Podstawę wymiaru miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych stanowi dochód z miesiąca poprzedzającego dany miesiąc.
Dochód za kolejne miesiące podlegania w danym roku ustalany jako różnica między sumą przychodów, osiągniętych od początku roku i sumą kosztów uzyskania tych przychodów poniesionych od początku roku, pomniejszany jest o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach.
Ustalając miesięczny dochód nie uwzględnia się przychodów osiągniętych w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej jak też poniesionych w tym okresie kosztów uzyskania.
Jeśli zawieszenie działalności nastąpiło przed danym rokiem kalendarzowym, to po wznowieniu działalności za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w danym roku składkowym podstawę składki zdrowotnej będzie stanowiła kwota minimalnego wynagrodzenia, z uwagi na brak możliwości ustalenia dochodu z miesiąca poprzedniego.
Natomiast, jeśli zawieszenie nastąpiło w trakcie danego roku i w tym samym roku następuje wznowienie działalności po np. 2-3 miesiącach, to podstawę wymiaru składki za pierwszy miesiąc po wznowieniu będzie stanowił dochód za miesiąc przed zawieszeniem, jeśli zawieszenie nastąpiło od 1 dnia miesiąca albo za miesiąc, w którym nastąpiło zawieszenie.
W przypadku wznowienia działalności podstawa składki zdrowotnej naliczana jest w programie w kwocie minimalnego wynagrodzenia. Jeśli wznowienie następuje w tym samym roku co zawieszenie należy ustalić dochód za ostatni miesiąc prowadzenia działalności i porównać z wyliczeniami w wypłacie.
Przykład
Przykład 1
Przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych według skali jest zgłoszony do ubezpieczeń z tytułu prowadzonej działalności w okresie 01-03/2023. Działalność zawiesza na okres 04-05/2023.
Przychody w poszczególnych miesiącach wyniosły: 01/2023 – 7000 zł, 02/2023 – 9000 zł, 03/2023 – 6500 zł. Odpowiednio koszty uzyskania to: 2500 zł, 1500 zł, 1500 zł.
Zakładamy, że składki na ubezpieczenia społeczne zaliczone zostały do kosztów uzyskania.
W celu ustalenia składki zdrowotnej za 06/2023 należy:
– wprowadzić poprzez aktualizację danych informację o wznowieniu działalności poprzez podanie nowej daty zatrudnienia oraz danych o ubezpieczeniu. Na liście kwot deklaracji właściciela w okresie zawieszenia działalności udziały powinny być ustawione jako 0/100.
– dodać ‘zestawienie dochodów do wyliczenia składki zdrowotnej’ dla właściciela za ostatni miesiąc prowadzenia działalności czyli za 03/2023. Zestawienie dodaje się z poziomu zakładki Księgowość > PIT > Zaliczki na PIT-36 > Zestawienie dochodów do wyliczenia składki zdrowotnej.
– wyliczoną kwotę ‘dochodu dla składki zdrowotnej’ 17000 zł z zestawienia za 03/2023 pomniejszyć o kwotę dochodu przyjętego do wyliczenia podstawy zdrowotnej za poprzednie miesiące w roku składkowym, czyli o dochód z wypłat za 2/2023 i 3/2023 odpowiednio 4500 zł i 7500 zł. Ustalona różnica czyli 5000 zł stanowi dochód za poprzedni miesiąc, który należy przyjąć do wyliczenia podstawy składki zdrowotnej.
– skorygować wyliczenia w wypłacie za 6/2023. Po zaznaczeniu parametru ‘Korekta podatku i ubezp.’ na zakładce Ubezpieczenie (zdrow.) w sekcji ‘Zasady ogólne – podatek według skali’ w polach ‘Dochód za poprzedni miesiąc’ oraz ‘Podstawa składki zdrowotnej’ należy podać kwotę 5000 zł. Kwota składki zdrowotnej zostanie automatycznie wyliczona jako 9% od kwoty 5000 zł czyli 450 zł. Jeśli dochód wyniósłby mniej niż minimalne wynagrodzenie jako dochód podajemy wyliczoną kwotę, natomiast jako podstawę składki zdrowotnej kwotę minimalnego wynagrodzenia.
Przykład
Przykład 2
Przedsiębiorca opodatkowany liniowo jest zgłoszony do ubezpieczeń z tytułu prowadzonej działalności w okresie 01-03/2023. Działalność zawiesza na okres 04-05/2023.
Przychody w poszczególnych miesiącach wyniosły: 01/2023 – 10000 zł, 02/2023 – 9000 zł, 03/2023 – 13000 zł. Odpowiednio koszty uzyskania to: 2.500 zł, 1.500 zł, 5000 zł.
Zakładamy, że składki na ubezpieczenia społeczne zaliczone zostały do kosztów uzyskania.
W celu ustalenia podstawy składki zdrowotnej za 06/2023 należy:
– wprowadzić poprzez aktualizację danych informację o wznowieniu działalności poprzez podanie nowej daty zatrudnienia oraz danych o ubezpieczeniu. Na liście kwot deklaracji właściciela w okresie zawieszenia działalności udziały powinny być ustawione jako 0/100.
– dodać ‘zestawienie dochodów do wyliczenia składki zdrowotnej’ dla właściciela za ostatni miesiąc prowadzenia działalności czyli za 03/2023. Zestawienie dodaje się z poziomu zakładki Księgowość > PIT > Zaliczki na PIT-36L > Zestawienie dochodów do wyliczenia składki zdrowotnej.
– dodać ‘zestawienie dochodów do wyliczenia składki zdrowotnej’ dla właściciela za ostatni miesiąc prowadzenia działalności czyli za 03/2023,
– wyliczoną kwotę ‘dochodu dla składki zdrowotnej’ 23000 zł z zestawienia za 03/2023 pomniejszyć o kwotę dochodu przyjętego do wyliczenia podstawy zdrowotnej za poprzednie miesiące w roku składkowym, czyli o dochód z wypłat za 2/2023 i 3/2023 odpowiednio 7500 zł i 7500 zł. Ustalona różnica czyli 8000 zł stanowi dochód za poprzedni miesiąc, który należy przyjąć do wyliczenia podstawy składki zdrowotnej.
– skorygować wyliczenia w wypłacie za 6/2023. Po zaznaczeniu parametru ‘Korekta podatku i ubezp.’ na zakładce Ubezpieczenie (zdrow.) w sekcji ‘Zasady ogólne – podatek liniowy’ w polach ‘Dochód za poprzedni miesiąc’ oraz ‘Podstawa składki zdrowotnej’ należy podać kwotę 8000 zł. Kwota składki zdrowotnej zostanie automatycznie wyliczona jako 4,9% od kwoty 8000 zł czyli 392 zł. Jeżeli składka zdrowotna obliczona jako 4,9% od dochodu byłaby niższa niż kwota 9% od minimalnego wynagrodzenia należy podnieść wysokość składki do tej kwoty. Podstawę składki zdrowotnej będzie stanowiła kwota minimalnego wynagrodzenia.
należy podać kwotę dochodu za poszczególne miesiące pomniejszone o składki społeczne, jeśli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów np. dodając miesiąc styczeń 2023 r. należy podać dochód za styczeń 2023 r., dodając miesiąc luty 2023 r. należy podać dochód za luty 2023 r.