Podstawowe elementy programu
Okno główne programu
Na górze okna znajduje się jego tytuł. W tytule okna zawarta jest nazwa programu oraz nazwa aktualnie otwartej bazy danych (firmy), umieszczona w nawiasach kwadratowych. Po użyciu ikony


Wstążka programu
Pewne grupy menu występują zawsze, niezależnie od posiadanych modułów – np. Ogólne, Kasa/Bank czy Narzędzia. Część funkcji w menu głównym zależy od posiadanych licencji. Np. jeśli w Konfiguracji programu/ Użytkowe/ Operatorzy zaznaczony jest moduł Faktury lub Handel – w menu pojawi się opcja Faktury Handel. Jeśli w konfiguracji odznaczymy moduł Faktury lub Handel – zniknie możliwość wywołania w menu głównym. Zwijanie wstążki menu - w prawym górnym rogu programu jest dostępna ikona zwijania wstążki menu.
Po zwinięciu wstążki, menu będzie wyglądało tak:


Menu - skróty klawiaturowe
Wciskając przykładowo z klawiatury klawisz <O> otworzone zostanie menu Ogólne:
Menu - skróty klawiaturowe c.d.
Kolejno wybierając z klawiatury dwukrotnie klawisz <K> zostanie otworzona: Lista kontrahentów lub wybierając klawisz <P>: Lista pracowników itd. Jeżeli użytkownik chce wrócić do wcześniej dostępnego wyboru skrótów klawiszowych należy użyć klawisza <ESC>. W prawym dolnym rogu okna znajduje się nazwisko operatora aktualnie pracującego w programie, aktualna data, numer wersji programu oraz Panel wiadomości. Panel wiadomości składa się z 2 części:- Informacje produktowe – różne informacje dotyczące programów Comarch ERP.
- Ważne aktualizacje – SIP, zmiany w przepisach, nowe wersje, ważne informacje.
Pomoc oraz przełączanie między oknami
W prawym górnym rogu programu dostępna jest ikona


Menu Pomoc
- Pomoc do programu – po kliknięciu otwierana jest strona internetowa z Bazą Wiedzy programu Comarch ERP Optima
- Nowości i zmiany – strona opisująca nowości i zmiany wprowadzone w określonych wersjach (ulotki do programu)
- Pierwsze kroki – strona Pierwsze kroki w programie przeznaczona dla nowych Użytkowników
- Szkolenia e-learningowe – strona zawierająca szkolenia multimedialne dotyczące programu Comarch ERP Optima
- Biuletyny – dostępne biuletyny dotyczące określonych funkcjonalności programu
Zmiana języka interfejsu programu
Istnieje możliwość przełączenia interfejsu programu na język angielski. W prawym górnym rogu programu dostępna jest ikona Język interfejsu, po kliknięciu na którą możliwa jest zmiana języka programu:

- nazwy w menu programu,
- nazwy okien, nazwy kolumn, nazwy przycisków, opisy pól, itp.,
- drzewo Konfiguracji,
- treści komunikatów,
- zamknięte listy z wartościami do wyboru, np. „Tak/Nie” czy rodzaje transakcji itp. – nie definiowane przez użytkowników.
- słowniki definiowane przez użytkownika, jak również predefiniowane treści, które użytkownik może rozszerzać i zmieniać – np. nazwy magazynów, atrybutów,
- słowniki predefiniowane, gdzie użytkownik może dopisywać własne wartości, ale nie może zmieniać standardowych treści – np. nazwy formatów przelewów,
- nazwy wydruków i analiz oraz ich zestawy,
- nazwy obiektów, rodzaje akcji oraz opisy na oknie Historia zmian,
- nazwy folderów w skrzynce pocztowej,
- formularze deklaracji,
- skróty typów dokumentów – np. WZ, PA, FS,
- Informacje bieżące,
- pomoc do programu.
Pasek szybkiego dostępu
Każdy, często używany skrót można umieścić w prosty sposób w pasku szybkiego dostępu, widocznym w każdej chwili z poziomu każdego okna. Pasek szybkiego dostępu - jest to pasek, na który możemy sami przenieść te funkcje, z których najczęściej korzystamy i które będą zawsze widoczne na wierzchu.


Do zrobienia
Do zrobienia jest funkcją umożliwiającą tworzenie zadań dla operatorów w obrębie konkretnej bazy danych. Ma formę wysuwanego panelu bocznego z lewej strony programu. W obrębie listy kontrolnej możliwe jest tworzenie dwupoziomowych list. Każde zadanie ma przypisanego operatora, który ma je wykonać. Na zadaniu można wskazać termin jego wykonania, który będzie wyświetlany w treści zadania. Funkcjonalność dostępna jest bez względu na posiadane moduły programu Comarch ERP Optima.Konfiguracja

Dodawanie zadań do listy
Zadanie główne Zadanie dodajemy za pomocą przycisku Dodaj zadanie lub wciskając klawisz <Insert>. Opis zadania – w tym polu wpisujemy treść zadania, maksymalnie można wprowadzić 256 znaków. Data wykonania zadania – W momencie podniesienia formularza, domyślnym terminem wykonania zadania jest ostatni dzień danego miesiąca. Zmieniając datę wykonania zadania na inny miesiąc, po zapisaniu zadanie zostanie przeniesione na listę tego miesiąca. Pokaż termin na liście (domyślnie jest nie zaznaczony) – po zaznaczeniu parametru, termin będzie wyświetlany w treści zadania.





Edytowanie i usuwanie zadań
Na liście przy każdym nie wykonanym zadaniu głównym znajdują się ikony:



- jego treść,
- datę wykonania, zmieniając datę na inny miesiąc po zapisie zadanie wyświetli się na liście określonego przez operatora miesiąca,
- operatora (opcja jest aktywna jeśli operator ma dostęp do zadań innych operatorów),
- podzadania, zmienić ich kolejność, treść, usuwać, oznaczyć jako wykonane.

Filtrowanie
Na górze panelu znajduje się filtr, który wyświetla zadania na dany miesiąc zgodnie z datą systemową, za pomocą strzałek można przejść do poprzedniego lub kolejnego miesiąca
- Operatora – domyślnie ustawia się aktualnie zalogowany operator, z możliwością wyboru innego operatora z listy (pod warunkiem że nie ma blokady do danej bazy). Filtr wyświetla wtedy zadania wybranego operatora.
- Wszystkich operatorów – filtr wyświetla zadania wszystkich operatorów w danej bazie, pole operator jest wtedy nieaktywne. Przy każdym zadaniu głównym w nawiasie kwadratowym wyświetli się akronimu operatora do którego przypisane jest zadanie.


Oznaczanie wykonania zadania.
Zaznaczenie checboxa przy zadaniu, oznacza dane zadnie jako wykonane oraz jego treść i data (jeżeli jest widoczna na liście) zostają przekreślone. Oznaczenie zadania głównego jako wykonane oznacza całkowite jego wykonanie (jeśli ma ono podzadania to też są skreślane), całość zadania przenosi się do sekcji Wykonane.
Kolejność zadań na liście
Zadania na liście pogrupowane są w zależności od terminu wykonania. Zadania mogą być zgrupowane w trzy grupy z terminem wykoniania: Dziś, W tym tygodniu, W tym miesiącu oraz sekcja Wykonane. Nagłówek grupy wyświetla się tylko wtedy gdy w danej grupie są jakieś zadania. Domyślnie grupy są rozwinięte. Jeśli użytkownik zwinie grupę to jest to zapamiętane przy kolejnym rozwinięciu panelu Do zrobienia. W sekcji Dziś są widoczne zadania mające w polu z terminem datę bieżącą. W sekcji W tym tygodniu są zadania z terminem na bieżący tydzień liczony od poniedziałku do niedzieli. W sekcji w tym miesiącu są zadania, które są do wykonania w danym miesiącu ale nie przynależą do sekcji Dziś i W tym tygodniu. W sekcji Wykonane znajdują się zadania oznaczone jako wykonane. Każde zadanie wyświetlane jest tylko w jednej sekcji, czyli np. zadanie, które ma termin dzisiejszy będzie tylko w sekcji Dziś.
Podgląd zadań do zrobienia w innych firmach.
W przypadku gdy w programie obsługiwana jest więcej niż jedna baza danych, to w panelu zadań pod ikoną





- Zadanie – treść zadania głównego
- Operator – akronim operatora, do którego przypisane jest zadanie
- Termin – wyświetlany jest termin wskazany na zadaniu.


Menu Nawigacji
Menu Nawigacji to panel znajdujący się w lewej części okna programu Comarch ERP Optima. Zawiera w formie listy funkcje dostępne również z poziomu Wstążki programu, pogrupowane według głównych pozycji menu. Jest widoczne w przypadku zaznaczonego parametru Pokaż Menu Nawigacji w menu Widok. Menu Nawigacji zawiera sekcję Moje skróty, do której użytkownik może przenosić najczęściej wywoływane funkcje w programie na tej samej zasadzie, co do paska szybkiego dostępu – poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy na wybranej pozycji w menu i wybranie Dodaj do Menu Nawigacji Moje Skróty.

Menu Widok
W menu Widok możliwa jest modyfikacja ustawień wyglądu programu.Skórki w programie (kolorystyka okien)
Domyślnie program pracuje na skórce Office 2016 Colorful, użytkownik ma możliwość zmiany kolorystki okien poprzez wybranie jednej z ponad trzydziestu dostępnych skórek, zmiany wyglądu widoczne są w trybie natychmiastowym. W przypadku zmiany skórki z Flat bądź UltraFlat na inną dla określonego operatora, nowa skórka zostanie ustawiona po ponownym uruchomieniu programu i zalogowaniu na tego operatora. W przypadku pracy na jednym stanowisku i logowania się na operatorów z ustawionymi różnymi skórkami, jeżeli pracowano na operatorze mającym ustawioną skórkę Flat bądź UltraFlat, zalogowanie się na operatora z ustawioną inną skórką będzie możliwe, ale wybrana skórka tego innego operatora zostanie zastosowana dopiero po ponownym uruchomieniu programu.
Zmiana ustawień czcionki
Funkcja jest dostępna w menu Widok/ Zmień ustawienia czcionki. Po rozwinięciu menu obok ikony Zmień ustawienia czcionki pojawia się okno, w którym użytkownik ma możliwość ustawienia procentowego rozmiaru czcionki, niezależnie od ustawień w systemie operacyjnym.
Ustawienia okien
Użytkownik ma możliwość zresetowania ustawień okien

- Reset wszystkich ustawień – po wybraniu tej opcji usunięte zostaną wszystkie ustawienia okien dla danego operatora,
- Reset komunikatów – wybranie tej opcji skutkuje usunięciem zapamiętanych odpowiedzi udzielonych przez operatora dla komunikatów z opcją „Zapamiętaj odpowiedź i nie pokazuj więcej” i wyświetlane będą z powrotem wszystkie komunikaty w programie.


Ustawienia ogólne
Praca w trybie jednego okna – ma ułatwić pracę z programem przede wszystkim użytkownikom początkującym, sprowadza się do kilku zasad, które mają zapobiegać otwieraniu zbyt dużej ilości różnych okien i, w efekcie, problemom z poruszaniem się pomiędzy nimi.- Każda lista jest otwierana w maksymalnym rozmiarze. Na listach nie ma przycisków, które pozwalają na zwijanie okien. Dostępny jest jedynie przycisk pozwalający na zamknięcie okna .
- Formularze (np. karta cennikowa, karta kontrahenta, dokument) są otwierane w małym rozmiarze, ale w nagłówku nie ma przycisków umożliwiających zwijanie okna. Dostępny jest jedynie przycisk zamykający okno.
- Użytkownik może otworzyć wiele okien. Do poruszania się pomiędzy nimi służy ikona
przełączania między aktualnie otwartymi oknami w programie. Akcja przełączania między oknami może być również wykonywana poprzez wciśnięcie klawiszy: <CTRL>+<TAB> (przełączanie wstecz) lub <CTRL>+<SHIFT>+<TAB> (przełączanie wprzód).
- Przy wyłączonym parametrze Praca w trybie jednego okna każde okno może być aktualnie otwarte tylko raz. W przypadku, gdy okno jest otwarte i użytkownik wywoła je z menu ponownie, program podnosi okno już otwarte, a nie otwiera jeszcze raz. Na oknie zachowane są wszystkie założone filtry.
- Wyjątek stanowią listy wywoływane z poziomu innych okien (np. lista kontrahentów wywołana z poziomu Faktury Sprzedaży). W takim przypadku lista jest otwierana niezależnie, bez względu na to, czy jest już aktualnie otwarta. Lista, która została wywołana w celu wyboru pozycji, ma w tytule dodany wyraz Wybierz (np. lista kontrahentów – wybierz).
Uproszczona wersja programu
Uproszczenia w programie powstały z myślą o początkujących użytkownikach programu Comarch ERP Optima, którzy będą go wykorzystywać głównie do fakturowania świadczonych przez siebie usług. Zwykle nie potrzebują oni zaawansowanych funkcji, a program wykorzystują do prostej obsługi sprzedaży. W wersji uproszczonej ukryto część funkcji. W programie pozostała tylko podstawowa funkcjonalność związana ze sprzedażą i rozliczeniami. Już podczas instalacji programu użytkownik ma do wyboru dwie opcje:- instalację uproszczonej wersji programu do fakturowania i rozliczeń,
- instalację pełnej wersji programu.
- tworzona jest tylko jedna cena sprzedaży (detaliczna),
- zakładana jest automatycznie karta usługi, z której użytkownik może od razu korzystać podczas wystawiania faktur (bez konieczności dopisywania nowej pozycji do cennika).
Ogólne uwagi na temat pracy z programem
Praca z myszką
Umiejętność posługiwania się myszką w środowisku Windows jest rzeczą niesłychanie ważną. Wprawdzie w programie wszystkie funkcje można uruchomić za pomocą klawiatury, jednakże pewne czynności są znacznie łatwiejsze i wygodniejsze do wykonania przy pomocy myszki. Co przemawia zatem za używaniem myszki:- Po pierwsze wygoda obsługującego – użytkownik nie musi pamiętać od razu wszystkich kombinacji klawiszy służących do wywoływania poszczególnych funkcji (chociaż zdobywając doświadczenie w pracy z daną aplikacją na pewno prędzej czy później większość z nich pozostanie mu w pamięci).
- Po drugie szybkość – wywoływanie funkcji programu, przemieszczanie się po programie jest znacznie szybsze za pomocą myszki aniżeli za pomocą klawiatury.
- Wskazywanie,
- Kliknięcie jednokrotne,
- Kliknięcie dwukrotne,
Praca z klawiaturą
Zasady ogólne
- <ALT>+<LITERA> – działa na skróty w oknach (z podkreśleniem liter typu
, np. <ALT>+<N> spowoduje zaznaczenie parametru Pokazuj nieaktywnych).


<CTRL>+<B> | Banki |
<CTRL>+<D> | Zapisy księgowe |
<CTRL>+<E> | KPiR |
<CTRL>+<F> | Faktury |
<CTRL>+<G> | Paragony |
<CTRL>+<H> | Otwarcie Preliminarza płatności; jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie Preliminarza płatności dla tego podmiotu |
<CTRL>+<I> | Cennik |
<CTRL>+<J> | Rejestry VAT |
<CTRL>+<K> | Kontrahenci |
<CTRL>+<L> | Wypłaty pracowników |
<CTRL>+<M> | Magazyny |
<CTRL>+<N> | Plan kont |
<CTRL>+<S> | Obroty i salda |
<CTRL>+<SHIFT>+<R> | Otwarcie okna Rozliczenia podmiotu; jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie Rozliczeń podmiotu dla tego podmiotu |
<CTRL>+<T> | Kategorie |
<CTRL>+<U> | Urzędy |
<CTRL>+<W> | Właściciele |
<CTRL>+<Y> | Pracownicy |
<CTRL>+<SHIFT>+<Z> | Otwarcie listy zapisów k/b; jeżeli podświetlony jest raport na liście raportów k/b, skrót spowoduje otwarcie listy zapisów tego raportu; jeżeli na liście podświetlony jest podmiot (kontrahent, bank, urząd, pracownik, właściciel), skrót spowoduje otwarcie listy zapisów k/b dla tego podmiotu |
<CTRL>+<SHIFT>+<G> | Sprawdzenie kontrahenta bądź zaimportowanie jego danych z bazy REGON |
<F1> | Pomoc | ||
<F2> | Wydruk domyślny na drukarkę (też <CTRL>+<P>) | ||
<ALT> | <F2> | Menu wydruków | |
<CTRL> | <F2> | Drzewo wydruków | |
<SHIFT> | <F2> | Podgląd wydruku | |
<ALT> | <SHIFT> | <F2> | Menu wydruków dla Podglądu wydruku |
<F3> | Wydruk domyślny do maila | ||
<ALT> | <F3> | Menu wydruków do maila | |
<CTRL> | <F3> | Drzewo wydruków | |
<ALT> | <F4> | Zamyka program | |
<CTRL> | <F4> | Zamyka okno | |
<F5> | Odświeżenie | ||
<F8> | Księgowanie do rejestrów VAT | ||
<F8> | Wykonanie akcji z piorunkiem | ||
<F8> | Wysłanie wiadomości e-mail | ||
<F9> | Odświeżenie konfiguracji | ||
<CTRL> | <F9> | Otwiera konfigurację | |
<F10> | Wywołuje skróty na wstążce menu | ||
<SHIFT> | <F10> | Menu kontekstowe | |
<F11> | Logowanie | ||
<F12> | Wykres domyślny | ||
<ALT> | <F12> | Menu wykresów | |
<CTRL> | <F12> | Drzewo wykresów |
Praca z oknami
Otwieranie okien Otwieranie okna wiąże się zazwyczaj z wywołaniem określonej funkcji programu. Zatem, aby otworzyć dane okno, musimy wybrać interesującą nas funkcję z menu programu bądź z listy dostępnych przycisków (skrótów).Podczas otwierania okien w programie następuje weryfikacja czy okno mieści się w całości w widocznej dla Użytkownika części ekranu. Jeżeli nie, jest ono otwierane wyśrodkowane. Umożliwia to poprawne wyświetlanie okien w przypadku kiedy Użytkownik korzysta z programu na różnych stanowiskach (posiadających różne rozdzielczości ekranu).
- Można kliknąć przycisk w prawym górnym rogu.
- Można nacisnąć kombinację klawiszy <CTRL>+<F4>.
- Inną możliwością zamknięcia aktywnego okienka jest kliknięcie w lewym górnym rogu okna i wywołanie funkcji Zamknij.
- wejścia do Konfiguracji,
- wylogowania,
- zmiany firmy,
- przejścia w tryb jednego okna,
- zmiany bieżącego okresu obrachunkowego.
- Kliknięcie w prawym górnym rogu programu .
- Użycie kombinacji klawiszy <ALT>+<F4>.
- Kliknięcie w lewym górnym rogu programu i wywołanie funkcji Zamknij.
- Wybranie funkcji Koniec Pracy z menu System.
Typy okien
Specyfikacja okien typu MDI
MDI (Multiple Document Interface) to okno (aplikacja), które pozwala edytować równocześnie wiele dokumentów. Okno takie posiada standardowo pasek tytułowy, przycisk na pasku tytułowym okna po lewej stronie oraz po prawej przyciski minimalizacji i maksymalizacji oraz przycisk zamknięcia okna. W oknie MDI znajdują się również menu okna i pasek przycisków. Istotne zasady specyfikacji MDI to:- Okno MDI może zostać zmniejszone do paska z tytułem, z przyciskiem po lewej i 3 przyciskami po prawej stronie.
- Okno MDI może zostać zmaksymalizowane.
- Menu górne okna MDI zawiera pozycję Okno, w której znajduje się lista wszystkich wywołanych okien. Zadaniem menu Okno jest również zarządzanie wszystkimi aktywnymi oknami, czyli ich sąsiadujące bądź kaskadowe ułożenie na ekranie.
- Okna typu lista – służą do przeglądania i wyszukiwania danych, zawierają spis dokumentów tworzących listę. Są skalowalne, można zmieniać ich rozmiary do rozmiarów okna głównego programu. Pracując na oknach typu lista istnieje możliwość ustawiania szerokości kolumn, co zapamiętywane jest w rejestrach użytkowników. Można również wybierać kilka elementów listy (np. dokumenty do księgowania), co jest zaznaczane po lewej stronie danego elementu listy.
- Okna typu formularz – są to okna służące do edycji i wprowadzania danych. Cechą charakterystyczną tych okien jest to, że nie zmieniają swoich rozmiarów, aczkolwiek można zmienić ich położenie.
- Okna informacyjne podobnie jak okna dialogowe nie zmieniają rozmiaru, często wstrzymując prace programu i oczekując na reakcje użytkownika (potwierdzenie, zamknięcie, zapisanie) w oknie informacyjnym, bez której nie ma możliwości dalszej pracy z programem.
- Po pierwsze okna, które będąc aktywnymi oknami programu nie pozwalają wykonywać poleceń dostępnych poza tymi oknami (np. nie możemy korzystać z funkcji menu głównego). Okna takie, z których nie możemy wywoływać innych funkcji niż dostępnych tylko w obrębie okna to najczęściej różne okna informacyjne lub pytające. Jeżeli program skieruje zapytanie do użytkownika, użytkownik nie ma możliwości skorzystania z innej funkcji programu, musi zakończyć pracę z aktywnym oknem poprzez udzielenie odpowiedzi.
- Po drugie okna, w obrębie których możemy wywoływać inne okna. Przykładowo na formularzu Rejestru VAT wciśnięcie przycisku Kategoria spowoduje wyświetlenie nowego okna z listą kategorii.
Rozmiary okien
Okna typu lista są skalowalne tzn. można zmienić ich rozmiar. Zmiana rozmiaru okna jest możliwa przez „złapanie” krawędzi okna myszką i rozciągnięcie okna do potrzebnych rozmiarów. Ponadto w prawym rogu okna znajdują się przyciski:



Przyciski
Przyciski podstawowe
Podstawowe przyciski, powtarzające się na każdej liście to:




Przyciski dodatkowe
Pozostałe przyciski, których pojawienie się jest uzależnione od wyświetlanej listy. Są to m.in.:



Przyciski z rozwijanym menu
Przyciski z rozwijanym menu typu:


Przyciski związane z paskiem zadań tzw. ikony kontekstowe
Ikony kontekstowe to przyciski pojawiające się na pasku zadań w chwili wyświetlenia formularza lub listy. Ich zestaw może być różny w zależności od aktywnego okna. Podstawowe ikony kontekstowe to:








- Eksportuj bieżący widok do pliku – funkcja umożliwia eksport aktualnie utworzonego widoku danej listy w programie (uwzględniane są grupowania, sortowania itp.) do pliku w formacie: MS Excel, PDF, RTF, HTML.
- Eksportuj tylko dane do pliku MS Excel – dane wyświetlane na liście są eksportowane do pliku MS Excel.
- Eksportuj tylko zaznaczone dane do pliku MS Excel – dane zaznaczone na liście są eksportowane do pliku MS Excel.
- Eksportuj tylko dane do Schowka – po wykonaniu eksportu danych do Schowka można je wkleić <CTRL>+<V> np. do aktualnie otwartego arkusza MS Excel. Jeżeli wśród skopiowanych do Schowka systemowego danych znajdują się wartości tekstowe rozpoczynające się od znaku cudzysłowu bez takiego samego znaku na końcu tego ciągu, po wklejeniu do MS Excel dane mogą nie zostać podzielone na poszczególne komórki. Aby zaimportować dane prawidłowo, należy użyć Kreatora importu danych.
- Eksportuj tylko zaznaczone dane do Schowka – dane zaznaczone na liście są eksportowane do Schowka.

Kopiowanie zawartości komórek
W menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy, w zależności od typu pola dostępne są różnego rodzaju dodatkowe opcje np. możliwość skopiowania zawartości pola. Kopiować można również zawartość pól niedostępnych do edycji (wyszarzonych) wykorzystując opcję Kopiuj z menu kontekstowego lub skrót klawiszy: <CTRL>+<C>. W przypadku list wspomniany skrót powoduje skopiowanie jednej podświetlonej aktualnie komórki, natomiast <CTRL>+<SHIFT>+<C> kopiuje cały podświetlony wiersz do schowka Windows. Dostępne są również opcje Cofnij <CTRL>+<Z>, Wytnij <CTRL>+<X>, Wklej <CTRL>+<V>.Kalendarz
Kalendarz – na polach edycji zawierających datę możliwe jest wyświetlenie pomocniczego kalendarza, poprzez wciśnięcie strzałki z lewej strony pola z datą: . Wybór daty staje się więc bardzo prosty. Wystarczy kliknąć na dniu, który ma być umieszczony w polu data. Narzędzie to może usprawnić procesy związane z uzupełnieniem dat. Nie ma bowiem potrzeby wpisywania całego formatu daty (dzień – miesiąc – rok). Opcja Wyczyść pozwala na skasowanie obecnie wpisanej w polu daty, nie jest dostępna tam, gdzie podanie daty jest warunkiem do poprawnie zapisanego formularza (np. data wystawienia na Fakturze Sprzedaży). Ponadto Kalendarz w polu z datą można wywołać przez menu kontekstowe lub skrót klawiaturowy: <ALT>+<STRZAŁKA w DÓŁ>. Dodatkowo w polach z zakresem dat OD – DO w menu kontekstowym można skorzystać z funkcji: Dzisiaj, Ten tydzień, Ten miesiąc oraz Ten rok. W polach z zakresem dat kalendarz posiada funkcję Wyczyść, dzięki której można całkowicie usunąć datę z pola np. wyczyszczenie daty pierwszej w polu z zakresem dat będzie odfiltrowywało dokumenty na liście od nieskończoności do konkretnej wskazanej daty.Kalkulator
Kalkulator wywoływany jest poprzez skrót <Alt>+<Down> (strzałka w dół) po umieszczeniu kursora w dowolnym polu liczbowym na formularzu w programie. Można również z niego skorzystać klikając na polu liczbowym prawym przyciskiem myszy i wybierając opcję Kalkulator.
Standardy w programie
Standardy na listach
Przewijanie list

- Pionowy pasek przewijania - umieszczony z prawej strony listy, służy do przewijania listy w pionie. Przewijanie list w pionie jest obsługiwane przez przyciski
, PageUp, PageDown oraz scroll Za pomocą klawiszy <CTRL>+<HOME> oraz <CTRL>+<END> użytkownik ma możliwość przejścia na pierwszy oraz ostatni rekord na liście.
- Poziomy pasek przewijania - umieszczony pod listą, służy do przewijania listy w poziomie, w celu uwidocznienia schowanych kolumn. Przesuwanie list w poziomie jest obsługiwane przez przyciski
, Home, End oraz za pomocą klawiszy: <STRZAŁKA w LEWO> i <STRZAŁKA w PRAWO>.
Kolumny na listach oraz menu kontekstowe
Kolumny na listach można przestawiać metodą „przeciągnij i upuść”. Dowolną kolumnę można przeciągnąć i przenieść myszą w inne miejsce:

Podczas wczytywania listy do bazy wysyłane jest tylko zapytanie o kolumny, które są widoczne na liście – usuwając kolumny niepotrzebne przyspieszymy działanie danej listy, zwłaszcza w przypadku pracy wielostanowiskowej.
Usunięte kolumny widoczne są w oknie wyboru kolumn i można je z powrotem przeciągnąć na listę:


Sortowanie na listach
Sortowanie po kolumnie działa poprzez klikniecie w nagłówek kolumny lub poprzez wybór opcji z menu kontekstowego:

Grupowanie po kolumnach

Grupowanie można wykonywać po wielu kolumnach.

Wiersz sum – agregacje dla kolumn
Na listach w programie domyślnie włączona jest opcja sumowania (Pokaż wiersz sum). Dla pierwszej domyślnej kolumny załączone jest sumowanie typu: Licznik.
Na włączonym wierszu sum, pod prawym klawiszem myszy znajdują się opcje do wyboru:


Jeśli dla listy zdefiniujemy warunki grupowania, agregacje mogą być wyświetlane dla poszczególnych podgrup (Pokaż wiersze sum dla grup).

Powiększony widok listy <F6>
Po wybraniu klawisza <F6> na listach jest dostępna opcja powiększenia widoku. W takim widoku w oknie znajduje się lista dokumentów powiększona na cały ekran oraz wiersz sum – schowana jest wstążka, pole grupowania oraz panel filtra pod listą. Powrót do standardowego widoku następuje również po wybraniu klawisza <F6>.Zaznaczanie rekordów na liście
Na listach, na których możliwe jest uruchamianie operacji seryjnych (np. wydruki, eksport przelewów, rozliczanie zapisów), pozycje podlegające takiemu seryjnemu przetwarzaniu należy uprzednio zaznaczyć na liście. Zaznaczenia dokonujemy myszą lub poprzez:- Menu kontekstowe – wybór odpowiedniej opcji z menu.
- Ustawienie kursora na wybranej pozycji i wciśnięcie klawisza <SPACJA> – powoduje zaznaczenie pojedynczej pozycji.
- zaznacz wszystkie (lub <CTRL>+<A>) – zaznacza wszystkie pozycje na liście
- odwróć wszystkie (lub <CTRL>+<R>) – odwraca zaznaczenia
- odznacz wszystkie (lub <CTRL>+<O>) – odznacza wszystkie wcześniej zaznaczone pozycje.

Bez zaznaczenia wywołanie operacji seryjnej zaznacza aktualny rekord i wykonuje operację.
Filtrowanie
Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. w wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. w programie występuje kilka możliwości filtrowania:- Wiersz filtra – filtr w nagłówku listy.
- Panel filtra prostego.
- Panel filtra zaawansowanego.
Filtrowanie – filtr w nagłówku listy (wiersz filtra) oraz lokator na liście
Po kliknięciu lewym klawiszem myszy w wierszu filtra lub po użyciu kombinacji klawiszy <LEWY ALT>+<SHIFT>+<F> następuje przejście kursora do filtra w nagłówku listy (wiersz filtra). Na listach w pierwszym rekordzie jest dostępny wiersz filtra. Pod każdym nagłówkiem kolumny można wpisać fragment, po którym chcemy wyszukać rekordy w odniesieniu do wartości wyświetlanych w danej kolumnie.Filtr w nagłówku listy zawęża wyświetlane pozycje, wyszukując według wyrażeń zawierających ciąg znaków.

W filtrze w nagłówkach kolumn istnieje możliwość wyszukiwania z użyciem %, który zastępuje część wyszukiwanego tekstu np. po wpisaniu dzbanek % 10 program wyszuka dzbanek zielony 10, dzbanek czerwony 10. Znak _ (podkreślnik) zastępuje dowolny pojedynczy znak. Chcąc wyszukać pozycje mające w kolumnie wartość „%” bądź „_” należy użyć w filtrze odpowiednio wartości [%] lub [_].
Dla wartości o formacie daty wiersz filtra podpowiada kalendarz:

Dla poszczególnych kolumn przechowujących wartości ograniczone (typy, statusy itp.) udostępnione są listy wyboru:

Dla list z kolumną zaznaczeń nad tą kolumną dostępny jest przycisk czyszczenia filtra, na pozostałych listach czyszczenie filtra można wykonać opcją z menu kontekstowego:

Ponadto system umożliwia, po wykonaniu operacji sortowania, wykorzystanie funkcji lokatora. Aby działał lokator na liście np. W kolumnie kod, należy włączyć sortowanie tej kolumny, następnie wpisać z klawiatury początek kodu poszukiwanego kontrahenta, wówczas kursor ustawi się na żądanym kontrahencie. Lokator wyszukuje według początku słowa („zaczyna się od…”).
W wierszu filtra przy każdym polu widnieje symbol sposobu filtrowania danych w tej kolumnie. Po kliknięciu lewym przyciskiem myszy na ten symbol rozwijana jest lista dostępnych sposobów filtrowania:
Filtrowanie proste (panel filtra)
Po otwarciu danej listy w dolnej części okna umiejscowiony jest panel filtrowania. Przy pierwszym otwarciu widoczny jest tylko filtr prosty oraz kilka podstawowych pól do filtrowania listy, które w istotny sposób wpływają na zawartość listy. W panelu użytkownik ma możliwość wyboru zdefiniowanych warunków filtrowania.


Panel filtra zaawansowanego
Filtr jest narzędziem wspomagającym przeszukiwanie list. W wielu miejscach systemu pojawiają się różnego rodzaju listy, do których można stosować filtry. Filtrowanie listy powoduje zawężenie ilości elementów wyświetlanych na liście do takich, które spełniają warunki filtra. Panel filtra można stosować na dwa sposoby:- Proste filtrowanie,
- Filtr zaawansowany.





Proste filtrowanie
Istnieje możliwość wyszukiwania elementów listy zawierających określony fragment tekstu. Szukany tekst lub jego fragment wpisuje się do wiersza filtra. Następnie uruchamia się działanie filtra przyciskiem

Filtr zaawansowany
Filtr zaawansowany pozwala filtrować listę według stworzonych przez Użytkownika warunków. Filtry zaawansowane są zapamiętywane w systemie. Nazwa filtra zaawansowanego jest poprzedzona znakiem „#”. Do tworzenia filtra zaawansowanego służy Konstruktor filtra
Zapamiętywanie ustawień filtra oraz odświeżanie listy
Po zamknięciu listy zapamiętywanie ustawień filtra jest realizowane wg poniższych zasad:- zapamiętywane jest czy panel dodatkowy był zwinięty/rozwinięty,
- zapamiętywane jest czy pinezka była włączona/wyłączona,
- zapamiętywane są ustawienia pól z panelu podstawowego i rozwijanego,
- lista otwiera się wyfiltrowana wg zapamiętanych filtrów.



Standardy na formularzach
Rodzaje pól na formularzach
Listy rozwijane
Dla wielu kontrolek typu: Kategoria, Kontrahent, Pracownik itp. dostępna jest lista rozwijana (drop down) pozwalająca w szybki sposób na wyszukanie i podstawienie na formularz odpowiedniej wartości.

Przyciski na formularzach
Typowe przyciski na formularzach to:


Dynamiczne panele na formularzach
Na większości formularzy istnieje możliwość zwijania paneli, które nie są istotne dla użytkownika – ustawienia są pamiętane po ponownym otworzeniu okna dla poszczególnych operatorów.
Błędy i ostrzeżenia
Na formularzach istnieją pola, które użytkownik musi bezwzględnie uzupełnić prawidłową wartością przed zapisaniem formularza (pola wymagane, pola walidowane np. NIP, IBAN), dlatego też wprowadzono funkcję ostrzegania i informowania o błędach na formularzu:

Nawigacja edycji – Edytuj poprzedni, Edytuj następny
W programie Comarch ERP Optima istnieje możliwość szybkiego przechodzenia między formularzami, np. kolejnych faktur. Odbywa się to za pomocą przycisków Edytuj poprzedni

Drukowanie w programie
Tarcza antykryzysowa
Płace i Kadry
1. Jak odnotować w programie Comarch ERP Optima nieobecność typu kwarantanna? Pracownikowi, który jest objęty kwarantanną, przysługują świadczenia z tytułu choroby – wynagrodzenie za czas choroby (finansowane przez pracodawcę) lub zasiłek chorobowy (finansowany ze środków ZUS). Pracownikowi należy odnotować standardową nieobecność ‘Zwolnienie chorobowe’, przyczyna Zwolnienie lekarskie. W wypłacie, w zależności od ilości dni wcześniejszych nieobecności chorobowych w roku, zostanie naliczone Wynagrodzenie za czas choroby lub Zasiłek chorobowy. Wprowadzając nieobecność na zakładce 2. Pozostałe można wprowadzić dodatkowy opis np. ‘kwarantanna’. 2. Jak w programie odnotować opiekę nad dzieckiem w wieku do lat 8, w związku z zamknięciem żłobka / klubu dziecięcego / przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko? Pracownikowi należy wprowadzić nieobecność ‘Dodatkowy urlop opiekuńczy (zasiłek)’ z tytułu którego w wypłacie zostanie naliczony ‘Zasiłek opiekuńczy’. W module Płace i Kadry Plus nieobecność można wprowadzić seryjnie dla zaznaczonych pracowników poprzez opcję ‘Seryjne dodawanie nieobecności”. Nieobecność dostępna jest od najnowszej wersji programu Comarch ERP Optima 2020.4.1. 3. W jaki sposób mogę zaewidencjonować w programie pracę zdalną? Praca zdalna pracownika może zostać odnotowana przy wykorzystaniu dostępnej w programie Comarch ERP Optima strefy ‘Czas pracy wykonywanej zdalnie’. Strefa ta powinna zostać wprowadzona w kalendarzu ‘Plan pracy pracownika’ – po wejściu do danego dnia lub przez opcję ‘Seryjne wstawianie dni’. W module Płace i Kadry Plus istnieje możliwość odnotowania pracy zdalnej dla wskazanych pracowników za wybrany okres poprzez opcję ‘Seryjne wstawianie dni – plan pracy’


Księgowość
1. Czy mogę zrezygnować z uproszczonej formy wpłacania zaliczek na podatek?
- Zaliczka na CIT-8 –> Informacja dla CIT-8/O -> sekcja B.3 Inne odliczenia od dochodu.
- Zaliczka na PIT-36/PIT-28 -> Udziały i kwoty deklaracji właściciela -> Odliczenia od dochodu – Inne odliczenia.
- Zaliczka na PIT-36L –> udostępnione zostanie dedykowane pole umożliwiające odliczenia darowizny na COVID-19 oraz nowy wzór zaliczki.
- podmiotom wykonującym działalność leczniczą, wpisanym do wykazu, o którym mowa w art. 7 specustawy,
- Agencji Rezerw Materiałowych z przeznaczeniem na cele wykonywania zadań ustawowych,
- Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych z przeznaczeniem na cele wykonywania jej działalności statutowej.
- do 30.04.2020 r.– 200% wartości darowizny,
- w maju 2020 r.– 150% wartości darowizny,
- od 1.06.2020 do 30.09.2020 r.– 100% wartości darowizny.
e-Deklaracje
e-Deklaracje – Informacje ogólne
Funkcjonalność Comarch ERP Optima umożliwiająca składanie deklaracji elektronicznych opiera się na modelu, w którym w pierwszym etapie tworzony jest plik XML zgodny ze schematem XSD opublikowanym przez Ministerstwo Finansów. Następnie tak wygenerowany plik użytkownik podpisuje podpisem elektronicznym i przesyła na serwer Ministerstwa Finansów. Aby możliwe było wysłanie e-Deklaracji, konieczne jest posiadanie takiego elektronicznego podpisu.- deklaracji VAT-7, VAT-7D, VAT-7K wraz z załącznikami: ORD-ZU, VAT-ZZ, VAT-ZT, VAT-ZD, NAD-ZP,
- deklaracji VAT-UE, VAT-UEK wraz z załącznikami VAT-UE/A i VAT‑UE/B, VAT-UE/C,
- deklaracji VAT-8 wraz z załącznikami: ORD-ZU,
- deklaracji VAT-9M wraz z załącznikami: ORD-ZU,
- deklaracji VAT-27,
- deklaracji rocznej PIT-28 wraz z załącznikami: PIT-28/A, PIT-28/B, PIT-O, PIT/D, PIT-2K, ORD-ZU,
- deklaracji rocznej PIT-36 wraz z załącznikami PIT/B , PIT/O, PIT/D, PIT-2K, PIT/UZ, ORD-ZU,
- deklaracji rocznej PIT-36L wraz z załącznikami PIT/B, ORD-ZU,
- deklaracji rocznej CIT-8, wraz z załącznikami CIT-8/O, CIT-D, CIT-ST, CIT-ST/A, ORD-ZU,
- deklaracji PIT-11 (indywidualnie lub seryjnie), wraz z załącznikami ORD-ZU, PIT-R,
- deklaracji PIT-4R, wraz z załącznikiem ORD-ZU,
- deklaracji PIT-8AR, wraz z załącznikiem ORD-ZU,
- deklaracji PIT-8C (indywidualnie) wraz z załącznikiem ORD-ZU,
- deklaracji IFT-1R/IFT-1 (indywidualnie lub seryjnie), wraz załącznikiem ORD-ZU.
- W menu System/ Konfiguracja/ Stanowisko/ Ogólne/ e-Deklaracje, wskazać katalog, w którym mają być zapisane pliki w polu: Katalog przechowywania plików wymiany:. W podanej lokalizacji, przy wysyłaniu deklaracji, tworzony będzie katalog o nazwie zgodnej z nazwą bazy danych a w nim podkatalog zawierający w nazwie rok i miesiąc deklaracji. W ostatnim podkatalogu umieszczony zostanie wysłany plik oraz odebrane Urzędowe Poświadczenie Odbioru.
- W menu Ogólne/ Inne/ Urzędy - na formularzu urzędu skarbowego wskazać dane adresowe Urzędu Skarbowego oraz kod Urzędu Skarbowego. Listę Urzędów wraz z ich kodami można zaimportować z Serwera Comarch w menu Ogólne/ Inne/ Urzędy.
- Poprawnie wypełnić deklarację – przede wszystkim dane identyfikacyjne i adres podatnika (Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy -> np. VAT, PIT-28, PIT-36).
- Zatwierdzić deklarację przed zmianami.
- Kod urzędu skarbowego – na deklarację przepisywany jest z karty urzędu, zakładka: [Ogólne], pole: Kod urzędu,
- Rok i miesiąc złożenia deklaracji,
- Cel złożenia deklaracji.
- Jeśli podatnikiem jest osoba fizyczna:
- Numer NIP podatnika,
- Pierwsze imię oraz nazwisko podatnika,
- Data urodzenia,
- Adres podatnika, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.
- Jeśli podatnikiem jest osoba prawna:
- Numer NIP podatnika,
- Pełna nazwa podatnika,
- Adres siedziby firmy, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.
- Kod urzędu skarbowego,
- Rok i kwartał złożenia deklaracji.
- Jeśli podatnikiem jest osoba fizyczna:
- Numer NIP podatnika,
- Pierwsze imię oraz nazwisko podatnika,
- Data urodzenia,
- Adres podatnika, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.
- Jeśli podatnikiem jest osoba prawna:
- Numer NIP podatnika,
- Pełna nazwa podatnika,
- Adres siedziby firmy, pola: Kraj, Województwo, Powiat, Gmina, Numer domu, Miejscowość, Kod pocztowy, Poczta.
- Kod urzędu skarbowego,
- Właściwy urząd skarbowy dla danego rodzaju deklaracji (Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy/ Deklaracje).
- Jeżeli podatnikiem jest osoba fizyczna:
- Numer NIP podatnika,
- Pierwsze imię oraz nazwisko podatnika,
- Data urodzenia,
- Jeżeli podatnikiem jest osoba prawna:
- Numer NIP podatnika
- REGON,
- Pełna nazwa.
- NIP pracownika,
- PESEL, Data urodzenia,
- Pełne dane adresowe pracownika,
- Urząd skarbowy pracownika.
Eksport e-Deklaracji
Otworzyć zatwierdzony formularz deklaracji i kliknąć na ikonę „Wyślij deklarację do systemu e-Deklaracje”
- Przygotowanie deklaracji.
- Walidacja e-Deklaracji (porównanie wysyłanej deklaracji ze schematem dokumentu elektronicznego, który udostępnia Ministerstwo Finansów).
- Podpisanie deklaracji - pojawi się okno z listą dostępnych certyfikatów (certyfikat musi być zarejestrowany w systemie, aby pojawił się w oknie wyboru), następnie pojawi się okno komponentu do podpisywania, w którym będzie należało podać PIN.
- Wysłanie deklaracji.
- Odebranie statusu deklaracji – zwykle będzie to komunikat: Dokument w trakcie przetwarzania.



Urzędowe Poświadczenie Odbioru można wydrukować z poziomu formularza deklaracji.
Uzasadnienie przyczyn złożenia korekty
W przypadku gdy Podatnik składa korektę deklaracji należy wypełnić zakładkę ORD-ZU na formularzu deklaracji czyli załącznik z uzasadnieniem przyczyny korekty. Na korektach deklaracji składanych od 01.01.2016 uzupełnianie załącznika ORD-ZU nie jest konieczne.Moduł Biuro Rachunkowe funkcja eksportu e-Deklaracji oraz importu UPO
W module Biuro Rachunkowe istnieje możliwość seryjnego exportu e-Deklaracji oraz importu Urzędowego Poświadczenia Odbioru (UPO). Funkcja ta ma na celu usprawnienie pracy doradców podatkowych oraz biur rachunkowych poprzez umożliwienie seryjnego wykonywania wspomnianych wcześniej operacji dla wybranych baz firmowych. Obecnie można dokonać eksportu następujących deklaracji: VAT-7,VAT-7K, VAT-7D, VAT-8, VAT-9M, VAT-27, VAT-UE i VAT-UEK wraz z załącznikami oraz PIT-4R, PIT-8AR, CIT-8, PIT-36/PIT-36L, PIT-28, oraz deklaracje płacowe PIT-11.Funkcje dodatkowe
- Funkcje dodatkowe są kontekstowo dostępne na wszystkich oknach, na których jest dostępny mechanizm drukowania
- Funkcje dodatkowe dzielimy na funkcje systemowe oraz funkcje użytkownika.


