Zagadnienie kręgu kosztów występuje w firmach stosujących w zakresie rachunku kosztów konta zespołu 4 – Koszty wg rodzajów i ich rozliczenie – oraz konta zespołu 5 – Koszty wg rodzajów działalności i ich rozliczenie – lub tylko konta zespołu 5 z ustaleniem kosztów rodzajowych.

Praktyczny wymiar zasady równowagi kręgu kosztów wynikający z zasad rachunkowości w sensie ewidencyjno-poznawczym pozwala na ustalenie:

• Wielkości faktycznie poniesionych kosztów w układzie rodzajowym.
• Kosztów funkcjonowania jednostki w okresie rozliczanym.
• Odrębne ustalenie wielkości kosztów operacyjnych stanowiących koszt produkcji niesprzedanej oraz niesprzedanych usług.
• Kosztów przyszłych okresów.

Reguły zamkniętego kręgu kosztów pozwalają jednostkom prowadzącym różnorodną działalność, zarówno „na sprzedaż” jak i na własne potrzeby wewnętrzne, na ustalenie rzeczywistych kosztów świadczeń na potrzeby wewnętrzne, wywodzących się z kosztów operacyjnych o charakterze rodzajowym.

Ponadto, przestrzeganie teoretycznych zasad zamkniętego kręgu kosztów i zmiany stanu produktów, umożliwia jednostkom wybór i sporządzanie rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym, który w zakresie analizy kosztów w powiązaniu z danymi wynikającymi z ksiąg ma większą wartość poznawczą niż kalkulacyjny wariant sprawozdania.

Uwaga

 Chcąc stosować zasadę zamkniętego kręgu kosztów należy przestrzegać kolejności wprowadzania zapisów na kontach oraz zasadę prawidłowej korespondencji zapisów na kontach.

W module Księga Handlowa można utworzyć kontrolę kręgu kosztów. Liczba zdefiniowanych kręgów może być dowolna. Definicję pozostawiono użytkownikowi systemu, ze względu na różnorodność operacji gospodarczych uzależnionych od charakteru działalności jednostki.

Uaktywnienie funkcji Kontrola kręgu kosztów zależy od zaznaczenia tego parametru, znajdującego się w Konfiguracji firmy/Księgowość/ Księgowość kontowa.

Po uaktywnieniu parametru Kontrola kręgu kosztów, możemy przystąpić do definiowania schematów kontrolnych. Definiowanie udostępniono z poziomu listy Planu Kont (Księgowość/ Plan kont), pod przyciskiem Definicje kręgu kosztów.

Po wybraniu przycisku , otwierane jest okno zatytułowane Definicje kręgów kosztów. Okno wyposażono w jedną zakładkę [Ogólne]. Z tego poziomu użytkownik ma możliwość definiowania nowych kręgów, edytowania oraz usuwania istniejących.

Zasady dotyczące obsługi list, grupowania, sortowania, wyszukiwania pozycji (filtrowania) i ogólnie przystosowywania wyglądu list do indywidualnych potrzeb użytkownika zostały opisane w artykule Standardy w programie.

W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.

Po wybraniu przycisku  . Dodaj otwiera się formularz z poziomu, którego dodajemy elementy składające się na konkretny krąg kosztów.

Formularz obsługują standardowe przyciski, opisane szczegółowo w rozdziale Standardy w programie niniejszego podręcznika.

W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tego formularza.

Formularz podzielono na dwie części. Część pierwsza to nagłówek. W nagłówku należy wprowadzić:

Konto rozliczeniowe np. 490 Rozliczenie kosztów – konto wprowadzamy z ręki lub z listy Planu Kont, uruchamianej po wybraniu przycisku .

W polu Symbol – wprowadzamy nazwę Kręgu kosztów.

Jeżeli zaznaczymy parametr Nieaktywny – kontrola kręgu kosztów będzie nieaktywna. Oznacza to, że użytkownik w trakcie księgowania będzie miał możliwość wprowadzania zapisów księgowych poza kręgiem kosztów np. księgowanie na kontach zespołu „4” z pominięciem równoległych księgowań na kontach zespołu „5”. Odznaczenie parametru uaktywnia zbudowany schemat kontroli kręgu kosztów.

Uwaga

Schemat kontroli kręgu kosztów działa w obrębie wprowadzanego zapisu księgowego. Jeżeli dekretacja w zapisie księgowym nie domyka kręgu kosztów, program nie pozwoli na jej zapisanie.

Z prawej strony nagłówka w polach:

Wprowadził – wyświetlany jest inicjał operatora zakładającego schemat oraz data założenia.

Zmodyfikował – wyświetlany jest inicjał operatora, który dokonał modyfikacji schematu oraz data modyfikacji.

Część druga formularza zawiera dwie listy zatytułowane: Konto źródłowe, Konto docelowe. Pozwalają one na wprowadzanie kont księgowych wchodzących w skład kręgu kosztów. Lista pierwsza – Konto źródłowe – służy do wprowadzania kont, z poziomu których przeksięgowywane są obroty na konta innego zespołu np. na konta zespołu „5”. Lista Konta docelowe służy do wprowadzania kont, na które przeksięgowywane są obroty z kont innego zespołu np. Z kont zespołu „4”.

Dodaj – dodanie nowego konta. Po rozwinięciu strzałki obok przycisku widoczne są dwie opcje do wyboru:

• Dodawanie kont z planu kont – użytkownik ma możliwość wskazania kilku kont księgowych. Jeżeli nie jest zaznaczone żadne konto to przenoszone jest konto podświetlone,
• Dodawanie przez formularz – możliwość dodania pojedynczego konta (lub klawisz <INSERT>).

Konta możemy podpinać syntetycznie, analitycznie. Istnieje także możliwość wprowadzenia pozycji w formie filtra na konta księgowe. W filtrze możemy użyć znaku gwiazdka „*” zastępującego dowolny ciąg znaków np. 4* oraz znaku zapytania „?” zastępującego jeden znak np. 401-?-01.

Uwaga

W programie nie można zdefiniować dwóch schematów, zawierających odwołania do takich samych kont źródłowych i docelowych. Przykładowo:

Schemat pierwszy

Po stronie kont źródłowych będzie zapis: 401* (w kontroli uwzględniaj konta syntetyki 401).

Po stronie kont docelowych: 500, 502, 550, 640*.

Schemat drugi

Po stronie kont źródłowych będzie zapis 402* (w kontroli uwzględniaj konta syntetyki 402).

Po stronie kont docelowych: 500, 502, 550, 640*.

Scenariusz: Definiujemy prosty schemat kontroli kręgu kosztów sprawdzający, czy suma obrotów na kontach zespołu „4” jest równa sumie obrotów na odpowiednich kontach zespołu „5”

Konta zesp. „4” = koszty działalności podstawowej (500) + koszty działalności pomocniczej (530) + koszty zarządu (550) + rozliczenie międzyokresowe kosztów (640).

1. W celu zdefiniowania schematu kontrolującego krąg kosztów należy wejść do menu Księgowość/ Księgowość/ Plan Kont.
2. Po wejściu do Planu Kont, za pomocą ikony , wchodzimy do funkcji pozwalającej na definiowanie schematów Kontroli Kręgów Kosztów.
3. Wybierając ikonę  Dodaj lub klawisz <INSERT> dodajemy nowy schemat kontroli kręgu kosztów.
4. Powinno nastąpić otwarcie formularza Definicja kręgu kosztów.
5. Kliknięcie na przycisku Konto rozliczeniowe otwiera listę Planu Kont, z poziomu której możemy wyszukać i wybrać odpowiednie konto rozliczeniowe np. 490. Konto rozliczeniowe (konto możemy wprowadzić także z ręki).
6. W polu Symbol wprowadzamy symbol schematu np. KONT.KRĘGU KOSZTÓW.
7. Jeżeli chcemy, aby przy wprowadzaniu zapisów księgowych następowała kontrola kręgu kosztów, nie zaznaczamy parametru Nieaktywny.
8. W celu dodania pozycji na liście Konta źródłowe wybieramy klawisz   Dodaj (po lewej stronie).
9. Uruchamia się edycja pozycji na liście Konta źródłowe, na której prawym klawiszem myszy możemy wyświetlić listę Planu Kont i wybrać odpowiednie konto\konta księgowe (syntetyczne, analityczne) lub wpisać konto z ręki.
10. Jeżeli chcemy, aby kontrola kręgu kosztów kontrolowała obroty wszystkich kont zespołu „4”, zamiast wprowadzenia poszczególnych kont syntetycznych zespołu 4 możemy wprowadzić wyrażenie 4*.
11. W celu dodania pozycji na liście Konta docelowe wybieramy klawisz   Dodaj (po prawej stronie).
12. Uruchamia się edycja pozycji na liście Konta docelowe, na której prawym klawiszem myszy możemy wyświetlić listę Planu Kont i wybrać odpowiednie konto\konta księgowe lub wpisać konto z ręki.
13. Jeżeli chcemy, aby kontrola kręgu kosztów obejmowała konto 500 Działalność podstawowa, wybieramy z Planu Kont lub wpisujemy z ręki konto 500.
14. Kolejne konta docelowe np. 502 Koszty sprzedaży, 530 Działalność pomocnicza wprowadzamy w sposób identyczny jak konto 500.
15. Po zakończeniu definiowania schematu kontrolującego krąg kosztów wybieramy ikonę Zapisz.
16. Następuje zapisanie schematu i powrót na listę Definicja kręgu kosztów, z poziomu której możemy dodać kolejny schemat.

Jak to działa?

Funkcja kontroli budżetu pozwala na bieżącą analizę planu przychodów i wydatków tj. pozwala porównywać plan przychodów i wydatków z faktycznie uzyskanymi przychodami i poniesionymi wydatkami, które zostały zaksięgowane na kontach.

Funkcja ta może być wykorzystywana przez jednostki budżetowe jak również inne podmioty gospodarcze, które chcą kontrolować swoje wydatki czy przychody z założonym planem.

Zmiany na formatce konta

Przed przystąpieniem do kontroli budżetu niezbędne jest właściwe oznaczenie kont, ponieważ kontroli budżetu podlegają jedynie konta, dla których zaznaczono parametr kontroli budżetu. Gdy w Planie budżetu konta wprowadzono kwotę budżetu nie możliwości zmiany lub wyłączenia kontroli budżetu na formularzu konta.

Parametr Kontrola budżetu jest dostępny na najniższej analityce, a użytkownik ma możliwość wyboru spośród następujących opcji:

Plan budżetu konta – dokument pierwotny

Formatka Plan budżetu konta – dokument korekty zawiera informacje analogiczne jak w dokumencie pierwotnym, uzupełnione o kwotę korekty planu.

Plan budżetu konta – dokument korekty

Porównanie planu budżetu z jego realizacją

Jak już wspomniano, funkcja Kontroli wydatków budżetowych jest dostępna z poziomu menu Księgowość/ Kontrola budżetu. Po wejściu na okno kontroli budżetu należy uruchomić opcję Oblicz budżet za pomocą przycisku , wówczas na liście pojawią się konta podlegające kontroli.

Zasady dotyczące obsługi list, grupowania, sortowania, wyszukiwania pozycji (filtrowania) i ogólnie przystosowywania wyglądu list do indywidualnych potrzeb użytkownika zostały opisane w rozdziale Standardy w programie.

W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.

Kliknięcie na ikonę spowoduje, że na liście pojawią się tylko konta syntetyczne, natomiast kliknięcie spowoduje, że na liście kontroli pokażą się wszystkie konta, zarówno syntetyczne jak i analityczne.

Na liście domyślnie włączona jest opcja sumowania (Pokaż wiersz sum) dla pierwszej domyślnej kolumny załączone jest sumowanie typu: Licznik, które pokazuje ilość najniższych analityk. Natomiast w kolumnach z kwotami sumowane są kwoty dla syntetyk.

Oblicz budżet – przycisk pozwala na przeliczenie obrotów i sald na kontach podlegających kontroli budżetu.

Podgląd lub klawisze <CTRL>+<ENTER> – przycisk pozwala na podgląd danych o wybranym koncie. Pogląd okna jest dostępny tylko dla kont analitycznych.

Listę kontroli budżetu można zawęzić do określonego poziomu. Użytkownik ma do wyboru następujące opcje: wszystkie poziomy, jeden poziom lub dwa poziomy. Ponadto użytkownik ma możliwość wyboru określonego okresu kontroli. Kontrola nie jest przeprowadzana z dokładnością co do dnia, ale za miesiąc, kwartał, pół roku lub cały okres obrachunkowy. W związku z tym, wyświetlana lista zawiera informację o roku i miesiącu z danego okresu obrachunkowego. Jest to istotna opcja, ponieważ służy do porównania planu z realizacją w okresie innym niż cały okres obrachunkowy.

Na liście kontroli dostępne są dodatkowe filtry.

Filtr Konto od – Konto do – umożliwia wyświetlanie i drukowanie zestawienia ograniczonego do określonego przedziału kont. Określenie pola Konto do oznacza konto wraz ze wszystkimi jego analitykami.

Filtr Maska umożliwia wyświetlenie zapisów na kontach według kryteriów związanych z numeracją tych kont. Zakres kont charakteryzujących się określoną cechą można określić odwołując się do Planu Kont lub wykorzystując następujące znaki lub ciągi znaków specjalnych przy określeniu maski na numer konta:

* – zastępuje dowolny ciąg znaków, przy czym jego umieszczenie ma sens tylko w części dotyczącej analityk np. wprowadzenie maski 401-* pozwoli na wyfiltrowanie wszystkich analityk związanych z kontem 401.

? – zastępuje dokładnie jeden znak w numerze konta. Przykładowo – chcąc wyświetlić obroty na kontach z grupy 4, które na drugim poziomie analityki mają segment 01 można użyć maski 4??-??-01.

[nm] – znak należy do ciągu. Wprowadzenie na przykład maski 401-[137]-01 pozwala na wyszukanie wszystkich analityk konta 401, które w drugim członie mają cyfrę 1 lub 3 lub 7, a w ostatnim 01.

[x-z] – znak zawiera się w zakresie, przykładowo 40[1-4]-* oznacza, że interesują nas wszystkie „czwórki”, których ostatni znak w numerze konta syntetycznego to cyfra z przedziału od 1 do 4.

[^nm] – znak nie zawiera się w ciągu. Wprowadzenie na przykład maski 401-[^137]-01 pozwala na wyszukanie wszystkich analityk konta 401, które w drugim członie mają cyfrę inną niż 1, 3 lub 7, z subanalityką 01.

[^x-z] – znak nie należy do przedziału. Przykładowo – 40[^1-4]-*, czyli program wyszuka wszystkie konta, których syntetyka rozpoczyna się znakami 40, a ostatni, w tym przypadku trzeci, jest różny niż cyfry z przydziału od 1 do 4.

Parametr Bez kont określonych w masce – pozwala na filtrowanie zapisów z wyłączeniem konkretnych kont. Wpisanie filtra w masce i zaznaczenie tego parametru wykluczy z listy konta odpowiadające masce.

Parametr Plan roczny – jego zaznaczenie powoduje, że na liście, dla danego konta, wyświetlany jest plan roczny, natomiast jego odznaczenie powoduje, że wyświetlany jest plan zgodny z ustawieniami okresu kontroli.

Parametr Uwzględniaj dekrety w buforze – jego zaznaczenie powoduje, że na liście widoczne są również dekrety znajdujące się w buforze.

Uwaga

Jeżeli nastąpiło księgowanie kwoty wyższej od zadeklarowanej, wówczas w kolumnie przekroczeń kwota jest prezentowana jako wartość dodatnia ze znakiem , natomiast wartość ujemna w kolumnie przekroczeń pojawi się wówczas, gdy kwota zaksięgowana jest niższa niż planowana.

Edycję wydruku wywołujemy z poziomu wybranego wydruku stosując kombinacje klawiszy <CTRL>+<ENTER>, klikając dwa razy lewym klawiszem myszką w wydruk lub posługując się poleceniem Edytuj wydruk z poziomu menu kontekstowego (prawy przycisk myszy).

Formularz wydruku składa się z sześciu zakładek:

[Ogólne] –  na zakładce tej w przypadku wydruków standardowych większość pól i parametrów jest już wypełniona. Użytkownik ma natomiast możliwość ustalenia parametrów ‘technicznych’ samego drukowania.

Drukuj domyślnie na – w tym polu można zdecydować jaki będzie domyślny sposób drukowania. Może to być drukarka domyślna, inna drukarka (można wtedy dokonać wyboru w trakcie drukowania), podgląd lub plik eksportu. Oczywiście ustawienia te mają największe znaczenie dla wydruków domyślnych.

Ilość kopii wydruku – ilość automatycznych powtórzeń tego samego wydruku, np. chcąc wydrukować oryginał i kopię parametr musi mieć wartość 2.

Sortuj kopie wydruku – wybór sposobu sortowania wielostronicowych wydruków.

Drukarka domyślna – w tym polu można wskazać konkretną drukarkę dla wybranego wzoru.

Duplex – pole pozwala na określenie ustawień Duplexu (domyślnie, pionowo, poziomo, brak).

Nazwa pliku – możliwość zdefiniowania przez Użytkownika nazw plików z wydrukami zapisywanymi na dysku bądź w IBARD oraz wysyłanymi w wiadomościach e-mail. Schemat nazwy generowanego z programu pliku może zawierać zarówno stałe wartości, jak i dostępne parametry dynamiczne. Po kliknięciu prawym przyciskiem myszy w tym polu dostępna staje się opcja Wstaw zmienną dynamiczną. Po jej wybraniu otwierane jest okno umożliwiające dodanie odwołania do takiej zmiennej:

Po rozwinięciu dostępnej listy zmiennych dynamicznych można wybrać zarówno zmienne globalne (dotyczące całego programu), jak i zmienne dotyczące formularza bądź listy, dla której nazwa pliku z wydrukiem jest definiowana:

Po wybraniu zmiennej, jej nazwa pojawia się w nawiasach klamrowych:

Po zatwierdzeniu okna, odwołanie do nazwy zmiennej dynamicznej pojawia się w polu Nazwa pliku:

W polu tym można wprowadzić do 254 znaków. Znaki spacji na początku i końcu pola są usuwane podczas zapisu okna. W polu nie można również używać znaków niedozwolonych dla nazw plików w systemie Windows, tj.: \ / : * ? ” < > |.

Jeżeli w definicji nazwy pliku z wydrukiem użyto wyłącznie parametrów dynamicznych które nie zwracają w określonej sytuacji żadnych wartości, jako nazwa dla tworzonego pliku podpowiada się domyślna nazwa eksportowanego wydruku.

Domyślny format – możliwość określenia domyślnego formatu pliku z wydrukiem. W przypadku wydruków kaskadowych jedyną dostępną opcją jest: PDF lub PDF z hasłem. W przypadku wydruków generowanych przez Serwis Operacji Automatycznych (np. Automat windykacji), nawet jeżeli dla wydruku wybrany jest domyślny format PDF z hasłem, tworzony automatycznie wydruk nie jest szyfrowany hasłem.

Podpisz cyfrowo pliki PDF – możliwość podpisywania wydruków generowanych do pliku PDF. Zapewnia to ich lepsze zabezpieczenie np. w przypadku przesyłania pracownikom PIT-11 lub wysyłania faktur kontrahentom w formie elektronicznej. Podpisanie pliku podpisem elektronicznym gwarantuje jego autentyczność oraz to, że dokument nie został zmieniony.

Pliki PDF podpisane elektronicznie są oznaczone symbolem: 

Pliki PDF łącz w jeden dokument – parametr jest możliwy do zaznaczenia na wydrukach kaskadowych (seryjnych). W przypadku jego zaznaczenia, podczas generacji wydruku seryjnego po wybraniu miejsca do zapisu pliku, wszystkie wydruki zostaną scalone do jednego pliku PDF. Należy zapewnić unikalność nazw dla poszczególnych wydruków częściowych, które są wywoływane z wydruku głównego. Jeżeli parametr nie jest zaznaczony, powstanie tyle plików ile dokumentów zostało seryjnie wydrukowanych. Jeżeli nazwy zapisywanych plików z wydrukami nie będą unikalne, w nazwie każdego z plików (dla ich rozróżnienia) znajdzie się data i godzina jego wygenerowania. W przypadku seryjnej wysyłki wydruków do różnych odbiorców, nazwy załączanych plików z wydrukami mogą się powtarzać w obrębie różnych wiadomości e-mail.

Kopia elektroniczna – zaznaczenie parametru powoduje zapis kopii wydruku w postaci elektronicznej w Archiwum wydruków w module Obieg dokumentów (OBD). Aby funkcjonalność działała Operator musi mieć dostęp do tego modułu. Po zaznaczeniu parametru pojawia się opcja wyboru, czy kopia elektroniczna wydruku ma być zapisywana w bazie czy w Comarch IBARD. W przypadku wydruku poprzez opcję Udostępnij w Comarch HRM (zarówno z hasłem jak i bez) kopia elektroniczna wydruku zawsze zapisywana jest w bazie danych – nawet jeśli w konfiguracji wydruku zaznaczono, aby kopia zapisywana była w IBARD.

Zapisuj wydruk w formacie PDF w e-Teczce pracownika w części – zaznaczenie parametru powoduje dodanie do e-Teczki pracownika nowego dokumentu wraz z wykonywanym wydrukiem w postaci pliku PDF. Dodatkowo należy wskazać część e-Teczki, w której dany wydruk domyślnie będzie zapisywany

Odśwież dane w programie po wykonaniu. Parametr ten związany jest z potrzebą odświeżenia danych po wykonaniu wybranego wydruku lub funkcji dodatkowej. Jest on nieedytowalny na wydrukach i funkcjach standardowych.

Dane jednostki samorządowej na wydruku – jeżeli parametr jest zaznaczony, wówczas podczas wykonywania wydruku sprawdzane czy jest zaznaczony wspomniany parametr: Jednostka podlega pod w Konfiguracji Firmy/ Pieczątka firmy – jednostka samorządowa. Jeżeli parametr jest nie zaznaczony, wówczas na wydruk pobierane są dane z Konfiguracji Firmy/ Pieczątka firmy. Jeżeli parametr jest zaznaczony, wówczas na wydruk pobierane są dane z Konfiguracji Firmy/ Pieczątka firmy – jednostka samorządowa. Jeżeli parametr: Dane jednostki samorządowej na wydruku nie jest zaznaczony, wówczas zawsze na wydruk pobierane są dane z Konfiguracji Firmy/ Pieczątka firmy.

Zakładka [Definicja] jest zapisem wydruku w postaci poleceń. Zakładka ta obsługiwana jest przez następujące przyciski:

– eksport definicji do wskazanego pliku. Operacja możliwa dla standardowych i indywidualnych wydruków.

– import definicji z wybranego pliku. Akcja możliwa tylko dla indywidualnych wydruków.

– podgląd danej definicji w formie graficznej. Aby operacja powiodła się dla wydruków napisanych w Crystal Reports konieczne jest posiadanie programu i dodatkowo wpisanie w Konfiguracji stanowiska/ Ogólne/ Wydruki ścieżki dostępu do pliku startowego. W ten sposób można edytować tylko wydruki indywidualne.

– przycisk powoduje wykasowanie całej definicji, dostępny dla indywidualnych wydruków.

Inne – zawiera dodatkowe parametry związane z danym formatem.

Podłączenia i warunki – zakładka zawiera informacje dotyczące warunków i podłączeń wykorzystywanych w danym wydruku.

Zmienne dynamiczne – zakładka zawiera zmienne parametry przekazywane z programu do wydruku, np. filtrowanie.

Parametry dynamiczne – zakładka zawiera informacje przekazywane z programu do wydruku, np. wersje programu, datę itp.

Dodatkowo z poziomu każdej zakładki dostępne są dwa przyciski:

Ustaw hasło do wydruku – – pozwala ustawić hasło do danego wydruku. Bez znajomości hasła nie będzie możliwe edytowanie parametrów wydruku. Aby odblokować wydruk do edycji należy ponownie kliknąć w ikonę .  Funkcja ta działa tylko dla wydruków indywidualnych.

Testuj wydruk –  – pozwala na przetestowanie wydruku w podglądzie na ekran.

Na Planie Kont użytkownik ma możliwość zdefiniowania nowego konta przez otwarcie nowego formularza konta lub zmiany informacji przez edycję istniejącego.

Formularz konta księgowego podzielony jest na trzy zakładki: [Ogólne]  [Dodatkowe] [Zestawienia księgowe] oraz [JPK]

Zakładka [Ogólne] zawiera podstawowe dane o koncie:

Numer konta – do pola tego wprowadzamy numer konta. Jeżeli jest to konto analityczne, wtedy część numeru jest dziedziczona z konta nadrzędnego i nie jest edytowalna. Pole maksymalnie może przyjąć wartość 20 znaków dla danego poziomu konta oraz łącznie 50 znaków dla całego numeru konta.

Nazwa – do pola tego wprowadzamy nazwę konta.

Nazwa 2 – do tego pola można wprowadzić dodatkową nazwę np. obcojęzyczną.

Konto rozrachunkowe – pole jest zaznaczane dla kont, które mają posiadać status rozrachunkowych. W przypadku konta analitycznego status rozrachunkowe jest zaznaczane identycznie jak na koncie nadrzędnym i jest nieedytowalne. Użytkownik nie może zmienić statusu również w przypadku konta syntetycznego, dla którego dodana jest już analityka lub są już na nim jakieś księgowania.

Rozrachunek bez rozliczenia w K/B – pole jest dostępne jeżeli w Konfiguracji Firmy/ Księgowość/ Księgowość kontowa zaznaczony jest parametr Automatyczne rozliczenia i rozrachunki. Domyślnie jest zablokowane do edycji i niezaznaczone. Staje się aktywne po zaznaczeniu parametru Konto rozrachunkowe. Należy zaznaczyć je ręcznie. Zaznaczenie parametru przenosi się do nowego okresu podczas zakładania okresu obrachunkowego w Konfiguracji Firmy i kopiowania planu kont z poprzedniego okresu.

Korekta kosztów – parametr jest związany z korektą podatku dochodowego obowiązującą do 31.12.2015 r. i ma charakter archiwalny. Nie jest uwzględniany w obecnie obowiązującej uldze na złe długi w podatku dochodowym.

Typ konta – użytkownik ma tutaj możliwość wyboru następujących statusów konta: aktywa, pasywa, aktywa‑pasywa, koszty, przychody, przychody-koszty i pozabilansowe.

Kontrola salda – dla wybranego konta użytkownik ma możliwość ustawienia kontroli salda: Debet, Credit lub Brak. Test badający zgodność salda jest dostępny w opcji Narzędzia/ Testy integralności/ Dekrety/ Kontrola salda.

Oznacza to, że program podczas wykonania testu sprawdzi, czy konto wykazuje saldo po żądanej stronie. W razie niezgodności program wyświetli odpowiedni komunikat.

Słownikowe – po zaznaczeniu tego parametru użytkownik ma możliwość wyboru rodzaju podmiotów, z jakim dane konto ma być powiązane, czy mają to być Kontrahenci, Banki, Urzędy, Pracownicy i Wspólnicy, Towary lub Środki Trwałe. Po wybraniu statusu – przy księgowaniu na konto związane z wybranym podmiotem, dla którego nie ma jeszcze analityki w Planie Kont – jest ono zakładane automatycznie.

Jeśli akronim (kod) lub nazwa grupy, na podstawie których ma być założone konto (kontrahent, pracownik, grupa środków trwałych), zawiera separator, to przy zakładaniu konta separatory zostaną zamienione na znak „_” (podkreślenia). Natomiast, jeśli użycie różnych separatorów, po zmianie na znak ”_”, dałoby w efekcie dwa takie same konta, to drugiemu z nich na końcu zostanie dopisana cyfra (1, 2,…).

Jeżeli dodawane jest konto analityczne do konta, które jest kontem słownikowym np. kontrahentów, po wybraniu odpowiedniego kontrahenta z listy, w numerze analityki pojawi się odpowiednio: Kod, NIP/PESEL lub Identyfikator (w zależności od ustawienia parametrów o zakładaniu kont słownikowych w konfiguracji) oraz pole nazwa wypełni się nazwą kontrahenta.

Podział wg grup – po zaznaczeniu tego parametru przy księgowaniu na konto program automatycznie tworzy dodatkowy poziom analityki związany z grupami, do jakich dany podmiot należy np. 201 – [Grupa kontrahentów] – [Kod kontrahenta].

Kontrola budżetu – parametr ten jest dostępny na najniższej analityce. Użytkownik ma możliwość wyboru spośród następujących opcji: Brak, Obroty Wn, Obroty Ma. Wybranie opcji Obroty Wn/ Obroty Ma decyduje o zakwalifikowaniu konta na listę kont podlegających kontroli budżetowej przez program. Gdy w Planie budżetu konta wprowadzono kwotę budżetu nie możliwości zmiany lub wyłączenia kontroli budżetu.

Waluta – informacja o walucie konta jest pokazywana wyłącznie przy aktywnym module Księga Handlowa Plus.

Formularz konta- typy kont

Obrót pieniężny, związany ze zjawiskami gospodarczymi, wymaga ich rejestracji. Do rejestracji zdarzeń gospodarczych w księgach rachunkowych przeznaczone są konta księgowe. Konto księgowe posiada swój numer, nazwę i dwie strony do zapisywania wartości liczbowych.

Strony konta oznaczane są jako: 

Edycję zestawu wydruków wywołujemy z poziomu wybranego zestawu stosując kombinacje klawiszy <CTRL>+<ENTER>, klikając dwa razy lewym klawiszem myszką w zestaw lub posługując się poleceniem Edytuj zestaw z poziomu menu kontekstowego (prawy przycisk myszy).

Okno zestawu wydruków składa się z dwóch zakładek: [Ogólne] i [Podłączenia].

Formularz zestawu wydruków

Na zakładce [Ogólne] znajdują się następujące pola i parametry:

ID źródła / zestawu wydruków – numer ID odpowiednio źródła i zestawu.

Nazwa – nazwa zestawu.

Warunek – pole może zawierać warunek określający czy dany zestaw będzie widoczny na liście wydruków czy nie. Może to być np. warunek widoczności dla danej bazy firmowej. Jest edytowalne w każdym przypadku.

Warunek auto – pole może zawierać warunek nadawany automatycznie przez program. Nie jest edytowalne.

Opis – dodatkowe pole, w którym można umieścić opis zestawu. Jest edytowalne tylko dla wydruków użytkownika.

Kopia elektroniczna – zaznaczenie parametru spowoduje, że dla wszystkich wydruków w danym zestawie zapis kopii będzie miał postać elektroniczną (Archiwum wydruków w module Obieg dokumentów (OBD)). Aby funkcjonalność działała Operator musi mieć dostęp do tego modułu. W przypadku zmiany parametru na zestawie, podczas jego zapisu pojawia się pytanie: Zostało zmienione ustawienie parametru Kopia elektroniczna. Czy przenieść ustawienie na wszystkie wydruki w zestawie? Tak/Nie W przypadku wybrania opcji „Tak” parametr zostanie ustawiony dla wszystkich podłączonych do zestawu wydruków. W przypadku wybrania opcji „Nie” skutek będzie tylko dla nowo dodawanych do zestawu wydruków.

Podpisz cyfrowo pliki PDF – możliwość podpisywania wydruków generowanych do pliku PDF.

Autor – w polu tym można wpisać autora danego zestawu wydruków.

Nr wersji – w polu tym można zamieścić numer wersji zestawu.

Utworzono – data utworzenia zestawu.

Ostatnia modyfikacja – data ostatniej modyfikacji zestawu.

Ustaw hasło do zestawu   – pozwala ustawić hasło do danego zestawu. Bez znajomości hasła nie będzie możliwe edytowanie parametrów zestawu. Aby odblokować zestaw do edycji należy ponownie kliknąć w ikonę . Funkcja ta działa tylko dla niestandardowych zestawów wydruków.

Zakładka [Podłączenia] zawiera informacje na temat podłączeń zestawu wydruków.

Na Planie Kont użytkownik ma możliwość zdefiniowania nowego konta przez otwarcie nowego formularza konta lub zmiany informacji przez edycję istniejącego.

Formularz konta księgowego podzielony jest na dwie zakładki: [Ogólne]  [Dodatkowe]  [Zestawienia księgowe] oraz [JPK].

Zakładka [Dodatkowe] pozwala na ustawienie następujących parametrów:

Nr w przyszłym okresie – pole numer konta w przyszłym okresie powinno być uzupełnione, jeżeli chcemy automatycznie wygenerować bilans otwarcia w kolejnym okresie obrachunkowym. Numer konta w przyszłym okresie można wprowadzić dopiero gdy zostanie założony kolejny okres obrachunkowy.

Konto nieaktywne – parametr zaznaczany dla konta, któremu chcemy nadać status nieaktywne np. gdy wiemy, że na dane konto nie będziemy już więcej księgować.

Zakazy – lista zakazy widoczna jest tylko na formularzu konta syntetycznego i pozwala na wprowadzenie zakazu dostępu do informacji o danym koncie, w szczególności dotyczy to dostępu do obrotów i sald na koncie oraz księgowań na koncie. Aby wprowadzić kod operatora, który nie powinien mieć możliwości dostępu do konta, należy ustawić kursor na liście operatorów i nacisnąć Dodaj  lub klawisz <INS> i wybrać z listy kod.

Comarch ERP Optima jest aplikacją pracującą w środowisku Windows. Program pracuje w oparciu o bazę danych Microsoft SQL Server od wersji 2016 do 2022, zarówno z bezpłatną edycją Express Edition jak i płatnymi edycjami.

Sprzętowe i systemowe

Skalowalność sprzętowa

Poniższy rozdział zawiera informacje dotyczące minimalnych wymagań sprzętowo-systemowych dla systemu Comarch ERP Optima dla jednocześnie pracujących, przykładowych ilości użytkowników. Wymagania te określają minimum jakie musi spełniać konfiguracja infrastruktury technicznej w celu uzyskania wsparcia technicznego i merytorycznego dla systemu Comarch ERP Optima. Przedstawione w ramach niniejszego rozdziału konfiguracje oparte są na wewnętrznych testach sytemu Comarch ERP Optima.

Wymagania minimalne dla stacji roboczej niezbędne do uruchomienia systemu Comarch ERP Optima

Wymagania minimalne niezbędne do uruchomienia serwera baz danych na potrzeby systemu Comarch ERP Optima

System Comarch ERP Optima działa w architekturze Klient/Serwer. W przypadku najprostszej instalacji jednostanowiskowej zarówno warstwa serwera baz danych, jak i również aplikacja może działać na jednym stanowisku. W praktyce wyodrębnia się funkcje serwera baz danych na odrębnej platformie sprzętowej.

System Comarch ERP Optima współpracuje z Microsoft SQL Server w wersji 2016 lub nowszej.

W przypadkach występowania dużej ilości danych (np. kontrahenci, towary, dokumenty) wymagana jest indywidualna ocena konfiguracji sprzętowej.

Wymagania zalecane do uruchomienia serwera baz danych na potrzeby systemu Comarch ERP Optima

Przy wyborze konfiguracji sprzętowej należy zwrócić uwagę, że kluczowymi parametrami dla szybkiego działania serwera bazy danych jest pamięć RAM oraz szybkość dostępu do podsystemu dyskowego. W związku z tym warto rozważyć zastosowanie szybkich dysków SSD

 Wymagania minimalne dotyczące serwera terminali

Wymagania zalecane dotyczące serwera terminali

Przy wyborze konfiguracji sprzętowe należy zwrócić uwagę na fakt, że dla serwera terminali najistotniejszymi parametrami jest szybkość oraz ilość procesorów (rdzeni), a także ilość pamięci RAM.

Zakładka Ogólne

Operator – program zawsze proponuje kod operatora, który na danym stanowisku jako ostatni pracował z programem (informacja ta jest przechowywana w rejestrze systemowym). Można wybrać innego operatora poprzez wpisanie jego kodu lub wybór operatora z listy pomocniczej po wciśnięciu przycisku Operator.

Hasło –  należy wpisać hasło ustawione dla operatora. Bez podania poprawnego hasła program nie pozwoli zarejestrować się w programie. Jeżeli użytkownik nie ma ustalonego hasła, pole nie będzie wyświetlane.

Firma – program zawsze proponuje firmę ustaloną jako domyślną dla wybranego operatora. Można wybrać pracę z danymi innej firmy poprzez wpisanie nazwy firmy lub wybór z listy pomocniczej po wciśnięciu przycisku Firma. Jeżeli wybrany na oknie logowania operator ma dostępną tylko jedną firmę do wyboru, wówczas automatycznie ta firma wskazywana jest w polu Firma.

Okno obsługiwane jest przez przyciski:

 Zatwierdź – powoduje zatwierdzenie wprowadzonych danych (również klawisz <ENTER>). Program rozpocznie pracę otwierając okno główne programu.

 Anuluj – program zostanie otwarty bez zalogowania operatora.

Podczas logowania do programu operatora będącego administratorem następuje weryfikacja czy stosowane są domyślne hasła dla loginów bazodanowych: sa oraz CDNOperator. Jeżeli okaże się, że takie standardowe hasła są stosowane, pojawia się ostrzeżenie o treści: Alert bezpieczeństwa! Obecnie korzystasz z domyślnych danych logowania do programu. Aby podnieść bezpieczeństwo systemu zapoznaj się z artykułem. z linkiem prowadzącym do artykułu pomocy opisującym jak podnieść bezpieczeństwo systemu.

Lista dostępnych firm

Po wciśnięciu przycisku Firma program wyświetli okno z listą dostępnych firm.

Do bardzo istotnych elementów organizacji rachunkowości w firmie należy ustalenie Planu Kont, co zapewnia prawidłową pracę w programie. Przy opracowywaniu zakładowego Planu Kont trzeba uwzględnić, że przyjęte przez jednostkę zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych powinny zapewniać:

• Ujęcie operacji w sposób rzetelny i sprawdzalny tak, aby właściwie przedstawione zostały stan majątkowy i finansowy oraz wynik finansowy jednostki, a zwłaszcza ujęte w odpowiednich przekrojach stany aktywów i pasywów, koszty i straty oraz przychody i zyski.
• Dane niezbędne d0o wszelkich rozrachunków z tytułu podatków oraz rozrachunków z kontrahentami i pracownikami.
• Skuteczną kontrolę wewnętrzną operacji gospodarczych i stanu składników majątku, będących w posiadaniu i decyzji jednostki.
• Możliwości sporządzania sprawozdania finansowego i innych sprawozdań, deklaracji podatkowych lub informacji wymaganych odrębnymi przepisami.

Sposób prowadzenia rachunkowości jest określony w zakładowym Planie Kont danej jednostki. W celu ujednolicenia zasad grupowania operacji i ograniczenia nakładu pracy jednostki mogą zastosować Wzorcowy Plan Kont (Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994r. art. 83), który jest ustalany przez Prezesa NBP, Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych i Ministra Finansów.

Plan Kont

Plan Kont w Comarch ERP Optima jest dostępny z poziomu Księgowość/ Plan Kont.

Na liście mającej strukturę drzewa kolejne poziomy analityki wyróżnione są poprzez wcięcia.
Na liście działa standardowy lokator, który pozwala na wyszukiwanie konkretnego konta lub grupy kont. W tym celu należy ustawić kursor na liście i wprowadzić numer konta np. 010-01 lub 1 dzięki czemu program zawęża listę tylko do kont zespołu „1” – Środki pieniężne i rachunki bankowe.

Uwaga

Na liście tej wyświetlany jest Plan Kont zgodnie z bieżącym okresem obrachunkowym.

Na liście wyświetlone są numer, typ konta, waluta, nazwa i nazwa 2 konta, status, znacznik S_12_1 oraz domyślnie ukryte kolumny: korekta kosztów oraz rozrachunek bez rozliczenia w K/B. Kolumna Status wyświetla „N” dla kont nieaktywnych, a dla kont aktywnych jest pusta.

Jeśli użytkownik korzysta z modułu Księga Handlowa Plus, to na Planie Kont dodatkowo jest wyświetlana kolumna z informacją o walucie konta.

Istnieje możliwość zaznaczania kont na planie kont. Zaznaczenie konta syntetycznego powoduje zaznaczenie wszystkich jego kont analitycznych. Zaznaczenie wszystkich kont analitycznych nie powoduje zaznaczenia konta nadrzędnego.

Zasady dotyczące obsługi list, grupowania, sortowania, wyszukiwania pozycji (filtrowania) i ogólnie przystosowywania wyglądu list do indywidualnych potrzeb użytkownika zostały opisane w rozdziale Standardy w programie.

W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.

Typ konta – użytkownik ma możliwość wyboru typu kont: wszystkie, bilansowe (program pokazuje konta ze statusem aktywa, pasywa i aktywa-pasywa), wynikowe (status konta koszty i przychody), bilansowe i wynikowe (łączne przedstawienie dwóch typów), pozabilansowe (status pozabilansowe), rozrachunkowe.

Poziomy – użytkownik ma możliwość wyboru następujących poziomów analityki: wszystkie (czyli lista bez ograniczeń), jeden (konta o numerze poziomu 1), dwa (program pokazuje konta o numerze poziomu 1 i 2), najniższy (pokazuje najniższy poziom oraz konta słownikowe).

Pokazuj nieaktywne – po zaznaczeniu parametru wyświetlane są konta na których zaznaczono parametr Konto nieaktywne.

Pokazuj konta słownikowe – po włączeniu tego przycisku program pokazuje analitykę kont słownikowych.

Dodaj konto na tym samym poziomie  lub klawisze <SHIFT>+<INSERT> – po naciśnięciu przycisku program dodaje konto na tym samym poziomie, na którym jest kursor. W przypadku pustej listy dodaje konto syntetyczne.

Obok przycisku Dodaj  jest przycisk  otwierający menu opcji  , gdzie oprócz możliwości Dodaj konto na tym samym poziomie, można wybrać Dodaj konto analityczne – przycisk dodaje konto analityczne do konta, na którym aktualnie ustawiony jest kursor. Konto analityczne można dodać również poprzez klawisz <INSERT>. Konto analityczne może zostać dodane tylko w takim przypadku, gdy na danym koncie nie ma księgowań.

 Usuń lub klawisz <DEL> – przycisk pozwala na usunięcie zaznaczonych kont księgowych. Konto może być usuwane tylko gdy nie ma na nim zapisów księgowych (zarówno z poziomu Księgowość/ Dzienniki jak i na dokumencie BO), nie zostało uwzględnione w grupie kont oraz użytkownik nie posiada zakazu do danego konta. Istnieje możliwość usunięcia konta syntetycznego wraz z wszystkimi kontami analitycznymi pod warunkiem, że na kontach analitycznych nie ma zapisów księgowych. Jeżeli dodano zapisy księgowe na jakiekolwiek konto analityczne, zarówno to konto, jak i konto nadrzędne nie są usuwane. Pozostałe analityki bez zapisów księgowych są usuwane.

Na liście domyślnie włączona jest opcja sumowania (Pokaż wiersz sum) dla pierwszej domyślnej kolumny załączone jest sumowanie typu: Licznik, które pokazuje ilość najniższych analityk.

Lista Plan Kont została wyposażona w filtr (dostępny po wybraniu w typie kont opcji Rozrachunkowe), umożliwiający szybsze sprawdzenie numerów kont, na których istnieją dekrety nierozrachowane.

Po zaznaczeniu parametru Dekrety nierozrachowane pojawia się rozwijalna lista z opcjami:

• strona Wn i Ma – zawęzi Plan Kont tylko do tych kont, na których występują dekrety nierozrachowane jednocześnie po stronie Wn i po stronie Ma,
• strona Wn – zawęzi Plan Kont tylko do tych kont, na których występują dekrety nierozrachowane jedynie po stronie Wn,
• strona Ma – zawęzi Plan Kont tylko do tych kont, na których występują dekrety nierozrachowane jedynie po stronie Ma,
• strona Wn lub Ma – zawęzi Plan Kont tylko do tych kont, na których występują dekrety nierozrachowane po stronie Wn lub po stronie Ma lub zarówno po stronie Wn i Ma.

Jeżeli parametr Dekrety nierozrachowane jest odznaczony, na liście wyświetlane są wszystkie konta rozrachunkowe, niezależnie od tego, czy są na nich jakiekolwiek dekrety.

Przez kliknięcie na ikonie znajdującej się w lewym dolnym rogu  można rozwinąć wszystkie konta. Natomiast ikona  zwija wszystkie gałęzie.

Generowanie Wzorcowego Planu Kont    – jeśli w momencie rozpoczęcia pracy w Księdze Handlowej nie ma Planu Kont, istnieje możliwość wygenerowania Wzorcowego Planu Kont, który użytkownik może dowolnie modyfikować. Obok przycisku  znajduję się przycisk rozwijający dostępne opcje:

• Generowanie wzorcowego planu kont,

• Aktualizacja planu kont z poprzednim okresem,

• Kopiowanie Planu Kont z poprzedniego okresu,

• Usuń wybrane konta księgowe.

Opcje Kopiowanie oraz Aktualizacja Planu Kont z poprzedniego okresu są możliwe pod warunkiem, że w bazie znajduje się wcześniejszy okres obrachunkowy.

Opcja Usuń wybrane konta księgowe pozwala na usunięcie kont nieaktywnych i/lub słownikowych mających zerowe saldo w poprzednim okresie obrachunkowym, lub też całego planu kont.

Uwaga

Po wybraniu z poziomu planu kont opcji Eksport/ Tylko dane do schowka lub Tylko zaznaczone dane do schowka numery kont w arkuszu Excel wyświetlają się prawidłowo dla formatu Tekstowe.

Operacje seryjne

Na liście w menu kontekstowym oraz na przycisku  pod listą dostępne są operacje seryjne. Po rozwinięciu strzałki obok przycisku widoczne są opcje: Oznacz konta jako nieaktywne, Oznacz konta jako aktywne, Ustaw/Odznacz rozrachunek bez rozliczenia w K/B, Ustaw/Odznacz korektę kosztów oraz Zmień znaczniki JPK. Funkcja operacji seryjnych działa na zaznaczone konta. Dla konta podświetlonego pojawia się komunikat: Nie zaznaczono kont księgowych.

Dodatkowo na liście kont w menu kontekstowym dostępna jest operacja seryjna Zmień typ konta.

Oznacz konta jako nieaktywne

Zaznaczenie konta syntetycznego powoduje zaznaczenie parametru Konto nieaktywne również na wszystkich jego kontach analitycznych. Konta nieaktywne są widoczne w planie kont w kolorze szarym.

Oznacz konta jako aktywne

Zaznaczenie jedynie konta syntetycznego powoduje odznaczenie parametru Konto nieaktywne tylko na koncie syntetycznym. Konta analityczne pozostają jako nieaktywne. Nie ma możliwości oznaczenia konta analitycznego jako aktywnego jeżeli konto nadrzędne jest nieaktywne.

Ustaw/Odznacz rozrachunek bez rozliczenia w K/B

Funkcja jest dostępna jeżeli w Konfiguracji Firmy/ Księgowość/ Księgowość kontowa zaznaczony jest parametr Automatyczne rozliczenia i rozrachunki. Funkcja umożliwia zaznaczenie/odznaczenie na formularzu konta analitycznego rozrachunkowego parametru Rozrachunek bez rozliczenia w K/B.

Ikona pioruna uaktywnia się po zaznaczeniu parametru Ustaw/Odznacz rozrachunek bez rozliczenia w K/B. Automatycznie zaznaczany jest również parametr Rozrachunek bez rozliczenia w K/B. Po zatwierdzeniu parametr jest zaznaczany na wskazanych kontach analitycznych. Jeżeli opcja Rozrachunek bez rozliczenia w K/B zostanie odznaczona to nastąpi odznaczenie tego parametru na wskazanych kontach analitycznych. Ustawienie/odznaczenie parametru na zaznaczonym jedynie koncie syntetycznym nie powoduje ustawienia/odznaczenia parametru na jego kontach analitycznych.

Ustaw/Odznacz korektę kosztów

Funkcja umożliwia zaznaczenie/odznaczenie na formularzu konta analitycznego parametru Korekta kosztów.

Ikona pioruna uaktywnia się po zaznaczeniu parametru Ustaw/Odznacz korektę kosztów. Automatycznie zaznaczany jest również parametr Korekta kosztów. Po zatwierdzeniu parametr jest zaznaczany na wskazanych kontach analitycznych. Jeżeli opcja Korekta kosztów zostanie odznaczona to nastąpi odznaczenie tego parametru na wskazanych kontach analitycznych. Ustawienie/odznaczenie parametru na zaznaczonym jedynie koncie syntetycznym nie powoduje ustawienia/odznaczenia parametru na jego kontach analitycznych.

Zmień znaczniki JPK

Funkcja umożliwia seryjne dodawanie, zmianę oraz usuwanie znaczników JPK na zaznaczonych kontach księgowych.

W przypadku, gdy na oknie seryjnej zmiany parametrów nie zostanie wskazany żaden znacznik to kliknięcie ikony pioruna spowoduje usunięcie wybranych znaczników na zaznaczonych kontach księgowych.

Usunięcie wszystkich znaczników jest konieczne jeżeli w danym okresie obrachunkowym ma zostać zmieniony Typ ZOiS i do kont księgowych mają zostać przypisane nowe znaczniki.

Przycisk pioruna uaktywnia się po zaznaczeniu przynajmniej jednej z trzech dostępnych opcji: Znacznik konta (S_12_1), Dodatkowy znacznik konta (S_12_2), Dodatkowy znacznik konta PD (S_12_3)

 

Zmień typ konta

Funkcja umożliwia seryjną zmianę typu konta dla zaznaczonych kont syntetycznych i wszystkich ich kont analitycznych. Funkcja jest aktywna jeżeli na liście kont podświetlono/ zaznaczono konto syntetyczne.

Przykłady wykonywanych scenariuszy w programie Comarch ERP Optima znajdą Państwo tutaj.

W systemie Comarch ERP Optima dostępny jest szeroki wybór wydruków standardowych, których użytkownik nie może bezpośrednio modyfikować. Dla wydruków tych możliwe jest określenie parametrów technicznych, takich jak domyślny sposób wydruku, ilość kopii, sposób sortowania. Istnieje także możliwość korzystania z własnych wydruków. Własne, indywidualne wydruki można pisać zupełnie od nowa, a jeśli zmiany w odniesieniu do istniejących w programie wydruków są stosunkowo niewielkie można modyfikować skopiowane wydruki standardowe.

Indywidualne wydruki są zapisywane w bazie konfiguracyjnej. W ten sposób wszystkie bazy firmowe pracujące w oparciu o tą samą bazę konfiguracyjną mają dostęp do identycznych wydruków.

Do edycji wydruków można wykorzystać Generator Raportów, który jest instalowany razem z Comarch ERP Optima (nie jest potrzebne wtedy kopiowanie wydruku standardowego, wystarczy uruchomić Generator) lub zewnętrzny edytor Crystal Reports lub Comarch sPrint. Odrębna rodzina wydruków to wydruki tekstowe, do edycji których można użyć zwykłego notatnika.

Wydruki o typie Deklaracje dotyczą wydruków deklaracji wykonywanych z poziomu aplikacji Comarch Deklaracje Podatkowe. Tego typu wydruku nie może utworzyć Użytkownik. Nie ma on definicji, ponieważ definicja jest już zapisana w samej deklaracji.

Zagadnienia dotyczące wykorzystania Generatora Raportów zostały opisane w odrębnej dokumentacji, którą można znaleźć na stronach walidowanych w menu Dokumentacja – Podręczniki/Instrukcje.  w tym miejscu natomiast najwięcej uwagi poświęcono ogólnej konfiguracji wydruków.

W celu wejścia do Konfiguracji wydruków należy posłużyć się kombinacją <CTRL>+  lub skrótem klawiszowym <CTRL>+<F2>. Inny sposób to rozwinięcie listy wydruków w Wydruku danych lub w Podglądzie wydruku.

Nowo dodawani operatorzy, którzy nie są administratorami, mają automatycznie nałożone blokady dostępu do Konfiguracji wydruków.

Po wejściu do Konfiguracji wydruków pojawi się okno konfiguracyjne podzielone na dwie lub trzy zakładki (jeśli pracujemy jako Operator z uprawnieniami administratora pojawia się dodatkowa zakładka [Personalizacja]).

Konfiguracja wydruków  obsługiwana jest przez następujące przyciski:

– jeśli bieżąca gałąź odpowiada procedurze lub kontekstowi – dodanie nowego zestawu i podłączenie go do bieżącej gałęzi. Jeśli bieżąca gałąź odpowiada zestawowi – dodanie nowego wydruku do bieżącego zestawu. Dodawanie wydruków możliwe jest tylko dla zestawów użytkownika.

– edycja/podgląd podświetlonego zestawu lub wydruku. W przypadku zestawów i wydruków standardowych jest to podgląd zestawu i ograniczona modyfikacja wydruku.

– usunięcie bieżącego zestawu (jeśli podświetlony jest zestaw, Uwaga: usuwane są wszystkie wydruki w zestawie!) lub wydruku (jeśli podświetlony jest wydruk). Funkcja dostępna tylko dla wydruków i zestawów użytkownika.

– wyszukiwanie zestawów i wydruków.

– pozwala na przegląd wszystkich zestawów (także tych nie podłączonych do bieżącej procedury) bez uwzględnienia ich podłączeń do poszczególnych kontekstów i procedur. Korzystając z tego przeglądu można m.in. zobaczyć wszystkie nie podłączone nigdzie (tzw. ‘wiszące w powietrzu’) zestawy – jest to jedyne miejsce, gdzie można uzyskać taką informację.

– podłączenie wskazanego zestawu lub wydruku pod bieżącą gałąź/ odłączenie bieżącego (podświetlonego) zestawu lub wydruku z bieżącej gałęzi. Podłączenie zestawu jest zawsze możliwe, natomiast podłączenie wydruku i odłączenie zestawu lub wydruku jest możliwe tylko dla zestawów i wydruków użytkownika.

– testowe wykonanie wydruku.

W oknie konfiguracji można zaznaczyć trzy parametry:

Pokazuj tylko wypełnione – jego zaznaczenie spowoduje wyświetlenie na ekranie tylko tych gałęzi, które mają zdefiniowane zestawy.

Ograniczaj do bieżącej procedury – po uruchomieniu konfiguracji wydruków parametr jest zaznaczony. Przez bieżącą procedurę rozumiemy miejsce w programie, z którego została wywołana konfiguracja, np. będąc w formularzu Faktury Sprzedaży dostajemy konfigurację wszystkich wydruków jakie możemy z tego poziomu wydrukować.

Pokazuj tylko wydruki użytkownika – jego zaznaczenie spowoduje wyświetlenie na ekranie tylko wydruków dodanych przez Użytkownika.

Ponadto w programie dostępnych jest jeszcze kilka dodatkowych funkcji dostępnych z poziomu menu kontekstowego wywoływanego prawym przyciskiem myszki. Są to m.in.:

Ustaw jako domyślny dla mnie – służy do wskazania wydruku, który będzie wywołany przez przyciśnięcie przycisku . Szczegółowy opis tej funkcji znajduje się w artykule Jak ustawić wydruk domyślny w Comarch ERP Optima?

Przestaw domyślny (dla operatorów bez indywidualnie ustawionego wydruku domyślnego) – dostępne tylko dla Operatorów z uprawnieniami administratora. Szczegółowy opis funkcji znajduje się w punkcie 4.4 niniejszego podręcznika.

Eksportuj…/ Importuj… – funkcja pozwala na zapisanie zestawu lub wydruku do pliku XML oraz import zestawu lub wydruku z pliku XML.

Podnieś/ Obniż – pozwala zmieniać kolejność wydruków w zestawie lub zestawów w kontekście. Dostępne tylko dla zestawów i wydruków użytkownika.

Poziomy – opcja ta pozwala na wyświetlenie listy wydruków według wybranego poziomu (procedura, kontekst, zestaw wydruku, wydruk).

Poniżej znajduje się opis najistotniejszych funkcji dotyczących konfiguracji wydruków.

W oknie konfiguracji wydruków na zakładce [Ogólne] widzimy drzewo zestawów i wydruków standardowych oraz zestawów i wydruków użytkownika. Zestawy i wydruki standardowe oznaczone są zwykłą czcionką, natomiast zestawy i wydruki użytkownika oznaczone są kursywą i kolorem niebieskim.

Wydruk oznaczony pogrubioną czcionką to wydruk domyślny dla danego Operatora. Ustawia się go po kliknięciu na nim prawym przyciskiem myszy i wybraniu funkcji Ustaw jako domyślny dla mnie.

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

Na liście rozwijanej wydruków w Wydruku danych lub w Podglądzie wydruku, wydruk użytkownika oznaczony jest kursywą i dodatkowo literą (U).

Menu kontekstowe wydruku danych

Ponadto wydruk domyślny jest oznaczony symbolem .

Menu kontekstowe wydruku danych

Wydruk domyślny jest drukowany po kliknięciu bezpośrednio w ikonę drukarki lub podczas zapisu formularza z wykorzystaniem ikony Zapisz zmiany i drukuj wydruk domyślny 

Istnieje jeszcze jedno oznaczenie wydruku domyślnego, związane z personalizacją wydruków. Ustawienie to jest widoczne tylko w przypadku, gdy w programie zalogowany jest użytkownik mający uprawnienia administratora. Jest to oznaczenie wydruku domyślnego dla ogółu Operatorów, powstające po wybraniu funkcji z menu kontekstowego Przestaw domyślny (dla operatorów bez indywidualnie ustawionego wydruku domyślnego). Taki wydruk oznaczony jest pogrubioną i podkreśloną czcionką.

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

W konfiguracji wydruków możliwe jest kopiowanie istniejących wydruków standardowych i indywidualnych. Aby to uczynić należy utworzyć własny zestaw wydruków klikając prawym przyciskiem myszy np. na Formularz faktury sprzedaży.

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

Do utworzonego zestawu wydruków można skopiować istniejące wydruki. Trzymając wciśnięty klawisz <CTRL> należy złapać lewym przyciskiem myszy dany wydruk i upuścić go w wybranym zestawie. Podczas przenoszenia na wysokości wybranego zestawu pojawi się żółta strzałka.

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

W efekcie wydruk Wzór standard został skopiowany do zestawu użytkownik.

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

Kopiowanie (przenoszenie) wydruków do/w zestawach standardowych nie jest możliwe.

Zakładka [Zmienne dynamiczne] zawiera informacje na temat zmiennych przenoszonych do wydruku. Np. wersję programu Comarch ERP Optima, nazwę bazy danych, nazwę serwera itp.

Konfiguracja wydruków

Zakładka Personalizacja dostępna jest tylko dla Operatorów mających nadane uprawnienia administratora.

Tworzenie nowego wydruku

Aby utworzyć nowy wydruk należy najpierw utworzyć nowy zestaw wydruków, ponieważ dodawanie wydruków do zestawów standardowych nie jest możliwe. Nowy zestaw można utworzyć klikając prawym przyciskiem myszy np. na Formularz faktury sprzedaży.

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

Do utworzonego Zestawu można dodać nowy Wydruk, klikając na nim prawym przyciskiem myszy

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

Aby tworzony wydruk można było zapisać należy mieć przygotowaną wcześniej definicję takiego wydruku, napisaną w odpowiednim formacie (GenRap, Crystal, XML lub Comarch sPrint) w celu jej zaimportowania na zakładce [Definicja] na formularzu wydruku. Definicję taką można uzyskać np. poprzez jej eksport. Po zaimportowaniu definicji i zapisaniu formularza wydruku nowy wydruk pojawi się na liście i możliwa będzie edycja jego parametrów.

Menu kontekstowe konfiguracji wydruków

Oczywiście do utworzonego zestawu można skopiować istniejący wydruk użytkownika lub wydruk Standardowy w celu jego edycji. Wydruk skopiowany można edytować i zmieniać jego definicję za pomocą odpowiedniego edytora.