Dlaczego w wypłacie pracownika składka na ubezpieczenie zdrowotne policzona jest w niższej wysokości niż 9%?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 %.

Jeżeli  wyliczona składka zdrowotna jest wyższa od zaliczki na podatek, wówczas Płatnik jest obowiązany obniżyć wyliczoną składkę w wysokości 9% podstawy wymiaru do wysokości zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z przepisami aktualnymi na dzień 31.12.2021 (art. 83 ust.1 ustawy zdrowotnej – Dz.U.z 2004 r., nr 210, poz. 2135). Taka sytuacja ma miejsce, gdy pracownik uzyskuje w danym miesiącu niskie wynagrodzenie.

Program posiada funkcjonalność pozwalającą na ograniczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości zaliczki na podatek. Decyduje o tym parametr ’Składka zdrowotna ograniczona do wysokości podatku’ dostępny z poziomu formularza danych kadrowych pracownika – zakładka  Ubezpieczenie (etat).

Uzupełniając informacje dotyczące ubezpieczeń pracownika, po wpisaniu kodu ubezpieczenia, program domyślnie zaznacza parametr. W wypłacie składka zdrowotna zostaje ograniczona do wysokości podatku. Wyłączenie parametru powoduje, że dla wypłat pracownika liczonych dla wybranego kodu ubezpieczenia składka zdrowotna liczy się bez ograniczenia do wysokości podatku (do wykorzystania przy naliczaniu wypłat dla pracowników eksportowych lub otrzymujących wynagrodzenia finansowane z funduszy Unii Europejskiej). Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż obliczając składki na ubezpieczenia oraz zaliczkę podatku, uwzględniane są wszystkie wypłaty w danym miesiącu deklaracji.

Przykład

Poniżej zaprezentowano przykładowe naliczenie wynagrodzenia pracownika z zastosowanym ograniczeniem składki zdrowotnej do wysokości zaliczki podatku.

Założenia: Pracownik zatrudniony jest na 1/3 etatu, osiąga wynagrodzenie w wysokości 1200,00 zł miesięcznie. Koszty uzyskania przychodów wynoszą dla pracownika 300,00 zł, zaliczkę na podatek dochodowy zakład zmniejsza o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej, od lipca 2023 o kwotę 300 zł.

WyszczególnieniePoz.Obciążenia składkowo-podatkowe
Wynagrodzenie11200
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz. 1)21200
Składka na ubezpieczenia emerytalne (poz. 2 x 9,76 %)3117.12
Składka na ubezpieczenia rentowe (poz. 2 x 1,50 %)418
Składka na ubezpieczenia chorobowe (poz. 2 x 2,45 %)529.4
Składki na ubezpieczenia społeczne pobrane z wynagrodzenia pracownika (poz. 3 + poz. 4 + poz. 5)6164.52
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej (poz. 2 - poz. 6)71035.48
Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania z wynagrodzenia pracownika (poz. 7 x 9%)893.19
Podstawa opodatkowania po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 1 - 300 zł [KUP] - poz. 6)9735
Zaliczka przed pomniejszeniem o składkę zdrowotną (poz. 9 x 17%) - 300 [kwota wolna]100
Zaliczka obliczona na zasadach aktualnych na 31.12.2021(poz. 9 x 17%) – 43,76 zł [kwota wolna]1181,19
Składka na ubezpieczenie zdrowotne ograniczona do wysokości zaliczki podatku obliczonej zgodnie z zasadami obowiązującymi na dzień 31.12.20211281.19

*Wyliczona składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru, czyli 93,19 zł, jest wyższa od wyliczonej zaliczki na podatek dochodowy, tj. 81,19 zł, stąd składka zdrowotna ulega obniżeniu do wysokości zaliczki.

Pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości 954,29 zł, tj. 1200 zł – 164,52 zł – 81,19 zł – 0 zł.




Dlaczego zaliczka podatku wykazana na PIT-4 jest niższa niż zaliczka podatku wykazana na podsumowaniu list płac za dany okres?

Najczęściej różnica w wykazanej zaliczce podatku spowodowana jest ustawieniem w konfiguracji  dodatków/umów pozycji na deklaracji PIT (Start/Konfiguracja/Firma/Płace/Typy wypłat). Jeśli dodatek ma być wykazywany na PIT 4, w  polu 'pozycja na deklaracji PIT’  powinna być wybrana pozycja zaczynająca się od PIT-4 lub PIT-8B. Jeśli wybrana jest pozycja np. PIT-11 to podatek będzie wykazywany tylko na PIT-11, nie będzie wykazany na PIT-4.




Jak odnotować pracownikowi nieobecność usprawiedliwioną związaną z poszukiwaniem pracy?

Od wersji programu Comarch ERP Optima 2024.3.1 wprowadzono standardową nieobecność  ‘Dni wolne na poszukiwanie pracy’.

Nieobecność służy do odnotowania zwolnienia na poszukiwanie pracy (art. 37 kodeksu pracy). Nieobecność pomniejsza wynagrodzenie zasadnicze oraz czas pracy pracownika. Po odnotowaniu pracownikowi nowej nieobecności, w wypłacie zostanie naliczony składnik ‘Wynagr. za wolne na poszukiwanie pracy’, wyliczony jak urlop okolicznościowy.

 




W jaki sposób dla pracownika zatrudnionego na stawce miesięcznej wyliczane jest wynagrodzenie zasadnicze w przypadku, gdy pracownik miał w miesiącu dwie nieobecności: zwolnienie chorobowe oraz urlop wypoczynkowy?

W przypadku wystąpienia w jednym miesiącu nieobecności typu ‘urlop wypoczynkowy’ oraz nieobecności typu ‘zwolnienie ZUS’ mamy do czynienia z różnymi pomniejszeniami wynagrodzenia zasadniczego. Pomniejszenia z tytułu nieobecności dokonywane są na podstawie przepisów Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie Pracy (Dz. U. nr 62 z 1996 r., poz. 289).

Przykład

Pracownik zatrudniony na stawce miesięcznej 3 600,00zł brutto jest nieobecny od 01.07.2023 r. do 22.07.2023 r., z powodu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, oraz w dniu 29.07.2023 r. korzystał z urlopu wypoczynkowego.

Wyliczenie wynagrodzenia zasadniczego za miesiąc lipiec jest następujące:
– pomniejszenie o 1/30 (§ 11 RMPiPS): 3 600,00 zł/ 30*22 dni zwolnienia= 2 640,00 zł
– pomniejszenie proporcjonalne (§ 12 RMPiPS) 3 600,00 zł/ 168 h (wymiar w lipcu 2023)*8h (ilość godzin urlopu) = 171,43 zł

Wartość wynagrodzenia zasadniczego po pomniejszeniach wynosi: 3 600 – 2 640 – 171,43 = 788,57 zł

 




Jak sporządzić deklarację ZCNA w programie Comarch ERP Optima?

W celu wygenerowania deklaracji ZCNA należy w pierwszej kolejności uzupełnić informację o ubezpieczeniu członków rodziny pracownika. Takie dane wprowadzamy z poziomu Formularza danych kadrowych pracownika wciskając przycisk „Lista członków rodziny”, na zakładce „Ubezpieczenia”. Następnie wystarczy: 

  • Wejść na Listę pracowników w Kadrach, zaznaczyć właściwą osobę na liście, rozwinąć menu dostępnych opcji przy przycisku „Deklaracje pracownika” i wybrać „Deklaracje zgłoszeniowe ZUS”.
  • Z listy deklaracji wybrać ZCNA i dodać plusem nową deklarację.
  • Po pojawieniu się okna „Deklaracja ZUS ZCNA” wybrać plik KEDU (jeżeli takiego nie ma to dodajemy nowy) i uruchomić przyciskiem „Pioruna” wyliczanie deklaracji. W oknie „Rodzina” będą widoczne dane członków rodziny.
  • Kliknąć w puste pole w kolumnie „Deklaracja” obok nazwiska i wybrać z listy rodzaj składanej informacji: 1.zgłoszenie lub 2.wyrejestrowanie.

  • Po zatwierdzeniu wybranej opcji wyeksportować dane do Programu Płatnik i zapisać deklarację przyciskiem dyskietki. 



Jak uzyskać na deklaracji ZUS DRA zerowy załącznik RCA dla pracownika etatowego?

W przypadku nowozatrudnionych pracowników etatowych należy wejść w Start/Konfiguracja / Firma / Płace Parametry i zaznaczyć parametr Generuj zerowe RCA dla nowo zatrudnionych pracowników. Zaznaczenie spowoduje, że dla ubezpieczonego, który został zatrudniony w miesiącu deklaracji i nie ma wypłaty dla tego miesiąca deklaracji, zostanie wygenerowany zerowy raport ZUS RCA.

Aby wykazać pracownika innego niż nowozatrudniony na deklaracji DRA z zerowym załącznikiem RCA należy stworzyć listę płac o rodzaju ‘Inne’ z okresem i datą wypłaty obejmującą miesiąc, za który zostanie stworzona deklaracja DRA i naliczyć na nowo utworzonej liście wypłatę. Następnie do wypłaty należy dodać element, który zgodnie z definicją typu wypłaty ma mieć naliczane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne o wartości zerowe.

Uwaga
Typ wypłaty musi być zdefiniowany jako podlegający składkom ZUS, ponieważ w innym przypadku pracownik nie zostanie wykazany na deklaracji.




W jaki sposób naliczana jest podstawa składek emerytalno – rentowych osoby przebywającej na urlopie wychowawczym?

Automatyczne wyliczanie podstawy wprowadzono w wersji 2017.5.1. Comarch ERP Optima. W podstawie uwzględniane jest wynagrodzenie pracownika wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy, o ile stanowiło podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe. Wliczane są wszystkie elementy przysługujące za okresy miesięczne oraz dodatki okresowe, od których były naliczane składki na ubezpieczenie chorobowe.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte. Jeśli pracownik w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających rozpoczęcie urlopu wychowawczego nie otrzymał oskładkowanego wynagrodzenia (np. z powodu przebywania na urlopie macierzyńskim, czy rodzicielskim), podstawa naliczana jest z elementów należnych w miesiącu rozpoczęcia urlopu wychowawczego. W przypadku, gdy między kolejnymi nieobecnościami typu urlop wychowawczy nie ma przerwy dłuższej niż 3 miesiące kalendarzowe, podstawa jest przepisywania z poprzedniego rozliczenia nieobecności.

Podstawa jest wyliczana z wypłat poprzedzających rozpoczęcie urlopu tylko w przypadku, gdy pracownik w zapisie historycznym aktualnym na moment naliczania  wypłaty w zakładce Ubezpieczenia cd nie ma uzupełnionej kwoty w polu Podstawa składek emerytalno-rentowych – średnia z 12 miesięcy przed urlopem. Jeśli kwota podstawy została wpisana na formularzu pracownika, wówczas to ona jest przyjmowana do wyliczeń składek (ewentualnie zostanie odpowiednio podwyższona do kwoty minimalnej lub obniżona do kwoty maksymalnej). Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, podstawa składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe nie może być wyższa niż kwota stanowiąca 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalania kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ani niższa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.