisać ikoną 

  Jak dodać deklarację VAT-7? Jako przedsiębiorca jesteś zobligowany do wysyłania comiesięcznej deklaracji VAT-7, ale nie wiesz jak dokonać tego w programie? Z poziomu deklaracji VAT-7 program pozwala na eksport deklaracji drogą elektroniczną do systemu e-Deklaracje (podpisem kwalifikowanym i podpisem niekwalifikowanym) oraz na odebranie Urzędowego Poświadczenia Odbioru (UPO). Spójrz jak szybko i w łatwy sposób możesz sporządzić w programie deklarację VAT-7.

1. Wejdź z poziomu System/Konfiguracja/Firma/Dane firmy/Deklaracje i uzupełnij Urząd Skarbowy oraz zapisz zmiany ikoną 
2. Przejdź na zakładkę Rejestry VAT/Deklaracje VAT-7
3. Na liście deklaracji VAT-7 dodaj deklarację za pomocą .
4. Wybierz miesiąc i rok za jaki deklaracja ma się przeliczyć oraz naciśnij ikonę 
5. Aby zablokować deklarację przed zmianami należy zaznaczyć parametr na zakładce 1C: Zablokuj deklarację przed zmianami. Odblokowanie deklaracji jest możliwe z poziomu listy deklaracji po kliknięciu prawym klawiszem myszy na daną deklarację i wybraniu opcji Odblokuj deklarację.
6. Po wykonaniu powyższych kroków zapisz zmiany naciskając ikonę 

 

  Program Comarch ERP Optima pozwala na prowadzanie Ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z zadeklarowanym okresem obrachunkowym. Służy do tego moduł Środki Trwałe. Na podstawie wprowadzonych informacji o poszczególnych środkach można automatycznie wygenerować odpisy amortyzacyjne oraz plan amortyzacji. Wygenerowane odpisy amortyzacyjne po zaksięgowaniu przenoszone są do odpowiedniej kolumny Książki przychodów i rozchodów. Moduł ten pozwala również na tworzenie arkuszy inwentaryzacyjnych środków trwałych oraz wyposażenia  Jak wprowadzić środek trwały do programu?

1. Otwórz Księgowość/Ewidencja środków trwałych
2. Naciśnij ikonę 
3. Na formularzu Środka Trwałego wypełnij bezwzględnie pola: Grupa, Numer inwentarzowy i Nazwa. Jeżeli którekolwiek z tych pól jest niewypełnione, wówczas program nie pozwoli zatwierdzić formularza.
4. Na trzeciej zakładce Amortyzacja możesz ustalić m.in. metodę, stawkę i współczynnik amortyzacji oraz określić datę przyjęcia środka trwałego i jego wartość początkową

Jak wygenerować plan amortyzacji dla wszystkich posiadanych środków trwałych?

1. Na liście środków trwałych wybierz Grupa: Wszystkie i zaznacz wszystkie pozycje na liście
2. Przyciskiem  uruchom generację planu amortyzacji  .
3. Po wygenerowaniu planu amortyzacji program wyświetli informację oraz plan amortyzacji, który możesz wydrukować, klikając na ikonę drukarki.

 Jak wygenerować odpisy amortyzacyjne?

1. Na liście środków trwałych wybierz Grupa: Wszystkie i zaznacz wszystkie pozycje na liście.
2. Przyciskiem wygeneruj amortyzację
3. Dokument amortyzacji będzie widoczny na liście Dokumentów środków trwałych. (Księgowość/Dokumenty środków trwałych)

Ewidencja wynagrodzeń w programie Comarch ERP Optima jest dostępna z poziomu: Księgowość/Wynagrodzenia/Lista wynagrodzeń. Ewidencja ta jest dostępna u tych Użytkowników programu, którzy nie posiadają modułu Płace i Kadry. Program umożliwia rejestrację informacji o pracownikach oraz ewidencjonowanie dokonywanych dla nich wypłat zarówno z tytułu umowy o pracę (etat) jak i innych umów. Każde rejestrowane wynagrodzenie może posiadać dowolną liczbę składników, przy czym dla każdego ze składników określa się np. sposób obliczania składek na ubezpieczenia społeczne. Na tej podstawie program oblicza (proponuje) należny podatek oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Na podstawie dokonanych wypłat możesz również obliczyć i wydrukować zaliczkę na deklarację PIT-4R oraz deklarację PIT-4R. Zobacz także: Jak dodać zaliczkę na PIT-4R?

Potrzebujesz prowadzić dodatkową ewidencję przychodów i kosztów w celu rejestracji i księgowania dokumentów które nie są dokumentami VAT? Funkcja ta jest dostępna z menu Rejestry VAT/Ewidencja dodatkowa. Nowy dokument do Ewidencji dodatkowej możesz dodać w prosty sposób:

1. Otwórz Rejestry VAT/Ewidencja dodatkowa
2. Wybierz zakładkę pionową Koszty, rejestr KOSZTY oraz ustal miesiąc
3. Dodaj dokument używając ikony .
4. Za pomocą ikony  otwórz formatkę kwot dodatkowych i dodaj pozycję księgowania określając konta.
5. Za pomocą ikony  zapisz cały dokument.

Jesteś podatnikiem podatku dochodowego, a więc jesteś również zobowiązany do wpłacania w ciągu roku zaliczek na PIT-36/36L. W programie zaliczka na deklarację PIT-36/PIT-36L jest wyliczana na podstawie zapisów na kontach oraz danych wprowadzonych na Karcie indywidualnych kwot deklaracji danego podatnika.

Uwaga

Przed przystąpieniem do wyliczenia zaliczki musisz: uzupełnić dane w konfiguracji (m. in. urząd skarbowy, forma płatności deklaracji, stawki) oraz wprowadzić dane o wspólnikach

Jak wprowadzić wspólnika i nadać mu udziały?

1. Wybierz z menu Ogólne/Inne/Właściciele a następnie ikoną  dodaj wspólnika uzupełniając niezbędne dane
2. Z poziomu otwartego formularza wspólnika naciśnij ikonę 
3. W wyświetlonym oknie Lista kwot deklaracji właściciela dodaj nową pozycję za pomocą ikony  i uzupełnij dane
4. Przejdź na zakładkę Działalność gospodarcza i wpisz udziały, np. 100/100 czyli 100%
5. Za pomocą ikony  zatwierdź zdefiniowane udziały
6. Nie zapomnij zapisać formularza właściciela!

Jak dodać zaliczkę na PIT-36?

1. Przejdź w menu Księgowość/Zaliczki na PIT-36 oraz naciśnij ikonę 
2. Wybierz: miesiąc i rok za który chcesz policzyć zaliczkę oraz wspólnika
3. Wybierz parametr Uwzględniaj zapisy w buforze jeżeli chcesz pobrać dane również z dokumentów zapisanych w buforze
4. Przyciskiem  przelicz deklarację i zatwierdź ją ikoną 
5. Pamiętaj, że przed wysłaniem deklaracji do Urzędu Skarbowego musisz ją najpierw zablokować przed zmianami.

W module Kasa/Bank, podczas rozliczania dokumentów walutowych, generowane są automatycznie różnice kursowe. Dokumenty różnic kursowych wyposażone są w możliwość wyboru dowolnej kolumny, do której mają być zaksięgowane po przeniesieniu do Księgi przychodów i rozchodów.

Na początku bardzo ważne jest ustawienie rodzaju prowadzonej księgowości - Księgi Podatkowej lub Ewidencji ryczałtowej. Jak to zrobić?

1. Aby ustawić parametry księgowe wybieramy Konfigurację firmy/ Księgowość/ Parametry.
2. Ustawiamy parametr Rodzaj księgowości: Księga podatkowa/ Ewidencja ryczałtowa.

Program Comarch ERP Optima pozwala na wprowadzenie do programu spisów z natury, które podatnik jest zobowiązany sporządzać przed wprowadzeniem księgi i na koniec każdego roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólników lub likwidacji działalności. Urząd Skarbowy może również nakazać wykonanie spisu z natury w trakcie trwania roku podatkowego. Program pozwala na wprowadzenie wartości spisu z natury do Księgi przychodów i rozchodów. Jak dodać spis z natury w programie?

1. Otwórz Księgowość/Spis z natury
2. Naciśnij na ikonę  i uzupełnij dane na formularzu
3. Aby dodać pozycję na liście naciśnij  i uzupełnij
4. Zapisz wszystko ikoną 

Jako przedsiębiorca zatrudniasz pracowników, a co za tym idzie wypłacasz im comiesięczne wynagrodzenie. Prawo zobligowało Cię do tworzenia i przesyłania deklaracji PIT-4R, ale nie wiesz jak to zrobić w programie? Zaliczkę miesięczną na deklarację roczną PIT-4R program generuje na podstawie danych wprowadzonych do Ewidencji wynagrodzeń Od czego zacząć?

1. Otwórz listę pracowników (Ogólne/Pracownicy)
2. Ikoną  dodaj nowego pracownika, wypełniając jego dane, po czym zatwierdź formularz 
3. Otwórz listę wypłat wybierając z menu Księgowość/Wynagrodzenia/Lista wynagrodzeń
4. Wprowadź informację za jaki miesiąc chcesz obliczyć wynagrodzenie
5. Zaznacz z jakiego tytułu ma być liczone wynagrodzenie  
6. Korzystając z ikony  dodaj wynagrodzenie
7. Aby dodać poszczególne elementy wynagrodzenia musisz nacisnąć przycisk 
8. Na każdym z formularzy zatwierdź zmiany przy użyciu ikony 

Po wykonaniu powyższych kroków możesz już dodać zaliczkę na PIT-4R

1. Otwórz System/Konfiguracja/Firma/Dane firmy/Deklaracje i wybierz Urząd Skarbowy dla deklaracji PIT-4R
2. W menu Księgowość/Wynagrodzenia/Zaliczki na PIT-4R za pomocą strzałki  dostępnej obok ikony  wybierz odpowiednią wersję deklaracji
3. Przelicz deklarację  i zatwierdź ją ikoną 

To nie jest trudne!  

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą, który wykorzystuje w prowadzonej przez siebie działalności swój prywatny samochód, to aby móc zaliczać w koszty wydatki związane z jego użytkowaniem, powinieneś prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu. Za pomocą poniższych kroków możesz dokonać tego w programie:

1. Otwórz Księgowość/Samochody/Ewidencja samochodów za pomocą ikony  dodaj swój samochód
2. Następnie z menu Księgowość/Samochody/Rozliczenia przejazdów wpisz w filtrze aktywnym Nr rejestracyjny i naciśnij Enter
3. Ikoną  dodaj Przejazd, uzupełniając wymagane dane i zapisz formularz
4. Następnie przejdź na zakładkę 2 Koszty i dodaj  koszt przejazdu
5. Przejdź na zakładkę 3 Rozliczenia, kliknij ikonę , wybierz miesiąc i za pomocą ikony  wygeneruj rozliczenie
6. Zatwierdź wprowadzone dane ikoną 

  Od 1 stycznia 2019 roku koszty samochodu właściciela należy księgować w programie Comarch ERP Optima bezpośrednio z poziomu rejestru VAT zakupu lub ewidencji dodatkowej kosztów. Więcej informacji w osobnym biuletynie.

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą prowadzącym Podatkową Książkę Przychodów i Rozchodów lub Ryczałt i posiadającym również składniki majątku inne niż środki trwałe to zobowiązany jesteś do prowadzenia ewidencji wyposażenia. Jak wprowadzić dokument wyposażenia do programu?

1. Otwórz Księgowość/Ewidencja wyposażenia
2. Na liście naciśnij ikonę 
3. Obowiązkowo wpisz Nr inwentarzowy oraz Nazwę składnika majątku oraz wypełnij inne potrzebne dane
4. Zapisz formularz ikoną 

    Zobacz także: Ewidencja wynagrodzenia

Podobnie jak w przypadku Księgi przychodów i rozchodów, zapisy do Ewidencji ryczałtowej można wprowadzać bezpośrednio w ewidencji lub poprzez przeniesienie z ewidencji pomocniczej (Rejestr Sprzedaży VAT, Ewidencja Dodatkowa Przychodów).

1. Otwórz menu: Księgowość/ Ewidencja ryczałtowa wybierz zapisy w buforze i miesiąc.
2. Dodaj nowy zapis za pomocą przycisku i uzupełnij dane,
3. Zatwierdź zapis ikoną .

I gotowe !

Moduł Środki Trwałe posiada kompletną księgę inwentarzową, umożliwiającą:

1. Prowadzenie ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
2. Rejestrację „historii” środka trwałego, związaną ze zmianami jego wartości.
3. Generowanie odpisów amortyzacyjnych, z uwzględnieniem metod amortyzacji:
   • liniowej
   • degresywnej
   • jednorazowej
   • naturalnej
4. Uwzględnienie szczególnych przypadków amortyzacji, jak amortyzacja sezonowa, ulgi inwestycyjne, ograniczenie wartości środka trwałego, dla której amortyzacja stanowi koszt uzyskania. W sytuacji czasowego wyłączenie środka trwałego z użytkowania, bądź w przypadku zawieszenia działalności istnieje również możliwość zawieszenia okresu amortyzacji.
5. Tworzenie planu amortyzacji środka.
6. Księgowanie odpisów amortyzacyjnych do księgi.
7. Na tworzenie arkuszy inwentaryzacyjnych środków trwałych oraz wyposażenia.

Dla każdego przedsiębiorcy ważne jest, aby usprawnić proces księgowania dokumentów. W programie Comarch ERP Optima masz możliwość generować zapisy z ewidencji pomocniczych za pomocą wzorców księgowań. Mechanizmy te nazwano schematami księgowymi, ponieważ ich konstrukcja opiera się na dekretach księgowych. Aby dodać schemat księgowy wystarczy, że wykonasz następujące kroki:

1. Otwórz Księgowość/Inne/Schematy księgowań
2. Wybierz typ schematu, przykładowo Rejestr sprzedaży VAT
3. Naciśnij ikonę 
4. Na otwartym formularzu schematu księgowego wpisz Symbol oraz wybierz Dziennik
5. Za pomocą  dodaj element schematu księgowego wg podanego wzoru: 
   • Za pomocą przycisku konta księgowego Konto Wn, z listy wybierz konto syntetyczne rozrachunkowe 201-2-1 (Rozrachunki z odbiorcami), w polu Podział na słowniki: Podmioty.
   • W definicji kwoty – wybierz Kwota/Brutto/Razem, skutkuje to pojawieniem się w okienku obok makra @Brutto.
   • Przyciskiem dyskietki zapisz zmiany
6. Dodaj drugą pozycję schematu:
   • Za pomocą przycisku Konto Ma, z listy wybierz konto analityczne 731-2 (Sprzedaż towarów), Podział na słowniki: Brak.
   • Kliknij Kwota/ Netto/ Razem, w okienku obok makra pojawi się @Netto.
   • Przyciskiem dyskietki zaakceptuj daną pozycję schematu.
7. Dodaj trzecią pozycję schematu:
   • Za pomocą przycisku Konto Ma, z listy wybieramy konto analityczne 221-2 (VAT należny), Podział na słowniki: Brak.
   • W definicji kwoty klikamy Kwota/Vat/Razem, co skutkuje pojawieniem się w okienku obok makra @Vat.
   • Przyciskiem dyskietki akceptujemy daną pozycję schematu.
8. Ikoną  zapisujemy cały schemat.

Rozpoczynając pracę z programem pamiętaj o wprowadzeniu Bilansu Otwarcia. Za pomocą dokumentu BO przedstawisz stan swojej firmy na dzień jego wprowadzania. Aby dodać taki dokument, musisz wykonać następujące kroki:

1. Otwórz Księgowość/Inne/Dokumenty BO
2. Wybierz ikonę , otworzy się formularz Bilansu Otwarcia
3. Ustal datę księgowania dokumentu
4. Za pomocą strzałki  dostępnej obok ikony  masz możliwość wybrania sposobu dodania pozycji.

Opcja Dodawanie pozycji zapisu przez formularz, różni się tym, że umożliwia użytkownikowi generowanie płatności w preliminarzu płatności podczas wprowadzania zapisów na dokumentach BO.

1. Uzupełnij konta księgowe oraz kwoty strony Wn i Ma
2. Zapisz dokument ikoną 
3. Dopóki dokument jest na liście w kolorze zielonym, możesz go edytować ikoną 

Prowadząc pełną księgowość jesteś zobligowany do ewidencjonowania swoich operacji gospodarczych. Możesz dodać zapis księgowy ręcznie – bezpośrednio z dziennika oraz poprzez generowanie zapisów z ewidencji pomocniczych za pomocą wzorców księgowań. Przed przystąpieniem do księgowania koniecznie dodaj dziennik cząstkowy na listę dzienników! Jak?

1. Przejdź System/Konfiguracja/Firma/Księgowość/Dzienniki
2. Naciśnij ikonę 
3. Nadaj Symbol i Nazwę dziennika i naciśnij przycisk 

I gotowe ! Jak zatem dodać zapis wprost do dziennika? To proste!

1. Otwórz listę zapisów księgowych z poziomu Księgowość/Dzienniki
2. Zaznacz wybrany miesiąc oraz wybierz Dziennik do którego ma trafić zapis i zaznacz parametr bufor
3. Dodaj nowy zapis księgowy korzystając z ikony 
4. Uzupełnij dane i zatwierdź formularz ikoną 

Aby obliczyć zaliczkę na deklarację CIT-8 musisz wykonać następujące kroki:

1. Z poziomu System/Konfiguracja/Firma/Dane firmy/Deklaracje ustal Urząd Skarbowy oraz formę płatności
2. Uzupełnij dane o działalności w Konfiguracji firmy/Dane firmy/PIT-4R, CIT-8, ZUS DRA oraz stawki podatkowe (Konfiguracja programu/Księgowość/Stawki podatkowe).
3. Z menu Księgowość/Zestawienia księgowe zakładka Systemowe podepnij odpowiednie konta do gałęzi zestawienia systemowego CIT-8
4. Wejdź w Księgowość/Zaliczki na CIT-8 i ikoną  dodaj deklarację
5. Po wykonaniu powyższych kroków przelicz deklarację  i zatwierdź ją ikoną 
6. Pamiętaj, że przed wysłaniem deklaracji do Urzędu Skarbowego musisz ją najpierw zablokować przed zmianami.

 

Zestawienia są jednym z narzędzi oceny kondycji finansowej firmy. Stanowią tzw. wewnętrzną bazę informacji do przeprowadzania analizy. Mają charakter ewidencyjny, ponieważ liczone są w oparciu o dane zaewidencjonowane na kontach. Będąc przedsiębiorcą prowadzącym pełną księgowość jesteś zobligowany do składania rocznego sprawozdania finansowego z działalności przedsiębiorstwa Typowym zestawieniem o strukturze wielopoziomowej jest Bilans firmy. Zobacz więc, jak wprowadzić kilka pozycji bilansu po stronie Aktywów:

1. Otwórz Księgowość/Zestawienia księgowe i kliknij ikonę 
2. Na zakładce Ogólne wpisz Symbol i Nazwę oraz wybierz schemat numeracji
3. Na drugiej zakładce Kolumny wpisz kolejno:
   • Nazwa Początek roku i wybierz Okres Bilans otwarcia
   • Nazwa Koniec roku i wybierz Okres Bieżący okres
4. Zapisz dane ikoną 
5. Następnie podświetl na liście wybrane zestawienie i naciśnij ikonę  - z tego miejsca możesz dodać pozycje zestawienia
6. Ikoną  dodaj pierwszą pozycję zestawienia Nazwa: Aktywa i zapisz przyciskiem  (każdorazowo musisz zapisać zdefiniowaną pozycję).
7. Za pomocą strzałki  dostępnej obok ikony  wybierz Dodaj pozycję na następnym poziomie i wprowadź : Nazwa: Aktywa trwałe i analogicznie dodaj pozycję podrzędną do Aktywów trwałych: Nazwa: Wartości niematerialne i prawne Sumowanie ze znakiem +
8. Na liście ustaw się na pozycji Wartości niematerialne i prawne i dodaj ikoną  pozycję: Nazwa – Rzeczowe aktywa trwałe, Sumowanie ze znakiem +
9. Przyciskiem  wróć do formatki z listą zestawień księgowych.

Dodałeś już przykładowe zestawienie księgowe. Teraz dowiesz się jak je wygenerować – spójrz jakie to proste:

1. Naciśnij ikonę  Przelicz wybrane zestawienie dzięki której wywołasz obliczenie zestawienia. Jego wyniki pojawią się na Twoim ekranie. Z tego poziomu możesz je wydrukować bądź wyeksportować do arkusza Excel.
2. Pamiętaj, że w każdym momencie za pomocą ikony  możesz zobaczyć wcześniej obliczone zestawienie!

Jesteś podatnikiem podatku dochodowego, a więc jesteś również zobowiązany do wpłacania w ciągu roku zaliczek na PIT-36/36L. W programie zaliczka na deklarację PIT-36/PIT-36L jest wyliczana na podstawie zapisów na kontach oraz danych wprowadzonych na Karcie indywidualnych kwot deklaracji danego podatnika.

Uwaga

Przed przystąpieniem do wyliczenia zaliczki musisz: uzupełnić dane w konfiguracji (m. in. urząd skarbowy, forma płatności deklaracji, stawki), wprowadzić dane o wspólnikach oraz zdefiniować gałęzie zestawienia

Jak wprowadzić wspólnika i nadać mu udziały?

1. Wybierz z menu Ogólne/Inne/Właściciele a następnie ikoną  dodaj wspólnika uzupełniając niezbędne dane
2. Z poziomu otwartego formularza wspólnika naciśnij ikonę 
3. W wyświetlonym oknie Lista kwot deklaracji właściciela dodaj nową pozycję za pomocą ikony  i uzupełnij dane
4. Przejdź na zakładkę Działalność gospodarcza i wpisz udziały, np. 100/100 czyli 100%
5. Za pomocą ikony  zatwierdź zdefiniowane udziały
6. Nie zapomnij zapisać formularza właściciela!

  Jak zdefiniować gałęzie zestawienia PIT-36/36L?

1. Z menu wybierz Księgowość/Zestawienia księgowe- zakładka Systemowe podświetl na liście PIT-36 i naciśnij 
2. Na liście widnieją już zdefiniowane gałęzie zestawienia pod które możesz podpiąć odpowiednie konta księgowe, dwukrotnie klikając na poszczególne pozycje i definiując ich kwoty
3. Jeżeli przy generowaniu planu kont wybrałeś Typ podmiotu : osoba fizyczna to zestawienie PIT-36, będzie już posiadało podpięte odpowiednie konta księgowe

Po wykonaniu powyższych kroków, możesz już dodać zaliczkę na PIT-36

1. Przejdź w menu Księgowość/Zaliczki na PIT-36 oraz naciśnij ikonę 
2. Wybierz: miesiąc i rok za który chcesz policzyć zaliczkę oraz wspólnika
3. Wybierz parametr Uwzględniaj zapisy w buforze jeżeli chcesz pobrać dane również z dokumentów zapisanych w buforze
4. Przyciskiem  przelicz deklarację i zatwierdź ją ikoną 
5. Pamiętaj, że przed wysłaniem deklaracji do Urzędu Skarbowego musisz ją najpierw zablokować przed zmianami.

Jeżeli prowadzisz pełną księgowość to jesteś zobligowany do korzystania z zakładowego planu kont.  Z chwilą konfiguracji możesz wygenerować wzorcowy plan kont. A co jeśli pominąłeś ten krok? Nic straconego – poniżej zobaczysz jak można w prosty sposób dokonać tego w programie.

1. Z poziomu Księgowość/Plan Kont kliknij na menu rozwijalne obok ikony  i wybierz parametr Generowanie wzorcowego planu kont.
2. Pojawi się okno  na którym wybierz Typ podmiotu, Działalność oraz Koszty
3. Zatwierdź wszystko ikoną 

Potrafisz już wygenerować wzorcowy plan kont. A co jeśli brakuje kilku kont? Gdzie i jak je dodać? Wszystkiego dowiesz się w poniższym ćwiczeniu.

1. Wejdź na zakładkę Księgowość/Plan Kont
2. Ustaw się na dowolnym koncie syntetycznym, naciśnij ikonę  i dodaj konto syntetyczne
3. Uzupełnij kolejno:
   • Numer konta: 233
   • Nazwa: Rozrachunki ze zleceniobiorcami
   • Zaznaczamy parametr: Konto rozrachunkowe
   • Typ konta: Aktywa-Pasywa
   • Korekta kosztów: pole puste
   • Kontrola salda: brak
   • Słownikowe: Pracownicy i wspólnicy
4. Zapisz ikoną 

Analogicznie – jeżeli chcesz do konta syntetycznego dodać analitykę musisz:

1. Ustawić się na konkretnym koncie syntetycznym i nacisnąć strzałkę  obok ikony  
2. Kliknąć parametr Dodaj konto analityczne
3. W tym przypadku dodasz tylko kolejną część numeru konta, ponieważ jego początek jest dziedziczony z konta syntetycznego
4. Uzupełnij pozostałe informacje
5. Zapisz wszystko ikoną 

Pamiętaj, że dodając konto analityczne do konta, które jest zdefiniowane jako słownikowe musisz wybrać ze słownika: kontrahenta/ pracownika/ towar/ środek trwały itp., z którym dane konto będzie powiązane.   Zobacz także: Jak wygenerować plan kont? Plan kont - informacje podstawowe

Wydruki ksiąg rachunkowych zgodnie z wymogami ustawy o rachunkowości spełniają warunki:

1. Są trwale oznaczone nazwą jednostki, której dotyczą
2. Posiadają zrozumiałą nazwą księgi, której dotyczą
3. Są wyraźnie oznaczone co do roku obrotowego, okresu sprawozdawczego i daty sporządzenia
4. Każda strona księgi rachunkowej jest automatycznie numerowana, z wyraźnym oznaczeniem ostatniej („koniec wydruku”)
5. Na kolejnych stronach księgi rachunkowej ma miejsce sumowanie zapisów, przy czym została zapewniona kontrola ciągłości zapisów, przenoszenia obrotów i sald
6. Są oznaczone nazwą programu przetwarzania (jego aktualnej wersji).

Na początku bardzo ważne jest ustawienie rodzaju prowadzonej księgowości – Księgowości kontowej oraz dodanie okresu obrachunkowego.

1. Aby ustawić parametry księgowe wybieramy Konfigurację firmy/Księgowość/Parametry.
2. Ustawiamy parametr Rodzaj księgowości: Księgowość kontowa.
3. Aby wprowadzić okres obrachunkowy, należy wejść w Konfigurację firmy/Księgowość/Okresy obrachunkowe i skorzystać z ikony  oraz w Konfigurację firmy/Księgowość/Księgowość kontowa, gdzie wybieramy bieżący okres.

Usługa	Adres
Comarch OCR	https://www.erp.comarch.pl/OCR/
Comarch OCR API	https://ocr.erp.comarch.pl/v1.0/api/

W celu korzystania z usługi Comarch OCR API należy po zalogowaniu w aplikacji Comarch OCR wygenerować klucze dostępowe.

Metody

Tworzenie sesji użytkownika (POST)

Adres: https://ocr.erp.comarch.pl/v1.0/api/sessions/post   W nagłówku zapytania należy dołączyć następujące dane uwierzytelniające:

Klucz	Wartość
authKey	Klucz wygenerowany w panelu do zarządzania Comarch OCR
authSecret	Sekret wygenerowany w panelu do zarządzania Comarch OCR

Opis struktury JSON odpowiedzi

Property	Opis
sessionToken	Token sesji

Przykładowa odpowiedź JSON { "sessionToken": "00000000-0000-0000-0000-000000000000"" } Możliwe kody odpowiedzi HTTP:

Kod	Znaczenie
200	Poprawnie wygenerowano token sesji.
400	Brak wymaganych parametrów w nagłówku żądania lub błędne dane.
403	Wymagane jest użycie SSL

Usuwanie sesji użytkownika (DELETE)

Adres: https://ocr.erp.comarch.pl/v1.0/api/sessions/delete  

W nagłówku zapytania należy dołączyć następujące wartości:

Klucz	Wartość
authToken	Token sesji

Kod	Znaczenie
204	Sesja poprawnie zakończona
400	Brak tokenu sesji w nagłówku żądania.
403	Wymagane jest użycie SSL

Przetwarzanie dokumentu (POST)

Adres: https://ocr.erp.comarch.pl/v1.0/api/invoice/post   Opis struktury JSON zapytania

Property	Opis
Data	Plik o rozszerzeniu *.jpg, *.png, *bmp lub *.pdf w postaci binarnej
InvoiceGuid	Opcjonalne - GUID
Filename	Nazwa pliku wraz z rozszerzeniem
ReturnData	Opcjonalne - informacja czy usługa ma zwrócić pliki dla przetworzonych dokumentów, wartość parametru 1 – pliki są dołączone do odpowiedzi
RecognitionLanguageOption	Opcjonalny - język rozpoznawania dokumentu, 0 - j. polski (jeśli na fakturze zostanie rozpoznany język angielski, rozpoznanie nastąpi jak dla faktur angielskich), 1 - j. niemiecki, 2 - j. francuski, 3 - j. angielski -1 – rozpoznanie na podstawie języka wykrytego na dokumencie (domyślnie - j. polski)
BarCodeRecognition	Opcjonalny - informacja czy należy rozpoznawać kody kreskowe da dokumentach, opcja wymaga ustawienia ExportFormat=1, 0 - nie rozpoznaje kodów, 1 - rozpoznaje kody, 2 - łączy strony na podstawie rozpoznanych kodów
OneInvoiceFile	Opcjonalny - informacja jak należy łączyć strony w przesłanym pliku, 0 - łączenie stron w dokumenty na podstawie danych zawartych na stronach, 1 - jeden przesłany plik to jeden dokument
DefaultPaymentForm	Opcjonalny – domyślna forma płatności jaka ma zostać zwrócona w przypadku nie wykrycia formy płatności na dokumencie (np. „gotówka”)
Language	Opcjonalny – informacja w jakim języku mają byc zwrócone komunikaty, 0 - j. polski, 1 - j. niemiecki (domyślnie - j. polski)
PagesToRecognize	Opcjonalny – informacja które strony w pliku mają zostać rozpoznane (np. "1-3,5")
RawRecognitionText	Opcjonalny – informacja czy ma zostać zwrócona oryginalna, niezmieniona treść wykryta na stronie, 0 - brak oryginalnej treści, 1 - oryginalna treść zostanie zwrócona
PaymentMethodMapping	Opcjonalny – tylko dla dokumentów w języku angielskim, informacja czy forma płatności ma zostać mapowana na podstawową formę płatności (gotówka, przedpłata, karta, przelew), 0 - brak mapowania, 1 - mapowanie

W nagłówku zapytania należy dołączyć następujące wartości:

Klucz	Wartość
authToken	Token sesji

Schemat zapytania:

{

       "type": "object",

       "properties": {

                   "Data": {
                           "type": [
                                    "string"
                           ]
                    },
                    "InvoiceGuid": {
                           "type": [
                                    "string"
                           ]
                    },
                    "Filename": {
                           "type": [
                                    "string"
                           ]
                    },
                    " ReturnData": {
                           "type": [
                                    "integer"
                           ]
                    },
                    " RecognitionLanguageOption ": {
                           "type": [
                                    "integer"
                           ]
                    },
                    " BarCodeRecognition ": {
                            "type": [
                                    "integer"
                           ]
                    }
       },
       "required": [
              "Data",
              "Filename",
       ]

  Opis struktury JSON odpowiedzi

Property	Opis
ExportString	Odpowiedź w formacie JSON
Message	Komunikat o wyniku przetwarzania dokumentu przez usługę
Code	Kod odpowiedzi
Status	Status odpowiedzi
AdditionalMessage	Dodatkowa informacja o pozostałych dokumentach, gdy w pakiecie pozostało 10 lub mniej dokumentów
UriToDownload	Adres URL do strony spójnej z kodem odpowiedzi

Schemat odpowiedzi:   Struktura przykładowego pliku w formacie JSON zawartego w odpowiedzi z serwera usługi Comarch OCR. Struktura przykładowego pliku w formacie JSON dla faktur w języku niemieckim zawartego w odpowiedzi z serwera usługi Comarch OCR. ( dla RecognitionLanguageOption=1) Struktura przykładowego pliku w formacie JSON dla faktur w języku francuskim zawartego w odpowiedzi z serwera usługi Comarch OCR. (dla RecognitionLanguageOption=2) Ogólny opis możliwych scenariuszy odpowiedzi z serwera usługi Comarch OCR

Code	Status	Opis	Dodatkowe informacje
Dowolny	1	Informacja
Dowolny	2	Ostrzeżenie	Należy sprawdzić czy coś się znajduje w AdditionalMessage lub UriToDownload
Dowolny	3	Błąd	Należy sprawdzić czy coś się znajduje w AdditionalMessage lub UriToDownload

Szczegółowy opis możliwych scenariuszów odpowiedzi z serwera usługi Comarch OCR

Code	Status	Opis	Dodatkowe informacje
1	1	Dokument rozpoznany prawidłowo.
1	2	Dokument rozpoznany prawidłowo.	Klientowi pozostało w pakiecie 10 lub mniej dokumentów, szczegółowa informacja w AdditionalMessage, link do sklepu Comarch znajduje się w UriToDownload.
2	1	Dokument rozpoznany częściowo lub błędnie.
2	2	Dokument rozpoznany częściowo lub błędnie.	Klientowi pozostało w pakiecie 10 lub mniej dokumentów, szczegółowa informacja w AdditionalMessage, link do sklepu Comarch znajduje się w UriToDownload.
3	3	Dokument nierozpoznany.
4	3	Funkcja niedostępna.
5	3	Przerwa techniczna.
6	3	Niepoprawne zapytanie.
7	3	Niepoprawny numer klucza.
8	3	Brak podpisanej klauzuli RODO.	Link do formularza z umową znajduje się w UriToDownload.
9	3	Brak wykupionego pakietu przez klienta.	Link do sklepu Comarch znajduje się w UriToDownload.
10	3	Wykorzystany pakiet dokumentów.	Link do sklepu Comarch znajduje się w UriToDownload.
11	3	Klient zaznaczył dokument w którym jest więcej stron niż pozostało w pakiecie.	Link do sklepu Comarch znajduje się w UriToDownload.
12	3	Rozmiar pojedynczej strony przekracza obsługiwany limit.
13	3	Klient został zablokowany ze względu na brak opłaconego pakietu.
14	3	Błędny token sesji. (W przypadku korzystania z OCR API)
15	3	Brak dostępu do API OCR (W przypadku korzystania z OCR API)
17	3	Nierozpoznany język na dokumencie (W przypadku korzystania z OCR API)

W przypadku odpowiedzi z serwera z Code innym niż wymienione w tabeli powyżej należy wyświetlić informację zgodnie ze Statusem. Komunikat tej informacji znajduje się w Message lub AdditionalMessage, i ewentualny link w UriToDownload. Przykładowe zapytanie JSON { "Data": "[DANE BINARNE]", "InvoiceGuid":"dce8b807-2846-4816-a24b-12d7eca140ed", "Filename":"255430.pdf", } Przykładowa odpowiedź JSON { "ExportString": "[ODPOWIEDŹ W FORMACIE JSON]", "Message": "Rozpoznano dokument 255430.pdf.", "Code": 1, "Status": 2, "AdditionalMessage": "W bezpłatnym pakiecie Demo OCR zostało jeszcze 7 dokumentów do wykorzystania. Kliknij w ten komunikat, aby przejść do Sklepu Comarch i kupić odpowiedni Pakiet Comarch OCR.", "UriToDownload": "https://sklep.comarch.pl/produkty/ocr,2,16251" }

Comarch Moje BR to aplikacja do fakturowania i komunikacji z Biurem Rachunkowym. Przeznaczona jest dla najmniejszych firm potrzebujących mobilnego narzędzia do fakturowania i wprowadzania dokumentów kosztowych. Aplikacja dostępna jest na system Android i iOS. Po zainstalowaniu należy na ekranie startowym wybrać opcję Utwórz konto. W kolejnym kroku należy podać adres e-mail, na który Użytkownik będzie później logował się do aplikacji. Na podany adres zostanie wysłane powiadomienie o konieczności nadania hasła. Po wykonaniu tych kroków Użytkownik może już zalogować się do aplikacji Comarch Moje BR. Podczas pierwszego logowania niezbędne jest podanie nr NIP oraz akceptacja zgód wynikających z przepisów o ochronie danych osobowych (RODO). W kolejnym kroku Biuro Rachunkowe uruchamia internetową wymianę dokumentów w Comarch ERP Optima. Więcej informacji – zobacz tutaj. Aby uruchomić wymianę danych w aplikacji, należy zaakceptować komunikat o konieczności potwierdzenia współpracy z Biurem Rachunkowym. Od tego momentu można w pełni korzystać z Comarch Moje BR: wystawiać dokumenty sprzedażowe, dodawać dokumenty kosztowe, wysyłać dane do Biura Rachunkowego i odbierać informacje o podatkach i innych opłatach. Więcej informacji o aplikacji Comarch Moje BR tutaj.

Data aktualizacji: 29-06-2022

Wprowadzenie

Biuletyn przedstawia informacje na temat konfiguracji programu Comarch ERP Optima oraz środowiska terminalowego do pracy z programem, biorąc pod uwagę parametry łącza, konfigurację serwera, konfigurację klienta, podłączanie urządzeń współpracujących z programem a także ustawienia po stronie aplikacji Comarch ERP Optima. Biuletyn zakłada, że na serwerze terminali uruchamiana jest sama Comarch ERP Optima. Natomiast baza danych znajduje się na osobnym serwerze, którego konfiguracja jest poza zakresem niniejszego dokumentu. Biuletyn zawiera również informacje na temat urządzeń współpracujących z Comarch ERP Optima oraz sposobu ich konfiguracji w środowisku terminalowym.

Parametry łącza

Przepustowość łącza

Protokół RDP ma stosunkowo niskie wymagania, jeżeli chodzi o przepustowość. Oczywiście zależą one od parametrów sesji terminalowej czyli ilości kolorów, włączonych opcji w kliencie zdalnego pulpitu (szczegóły w p. 4 – Konfiguracja po stronie klienta) oraz rodzaju wykonywanej pracy. Z praktycznego punktu widzenia można przyjąć, że jedno połączenie przez pulpit zdalny przy głębi kolorów 16 bit zajmuje około 80 kbit/s. Może się ono wahać od 5 kbit/s do około 150 kbit/s. Przy czym kalkulacje wielkości łącza potrzebnego dla serwera terminali należy przeprowadzić w oparciu o parametr Upload, czyli transfer „do Internetu”. Ten parametr ma zwykle u dostawców Internetu znacząco niższą wartość od „Download”, czyli szybkości pobierania danych „z Internetu”. Czyli dla 10 równocześnie pracujących użytkowników należy zabezpieczyć łącze z parametrem Upload rzędu 800 kbit/s. Przepustowość łącza można przetestować za pomocą narzędzi online dostępnych w Internecie np. https://www.predkosc.pl/info/

Jakość łącza

Na wydajność pracy ma również wpływ jakość łącza to znaczy wielkość opóźnień pakietów, wariancja opóźnień (jitter) oraz straty pakietów. Dobre jakościowo łącze, to łącze o opóźnieniach poniżej 100 ms, wariancją opóźnień do kilkunastu ms, straty pakietów w okolicach zera.

Konfiguracja po stronie serwera usług terminalowych

Wytyczne do konfiguracji sprzętowej dla serwera usług terminalowych

Przy doborze konfiguracji sprzętowej dla serwera terminali należy przede wszystkim zwrócić uwagę na mocne procesory. Zalecane byłyby procesory Xeon ze rdzeniami nowej generacji (Nehalem lub nowsze) oraz częstotliwością taktowania przynajmniej 2,6 GHz lub odpowiadające im procesory AMD. Ilość rdzeni zależna jest od ilości użytkowników. Zgrubnie szacując na jednym rdzeniu można uruchomić około 5 użytkowników. Przy czym jeden rdzeń należy odliczyć dla systemu operacyjnego. Ilość pamięci RAM również powinna być dostosowana do ilości użytkowników przeznaczając średnio około 500 MB dla jednego użytkownika, dodatkowo przynajmniej 2 GB na potrzeby systemu Windows plus około 1-2 GB rezerwowe. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę, że zbyt mała ilość pamięci RAM może doprowadzić do intensywnego wykorzystania dysku twardego, co ostatecznie doprowadza do bardzo znaczącego spadku wydajności całego systemu, włączając w to działające na nim aplikacje. Do niezawodnej pracy serwera terminali zalecane jest uruchomienie dysków w konfiguracji RAID 1, czyli mirroring. Zastosowanie szybszych dysków (Serial SCSI 15 000 RPM lub SSD) pozwoli na szybsze wczytywanie binariów aplikacji, a przez to korzystnie wpływa na jej wydajność. Podsumowując dla 10 użytkowników powinno się zabezpieczyć trzy procesory lub jeden czterordzeniowy oraz około 7-8 GB pamięci RAM.

Wersja serwera terminala

Z wersji na wersję protokół RDP jest udoskonalany dlatego zalecamy używanie najnowszej jego wersji 8.0 dostępnej w serwerze Windows Server 2012. Poniższa tabela przedstawia różnice w ilości przesyłania danych (w Bajtach) przez takich samych klientów w zależności od wersji protokołu:

Wersja klienta zdalnego pulpitu	System operacyjny po stronie serwera	Bajty	Zmniejszenie ilości przesłanych danych przy użyciu protokołu RDP 6.1
RDC 6.1 (Windows Server 2008)	Windows Server 2008	7559075	-
RDC 5.2 (Windows Server 2003)	Windows Server 2008	9450351	0.2
RDC 5.1 (Windows XP)	Windows Server 2008	11185633	0.32

Źródło: Remote Desktop Protocol Performance (http://download.microsoft.com/download/4/d/9/4d9ae28534314335a86e969e7a146d1b/RDP_Performance_WhitePaper.docx)

Konfiguracja serwera terminali

Na serwerze terminali należy wyłączyć wszystkie nieużywane opcje i usługi w systemie. Szczególnie nie jest zalecane włączanie funkcji „Środowisko pulpitu” (ang. Desktop Experience), ustawianie tapet na pulpicie oraz uruchamianie aplikacji, które obciążają procesor i pamięć serwera.

Ograniczenie maksymalnej głębi kolorów oraz blokowanie mapowanych urządzeń

W konfiguracji serwera terminali w celu zmniejszenia wymaganego pasma dla połączenia można ograniczyć głębię kolorów do 15 bit. Oznacza to, że użytkownicy mimo innych ustawień w kliencie zdalnego pulpitu będą mogli zestawić połączenie z maksymalną zdefiniowaną ilością kolorów. Dodatkowo dobrze jest zablokować mapowanie nieużywanych dodatkowych urządzeń takich jak porty COM, dyski lokalne klienta i inne ze względu na to, że każde z takich mapowań generuje dodatkowy ruch sieciowy.

Konfiguracja sesji użytkowników

W konfiguracji serwera warto również dbać o to, aby na serwerze nie „wisiały” nieużywane, rozłączone sesje terminalowe, które zajmują zasoby serwera w szczególności pamięć. Można to zrobić ustawiając parametry sesji użytkowników na zakładce Sesja. Przykładowe wartości znajdują się na zrzucie ekranu, przy czym należy je dostosować do specyfiki pracy w danym środowisku.

Na powyższym zrzucie ekranu ustawienia są wyszarzone, ponieważ zostały ustawione z poziomu polityki grupy.

Mapowanie drukarek sieciowych

Dla systemów Windows Server 2008 oraz Windows Server 2008 R2 zalecanym sposobem mapowania drukarek jest domyślny mechanizm EasyPrinting. Nie wymaga on żadnych dodatkowych czynności na serwerze terminali natomiast komputer klienta musi mieć zainstalowany Microsoft .Net Framework 3.0 SP1 oraz aplikację do połączenia przez pulpit zdalny (Remote Desktop Connection) minimum w wersji 6.1 (aplikacja ta jest składnikiem systemu, ale może wymagać uaktualnienia). W przypadku systemu Windows Server 2003, aby możliwe było mapowanie drukarki z klienta konieczna jest instalacja wszystkich sterowników drukarek używanych przez klienta. Dodatkowo, aby mapowanie powiodło się konieczna jest dokładna zgodność w nazwie sterownika po stronie klienta i serwera. W przypadku problemów można skorzystać z rozwiązania zawartego w dokumencie http://support.microsoft.com/kb/239088.

Zmiana algorytmu kompresji

Z poziomu zarządzania politykami grup (polecenie gpedit.msc) można zmienić domyślny algorytm kompresji, który bazuje na konfiguracji sprzętowej komputera. Pozwala to na samodzielne dostosowanie parametrów protokołu do warunków środowiska i konfiguracji komputera. Polityka grup pozwalająca na zmianę algorytmu kompresji na anglojęzycznych systemach nazywa się „Konfiguruj kompresję danych RemoteFX”. Konfiguracja komputera\ Szablony Administracyjne\ Składniki systemu Windows\ Usługi pulpitu zdalnego\ Host sesji pulpitu zdalnego\ Środowisko sesji zdalnej: Konfiguruj kompresję danych RemoteFX Mamy możliwość wprost wskazać, czy algorytm ma używać jak najmniejszych zasobów sieciowych kosztem pamięci i procesora (Optimized to use less network bandwidth), czy ma jak najmniej obciążać procesor i pamięć kosztem większego zapotrzebowania na pasmo sieciowe (Optimized to use less memory). Jest też możliwość wybrania konfiguracji zbalansowanej pomiędzy tymi dwoma opcjami (Balanced memory and network bandwith) oraz wyłączenie kompresji RDP (Do not use RDP compression algorithm).

Konfiguracja po stronie klienta

Analogicznie jak w przypadku serwera najlepiej jest korzystać z najnowszej wersji klienta zdalnego pulpitu. Dla połączeń z Windows Server 2008 R2 powinien to być klient o wersji minimum 6.1, a najlepiej w wersji 7.0.

Parametry połączenia do serwera terminali po stronie klienta

Głębia kolorów oraz mapowanie dodatkowych urządzeń

Dla połączeń przez Internet zalecane jest użycie ograniczonej liczby kolorów, czyli trybu High Color (15 bit lub 16 bit). Ilość kolorów można ustawić w kliencie połączenia przez pulpit zdalny na zakładce Ekran.

W bardzo trudnych warunkach można rozważyć połączenia w trybie 256 kolorów (głębia kolorów 8 bit). W tym celu należy zapisać ustawienia połączenia w pliku, a następnie otworzyć plik notatnikiem i zmodyfikować parametr: Session bppi:16 ustawiając: session bpp:i:8

Dodatkowo w celu uzyskania lepszej wydajności zaleca się zmianę skórki programu na UltraFlat. Zablokowanie mapowania wszystkich nieużywanych elementów takich jak porty, dyski, karty inteligentne, czy inne urządzenia Plug and Play ma również wpływ na zmniejszenie przesyłania dodatkowych danych, a przez co przyspiesza wyświetlanie aplikacji na wolnych łączach.

Parametry graficzne w połączeniu zdalnego pulpitu

Znaczący wpływ na ilość zajętego pasma sieciowego przez połączenie pulpitu zdalnego mają parametry związane z graficznymi efektami w ramach sesji. Można je dostosować na zakładce „Wrażenia” klienta zdalnego pulpitu, są one tam powiązane z ustawieniami szybkości posiadanego łącza, ale można je również osobno zaznaczać i odznaczać.

W celu osiągnięcia najlepszej wydajności przy pracy przez wolniejsze łącza zaleca się wyłączenie wszystkich lub prawie wszystkich parametrów na zakładce „Wrażenia” zaczynając od góry, czyli od parametrów „Tło pulpitu” oraz „Wygładzanie czcionek”. Przykładowo opcja wygładzania czcionek może zwiększyć zapotrzebowanie na przepustowość od ponad 50% nawet do prawie 800%. Zapotrzebowanie na pasmo przy wykorzystaniu wygładzania czcionek ClearType oraz bez stosowania tego mechanizmu.

Typ użytkownika	Tekst ClearType [kbit/s]	Normalny tekst [kbit/s]	Zwiększenie zapotrzebowania na pasmo przy użyciu ClearType
Pisanie i przewijanie	35.6	22.56	57.64 %
Przewijanie	25.44	7.04	260.92 %
Internet Explorer	1410.4	157.68	794.52 %

Żródło: Remote Desktop Protocol Performance (http://download.microsoft.com/download/4/d/9/4d9ae28534314335a86e969e7a146d1b/RDP_Performance_WhitePaper.docx)

Pobieranie licencji

Program pracujący na komputerze usług terminalowych pobiera licencje w ten sam sposób co aplikacja pracująca „Stacjonarnie”, czyli instalacja taka jest wyposażona w Comarch ERP Menadżer Licencji (ML). Specyfiką usług terminalowych jest sposób zamykania sesji na serwerze usług terminalowych, np.: gdy host który pracował z sesją stracił połączenie do sesji na terminalu bądź też przerwał to połączenie celowo, to w obydwu przypadkach na serwerze terminali pozostaje pracująca sesja razem z programami uruchomionymi w niej, w tym z Comarch ERP Optima. Konfiguracja usług terminalowych pozwala na zarządzanie takimi sesjami na dwa sposoby – pozwala na ponowne podłączenie się do sesji z hosta, który utracił z nią połączenie (lub operatora który jest zalogowany w sesji) bądź pozwala na automatyczne zamknięcie takiej sesji. Problemem może okazać się automatyczne zamknięcie sesji, które zamyka aplikacje pracujące w tej sesji. Licencje które zostały przydzielone Comarch ERP Optima, która została zamknięta w taki sposób będą wciąż licencjami zajętymi, zmniejszającymi ilość dostępnych licencji w instalacji. Żeby uniknąć tego problemu wystarczy w Menu Widok Comarch ERP Optima wyłączyć parametr: „Potwierdzenie zamknięcia programu”. Program z tak ustawionym parametrem w automatycznie zamykanej sesji wyloguje zajmowane przez siebie licencje z (ML).

Konfiguracja interfejsu w Comarch ERP Optima

W konfiguracji Comarch ERP Optima przygotowano specjalne ustawienia pozwalające na uzyskanie lepszej wydajności przy słabszych parametrach połączenia do serwera terminali.

Ustawienie skórki

Skórkę programu można ustawić z poziomu menu Widok po zalogowaniu do programu.

Wyłączenie animacji

Również w menu Widok po zalogowaniu do programu można wyłączyć animacje w programie.

Zwinięcie graficznego menu (ribbon)

Obszar graficznego menu (ribbon) jest najdłużej odrysowywany dlatego jego wyłączenie na wolnym łączu powinno poprawić szybkość ściągania obrazu aplikacji z serwera.

Drukarki fiskalne w usługach terminalowych

System Comarch ERP Optima posiada możliwość pracy w środowisku terminalowym. Istotnym elementem pracy tego systemu jest możliwość korzystania z drukarek fiskalnych. Przepisy wymagają od użytkownika umieszczenia drukarek fiskalnych na stanowisku, gdzie odbywa się sprzedaż fiskalna. W środowisku terminalowym oznacza to podłączenie drukarki fiskalnej do komputera, na którym pracuje klient terminala. W przypadku systemów Microsoft Windows Terminal Serwer do podłączenia drukarki fiskalnej do portu COM stanowiska terminalowego można wykorzystać stworzone przez nas oprogramowanie. Oprogramowanie pozwala na przekazanie do końcówki terminala danych dla drukarki fiskalnej poprzez tak zwany kanał wirtualny. Aby przekazywanie danych do drukarki mogło mieć miejsce zarówno po stronie końcówki terminala jak i po stronie serwera musi być zainstalowane odpowiednie oprogramowanie, które można użytkować zgodnie z zasadami podanymi w punkcie 7.3.

Instalacja i konfiguracja komponentów na serwerze

Program Comarch ERP Optima nawiązują połączenie z drukarką fiskalną poprzez API udostępnione przez bibliotekę sterownika fiskalnego. Instalacja sterowników odbywa się wraz z instalacją programu Comarch ERP Optima. Konfiguracja programu do współpracy z drukarką podłączoną do konsoli terminala odbywa się, poprzez wybranie odpowiednio zmodyfikowanego sterownika przeznaczonego do pracy w TS. W konfiguracji programu „Comarch ERP Optima System / Konfiguracja / Stanowisko / Ogóle / Drukarka fiskalna” należy wybrać odpowiedni dla drukarki fiskalnej sterownik i zaznaczyć parametr Sterownik terminalowy.

Instalacja komponentów na końcówce terminala

Po stronie końcówki terminala umieszczone są komponenty zajmujące się obsługą kanału wirtualnego oraz połączeniem z drukarką fiskalną. Pliki zawierające instalatory komponentów znajdują się w katalogu „Drukowanie Fiskalne w usługach terminalowych - Client” (na płycie instalacyjnej programu w katalogu Dodatki), lub bezpośrednio w katalogu z programem Comarch ERP Optima. Plik OnlineFP.exe zawiera instalator odpowiedni dla systemów 32 i 64 bitowych. Aby zainstalować obsługę terminalowych drukarek fiskalnych należy: 1. Plik OnlineFP.exe przegrać na końcówkę terminala. 2. Przeprowadzić instalację obsługi sterowników terminalowych na końcówce. Użytkownik Windows, który instaluje obsługę sterowników, musi mieć uprawnienia administratora. Oprogramowanie po stronie klienta składa się z plików obsługujących kanał wirtualny i z samych sterowników do drukarek. Wszystkie pliki kopiowane są do katalogu wskazanego podczas instalacji. Sterowniki drukarki nawiązują połączenie z urządzeniem na wskazanym adresie TCP/IP lub porcie COM wybranym w konfiguracji programu pracującego po stronie pulpitu zdalnego. Należy zwrócić uwagę również na następujące aspekty: 1. Mechanizm komunikacji z drukarkami fiskalnymi nie wykorzystuje mapowania portów COM w samej usłudze terminalowej. 2. Przy aktualizacji wersji programu Comarch ERP Optima zaleca się również aktualizację sterowników na końcówce terminala. Odinstalowanie z poziomu panelu sterowania programu Comarch ERP Sterowniki i usługi terminalowe i zainstalowanie aktualnej wersji z pliku OnlineFP.exe Po prawidłowo wykonanej instalacji na końcówce terminala i konfiguracji komponentów na serwerze można wykonać test połączenia z drukarką z poziomu konfiguracji programu.

Licencje

Komponenty do współpracy z drukarką fiskalną poprzez usługi pulpitu zdalnego wymagają licencji na „Fiskalny driver terminalowy”. Licencje są pobierane przez Comarch ERP Optima w sesji terminalowej w momencie wywołania pierwszej operacji chronionej licencją. Są to: fiskalizacja i wydruk raportów fiskalnych. Licencje są zwalnianie przy wylogowaniu się operatora z programu.

Uwaga

Do prawidłowego pobierania licencji wymagane jest wprowadzenie bezpośrednio do programu nazwy serwera klucza.

W sytuacji, gdy baza konfiguracyjna znajduje się na tym samym serwerze, gdzie pracuje menadżer licencji (ML), program nie wymaga wprowadzania nazwy serwera klucza - domyślnie szuka ich na serwerze gdzie znajduje się baza konfiguracyjna. Dla potrzeb komponentów, o których mówi ten artykuł nazwa takiego serwera zawsze musi być wprowadzona. Informację tą wprowadzamy w oknie logowania w polu Serwer Klucza.

Schemat połączenia do drukarki fiskalnej

 

Terminale płatnicze w usługach terminalowych

System Comarch ERP Optima posiada możliwość pracy w środowisku terminalowym i komunikowania się z terminalem płatniczym podłączonym do komputera, na którym pracuje klient terminala. W przypadku systemów Microsoft Windows Terminal Serwer można wykorzystać stworzone przez nas oprogramowanie. Oprogramowanie pozwala na przekazanie do końcówki terminala danych dla terminala płatniczego poprzez tak zwany kanał wirtualny. Aby przekazywanie danych do terminala płatniczego mogło mieć miejsce zarówno po stronie końcówki terminala jak i po stronie serwera musi być zainstalowane odpowiednie oprogramowanie.

Instalacja i konfiguracja komponentów na serwerze

Program Comarch ERP Optima nawiązują połączenie z terminalem płatniczym poprzez API udostępnione przez bibliotekę sterownika fiskalnego. Instalacja sterowników odbywa się wraz z instalacją programu Comarch ERP Optima. Konfiguracja programu do współpracy z terminalem płatniczym podłączonym do konsoli terminala odbywa się, poprzez wybranie odpowiednio zmodyfikowanego sterownika przeznaczonego do pracy w TS. W konfiguracji programu „Comarch ERP Optima System / Konfiguracja / Stanowisko / Ogóle / Terminal płatniczy” należy wybrać odpowiedni dla terminala płatniczego sterownik z dopiskiem „terminal” w nazwie.

Instalacja komponentów na końcówce terminala

Po stronie końcówki terminala umieszczone są komponenty zajmujące się obsługą kanału wirtualnego oraz połączeniem z terminalem płatniczym. Pliki zawierające instalatory komponentów znajdują się w katalogu „Drukowanie Fiskalne w usługach terminalowych - Client” (na płycie instalacyjnej programu w katalogu Dodatki), lub bezpośrednio w katalogu z programem Comarch ERP Optima. Plik OnlineFP.exe zawiera instalator odpowiedni dla systemów 32 i 64 bitowych. Aby zainstalować obsługę terminali płatniczych należy: 1. Plik OnlineFP.exe przegrać na końcówkę terminala. 2. Przeprowadzić instalację obsługi sterowników terminalowych na końcówce. Użytkownik Windows, który instaluje obsługę sterowników, musi mieć uprawnienia administratora. Oprogramowanie po stronie klienta składa się z plików obsługujących kanał wirtualny i z samych sterowników do terminali płatniczych. Wszystkie pliki kopiowane są do katalogu wskazanego podczas instalacji. Sterownik terminala nawiązuje połączenie z urządzeniem na wskazanym adresie TCP/IP lub porcie COM wybranym w konfiguracji programu pracującego po stronie pulpitu zdalnego. Należy zwrócić uwagę również na następujące aspekty: 1. Mechanizm komunikacji z terminalami płatniczymi nie wykorzystuje mapowania portów COM w samej usłudze terminalowej. 2. Przy aktualizacji wersji programu Comarch ERP Optima zaleca się również aktualizację sterowników na końcówce terminala. Odinstalowanie z poziomu panelu sterowania programu Comarch ERP Sterowniki i usługi terminalowe i zainstalowanie aktualnej wersji z pliku OnlineFP.exe Po prawidłowo wykonanej instalacji na końcówce terminala i konfiguracji komponentów na serwerze można wykonać test połączenia z terminalem płatniczym z poziomu konfiguracji programu.

Podłączenie kolektorów i kas fiskalnych

Komunikacja z tego typu urządzeniami odbywa się poprzez mapowanie portów COM pomiędzy stacją roboczą a sesją na komputerze usług terminalowych, na które pozwala protokół RDP. Z pracą tak podłączonych urządzeń wiążą się niekiedy kłopoty z czasem przesyłania danych z podpiętego urządzenia (z tego powodu dla drukarek fiskalnych wprowadzone są dodatkowe kanały przesyłania danych). Aby mapowanie urządzeń było możliwe w sesji terminalowej należy: Po stronie serwera: Sprawdzić czy mapowanie portów COM jest załączone w konfiguracji serwera usług terminalowych (Terminal Server Configuration)

Po stronie klienta: Załączyć parametr mapowania portów (LPT, COM) (ustawiamy to w oknie „Podłączanie pulpitu zdalnego” Opcje: zakładka Zasoby lokalne/Lokalne urządzenia i zasoby/Porty)

Konfiguracja z poziomu programu wykonywana jest identycznie przy podłączeniu urządzenia bezpośrednio do komputera, mapowane porty COM będą widoczne jako kolejne porty na liście dostępnych portów w systemie.

Drukowanie na drukarki i urządzenia przez wydruki XML (tekstowe/inne)

Wydruki XML (tekstowy/inne) wysyłają rezutlat wydruku zawierający dane oraz kody sterujące dla urządzenia bezpośrednio do portu (LPT/USB/COM) przypisanego do urządzenia. Z reguły wysłanie tych danych odbywa się metodą kopiowania plików do określonego portu. Może to powodować problemy przy przesyłaniu tych danych z sesji terminalowej do urządzenia. Uruchamiając wysłanie danych z tych wydruków w konfiguracji połączenia należy włączyć opcję mapowania portów, identycznie jak w punkcie Podłączenie kolektorów i Kas Fiskalnych. Ta metoda nie pozwala jednak na wysyłanie danych do urządzeń pracującyh na portach USB, bywa też zawodna. Jeśli napotykamy na problem przesyłania danych bezpośrednio do mapowanych portów możemy, zastosować dodatkowy mechanizm przesyłania danych z wydruku do strumienia danych RAW sterownika drukarki, który został zmapowany w sesji. Opcja mapowania drukarek w konfiguracji połączenia sesji terminalowej musi być włączona. Do przesyłania danych do strumienia drukarki używamy dodatkowego programu RawPrint.exe. Pozwala on na przesłanie pliku utworzonego w sesji do strumienia drukarki – jako parametr podajemy nazwę pliku oraz nazwę drukarki w systemie Windows: RawPrint.exe “Oki ML3320 (from PCBIURO) in session 1” PlikDanych.dat Uruchomienie wydruku w takim trybie wykonujemy zmieniając sekcję [RUN] w definicji wydruku XML (od wersji 2013.6. możliwe jest przekazywanie parametrów do programu uruchamianego w sekcji RUN). W tej sekcji wprowadzamy komendę uruchamiającą program RawPrint lub kombinacje uruchomienia programu PrintTxt i RawPrint. Połączenie uruchomienia tych programów możemy zrealizować za pomocą pliku bat lub cmd umieszczonego w katalogu roboczym Comarch ERP Optima. W sekcji [RUN] podajemy nazwę pliku z komendami, np wykonaj_wydruk.bat:

Program Printtxt w takiej sytuacji musi być skonfigurowany tak żeby wynik drukowania był zapisywany do pliku tekstowego, plik ten będzie wysyłany przez program RawPrint do drukarki docelowej.

Czytniki kodów kreskowych EAN

Program obsługuje czytniki kodów kreskowych podłączane szeregowo z klawiaturą. Czytniki te będą działać w sesji terminalowej bez dodatkowej konfiguracji.

Skanery dokumentów do współpracy z modułem OBD

W programie Comarch ERP Optima uruchamianej przez terminal jest możliwość podłączenia skanera. W tym celu należy zainstalować na końcówce sieciowej aplikacji OnlineFP.exe i w konfiguracji Optimy w gałęzi Stanowisko \ Ogólne \Parametry i załączyć parametr : Wymiana danych z komputerem lokalnym w pracy Terminalowej. Po wykonaniu powyższych czynności i przelogowaniu w programie Comarch ERP Optima, Skaner powinien być dostępny z poziomu modułu Obieg Dokumentów i pracować jak w sesji lokalnej.

Wysyłanie i odbieranie plików przez kanały wirtualne

W programie Comarch ERP Optima uruchamianej przez terminal jest możliwość wysyłania i odbierania plików na końcówce sieciowej w następujących funkcjach programu:

Funkcje w programie:
Eksport ustawień personalizacji.
Import urzędów,
Eksport wydruków.
Eksporty przelewów
Eksport i import kontrahentów
Export i import cennika
Eksporty do ECOD
Eksport i import danych kadrowych
Eksport wypłat
Eksport deklaracji ZUS do Płatnika
Eksport deklaracji PFRON do SODiR
Import czasu pracy z czytników RCP
Import z pliku KEDU
Eksport/import ustawień operatora.

Funkcje są dostępne w Comarch ERP Optima po zainstalowaniu na końcówce sieciowej aplikacji OnlineFP.exe i załączeniu w konfiguracji programu w gałęzi Stanowisko \ Ogólne \ Parametry parametru : Wymiana danych z komputerem lokalnym w pracy terminalowej. Dla pozostałych przypadków eksporty plików z programu wykonywane są na dyski serwera usług terminalowych, chyba że przy połączeniu terminalowy mapujemy dyski stacji lokalnej, to wówczas możemy pliki zapisać w tych lokalizacjach.

Pozostałe uwagi dotyczące konfiguracji Comarch ERP Optimy pracującej w usługach terminalowych

Uruchamianie Comarch ERP Przypominacz – program uruchomi się podczas logowania na serwer terminalowy, jeżeli nie było aktywnej sesji logującego się użytkownika; jeżeli użytkownik podłącza się pod istniejącą sesję, to program się nie uruchomi. Podpis elektroniczny dla e-maili, PDFów, e-Deklaracji – działa po konfiguracji certyfikatów po stronie serwera usług terminalowych bądź dla przekazywanie certyfikatów po stronie stanowiska. I tak: Menadżer Licencji powinien zostać skonfigurowany na komputerze z serwerem SQL, który znajduje się w tej samej sieci lokalnej co serwer terminalowy. Innymi słowy przy połączeniu przez Internet do serwera terminali nie ma możliwość korzystania z licencji po stronie Klienta, czyli Menadżera Licencji zainstalowanego w sieci lokalnej stanowiska, z którego uruchamiamy połączenie pulpitu zdalnego.

Data aktualizacji: 28-11-2018

Wprowadzenie

Serwer bazy danych jest centralnym miejscem dla całej instalacji Comarch ERP Optima i ma bardzo duże znaczenie dla wydajnej jej pracy. Dlatego bardzo ważne jest odpowiednie skonfigurowanie serwera zarówno pod względem sprzętowym, doboru właściwego oprogramowania oraz jego ustawień. Dodatkowo z biegiem czasu i działalnością klienta spływają nowe dane słownikowe oraz dokumenty, co powoduje przyrost bazy danych. Ważne jest więc monitorowanie stanu serwera SQL i odpowiednie reagowanie w celu zapewnienia jak najlepszej wydajności. Niniejszy biuletyn zawiera wytyczne dla konfiguracji serwera bazy danych dedykowanego do pracy z Comarch ERP Optima. Przedstawiono w nim również podstawowe metody diagnozy problemów wydajnościowych oraz sposoby optymalizacji. W ostatnim rozdziale znajduje się obszerny opis cyklicznych czynności administracyjnych, których celem jest utrzymanie serwera SQL w dobrej kondycji. Do biuletynu dołączone są skrypty, które pozwalają zautomatyzować cykliczne czynności administracyjne dla wersji Express serwera SQL.

Planowanie instalacji

Dobór konfiguracji sprzętowej dla serwera bazy danych

Serwer bazy danych jest wrażliwym elementem, którego awaria może spowodować przestój całej firmy oraz duże straty finansowe, dlatego warto zainwestować w markowy, sprawdzony sprzęt. Taki serwer w atrakcyjnych cenach można np. nabyć w ramach Zintegrowanej Oferty Comarch.

Konfiguracja sprzętowa

Przy doborze serwera bazy danych należy zwrócić szczególną uwagę to, aby zapewniał on niezawodną pracę i bezpieczeństwo przechowywanych danych. Dlatego warto, aby jak najwięcej komponentów było nadmiarowych usuwając pojedyncze ogniwa awarii. Czyli dobrze jest zastosować podwójne zasilacze oraz zasilanie awaryjne (UPS) pozwalające na prawidłowe zamknięcie systemu w momencie braku prądu. Jeżeli chodzi o wydajność to przede wszystkim należy zwrócić na ilość pamięci RAM oraz szybkość podsystemu dyskowego. Procesor zwykle odgrywa mniejsze znaczenie. Jednakże powinien zawierać rdzenie nowej generacji (Intel Nehalem lub lepszy) i taktowaniu przynajmniej 2 GHz. Im więcej dostępnej pamięci tym lepiej, oczywiście ze względu na koszty, jej ilość musi być dobrana do zapotrzebowania, bazując na wielkości instalacji, czyli ilości użytkowników, wielkości baz danych oraz ich ilości. Orientacyjne ilości pamięci RAM dla różnych konfiguracji zostały podane w Podręczniku konfiguracji dla bieżącej wersji Comarch ERP Optima. Później oczywiście należy obserwować liczniki serwera i sprawdzać, czy nie ma potrzeby jej zwiększenia. Informacje na temat przykładowych liczników, na które warto zwrócić uwagę podano w punkcie 4. Diagnoza problemów wydajnościowych. Podsystem dyskowy powinien być zabezpieczony przed awariami poprzez odpowiednią konfigurację. Zalecana konfiguracja to przynajmniej Raid 1 (mirror) dla wolumenu obsługującego system oraz w miarę możliwości Raid 10 dla wolumenu przechowującego dane. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, aby kontroler dyskowy posiadał podtrzymywanie bateryjne, które umożliwia zastosowanie opcji write-back przyspieszającej działanie podsystemu dyskowego. Najczęściej przyjmowaną jednostką wydajności podsystemu dyskowego jest IOPS[1] (ang. Input/Output Operations Per Second, IOPS), czyli ilość operacji wejścia wyjścia na sekundę. Jako operację wejścia/ wyjścia rozumie się odczyt lub zapis fragmentu danych, najczęściej o rozmiarze 4 kB. Poniżej znajdują się orientacyjne dane dotyczące wydajności różnych podsystemów dyskowych:

Dysk	Orientacyjna wartość IOPS[2]
Dysk Sata 5400	~50-80
Dysk Sata 7200	~75-100
Dysk SAS 10k	~140
Dysk SAS 15k	~175-210
Dysk SSD	~400-1000000[3]

Wymagania co do podsystemu dyskowego zależą od wielkości instalacji to znaczy wielkości bazy oraz ilości równoczesnych użytkowników. Jako zgrubną zasadę można przyjąć, że dla mniejszych baz danych (<2 GB) należy zarezerwować około 15-25 IOPS dla użytkownika. Natomiast dla większych baz (> 2 GB) dla jednego użytkownika należy przeznaczyć 25-40 IOPS lub więcej. Jak widać Rozwiązaniem godnym polecenia jest zastosowanie dysków SSD. Przy czym należy pamiętać o zabezpieczeniu ich przed awarią np. poprzez konfigurację RAID 1. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące określenia wymagań aplikacji do podsystemu dyskowego można znaleźć w poniższym odnośniku: http://msdn.microsoft.com/en-us/library/ee410782(v=sql.100).aspx Porównanie wydajności pracy Comarch ERP Optima z dyskami SSD i SATA znajduje się w biuletynie technicznym: OPT076 - Porównanie wydajności HDD vs SSD w Comarch ERP Optima.pdf, który jest dostępny na Indywidualnych Stronach Partnerów (https://www.erp.comarch.pl//partnerzy/default.aspx).

Biura rachunkowe:

Kilka mniejszych baz danych słabiej obciąża serwer niż jedna duża. Dlatego przy skalowaniu serwera SQL dla biura rachunkowego należy przede wszystkim sprawdzić jaka będzie wielkość największej bazy danych i pod nią dobierać konfigurację plus zabezpieczyć dodatkową ilość pamięci RAM współmiernie do ilości baz danych. Raczej nie należy przekraczać ilości 50 baz danych o wielkości do 200 MB na rdzeń procesora.

Edycje serwera SQL

Bardzo duże znaczenie dla wydajnej pracy serwera SQL jest właściwe dobranie edycji serwera SQL. Comarch ERP Optima jest dystrybuowana z darmową serwera SQL o nazwie Express. Edycja ta posiada określone ograniczenia co do możliwości wykorzystania zasobów komputera, na którym jest zainstalowana. Szczegóły znajdują się w poniższej tabeli.

Edycja	Maksymalna ilość pamięci RAM (dla puli buforów)	Maksymalna wielkość bazy danych	Ilość obsługiwanych procesorów
SQL 2008 Express	1 GB*	4 GB	1
SQL 2008 R2 Express	1 GB*	10 GB	1
SQL 2012 / 2014 Express	1 GB*	10 GB	1 (maksymalnie 4 rdzenie)
SQL 2008 R2 Workgroup	3 GB	Bez ograniczeń (524 PB)	2
SQL 2008 R2 Standard	64 GB	Bez ograniczeń (524 PB)	4
SQL 2012 Standard / BI	64 GB	Bez ograniczeń (524 PB)	4 procesory (do 16 rdzeni)
SQL 2014 Standard / BI	128 GB	Bez ograniczeń (524 PB)	4 procesory (do 16 rdzeni)

Źródło: http://www.microsoft.com/sqlserver/en/us/product-info/compare.aspx *Badania niezależne od Producenta pokazują, że wersja Express może wykorzystać maksymalnie 1,4 GB RAM (http://sqlgeek.pl/2010/08/23/pl-sql-server-limity-w-sql-server-2008-r2-express-edition/)

Architektura 32 bit, a 64 bit.

Obecnie obowiązującą architekturą jest architektura 64 bitowa i w miarę możliwości zalecana jest aktualizacja do niej środowisk 32 bitowych, które posiadają ograniczenia związane z ilością adresowanej pamięci, a także różnymi komplikacjami w jej alokacji. W podstawowej konfiguracji proces 32 bitowy może maksymalnie zaadresować 2 GB pamięci, przy zastosowaniu specjalnego przełącznika można tą wartość zwiększyć do 3 GB, ale dzieje się to kosztem ilości dostępnej przestrzeni adresowej dla systemu operacyjnego dlatego należy robić to ostrożnie. Serwer SQL może dodatkowo wykorzystać mechanizm AWE, który pozwala na systemach 32 bitowych wyjść poza zakres 4 GB pamięci. Szczegóły można znaleźć w archiwalnym biuletynie technicznym OPT041-Wydajność Comarch OPT!MA a procesory wielordzeniowe i 64 bitowe, który jest dostępny na stronach walidowanych. Na systemach 64 bitowych warto zwrócić uwagę, aby instalować również serwer SQL w wersji 64 bitowej ponieważ jego 32 bitowy odpowiednik będzie w stanie wykorzystać jedynie 4 GB z dostępnej pamięci nawet w edycji Standard. Więcej informacji na temat możliwości wykorzystania pamięci operacyjnej przez poszczególne wersje systemów operacyjnych Windows można znaleźć tutaj: http://msdn.microsoft.com/en-us/library/windows/desktop/aa366778(v=vs.85).aspx

Konfiguracja serwera SQL

Większość parametrów serwera SQL należy pozostawić bez zmian, ponieważ domyślne wartości są optymalne dla większości warunków pracy. Sugerujemy jednakże zwrócić uwagę na Maksymalną / Minimalna ilość wykorzystywanej pamięci RAM.

Minimalna i Maksymalna ilość wykorzystywanej pamięci RAM>

Parametr minimalnej i maksymalnej ilości wykorzystanej pamięci RAM odnosi się wyłącznie do jednego z komponentów serwera SQL, czyli puli buforów. Jest to kluczowy element jednakże, przy rezerwowaniu pamięci dla puli buforów należy wziąć pod uwagę również inne składniki samego serwera SQL jak i samego systemu operacyjnego.

Minimum Server Memory

Domyślną wartością parametru Minimum Server Memory jest zero, co oznacza, że serwer będzie dynamicznie zarządzał dostępną pamięcią RAM dla puli buforów. Ustawienie tego parametru powyżej zera oznacza, że serwer SQL nie będzie mógł zwolnić tej pamięci w razie potrzeby. Z drugiej strony w środowisku, gdzie pracuje więcej aplikacji prócz samego serwera SQL może być konieczne zarezerwowanie niezbędnego minimum pamięci, ponieważ niemożność zaalokowania niezbędnego minimum spowoduje konieczność korzystania z pliku wymiany na dysku twardym i znaczną degradację wydajności Serwera SQL. Na komputerach dedykowanych do pracy tylko z serwerem SQL zaleca się pozostawienie domyślnej wartości tego parametru.

Maximum Server Memory

Domyślna wartością tego parametru to: 2147483647 MB, co oznacza że Server SQL będzie chciał zająć całą dostępną pamięć na komputerze. Może to niestety prowadzić do spadku wydajności całego środowiska poprzez to, że pula buforów zajmie pamięć potrzebną do działania systemu operacyjnego lub innych komponentów serwera SQL. Dlatego zaleca się ograniczenie tej pamięci rezerwując niezbędną przestrzeń do działania systemu operacyjnego i pozostałych elementów serwera SQL (oraz ewentualnie dla dodatkowych aplikacji pracujących na tym systemie).

Poniżej znajdują się sugestie ustawień parametru Maximum Server Memory (przy założeniu, że na serwerze nie pracują dodatkowe aplikacje oraz inne moduły serwera SQL takie jak wyszukiwanie pełnotekstowe, analizy czy raporty). Dane te oczywiście dotyczą wersji, które nie posiadają wbudowanych ograniczeń tak jak wersja Express. Dla wersji Express biorąc pod uwagę wcześniej podane informacje można ustawić Maximum Server Memory na 1400 MB.

Pamięć fizyczna	Maximum Server Memory
2 GB	1500 MB
4 GB	3200 MB
6 GB	4800 MB
8 GB	6400 MB
12 GB	10000 MB
16 GB	13500 MB
24 GB	21500 MB

Źródło: http://www.sqlservercentral.com/blogs/glennberry/2009/10/29/suggested-max-memory-settings-for-sql-server-2005_2F00_2008/

Inne parametry

Optimize for Ad hoc Workloads

Włączenie parametru „Optimize for Ad hoc Workloads” pozwala na lepsze wykorzystanie dostępnej pamięci RAM w sytuacji, gdy na serwerze generowane jest wiele zapytań, które nigdy więcej lub bardzo rzadko są uruchamiane ponownie. Parametr ten powoduje, że plany dla zapytań „ad hoc” nie są zapisywane w pamięci podręcznej do późniejszego wykorzystania. Zapisywany jest tylko ich mały fragment, cały plan jest zapisywany dopiero przy powtórnym wykonaniu tego samego zapytania. W ten sposób oszczędzana jest pamięć RAM, przez co może być ona wykorzystana przez serwer SQL do innych celów, a co za tym idzie zwiększa się jego wydajność.

Zaleca się włączenie tego parametru przy pracy z Comarch ERP Optima. Opcja ta jest dostępna od wersji SQL 2008. Zajętość pamięci planów dla zapytań można sprawdzić poniższym zapytaniem: select objtype, count(*) as number_of_plans, sum(cast(size_in_bytes as bigint))/1024/1024 as size_in_MBs, avg(usecounts) as avg_use_count from sys.dm_exec_cached_plans group by objtype Poniższy wynik wskazuje, że plany typu „Adhoc” zajmują 1439 MB pamięci, co jest stosunkowo dużą wartością więc warto włączyć opcję „Optimize for ad hoc workloads”. Za pomocą komendy: DBCC FREESYSTEMCACHE('SQL Plans') można wyczyścić pamięć podręczną planów dla planów typu Adhoc.

Diagnoza problemów wydajnościowych

Temat diagnozy wydajności serwera SQL jest bardzo obszerny, jednakże poniżej wybrano kilka podstawowych wskaźników, które warto sprawdzić, gdy występują problemy wydajnościowe. Wszystkie poniższe wskaźniki dostępne są z poziomu systemu operacyjnego. Narzędzia administracyjne \ Monitor wydajności

Nazwa parametru	Zalecane wartości	Zalecane działania
Procesor: Czas procesora [%]	< 80%	Jeżeli wartość tego parametru przynajmniej kilka razy dziennie na dłuższy czas przekracza zalecaną wartość należy zaplanować dołożenie drugiego procesora lub jego wymianę na wydajniejszy
System: Processor Queue Lenght	< 2 (dla rdzenia)	Jeżeli wartość tego parametru przynajmniej kilka razy dziennie na dłuższy czas przekracza zalecaną wartość należy zaplanować dołożenie drugiego procesora lub jego wymianę na wydajniejszy
Pamięć: Strony/s	< 20	Zbyt mała ilość dostępnej pamięci RAM
Pamięć: Dostępne bajty	> 300	Zbyt mała ilość dostępnej pamięci RAM
Dysk fizyczny: Czas dysku [%] (poddzielone przez ilość dysków)	< 55%	Wysoka wartość tego parametru może wskazywać na nie wystarczająco szybki podsystem dyskowy lub zbyt małą ilość dostępnej pamięci RAM.
Dysk fizyczny: Średnia długość kolejki dysku (podzielone przez ilość dysków)	< 2	Wysoka wartość tego parametru może wskazywać na nie wystarczająco szybki podsystem dyskowy lub zbyt małą ilość dostępnej pamięci RAM.
	(najlepiej w okolicach zera)
SQL Server Buffer: Buffer Cache Hit Ratio	> 90%	Zbyt mała ilość dostępnej pamięci RAM dla serwera SQL
	(najlepiej w granicach 99%)
Page life expectancy	> 300	Zbyt mała ilość dostępnej pamięci RAM dla serwera SQL

Zbyt mała ilość dostępnej pamięci dla serwera SQL może wynikać z poniższych czynników: Importy dużych dokumentów poprzez pracę rozproszoną lub inne mechanizmy mogą na dłuższy czas blokować dostęp do tabel, a przez co powodować wydłużenie czasu operacji dla pozostałych użytkowników. Dlatego zaleca się, aby szczególnie duże importy były wykonywane poza godzinami pracy innych użytkowników. Jeżeli jakiś scenariusz działania okazuje się szczególnie wolny prosimy o opisanie go krok po kroku i zgłoszenie go przez System Obsługi Zgłoszeń (SOZ).

Optymalizacja dużych baz danych

Program jest dostosowany do pracy w większości warunków, jednakże niektóre szczególnie duże bazy ze względu na specyficzny rozkład danych w tabelach mogą wymagać dodatkowej optymalizacji. Za duże bazy danych uważamy te, które mają rozmiar rzędu kilku gigabajtów lub więcej. Przed przystąpieniem do poniższych czynności dobrze upewnić się, czy serwer jest prawidłowo skonfigurowany i posiada odpowiednią ilość zasobów.

Wyszukiwanie brakujących indeksów

Microsoft SQL Server posiada wbudowane mechanizmy, które pozwalają określić orientacyjnie jakich indeksów może brakować. W tym celu można uruchomić na serwerze następujące zapytanie: select d.* , s.avg_total_user_cost , s.avg_user_impact , s.last_user_seek ,s.unique_compiles from sys.dm_db_missing_index_group_stats s ,sys.dm_db_missing_index_groups g ,sys.dm_db_missing_index_details d where s.group_handle = g.index_group_handle and d.index_handle = g.index_handle order by s.avg_user_impact desc go Źrodło: http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=performance_tuning_waits_queues.doc&source=web&cd=1&ved=0CFkQFjAA&url=http%3A%2F%2Fdownload.microsoft.com%2Fdownload%2F4%2F7%2Fa%2F47a548b9-249e-484c-abd7-29f31282b04d%2FPerformance_Tuning_Waits_Queues.doc&ei=IrjYT__PAcXk4QSOxJzRAw&usg=AFQjCNFRIebSlMLnry8gH99CQklhdmokJw Zapytanie to najlepiej uruchomić po dłuższej pracy użytkowników wykonujących swoje zadania z Comarch ERP Optima w szczególności w obszarach, gdzie zauważają problemy wydajnościowe. Należy pamiętać, że dane o brakujących indeksach są usuwane po restarcie serwera SQL. Przykładowy wynik powyższego zapytania (pominięto kilka kolumn, aby zachować czytelność). Po pierwsze patrzymy na kolumny avg_user_impact oraz avg_total_user_cost, podają one zysk jaki można uzyskać przy zastosowaniu danego indeksu. Pierwszy z nich avg_user_impact wskazuje na procentową poprawę w zmniejszeniu kosztu wykonania zapytań użytkownika . Drugi natomiast avg_total_user_cost podaje całkowity zysk w koszcie wykonywanych przez użytkownika zapytań. Należy mieć również świadomość, że podejście to ma również swoje ograniczenia. Najbardziej istotne z nich jest takie, że podane dane należy traktować jako sugestię, a nie jako konieczność. Pozostałe ograniczenia podane są tutaj: http://msdn.microsoft.com/en-us/library/ms345485(v=sql.105).aspx Poniżej znajduje się skrypt używany przez Dział Wsparcia Microsoft: (http://msdn.microsoft.com/en-us/library/ms345421.aspx) PRINT 'Missing Indexes: ' PRINT 'The "improvement_measure" column is an indicator of the (estimated) improvement that might ' PRINT 'be seen if the index was created. This is a unitless number, and has meaning only relative ' PRINT 'the same number for other indexes. The measure is a combination of the avg_total_user_cost, ' PRINT 'avg_user_impact, user_seeks, and user_scans columns in sys.dm_db_missing_index_group_stats.' PRINT '' PRINT '-- Missing Indexes --' SELECT CONVERT (varchar, getdate(), 126) AS runtime, mig.index_group_handle, mid.index_handle, CONVERT (decimal (28,1), migs.avg_total_user_cost * migs.avg_user_impact * (migs.user_seeks + migs.user_scans)) AS improvement_measure, 'CREATE INDEX missing_index_' + CONVERT (varchar, mig.index_group_handle) + '_' + CONVERT (varchar, mid.index_handle) + ' ON ' + mid.statement + ' (' + ISNULL (mid.equality_columns,'') + CASE WHEN mid.equality_columns IS NOT NULL AND mid.inequality_columns IS NOT NULL THEN ',' ELSE '' END + ISNULL (mid.inequality_columns, '') + ')' + ISNULL (' INCLUDE (' + mid.included_columns + ')', '') AS create_index_statement, migs.*, mid.database_id, mid.[object_id] FROM sys.dm_db_missing_index_groups mig INNER JOIN sys.dm_db_missing_index_group_stats migs ON migs.group_handle = mig.index_group_handle INNER JOIN sys.dm_db_missing_index_details mid ON mig.index_handle = mid.index_handle WHERE CONVERT (decimal (28,1), migs.avg_total_user_cost * migs.avg_user_impact * (migs.user_seeks + migs.user_scans)) > 10 ORDER BY migs.avg_total_user_cost * migs.avg_user_impact * (migs.user_seeks + migs.user_scans) DESC PRINT '' GO Przygotowuje on od razu definicję indeksu wraz z przykładową nazwą sortując indeksy po polu „miara poprawy”, które jest wyliczane biorąc pod uwagę wspomniane wcześniej kolumny: avg_total_user_cost, avg_user_impact, oraz dodatkowo user_seeks i user_scans z sys.dm_db_missing_index_group_stats.

Uwaga

Należy przygotować skrypt dodający oraz usuwający dodawane indeksy, ponieważ dodatkowe indeksy uniemożliwią wykonanie konwersji do nowej wersji programu. Po skonwertowaniu bazy można na nowo dodać przygotowane indeksy

Uwaga

Dodane indeksy mogą mieć negatywny wpływ na operacje dodawania, aktualizowania i usuwania rekordów w bazie, dlatego należy przetestować ich wpływ na całościowe funkcjonowanie programu.

Database Engine Tuning Advisor

Pełne wersje Microsoft SQL Server posiadają dodatkowe narzędzie o nazwie Database Engine Tuning Advisor. Pozwala ono również na dodanie brakujących indeksów na podstawie zapisanego wcześniej ruchu SQL. Ruch ten można zapisać za pomocą innego narzędzia Microsoft SQL Server Profiler, które również jest dostępne w pełnej wersji serwera SQL. W skrócie proces optymalizacji można przedstawić w poniższych krokach:

Zapis ruchu za pomocą Microsoft SQL Server Profiler

Po wyborze nowego trace’a należy wskazać szablon Tuning, zaleca się zapisać plik od razu na dysk i ograniczyć jego rozmiar np. do 100 MB. Zaznaczony domyślnie parametr Enable file rollover powoduje utworzenie nowego pliku po osiągnięciu zadanego limitu. Zbyt duże pliki znacząco zwiększają czas analizy przez Database Engine Tuning Advisor.

Przygotowanie optymalizacji w Database Engine Tuning Advisor

Po zakończeniu zapisu ruchu przechodzimy do Database Engine Tuning Advisor. Na pierwszej zakładce „General” nowej sesji wskazujemy plik (File) jako źródło ruchu do optymalizacji oraz podajemy bazę do analizy. Na drugiej zakładce „Tuning Options” pozostawiamy domyślne parametry. W celu uruchomienia analizy klikamy ikonę Start Analysis (menu Actions \ Start Analysis)

Zapis rekomendacji

Po zakończonej analizie otrzymujemy szacowany wzrost wydajności oraz rekomendacje co do założenia dodatkowych indeksów i statystyk. Przygotowane rekomendacje należy zapisać w pliku poprzez przejście do menu Action \ Save Rekommendations. Z tak przygotowanych rekomendacji można wybrać kilka lub wszystkie indeksy i statystyki, jednakże należy pamiętać, że każdy dodatkowy indeks będzie spowalniał operacje dodawania, aktualizowania i usuwania rekordów w tabeli, której on dotyczy. Następnie wybrane indeksy i statystyki należy zapisać w skrypcie nadając im nazwy, które będą łatwe do identyfikacji. Na koniec należy również przygotować skrypt, który będzie usuwał niestandardowe indeksy i statystyki, ponieważ trzeba je usuwać przed przystąpieniem do konwersji bazy danych. Po zakończeniu konwersji można je ponownie dodać.

Uwaga

Należy przygotować skrypt dodający oraz usuwający dodawane indeksy, ponieważ dodatkowe indeksy uniemożliwią wykonanie konwersji do nowej wersji programu. Po skonwertowaniu bazy można na nowo dodać przygotowane indeksy.

Uwaga

Dodane indeksy mogą mieć negatywny wpływ na operacje dodawania, aktualizowania i usuwania rekordów w bazie, dlatego należy przetestować ich wpływ na całościowe funkcjonowanie programu.

Cykliczne czynności administracyjne

Cykliczne czynności administracyjne są bardzo istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa jak i wydajności serwera SQL i należy traktować je jako obowiązkowe, a nie opcjonalne. Do najważniejszych czynności administracyjnych można zaliczyć: Dla wydajności szczególnie dla większych baz duże znaczenie ma cykliczna optymalizacja indeksów w bazie, które ze względu na swoją defragmentację będą spowalniać pracę Comarch ERP Optima. W kolejnych podrozdziałach opisano w jaki sposób można zautomatyzować niektóre z wymienionych czynności administracyjnych.

Maintenance Plan – zautomatyzowane strojenie dla pełnych wersji MS SQL

Każda pełna wersja MS SQL posiada mechanizm automatyzacji procesów, których zadaniem jest optymalizowanie bazy danych oraz kreowanie kopii bezpieczeństwa. Raz skonfigurowany zestaw operacji nazywany Maintenance Plan’em, czyli planem serwisowym, może być wielokrotnie uruchamiany w zadanym czasie. Tworzony jest zatem pewien „automat”, który o konkretnej porze wykona za nas operacje, które można wykonać z interfejsu programu Comarch ERP Optima. W niniejszym podrozdziale przedstawiony został przykład planu serwisowego obejmującego: Materiał został sporządzony przy pomocy MS SQL 2008 za pomocą kreatora. Dla wcześniejszych wersji silnika bazy danych postępuje się podobnie.

Krok 1 – Uruchomienie kreatora Maintenance Plan’u

Kreator uruchamiany jest z poziomu programu Management Studio (pełna wersja). SQL Server /Management/Maintenance Plan Wizard

Krok 2 – Wskazanie nazwy planu oraz terminu jego wykonywania

Kolejnym oknem kreatora, na które natrafiamy, jest krótki opis możliwości samego kreatora. Możemy zaznaczyć opcję, aby nie pokazywało się ono następnym razem. Interesuje nas następne okno. Wypełniamy w nim pola odpowiadające za nazwę oraz opis planu. Deklarujemy następnie jego ramy czasowe. Mamy dwie możliwości: „Seperate schedule for each task” – opcja pozwala na ustalenie terminu wykonania dla każdej operacji planu osobno. „Single schedule for entire plan or no schedule” – opcja pozwala na ustalenie terminu wykonania całego planu lub wykonania go na życzenie (on demand). Naciskając przycisk „Change” przechodzimy do okna konfiguracji ram czasowych. Poniższy obraz przedstawia wybór ram czasowych dla opisywanego przykładu. Istnieją cztery kombinacje ram czasowych dla planu. Mamy zatem: W przykładzie użyjemy opcji terminarza według interwału co tydzień. Na obrazku widać, iż ma wykonywać się w każdy piątek o godzinie 18:30. Plan ma rozpocząć się od 15 grudnia 2009 roku i ma nie mieć końca. Plan ma symulować koniec tygodnia roboczego, kiedy po godzinie 18:00 wszyscy pracownicy skończyli pracę, a serwer SQL nie jest już niczym obciążony. Poprawne wskazanie ram czasowych dla planu jest bardzo istotne. Uruchomienie go podczas szczytu aktywności pracowników może nawet uniemożliwić im pracę. Podczas optymalizacji serwer pobiera dużo zasobów sprzętowych oraz blokuje elementy struktury bazy danych.

Krok 3 – wskazanie składników planu serwisowego

Kolejne okno kreatora planu przedstawia zakres czynności, jakie można wykonać. Są to: Poniższy obraz przedstawia wybór opcji, które realizowane są w opisywanym przykładzie.

Krok 4 – wskazanie kolejności wykonywania składników planu serwisowego

Kolejne okno kreatora planu pozwala na zadecydowanie, w jakiej kolejności powinny wykonać się poszczególne składniki planu serwisowego.

Krok 5 – wskazanie baz danych dla każdego elementu planu serwisowego

Każdy element planu serwisowego można wykonać dla dowolnego zestawu baz danych. Naszym celem będzie baza konfiguracyjna i baza firmowa. Krok ten pozwala na elastyczność podczas tworzenia planu dla serwera przechowującego dużą ilość baz danych. Każdej z nich można przypisać oddzielne punkty planu. Ogólna zasada wyboru baz danych jest wspólna dla wszystkich elementów planu serwisowego. Możemy wybrać: Poniższy obraz przedstawia wybór baz danych poddawanych sprawdzaniu poprawności. Każde kolejne okno opiera się na podobnym wyborze.

Krok 6 – charakterystyczne opcje dla każdego elementu planu serwisowego

Podczas wskazywania, które bazy danych mają zostać zoptymalizowane, możemy ustalić pewne opcje charakterystyczne dla elementu planu serwisowego. Dla elementów wykorzystanych w przykładzie mamy:

Krok 7 – wskazanie sposobu raportowania wyników wykonania planu serwisowego oraz zakończenie pracy z kreatorem.

Ostatnim etapem tworzenia planu serwisowego jest wskazanie ścieżki dostępu dla pliku raportu. Zawiera on zestawienie podjętych czynności oraz wyniki ich działania. Po zakończeniu kreatora, nowy plan znajduje się na liście Maintenance Plans w programie Management Studio. Na tym etapie kończy się konfiguracja planu serwisowego. Wykona się w następny piątek o godzinie 18:30. Szerszy opis wszystkich elementów Maintenance Plan’u w języku angielskim można uzyskać na stronie: http://msdn.microsoft.com/en-us/library/ms188981.aspx

Plan serwisowy dla bezpłatnych wersji MS SQL

Opisany wcześniej plan serwisowy zbudować można tylko dla płatnych wersji silnika bazy danych. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby samemu sporządzić podobną funkcjonalność i zaproponować ją klientowi. Podobny efekt uzyskamy poprzez sporządzenie: W niniejszym biuletynie technicznym załączone zostały dwa pliki: Plik StrojenieBazy.sql to skrypt zawierający wszystkie niezbędne zapytania, aby przeprowadzić plan tożsamy z wcześniej opracowanym Maintenance Plan’em. Przed użyciem należy zmodyfikować w nim dwa parametry: SET @Nazwa_bazy = 'CDN_DEMO' -- Tu wpisz nazwę bazy danych do optymalizacji SET @Sciezka = N'C:\BACKUP\' -- Tu wpisz ścieżkę dostępu do katalogu dla kopii baz Skrypt optymalizuje tylko jedną, wybraną bazę danych. Został tak sporządzony dla łatwiejszego zrozumienia jego działania. Warto prześledzić jego strukturę. Drugi skrypt o nazwie StrojenieBazCDN.sql wymaga wskazania ścieżki dostępu do katalogu dla kopii baz. Zastosowano w nim kursor wyszukujący wszystkie bazy danych, których nazwa zaczyna się od ‘CDN’. Dla każdej z nich przeprowadzona zostanie optymalizacja. Przed uruchomieniem skryptu należy zmodyfikować w nim następujące elementy: sqlcmd.exe -S SERWER -E -i D:\StrojenieBazCDN.sql -o C:\Backup Aby uruchomić automatyczne wykonywanie planu serwisowego należy w harmonogramie systemu Windows utworzyć nową regułę, która będzie w zadanym czasie uruchamiać odpowiedni skrypt VBS. Tym sposobem uzyskamy ten sam efekt, jaki przynieść może Maintenance Plan.

Pliki do pobrania

Data aktualizacji: 12-07-2023

1 Wprowadzenie

Zdarzają się sytuacje, gdy konieczne staje się skorygowanie naliczonej, zaksięgowanej i rozliczonej wypłaty pracownika, czasem nawet sprzed kilku miesięcy / lat, dlatego też w programie Comarch ERP Optima dostępna jest funkcjonalność anulowania wypłaty i naliczenia wypłaty korygującej oraz naliczenia wypłaty korygującej do wcześniej już skorygowanej wypłaty. Mechanizm korekty najczęściej jest wykorzystywany w sytuacji, gdy np.:

• Rozliczono niewłaściwą nieobecność (np. urlop zamiast zwolnienia lekarskiego);
• Naliczono zły element (np. wynagrodzenie za czas choroby zamiast zasiłku chorobowego);
• Nieprawidłowo naliczono składki ZUS, np. z tytułu przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, nieoskładkowania jakiegoś elementu (np. ekwiwalentu za urlop), itd.
• Nieprawidłowo naliczono wypłatę korygującą (np. gdy istniała konieczność skorygowania wypłaty w związku z rozliczeniem niewłaściwej nieobecności, natomiast po jej wykonaniu, otrzymano informację o przekroczeniu rocznej podstawy składek emerytalno – rentowych)

W przypadku korygowania wypłat ZUS wymaga sporządzenia korygujących raportów miesięcznych za odpowiednie miesiące, których dotyczą zmiany. Natomiast urząd skarbowy w wielu przypadkach nie wymaga korygowania poprzednich lat (deklaracji), tylko rozliczenia podatkowego w bieżącym miesiącu, w którym dokonujemy korekty, uwzględniając odpowiednie zmiany. Wykorzystując proces korygowania na przełomie roku należy podchodzić z dużą rozwagą do rozliczeń podatkowo - składkowych z urzędami. Każdy przypadek musi być traktowany indywidualnie, dlatego w razie wątpliwości zalecamy konsultację tematu z ekspertami US/ZUS.

Uwaga

W przypadku, gdy pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie z opóźnieniem (po naliczeniu wypłaty), to nie ma konieczności wykorzystania funkcjonalności anulowania wypłaty, tylko zaległą nieobecność można rozliczyć przy wykorzystaniu parametru „Miesięcy wstecz” na formularzu listy płac. W przypadku rozliczenia zaległych zwolnień lekarskich wykorzystanie opcji „Mies. wstecz” będzie możliwe tylko wtedy gdy za okres bieżącego miesiąca naliczone są elementy wynagrodzenia podlegające składkom społecznym.

Przykład

 Pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie za ostatnie dni miesiąca z opóźnieniem. W związku z tym za miesiąc poprzedni zostało wypłacone pełne wynagrodzenie. W miesiącu bieżącym pracownik w dalszym ciągu jest nieobecny (ani wynagrodzenie za czas choroby, ani zasiłek chorobowy nie podlegają składkom społecznym). W wypłacie z opcją „Miesięcy wstecz” nadpłacone składki nie zostaną potrącone, ponieważ podstawa do ZUS nie może być ujemna. W takim przypadku zalecamy wykonanie korygowania wypłaty za miesiąc poprzedni

.

W dokumencie zaprezentowana została funkcjonalność dotycząca tylko korygowania wypłat.

2 Korygowanie wypłat

W celu przeprowadzenia korekty wynagrodzenia dla danej osoby w programie istnieje możliwość anulowania:

1. Wypłaty (zamkniętej lub zaksięgowanej);
2. Nieobecności, gdy wcześniej została anulowana wypłata, w której jest rozliczona dana nieobecność;
3. Zestawienia czasu pracy, gdy wcześniej została anulowana wypłata, w której jest rozliczone zestawienie.
4. Wypłaty korygującej,
5. Nieobecności korygującej, gdy wcześniej została anulowana wypłata korygująca, w której została rozliczona dana nieobecność.
6. Zestawienie korygujące, gdy wcześniej została anulowana wypłata korygująca, w której zostało rozliczone zestawienie

Uwaga

Proces korygowania wypłaty jest działaniem jednorazowym, dlatego należy podejść do niego z dużą rozwagą.  W przypadku konieczności skorygowania wypłaty korygującej, należy naliczoną wcześniej wypłatę korygującą usunąć i naliczyć ją ponownie już z poprawnymi wartościami.  

2.1 Anulowanie wypłaty

Funkcja anulowania wypłaty możliwa jest do wykonania na pojedynczej, zamkniętej (kolor czarny), lub zaksięgowanej (kolor niebieski) wypłacie oraz na wypłacie korygującej (zamkniętej/zaksięgowanej). W programie nie ma seryjnego anulowania kilku wypłat.

Uwaga

Operacja anulowania wypłaty jest nieodwracalna, co oznacza, że Użytkownik programu samodzielnie nie jest w stanie przywrócić statusu wypłaty z anulowanej na podstawową. Może jedynie dokończyć proces korygowania i naliczyć wypłatę na liście płac korygującej. Aby przywrócić status wypłaty z anulowanej na podstawową należy skorzystać z pomocy Autoryzowanego Partnera. Wypłaty o statusie „Anulowane” nie są uwzględniane w wyliczeniach, deklaracjach, ani na wydrukach wykonywanych w programie.

W celu anulowania wypłaty należy w oknie Wypłaty pracowników wybrać listę płac, na której jest naliczone „błędne” wynagrodzenie, podświetlić pracownika z wypłatą, a następnie pod prawym klawiszem myszy (menu kontekstowe) wybrać opcję Anuluj wypłatę lub Koryguj wypłatę.

Po wybraniu opcji Anuluj wypłatę, wypłata zostanie anulowana. Na liście wypłat będzie widniała w kolorze szarym, ze statusem ‘Anulowana’. Opcja Koryguj wypłatę spowoduje automatyczne anulowanie wypłaty oraz otworzenie okna formularza w celu utworzenia listy płac korygującej.

Po wybraniu opcji ‘Koryguj wypłatę’ pojawi się następujący komunikat:

‘Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu’.

 

Po wybraniu opcji ‘Tak’ wypłata zostanie automatycznie anulowana, dodatkowo zostanie utworzona lista płac korygująca z domyślnym symbolem EKOR oraz ustawieniami skopiowanymi z listy płac, na której znajduje się anulowana wypłata.

Uwaga

 Nie można dodać kolejnej listy płac o tym samym numerze za ten sam okres. Dlatego jeżeli pierwotna lista korygująca ma symbol EKOR, to dodając kolejną korektę za ten sam okres należy podać inne oznaczenie listy. Istnieje możliwość zdefiniowania nowego dokumentu z innym symbolem listy płac (np. EKOR1, EKOR2).

Po zapisaniu Użytkownik zostanie przeniesiony na okno wypłaty pracowników, z domyślnie ustawioną listą płac, w celu naliczenia wypłaty korygującej.

Wskazówka

Opcja ‘Anuluj wypłatę’ skutkuje jedynie anulowaniem wypłaty. W celu kontynuowania wykonywania korekty, Użytkownik dodatkowo musi samodzielnie utworzyć listę płac korygującą, aby naliczyć wypłatę z poprawnymi wartościami.

Po uruchomieniu tej funkcji pojawi się dodatkowo pytanie: Czy anulować wypłatę? Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Akceptacja spowoduje, że wypłata otrzyma status anulowanej i na liście płac wyświetlana będzie w kolorze szarym ze statusem ‘anulowana’.

2.2 Anulowanie i korygowanie nieobecności

Funkcja anulowania nieobecności możliwa jest do wykonania, gdy wcześniej została anulowana wypłata, w której została rozliczona dana nieobecność. Operacji dokonujemy z poziomu kalendarza rzeczywistego „Nie/obecności”, po wejściu na Listę nieobecności. Nieobecność należy podświetlić i pod prawym klawiszem myszy (menu kontekstowe) wybrać Anuluj nieobecność lub Koryguj nieobecność. Wybranie opcji ‘Anuluj nieobecność’ oraz akceptacja operacji anulowania spowoduje, że nieobecność otrzyma status anulowanej i na liście wyświetlana będzie w kolorze  szarym. Opcja ‘Koryguj nieobecność’ spowoduje anulowanie nieobecności w tle oraz automatyczne wyświetlenie okna formularza nieobecności w celu dodania nieobecności korygującej. Nieobecność skorygowana będzie wyświetlana na liście w kolorze niebieskim. W przypadku, gdy nieobecność była wprowadzona nieprawidłowo i została anulowana, ponieważ okazało się, że pracownik był w tym czasie obecny, to nie korygujemy takiej nieobecności. Można także wpisać nowe nieobecności (na inne dni), które powinny być, a nie zostały rozliczone w danym okresie. W tym celu dodajemy ikoną plusa nową nieobecność.

2.3 Anulowanie i korygowanie zestawień czasu pracy

Funkcja anulowania zestawień czasu pracy możliwa jest do wykonania, gdy wcześniej została anulowana wypłata, w której zostało rozliczone dane zestawienie. Operacji dokonujemy z poziomu kalendarza rzeczywistego „Nie/obecności”, po wejściu na Listę zestawień. Zestawienie należy podświetlić i pod prawym klawiszem myszy (menu kontekstowe) wybrać Anuluj zestawienie lub Koryguj zestawienie.

Akceptacja operacji ‘Anuluj zestawienie’  spowoduje, że zestawienie otrzyma status anulowanego i na liście wyświetlane będzie w kolorze  szarym.

Wybranie opcji ‘Koryguj zestawienie’ spowoduje automatyczne anulowanie zestawienia w tle oraz otwarcie formularza, w celu dodania zestawienia korygującego. Zestawienie korygujące na liście będzie widniało w kolorze niebieskim.

 

Uwaga

Operacja anulowania nieobecności lub zestawienia jest nieodwracalna, co oznacza, że Użytkownik programu samodzielnie nie jest w stanie przywrócić statusu z anulowanej na podstawową. Należy wówczas skorzystać z pomocy Autoryzowanego Partnera. Nieobecności i zestawienia o statusie „Anulowane” nie są uwzględniane w wyliczeniach, deklaracjach, ani na wydrukach wykonywanych w programie.

2.4 Korygowanie innych informacji

W sytuacji, gdy korekta nie dotyczy czasu pracy pracownika, lecz na przykład: przekroczenia składek emerytalno – rentowych, kosztów uzyskania przychodu, ulgi podatkowej, kodu ubezpieczenia itp. należy dokonać aktualizacji zapisu Formularza danych kadrowych pracownika . Aktualizacja zapisu powinna być zrobiona z datą odpowiadającą stanowi faktycznemu, np. jeśli pracownik zmienił miejsce zamieszkania z początkiem lipca  2023 (i w związku z tym przysługują mu podwyższone koszty uzyskania przychodu), to należy zaktualizować dane z datą  01.07.2023 i w zapisie aktualnym od tego dnia odnotować informację o podwyższonych kosztach uzyskania.

2.5 Definiowanie listy płac korygującej

Wskazówka

Uwaga: Opcja ‘Koryguj wypłatę’ automatycznie tworzy listę płac korygującą z ustawieniami skopiowanymi z listy płac, na której znajduje się anulowana wypłata. Nie można dodać kolejnej listy płac o tym samym numerze za ten sam okres. Dlatego jeżeli pierwotna lista korygująca ma symbol EKOR, to dodając kolejną korektę za ten sam okres należy podać inne oznaczenie listy. Istnieje możliwość zdefiniowania nowego dokumentu z innym symbolem listy płac (np. EKOR1, EKOR2).

Z głównego menu Płace i Kadry wybieramy Listy płac i dodajemy nową listę płac. Na formularzu listy płac:

1. Zaznaczamy parametr Lista płac korygująca;

2. Wybieramy Dokument. Na liście zdefiniowanych dokumentów domyślnie jest symbol ‘EKOR’. Użytkownik ma także możliwość definiowania własnych symboli. Aby utworzyć nowy symbol listy płac korygującej należy wybrać przycisk i wzorując się na już istniejącym symbolu EKOR założyć własny symbol (można skopiować poprzez kombinację klawiszy <CTRL>+<INS>).

3.W polu Korekta do listy wskazujemy listę płac, na której pierwotnie była naliczona wypłata (to jest lista płac, na której jest wypłata o statusie „Anulowana”);

Wskazówka

 Po wybraniu opcji ‘Korekta do listy’, zostanie otworzone okno ‘Listy płac’ z wszystkimi utworzonymi listami płac w         programie. Lista płac z wypłatą anulowaną będzie miała oznaczenie ‘A’ w kolumnie ‘Korekta’.

 

4. Data wypłaty jest zgodna z datą wypłaty z listy płac, na której została anulowana wypłata. Data jest automatycznie podpowiadana przez program.

Okres Od-Do, Rodzaj listy płac, miesiąc/rok deklaracji, opcja Miesięcy wstecz – kopiowane są zawsze z listy podstawowej wskazanej w polu Korekta do listy. Tym samym, wymienione pola na formularzu listy płac korygującej nie są dostępne do edycji.

Uwaga

Ustawienie daty wypłaty na liście płac korygującej jest bardzo istotne w przypadku liczenia średniej (z elementów zmiennych) do urlopu wypoczynkowego wg daty wypłaty (gdy w Konfiguracji firmy/ Płace/ Parametry jest zaznaczony parametr Średnia do urlopu wypoczynkowego wg daty wypłaty). W takiej sytuacji data wypłaty na liście korygującej powinna być zgodna z datą wypłaty na liście płac, na której została anulowana wypłata. Aby w bieżącej (najbliższej) wypłacie wygenerowała się „Spłata korekty netto wypłaty” (różnica w płatności między wypłatą anulowaną a korygującą) data wypłaty na liście płac korygującej powinna być przynajmniej o jeden dzień wcześniejsza niż data na liście płac dla bieżącego miesiąca.

2.6 Naliczanie wypłaty na korygującej liście płac

Gdy w oknie Wypłaty pracowników wybierzemy listę płac korygującą, to powinny pojawić się tylko osoby, dla których wcześniej anulowano wypłaty. Należy naliczyć wypłatę korygującą  lub <INS>. Zostanie ona policzona według nowych (skorygowanych) ustawień. W pierwszej kolejności powinny zostać uzgodnione elementy (dodatki i potrącenia).  Elementy dodane wcześniej ręcznie powinny zostać uzupełnione przez Operatora. Następnie należy sprawdzić, czy składki ZUS (społeczne i zdrowotna) są prawidłowe. W przypadku zaliczki podatku sugerujemy skopiowanie podatku z wypłaty anulowanej (na taką, jaka była odprowadzona wcześniej do urzędu) – urząd skarbowy nie wymaga korygowania zeznania rocznego za poprzednie lata, tylko oczekuje rozliczenia ewentualnej niedopłaty/nadpłaty zaliczki podatku w bieżącym okresie rozliczeniowym. W celu skopiowania zaliczki podatku z wypłaty anulowanej należy w formularzu wypłaty przejść na zakładkę [Podatki] i nacisnąć  Kopiowanie zaliczki podatku. Po skopiowaniu zaliczki podatku w polu Zaliczka podatku do urzędu skarbowego powinna pojawić się wartość podatku z anulowanej wypłaty, a więc dokładnie kwota, którą Płatnik potrącił pracownikowi z wypłaty i odprowadził do urzędu skarbowego.

Uwaga

W przypadku, gdy wypłata korygującą dotyczy miesiąca deklaracji, za który firma jeszcze nie rozliczyła się z urzędem skarbowym (nie dokonała płatności do urzędu), to nie trzeba kopiować zaliczki podatku

Uwaga

W module Płace i Kadry Plus w wypłacie korygującej istnieje możliwość skopiowania kwoty zajęcia wynagrodzenia z wypłaty anulowanej. Przycisk do kopiowania pierwotnej kwoty zajęcia znajduje się na formularzu elementu wypłaty. Zmiana kwoty zajęcia spowoduje automatyczne przeliczenie płatności dla komornika.

W ostatnim kroku należy uzgodnić kwotę płatności dla pracownika. W wypłacie korygującej zalecamy skopiowanie płatności z wypłaty anulowanej (na kwotę taką, jaką pracownik faktycznie otrzymał). Płatność generowana z wypłaty korygującej nie podlega rozliczeniu. W celu skopiowania płatności z wypłaty anulowanej należy w formularzu wypłaty korygującej przejść do Schematu płatności  (przycisk w dolnym prawym rogu okna) i w oknie listy płatności zaznaczyć parametr Ręczna korekta płatności w wypłacie. Po zaznaczeniu parametru Ręczna korekta płatności w wypłacie należy nacisnąć przycisk Kopiowanie listy płatności. Po naciśnięciu na ikonę pojawi się pytanie czy: Skopiować listę płatności z anulowanej wypłaty?. Akceptacja spowoduje skopiowanie płatności z anulowanej wypłaty. Po zapisaniu płatności na zakładce [Elementy wypłaty] pojawi się nowy składnik nieopodatkowany „Korekta netto wypłaty” (jako różnica w płatności między wypłatą anulowaną a korygującą). Ta korekta netto wypłaty powinna zostać rozliczona w kolejnej wypłacie pracownika z wartością przeciwną, tzn. jeżeli w wypłacie korygującej została wygenerowana „Korekta netto wypłaty” jako kwota ujemna, to w najbliższej wypłacie powinna wygenerować się „Spłata korekty netto wypłaty” z taką samą dodatnią kwotą i odwrotnie. Po skopiowaniu płatności z wypłaty anulowanej należy zapisać wypłatę korygującą. W tle zostanie wygenerowania również wypłata stornująca. W wypłacie ‘Stornującej’ wszystkie elementy zostawały naliczone dokładnie tak samo jak w wypłacie ‘Anulowanej’, ale z przeciwnym znakiem. Ma to znaczenie wyłącznie do księgowania wypłaty, aby wyksięgować wypłatę anulowaną lub aby wyliczyć różnicowo kwoty do zaksięgowania. Aby zobaczyć wypłatę stornującą należy podświetlić wypłatę korygującą (w oknie Wypłaty pracowników) i pod prawym przyciskiem myszy (menu kontekstowe) wybrać Pokaż wypłaty stornujące. Pojawi się okienko z wypłatą korygującą oraz stornującą.

Pojawi się okienko z wypłatą korygującą oraz stornującą.

Uwaga

Wypłata stornująca pomijana jest przy obliczeniach, deklaracjach, wydrukach.

Jeżeli Użytkownik nie zdecyduje się na samodzielne ręczne korygowanie podatku i płatności według opisu powyżej, podczas zapisu wypłaty korygującej po naciśnięciu ikony ‘dyskietki’, pojawią się następujące pytania:

Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej?

Akceptacja powyższego komunikatu spowoduje automatyczne skopiowanie podatku z wypłaty anulowanej. Jeżeli zostanie wybrana opcja ‘Nie’, zaliczka podatku pozostanie bez zmian.

 W kolejnym kroku Użytkownik otrzyma pytanie:

Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach.

Wybór opcji ‘TAK’ spowoduje automatyczne zaznaczenie w wypłacie parametru ‘Ręczna korekta płatności w wypłacie’ oraz zostanie skopiowana płatność z anulowanej wypłaty, do której naliczana jest korekta. Do listy elementów wypłaty zostanie dodany element 'Korekta netto wypłaty’, rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach pracownika.

 2.7 Korygowanie wypłaty korygującej

W przypadku błędnie naliczonej wypłaty korygującej, istnieje możliwość anulowania wypłaty oraz ponowne naliczenie korekty. Po wybraniu listy płac korygującej w oknie Wypłaty pracowników oraz wskazaniu wypłaty (status: zamknięta lub zaksięgowana), która ma zostać anulowana, z menu kontekstowego pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać jedną z dostępnych opcji: Anuluj wypłatę lub Koryguj wypłatę. Opis działania obu funkcji został szczegółowo opisany w punkcie 2.1 Anulowanie wypłaty. Na oknie Wypłaty pracowników po wybraniu listy płac korygującej wyświetlane są osoby, które mają wypłatę o statusie anulowana na liście płac, z którą jest powiązana wybrana lista. W sytuacji, w której pierwotna lista korygująca ma symbol EKOR, to dodając kolejną korektę za ten sam okres należy podać inne oznaczenie listy. W przypadku wyboru użytego już wcześniej symbolu listy płac (EKOR) zostanie wyświetlony komunikat: Istnieje możliwość zdefiniowania nowego dokumentu z innym symbolem listy płac (np. EKOR1, EKOR2) z okna formularza listy płac po wybraniu opcji ‘Dokument’ i dodaniu nowego symbolu przy pomocy ikony ‘Plusa’. Wypłata korygująca nalicza się zgodnie z ustawieniami w danych pracownika, które są wprowadzone w momencie naliczania wypłaty korygującej. Dodatkowo w wypłacie korygującej do korekty naliczany jest nowy element ‘Korekta netto z poprzedniej wypłaty’. Składnik nalicza się w sytuacji, gdy w wypłacie anulowanej było wykonane kopiowanie płatności i był naliczony element ‘Korekta netto wypłaty’ lub ‘Korekta netto z poprzedniej wypłaty’. Element jest naliczany w celu poprawnego ustalenia różnicy w kwocie netto pomiędzy wypłatami. W wypłacie korygującej naliczanej do korekty, podobnie jak w pierwotnej korekcie, można skopiować zaliczkę podatku (na taką, jaka była zapisana w korekcie), oraz skopiować płatność z anulowanej wypłaty korygującej. Po skopiowaniu płatności, na zakładce [Elementy wypłaty], pojawi się składnik ‘Korekta netto wypłaty (jako różnica w płatności między anulowaną wypłatą korygującą, a bieżącą korektą). Przy braku ręcznego kopiowania podatku i płatności z anulowanej wypłaty, podczas zapisu wypłaty korygującej pojawią się pytania dotyczące kopiowania podatku oraz płatności z anulowanej wypłaty, analogicznie jak przy pierwszej wykonywanej korekcie.

2.8 Preliminarz płatności

  W module Kasa/Bank status płatności wypłaty korygującej domyślne  jest ustawiony na „Nie podlega” rozliczeniu, ponieważ w tej wypłacie zalecamy kopiowanie płatności z wypłaty anulowanej, którą pracownik już otrzymał. Mechanizm kopiowania płatności został omówiony w poprzednim podrozdziale. Jeżeli użytkownik w wypłacie korygującej nie decyduje się na kopiowanie płatności z wypłaty anulowanej, wtedy kwoty płatności z tych dwóch wypłat mogą różnić się i tą ewentualną różnicę należy wypłacić/potrącić pracownikowi. Jeśli różnica ma być wypłacona jako dodatkowy przelew, czy dodatkowa wypłata gotówki w kasie, to należy w module Kasa/Bank w Preliminarzu płatności podzielić płatność pracownika pochodzącą z wypłaty korygującej na dwie części (funkcja podziału płatności dostępna pod prawym przyciskiem myszy na danej płatności):

• zapłaconą (z wypłaty obecnie anulowanej), w której pozostawiamy status na Nie podlega rozliczeniu;
• należną do zapłaty, którą przelejemy/wypłacimy dodatkowo pracownikowi – tutaj zmieniamy status na Nie rozliczono. Po jej zrealizowaniu (wypłaceniu) można tą płatność rozliczyć w Kasie/Banku z odpowiednim zapisem kasowo/bankowym.

2.9 Korekta deklaracji ZUS

Po naliczeniu wypłaty korygującej możemy przygotować korygującą deklarację DRA do ZUS. W tym celu należy przejść do okna Deklaracje ZUS rozliczeniowe, dodać nową deklarację i wybrać odpowiedni miesiąc/rok, za który chcemy przygotować korektę. Program automatycznie zaproponuje kolejny identyfikator np. 02/06/2023, gdzie 02 - oznacza numer kolejno naliczonej deklaracji za 06.2023. Deklarację należy przeliczyć przyciskiem i zapisać. Tak zapisaną deklarację możemy wyeksportować do pliku *.xml Przygotowując korygującą deklarację DRA program uwzględnia na nowo wszystkie załączniki, dla wszystkich osób (nie tylko dla osób, dla których były korygowane wypłaty). I tym samym na deklaracji DRA są wykazane pełne kwoty na poszczególne ubezpieczania (z wszystkich załączników).

Wskazówka

W korygującej deklaracji rozliczeniowej DRA płatność generowana jest w pełnej wysokości tzn. nie jest wyliczana różnica pomiędzy deklaracją korygującą a pierwotną.

Jeżeli w wyniku korekty deklaracji wynika potrzeba dopłaty do ZUS, to w module Kasa/Bank z poziomu Preliminarza płatności można podzielić płatności wynikające z korygującej deklaracji DRA na 2 części (opcja pod prawym przyciskiem myszy na danej płatności):

• zapłaconą, w której ustawiamy status na „Nie podlega” rozliczeniu;
• należną do zapłaty, którą przelejemy do ZUS.

Uwaga

Korygująca deklaracja DRA zawsze zawiera załączniki dla wszystkich osób (nie tylko dla osób, dla których były korygowane wypłaty).

2.10 Kwitek wypłaty korygującej

Po naliczeniu wypłaty korygującej można wydrukować Kwitek wypłaty korygującej, który jest dostępny z poziomu otwartego formularza listy płac korygującej. Wydruk ten zawiera zbiorcze informacje o przeprowadzonej korekcie: dane z wypłaty anulowanej, z wypłaty korygującej oraz wyliczenie różnicowe kwot.

3 Przykłady korygowania wypłat dotyczące pracownika etatowego

3.1 Zmiana wynagrodzenia za czas choroby na zasiłek opiekuńczy za poprzednie lata

Pracodawca w poprzednim roku podatkowym, np. 12.2022, za który pracownik już się rozliczył, wypłacił pracownikowi wynagrodzenie chorobowe zamiast zasiłku. Wynagrodzenie za czas choroby podlegało składce zdrowotnej, zasiłek chorobowy nie podlega.  W tej sytuacji pracownik ma nadpłatę składki zdrowotnej . W bieżącym roku pracodawca powinien zwrócić pracownikowi pełną składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawkę  6000 zł, w 12.2022 był 5 dni na zwolnieniu lekarskim (05-09.12.2022), za które otrzymał wynagrodzenie za czas choroby zamiast zasiłku opiekuńczego nad chorym dzieckiem. Za ten miesiąc miał wypłacone: - wynagrodzenie zasadnicze w wys. 5000zł (6000 zł – 6000zł * 5/30 = 6000 zł – 1000 zł = 5000 zł) - wynagrodzenie chorobowe za 5 dni w wys. 690,30 zł (80%); podstawa zasiłku: 6000zł - 13,71% = 5177,40zł 

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za 12.2022, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). 3. W kalendarzu (Nie)obecności, na zakładce Nieobecności, należy podświetlić odpowiednią nieobecność (‘Zwolnienie chorobowe’: 05-09.12.2022), następnie pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać opcję ‘Koryguj nieobecność’. Po wybraniu opcji ‘Koryguj nieobecność’ pojawi się pytanie: Czy skorygować nieobecność? Korygowanie wiąże się z anulowaniem nieobecności. Operacji nie można odwrócić! Po zaakceptowaniu komunikatu, nieobecność zostanie anulowana w tle oraz automatycznie zostanie wyświetlone okno formularza nieobecności w celu wprowadzenia nieobecności korygującej. W typie nieobecności należy wybrać ‘Urlop opiekuńczy (zasiłek). Następnie należy zapisać formularz nieobecności oraz kalendarz (Nie)obecności. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W elementach wypłaty pojawi się składnik ‘Zasiłek opiekuńczy’ (zamiast wynagrodzenia za czas choroby). W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2)Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata 12.2022 (anulowana)	Wypłata 12.2022 (korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	5000,00	5000,00
2	Wynagrodzenie za czas choroby zostaje zmieniony na zasiłek opiekuńczy	Wynagr.chorob. (80%) 690,30	Zasiłek opiekuńczy (80%) 690,30
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	5000	5000
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	685,50	685,50
5	Podstawa składki zdrowotnej (poz.3-poz.4) + wynagrodzenie chorobowe	5004,80	4314,50
6	Składka zdrowotna pobrana (poz.5x9%)	450,43	388,31	62,12 (nadpłata)
7	Koszty uzyskania przychodu	250,00	250,00
8	Ulga podatkowa	300	300
9	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1+poz.2-poz.4-poz.9)	4754,80	4754,80
10	Naliczona zaliczka podatku (poz.9 *12% - poz.8)	270,60	270,60
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	271,00	271,00 przed skopiowaniem podatku
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6–poz.141	2132,18	2136,25 przed skopiowaniem płatności	- 62,12(niedopłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
13	Zaliczka podatku do US skopiowana z wypłaty anulowanej		271,00
14	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		4283,37
15	Korekta netto wypłaty		-62,12	(nadpłata składki zdrowotnej pobranej)

W bieżącym miesiącu naliczając wypłatę etatową pojawi się automatycznie Spłata korekty netto wypłaty w wys. 62,12 zł (kwota dodatnia) jako zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej pobranej.

Uwaga

W przypadku konieczności zwrotu składki zdrowotnej pobranej (9%): a) Za okres 12.2021r. – wartość zwróconej składki zdrowotnej nienależnie pobranej oraz poprzednio odliczonej od zaliczki podatku, powinna zostać doliczona w zeznaniu podatkowym, w roku, w którym nastąpił zwrot (art.45 ust.3a pkt.1 ustawy PIT). b) Po 01.01.2022r. – zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej nie wpływa na zaliczkę podatku.

3.2 Zmiana wynagrodzenia za czas choroby na zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w bieżącym roku podatkowym

W bieżącym roku podatkowym (np. w lutym br.) pracownikowi wypłacono wynagrodzenie chorobowe (80%) zamiast zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego (100%). Wynagrodzenie za czas choroby podlegało składce zdrowotnej, zasiłek wypadkowy nie podlega. W tej sytuacji pracownik ma nadpłatę składki zdrowotnej i niedopłatę podatku.

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawkę 6000 zł, w marcu bieżącego roku był 15 dni na zwolnieniu lekarskim, za które otrzymał wynagrodzenie za czas choroby (zamiast zasiłku chorobowego z tytułu wypadku). Za ten miesiąc pracownik miał wypłacone:

• Wynagrodzenie zasadnicze w wys. 3000 zł (6000 zł – 6000 zł*15/30 = 6000 zł – 3000 zł = 3000 zł
• Wynagrodzenie za czas choroby w wys, 2070,90 (80%)

Podstawa zasiłku: 5177,40 zł (6000 zł – 13,71%)

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za 03.2023, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 3. W kalendarzu (Nie)obecności, na zakładce Nieobecności, należy podświetlić odpowiednią nieobecność (01 – 15.03.2023), następnie pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać opcję ‘Koryguj nieobecność’. Po wybraniu opcji ‘Koryguj nieobecność’ pojawi się pytanie: Czy skorygować nieobecność? Korygowanie wiąże się z anulowaniem nieobecności. Operacji nie można odwrócić! Po zaakceptowaniu komunikatu, nieobecność zostanie anulowana w tle oraz automatycznie zostanie wyświetlone okno formularza nieobecności w celu wprowadzenia nieobecności korygującej. W typie nieobecności należy wybrać: Zwolnienie chorobowe, przyczyna: Wypadek w pracy/choroba zawodowa. Następnie należy zapisać formularz nieobecności oraz kalendarz (Nie)obecności. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W elementach wypłaty pojawi się składnik ‘’Zasiłek chorobowy/wyp.’ (zamiast wynagrodzenia za czas choroby). Należy edytować ten element wypłaty i skorygować % zasiłku ze 100% na 80% i przeliczyć. W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2)Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata w marcu br. (anulowana)	Wypłata w marcu br. (korygująca)	Różnica (wypł. anulowana– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	3000	3000
2	Wynagrodzenie za czas choroby zostaje zmienione na zasiłek chorobowy/wyp.	2070,90	Należna wartość zasiłku wyp. (100%) 2588,70 która zostaje zmniejszona do kwoty 80% 2070,90	Niedopłata 20% -517,80((2070,90 – 2588,70) zostanie wypłacona jako Wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezp. wyp. w bieżącej wypłacie
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	3000	3000
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	411.30	411.30
5	Podstawa skł. zdrowotnej (poz.3-poz.4) + wynagrodzenie chorobowe	4659,60	2588,70
6	Składka zdrowotna pobrana (poz.5x9%)	419,36	232,98	186,38(nadpłata)
7	Koszty uzyskania przychodu	250,00	250,00
8	Ulga podatkowa	300,00	300,00
9	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1+poz.2-poz.4-poz.9)	4409,60	4409,60
10	Naliczona zaliczka podatku (poz.9*12% -poz.10)	229,20	229,20
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	229,00	229,00 przed skopiowaniem podatku
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6–poz.11)	4011,24	4197,62 przed skopiowaniem płatności	-186,38 (niedopłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
13	Zaliczka podatku do US skopiowana z wypłaty anulowanej		229
14	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		4011,24
15	Korekta netto wypłaty		-186,38	(nadpłata składki zdrowotnej pobranej)

Naliczając bieżącą wypłatę pojawi się automatycznie Spłata korekty netto wypłaty w wys.186,38 (zwrot nadpłaty składki zdrowotnej ). Dodajemy Wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego (20%), podając okres od – do, za który wyrównujemy (1-15.03 br) i kwotę wyrównania (w wys. 517,80) Wyliczenia w bieżącej wypłacie:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Wynagrodzenie zasadnicze	6000
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	186,38 1)
3	Wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezp.wyp. (opodatkowany)	517,80 2)
4	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	6000,00
5	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.4x9,76% + poz.4x1,5% + poz.4x2,45%)	822,60
6	Podstawa skł. zdrowotnej (poz.4-poz.5)	5177,40
7	Składka zdrowotna pobrana (poz.6x9%)	465,97
8	Koszty uzyskania przychodu	250,00
9	Ulga podatkowa	300
10	Podstawa opodatkowania (poz.1+poz.3-poz.5-poz.10)	5445,20
11	Naliczona zaliczka podatku (poz.10*12% - poz.9)	353,40
15	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	353,00
16	Do wypłaty (poz.1+poz.2+poz.3-poz.5-poz.7-poz.12)	5062,61

¹⁾ Zwrot składki zdrowotnej pobranej niesłusznie w lutym br. ²⁾ Dodanie elementu wyrównania 20% zasiłku chorobowego z ubezpieczania wypadkowego.

3.3 Zmiana zasiłku chorobowego na wynagrodzenie chorobowe za poprzednie lata

W minionym roku podatkowym, za który pracownik się rozliczył, pracodawca musi dokonać korekty, ponieważ został wypłacony zasiłek chorobowy zamiast wynagrodzenia chorobowego. Od zasiłku prawidłowo nie zostały odprowadzone ani składki społeczne, ani zdrowotna. Od wynagrodzenia za czas choroby powinna być odprowadzona składka zdrowotna – w tej sytuacji dla pracownika wystąpiła niedopłata składki zdrowotnej /

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawkę 6000 zł, w 8.2022 był 10 dni (od 01-10.08.2022) na zwolnieniu lekarskim, za które otrzymał zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, a powinien wynagrodzenie za czas choroby (był to wypadek w drodze do pracy) i pracownik nie wykorzystał 33 dni limitu w roku kalendarzowym. Za ten miesiąc miał wypłacone:

• Wynagrodzenie zasadnicze w wys.4000 zł (6000 zł – 6000 żł * 10/30 = 6000 zł – 2000 zł = 4000 zł)
• Zasiłek chorobowy/wyp za 10 dni w wys. 1725,80 zł (100%),

Podstawa zasiłku: 6000 zł – 13,71% = 5177,40 zł

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za 08.2022, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 3. W kalendarzu (Nie)obecności, na zakładce Nieobecności, należy podświetlić odpowiednią nieobecność (01 – 15.08.2022), następnie pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać opcję ‘Koryguj nieobecność’. Po wybraniu opcji ‘Koryguj nieobecność’ pojawi się pytanie: Czy skorygować nieobecność? Korygowanie wiąże się z anulowaniem nieobecności. Operacji nie można odwrócić! Po zaakceptowaniu komunikatu, nieobecność zostanie anulowana w tle oraz automatycznie zostanie wyświetlone okno formularza nieobecności w celu wprowadzenia nieobecności korygującej. W typie nieobecności należy wybrać: Zwolnienie chorobowe, przyczyna: Wypadek w drodze do/z pracy. Następnie należy zapisać formularz nieobecności oraz kalendarz (Nie)obecności. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W elementach wypłaty pojawi się automatycznie składnik wynagrodzenie za czas choroby (100%), zamiast zasiłku chorobowego/wyp. (100%). W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian 6. Zapisujemy wypłatę korygującą.

Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata 8.2020 (anulowana)	Wypłata 8.2020 (korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	4000,00	4000,00
2	Zasiłek chorobowy/wyp zostaje zmieniony na Wynagrodzenie za czas choroby	Zasiłek chor/wyp. (100%) 1725,80	Wynagr. chorobowe. (100%) 1725,80
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	4000,00	4000,00
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	548,40	548,40
5	Podstawa składki zdrowotnej (poz.3-poz.4) + wynagr. chorobowe	3451,60	5177,40
6	Składka zdrowotna (poz.5x9%)	310,64	465,97	-155,33 (niedopłata)
7	Koszty uzyskania przychodu	250,00	250,00
8	Ulga podatkowa	300,00	300,00
9	Podstawa opodatkowania (poz.1+poz.2-poz.4-poz.7)	4927,40	4927,40
10	Naliczona zaliczka podatku (poz.9 *12% - poz.8)	291,24	291,24
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	291,00	291,00 przed skopiowaniem podatku
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6–poz.11)	4575,76	4420,43przed skopiowaniem płatności	155,33(nadpłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
13	Zaliczka podatkowa do US skopiowana z wypłaty anulowanej		291,00
14	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		4575,76
15	Korekta netto wypłaty		155,33

Naliczając bieżącą wypłatę pojawi się automatycznie Spłata korekty netto wypłaty w wys. -155,33 zł jako potrącenie niedopłaty składki zdrowotnej. Wyliczenia w bieżącej wypłacie:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Wynagrodzenie zasadnicze	6000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	-155,33 1)
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	6000,00
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	822,60
5	Podstawa składki zdrowotnej (poz.3-poz.4)	5177,40
6	Składka zdrowotna pobrana (poz.5x9%)	465,97
7	Koszty uzyskania przychodu	250,00
8	Ulga podatkowa	300,00
9	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1-poz.4-poz.7)	4927,40
10	Naliczona zaliczka podatku(poz.9 *12% - poz.7)	291,24
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	291,00
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6-poz.11)	4265,10

¹⁾ Potrącenie z tytułu niedopłaty składki zdrowotnej (pobranej) w 08.2022.

3.4 Zmiana zasiłku opiekuńczego na wynagrodzenie chorobowe w bieżącym roku podatkowym

W bieżącym roku podatkowym pracodawca wypłacił pracownikowi zasiłek opiekuńczy zamiast wynagrodzenia za czas choroby. W tym przypadku pracownik ma niedopłatę składki zdrowotnej .W bieżącej wypłacie pracownikowi zostanie potrącona zaległa składka zdrowotna .

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawkę 6000 zł, w marcu bieżącego roku był 2 dni (01-02.03) na zwolnieniu lekarskim, za które otrzymał zasiłek opiekuńczy a powienien wynagrodzenie za czas choroby. Za ten miesiąc pracownik miał wypłacone:

• Wynagrodzenie zasadnicze w wys. 5600 zł (6000 zł – 6000zł * 2/30 = 6000 zł – 400 zł = 5600 zł
• Zasiłek opiekuńczy za 2 dni w wys. 276,12 (80%),

Podstawa zasiłku: 6000 zł – 13,71% = 5177,40 zł

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za marzec bieżącego roku, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 3. W kalendarzu (Nie)obecności, na zakładce Nieobecności, należy podświetlić odpowiednią nieobecność (01 – 02.03.br), następnie pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać opcję ‘Koryguj nieobecność’. Po wybraniu opcji ‘Koryguj nieobecność’ pojawi się pytanie: Czy skorygować nieobecność? Korygowanie wiąże się z anulowaniem nieobecności. Operacji nie można odwrócić! Po zaakceptowaniu komunikatu, nieobecność zostanie anulowana w tle oraz automatycznie zostanie wyświetlone okno formularza nieobecności w celu wprowadzenia nieobecności korygującej. W typie nieobecności należy wybrać: Zwolnienie chorobowe, przyczyna: Zwolnienie lekarskie. Następnie należy zapisać formularz nieobecności oraz kalendarz (Nie)obecności. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W elementach wypłaty pojawi się automatycznie wynagrodzenie za czas choroby (80%), zamiast zasiłku opiekuńczego (80%). W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata 9.2017 (anulowana)	Wypłata 9.2017 (korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	5600,00	5600,00
2	Zasiłek chorobowy/wyp zostaje zmieniony na Wynagrodzenie za czas choroby	Zasiłek opiekuńczy (80%) 276,12	Wynagr. chorobowe (80%) 276,12
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	5600,00	5600,00
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	767,76	767,76
5	Podstawa składki zdrowotnej (poz.3-poz.4) + wynagr. chorobowe	4832,24	4832,24
6	Składka zdrowotna pobrana (poz.5x9%)	434,90	434,90	-24,85 (niedopłata)
7	Koszty uzyskania przychodu	250,00	250,00
8	Ulga podatkowa	300,00	300,00
9	Podstawa opodatkowania po (poz.1+poz.2-poz.4-poz.9)	4858,36	4858,36
10	Naliczona zaliczka podatku (poz.9 *12% - poz.8)	282,96	282,96
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	283,00	283,00 przed skopiowaniem podatku
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6–poz.11)	4390,46	4 365,61 przed skopiowaniem płatności	24,85(nadpłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
13	Zaliczka podatkowa do US skopiowana z wypłaty anulowanej		283,00
14	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		4390,46
15	Korekta netto wypłaty		24,85	(niedopłata skł. zdrow. pobranej

Naliczając bieżącą wypłatę pojawi się automatycznie Spłata korekty netto wypłaty w wys. -12,43 zł (w tym przypadku pobranie niedopłaty składki zdrowotnej). Wyliczenia w bieżącej wypłacie:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Wynagrodzenie zasadnicze	6000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	-24,85 1)
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	6 000,00
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	822,60
5	Podstawa składki zdrowotnej (poz.3-poz.4)	5 177,40
6	Składka zdrowotna pobrana (poz.5x9%)	465,97
7	Koszty uzyskania przychodu	250
8	Ulga podatkowa	300,00
9	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1-poz.4-poz.7)	4 927,40
10	Naliczona zaliczka podatku(poz.9 *12% - poz.8)	291,24
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	291,00
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6-poz.11)	4 395,58

¹⁾ Potrącenie z tytułu niedopłaty składki zdrowotnej (pobranej) w marcu br.

3.5 Zmiana wynagrodzenia za czas urlopu na wynagrodzenie chorobowe w bieżącym roku podatkowym

W bieżącym roku podatkowym pracownik przebywając na urlopie wypoczynkowym zachorował i po naliczeniu wypłat poinformował pracodawcę o otrzymanym zwolnieniu lekarskim.

Pracownik otrzymał za wysoki przychód, ponieważ za czas chorobowy otrzymuje wynagrodzenie w wys. 80%. Dodatkowo ma nadpłatę składek społecznych.

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawkę 6000 zł/mc w czerwcu bieżącego roku przebywał na urlopie wypoczynkowym w okresie 22-30.06. Po naliczeniu wypłaty za czerwiec br., dostarczył za ostatnie 2 dni czerwca (29-30.06) zwolnienie lekarskie, które przerywa urlop.

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za czerwiec bieżącego roku, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 3. W kalendarzu (Nie)obecności, na zakładce Nieobecności, należy podświetlić odpowiednią nieobecność (22-30.06.br), następnie pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać opcję ‘Koryguj nieobecność’. Po wybraniu opcji ‘Koryguj nieobecność’ pojawi się pytanie: Czy skorygować nieobecność? Korygowanie wiąże się z anulowaniem nieobecności. Operacji nie można odwrócić! Po zaakceptowaniu komunikatu, nieobecność zostanie anulowana w tle oraz automatycznie zostanie wyświetlone okno formularza nieobecności w celu wprowadzenia nieobecności korygującej. W typie nieobecności należy najpierw wprowadzić nieobecność Urlop wypoczynkowy (22-28.06) a następnie drugą nieobecność korygującą Zwolnienie chorobowe (29-30.06). Następnie należy zapisać formularz nieobecności oraz kalendarz (Nie)obecności. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W elementach wypłaty pojawią się automatycznie składniki: wynagrodzenie za czas urlopu (22-28.06)  oraz wynagrodzenie za czas choroby (29-30.06). W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian – wskazujemy NIE, w tym przypadku zaliczka podatku nie została jeszcze odprowadzona do Urzędu Skarbowego za ten miesiąc. 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata w czerwcu br. (anulowana)	Wypłata w czerwcu br. (korygującą)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	4000,00	4 171,43
2	Wynagrodzenie za czas urlopu	2000,00	1 428,57
3	Wynagrodzenie za czas choroby	brak	276,12
4	Przychód (poz.1+poz.2+poz.3)	6000,00	5 876,12	123,88 (nadpłata)
5	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1+poz.2)	6 000,00	5 600,00
6	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.5x9,76% + poz.5x1,5% + poz.5x2,45%)	822,60	767,76	54,84 (nadpłata)
7	Podstawa składki zdrowotnej (poz.5 - poz.6) + poz. 3 (wyn.chorob.)	5 177,40	5 108,36
8	Składka zdrowotna pobrana (poz.7x9%)	465,97	459,75	6,22 (nadpłata)
9	KUP	250,00	250,00
10	Ulga podatkowa	300	300
11	Podstawa opodatkowania (poz.4 -poz.6)	4 927,40	4 858,36
12	Naliczona zaliczka podatku(poz.11*12% -poz.10)	291,24	282,96
13	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	291,00	283,00bez kopiowania zaliczki podatku	8,00 (nadpłata)
14	Do wypłaty (poz.4-poz.6-poz.8–poz.13)	4 420,43	4 365,61	54,82 (nadpłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot płatności)
15	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		4 420,43
16	Korekta netto wypłaty		54,82	(nadpłata kwoty do wypłaty)

Naliczając bieżącą wypłatę pojawi się automatycznie Spłata korekty netto wypłaty w wys. 54,82. Wyliczenia w bieżącej wypłacie:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Wynagrodzenie zasadnicze	6 000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	-54,82 1)
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	6 000,00
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	822,60
5	Podstawa składki zdrowotnej (poz.3-poz.4)	5 177,40
6	Składka zdrowotna pobrana (poz.5x9%)	465,97
7	Koszty uzyskania przychodu	250
8	Ulga podatkowa	300
9	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1-poz.4-poz.7)	4 927,40
10	Naliczona zaliczka podatku(poz.9 *12% - poz.7)	291,00
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	291,00
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6-poz.11)	4 365,61

¹⁾ Potrącenie z tytułu nadpłaty kwoty netto w czerwcu br. Na deklaracji podatkowej PIT-11 za bieżący rok zostaną wykazana poprawne kwoty: przychodu, składek społecznych,  i zaliczki na podatek dochodowy. Pracownik nie będzie miał nadpłaty zaliczki podatku w zeznaniu rocznym z tytułu tej korekty.

Uwaga

Gdyby w wypłacie korygującej została skopiowana zaliczka podatku z wypłaty anulowanej (w wys. 191,00), to wówczas po skopiowaniu płatności Korekta netto wypłaty wyniosłaby 62,82 (nadpłata kwoty netto w wys. 54,82 i nadpłata podatku w wys. 8,00). W bieżącej wypłacie dokonane byłoby potrącenie w wys. 62,82  (jako Spłata korekty netto wypłaty). Nadpłata zaliczki podatku w wys. 8,00 może zostać rozliczona dopiero w zeznaniu rocznym lub poprzez zmniejszenie podatku w bieżącej wypłacie (poprzez korektę ręczną zaliczki podatku).

3.6 Świadczenie rehabilitacyjne przyznane przez ZUS z opóźnieniem (zmiana nieobecności usprawiedliwionej na urlop rehabilitacyjny) w bieżącym roku podatkowym

Po wyczerpaniu okresu zasiłkowego pracownik nie może dłużej przebywać na zwolnieniu lekarskim. Jeśli dalsze leczenie lub rehabilitacja rokuje na odzyskanie zdolności do pracy, wówczas można wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne. W praktyce decyzja o jego przyznaniu jest dostarczana często z opóźnieniem. W takiej sytuacji należy skorygować wykazaną wcześniej nieobecność usprawiedliwioną (RSA 151) na urlop rehabilitacyjny (RSA 321) od dnia przyznania świadczenia.

Przykład

ZUS poinformował, że pracownik w od 11 maja br. rozpoczął okres świadczenia rehabilitacyjnego. Za ten miesiąc wykazano wcześniej w raportach imiennych ZUS RSA nieobecność usprawiedliwioną (kod 151).

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników, należy wybrać listę płac za maj bieżącego roku, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 3. W kalendarzu (Nie)obecności, na zakładce Nieobecności, należy podświetlić odpowiednią nieobecność (11-31.05 br), następnie pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać opcję ‘Koryguj nieobecność’. Po wybraniu opcji ‘Koryguj nieobecność’ pojawi się pytanie: Czy skorygować nieobecność? Korygowanie wiąże się z anulowaniem nieobecności. Operacji nie można odwrócić! Po zaakceptowaniu komunikatu, nieobecność zostanie anulowana w tle oraz automatycznie zostanie wyświetlone okno formularza nieobecności w celu wprowadzenia nieobecności korygującej. W typie nieobecności należy wybrać: wybierając typ nieobecności – Urlop rehabilitacyjny. Następnie należy zapisać formularz nieobecności oraz kalendarz (Nie)obecności. 4. W oknie Wypłaty pracowników wybrać listę korygującą i naliczyć wypłatę korygującą. Sprawdzić, czy naliczyły się poprawnie wszystkie elementy wypłaty. Usunąć z wypłaty element o nazwie „Świadczenie rehabilitacyjne”. Zaliczka podatku oraz kwota netto dla pracownika nie ulega zmianie – nie ma zatem potrzeby wykonywać kopiowania podatku ani kopiowania płatności. W związku z tym nie pojawi się również element Korekta netto wypłaty. Wypłatę korygującą należy zapisać. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian Zaliczka podatku oraz kwota netto dla pracownika nie ulega zmianie – nie ma zatem potrzeby wykonywać kopiowania podatku ani kopiowania płatności. W związku z tym nie pojawi się również element Korekta netto wypłaty. 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. 7. Założyć bieżącą etatową listę płac z opcją „Miesięcy wstecz”. Jeśli świadczenie rehabilitacyjne rozpoczęło się w maju, a bieżąca lista będzie liczona za czerwiec – wówczas należy ustawić Mies. wstecz = 1. Ilość miesięcy jest zależna od długości okresu jaki upłynął od miesiąca wyczerpania się prawa do zasiłku chorobowego do miesiąca, w którym dostarczono decyzję o przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego. 8. Naliczyć wypłatę na bieżącej liście etatowej. Pojawi się Świadczenie rehabilitacyjne za okres bieżący oraz za okres poprzedni (zależnie od ustawienia Mies. Wstecz)

Uwaga

W dokumentach rozliczeniowych ZUS DRA za bieżący miesiąc zostaną dodane załączniki RSA z kodem 321 za zaległe okresy. Złożenie takiego kompletu dokumentów automatycznie będzie stanowić korektę wcześniej wysłanych raportów RSA z kodem 151.

3.7 Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za poprzednie lata

W wyniku przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe mamy do czynienia z nadpłatą składek społecznych, niedopłatą składki zdrowotnej oraz niedopłatą zaliczki podatku. Jeżeli przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe pracownika nastąpiło w poprzednim roku podatkowym, za który pracownik już się rozliczył z US, to dokonując korekty w bieżącym miesiącu pracodawca powinien wypłacić pracownikowi nadpłatę składek społecznych jako element opodatkowany (zwiększyć przychód, który należy opodatkować). Dodatkowo powinien potrącić z wypłaty pracownika niedopłatę składki zdrowotnej (pobranej).

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawce 10 000 zł. ZUS poinformował, że pracownik w poprzednim roku (12.2022) przekroczył roczną podstawę składek emerytalnej i rentowej. Za ten miesiąc wykazano podstawę w wysokości 10000 zł, a powinna być w wysokości 5000 zł.

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. Na formularzu danych kadrowych pracownika (w zapisie historycznym aktualnym na 12/2022), na zakładce 5.Ubezpieczenie c.d. wprowadzić informację o przekroczeniu składek w miesiącu: Informacja przekazana przez – np. ZUS w polu Kwota wpisać 5000,00 zł z opcją Podstawa składki w pozycji Przekroczenie podstawy ustawić 12.2022 (miesiąc i rok deklaracji) Zapisać wprowadzone zmiany na formularz. 2. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za 12.2022 (miesiąc i rok deklaracji: grudzień 2022), podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 3. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. Sprawdzić, czy naliczyły się poprawnie wszystkie elementy wypłaty, podstawa składek ER (w wys. 5000 zł) i składki. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian Na zakładce Elementy wypłaty sprawdzić, czy pojawiła się Korekta netto wypłaty – w tym przypadku jest to kwota w wys. - 512,33 zł jako różnica między nadpłatą składek ER (563 zł) i niedopłaty składki zdrowotnej pobranej (50,67 zł). 6. Zapisujemy wypłatę korygującą.   Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata 12.2022 (anulowana)	Wypłata 12.2022(korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	10000,00	10000,00
2	Podstawa składek emerytalnej i rentowej	10000,00	5000,00	5000,00
3	Składka emerytalna (poz.2 x 9,76%)	976,00	488,00	488,00
4	Składka rentowa (poz.2 x 1,5%)	150,00	75,00	75,00
5	Podstawa składek chorobowej i wypadkowej	10000,00	10000,00
6	Składka chorobowa (poz.5 x 2,45%)	245,00	245,00
7	Składki ZUS pracownika (poz.3+poz.4+poz.6)	1371,00	808,00	563,00 1) (nadpłata)
8	Podstawa zdrow. (poz.1-poz.7)	8629,00	9192,00	-563,00
9	Składka zdrowotna pobrana (poz.8x9%)	776,61	827,28	-50,67 (niedopłata)
10	KUP	250,00	250,00
11	Ulga podatkowa	300	300
12	Podstawa opodatkowania (poz.1-poz.7-poz.12)	8379,00	8942,00
13	Naliczona zaliczka podatku (poz.12 *12% - poz.11)	705,48	773,04
14	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	705,00	773,00 przed skopiowaniem podatku	-68,00 3) (niedopłata)
15	Do wypłaty (poz.1-poz.7-poz.9-poz.14)	7 147,39	7 591,72przed skopiowaniem płatności	-444,33
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
16	Zaliczka podatkowa do US skopiowana z wypłaty anulowanej		705,00
17	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		7 147,39
18	Korekta netto wypłaty		-512,33	(nadpłata skł. ZUS 563,00 – niedopłata skł. zdrow. 50,67)

¹⁾ Kwota zwrotu składek emerytalnej i rentowej, która powinna zostać opodatkowana i wykazana w przychodzie deklaracji PIT-11 za bieżący rok.

³⁾ Kwota niedopłaty podatku w wys. -68,00 zł wynika z braku opodatkowania nadpłaty składek ER czyli czyli: 563 zł (nadpłata składek ER) *12% = 67,56, po zaokrągleniu 68,00 zł W bieżącej wypłacie etatowej automatycznie pojawi się Spłata korekty netto wypłaty w wys. 512,33 zł jako różnica między nadpłatą składek ER (563,00 zł) i niedopłaty składki zdrowotnej pobranej (50,67 zł). Jest to element nieopodatkowany, który wyrównuje tylko kwotę netto (płatność) dla pracownika. Natomiast kwota zwrotu składek ER w pełnej wysokości (563,00 zł) powinna zostać wykazana jako przychód w bieżącym roku podatkowym, który należy opodatkować. W tym celu zalecamy zdefiniowanie nowego typu wypłaty (z poziomu Konfiguracja firmy / Płace / Typy wypłat) o nazwie np. „Zwrot składek ER” i proponujemy ustawić odpowiednio pola: Na zakładce [Ogólne]:

• Rodzaj - dodatek
• Algorytm - 1 – kwota
• Automatycznie korygować wynagrodzenie z tytułu - niezaznaczone

Na zakładce [Podatki/Nieobecności]:

• Pozycja na deklaracji - PIT-4 1. Wynagrodzenie ze stosunku pracy
• Podatek - naliczać wg progów
• Zawsze naliczaj ulgę podatkowa [v] – zaznaczone
• Sposób naliczania koszty uzyskania – standardowe (lub nie naliczać)
• Sposób naliczania składek ZUS i składki zdrowotnej – nie naliczać
• Wliczać do podstawy naliczania: wszystkie pozycje – nie wliczać

Na zakładce [Szczegółowe]:

• Wpływa na kwotę do wypłaty [ ] – niezaznaczone, co oznacza, że kwota tego elementu nie będzie wypłacana (pracownik otrzymuje do wypłaty zwrot kwoty nadpłaty składek ER pomniejszony o niedopłatę składki zdrowotnej w elemencie Spłata korekty netto wypłaty), natomiast zaliczka podatku policzona od tego elementu będzie pomniejszała całkowitą kwotę do wypłaty.

Uwaga

W bieżącej wypłacie pracownik otrzymuje do wypłaty „Spłatę korekty netto wypłaty” (nadpłatę składek społecznych pomniejszoną o niedopłatę składki zdrowotnej). Natomiast dodanie elementu „Zwrot składek ER” (który nie jest wypłacany) ma na celu opodatkowanie pełnej kwoty zwrotu składek ER (niepomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej).

W bieżącej wypłacie etatowej dodajemy element „Zwrot składek ER” w wysokości 563,00 zł w celu zwiększania przychodu i naliczenia podatku.

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca	Korekta ręczna podatku i ubezpieczeń
1	Wynagrodzenie zasadnicze	10000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	512,33 1)
3	Zwrot składek ER (opodatkowany)	563,00 2)
4	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	10000,00
5	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.4x 9,76% + poz.4x 1,5% + poz.4x 2,45%)	1 371,00
6	Podstawa składki zdrowotnej (poz.4-poz.5)	8 629,00
7	Składka zdrowotna (poz.6 x 9%)	776,61	827,28 zwiększona o +50,67 (776,61 + 50,67)
8	Koszty uzyskania przychodu	250,00
9	Ulga podatkowa	300
10	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1+ poz.3-poz.5-poz.8)	8942,00
11	Naliczona zaliczka podatku (poz.10*12%-poz.9)	773,00
12	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	773,00 3)	841,00 4) zwiększona o +68,00 (841,00 +68,00)
13	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.5-poz.7-poz.12)	7 591,72	7 473,05

¹⁾ Wypłacenie elementu nieopodatkowanego, wpływającego na płatność pracownika, jako zwrot nadpłaty składek ER pomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej.

²⁾ Dodatnie nadpłaty składek ER w celu zwiększenia tegorocznego przychodu i podstawy opodatkowania.

³⁾ W przypadku niedopłaty zaliczki podatku oraz braku ręcznego skorygowania w bieżącej wypłacie, Płatnik może również pisemnie poinformować pracownika o niedopłacie i konieczności rozliczenia już w zeznaniu rocznym.

Uwaga

Art. 45 ust.3a Jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone. Ustawa o pdof nie określa, jaki dokument w takim przypadku powinien sporządzić pracodawca (wzór deklaracji PIT-11 nie zawiera pozycji umożliwiającej wykazywanie kwoty zwróconej składki zdrowotnej), więc można przyjąć, że ma tu zastosowanie ogólna reguła postępowania podatkowego, w myśl której dowodem może być wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem - art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.)

Na deklaracji PIT-11 za bieżący rok, w którym dokonujemy zwrotu składek ER:

• Przychód będzie powiększony o kwotę zwrotu nadpłaconych składek społecznych w wysokości 563,00 zł.
• Zaliczka podatku będzie powiększona o 68,00 zł, która wynika z opodatkowania zwrotu składek  563,00 zł * 12% = 52,08 563,00 *12% = 67,56 po zaokrągleniu 68,00

Pracownik nie będzie miał niedopłaty/nadpłaty zaliczki podatku w zeznaniu rocznym z tytułu tej korekty.

3.8 Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w bieżącym roku podatkowym

W sytuacji przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe występuje nadpłata składek społecznych, niedopłata składki zdrowotnej oraz niedopłata zaliczki podatku. Jeżeli przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe pracownika nastąpiło w bieżącym roku podatkowym, za który pracownik nie rozliczył się, to dokonując korekty w bieżącym miesiącu nie dodajemy elementu opodatkowanego jako zwrotu składek ER (nie zwiększamy przychodu, ponieważ w bieżącym roku przychód jest prawidłowy, tylko niepoprawnie zostały od niego naliczone składki ZUS). Pracownikowi zwracamy w kwocie netto różnicę między nadpłatą składek ER i niedopłata składki zdrowotnej (pobranej) oraz zwiększamy zaliczkę podatku, aby w zeznaniu rocznym pracownik nie miał niedopłaty.

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawkę 8 000 zł. ZUS poinformował, że pracownik w marcu bieżącego roku przekroczył roczną podstawę składki emerytalnej i rentowej. Za ten miesiąc wykazano podstawę składek emerytalno-rentowych w wysokości 8000 zł, a powinna być w wysokości 2000 zł. (Pracownik jest zatrudniony w innej firmie, dlatego  przysługuje mu ulga podatkowa w 1/24 (150 zł).).

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. Na formularzu danych kadrowych pracownika (w zapisie historycznym aktualnym na marzec), na zakładce 5.Ubezpieczenie c.d. wprowadzić informację o przekroczeniu składek w miesiącu: Informacja przekazana przez – np. ZUS, w polu Kwota wpisać 2000,00 zł z opcją Podstawa składki, w pozycji Przekroczenie podstawy ustawić miesiąc marzec bieżącego roku (miesiąc i rok deklaracji). 2. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za marzec bieżącego roku, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 3. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? [TAK] – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. [TAK] – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata za marzec br. (anulowana)	Wypłata za marzec br. (korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	8 000,00	8 000,00
2	Podstawa składek emerytalnej i rentowej	8 000,00	2 000,00	6 000,00
3	Składka emerytalna (poz.2 x 9,76%)	780,80	195,20	585,60
4	Składka rentowa (poz.2 x 1,5%)	120,00	30,00	90,00
5	Podstawa składek chorobowej i wypadkowej	8 000,00	8 000,00
6	Składka chorobowa (poz.5 x 2,45%)	196,00	196,00
7	Składki ZUS pracownika (poz.3+poz.4+poz.6)	1 096,80	421,20	675,60 1) (nadpłata)
8	Podstawa zdrow. (poz.1-poz.7)	6 903,20	7 578,80	-675,60
9	Składka zdrowotna pobrana (poz.8x9%)	621,29	682,09	-60,80 (niedopłata)
10	KUP	250,00	250,00
11	Ulga podatkowa	150,00	150,00
12	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1-poz.7-poz.10)	6653,20	7328,80
13	Naliczona zaliczka podatku (poz.12 *12% - poz.11)	648,36	729,48
14	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	648,00	729,00 przed skopiowaniem podatku	-81,00 2) (niedopłata)
15	Do wypłaty (poz.1-poz.7-poz.9-poz.14)	5 633,91	6 167,71 przed skopiowaniem płatności	-533,80
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
16	Zaliczka podatkowa do US skopiowana z wypłaty anulowanej		648,00
17	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		5 633,91
18	Korekta netto wypłaty		-614,80	(nadpłata skł. ZUS 675,60 – niedopłata skł. zdrow. 60,80)

¹⁾ Kwota zwrotu składek emerytalnej i rentowej nie powinna zwiększać bieżącego przychodu, ponieważ przychód (z marca br) jest właściwy, tylko od tego przychodu nie zostały poprawnie naliczone składki. ²⁾ Kwota niedopłaty podatku w wysokości 81,00 zł wynika z braku opodatkowania nadpłaty składek ER z  czyli: 676,00 zł (zaokrąglenie nadpłaty składek ER) *12% = 81,12, po zaokrągleniu 81,00 zł W bieżącej wypłacie etatowej (np. za kwiecień br.) automatycznie pojawi się Spłata korekty netto wypłaty w wys. 614,80 zł jako różnica między nadpłatą składek ER (675,60 zł) i niedopłaty składki zdrowotnej pobranej (60,80 zł). Jest to element nieopodatkowany, który wyrównuje tylko kwotę netto (płatność) dla pracownika. W tej wypłacie nie dodajemy elementu opodatkowanego (jako zwrotu nadpłaty składek ER), ponieważ tegoroczny przychód (z marca br.) jest właściwy, tylko od tego przychodu nie zostały poprawnie naliczone składki. Podatek odprowadzony w zbyt niskiej wysokości zostanie uzupełniony poprzez ręczna korektę zaliczki do US w bieżącej wypłacie.

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca	Korekta podatku i ubezpieczeń
1	Wynagrodzenie zasadnicze	8000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	614,80 1)
3	Podstawa składek emerytalnej i rentowej	0,00
4	Składka emerytalna (poz.3 x 9,76%)	0,00
5	Składka rentowa (poz.3 x 1,5%)	0,00
6	Podstawa składek chorobowej i wypadkowej	8000,00
7	Składka chorobowa (poz.6 x 2,45%)	196,00
8	Składki ZUS pracownika (poz.4+poz.5+poz.7)	196,00
9	Podstawa składki zdrowotnej (poz.6-poz.8)	7804,00
10	Składka zdrowotna pobrana (poz.9 x 9%)	702,36
11	Koszty uzyskania przychodu	250,00
12	Ulga podatkowa	150
13	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1- poz.8-poz.13)	7554,00
14	Naliczona zaliczka podatku(poz.13*12%-poz.12)	756,48
15	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	756,00	837,00 2) zwiększona o +81,00 (756,00 + 81,00)
16	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.8-poz.10-poz.15)	6 960,44	6 879,44

¹⁾ Wypłacenie elementu nieopodatkowanego, wpływającego na płatność pracownika - jako zwrot nadpłaty składek ER pomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej.

²⁾ Po zaznaczeniu pola „Korekta podatku i ubezpieczeń” wpisujemy ręcznie wyliczoną i zaokrąglona kwotę zaliczki podatku do US. Pracownik nie będzie miał w zeznaniu rocznym niedopłaty podatku.

W deklaracji PIT-11 za bieżący rok:

• Nie trzeba zwiększać przychodu na deklaracji o kwotę zwrotu nadpłaconych składek społecznych w wysokości 675,60 zł, ponieważ przychód ten był prawidłowy, tylko od niego były niepoprawnie naliczone składki ZUS.
• Składki społeczne i składka zdrowotna będą wykazane prawidłowe z wypłaty korygującej.
• Zaliczka podatku będzie wykazana prawidłowa, została powiększona o 81,00 zł w wypłacie bieżącej (w miesiącu, w którym było rozliczenie korekty z pracownikiem). Wynika ona z opodatkowania zwrotu składek (675,60 zł)  czyli
• 676 *12% = 81,12 po zaokrągleniu 81,00 zł.

Pracownik nie będzie miał w zeznaniu rocznym niedopłaty podatku.

3.9 Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za poprzednie lata dla byłego pracownika

W wyniku przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe mamy do czynienia z nadpłatą składek społecznych, niedopłatą składki zdrowotnej oraz niedopłatą zaliczki podatku. W miesiącu, w którym kwota nadpłaty składek zostanie wypłacona (postawiona do dyspozycji) byłemu pracownikowi, pracodawca powinien pobrać od niej zaliczkę na podatek dochodowy, stosownie do postanowień art. 32 ustawy o pdof, czyli w wysokości 12% dochodu. Za dochód przyjmuje się „pełną” kwotę nadpłaty składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (niepomniejszoną o niedopłacone składki na ubezpieczenia zdrowotne), po ewentualnym odliczeniu podstawowych kosztów uzyskania przychodów (250,00 zł).

Przykład

ZUS poinformował, że pracownik w poprzednim roku (12.2022) przekroczył roczną podstawę składek: emerytalnej i rentowej. Za ten miesiąc wykazano podstawę w wysokości 8000 zł, a powinna być w wysokości 3000 zł. Obecnie osoba nie jest już zatrudniona w firmie.

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. Na formularzu danych kadrowych pracownika (w zapisie historycznym aktualnym na marzec), na zakładce Ubezpieczenie c.d. wprowadzić informację o przekroczeniu składek w miesiącu: Informacja przekazana przez – np. ZUS, w polu Kwota wpisać 3000,00 zł z opcją Podstawa składki, w pozycji Przekroczenie podstawy ustawić miesiąc 12.2022 (miesiąc i rok deklaracji). 2. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za marzec bieżącego roku, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 3. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian Na zakładce Elementy wypłaty sprawdzić, czy pojawiła się Korekta netto wypłaty – w tym przypadku jest to kwota w wys. - 512,33 zł jako różnica między nadpłatą składek ER (563,00 zł) i niedopłaty składki zdrowotnej pobranej (50,67zł). Wypłatę korygującą zapisać. 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata 12.2022 (anulowana)	Wypłata 12.20202(korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	8 000,00	8 000,00
2	Podstawa składek emerytalnej i rentowej	8 000,00	3 000,00	5 000,00
3	Składka emerytalna (poz.2 x 9,76%)	780,80	292,80	488,00
4	Składka rentowa (poz.2 x 1,5%)	120,00	45,00	75,00
5	Podstawa składek chorobowej i wypadkowej	8 000,00	8 000,00
6	Składka chorobowa (poz.5 x 2,45%)	196,00	196,00
7	Składki ZUS pracownika (poz.3+poz.4+poz.6)	1 096,80	533,80	563,00 1) (nadpłata)
8	Podstawa zdrow. (poz.1-poz.7)	6 903,20	7 466,20	-563,00
9	Składka zdrowotna pobrana (poz.8x9%)	621,29	671,96	-50,67 (niedopłata)
10	KUP	250,00	250,00
11	Ulga podatkowa	300	300
12	Podstawa opodatkowania (poz.1-poz.7-poz.10)	6 653,20	7 216,20
13	Naliczona zaliczka podatku (poz.12*12%-poz.11)	498,36	565,92
14	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	498,00	566,0000 przed skopiowaniem podatku	-68,00 (niedopłata)
15	Do wypłaty (poz.1-poz.7-poz.9-poz.14)	5 783,91	6 228,24 przed skopiowaniem płatności	-444,33
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
16	Zaliczka podatkowa do US skopiowana z wypłaty anulowanej		498,00
17	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		5 783,91
18	Korekta netto wypłaty (nowy element nieopodatkowany)		-512,33	(nadpłata skł. ZUS 563,00 – niedopłata skł. zdrow. 50,67)

¹⁾ Kwota zwrotu składek ER, która powinna zostać opodatkowana i wykazana w przychodzie na PIT za bieżący rok.

³⁾ Kwota niedopłaty podatku w wys. 68,00 zł wynika z braku opodatkowania nadpłaty składek ER  czyli: 563,00 zł * 12%zł = 67,56, po zaokrągleniu 68,00 Kwota zwrotu składek ER (563,00 zł) powinna być wykazana jako przychód ze stosunku pracy, od którego można odliczyć standardowe KUP (250,00 zł) oraz naliczyć 12% podatek. W tym celu zalecamy dodanie nowego typu wypłaty (z poziomu Konfiguracja firmy / Płace / Typy wypłat) o nazwie np. „Zwrot składek ER” i proponujemy ustawienie pól: Na zakładce [Ogólne]:

• Rodzaj - Dodatek
• Algorytm 1 – kwota
• Automatycznie korygować wynagrodzenie z tytułu – niezaznaczone

Na zakładce [Podatki/Nieobecności]:

• Pozycja na deklaracji: PIT-4 1. Wynagrodzenie ze stosunku pracy
• Podatek - naliczać wg progów
• Zawsze naliczaj ulgę podatkowa [ ] – niezaznaczone
• Sposób naliczania koszty uzyskania – standardowe (lub nie naliczać)
• Sposób naliczania składek ZUS i składki zdrowotnej – nie naliczać
• Wliczać do podstawy naliczania: wszystkie pozycje – nie wliczać

Na zakładce [Szczegółowe]:

• Wpływa na kwotę do wypłaty [ ] – niezaznaczone, co oznacza, że kwota tego elementu nie będzie wypłacana, ponieważ pracownik otrzymuje do wypłaty zwrot kwoty nadpłaty składek ER pomniejszony o niedopłatę składki zdrowotnej w elemencie Spłata korekty netto wypłaty. Natomiast zaliczka podatku policzona od elementu Zwrot składek ER będzie pomniejszała kwotę do wypłaty.

Na liście typu Inna za bieżący miesiąc dodajemy wypłatę z ręcznie wskazanym elementem (zakładka nr 2, ikona zielonego plusa) o nazwie Spłata korekty netto wypłaty w wys. 512,33 zł jako różnica między nadpłatą składek ER (563,00 zł) i niedopłaty składki zdrowotnej pobranej (50,67 zł). Jest to element nieopodatkowany, który wyrównuje tylko kwotę netto (płatność) dla pracownika. Natomiast w celu opodatkowania kwoty zwrotu składek ER w pełnej wysokości (563,00 zł) należy dodać „Zwrot składek ER”.

Uwaga

W wypłacie pracownik otrzymuje do wypłaty „Spłatę korekty netto wypłaty” (nadpłatę składek społecznych pomniejszoną o niedopłatę składki zdrowotnej). Natomiast dodanie elementu „Zwrot składek ER” (niewypłacanego na kwotę do wypłaty) ma na celu opodatkowanie pełnej kwoty zwrotu składek ER (niepomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej).

Wyliczenia w bieżącej wypłacie na liście typu Inne:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca	Korekta podatku I ubezpieczeń
1	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	512,33 1)
2	Zwrot składek ER (opodatkowany)	563,00 2)
3	Koszty uzyskania przychodu	250,00
4	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.2-poz.3)	313,00
5	Zaliczka podatku przed odjęciem składki zdrowotnej (poz.4*12%)	37,56
6	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	38,00	106,00 Zwiększona o +68,00 (38,00 + 68,00)
7	Do wypłaty (poz.1-poz.6)	474,33	444,33

¹⁾ Wypłacenie elementu nieopodatkowanego, wpływającego tylko na płatność pracownika, jako zwrot nadpłaty składek ER pomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej. ²⁾ Wypłacenie elementu w celu opodatkowania zwrotu składek ER. ³⁾ W celu skorygowania zaliczki podatku należy najpierw zapisać wypłatę i ponownie edytować, następnie zaznaczyć pole „Korekta podatku i ubezpieczeń” i ręcznie wpisać wyliczoną kwotę zaliczki podatku do US w wys. 68,00 zł.   Na deklaracji PIT-11 za bieżący rok, w którym dokonujemy zwrotu składek ER zostanie wykazane:

• Przychód ze stosunku pracy w wys. 563,00 zł
• Koszty uzyskania przychodu w wys. 250,00 zł
• Zaliczka podatku w wys. 68,00 zł

Uwaga

Dla ZUS niedopłata składki zdrowotnej pobranej (w wys. 50,67 zł) zostanie wykazana na korekcie raportu RCA za mc 12.2022.

3.10Korygowanie wypłaty korygującej

Zdarzają się sytuację, które wymuszają na Użytkowniku ponowne naliczenie wypłaty korygującej, do wcześniej już wykonanej korekty. Wynika, to w dużej mierze z opóźnieniem w dostarczaniu decyzji dotyczących, np. przekroczenia przez pracownika rocznej podstawy składek emerytalno – rentowych. W takich przypadkach, dla wcześniej już skorygowanej wypłaty konieczna jest jej ponowna korekta.

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawce miesięcznej – 6000 zł. W czerwcu pierwotnie miał naliczone zwolnienie lekarskie w dniach 26.-30.06. W wypłacie zostały naliczone nastepujące elementy:

• Wynagrodzenie zasadnicze – 5000 zł(6000 zł – 6000 zł * 5/30 = 6000 zł – 1000 zł = 5000 zł)
• Wynagrodzenie za czas choroby – 690,30 (Podstawa zasiłku: 5177,60 zł)

Okres zwolnienia 26-30.06 zakwalifikowano jako wypadek w pracy. Dlatego tez skorygowano wypłatę za czerwiec. We wrześniu br. otrzymano pismo z ZUS, z informacją o przekroczeniu rocznej podstawy składek. W piśmie poinformowano, że podstawa składek w miesiącu czerwcu powinna wynieść 3000 zł. W związku z przesłanym pismem, należy ponownie skorygować wypłatę za czerwiec.

W celu dokonania pierwszej korekty w programie, związanej z rozliczeniem nieprawidłowej nieobecności proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za czerwiec bieżącego roku, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 3. W kalendarzu (Nie)obecności, na zakładce Nieobecności, należy podświetlić odpowiednią nieobecność (26-30.06.br), następnie pod prawym przyciskiem myszy należy wybrać opcję ‘Koryguj nieobecność’. Po wybraniu opcji ‘Koryguj nieobecność’ pojawi się pytanie: Czy skorygować nieobecność? Korygowanie wiąże się z anulowaniem nieobecności. Operacji nie można odwrócić! 4. Po zaakceptowaniu komunikatu, nieobecność zostanie anulowana w tle oraz automatycznie zostanie wyświetlone okno formularza nieobecności w celu wprowadzenia nieobecności korygującej. W typie nieobecności należy wprowadzić nieobecność korygującą Zwolnienie chorobowe (29-30.06) z przyczyną ‘Wypadek w pracy / choroba zawodowa’. Następnie należy zapisać formularz nieobecności oraz kalendarz (Nie)obecności. 5. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W elementach wypłaty pojawią się automatycznie składniki: zasiłek chorobowy/wyp. (29-30.06). W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. Zapisujemy wypłatę. 6. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian – wskazujemy NIE, w tym przypadku zaliczka podatku nie została jeszcze odprowadzona do Urzędu Skarbowego za ten miesiąc. 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian 7. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p	Opis pozycji	Wypłata czerwiec br. (anulowana)	Wypłata czerwiec br. (korygująca)	Różnica (wypł. anulowana– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	5000,00	5000,00
2	Wynagrodzenie za czas choroby zostaje zmienione na zasiłek chorobowy/wyp.	Wynagr.chor. (80%) 690,30	Należna wartość zasiłku wyp. (100%) 862,90,, która zostaje zmniejszona do kwoty 80% 690,30	Niedopłata 20% 172,60 (862,90 – 690,30),zostanie wypłacona jako Wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezp. wyp. w bieżącej wypłacie
3	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	5000,00	5000,00
4	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.3x9,76% + poz.3x1,5% + poz.3x2,45%)	685,50	685,50
5	Podstawa skł. zdrowotnej (poz.3-poz.4) + wynagrodzenie chorobowe	5004,80	4314,50
6	Składka zdrowotna (poz.5x9%)	450,43	388,31	62,12 (nadpłata)
7	Koszty uzyskania przychodu	250,00	250,00
8	Ulga podatkowa	300,00	300,00
9	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1+poz.2-poz.4-poz.9)	4 754,80	4 754,80
10	Naliczona zaliczka podatku (poz.9*12% -poz.10)	270,60	270,60
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	271,00	271,00 przed skopiowaniem podatku
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.4-poz.6–poz.11)	4 283,37	4 345,49 przed skopiowaniem płatności	-62,12 (niedopłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
13	Zaliczka podatku do US skopiowana z wypłaty anulowanej		271,00
14	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		4 283,37
15	Korekta netto wypłaty		-62,12	(nadpłata składki zdrowotnej)

Naliczając bieżącą wypłatę pojawi się automatycznie Spłata korekty netto wypłaty w wys. 62,12 (zwrot nadpłaty składki zdrowotnej). Dodajemy Wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego (20%), podając okres od – do, za który wyrównujemy (26-30.06 br) i kwotę wyrównania (w wys. 172,60) Wyliczenia w bieżącej wypłacie:

L.p	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Wynagrodzenie zasadnicze	6000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	62,121)
3	Wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezp.wyp. (opodatkowany)	172,60 2)
4	Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz.1)	6000,00
5	Składki społeczne finansowane przez pracownika (poz.4x9,76% + poz.4x1,5% + poz.4x2,45%)	822,60
6	Podstawa skł. zdrowotnej (poz.4-poz.5)	5177,40
7	Składka zdrowotna pobrana (poz.6x9%)	465,97
8	Koszty uzyskania przychodu	250,00
9	Ulga podatkowa	300,00
10	Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu (poz.1+poz.3-poz.5-poz.10)	5 100,00
11	Naliczona zaliczka podatku (poz.10*12% - poz.9)	312,00
12	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	312,00
13	Do wypłaty (poz.1+poz.2+poz.3-poz.5-poz.7-poz.15 poz.12)	4 634,15

¹⁾ Zwrot składki zdrowotnej niesłusznie pobranej w czerwcu br. ²⁾ Dodanie elementu wyrównania 20% zasiłku chorobowego z ubezpieczania wypadkowego. Po otrzymaniu informacji z ZUS, dotyczącej przekroczenia podstawy składek emerytalno- rentowych konieczne jest ponowne skorygowanie wypłaty za czerwiec br. W celu wykonania korekty do wypłaty już skorygowanej za czerwiec br. należy wykonać następujące kroki: 1. Na formularzu danych kadrowych pracownika (w zapisie historycznym aktualnym na czerwiec), na zakładce Ubezpieczenie c.d. wprowadzić informację o przekroczeniu składek w miesiącu: Informacja przekazana przez – ZUS, w polu Kwota wpisać 3000,00 zł z opcją Podstawa składki, w pozycji Przekroczenie podstawy ustawić miesiąc 06.2023 (miesiąc i rok deklaracji). 2. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac korygująca EKOR/2023/6, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 3. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Wybieramy ‘Dokument’, za pomocą ‘Plusa’ dodajemy nowy symbol, np. EKOR1. Wskazujemy i zapisujemy formularz listy płac. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej EKOR1, dla wyświetlonego pracownika należy naliczyć wypłatę korygującą. W tym kroku należy sprawdzić również poprawność wyliczeń pozostałych naliczonych elementów. W składniku Zasiłek chorobowy/wyp należy zmienić procent ze 100% na 80%, przeliczyć oraz zapisać element. W wypłacie zostanie naliczony element Korekta netto z poprzedniej wypłaty w kwocie -62,12. Składnik nalicza się w sytuacji, gdy w wypłacie anulowanej było wykonane kopiowanie płatności i był naliczony element ‘Korekta netto wypłaty’. Element jest naliczany w celu poprawnego ustalenia różnicy w kwocie netto pomiędzy wypłatami. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian Na zakładce Elementy wypłaty należy sprawdzić, czy pojawiła się Korekta netto wypłaty – w tym przypadku jest to kwota w wys.-204,94 jako różnica między nadpłatą składek ER i niedopłaty składki zdrowotnej. 6. Zapisujemy wypłatę korygującą.

L.p	Opis pozycji	Wypłata korygująca (anulowana) 06.2023	Wypłata (korygująca nr 2) 06.2023	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Wynagrodzenie zasadnicze	5 000,00	5 000,00
2	Zasiłek chorobowy/wyp.	690,30	Należna wartość zasiłku wyp. (100%) 862,90 która zostaje zmniejszona do kwoty 80% 690,30
3	Korekta netto z poprzedniej wypłaty	-62,12	-62,12
4	Podstawa składek emerytalnej i rentowej	5 000,00	3000,00	2000,00
5	Składka emerytalna (poz.2 x 9,76%)	488,00	292,80
6	Składka rentowa (poz.2 x 1,5%)	75,00	45,00
7	Podstawa składek chorobowej i wypadkowej	5 000,00	5 000,00
8	Składka chorobowa (poz.5 x 2,45%)	122,50	122,50
9	Składki ZUS pracownika (poz.3+poz.4+poz.6)	685,50	460,30	225,20 1) (nadpłata)
10	Podstawa zdrow. (poz.1-poz.7)	4 314,50	4 539,70	-225,20
11	Składka zdrowotna (poz.8x9%)	388,31	408,57	-20,26 (niedopłata)
12	Koszty uzyskania przychodu	250,00	250,00
13	Ulga podatkowa	300,00	300,00
14	Podstawa opodatkowania (poz.1-poz.7-poz.12 poz.10)	4 754,80	4 980,00
15	Naliczona zaliczka podatku (poz.12*12%-poz.11)	270,60	297,60
16	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	271,00	298,00 przed skopiowaniem podatku	- 27,00 (niedopłata)
17	Do wypłaty (poz.1-poz.7-poz.9-poz.17)	4 283,37	4 461,31 przed skopiowaniem płatności	-177,94
	Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
18	Zaliczka podatkowa do US skopiowana z wypłaty anulowanej		271,00
19	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		4 283,37
20	Korekta netto wypłaty (nowy element nieopodatkowany)		-204,94	(nadpłata skł. ZUS 225,20 – niedopłata skł. zdrow. 20,26)

Wraz z naliczeniem bieżącej wypłaty zostanie naliczony składnik ‘Spłata korekty netto’ w kwocie 204,94.

Uwaga

W wypłacie pracownik otrzymuje do wypłaty „Spłatę korekty netto wypłaty” (nadpłatę składek społecznych pomniejszoną o niedopłatę składki zdrowotnej). Natomiast dodanie elementu „Zwrot składek ER z pkt.3.8” (niewypływającego na kwotę do wypłaty) ma na celu opodatkowanie pełnej kwoty zwrotu składek ER (niepomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej).

Wyliczenia w bieżącej wypłacie:

L.p	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Wynagrodzenie zasadnicze	6 000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	204,94 1)
3	Zwrot składek E-R	225,20
4	Podstawa składek emerytalnej i rentowej	0,00
5	Składka emerytalna (poz.3 x 9,76%)	0,00
6	Składka rentowa (poz.3 x 1,5%)	0,00
7	Podstawa składek chorobowej i wypadkowej	6 000,00
8	Składka chorobowa (poz.6 x 2,45%)	147,00
9	Składki ZUS pracownika (poz.4+poz.5+poz.7)	147,00
10	Podstawa składki zdrowotnej (poz.6-poz.8)	5 853,00
	Składka zdrowotna (poz.9 x 9%)	526,77
11	Koszty uzyskania przychodu	250,00
12	Ulga podatkowa	300,00
13	Podstawa opodatkowaniaPodstawa opodatkowania (poz.1 - poz.8-poz.13)	5 828,20
14	Naliczona zaliczka podatku (poz.13*12%-poz.12)	399,36
15	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	399,00
16	Do wypłaty (poz.1+poz.2-poz.8-poz.10-poz.18 poz.15)	5 132,17

¹⁾ Wypłacenie elementu nieopodatkowanego, wpływającego na płatność pracownika - jako zwrot nadpłaty składek ER pomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej.

4 Przykłady korygowania wypłat dotyczące zleceniobiorców

4.1 Przekwalifikowanie umowy o dzieło na umowę zlecenie za poprzednie lata (zleceniobiorca nadal wykonuje umowę, płatnik opłaci zaległe składki)

W wyniku kontroli ZUS w firmie zostały zakwestionowane umowy o dzieło i przekwalifikowane na umowy zlecenia. Firma musi dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń i opłacić zaległe składki ZUS za poszczególne miesiące. Jeżeli zleceniobiorca nadal wykonuje umowę cywilnoprawną u płatnika, a firma z własnych środków opłaci zaległe składki ZUS (finansowane obowiązkowo przez zleceniobiorcę: emerytalną, rentową oraz zdrowotną), to zapłacone składki będą stanowiły przychód tej osoby z tytułu działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof, czyli ten przychód powinien być uwzględniony w podstawie opodatkowania i oskładkowania oraz wykazany na deklaracji PIT-11. W interpretacji indywidualnej z dnia 30 października 2013 r. (sygn. DD3/033/199/MCA/13/RD-113250/13) Minister Finansów wyjaśnił, że: "(...) zapłacenie ze środków płatnika, kwoty tytułem zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w części, w której powinny być pokryte z dochodu osoby fizycznej (ubezpieczonego), skutkuje powstaniem przychodu po stronie osoby fizycznej w momencie dokonania zapłaty przez płatnika składek”.

Uwaga

Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finsnaów z dnia 30 marca 2023 (sygn. DD3.8203.1.2023), w sytuacji opłacenia zaległych składek przez podatnika, nie stanowią one przychodu zleceniobiorcy. „zapłacenie przez płatnika składek zaległych składek sus oraz składek zdrowotnych dotyczących pracowników, zleceniobiorców, byłych pracowników lub zleceniobiorców nie powoduje po stronie tych podatników powstania przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy PIT. Zapłata przez płatnika składek zaległych składek z ww. tytułów nie stanowi przysporzenia majątkowego zwiększającego majątek podatnika, i jako taka, nie może być uznana za nieodpłatne świadczenie na rzecz podatnika.”

Uwaga

W przypadku korekty składek na ubezpieczenia społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorcy za lata ubiegłe, płatnik ani podatnik nie korygują rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych za te lata. Pobrane przez płatnika zaliczki na podatek dochodowy, sporządzone przez niego za te lata deklaracje PIT-4R i informacje PIT-11, a także zeznanie roczne podatnika, odzwierciedlały bowiem stan faktyczny istniejący w dniu ich sporządzenia, tj. wysokość składek faktycznie pobranych przez płatnika w danym roku.

Uwaga

Gdyby zleceniobiorca zwrócił płatnikowi równowartość zapłaconych za niego zaległych składek, to wówczas mógłby w rocznym zeznaniu podatkowym odliczyć odpowiednio od dochodu .

Przykład

Zleceniobiorca wykonywał umowę o dzieło w miesiącu 12.2022 na kwotę 4000 zł. Obecnie również wykonuje umowę na rzecz firmy. W wyniku kontroli ZUS umowa o dzieło z 12.2022 ma zostać przekwalifikowana na umowę zlecenie, która powinna podlegać obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu oraz zdrowotnemu (bez chorobowego).

W celu dokonania korekty (za poszczególne miesiące) w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. W oknie Wypłaty pracowników wybrać listę płac za 12.2022, podświetlić wypłatę odpowiedniej osoby – zleceniobiorcy, która jest zamknięta / zaksięgowana, pod prawym przyciskiem myszy z menu kontekstowego należy wybrać ‘Koryguj wypłatę’. 2. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy.

Uwaga

Po otworzeniu okna formularza listy płac istnieje możliwość utworzenia własnego symbolu listy płac korygującej. Opis znajduje się w punkcie 2.7

3. W formularzu umowy dokonać zmiany rodzaju umowy z „PIT-8B 6.Umowa o dzieło 20%” na „PIT 8B 6.Przychody z osob.wyk.działaln.”, następnie należy w zakładce 2. Ubezpieczenia uzupełnić kod tytułu ubezpieczenia (0411) oraz zaznaczyć, jakim ubezpieczeniom podlega ta umowa (emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i zdrowotnemu, bez chorobowego) i od kiedy (np. 1.12.2022). 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla zleceniobiorcy należy naliczyć wypłatę korygującą. W tym kroku należy sprawdzić wartość brutto umowy oraz naliczone składki. Zapisujemy wypłatę. 5. Podczas zapisu wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej?   TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian

Uwaga

W przypadku jeżeli podatnik uzgodnił ze zleceniobiorcą, aby potrącić zaległe składki na ubezpieczenie społeczne wraz z jego następną wypłatą, wówczas w pkt. 5 należałoby skopiować schemat płatności z wypłaty anulowanej. W wypłacie korygującej pojawi się składnik Korekta netto wypłaty, którego rozliczenie nastąpi z najbliższą wypłatą zleceniobiorcy

6. Zapisujemy wypłatę korygującą Wyliczenia w wypłacie anulowanej i korygującej:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata 12.2022 (anulowana)	Wypłata 12.2022 (korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Umowa o dzieło później zamieniona na umowę zlecenie	4000,00	4000,00
2	Podstawa składek społecznych (bez chorobowej) (poz.1)	0,00	4000,00
3	Składki społeczne finansowane przez pracownika (E, R, bez chorobowej) (poz.2x9,76% + poz.2x1,5%)	0,00	450,40	-450,40 (niedopłata)
4	Podstawa składki zdrowotnej (poz.2-poz.3)	0,00	3 549,60
5	Składka zdrowotna pobrana (poz.4x9%)	0,00	319,46	-319,46 (niedopłata)
6	KUP 20% ((poz.1-poz.3)*20%)	800	709,92
7	Podstawa opodatkowania (poz.1-poz.3-poz.8)	3200,00	2 839,68
8	Naliczona zaliczka podatku (poz.9*12%)	384,00	340,80
9	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	384,00	341,00przed skopiowaniem podatku	43,00 (nadpłata)
10	Do wypłaty (poz.1-poz.3-poz.5-poz.109)	3 616,00	2 889,14 przed skopiowaniem płatności	726,86 (nadpłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
11	Zaliczka podatku do US skopiowana z wypłaty anulowanej		384,00
12	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		3 616,00
13	Korekta netto wypłaty		769,86

Jeżeli Użytkownik zdecyduje się na kopiowanie schematu płatności, przy naliczaniu bieżącej wypłaty umowy zlecenia powinna pojawić się automatycznie Spłata korekty netto wypłaty w wys. -769,86 jako potrącenie (netto) w wysokości sumy zaległych składek społecznych ( 450,40 zł) i zaległej składki zdrowotnej pobranej ( 319,46 zł). Ten element może pojawić się jako druga wypłata na liście płac (domyślnie) lub jako drugi element wypłaty w wypłacie (w przypadku zaznaczonego parametru „Rozlicz zasiłki ZUS i spłaty pożyczek/zaliczek w  wypłacie umów cywilnoprawnych” w konfiguracji firmy / Płace / Parametry - zalecany sposób). Po naliczeniu bieżącej wypłaty z umowa zlecenia w wys. 2000 zł oraz elementu Spłata korekty netto wypłaty w wys. -769,86  zł  dodajemy ręcznie element „Zaległy ZUS / zlecenie / firma (PIT-11)" w wys. 769,86  zł zł.  Wyliczenia w bieżącej wypłacie:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Umowa zlecenie	8000,00
2	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	-769,86 1)
3	Zaległy ZUS / zlecenie / firma (PIT-11) (opodatkowany i ozusowany)	768,86
4	Podstawa składek społecznych (bez chorobowej)	4 769,86
5	Składki społeczne pracownika (E, R, bez chorobowej) (poz.4x9,76% + poz.4x1,5%)	537,09
6	Podstawa składki zdrowotnej (poz.4-poz.5)	4 232,77
7	Składka zdrowotna (poz.6 x 9%)	380,95
8	Koszty uzyskania przychodu 20%	846,55
9	Podstawa opodatkowania (poz.1+ poz.3-poz.5-poz.8)	3 386,22
10	Naliczona zaliczka podatku (poz.9*`12%)	406,32
11	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	406,00
12	Do wypłaty (poz.1+poz.2 (ujemna) +poz.3-poz.5-poz.7-poz.11)	2 675,96

¹⁾ Potrącenie netto zaległych składek, które będą sfinansowane przez płatnika poprzez dodanie elementu „Zaległy ZUS / zlecenie / firma (PIT-11)” - dodatkowego przychodu pracownika. W deklaracji PIT-11 za bieżący rok przychód będzie powiększony o kwotę zapłaconych przez firmę zaległych składek (768,86 zł), od którego zostały naliczone składki ZUS, koszty uzyskania przychodu oraz zaliczka na podatek.

4.2 Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za poprzednie lata dla byłego zleceniobiorcy

W wyniku przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe mamy do czynienia z nadpłatą składek społecznych, niedopłatą składki zdrowotnej oraz niedopłatą zaliczki podatku.  Nadpłacone przez zleceniobiorcę składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o pdof pomniejszyły dochód uzyskany przez tę osobę z umowy zlecenia. W konsekwencji zwrócona za pośrednictwem zleceniodawcy (tj. płatnika składek) kwota nadpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w części sfinansowanej przez zleceniobiorcę, będzie stanowiła przychód tej osoby z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof. Od tego przychodu zleceniodawca, jako płatnik, powinien pobrać 18% zaliczkę na podatek dochodowy, zgodnie z zasadami określonymi w art. 41 ust. 1 i 1a ustawy o pdof. Trzeba przy tym zwrócić uwagę, że przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy od zwracanej byłemu zleceniobiorcy kwoty nadpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, płatnik powinien uwzględnić koszty uzyskania przychodu w wysokości 20% przychodu (bądź 50%, jeżeli przedmiotem zawartej umowy jest czynność stanowiąca przedmiot prawa autorskiego). Wynika to z postanowień art. 41 ust. 1 w związku z art. 22 ust. 9 pkt 3 i 4 ustawy o pdof. Powyższe dotyczy również sytuacji, gdy zwrot nadpłaconych składek następuje już po wygaśnięciu umowy zlecenia z daną osobą. Źródłem oraz podstawą wypłaty tego świadczenia jest umowa zlecenia, która w przeszłości łączyła firmę będącą zleceniodawcą ze zleceniobiorcą.

Przykład

Zleceniobiorca w 12.2022 przekroczył roczną podstawę składek emerytalno-rentową. Za ten miesiąc wykazano podstawę w wys. 10000 zł, a powinna być w wys. 5000 zł. Umowa podlegała również dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. W umowie były naliczane 20% koszty uzyskania przychodu. Obecnie osoba nie jest zatrudniona w firmie ani w ramach umowy cywilnoprawnej, ani w ramach umowy o pracę.

W celu dokonania korekty w programie proponujemy wykonać następujące operacje: 1. Na formularzu danych kadrowych pracownika (w zapisie historycznym aktualnym na marzec), na zakładce Ubezpieczenie c.d. wprowadzić informację o przekroczeniu składek w miesiącu: Informacja przekazana przez – np. ZUS, w polu Kwota wpisać 5000,00 zł z opcją Podstawa składki, w pozycji Przekroczenie podstawy ustawić miesiąc 12.2022 (miesiąc i rok deklaracji). 2. W oknie Wypłaty pracowników, wybrać listę płac za 12.2022, podświetlić wypłatę odpowiedniego pracownika, która jest zamknięta/zaksięgowana i pod prawym przyciskiem myszy wybrać opcję Koryguj wypłatę. 3. Po wybraniu opcji Koryguj wypłatę pojawi się komunikat: Czy skorygować wypłatę? Korygowanie wiąże się z anulowaniem wypłaty. Operacji nie można odwrócić! Wypłaty anulowane nie podlegają księgowaniu. Po wybraniu opcji TAK, wypłata zostanie anulowana. Automatycznie otworzy się okno formularza listy płac korygującej EKOR z domyślnymi ustawieniami odziedziczonymi z listy płac, na której została naliczona wypłata anulowana (Data wypłaty, okres wypłaty, miesięcy wstecz oraz rok i miesiąc deklaracji). Zapisujemy. 4. Z poziomu okna Wypłaty pracowników oraz wskazaniu listy płac korygującej, dla wyświetlonego zleceniobiorcy należy naliczyć wypłatę korygującą. Zapisujemy wypłatę. 5.Podczas zapisu formularza wypłaty korygującej, Użytkownik otrzyma pytania: 1)Czy wpłaciłeś do urzędu skarbowego zaliczkę podatku za miesiąc, za który robisz korektę i chcesz w wypłacie korygującej naliczyć taką samą zaliczkę jak w wypłacie anulowanej? TAK – zaliczka podatku zostanie skopiowana z wypłaty anulowanej NIE – zaliczka podatku pozostanie bez zmian 2) Czy chcesz rozliczyć różnicę w kwocie netto wynikającą z korekty? W przypadku wyboru opcji TAK w celu uzgodnienia wartości netto, do listy elementów w bieżącej wypłacie zostanie dodana Korekta netto wypłaty. Jej rozliczenie nastąpi w kolejnych wypłatach. TAK – kwota płatności zostanie skopiowana z anulowanej wypłaty, w elementach pojawi się dodatkowy element ‘Korekta netto wypłaty’, który zostanie rozliczony z najbliższą wypłatą pracownika. W tym przypadku będzie to kwota nadpłaconej składki zdrowotnej. NIE – kwota do wypłaty pozostanie bez zmian Na zakładce Elementy wypłaty sprawdzić, czy pojawiła się Korekta netto wypłaty – w tym przypadku jest to kwota w wys. - 512,33 zł jako różnica między nadpłatą składek ER (563,00 zł) i niedopłaty składki zdrowotnej pobranej (50,67zł). Wypłatę korygującą zapisać. 6. Zapisujemy wypłatę korygującą. Wyliczenia w anulowanej i korygującej wypłacie:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata 12.2022 (anulowana)	Wypłata 12.2022(korygująca)	Różnica (wypł. anul.– koryg.)
1	Umowa zlecenie	10 000,00	10 000,00
2	Podstawa składek emerytalnej i rentowej	10 000,00	5000,00	5000,00
3	Składka emerytalna (poz.2 x 9,76%)	976,00	488,00	488,00
4	Składka rentowa (poz.2 x 1,5%)	150,00	75,00	75,00
5	Podstawa składek chorobowej i wypadkowej	10 000,00	10 000,00
6	Składka chorobowa (poz.5 x 2,45%)	245,00	245,00
7	Składki ZUS pracownika (poz.3+poz.4+poz.6)	1 371,00	808,00	563,00 1) (nadpłata)
8	Podstawa zdrowotnej (poz.1-poz.7)	8 629,00	9 192,00	-563,00
9	Składka zdrowotna pobrana (poz.8x9%)	776,61	827,28	-50,67 (niedopłata)
10	KUP 20% ((poz.1-poz.7)*20%)	1 725,80	1 838,40
11	Podstawa opodatkowania (poz.1-poz.7-poz.12)	6 903,20	7 353,60
12	Zaliczka podatku przed odjęciem składki zdrowotnej (poz.11*12%)	828,36	882,48
13	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu (poz.14-poz.10)	828,00	828,00 przed skopiowaniem podatku	-54,00 3) (niedopłata)
14	Do wypłaty (poz.1-poz.7-poz.9-poz.13)	7 024,39	7 482,72 przed skopiowaniem płatności	-458,33(niedopłata)
Formularz wypłaty korygującej (po skopiowaniu kwot podatku i płatności)
18	Zaliczka podatkowa do US skopiowana z wypłaty anulowanej		828,00
19	Płatność do wypłaty skopiowana z wypłaty anulowanej		7 024,39
20	Korekta netto wypłaty		-512,33	(nadpłata skł. ZUS 563,00 – niedopłata skł. zdrow. 50,67) )

¹⁾ Kwota zwrotu składek emerytalnej i rentowej, która powinna zostać opodatkowana i wykazana w przychodzie deklaracji PIT-11 za bieżący rok. ³⁾ Kwota niedopłaty podatku w wys. 54,00 zł wynika z braku opodatkowania nadpłaty składek ER z uwzględnieniem odliczenia niedopłaty składki zdrowotnej odliczonej, czyli:563,00 (nadpłata skł.ER)  563,00 * 20% KUP) = 450,40zł, po zaokrągleniu  450,00* 12%= 54,00 zł Kwota zwrotu składek ER (563,00 zł) powinna być wykazana jako przychód (z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof), od którego należy obliczyć 20% KUP oraz 12% podatek. W tym celu zalecamy dodanie nowego typu wypłaty (z poziomu Konfiguracja firmy / Płace / Typy wypłat) o nazwie np. „Zwrot składek ER / zlecenie” i proponujemy ustawienie pól: Na zakładce [Ogólne]:

• Rodzaj - Dodatek
• Algorytm 1 – kwota
• Automatycznie korygować wynagrodzenie z tytułu – niezaznaczone

Na zakładce [Podatki/Nieobecności]:

• Pozycja na deklaracji PIT-8B 6. Przychody z osobiście wykonywanej działalności w tym umowy zlecenia…
• Podatek – „procent jak dla umów”
• Zawsze naliczaj ulgę podatkowa [ ] – niezaznaczone
• Sposób naliczania koszty uzyskania – procent – 20%
• Sposób naliczania składek ZUS i składki zdrowotnej – nie naliczać
• Wliczać do podstawy naliczania: wszystkie pozycje – nie wliczać

Na zakładce [Szczegółowe]:

• Wpływa na kwotę do wypłaty [ ] – niezaznaczone, co oznacza, że kwota tego elementu nie będzie wypłacana (pracownik otrzymuje do wypłaty zwrot kwoty nadpłaty składek ER pomniejszony o niedopłatę składki zdrowotnej w elemencie Spłata korekty netto wypłaty), natomiast zaliczka podatku policzona od tego elementu  będzie pomniejszała kwotę do wypłaty.

Na liście typu Inna za bieżący miesiąc ręcznie dodajemy Spłata korekty netto wypłaty w wys. 512,33 zł jako różnica między nadpłatą składek ER (563,00 zł) i niedopłaty składki zdrowotnej pobranej (50,67 zł). Jest to element nieopodatkowany, który wyrównuje tylko kwotę netto (płatność) dla pracownika. Natomiast w celu opodatkowania kwoty zwrotu składek ER w pełnej wysokości (563,00) należy dodać „Zwrot składek ER / zlecenie”.

Uwaga

W wypłacie pracownik otrzymuje do wypłaty „Spłatę korekty netto wypłaty” (nadpłatę składek społecznych pomniejszoną o niedopłatę składki zdrowotnej). Natomiast dodanie elementu „Zwrot składek ER” (niewypłacanego) ma na celu opodatkowanie pełnej kwoty zwrotu składek ER (niepomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej).

Wyliczenia w bieżącej wypłacie na liście typu Inne:

L.p.	Opis pozycji	Wypłata bieżąca
1	Spłata korekty netto wypłaty (nieopodatkowany)	512,33 1
2	Zwrot składek ER / zlecenie (opodatkowany)	563,00 2)
3	20% KUP (poz.2 * 20%)	112,60
4	Podstawa opodatkowania (poz.2 - poz.3)	450,40
5	Zaliczka podatku do U.S. po zaokrągleniu	54,00 3)
6	Do wypłaty (poz.1 - poz.5)	458,33

¹⁾ Wypłacenie elementu nieopodatkowanego, wpływającego tylko na płatność pracownika, jako zwrot nadpłaty składek ER pomniejszonej o niedopłatę składki zdrowotnej. ²⁾ Wypłacenie elementu w celu opodatkowania zwrotu składek ER. ³⁾ W celu skorygowania zaliczki podatku należy najpierw zapisać wypłatę i ponownie edytować, następnie zaznaczyć pole „Korekta podatku i ubezpieczeń” i wpisać ręcznie wyliczoną kwotę zaliczki podatku do US w wysokości 54,00 zł. Na deklaracji PIT-11 za bieżący rok, w którym dokonujemy zwrotu składek ER zostanie wykazane:

• Przychód z osobiście wykonywanej działalności w wysokości 563,00    zł
• Koszty uzyskania przychodu w wysokości 112,60 zł
• Zaliczka podatku w wysokości 54,00 zł

 

Uwaga

Dla ZUS niedopłata składki zdrowotnej pobranej (w wys. 50,67) zostanie wykazana na korekcie raportu RCA za mc 12.2022.

Data aktualizacji: 11-08-2023

Wstęp

Dokument jest przeznaczony dla Użytkowników systemu Comarch ERP Optima - modułów: Płace i Kadry lub Płace i Kadry Plus - jako pomoc w skonfigurowaniu dostępnych w programie parametrów w celu rozliczenia czasu pracy pracowników, a szczególnie naliczenia nadgodzin. Ze względu na to, że przepisy dotyczące nadgodzin są bardzo rozbudowane i skomplikowane, to duża część dokumentu została poświęcona ich interpretacji. Opisy sposobów konfiguracji oraz rozliczania czasu pracy zostały przedstawione na przykładach praktycznych.

Normy i wymiar czasu pracy w przepisach

Pojęcie normy czasu pracy (art. 129 k.p.)

Normy to maksymalne liczby godzin do przepracowania w przyjętym okresie rozliczeniowym, które określa art.129 kodeksu pracy. Art. 129. § 1. Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z zastrzeżeniem art. 135-138, 143 i 144. § 2. W każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy, okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. W pozakodeksowych ustawach spotkać można inne, obniżone normy czasu pracy dla pewnych grup pracowniczych. Jest to np. norma dobowa – 7h i średniotygodniowa – 35h dla osób niepełnosprawnych.

Pojęcie wymiaru czasu pracy (art. 130 k.p.)

Wymiar czasu pracy to liczba godzin, którą pracownik powinien przepracować w przyjętym okresie rozliczeniowym, wyliczana zgodnie art.130 kodeksu pracy. Art. 130. § 1. Obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, ustalany zgodnie z art. 129 § 1, oblicza się: 1) mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie 2) dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku. § 2. Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Poniżej przykłady wyliczenia wymiaru czas pracy w jednomiesięcznych okresach rozliczeniowych w 2023 r.

Przykład

Ustalenie wymiaru czasu pracy dla miesiąca stycznia 2023 r. - liczba tygodni: 1-7, 8-14, 15-21, 22-28, czyli 4 tygodnie * 40h = 160h, - liczba dni wystających, które mieszczą się w zakresie od poniedziałku do piątku: 30, 31, czyli 2 dni * 8h = 16h, - pomniejszenie za święta przypadające w innym dniu niż niedziela:  6 (Trzech Króli), czyli 1 dzień * 8h = 8h, - wyliczenie wymiaru: 160h + 16h – 8h = 168h

Przykład

Ustalenie wymiaru czasu pracy dla miesiąca listopad 2023 r. - liczba tygodni: 1-7, 8-14, 15-21, 22-28, czyli 4 tygodnie * 40h = 160h, - pozostała liczba dni, które mieszczą się w zakresie od poniedziałku do piątku: 29, 30, czyli 2 dni * 8h = 16h, - pomniejszenie za święta przypadające w innym dniu niż niedziela: 1, 11, czyli 2 dni * 8h = 16h, - wyliczenie wymiaru: 160h + 16h - 16h = 160h Za święto przypadające w sobotę (11 listopada) należy wyznaczyć dodatkowy dzień wolny w planie pracy./example]

2023 - Miesiące	Liczba dni	Norma dobowa	WYMIAR
Styczeń	21	8	168
Luty	20	8	160
Marzec	23	8	184
Kwiecień	19	8	152
Maj	21	8	168
Czerwiec	21	8	168
Lipiec	21	8	168
Sierpień	22	8	176
Wrzesień	21	8	168
Październik	22	8	176
Listopad*	20	8	160
Grudzień	19	8	152
SUMA	250	-	2000

Zestawienie wymiarów czasu pracy w 2023 roku dla okresów jednomiesięcznych przy wyznaczeniu soboty jako dodatkowego dnia wolnego w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy

*

• Za święto przypadające w sobotę należy wyznaczyć dodatkowy dzień wolny w planie pracy.

Zestawienie wymiarów czasu pracy w 2023 roku dla okresów jednomiesięcznych przy wyznaczeniu soboty jako dodatkowego dnia wolnego w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy    

Wymiar czasu pracy niepełnoetatowca

Pracownik zatrudniony na część etatu powinien mieć obniżony wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia. Praca może być przez takiego pracownika świadczona przeciętnie 5 dni w tygodniu, we wszystkie dni robocze w mniejszym wymiarze dobowym, bądź w niektóre dni tygodnia przez większą liczbę godzin.

Przykład

Ustalenie wymiaru czasu pracy dla pracownika zatrudnionego na ¾ etatu, dla 3-miesięcznego okresu rozliczeniowego (10-12.2023). - suma wymiarów z 3 miesięcy: 176 + 160 + 152= 488h - wyliczenie wymiaru: mnożymy przez wymiar etatu: 512h* ¾ = 366h W 11.2023 za święto przypadające w sobotę (11 listopada) należy wyznaczyć dodatkowy dzień wolny w planie pracy.

Pracodawca powinien pamiętać o ustaleniu dla zatrudnionego na część etatu tzw. limitu godzin. Stosownie, bowiem do art. 151 § 5 K.p., strony ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 1511 § 1. Ustalenie limitu zależy od okoliczności faktycznych, a zwłaszcza od rozkładu czasu pracy danego pracownika. Sposoby jego ustalenia w umowach o pracę są różne, a mianowicie można go określić przez wskazanie wymiaru dobowego - np. "praca powyżej 5 godzin na dobę" albo wielkości etatu - np. "praca przekraczająca wymiar 3/4 etatu". W programie Comarch ERP Optima Płace i Kadry można określić limit nadgodzin dla niepełnoetatowca poprzez jako wprowadzenie odpowiedniej normy dobowej i średniotygodniowej (niższej niż dla pełnego etatu).

Harmonogramy czasu pracy (plany pracy)

Harmonogram czasu pracy jest sprecyzowanym planem pracy pracownika (lub grupy pracowników), który powinien być zdefiniowany zgodnie z przepisami. Powinnością pracodawcy jest ustalenie wymiaru czasu pracy (proporcjonalnie do jego wymiaru etatu) przed rozpoczęciem danego okresu rozliczeniowego i jego „rozłożenie” na poszczególne dni tego okresu z uwzględnieniem: Kontrola zgodności tworzonego harmonogramu czasu pracy z przepisami należy do Użytkownika programu. Harmonogramy czasu pracy definiujemy w programie Comarch ERP Optima w Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Kalendarze. Z tego poziomu można dodać dowolną ilość kalendarzy, zgodnie z potrzebami firmy. Standardowo w programie podczas kreowania nowej bazy tworzony jest kalendarz o nazwie STANDARD z dniami pracy od poniedziałku do piątku (w godzinach od 7:00 do 15:00) z wyznaczonymi świętami w aktualnym i kolejnym roku. Symbol na poszczególnych dniach kalendarza oznacza, że nie były one jeszcze definiowane i przyjmują domyślne ustawienia. Sposób tworzenia i definiowania kalendarzy opisany jest szczegółowo w podręczniku do konfiguracji programu.

Rys 1. W konfiguracji - kalendarz Standard – zakładka Kalendarz (z naniesionymi standardowymi świętami) oraz z wyznaczonym dniem wolnym (10.11.2023) wyznaczonym za święto przypadające w sobotę (11 listopada)

Konfiguracja pojedynczego kalendarza

Z poziomu Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Kalendarze - na karcie danego kalendarza normatywnego (harmonogramu) występują pola: W obszarze Nadgodziny / godziny nocne dostępne są parametry:

Uwaga

Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy (podstawowe wynagrodzenie) rozliczane jest zawsze w miesiącu wystąpienia nadgodzin.

W obszarze Parametry dotyczące dopłat występuje podział na: Dopłaty do godzin nocnych - poniższe ustawienia dotyczące naliczania dopłat do godzin nocnych, odnoszą się tylko do pracowników, którzy są rozliczani według danego kalendarza. Dodatkowo w Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Zaokrąglenia w części Zaokrąglenia dopłat do godzin nocnych i nadgodzin można ustawić sposób zaokrąglania dopłat. Domyślnie ustawienie to: Wartość końcowa z precyzją 0.01 (do 1 grosza). Można zmienić zaokrąglenie na: Kwota za 1h oraz ewentualnie precyzję.

Konfiguracja wszystkich kalendarzy

Z poziomu Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Konfiguracja kalendarzy ustawiamy wspólne elementy dla wszystkich zdefiniowanych w bazie kalendarzy. W obszarze Godziny nocne występują parametry: Dla każdego pracownika, na formularzu etatu, można ustalić indywidualny limit. Wówczas wartość limitu będzie pobierana z formularza pracownika a nie z konfiguracji.

Plan pracy i czas przepracowany pracownika

Plan pracy

Na formularzu pracownika, zakładka [Etat], w polu Kalendarz wskazujemy plan (harmonogram) czasu pracy zgodnie, z którym pracownik ma pracować. Domyślnie podpowiada się kalendarz Standard. (Oczywiście można wybrać inny harmonogram, jeżeli został wcześniej zdefiniowany w Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Kalendarze). Plan pracy (harmonogram) pracownika dostępny jest z formularza pracownika lub listy pracowników (dla podświetlonego pracownika) po rozwinięciu menu przy ikonie Z poziomu planu pracy danego pracownika istnieje możliwość modyfikowania harmonogramu poprzez wprowadzenie tzw. „wyjątków”. W celu zmian wystarczy edytować dany dzień i ustawić odpowiedni typ dnia, godziny pracy (od do) oraz strefę czasu pracy (np. „Czas pracy podstawowy” – skrót PP).

Uwaga

W planie pracy pracownika powinien być ustalony wymiar czasu pracy zgodnie z art. 130 k.p., czyli nie należy planować pracy w nadgodzinach.

Rys 9. Plan pracy pracownika z naniesionymi modyfikacjami („wyjątkami”)

Sposoby odnotowywania czasu przepracowanego

W formularzu pracownika, zakładka [Etat], w polu Rozliczenie czasu pracy określamy sposób odnotowywania czasu rzeczywiście przepracowanego przez pracownika, do wyboru mamy 3 sposoby:

Uwaga

Bez względu na sposób wprowadzania czasu przepracowanego, pracownik powinien mieć poprawnie zdefiniowany plan pracy (zgodnie z przepisami). Ma to istotne znaczenie przy wprowadzaniu nieobecności dla pracownika, ponieważ program pomniejsza czas pracy o daną nieobecność pobierając ilość godzin zaplanowaną w tym dniu w planie pracy.

Nadgodziny

Pojęcie pracy w nadgodzinach (art. 151 k.p.)

Pojęcie pracy w nadgodzinach wyjaśnia art. 151 kodeksu pracy: Art. 151. § 1. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie: 1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, 2) szczególnych potrzeb pracodawcy. § 2. Przepisu § 1 pkt 2 nie stosuje się do pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia. § 21. Nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych czas odpracowania zwolnienia od pracy, udzielonego pracownikowi, na jego pisemny wniosek, w celu załatwienia spraw osobistych. Odpracowanie zwolnienia od pracy nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku, o którym mowa w art. 132 i 133.

Wynagradzanie za nadgodziny (art. 1511 k.p.)

Za pracę w godzinach nadliczbowych (zgodnie z art. 1511 k.p.) należy wypłacić, oprócz normalnego wynagrodzenia, dopłata  w wysokości: W programie wynagrodzenie za godzinę nadliczbową składa się z 2 elementów: W programie: Konfiguracja firmy/ Płace/ Parametry – zakładka 3 - dostępny jest parametr Wynagrodzenie powyżej/poniżej liczone jako oddzielny element wypłaty – domyślnie jest zaznaczony, co oznacza, że  wynagrodzenie powyżej / poniżej normy liczone są jako odrębny element wypłaty (nie w środku wynagrodzenia zasadniczego). Dodatkowo można zadecydować, czy oddzielnie wypłacone wynagrodzenie zasadnicze powyżej/poniżej normy ma być wliczane do podstawy urlopu / ekwiwalentu– służą do tego parametry (domyślnie są zaznaczone):

Uwaga

Dla pracownika zatrudnionego na stawkę miesięczną bardzo istotne jest liczenie wynagrodzenia powyżej/poniżej normy jako odrębnego elementu wypłaty, ponieważ gdy „powyżej normy” jest częścią wynagrodzenia zasadniczego miesięcznego, to nie jest wliczany do podstawy urlopowej. Natomiast, gdy jest odrębnym elementem wypłaty, to może być wliczany do podstawy urlopowej, jako średnia z 3 miesięcy.

Wynagrodzenie powyżej normy może być bilansowane wynagrodzeniem poniżej normy w ramach tej samej strefy czasu pracy - w tym celu należy zaznaczyć parametr Bilansowanie powyżej/poniżej normy (w obrębie strefy czasu pracy).  Bilansowanie wynagrodzenia zasadniczego powyżej/poniżej normy jest wykonywane w obrębie danej strefy czasu pracy i dotyczy pozycji generowanych jako odrębne elementy wypłaty, jak i również, gdy są częścią wynagrodzenia zasadniczego (w danej strefie). Bilansowanie powyżej i poniżej normy (bez względu na strefy czasu pracy) dotyczy innych elementów wypłat, które w konfiguracji mają zaznaczone automatyczne korygowanie z tytułu odchyłek od normy.

Nadgodziny dobowe i średniotygodniowe

Nadgodziny dzielimy na:

Uwaga

W przypadku, gdyby pracownik miał zaplanowany wymiar czasu pracy poniżej 8h, np. 6h (równoważny system czasu pracy), a przepracuje np. 12h, to nadgodziny dobowe występują powyżej normy 8h, czyli w tym przypadku od 8h do 12h, czyli 4h. Natomiast nadgodziny średniotygodniowe – od 6h do 8 h, czyli 2h.

Rozliczanie nadgodzin wg norma zgodna z planem pracy

Parametry w konfiguracji

Rozliczanie nadgodzin wg parametru Norma zgodna z planem pracy polega na porównaniu dla każdego dnia ilości godzin rzeczywiście przepracowanych z kalendarzu (Nie)obecności z ilością godzin w planie pracy. W tej sytuacji każda godzina przepracowana ponad zaplanowany wymiar czasu pracy jest traktowana jako nadgodzina.

Dopłaty do nadgodzin (50%, 100%) naliczane wg „norma zgodna z planem pracy” zależą od parametrów znajdujących się w Konfiguracji firmy/ Płace/ Konfiguracja Kalendarzy – są to Nadgodziny 100% w:

Uwaga

Dla dni wolnych od pracy norma dobowa odczytywana jest z formularza pracownika, zakładka Etat/Zatrudnienie – pole ‘Norma dobowa do urlopu dla pełnego wymiaru etatu’ (standardowo 8h).

Przykłady rozliczenia nadgodzin wg norma zgodna z planem pracy

Poniżej prezentowane są przykłady wyliczenia nadgodzin „wg norma zgodna z planem pracy” (ustawienie w definicji kalendarza) - przy standardowych ustawieniach w Konfiguracji kalendarzy, czyli przy zaznaczonych parametrach dla: Nadgodziny 100%: Godziny nocne, Niedziele i święta, Dni wolne (poniżej normy dobowej).

Podstawowy system czasu pracy – pełny etat

Przykład

Pracownik zatrudniony na pełen etat w podstawowym systemie czasu pracy, czyli po 8h dziennie (1-miesięczny okres rozliczeniowy) – w kwietniu 2023 powinien pracować 152h (od poniedziałku do piątku po 8h), a przepracował 168h  (praca nie przypadała w porze nocnej). W jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	08:00	12:00	08:00	08:00	08:00	10:00	02:00	56h
Powyżej planu		+4:00				+10:00	+2:00	+16h

Porównując czas przepracowany z planem pracy (w systemie dobowym) wynika, że wystąpiły następujące nadgodziny: - 50% -> 6h = 4h (wtorek, praca ponad zaplanowany dobowy wymiar) + 2h (sobota, praca powyżej normy 8h – odczytana z pola „Norma dobowa dla urlopu” z formularza pracownika) - 100% -> 10h = 8h (sobota, praca do normy 8h) + 2h (niedziela, praca do normy 8h) Suma nadgodzin = 6h (50%) +10h (100%) = 16h Pracownik będzie miał wypłacane: - wynagrodzenie powyżej normy za 16h - godziny przepracowane ponad wymiar czasu pracy (168h) - dopłaty do nadgodzin 50% za 6h - dopłaty do nadgodzin 100% za 10h

Podstawowy system czasu pracy – niepełny etat

Przykład

Pracownik zatrudniony na ½ etatu w podstawowym systemie czasu pracy, czyli po 4h dziennie (1-miesięczny okres rozliczeniowy) – w lutym 2023 powinien pracować 80h (od poniedziałku do piątku po 4h), a przepracował 101h (praca nie przypadała w porze nocnej). W jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	04:00	04:00	04:00	04:00	04:00	00:00	00:00	20h
Rzeczywisty czas pracy	10:00	04:00	04:00	04:00	04:00	09:00	06:00	41h
Powyżej planu	+6:00					+9:00	+6:00	+21h

Porównując czas przepracowany z planem pracy (w systemie dobowym) wynika, że wystąpiły następujące nadgodziny: - 50% -> 7h = 6h (poniedziałek, praca ponad zaplanowany dobowy wymiar) + 1h (sobota, praca powyżej normy 8h) - 100% -> 14h = 8h (sobota, praca do normy 8h) + 6h (niedziela, praca do normy 8h) Suma nadgodzin = 7h (50%) +14h (100%) = 21h Pracownik będzie miał wypłacane: - wynagrodzenie powyżej normy za 21h - godziny przepracowane ponad wymiar czasu pracy (88h) - dopłaty do nadgodzin 50% za 7h - dopłaty do nadgodzin 100% za 14h

Bilansowanie w rozliczeniu nadgodzin wg norma zgodna z planem pracy

Nadgodziny (praca ponad zaplanowany wymiar) są pomniejszane przez odnotowane niedogodziny (praca poniżej zaplanowanego dobowego wymiaru) i nieobecności nieusprawiedliwione (NN) – decyduje o tym parametr Algorytm bilansowania nadgodzin w rozliczanym okresie (w definicji kalendarza), dla którego są dostępne następujące opcje: 1. Nie bilansuj – niedogodziny i nieusprawiedliwione nieobecności (NN) nie pomniejszają nadgodzin, 2. 100%, 50% (domyślnie) - niedogodziny i nieusprawiedliwione nieobecności (NN) pomniejszają w pierwszej kolejności nadgodziny wynagradzane dopłatą 100%, a następnie dopłatą 50%, 3. 50%, 100% - analogicznie jak powyżej, tylko odwrotna kolejność pomniejszania.

Przykład

Pracownik zatrudniony na ¾ etatu w podstawowym systemie czasu pracy, czyli po 6h dziennie (1-miesięczny okres rozliczeniowy) - w lutym 2023 powinien pracować 120h (od poniedziałku do piątku po 6h), a przepracował 123h (praca nie przypadała w porze nocnej). W jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	06:00	06:00	06:00	06:00	06:00	00:00	00:00	30h
Rzeczywisty czas pracy	08:00	03:00	06:00	06:00	06:00	04:00	00:00	33h
Powyżej planu	+2:00					+4:00		+6h
Poniżej planu		-3:00						-3h

Porównując czas przepracowany z planem pracy wynika, że wystąpiły następujące nadgodziny: - 50% -> 2h = 2h (poniedziałek, praca ponad zaplanowany dobowy wymiar) - 100% -> 4h = 4h (sobota, praca do normy 8h) Suma nadgodzin = 2h (50%) +4h (100%) = 6h Bilansowanie nadgodzin (o niedogodziny 3h) dla poszczególnych opcji: 1. Nie bilansuj (niedogodziny = 3h) Nadgodziny 50% = 2h Nadgodziny 100% = 4h 2. 100%, 50% (niedogodziny = 3h) Nadgodziny 100% = 4h – 3h = 1h Nadgodziny 50% = 2h 3. 50%, 100% (niedogodziny = 3h) Nadgodziny 50% = 2h – 2h = 0h Nadgodziny 100% = 4h - 1h = 3h Bez względu na ustawienia opcji bilansowania nadgodzin program naliczy: - wynagrodzenie powyżej normy za +6h - wynagrodzenie poniżej normy za -3h W sytuacji, gdy parametr “Bilansowanie powyżej/poniżej normy (w obrębie strefy czasu pracy)” w Konfiguracja > Firma > Płace > Parametry- zakładka 2 - będzie zaznaczony, to wyliczy się tylko: wynagrodzenie powyżej normy za +3h (6h – 3h).

Rozliczanie nadgodzin wg normy dobowej i normy średniotygodniowej

Parametry w konfiguracji

W definicji kalendarza (w konfiguracji) możliwe jest określenie norm: Powyższe pola uaktywniają się po wyłączeniu parametru Norma zgodna z planem pracy.

W rozliczaniu nadgodzin wg norm (dobowej i średniotygodniowej) istotne jest przekroczenie w obrębie dnia - normy dobowej (8h) w obrębie okresu rozliczeniowego – normy średniotygodniowej (40h). W algorytmie sprawdzania, czy doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej, ważne jest wyliczenie normy do nadgodzin dla rozliczanego okresu wg poniższego wzoru: NORMA DO NADGODZIN = liczba pełnych tygodni * norma średniotygodniowa (standardowo 40h) + liczba dni pracy w niepełnych tygodniach (zakres od poniedziałku do piątku) * 1/5 z normy średniotygodniowej (standardowo 8h=40/5) – liczba dni świątecznych w innych dniach niż niedziela * 1/5 z normy średniotygodniowej (standardowo 8h=40/5) Dla wyliczenia tej normy istotny jest parametr w definicji kalendarza Z uwzględnieniem standardowych świąt, jeżeli jest: W Konfiguracji firmy/ Płace/ Konfiguracja Kalendarzy dostępne są parametry dotyczące wyliczenia nadgodzin 100%, standardowe ustawienia to:

Wyliczenie nadgodzin wg normy dobowej i średniotygodniowej następuje w 2 krokach: I krok – wyliczenie nadgodzin dobowych II krok – wyliczenie nadgodzin średniotygodniowych (sprawdzamy, czy doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej) - w tym celu należy porównać czas przepracowany pracownika powiększony o liczbę godzin usprawiedliwionych nieobecności, a pomniejszony o nadgodziny „dobowe” z obowiązującym wymiarem czasu pracy (normą do nadgodzin). Poniżej wzór sprawdzający, czy doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej: X = CZAS PRZEPRACOWANY + CZAS USPRAWIEDLIWIONYCH NIEOBECNOŚCI - NADGODZINY DOBOWE – NORMA DO NADGODZIN i gdy: X większe od 0 – to oznacza, że wystąpiły nadgodziny średniotygodniowe, X mniejsze lub równe 0 – to oznacza, że nie wystąpiły nadgodziny średniotygodniowe. Ogólnie nadgodziny dzielimy na:

Uwaga

Praca powyżej 8h jest zaliczana do nadgodzin dobowych, natomiast praca do 8h jest uwzględniania przy liczeniu nadgodzin wynikających z przekroczenia normy średniotygodniowej.

Przykłady rozliczenia nadgodzin wg normy dobowej i średniotygodniowej

Poniżej prezentowane są przykłady wyliczenia nadgodzin dla okresu 1 miesięcznego przy ustawieniu norm: dobowej (8h) i średniotygodniowej (40h) z zaznaczonym parametr Z uwzględnieniem standardowych świąt w definicji kalendarza - przy standardowych ustawieniach w Konfiguracji kalendarzy dotyczących 100% dopłat do nadgodzin, czyli:

Podstawowy system czasu pracy (1 miesięczny) – pełny etat

Przykład

Pracownik zatrudniony na pełen etat w podstawowym systemie czasu pracy, czyli o 8h dziennie (1-miesięczny okres rozliczeniowy) – w czerwcu 2023 powinien przepracować 168h, a przepracował 184h (praca nie przypadała w porze nocnej). W jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	urlop	13:00	08:00	08:00	08:00	10:00	09:00	56h
Powyżej planu		+5:00				+10:00	+9:00	+24h

W definicji kalendarza: Norma dobowa = 8h, norma tygodniowa = 40h z zaznaczonym parametrem Z uwzględnieniem standardowych świąt. Liczymy nadgodziny dobowe, do których zaliczamy pracę ponad normę dobową (8h): Nadgodziny dobowe: - 50% -> 7h = 5h (wtorek, praca ponad normę 8h) + 2h (sobota, praca ponad normę 8h) - 100% -> 1h (niedziela, praca ponad normę 8h) Suma nadgodzin dobowych = 7h (50%) + 1h (100%) = 8h Liczymy nadgodziny po przekroczeniu normy średniotygodniowej Norma: 4 pełne tygodnie * 40h + 2 dni brzegowe (29, 30) * 8h – 1 dzień świąt * 8h = 160h + 16h – 8h = 168h Czas przepracowany (184h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h urlopu) - nadgodziny dobowe (8h) – norma (168h) = 184 + 8 – 8 - 168 = 16 > 0, czyli doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej. Podsumowanie nadgodzin: - Dobowe 50% = 7h - Dobowe 100% = 1h - Średniotygodniowe 100% = 16h Gdy parametr Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe będzie:

• niezaznaczony – to w wypłacie zostanie naliczone: – Wynagrodzenie powyżej normy za 24h – Dopłata do nadgodzin 50% za 7h – Dopłata do nadgodzin 100% za 17h
• zaznaczony to w wypłacie zostanie naliczone: – Wynagrodzenie powyżej normy za 24h – Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 7h – Dopłata do nadgodzin dobowych 100% za 1h – Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100% za 16h

Równoważny system czasu pracy (1 miesięczny) – pełny etat

W równoważnym systemie czasu pracy dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru ponad 8h, które powinno być rekompensowane dniami wolnymi od pracy lub skróceniem dobowego wymiaru czasu pracy (poniżej 8h) w niektórych dniach. W takiej sytuacji w definicji kalendarza przy rozliczeniu nadgodzin wg normy dobowej i średniotygodniowej powinien być zaznaczony parametr Z uwzględnieniem przedłużonych dobowych wymiarów z planu pracy (równoważny czas pracy). Po zaznaczeniu tego parametru, praca w godzinach nadliczbowych dobowych będzie liczona następująco:

Przykład

Pracownik zatrudniony na pełen etat w równoważnym systemie czasu pracy, czyli pracuje głównie po 12h w dni: poniedziałki, środy, piątki, jednak czasem wyznaczane są inne dni – z różną ilością godzin (1-miesięczny okres rozliczeniowy) – w lutym 2023 wymiar czasu pracy powinien wynieść 160h. W tym miesiącu przypadają: 4 poniedziałki, 4 środy, 4 piątki, czli 12 dni * 12h =144h, czyli w celu uzupełnienia planu do 160h wyznaczono dodatkowo 2 soboty po 8h. W jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem). Sumarczynie przepracował 172h.

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	12:00	00:00	12:00	00:00	12:00	00:00	00:00	36h
Rzeczywisty czas pracy	12:00	00:00	14:00	10:00	12:00	00:00	00:00	48h
Powyżej planu			+2:00	+10:00				+12h

W definicji kalendarza: Norma dobowa = 8h, norma tygodniowa = 40h z zaznaczonymi parametrami:

• Z uwzględnieniem przedłużonych dobowych wymiarów z planu pracy (równoważny czas pracy)
• Z uwzględnieniem standardowych świąt

Liczymy nadgodziny dobowe, do których zaliczamy pracę ponad normę dobową (8h) lub ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy (np. 12h) Nadgodziny dobowe: - 50% -> 4h = 2h (środa, praca ponad przedłużony wymiar czasu pracy, czyli 12h) + 2h (czwartek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 4h (50%) Liczymy nadgodziny po przekroczeniu normy średniotygodniowej Norma: 4 pełne tygodnie * 40h + 0 dni brzegowe * 8h – 0 dni świątecznych * 8h = 160h +0h – 0h = 160h Czas przepracowany (172h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (0h urlopu) - nadgodziny dobowe (4h) – norma (160h) = 172 + 0 – 4 - 160 = 8 > 0, czyli doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej (8h - dopłata do nadgodzin 100%). Podsumowanie nadgodzin: - Dobowe 50% = 4h - Dobowe 100% = 0h - Średniotygodniowe 100% = 8h Gdy parametr Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe będzie:

• niezaznaczony – to w wypłacie zostanie naliczone: – Wynagrodzenie powyżej normy za 12h – Dopłata do nadgodzin 50% za 4h – Dopłata do nadgodzin 100% a 8h
• zaznaczony to w wypłacie zostanie naliczone: – Wynagrodzenie powyżej normy za 12h – Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 4h – Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100% za 8h

Podstawowy system czasu pracy (1 miesięczny) – niepełny etat

Dla pracownika zatrudnionego na część etatu pracodawca powinien ustalić tzw. limit godzin. Wynika to z art. 151 § 5 k.p., który informuje, że: Strony ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 1511 § 1 (dodatku do wynagrodzenia jak za pracę nadliczbową). W programie Comarch ERP Optima Płace i Kadry można określić limit nadgodzin dla niepełnoetatowca tylko poprzez  wprowadzenie odpowiedniej normy dobowej i średniotygodniowej (niższej niż dla pełnego etatu), np. dla osoby zatrudnionej na ½ wymiaru etatu – normę dobowa 6h, średniotygodniową 30h. Przy takim ustawieniu zalecamy zaznaczyć dodatkowo parametr Z uwzględnieniem przedłużonych dobowych wymiarów z planu pracy (równoważny czas pracy).

Przykład

Pracownik zatrudniony na ½ etatu w podstawowym systemie czasu pracy, czyli po 4h dziennie (1-miesięczny okres rozliczeniowy) - w sierpniu 2023 powinien przepracować 88h (1/2*176h), a przepracował 101h (praca nie przypadała w porze nocnej). W jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	04:00	04:00	04:00	04:00	04:00	00:00	00:00	20h
Rzeczywisty czas pracy	09:00	06:00	04:00	urlop	04:00	10:00	00:00	33h
Powyżej planu	+5:00	+2:00				+10:00		+17h

W definicji kalendarza: Norma dobowa = 6h, norma tygodniowa = 30h z zaznaczonymi parametrami:

• Z uwzględnieniem przedłużonych dobowych wymiarów z planu pracy (równoważny czas pracy).
• Z uwzględnieniem standardowych świąt.

Liczymy nadgodziny dobowe, do których zaliczamy pracę ponad normę dobową (6h). Nadgodziny dobowe: - 50% -> 7h = 3h (poniedziałek, praca ponad normę 6h) + 4h (sobota, praca ponad normę 6h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 7h (50%) Liczymy nadgodziny po przekroczeniu normy średniotygodniowej - Norma: 4 pełne tygodnie * 30h + 3 dni brzegowe (29, 30,31) * 6h (1/5 z normy średniotygodniowej 30h) – 1 święto (15.08) * 6h = 120h + 18h – 6h = 132h Czas przepracowany (101h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (4h urlopu) - nadgodziny dobowe (7h) – norma 132h = 101 + 4 – 7 - 132 = -34<0, czyli nie doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej. Podsumowanie nadgodzin: - Dobowe 50% = 7h - Dobowe 100% = 0h - Średniotygodniowe 100% = 0h Gdy parametr Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe będzie:

• niezaznaczony – to w wypłacie zostanie naliczone: – Wynagrodzenie powyżej normy za 17h – Dopłata do nadgodzin 50% za 7h
• zaznaczony to w wypłacie zostanie naliczone: – Wynagrodzenie powyżej normy za 17h – Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 7h

Podstawowy system czasu pracy (3 miesięczny) – pełny etat

W module Płace i Kady Plus istnieje możliwość stosowania okresu rozliczeniowego dłuższego niż 1 miesiąc (np. 3 miesięcznego). W tym celu w definicji kalendarza w obszarze Rozliczenie w polu: Co – należy wpisać 3 (miesiące).

Dla okresu rozliczeniowych dłuższych niż 1 miesiąc istotny jest parametr Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe, ponieważ gdy parametr jest:

Uwaga

Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy (podstawowe wynagrodzenie) rozliczane jest zawsze w miesiącu wystąpienia nadgodzin/niedogodzin.

Poniżej prezentowane są przykłady wyliczenia nadgodzin dla okresu 3 miesięcznego przy ustawieniu norm: dobowej (8h) i średniotygodniowej (40h) z zaznaczonymi parametrami: W Konfiguracji kalendarzy – standardowe ustawienia, czyli:

Przykład

Pracownik zatrudniony na pełen etat w podstawowym systemie czasu pracy, czyli pracuje po 8h dziennie (3 miesięczny okres rozliczeniowy). W okresie styczeń – marzec  2023 wymiar czasu pracy 512h (168h+160h+184h), a przepracował 526h (174h+171h+181h), praca nie przypadała w porze nocnej. W definicji kalendarza: Norma dobowa = 8h, norma tygodniowa = 40h Rozliczenie Co: 3 miesiące Parametry:

• Z uwzględnieniem standardowych świąt – zaznaczony
• Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe – zaznaczony

W styczniu 2023 (1 miesiąc rozliczeniowy) – wymiar 168h, w jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	urlop	10:00	08:00	08:00	08:00	12:00	00:00	46h
Powyżej planu		+2:00				+12:00		+14h

W styczniu 2023 – wymiar czasu pracy 168h, przepracował 174h - sprawdzamy tylko nadgodziny dobowe, do których zaliczamy pracę ponad normę dobową (8h). Nadgodziny dobowe: - 50% -> 6h = 2h (wtorek, praca ponad normę 8h) + 4h (sobota, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 6h (50%) W wypłacie pracownika zostanie naliczone: - Wynagrodzenie powyżej normy za 14h - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 6h ***************** W lutym 2023 (2 miesiąc rozliczeniowy) – wymiar 160h, w jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	10:00	00:00	09:00	51h
Powyżej planu					+2:00		+9:00	+11h

W lutym 2023 – wymiar czasu pracy 160h, przepracował 184h - sprawdzamy tylko nadgodziny dobowe, do których zaliczamy pracę ponad normę dobową (8h). Nadgodziny dobowe: - 50% -> 2h (piątek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 1h (niedziela, praca ponad normę 8h) Suma nadgodzin dobowych = 2h (50%) + 1h (100%) = 3h W wypłacie pracownika zostanie naliczone: - Wynagrodzenie powyżej normy za 11h - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 2h - Dopłata do nadgodzin dobowych 100% za 1h ***************** W marcu 2023 (3 miesiąc rozliczeniowy, ostatni) – wymiar 184h, w jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	urlop	urlop	08:00	12:00	08:00	09:00	00:00	37h
Powyżej planu				+4:00		+9:00		+13h

W marcu 2023 (ostatni miesiąc rozliczeniowy) – wymiar czasu pracy 184h, przepracował 181h - sprawdzamy nadgodziny dobowe oraz średniotygodniowe. Nadgodziny dobowe: - 50% -> 5h = 4h (czwartek, praca ponad normę 8h) + 1h (sobota, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 5h (50%) Nadgodziny średniotygodniowe: Pomocnicze wyliczenia: Norma do nadgodzin = 12 pełnych tygodni * 40h + 5 dni brzegowych (27-31.03.2023) * 8h – 1 dzień świąteczny (6.01) * 8h = 480h + 40h – 8h = 512h Czas przepracowany = 526h (174h styczeń + 171h luty +181h marzec) Czas usprawiedliwionych nieobecności (urlop) = 24h (8h styczeń +16h marzec) Nadgodziny dobowe = 14h (6h styczeń + 3h luty + 5h marzec) Czas przepracowany (526h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (24h urlopu) - nadgodziny dobowe (14h) – norma (512h) = 526 + 24 – 14 - 512= 24 > 0, czyli doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej. W wypłacie pracownika zostanie naliczone: Wynagrodzenie powyżej normy za 13h - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 5h - Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100% za 24h Gdyby parametr Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe byłby niezaznaczony, to w wypłatach za okres: styczeń i luty 2023 policzy się tylko wynagrodzenie powyżej normy, a za okres marzec 2023 – wynagrodzenie powyżej normy oraz dopłaty: - Dopłata do nadgodzin 50% za 13h (6h dobowe w styczniu + 2h dobowe w lutym +5h dobowe w marcu) - Dopłata do nadgodzin 100% za 25h (1h dobowe w lutym + 24h średniotyg.)

Bilansowanie w rozliczeniu nadgodzin wg normy dobowej i średniotygodniowej

Przy rozliczaniu nadgodzin wg norm: dobowej i średniotygodniowej – Algorytm bilansowania nadgodzin w rozliczanym okresie zależy od parametru Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe. 1. Gdy Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe jest niezaznaczony – to do wyboru mamy opcje: 2. Gdy Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe jest zaznaczony – to dostępne są opcje:

Przykład bilansowania przy podziale na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe (okres 1 miesięczny)

Przykład

Pracownik zatrudniony na pełen etat w podstawowym systemie czasu pracy (1-miesięczny okres rozliczeniowy) – w lutym 2023 powinien zgodnie z harmonogramem przepracować 160h, przepracował 153h. W jednym tygodniu pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem):

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	urlop	10:00	08:00	06:00	06:00	03:00	00:00	33h
Powyżej planu		+2:00				+3:00		+5h
Poniżej planu				-2:00	-2:00			-4h

W definicji kalendarza: Norma dobowa = 8h, norma tygodniowa = 40h Rozliczenie Co: 1 miesiąc Parametry:

• Z uwzględnieniem standardowych świąt – zaznaczony
• Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe – zaznaczony

1. Wyliczenie nadgodzin z bilansowaniem: Tylko średniotygodniowe - przy tym ustawieniu nadgodziny dobowe nie są pomniejszane, tylko nadgodziny średniotygodniowe są pomniejszane o niedogodziny i nieobecności nieusprawiedliwione (NN). Liczymy nadgodziny dobowe: - 50% -> 2h (wtorek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 2h (50%) - nie są bilansowane Liczymy nadgodziny średniotygodniowe: Czas przepracowany = 153h Czas usprawiedliwionych nieobecności = 8h Nadgodziny dobowe = 2h (50%) Norma do nadgodzin: 4 pełne tygodnie * 40h + 0 dni brzegowe * 8h – 0 dni świątecznych * 8h = 160h + 0h – 0h = 160h Czas przepracowany (153h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h urlopu) - nadgodziny dobowe (2h) – norma (160h) = 153 + 8 - 2 - 160 = -1 <0, czyli nie doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej. W wypłacie pracownika zostanie naliczone: - zasad. powyżej normy za +1h (5h-4h niedogodzin) W sytuacji, gdy parametr “Bilansowanie powyżej/poniżej normy (w obrębie strefy czasu pracy)” - w Konfiguracja > Firma > Płace > Parametry-zakładka 2 - będzie zaznaczony, to wyliczy się tylko: -Wynagr. zasad. powyżej normy = +5h -Wynagr. zasad. poniżej normy = -4h - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 2h 2. Wyliczenie nadgodzin z bilansowaniem: Średniotygodniowe, dobowe 100%, 50% - w pierwszej kolejności pomniejszane są nadgodziny średniotygodniowe pod warunkiem, że ich ilość jest wystarczająca do zbilansowania wszystkich niedogodzin. W przypadku, gdy ilość nadgodzin średniotygodniowych od początku okresu rozliczeniowego nie jest wystarczająca, to występujące niedogodziny na bieżąco będą pomniejszać nadgodziny dobowe – w pierwszej kolejności 100%, potem 50%. Nieobecności nieusprawiedliwione nigdy nie bilansują nadgodzin dobowych, tylko średniotygodniowe. Liczymy nadgodziny dobowe: - 50% -> 2h (wtorek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 2h (50%) Liczymy nadgodziny średniotygodniowe bez uwzględnienia niedogodzin i NN, a następnie wyliczona ilość nadgodzin będzie pomniejszena o czas niegodzin. Czas przepracowany = 153h Czas niedogodzin = 4h Czas usprawiedliwionych nieobecności = 8h Nadgodziny dobowe 50% = 2h Norma do nadgodzin: 4 pełne tygodnie * 40h + 0 dni brzegowe * 8h – 0 dni świątecznych * 8h = 160h + 0h – 0h = 160h Czas przepracowany (153h) + czas niedgodzin (4h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h) - nadgodziny dobowe (2h) – norma do nadgodzin (160h) = 153 + 4 + 8 - 2 - 160 = 3 >0, czyli doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej o 3h. Następnie następuje bilansowanie o niedogodziny (4h) w kolejności: Nadgodziny średniotygodniowe = 3h – 3h niedogodziny = 0h Nadgodziny dobowe 50% = 2h – 1h niedogodzina = 1h W wypłacie zostaną naliczone elementy: - Wynagr. zasad. powyżej normy +1h (5h-4h) W sytuacji, gdy parametr “Bilansowanie powyżej/poniżej normy (w obrębie strefy czasu pracy)” - w Konfiguracja > Firma > Płace > Parametry - zakładka 2 -  będzie niezaznaczony, to wyliczy się: -Wynagr. zasad. powyżej normy = +5h - Wynagr. zasad. poniżej normy = -4h - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 1h 3. Wyliczenie nadgodzin z bilansowaniem: Średniotygodniowe, dobowe 50%, 100% - bilansowanie jak powyżej, tylko nadgodziny dobowe pomniejszane w kolejności 50%, a następnie 100%. W tym przypadku wyliczenia będą takie same jak dla opcji bilansowania Średniotygodniowe, dobowe 100%, 50%, ponieważ nie wystąpiły nadgodziny dobowe 100%.

Przykład bilansowania przy podziale na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe (okres 3 miesięczny)

Przykład

Pracownik zatrudniony na pełen etat w podstawowym systemie czasu pracy, czyli pracuje po 8h dziennie (3 miesięczny okres rozliczeniowy). W okresie styczeń – marzec  2023 wymiar czasu pracy 512 h (168h+160h+184h), a przepracował 513h (163h+161h+189h), praca nie przypadała w porze nocnej. W definicji kalendarza: Norma dobowa = 8h, norma tygodniowa = 40h Rozliczenie Co: 3 miesiące Parametry:

• Z uwzględnieniem standardowych świąt – zaznaczony
• Podział dopłat na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe – zaznaczony

W styczniu 2023 (1 miesiąc rozliczeniowy) – wymiar 168h. W jednym tygodniu pracownik pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem), przepracował 163h.

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	08:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	urlop	09:00	08:00	08:00	06:00	04:00	08:00	43h
Powyżej planu		+1:00				+4:00		+5h
Poniżej planu					-2:00			-2h

W lutym 2023 (2 miesiąc rozliczeniowy) – wymiar 160h. W jednym tygodniu pracownik pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem), przepracował 161h.

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	08:00	08:00	08:00	12:00	05:00	00:00	00:00	41h
Powyżej planu				+4:00				+4h
Poniżej planu					-3:00			-3h

W marcu 2023 (3 miesiąc rozliczeniowy, ostatni) – wymiar 184h. W jednym tygodniu pracownik pracował zgodnie z poniższą tabelką (pozostałe dni zgodnie z harmonogramem), przepracował 189h.

	Pon.	Wt.	Śr.	Czw.	Piąt.	Sob.	Niedz.	Suma
Plan pracy	08:00	08:00	08:00	08:00	08:00	00:00	00:00	40h
Rzeczywisty czas pracy	08:00	08:00	08:00	10:00	07:00	00:00	04:00	45h
Powyżej planu				+2:00			+4:00	+6h
Poniżej planu					-1:00			-1h

1. Wyliczenie nadgodzin z bilansowaniem: Tylko średniotygodniowe - przy tym ustawieniu nadgodziny dobowe nie są pomniejszane, tylko nadgodziny średniotygodniowe są pomniejszane o niedogodziny i nieobecności nieusprawiedliwione (NN). Styczeń 2023 (pierwszym miesiąc rozliczeniowy) - liczymy tylko nadgodziny dobowe, które nie pomniejszamy. Liczymy nadgodziny dobowe: - 50% -> 1h (wtorek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 1h (50%) W wypłacie zostaną naliczone elementy: - Wynagr. zasad. powyżej normy za 3h (5h-2h niedogodzin) - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 1h Luty 2023 (drugi miesiąc rozliczeniowy) - liczymy tylko nadgodziny dobowe, które nie pomniejszamy. Liczymy nadgodziny dobowe - 50% -> 4h (czwartek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 4h (50%) W wypłacie zostaną naliczone elementy: - Wynagr. zasad. powyżej normy za 1h (4h-3h niedogodzin) - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 4h

 

Marzec 2023 (trzeci miesiąc rozliczeniowy, ostatni) - liczymy najpierw nadgodziny dobowe, które nie pomniejszamy, a następnie nadgodziny średniotygodniowe, które są pomniejszane o niedogodziny i nieobecności nieusprawiedliwione (NN). Liczymy nadgodziny dobowe - 50% -> 2h (czwartek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 2h (50%) Liczymy nadgodziny średniotygodniowe: Czas przepracowany = 513h (163h styczeń + 161h luty +189h marzec) Czas usprawiedliwionych nieobecności = 8h (styczeń) Nadgodziny dobowe (z całego okresu rozliczeniowego) = 7h (1h styczeń + 4h luty + 2h marzec) Norma do nadgodzin = 12 pełnych tygodni * 40h + 5 dni brzegowych (27, 28, 29, 30, 31.03) * 8h – 1 dzień świąteczny (6.01) * 8h = 480h + 40h – 8h = 512h Czas przepracowany (513h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h urlopu) - nadgodziny dobowe (7h) – norma (512h) = 513 + 8 – 7 - 512 = 2 > 0, czyli doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej. W wypłacie zostaną naliczone elementy: - Wynagr. zasad. powyżej normy za 5h (6h-1h niedogodzina) - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 2h - Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100% za 2h 2. Wyliczenie nadgodzin z bilansowaniem: Średniotygodniowe, dobowe 100%, 50% - w pierwszej kolejności pomniejszane są nadgodziny średniotygodniowe pod warunkiem, że ich ilość jest wystarczająca do zbilansowania wszystkich niedogodzin. W przypadku, gdy ilość nadgodzin średniotygodniowych od początku okresu rozliczeniowego nie jest wystarczająca, to występujące niedogodziny na bieżąco będą pomniejszać nadgodziny dobowe – w pierwszej kolejności 100%, potem 50%. Nieobecności nieusprawiedliwione nigdy nie bilansują nadgodzin dobowych, tylko średniotygodniowe. Styczeń 2023 (pierwszym miesiąc rozliczeniowy) Liczymy nadgodziny dobowe: - 50% -> 1h (wtorek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 1h (50%) Liczymy “potencjalne” nadgodziny średniotygodniowe od poczatku okresu rozliczeniowego, czyli za 1 mc (1.2023) bez uwzględnienia niedogodzin i NN, więc czas przepracowny jest powiększony o czas niedogodzin i NN. Czas przepracowany = 163h Czas niedogodzin i NN= 2h Czas usprawiedliwionych nieobecności = 8h Nadgodziny dobowe z bieżącego miesiaca = 1h (50%) Norma do nadgodzin =4 pełne tygodni * 40h + 2 dni brzegowe (30, 31.01) * 8h – 1 dzień świąteczny (6.01) * 8h = 160h + 16h – 8h = 168h Czas przepracowany (163h) + czas niedogodzin i NN (2h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h urlopu) - nadgodziny dobowe z bieżącego mc (1h) – norma (168h) = 163 + 2 + 8 - 1 - 168 = 4 > 0, czyli ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodnioych wynosi 4h. Sprawdzamy, czy ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych od początku okresu rozliczeniowego jest wystarczająca na zbilansowanie wszystkich niedogodzin i w przypadku, gdy: - ilość nadgodzin średniotygodniowych jest większa lub równa ilości niedogodziny, to nadgodziny dobowe nie są pomniejszane. - W przeciwnym przypadku, gdy ilość nadgodzin średniotygodniowych jest mniejsza niż ilości niedogodziny, to nadgodziny dobowe z bieżącego miesiąca są pomniejszane. W tym przypadku ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych (4h) jest większa niż niedogodzin (2h), więc nadgodziny dobowe z bieżącego miesiąca nie są pomniejszane. W wypłacie zostaną naliczone elementy: - Wynagr. zasad. powyżej normy za 3h (5h-2h niedogodziny) - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 1h Luty 2023 (drugi miesiąc rozliczeniowy) Liczymy nadgodziny dobowe: - 50% -> 4h (czwartek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 4h (50%) Liczymy “potencjalne” nadgodziny średniotygodniowe od początku okresu rozliczeniowego, czyli za 2 mc (1-2.2023) bez uwzględnienia niedogodzin i NN, więc czas przepracowany jest powiększony o czas niedogodzin i NN. Czas przepracowany = 324h (163h styczeń + 161h luty) Czas niedogodzin i NN= 5h (2h styczeń + 3h luty) Czas usprawiedliwionych nieobecności = 8h (styczeń) Nadgodziny dobowe wypłacone = 1h Nadgodziny dobowe z bieżącego miesiaca = 4h (50%) Norma do nadgodzin = 8 pełnych tygodni * 40h + 2 dni brzegowe (27,28.02) * 8h – 1 dzień świąteczny (6.01) * 8h = 320h + 16h – 8h = 328h Czas przepracowany (324h) + czas niedogodzin i NN (5h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h urlopu) - nadgodziny dobowe wypłacone (1h) – nadgodziny z bieżącego mc (4h) – norma (328h) = 324 + 5 + 8 - 1 – 4 - 328 = 4 > 0, czyli ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych wynosi 4h. Sprawdzamy, czy ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych od początku okresu jest wystarczająca na zbilansowanie wszystkich niedogodzin od początku okresu. W tym przypadku ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych (4h) jest mniejsza niż wszystkich niedogodzin (5h), więc nadgodziny dobowe z bieżacego miesiąca są pomniejszane o brakującą ilość nadgodzin średniotygodniowych zgodnie z wyliczeniem: Potencjalne nadgodziny średniotygodniowe (4h) – niedogodziny (5h) = - 1h – o tyle należy pomniejszyć nadgodziny dobowe z bieżącego miesiąca. Nadgodziny dobowe z bieżącego miesiąca = 4h (50%)  - 1h (niedogodzina) = 3h. W wypłacie zostaną naliczone elementy: - Wynagr. zasad. powyżej normy za 1h (4h-1h niedogodzina) - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 3h Marzec 2023 (trzeci miesiąc rozliczeniowy, ostatni) Liczymy nadgodziny dobowe: - 50% -> 2h (czwartek, praca ponad normę 8h) - 100% -> 0h Suma nadgodzin dobowych = 2h (50%) Liczymy “potencjalne” nadgodziny średniotygodniowe od poczatku okresu rozliczeniowego, czyli za 3 mc (1-3.2023) bez uwzględnienia niedogodzin i NN, więc czas przepracowany jest powiększony o czas niedogodzin i NN. Czas przepracowany = 513h (163h styczeń + 161h luty +189h marzec) Czas niedogodzin i NN= 6h (2h styczeń + 3h luty + 1h marzec) Czas usprawiedliwionych nieobecności = 8h (styczeń) Nadgodziny dobowe wypłacone = 4h (1h styczeń + 3h luty) Nadgodziny dobowe z bieżącego miesiaca = 2h (50%) Norma do nadgodzin =12 pełnych tygodni * 40h + 5 dni brzegowych (27, 28, 29, 30, 31.03) * 8h – 1 dzień świąteczny (6.01) * 8h = 480h + 40h – 8h = 512h Czas przepracowany (513h) + czas niedogodzin i NN (6h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h urlopu) - nadgodziny dobowe wypłacone (4h) - nadgodziny dobowe z bieżącego mc (2h) – norma (512h) = 513 + 6 + 8 – 4 – 2 - 512 = 9 > 0, czyli ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych wynosi 9h. Sprawdzamy, czy ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych od początku okresu jest wystarczająca na zbilansowanie wszystkich niedogodzin od początku okresu. W tym przypadku ilość “potencjalnych” nadgodzin średniotygodniowych (9h) jest większa niż wszystkich niedogodzin (6h), więc nadgodziny dobowe z bieżącego miesiąca nie są pomniejszane. Nadgodziny dobowe z bieżacego miesiaca = 2h (50%) Na koniec wyliczamy ostateczną ilość nadgodzin średniotygodniowych od poczatku okresu rozliczeniowego, czyli za 3 mc (1-3.2023). Czas przepracowany = 513h (163h styczeń + 161h luty +189h marzec) Czas usprawiedliwionych nieobecności = 8h (styczeń) Nadgodziny dobowe wypłacone = 4h (1h styczeń + 3h luty) Nadgodziny dobowe z bieżącego miesiaca = 2h (50%) Norma do nadgodzin =12 pełnych tygodni * 40h + 5 dni brzegowych (27, 28, 29, 30, 31.03) * 8h – 1 dzień świąteczye (6.01) * 8h = 480h + 40h – 8h = 512h Czas przepracowany (513h) + czas usprawiedliwionych nieobecności (8h urlopu) - nadgodziny dobowe wypłacone (4h) - nadgodziny dobowe z bieżącego mc (2h) – norma (512h) = 513 + 8 – 4 – 2 - 512 = 3 > 0, czyli doszło do przekroczenia normy średniotygodniowej. W wypłacie zostaną naliczone elementy: - Wynagr. zasad. powyżej normy za 5h (6h- 1H niedogodzina) - Dopłata do nadgodzin dobowych 50% za 2h - Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100% za 3h 3. Wyliczenie nadgodzin z bilansowaniem: Średniotygodniowe, dobowe 50%, 100% - bilansowanie jest jak powyżej, tylko najpierw dobowe 50%, a następnie 100%.

10 Czas wolny za nadgodziny – Płace i Kadry Plus

Rekompensata za pracę w nadgodzinach - czasem wolnym

Praca w godzinach nadliczbowych może być rekompensowana czasem wolnym (art. 1512 k.p.). Udzielenie czasu wolnego za pracę w nadgodzinach zwalnia pracodawcę z obowiązku wypłaty dodatkowego wynagrodzenia za te nadgodziny. Udzielenie dnia wolnego w zamian za pracę w dniu wolnym oraz w niedzielę lub święto (do 8h) jest obowiązkiem pracodawcy. Jeżeli w trakcie trwania okresu rozliczeniowego nie jest to możliwe, wówczas należy wypłacić stosowne dodatki. Natomiast za pracę ponad normę/wymiar dobowy (powyżej 8h) w pierwszej kolejności należy się wypłata stosownych dodatków. Jednak tu też dopuszczalne jest odstępstwo od tej reguły i można takie nadgodziny wynagrodzić czasem wolnym.

Ilość czasu wolnego za nadgodziny

Ilość udzielanego czasu wolnego za pracę nadliczbową zależy od tego, za jakie nadgodziny (dobowe, czy średniotygodniowe) jest przyznawany oraz na czyj wniosek (pracownika, czy pracodawcy). Poniżej znajduje się informacja, ile przysługuje czasu wolnego za dodatkowo przepracowane godziny – zależnie od rodzaju nadgodzin i na czyj wniosek:

Czas wolny za nadgodziny w programie

W module Płacy i Kadry Plus udostępniona jest funkcjonalność odbierania nadgodzin. W kalendarzu czasu pracy pracownika, na danym wejściu w dniu znajduje się pole Odbiór nadgodzin z rozwijaną listą znaczników:

Rys 19. Formularz wejścia na dniu pracy pracownika – odnotowanie nadgodzin do odbioru w bieżącym miesiącu

Sposób wynagradzania i wliczania do czasu pracy będzie odczytywany ze strefy, którą opisuje dany znacznik. Należy pamiętać, że opisy ‘O.NM’ i ‘W.PŁ’ mogą być uwzględniane wyłącznie dla wejść odnotowanych jako strefy wliczane do czasu pracy, a dwa pozostałe opisy ‘O.BM’ i ‘W.NP’ jako strefy niewliczanej do czasu pracy. Nieprawidłowe dopasowanie strefy i znacznika przy zapisie jest sygnalizowane komunikatem Wybrano niewłaściwy opis odbioru nadgodzin, niezgodny z wybraną strefą. Poniższa tabelka prezentuje powiązanie znaczników z odpowiednimi strefami czasu pracy. Można używać standardowych stref w programie (czas pracy podstawowej – wliczana do czasu pracy, czas przerwy – niewliczana do czasu pracy) lub zdefiniować własne na wzór standardowych.

Znacznik	Rodzaj strefy czasu pracy – wliczanie do czasu przepracowanego oraz wynagradzanie	Wliczać do czasu pracy służącego do wyliczania nadgodzin
O.BM	niewliczana do czasu pracy, np. Czas przerwy bez wynagrodzenia	Nie
O.NM	wliczana do czasu pracy, np. Czas pracy podstawowy wynagradzana 100%	Nie
W.PŁ	wliczana do czasu pracy, np. Czas pracy podstawowy wynagradzana 100%	Tak
W.NP	niewliczana do czasu pracy, np. Czas przerwy bez wynagrodzenia	Tak

Rys 20. Konfiguracja znaczników (nadgodzin do odbioru i czasu wolnego za nadgodziny) i stref czasu pracy

Uwaga

Sposób wyliczenia czasu przepracowanego jest różny od wyliczeń czasu wykorzystywanego przy obliczaniu ilości nadgodzin. Do czasu przepracowanego wliczany jest czas oznaczony O.NM i W.PŁ. Natomiast do czasu uwzględnianego do obliczeń nadgodzin wliczany jest czas oznaczony W.PŁ i W.NP.

Wynagrodzenie za czas wolny (udzielony za nadgodziny)

Przy udzielaniu czasu wolnego bardzo ważne jest również, w jakim miesiącu ten czas wolny jest udzielany, tzn.: czy w tym samym miesiącu, w którym wystąpiły nadgodziny, czy w kolejnym miesiącu (do końca okresu rozliczeniowego) oraz na czyj wniosek: pracownika/pracodawcy. Udzielony czas wolny w tym samym miesiącu (co nadgodziny) charakteryzuje się tym, że pracownik ma prawo do normalnego wynagrodzenia za wszystkie godziny/dni wolne. Niepłatne są natomiast dodatkowo przepracowane nadgodziny, za które udzielono czasu wolnego, co prezentuje poniższa tabelka.

Udzielenie czasu wolnego za nadgodziny w tym samym miesiącu
Rodzaj godzin pracy	Miesiąc wystąpienia nadgodzin (np. 1.2021)	Miesiąc odbioru nadgodzin (np.1.2021) - czas wolny za nadgodziny na wniosek:
		pracownika	pracodawcy
w dniu pracy ponad wymiar dobowy	Ilość godzin: 1h Oznaczenie: O.BM (przerwa) Rozliczenie: Brak	Ilość godzin: 1h Oznaczenie: W.PŁ (praca podst.) Rozliczenie: Brak	Ilość godzin: 1,5h Oznaczenie: W.PŁ (praca podst.) Rozliczenie: Brak
w dni wolne, niedziele i święta (powyżej normy dobowej 8h)	Ilość godzin: 1h Oznaczenie: O.BM (przerwa) Rozliczenie: Brak	Ilość godzin: 1h	Ilość godzin: 1,5h Oznaczenie: W.PŁ (praca podst.) Rozliczenie: Brak
w dni wolne, niedziele i święta (do normy dobowej 8h)	Ilość godzin: od 1h do 8h Oznaczenie: O.BM (przerwa) Rozliczenie: Brak	Ilość godzin: 8h (cały dzień) Oznaczenie: W.PŁ (praca podst.) Rozliczenie: Brak

Rys 21. Czas wolny za nadgodziny w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym

Rys 21. Czas wolny za nadgodziny w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym

Udzielony czas wolny w innym miesiącu (niż nadgodziny) – przy dłuższym okresie rozliczeniowym czasu pracy – charakteryzuje się tym, że dodatkowo przepracowane nadgodziny są wynagradzane stawką zasadniczą w bieżącym miesiącu. W kolejnym miesiącu płatny jest tylko czas wolny udzielony za nadgodziny dobowe (ponad normę/wymiar) na wniosek pracodawcy (art. 1512 § 2 k.p.).

Udzielenie czasu wolnego za nadgodziny w kolejnym miesiącu
Rodzaj godzin pracy	Miesiąc wystąpienia nadgodzin (np. 1.2021)	Miesiąc odbioru nadgodzin (np.2.2021) - czas wolny za nadgodziny na wniosek:
		pracownika	pracodawcy
w dniu pracy ponad wymiar dobowy	Ilość godzin: 1h Oznaczenie: O.NM (praca podst.) Rozliczenie: Wynagr.powyżej normy (za 1h)	Ilość godzin: 1h 1) Oznaczenie: W.NP (przerwa) Rozliczenie: Wynagr.poniżej normy (za 1h)	Ilość godzin: 1,5h Oznaczenie: W.PŁ (praca podst.) Rozliczenie: Brak
w dni wolne, niedziele i święta (powyżej normy dobowej 8h)	Ilość godzin: 1h Oznaczenie: O.NM (praca podst.) Rozliczenie: Wynagr.powyżej normy (za 1h)	Ilość godzin: 1h 1) Oznaczenie: W.NP (przerwa) Rozliczenie: Wynagr.poniżej normy (za 1h)	Ilość godzin: 1,5h Oznaczenie: W.PŁ (praca podst.) Rozliczenie: Brak
w dni wolne, niedziele i święta (do normy dobowej 8h)	Ilość godzin: od 1h do 8h Oznaczenie: O.NM (praca podst.) Rozliczenie: Wynagr.powyżej normy (za 1 -8h)	Ilość godzin: 8h (cały dzień) 2) Oznaczenie: W.NP (przerwa) Rozliczenie: Wynagr.poniżej normy (za 8h)

Rys 22. Czas wolny za nadgodziny dla wielomiesięcznych okresów rozliczeniowych

Rys 22. Czas wolny za nadgodziny dla wielomiesięcznych okresów rozliczeniowych

1) Zgodnie z wykładnią prawa, pracownik nie nabywa prawa do wynagrodzenia za czas wolny udzielany w zamian za pracę w nadgodzinach, czyli udzielnie czasu wolnego w kolejnym miesiącu powoduje dysproporcję jego wynagradzania (w poszczególnych miesiącach okresu rozliczeniowego). W tej kwestii stanowisko zajął Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 9 lutego 2010 r. (sygn. akt I PK 157/09) stwierdził, że wypłata normalnego wynagrodzenia za pracę w nadgodzinach rekompensowanych udzieleniem pracownikowi na jego wniosek czasu wolnego powinna nastąpić w okresie odbierania czasu wolnego. (W tej sytuacji w programie czas nadgodziny można oznaczyć tak jak odbiór w bieżącym miesiącu, czyli nadgodziny jako niepłatne (O.BM, czas przerwy) a czas wolny jako płatny (W.PŁ, praca podst.). 2) Gdy za 1 nadgodzinę w dniu wolnym (niedzielę / święto) udzielmy w kolejnym miesiącu dnia wolnego (8h) i oznaczymy jako niepłatne (jak mówią przepisy), to pracownik będzie stratny, będzie miał pomniejszenie wynagrodzenie za 8h. Działając na korzyść pracownika można oznaczyć dzień wolny jako płatny (W.PŁ, praca podst.) a nadgodziny jako niepłatne (O.BM, przerwa).

W programie z poziomu okna Listy pracowników dostępny jest wydruk „Pracownicy z czasem wolny za nadgodziny” (z menu wydruków: Pracownicy). Dodatkowo z poziomu formularza pracownika również dostępny jest wydruk „Czas wolny za nadgodziny” (z menu wydruków: Raporty). Wydruki te przedstawiają dane na temat udzielonego czasu wolnego za wypracowane nadgodziny oraz czas tych nadgodzin. Dane odczytywane są z kalendarza ‘(Nie)obecności’ pracownika z podziałem na poszczególne dni lub jako wartość łączna w podsumowaniu. Po oznaczeniu czasu pracy w poszczególnych dniach znacznikami O.BM, O.NM, W.PŁ, W.NP ilość czasu pracy będzie pokazywana na wydruku.

Przykłady udzielania czasu wolnego za nadgodziny w dni pracy

Odbiór czasu wolnego w tym samym miesiącu – na wniosek pracownika

Przykład

W sierpniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 176h) pracownik zatrudniony na stawkę miesięczną w wys. 6000 zł przepracował dodatkowo 1 godzinę w dzień pracy i odebrał ją w tym samym miesiącu na swój wniosek. Przepracowaną nadgodzinę oznaczamy strefą ‘Czas przerwy’ (niewliczaną do czasu pracy i niepłatną) oraz znacznikiem ‘O.BM’, a wolną godzinę strefą ‘Czas pracy podstawowy’ (wliczaną do czasu pracy i płatną) oraz znacznikiem ‘W.PŁ’. Krok I - Odnotowanie na kalendarzu

Dzień	Wejście	Godzina przyjścia	Godzina wyjścia	Przykładowa strefa	Znacznik
07.08 poniedziałek	W1	07:00	15:00	czas pracy podstawowy	-
	W2	15:00	16:00	czas przerwy (niewliczana do czasu pracy, niepłatna)	O.BM
08.08 wtorek	W1	07:00	14:00	czas pracy podstawowy	-
	W2	14:00	15:00	czas pracy podstawowy (wliczana do czasu pracy, płatna)	W.PŁ

Krok II - Wyliczenie czasu pracy i wynagrodzenia Do czasu pracy wliczamy 175h (‘czas pracy podstawowy’) + 1h (‘czas pracy podstawowy’ ze znacznikiem W.PŁ) = 176h. Nie wliczamy tu 1h (‘czas przerwy’ ze znacznikiem O.BM) - wykorzystaną do wprowadzenia nadgodziny do odbioru w bieżącym miesiącu. Wynagrodzenie zostanie wypłacone za pełen wymiar czasu pracy (176h), za tyle godzin, ile przepracował 176h (176h +1 nadgodzina – 1h wolnego), czyli: Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Uwaga

Istnieje możliwość tworzenia własnych stref (na wzór standardowych), jednak nie jest to konieczne i dodatkowo wiąże się z rozbiciem kwoty wynagrodzenia zasadniczego na użyte płatne strefy czasu. Przykładowe własne strefy: - nadgodz.odbierane BM – zdefiniowana na wzór standardowej strefy ‘Czas przerwy’ (niewliczana do czasu pracy i niepłatna), - wolne za nadgodz.PŁ– zdefiniowana na wzór standardowej strefy ‘Czas pracy podstawowy’ (wliczana do czasu pracy i płatna) oraz znacznikiem ‘W.PŁ’ – dla tej strefy wyliczy się wynagrodzenie zasadnicze proporcjonalnie do ilości czasu w tej strefie. Przy zastosowaniu własnych stref, a w szczególności własnej strefy płatnej (np. wolne za nadgodz.PŁ) w powyższym przykładzie, gdy parametr „Wynagrodzenie powyżej/poniżej normy liczone jako oddzielny element wypłaty” (w Konfiguracja/ Firma/ Płace/ Parametry - zakładka 3) bedzie: a) zaznaczony – to wyliczy się: -              Wynagr. zasad. /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00 -              Wynagr. zasad./miesiąc (wolne za nadgodz.PŁ)= 0 -              Wynagr. zasad. poniżej normy (praca.pdst) = -34,09 -              Wynagr. zasad. powyżej normy (wolne za nadgodz.) = 34,09 b) niezaznaczony – to wyliczy się: -              Wynagr. zasad. /miesiąc (praca.pdst) = 5965,91 -              Wynagr. zasad./miesiąc (wolne za nadgodz.PŁ)=34,09

Odbiór czasu wolnego w tym samym miesiącu – na wniosek pracodawcy

Przykład

W sierpniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 176h) pracownik zatrudniony na stawkę miesięczną w wys. 6000 zł przepracował dodatkowo 1 godzinę w dzień pracy i odbiera ją w tym samym miesiącu na wniosek pracodawcy. Przepracowaną nadgodzinę oznaczamy strefą ‘Czas przerwy’ (niewliczaną do czasu pracy i niepłatną) oraz znacznikiem ‘O.BM’, a wolne półtorej godziny strefą ‘Czas pracy podstawowy’ (wliczaną do czasu pracy i płatną) oraz znacznikiem ‘W.PŁ’. Krok I - Odnotowanie na kalendarzu

Dzień	Wejście	Godzina przyjścia	Godzina wyjścia	Przykładowa strefa	Znacznik
07.08 poniedziałek	W1	07:00	15:00	czas pracy podstawowy	-
	W2	15:00	16:00	czas przerwy (niewliczana do czasu pracy, niepłatna)	O.BM
08.08 wtorek	W1	07:00	13:30	czas pracy podstawowy	-
	W2	13:30	15:00	czas pracy podstawowy (wliczana do czasu pracy, płatna)	W.PŁ

Krok II - Wyliczenie czasu pracy i wynagrodzenia Do czasu pracy wliczamy 174,5h (‘czas pracy podstawowy’) + 1,5h (‘czas pracy podstawowy’ ze znacznikiem W.PŁ) = 176h. Nie wliczamy tu 1h (‘czas przerwy’ ze znacznikiem O.BM) - wykorzystaną do wprowadzenia nadgodziny do odbioru w bieżącym miesiącu. Wynagrodzenie zostanie wypłacone za pełen wymiar czasu pracy (176h), choć pracownik przepracował 175,5h (176h +1 nadgodzina – 1,5h wolnego), czyli: Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Odbiór czasu wolnego w kolejnym miesiącu – na wniosek pracownika

Przykład

W sierpniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 176h) pracownik zatrudniony na stawkę miesięczną w wys. 6000zł przepracował dodatkowo 1 godzinę w dzień pracy i odbiera ją w kolejnym miesiącu – wrześniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 168h), na swój wniosek. W 8.2023 przepracowaną nadgodzinę oznaczamy strefą ‘Czas pracy podstawowy’ (wliczaną do czasu pracy i płatną) oraz znacznikiem ‘O.NM’, a w 9.2023 wolną godzinę strefą ‘Czas przerwy’ (niewliczaną do czasu pracy i niepłatną) oraz znacznikiem ‘W.NP’. Krok I - Odnotowanie na kalendarzu

Dzień	Wejście	Godzina przyjścia	Godzina wyjścia	Przykładowa strefa	Znacznik
07.08 poniedziałek	W1	07:00	15:00	czas pracy podstawowy	-
	W2	15:00	16:00	czas pracy podstawowy (wliczana do czasu pracy, płatna)	O.NM
12.09 wtorek	W1	07:00	14:00	czas pracy podstawowy	-
	W2	14:00	15:00	czas przerwy (niewliczana do czasu pracy, niepłatna)	W.NP

Krok II - Wyliczenie czasu pracy i wynagrodzenia W 8.2023 do czasu pracy wliczamy 176h (‘czas pracy podstawowy’) + 1h (‘czas pracy podstawowy’ ze znacznikiem O.NM) = 177h.

Wynagrodzenie zostanie wypłacone za wszystkie przepracowane godziny 177h (176h + 1 nadgodzina), czyli:

Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Wynagr. zasad. powyżej normy (praca.pdst) = 34,09 (6000*1/176)

W 9.2023 do czasu pracy wliczamy 167h (‘czas pracy podstawowy’). Nie wliczamy tu 1h (‘Czas przerwy’ ze znacznikiem W.NP). Wynagrodzenie zostanie wypłacone za przepracowane godziny 167h (168h – 1h wolnego), czyli: Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00 Wynagr. zasad. poniżej normy (praca.pdst))= -35,71 (6000*1/168)

Odbiór czasu wolnego w kolejnym miesiącu – na wniosek pracodawcy

Przykład

W sierpniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 176h) pracownik zatrudniony na stawkę miesięczną w wys. 6000 zł przepracował dodatkowo 1 godzinę w dzień pracy i odbiera ją w kolejnym miesiącu – wrześniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 168h), na wniosek pracodawcy. W 8.2023 przepracowaną nadgodzinę oznaczamy strefą ‘Czas pracy podstawowy’ (wliczaną do czasu pracy i płatną) oraz znacznikiem ‘O.NM’, a w 9.2023 wolne półtorej godziny strefą ‘Czas pracy podstawowy’ (wliczaną do czasu pracy i płatną) oraz znacznikiem ‘W.PŁ’. Krok I - Odnotowanie na kalendarzu

Dzień	Wejście	Godzina przyjścia	Godzina wyjścia	Przykładowa strefa	Znacznik
09.08 poniedziałek	W1	07:00	15:00	czas pracy podstawowy	-
	W2	15:00	16:00	czas pracy podstawowy (wliczana do czasu pracy, płatna)	O.NM
07.09 wtorek	W1	07:00	13:30	czas pracy podstawowy	-
	W2	13:30	15:00	czas pracy podstawowy (wliczana do czasu pracy, płatna)	W.PŁ

Krok II - Wyliczenie czasu pracy i wynagrodzenia W 8.2023 do czasu pracy wliczamy 176h (‘czas pracy podstawowy’) + 1h (‘czas pracy podstawowy’ ze znacznikiem O.NM) = 177h. Wynagrodzenie zostanie wypłacone za wszystkie przepracowane godziny 177h (176h + 1 nadgodzina), czyli:

Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Wynagr. zasad. powyżej normy (praca.pdst) = 34,09 (6000*1/176)

W 9.2023 do czasu pracy wliczamy 166,5h (‘czas pracy podstawowy’) + 1,5h (‘czas pracy podstawowy’ ze znacznikiem W.PŁ) = 168h. Wynagrodzenie zostanie wypłacone za pełny wymiar czasu pracy (168h), choć pracownik przepracował 166,5 h(168h – 1,5h wolnego), czyli: Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Przykłady udzielania czasu wolnego za nadgodziny w dni wolne do normy dobowej

Odbiór czasu wolnego w tym samym miesiącu

Przykład

W sierpniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 176h) pracownik zatrudniony na stawkę miesięczną w wys. 6000zł przepracował dodatkowo 6 godzin w sobotę i w tym samym miesiącu odbiera za to dzień wolny (8h). Przepracowane nadgodziny oznaczamy strefą ‘czas przerwy’ (niewliczaną do czasu pracy, niepłatną) oraz znacznikiem ‘O.BM’, a wolny dzień strefą ‘czas pracy podstawowy’ (wliczaną do czasu pracy, płatną) oraz znacznikiem ‘W.PŁ’. Krok I - Odnotowanie na kalendarzu

Dzień	Wejście	Godzina przyjścia	Godzina wyjścia	Przykładowa strefa	Znacznik
12.08 sobota	W1	07:00	13:00	czas przerwy (niewliczana do czasu pracy, niepłatna)	O.BM
14.08 poniedziałek	W1	07:00	15:00	czas pracy podstawowy (wliczana do czasu pracy, płatna)	W.PŁ

Krok II - Wyliczenie czasu pracy i wynagrodzenia Do czasu pracy wliczamy 168h (‘czas pracy podstawowy’) + 8h (‘czas pracy podstawowy’ ze znacznikiem W.PŁ) = 176h. Nie wliczamy tu 6h (‘czas przerwy’ ze znacznikiem O.BM). Wynagrodzenie zostanie wypłacone za pełen wymiar czasu pracy (176h), choć pracownik przepracował tylko 166h (168h +6 nadgodzin – 8h wolnego), czyli: Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Odbiór czasu wolnego w kolejnym miesiącu

Przykład

W sierpniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 176h) pracownik zatrudniony na stawkę miesięczną w wys. 6000zł przepracował dodatkowo 6 godzin w sobotę i w kolejnym miesiącu – wrześniu 2023 r. (wymiar czasu pracy 168h) odbiera za to dzień wolny (8h). W 8.2023 przepracowane nadgodziny oznaczamy strefą ‘Czas pracy podstawowy’ (wliczaną do czasu pracy i płatną) oraz znacznikiem ‘O.NM’, a w 9.2023 wolny dzień strefą ‘Czas przerwy’ (niewliczaną do czasu pracy i niepłatną) oraz znacznikiem ‘W.NP’. Krok I - Odnotowanie na kalendarzu

Dzień	Wejście	Godzina przyjścia	Godzina wyjścia	Przykładowa strefa	Znacznik
12.08 sobota	W1	07:00	13:00	czas pracy podstawowy (wliczana do czasu pracy, płatna)	O.NM
04.09 poniedziałek	W1	07:00	15:00	czas przerwy (niewliczana do czasu pracy, niepłatna)	W.NP 1)

1) Gdy za nadgodziny w dniu wolnym (niedziele / święto) udzielimy w kolejnym miesiącu dzień wolny (8h) i oznaczymy jako niepłatne (jak mówią przepisy), to pracownik będzie stratny, będzie miał pomniejszenie wynagrodzenia za 8h. Działając na korzyść pracownika można oznaczyć dzień wolny jako płatny (W.PŁ, praca podst.) a nadgodziny jako niepłatne (O.BM, przerwa). Krok II - Wyliczenie czasu pracy i wynagrodzenia W 8.2023 do czasu pracy wliczamy 176h (‘czas pracy podstawowy’) + 6h (‘czas pracy podstawowy’ ze znacznikiem O.NM) = 182h. Wynagrodzenie zostanie wypłacone za wszystkie przepracowane godziny 182h (176h + 6 nadgodzin), czyli:

Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Wynagr. zasad. powyżej normy (praca.pdst) = 204,55 (6000*6/176)

W 9.2023 do czasu pracy wliczamy 160h (‘czas pracy podstawowy’). Nie wliczamy tu 8h (‘Czas przerwy’ ze znacznikiem W.NP). Wynagrodzenie zostanie wypłacone za przepracowane godziny 160h (168h – 8h wolnego), czyli: Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc (praca.pdst) = 6000,00

Wynagr. zasad. powyżej normy (praca.pdst) = -285,71 (6000*8/168)

Wydruki ewidencji czasu pracy

Wydruk karty pracy dostępny jest z Formularza pracownika/ Wydruki kadrowe/ Karta pracy lub z Listy pracowników/ Wydruki kadrowe/ Karta pracy – wszyscy (wydruk dla zaznaczonych). Oba wydruki mają możliwość drukowania pełnej informacji o czasie pracy w poszczególnych dniach lub może to być wydruk samego podsumowania. Na wydruku ze szczegółami karty pracy, obok dni kalendarzowych wykazany jest typ dnia (Pracy, Wolny, Święto) oraz oznaczenie dla dni wolnych/świątecznych, np. W5 – wolne z tytułu 5 dniowego tygodnia pracy, ND – niedziela, ŚW – święto. Można korzystać z standardowych opisów dni wolnych albo dodać własne z poziomu: System / Konfiguracja / Firma / Płace / Opisy rodzajów dni wolnych do karty pracy. Kolejne kolumny obrazują ilościowo: godziny z planu pracy, rzeczywiście przepracowane godziny, czas pracy ponad i poniżej planu oraz godziny przepracowane w nocy. Osobna kolumna pokazuje nazwę nieobecności, która wystąpiła w danym dniu. W podsumowaniu wykazywana jest informacja o łącznej ilości czasu nadgodzin 50% i 100% rozliczonych w wypłacie. (Ta informacja pobiera jest z naliczonych standardowych dopłat do nadgodzin).

Uwaga

W przypadku, gdy w programie rozliczenie nadgodzin opiera się na własnych dodatkach (wyłączone jest naliczanie standardowych dopłat do nadgodzin), to Informacja o nadgodzinach nie pojawi się na wydrukach: karty pracy, listach płac, kwiatkach wypłat, czy pomocniczych raportach do GUS.

W module Płace i Kadry Plus dostępny jest wydruk Pracownicy z czasem wolnym za nadgodziny (dostępny z poziomu: Lista pracowników/ Pracownicy) dla zaznaczonych osób, w których wykazywane są informacje o nadgodzinach do odbioru oraz czasie wolnym udzielonym za nadgodziny wpisy na czasie pracy z oznaczeniami:

Różnicowe wyliczenie wynagrodzenia za nadgodziny i godziny nocne

W przypadku, gdy za nadgodziny oraz pracę w nocy za wskazany miesiąc (np. 6.2023) zostało już wypłacone wynagrodzenie, a następnie zostały naniesione kolejne nadgodziny, czy praca w porze nocnej (za już rozliczony miesiąc 6.2023), to istnieje możliwość naliczenia różnicowo wynagrodzenia za dopisane nadgodziny oraz godziny nocne:

- na liście płac etatowej za kolejny miesiąc (7.2023) z opcją wstecz: 1 miesiąc

- lub ewentualnie na drugiej liście płac etatowej za ten sam miesiąc (6.2023).

W przypadku naliczenia wypłaty na liście płac z opcją ‘Mies. wstecz’ lub na dodatkowej liście nastąpi weryfikacja za ile godzin w danym miesiącu obecnie przysługuje dopłat do nadgodzin, dopłat za pracę w nocy czy wynagrodzenie powyżej/poniżej, a następnie tą ilość pomniejszy o ilość godzin, które już były rozliczone w innych wypłatach za ten miesiąc. Różnicowe wyliczenie wynagrodzenia powyżej/poniżej normy będzie dokonywane tylko w przypadku, gdy w naliczanej wypłacie te elementy mają taki sam okres od-do jak już wypłacone w innych wypłatach za ten sam okres.

Różnicowe rozliczenie wynagrodzenia za nadgodziny / porę nocną dotyczy standardowych elementów:

Przykład różnicowego rozliczenia wynagrodzenia za nadgodziny i godziny nocne

Przykład

Przykład 19: Pracownik zatrudniony na pełen etat na stawkę 6000 zł/miesiac w podstawowym systemie czasu pracy, czyli o 8h dziennie (1-miesięczny okres rozliczeniowy, pora nocna 22:00-6:00). W definicji kalendarza: Norma dobowa = 8h, norma tygodniowa = 40h z zaznaczonym parametrem z podziałem na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe. W lipcu 2023 (wymiar 168h) przepracował dodatkowo w dniach:

• 07.2023 (piatek, w planie 8h) od 10:00 do 23:00 (13h), czyli 5 nadgodzin dobowych, w tym 1h nocna (22:00-23:00).
• 07.2023 (sobota, w planie 0h) od 10:00 do 15:00 (5 nadgodzin średniotygodniowych)

Sumarycznie pracownik przepracował 178h, czyli ponad wymiar 10h, w tym:

• nadgodziny dobowe 50% = 4h
• nadgodziny dobowe 100% = 1h, ponieważ przypada w porze nocnej

nadgodziny średniotygodniowe = 5h W wypłacie za 7.2023 (wymiar 168h) zostały naliczone elementy:

• Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc = 6000 (za 168h)
• Wynagr. zasad. powyżej normy = 357,14 (za 10h wg wyliczenia: 6000/168*10h)
• Dopłata do nadgodzin dobowych 50% = 71,43 (za 4h wg wyliczenia 6000/168*50%*4h)
• Dopłata do nadgodzin dobowych 100% = 35,71 (za 1h wg wyliczenia 6000/168*1h)
• Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100% = 178,57 (za 5h, wg wyliczenia 6000/168*5h)
• Dopłata za pracę w nocy = 4,29 (za 1h wg wyliczenia 3600/168*20%*1h)

Po naliczeniu wynagrodzenia za 7.2023 zostały dopisane dodatkowe nadgodziny  w dniach:

• 28.07.2023 (piatek, w planie 8h) od 12:00 do 23:00 (11h), czyli 3 nadgodziny dobowe, w tym 1h nocna (22:00-23:00).
• 29.07.2023 (sobota, w planie 0h) od 12:00 do 16:00 (4 nadgodziny średniotygodniowe)

Dodatkowo zostały wprowadzone godziny ponad wymiar w ilości 7h (łączy czas pracy 178+7h dodane= 185h), w tym:

• nadgodziny dobowe 50% = 2h
• nadgodziny dobowe 100% = 1h, ponieważ przypada w porze nocnej
• nadgodziny sredniotygodniowe = 4h

W wypłacie za 8.2023 (wymiar 176h) z opcja 1 mc wstecz zostały naliczone elementy:

• Wynagrodzenie zasadnicze /miesiąc za 7.2023 = 6000 (za 176h)

oraz za 7.2023:

• Wynagr. zasad. powyżej normy = 250,00 (za 7h wg wyliczenia: 6000/168*7h)
• Dopłata do nadgodzin dobowych 50% = 35,71 (za 2h wg wyliczenia 6000/168*50%*4h)
• Dopłata do nadgodzin dobowych 100% = 35,71 (za 1h wg wyliczenia 6000/168*1h)
• Dopłata do nadgodzin średniotygodn. 100% = 142,86 (za 4h, wg wyliczenia 6000/168*4h)
• Dopłata za pracę w nocy = 4,29 (za 1h wg wyliczenia 3600/168*20%*1h)