Instalacja systemu

Szczegółowe informacje na temat instalacji znajdują się w Instrukcji instalacji.

Zmiany wymagań sprzętowych i systemowych

• Procesor firmy Intel lub AMD min. 2 GHz
• 2 GB pamięci RAM
• Dysk: 5 GB wolnej przestrzeni
• System operacyjny Windows 11, Windows 10, Windows Server 2022, Windows Server 2019, Windows Server 2016
• Microsoft .NET Framework w wersji minimum 4.7.2
• Drukarka pracująca w systemie Microsoft Windows

W instalacjach wielostanowiskowych zalecamy wykorzystanie dedykowanego serwera bazy danych. W sprawie konfiguracji sprzętowej dla takich instalacji prosimy o kontakt z Autoryzowanym Partnerem Comarch.

Reinstalacja programu

Reinstalacja z poprzedniej wersji

W celu wykonania reinstalacji programu, należy z poziomu kreatora umieszczonego na płycie Comarch ERP Optima uruchomić opcję instalacji (Zainstaluj/ Zainstaluj Comarch ERP Optima). Reinstalację programu Comarch ERP Optima można uruchomić również z jednoplikowych instalatorów, które dostępne są do pobrania po zalogowaniu na stronach indywidualnych dla Klientów www.comarch.pl/erp/dla-klientow. Reinstalacja spowoduje wykonanie konwersji baz danych.

Od wersji Comarch ERP Optima 2019.5.1 wymagana jest na komputerze obecność pakietu Microsoft .NET Framework 4.7.2. W przypadku jego braku zostanie on doinstalowany przez instalator Comarch ERP Optima.

Reinstalacja przebiega w podobny sposób, jak instalacja programu i jest dokładnie opisana w Instrukcji instalacji.

Reinstalacja musi być wykonana na wszystkich komputerach, gdzie działa program Comarch ERP Optima w wersji wcześniejszej niż 2024.2.1. Reinstalacja programu spowoduje uaktualnienie wersji.

Reinstalacja do najnowszej wersji 2024.2.1 jest możliwa zarówno z wcześniejszych wersji 2014 oraz 2013.7.
W przypadku konieczności skonwertowania bazy z wcześniejszej wersji programu należy zrobić to dwuetapowo, czyli najpierw zainstalować wersję 2013.7, a dopiero następnie wersję 2024.2.1.

Współpraca z Microsoft SQL Server

Od wersji 2023.2.1 system Comarch ERP Optima nie współpracuje z silnikiem bazy danych w wersji wcześniejszej niż SQL Server 2014. Przed instalacją Comarch ERP Optima zalecamy wykonanie kopii bezpieczeństwa dla bazy konfiguracyjnej oraz wszystkich baz firmowych. W przypadku posiadania baz z MS SQL 2012, 2008, 2008 R2, 2005 lub 2000, aby móc pracować na Comarch ERP Optima 2024.2.1 należy zainstalować nowszą wersję silnika bazy danych i przenieść na niego bazy danych. Można do tego wykorzystać narzędzie Migrator baz danych, które znajduje się na Indywidualnych Stronach Klientów w obszarze aktualnych wersji (http://www.erp.comarch.pl/klienci/default.aspx?site=2248). W przypadku próby połączenia się użytkownika z silnikiem bazy danych MS SQL w wersji 2000 pojawi się komunikat: Wybrany serwer SQL jest w wersji 2000, ta wersja nie jest obsługiwana. Skonfiguruj połączenie z serwerem SQL w nowszej wersji.

Szczegółowe informacje dotyczące współpracy z Microsoft SQL Server znajdują się w Instrukcji instalacji.

Współpraca z innymi aplikacjami

Comarch ERP Optima 2024.2.1 współpracuje z następującymi aplikacjami:

Aplikacja	Wersja	Uwagi
Wszystko.pl	Aktualna wersja: Wszystko.pl
Comarch e-Sklep	2024 lub wyższy
Comarch e-Sale	2024 lub wyższy
Comarch ERP Optima Pulpit Menadżera	6.1.2
Comarch HRM	2024.1 lub wyższy
Comarch PPK	2024.1 lub wyższy
Comarch Mobile Zarządzanie	2023.0.1 lub wyższy
Comarch ERP Mobile Sprzedaż	2023.0.1 lub wyższy
Comarch ERP Mobile BI	Najnowsza wersja dostępna w Google Play (aktualnie 3.0)	https://play.google.com/store/apps/details?id=com.comarch.mobile.bi
Comarch ERP XL	2023.2 lub wyższa
Comarch ERP Altum	2024.0.1
Comarch IBARD	Najnowsza
Comarch e-Sprawozdania	2024.0.0
Comarch DMS	2022.0, 2023.0 lub 2023.1

W menu Start/ Konfiguracja/ Firma/ Kasa/Bank/ Formy płatności, z poziomu otwartego formularza wybranej formy płatności, istnieje możliwość powiązania formy płatności istniejącej w systemie Comarch ERP Optima z formą płatności wymaganą przez KSeF do eksportu dokumentów.

Jeżeli zostanie utworzona nowa forma płatności i nie zostanie zmapowana z płatnością KSeF to na fakturze wysłanej do KSeF widnieje forma płatności: Płatność inna, wraz z opisem, który jest nazwą dodanej przez użytkownika płatności.

W przypadku tworzenia nowych baz i w bazach po konwersji, dla form płatności takich jak gotówka, przelew i karta program automatycznie dobierze odpowiednie płatności w KSeF.

Typy płatności w programie:

• Gotówka
• Przelew
• Karta
• Kompensata

Domyślna forma płatności pobierana jest na dokument z formularza kontrahenta, z zakładki [Płatności]. Forma płatności dla KSeF prezentowana jest na zakładce [KSeF] i tam można ją również wskazać/zmienić.

Zakładka [KSeF] dostępna jest na formularzach faktur oraz na formularzach korekt, znajdują się na niej wszystkie najważniejsze informacje związane z wysyłką i odbiorem dokumentów z KSeF.

Formularz Faktury Sprzedaży – zakładka [KSeF]

• Numer dokumentu – numer faktury, pod jakim jest identyfikowana w KSeF, numer zwracany bezpośrednio z KSeF wraz z pobraniem dokumentu UPO – przejdź do artykułu.
• Numer referencyjny – numer zgłoszenia wysłanego dokumentu nadany przez KSeF.
• Status – opisowa informacja na temat procesu wysyłki dokumentu do KSeF.
• Operator wysyłający – imię i nazwisko operatora, który wysłał dokument do KSeF.
• Data wysłania – data wysłania dokumentu do KSeF.
• Operator odbierający – imię i nazwisko operatora, który odebrał UPO.
• Data odebrania – data pobrania UPO.
• Data przyjęcia – data, z jaką dokument został przyjęty w KSeF. Pole to jest wypełniane, po otrzymaniu UPO. Data ta decyduje o tym, kiedy dana faktura trafiła do obiegu handlowego i od tego dnia, jest dostępna do pobrania z KSeF dla odbiorcy faktury.
• Środowisko – środowisko pracy z KSeF, wskazane w menu Start/ Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy/ KSeF.
• Forma płatności – wybrana płatność dla KSeF. Domyślnie podpowiada się forma płatności dla KSeF, wybrana w konfiguracji, jest przenoszona na fakturę, a następnie na zakładkę [KSeF]. – przejdź do artykułu. Pole z możliwością edycji do momentu wysyłki faktury do KSeF
• Status dokumentu – przyjmuje wartości:
  • Nie wysłano – faktura nie została wysłana do KSeF, istnieje możliwość anulowania takiego dokumentu w przypadku pracy w środowisku demo
  • Wysłano/ nie odebrano UPO – faktura wysłana i przetwarzana w KSeF, operator nie pobrał jeszcze UPO, dokumentu nie można anulować w środowisku demo
  • Wysłano/ odebrano UPO – faktura została wysłana do KSeF i potwierdzona dokumentem UPO, dokumentu nie można anulować w środowisku demo
  • Awaria – z powodu awarii faktura nie może zostać wysłana do KSeF, na dokumencie, na zakładce [KSeF] jest zaznaczony parametr Tryb awaryjny wystawiania dokumentu
  • Odrzucono – faktura została wysłana do KSeF, ale odrzucona z powodu błędu, taki dokument można anulować w środowisku demo.
• Tryb awaryjny wystawienia dokumentu – oznaczenie dla faktury wystawionej w przypadku problemów (np. problem z połączeniem internetowym, awaria KSeF). Po zaznaczeniu tego parametru faktura nie będzie wysłana do KSeF. Natomiast nabywca może otrzymać taki dokument np. w formie papierowej lub w inny, uzgodniony umownie sposób.
• Nie wysyłaj dokumentu do KSeF – ustawienie tego parametru jest przenoszone bezpośrednio z formularza kontrahenta wybranego na dokument. – przejdź do artykułu. Pole z możliwością modyfikacji przez Użytkownika. Faktury z zaznaczonym parametrem nie będą wysyłane do KSeF.
• Poza systemem – zaznaczenie tego parametru umozliwia edycję pól dostępnych na zakładce, pola mogą zostać uzupełnione ręcznie. Parametr powoduje również ustawienie dla dokumentu statusu Poza systemem.

Formularz Faktury Zakupu – zakładka [KSeF]

Po lewej stronie okna znajduje się podgląd dokumentu zaimportowanego z KSeF.

Numer dokumentu – numer dokumentu nadany w KSeF, numer zwracany jest bezpośrednio z KSeF wraz z pobraniem dokumentu UPO.

Forma płatności – wybrana płatność dla KSeF, przenoszona z dokumentu na zakładkę [KSeF].

Data przyjęcia – data, z jaką dokument został przyjęty w KSeF. Pole to jest wypełniane, po otrzymaniu UPO. Data ta decyduje o tym, kiedy dana faktura trafiła do obiegu handlowego i od tego dnia, jest dostępna do pobrania z KSeF dla odbiorcy faktury.

Środowisko – środowisko pracy z KSeF, wskazane w menu Start/ Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy/ KSeF.

Zakładka [KSeF] jest dostępna również na dokumentach zakupowych wprowadzonych ręcznie, można na niej edytować pola ręcznie. Wprowadzone w tym miejscu dane są przenoszone do Rejestru VAT. Jeżeli dokument zostanie pobrany z KSeF, dane na zakładce [KSeF] nadal będą zablokowane do edycji.

W programie istnieje funkcjonalność wysyłki faktur ustrukturyzowanych do Krajowego Systemu e-Faktur.

Aby dokumenty mogły być wysyłane do KSeF konieczne jest zaznaczenie parametru Aktywuj wymianę danych z KSeF, w menu Start/ Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy/ KSeF. Dedykowany artykuł zawiera więcej informacji na temat konfiguracji integracji z KSeF – przejdź do artykułu.

Dokumenty, które mogą być wysyłane do KSeF:

• Faktury Sprzedaży (w przypadku, gdy faktura posiada powiązania z Wydaniami Zewnętrznymi, do KSeF wysyłana jest również informacja o numerach dokumentów WZ),
• Faktury VAT marża,
• Faktury zaliczkowe,
• Korekty wystawione do wyżej wymienionych dokumentów z wyłączeniem korekty danych.

Przed wysłaniem faktury do KSeF, wyżej wymienione dokumenty są weryfikowane co do zgodności ze strukturą KSeF. Jeżeli dokument zawiera błędy, należy go poprawić, w innym wypadku nie zostanie przesłany do KSeF.

Istnieją dwie możliwości wysyłki faktur do KSeF.

Wysyłka automatyczna przy zatwierdzaniu dokumentu – wymagane jest zaznaczenie odpowiednich parametrów tj. Prawo do wysyłania e-Faktur/ odbioru UPO oraz Wysyłanie przy zatwierdzaniu dokumentu, parametry dostępne są w menu Start/ Konfiguracja/ Program/ Użytkowe/ Operatorzy, na zakładce [Parametry cd].  Podczas wysyłki automatycznej program także weryfikuje dokumenty pod kątem zgodności ze strukturą KSeF. Jeśli są rozbieżności pojawi się komunikat: Faktura jest niezgodna ze strukturą e-Faktury. Czy chcesz poprawić błędy i wysłać dokument? Wybór opcji Tak skutkuje powróceniem do edycji dokumentu, natomiast po zaznaczeniu opcji Nie – faktura zostaje zatwierdzona, ale program nie wyśle jej do KSeF. Jeżeli Użytkownik zatwierdza dokumenty seryjnie z poziomu listy Faktur Sprzedaży, dokumenty będą wysyłane natychmiastowo po ich zatwierdzeniu. Podczas wykonywania operacji seryjnego zatwierdzania dokumentów, faktury niezgodne ze strukturą KSeF, nie zostaną zatwierdzone ani rozliczone. Zostanie wyświetlony komunikat blokujący to działanie.

Wysyłka z listy Faktur Sprzedaży – opcja dostępna jest na liście Faktur Sprzedaży, pod przyciskiem Wyślij faktury do KSeF . Operator ma możliwość wysyłki pojedynczego dokumentu, ale także opcję seryjnego wysyłania faktur do KSeF po zaznaczeniu wybranych dokumentów na liście. W przypadku takiej wysyłki nie jest możliwe uwierzytelnianie za pomocą tokena generowanego w programie Comarch ERP Optima, konieczne jest posiadanie certyfikatu lub tokena wygenerowanego na platformie KSeF. Podczas tego typu wysyłki system również sprawdza zgodność dokumentu/dokumentów ze strukturą KSeF. Jeżeli wśród zaznaczonych dokumentów znajdują się faktury, które nie przeszły weryfikacji lub nie mogą zostać wysłane pojawi się odpowiednia informacja w logu.

Na dokumentach na zakładce [KSeF] znajdują się wszystkie najważniejsze informacje związane z wysyłką i odbiorem dokumentów z KSeF.

Przy wysyłce do KSeF faktur zaliczkowych, faktur rozliczających lub faktur korygujących nie jest weryfikowany numer KSeF dokumentów źródłowych jeżeli dokumenty nie zostały przesłane do KSeF. Oznacza to, że możemy przesłać do KSeF np. dokument korygujący do faktury, która nie jest dostępna na stronie ministerstwa.

W przypadku przesłania do KSeF dokumentu źródłowego, konieczne jest pobranie UPO, w innym wypadku nie będzie możliwe przesłanie kolejnych powiązanych dokumentów, wystąpią następujące komunikaty:

• Nie odebrano UPO dla dokumentu zaliczki.
• Nie odebrano UPO dla dokumentu, do którego jest utworzona korekta.

W menu Start/ Konfiguracja/ Program/ Użytkowe/ Operatorzy, na zakładce [Parametry cd] znajduje się sekcja poświęcona KSeF – Krajowy System e-Faktur.

W sekcji KSeF dostępne są następujące parametry:

• Prawo do wysyłania e-Faktur/ odbioru UPO – po zaznaczeniu tego parametru, operator ma możliwość wysyłania faktur do KSeF.
• Wysyłanie przy zatwierdzaniu dokumentu – zaznaczenie tego parametru skutkuje wysyłaniem faktur do systemu KSeF bezpośrednio po ich zatwierdzeniu, opcja aktywna wyłącznie po uprzednim zaznaczeniu parametru: Prawo do wysyłania e-Faktur/ odbioru UPO.
• Prawo do odbierania e-Faktur – po zaznaczeniu tego parametru, operator ma możliwość pobierania faktur z KSeF. Po jego zaznaczeniu domyślnie zaznaczona jest opcja Zakupu. Jeżeli Użytkownik chce importować Faktury Sprzedaży do rejestru VAT Sprzedaży to powinien również zaznaczyć opcję Sprzedaży.

Aby rozpocząć wymianę danych z KSeF w pierwszej kolejności należy przejść do menu Start/ Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy/ KSeF.

Zaznaczenie parametru Aktywuj wymianę danych z KSeF umożliwia konfigurację integracji z KSeF oraz import i eksport dokumentów.

W sekcji Środowisko pracy z KSeF należy wybrać odpowiednią opcję pracy:

demo – praca odbywa się w trybie demo i służy przygotowaniu firmy do obligatoryjnego wdrożenia KSeF. Ta forma w przeciwieństwie do opcji produkcyjnej, umożliwia: anulowanie, korygowanie dokumentów oraz nie powoduje zapisu z historii zmian. Środowisko demo Krajowego Systemu e-Faktur jest dostępne na stronie https://ksef-demo.mf.gov.pl/web/.

produkcyjne – praca odbywa się w trybie produkcyjnym, faktury są wprowadzane do obiegu handlowego. Zgodnie z przepisami możliwość wystawiania faktur ustrukturyzowanych jest jedną z dopuszczalnych form dokumentowania transakcji, obok faktur papierowych i faktur elektronicznych, co oznacza, że podatnik może równocześnie wystawiać i przesyłać faktury za pośrednictwem platformy KSeF jak i przekazywać je w tradycyjny sposób (elektronicznie lub papierowo). Środowisko produkcyjne Krajowego Systemu e-Faktur jest dostępne na stronie https://ksef.mf.gov.pl/web/.

Istnieje możliwość zmiany środowiska wymiany danych z KSeF. W bazie danych zapamiętywana jest zawsze data pierwszego uruchomienia pracy w trybie produkcyjnym. Dokumenty, które zostały wystawione przed datą aktywacji wymiany danych z KSeF nie będą przesyłane do KSeF. W przypadku importu dokumentów, ograniczenie co do daty uruchomienia w trybie produkcyjnym nie ma zastosowania.

Uwierzytelnianie w KSeF możliwe jest za pomocą certyfikatu lub tokena.

• Certyfikat

Dostępna jest możliwość uwierzytelniania za pomocą certyfikatu, w takim przypadku każdorazowo przy uruchamianiu komunikacji z KSeF konieczne będzie wybranie prawidłowego certyfikatu. Obecnie akceptowany jest certyfikat zarejestrowany na numer NIP, zgodny z numerem NIP wprowadzonym w pieczątce firmy. Jeżeli używamy certyfikatu to nie ma potrzeby uzupełniania pola Token, jednak jeżeli pole zostanie uzupełnione, uwierzytelnianie będzie odbywało się za pośrednictwem tokena.

• Token

Token może zostać wygenerowany w programie lub na stronie KSeF.

W Comarch ERP Optima token można wygenerować za pomocą certyfikatu, służy do tego opcja Generuj token. Program wygeneruje token na podstawie numeru NIP uzupełnionego w menu Start/ Konfiguracja/ Firma/ Dane firmy/ Pieczątka firmy. Zostanie wyświetlona lista dostępnych certyfikatów, a Użytkownik powinien wybrać ten, który zawiera taki sam NIP, jak wprowadzony w pieczątce firmy.

Jeżeli Użytkownik chce wygenerować token bezpośrednio na stronie KSeF to konieczne jest aby wpisał lub wkleił jego wartość w polu Token. W takiej sytuacji nie należy już używać opcji Generuj token, wystarczy zapisać zmiany ikoną dyskietki.

Opcja Usuń token umożliwia wykasowanie uzupełnionego pola Token, ale tylko jeżeli jego wartość została uzupełniona automatycznie, przy użyciu opcji Generuj token.