Księgowość

Plik JPK_KR_PD

Od 1 stycznia 2026 roku podatnicy CIT zostaną objęci nowym obowiązkiem raportowym, tzw. JPK CIT, który nakłada wymóg przesyłania dwóch jednolitych plików kontrolnych:

• JPK_KR_PD – księgi rachunkowe i rozliczenie podatku dochodowego,
• JPK_ST_KR – środki trwałe i wartości niematerialne i prawne.

W systemie Comarch ERP Altum wprowadzone  zostały zmiany związane z nową strukturą pliku JPK_KR_PD.

Nowy słownik uniwersalny

Z poziomu Konfiguracja/Słowniki uniwersalne dodana została nowa grupa słownikowa  JPK_KR_PD a w jej ramach słowniki (domyślnie aktywne):

• Typy ZOiS – typy zestawień obrotów i sald w zależności od rodzaju prowadzonej działalności, domyślnie zaznaczony jest typ: ZOiS7 Zestawienie obrotów i sald dla jednostek pozostałych z możliwością zmiany
• Znaczniki dla RPD – predefiniowana lista znaczników dotyczących oznaczenia kont dla podatku dochodowego
• Znaczniki dla typu ZOiS1 – predefiniowana lista znaczników dotyczących ZOiS dla banków
• Znaczniki dla typu ZOiS2 – predefiniowana lista znaczników dotyczących ZOiS dla ubezpieczycieli i zakładów reasekuracji
• Znaczniki dla typu ZOiS3 – predefiniowana lista znaczników dotyczących ZOiS dla organizacji pożytku publicznego i wolontariatu
• Znaczniki dla typu ZOiS4 – predefiniowana lista znaczników dotyczących ZOiS dla funduszy inwestycyjnych
• Znaczniki dla typu ZOiS5 – predefiniowana lista znaczników dotyczących ZOiS dla domów maklerskich
• Znaczniki dla typu ZOiS6 – predefiniowana lista znaczników dotyczących ZOiS dla SKOK
• Znaczniki dla typu ZOiS7 – predefiniowana lista znaczników dotyczących ZOiS dla jednostek pozostałych
• Znaczniki dla typu ZOiS8 – wartości znaczników mogą zostać zdefiniowane przez operatora

Wartości znaczników mogą zostać uzupełnione podczas importu planu kont z odpowiednio skonfigurowanego pliku. Import znaczników jest możliwy wyłącznie dla typów ZOiS1-ZOiS7.

Nowe pola na formularzu okresu obrachunkowego

Na formularzu okresu obrachunkowego (Konfiguracja/Księgowość/Okresy obrachunkowe) w sekcji Podstawowe dla okresów obrachunkowych z datą rozpoczęcia po 31.12.2024 zostały wprowadzone nowe parametry:

• Rok podatkowy – parametr opcjonalny, służy do wskazania daty otwarcia i zamknięcia roku podatkowego jeżeli są one różne od dat roku obrotowego. Domyślnie daty te są uzupełniane zgodnie z datami okresu obrotowego.
• Typ ZOiS – należy wybrać typ od ZOiS1 do ZOiS8 w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Dla pierwszego okresu obrachunkowego ustawiany jest typ ZOiS wskazany jako domyślny w słownikach uniwersalnych, z możliwością zmiany. Dla kolejnych okresów obrachunkowych typ ZOiS pobierany jest na podstawie poprzedniego okresu. Ustawienie ma wpływ na listę znaczników kont, jaka jest wyświetlana na formularzu konta księgowego w sekcji Znaczniki. Zmiana typu jest możliwa do momentu przypisania znaczników na planie kont.

Znaczniki kont

Zgodnie z nowymi przepisami dla każdego typu ZOiS i konta księgowego należy przesyłać do pliku JPK znaczniki:

• S_12_1 – znacznik obowiązkowy, wynikający z rozporządzenia w sprawie dodatkowego zakresu danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe; lista znaczników uzależniona jest od wyboru typu ZOiS. Znacznik dotyczy przyporządkowania konta do zestawienia księgowego (bilansu i rachunku zysków i strat).
• S_12_2 – znacznik nieobowiązkowy, wynikający z rozporządzenia w sprawie dodatkowego zakresu danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe. Znacznik dotyczy przyporządkowania konta do zestawienia księgowego (bilansu i rachunku zysków i strat).
• S_12_3 – znacznik nieobowiązkowy, wynikający z rozporządzenia w sprawie dodatkowego zakresu danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe (PD); lista znaczników wspólna dla wszystkich ZOiS. Znacznik służy do wyliczenia zestawienia dotyczącego podatku dochodowego.

Każde konto przesyłane do pliku JPK_KR_PD (konta najniższego poziomu, na których są wprowadzone zapisy księgowe, w tym również konta pozabilansowe) powinno posiadać odpowiedni znacznik.

Przypisanie znaczników

Przypisania znaczników do konta księgowego można dokonać na formularzu konta księgowego na nowej zakładce JPK_KR_PD. Znacznik przypisany do konta syntetycznego jest automatycznie przenoszony na wszystkie konta analityczne. Znaczniki są także kopiowane podczas przenoszenia planu kont do następnego okresu obrachunkowego.

Wprowadzona została także możliwość importu/eksportu planu kont wraz z przypisanymi znacznikami.

Seryjne zmiany znaczników

Wprowadzona została także możliwość seryjnych zmian znaczników na kontach księgowych. W tym celu z poziomu Księgowość/Plan kont należy wybrać przycisk [Znacznik JPK_KR_PD] z grupy przycisków Zmiany seryjne, a następnie wskazać odpowiednie parametry zmiany seryjnej oraz znaczniki. Aby możliwe było wykonanie takiej operacji, operator musi należeć do grupy posiadającej uprawnienie Zmiany seryjne na kontach – znaczniki JPK_KR_PD z zakładki Inne uprawnienia.

Nowe kolumny w planie kont

W planie kont dodane zostały nowe kolumny:

• S_12_1
• S_12_2 (domyślnie ukryta)
• S_12_3 (domyślnie ukryta)

zawierające informacje o wprowadzonych na koncie znacznikach. Po najechaniu kursorem na symbol znacznika wyświetlany jest jego opis.

Generowanie i eksport pliku JPK_KR_PD

Wprowadzona została możliwość generowania i eksportu na strony Ministerstwa Finansów pliku JPK_KR_PD. Plik można utworzyć z poziomu Główne/JPK.

W panelu bocznym pliku istnieje możliwość  wskazania parametrów ogólnych, względem których pobierane są dane podczas przeliczania pliku np. wskazania firmy, dla której mają być pobierane dane, zakresu dat, dla którego plik ma być generowany oraz kodu urzędu. Wprowadzone zostały również parametry charakterystyczne dla danego pliku:

• Podatnik korzysta z:
  • CIT estoński – domyślnie odznaczony, z możliwością zmiany przez użytkownika
  • Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej – parametr jest automatycznie zaznaczony jeżeli na formularzu okresu obrachunkowego został wybrany typ ZOiS8
• Typ ZOiS – wartość parametru przenoszona jest z formularza okresu obrachunkowego i nie podlega edycji
• Uwzględniaj zapisy w buforze – domyślnie odznaczony z możliwością zmiany
• Uwzględniaj zapisy na kontach pozabilansowych – domyślnie odznaczony z możliwością zmiany

Panel główny pliku JPK_KR_PD składa się z zakładek:

• Nagłówek – po przeliczeniu pliku na zakładce wyświetlane są podstawowe informacje zgodnie z ustawieniami parametrów w panelu bocznym. Prezentowany jest także cel złożenia (1- plik pierwotny, 2- korekta) oraz zakres dat za jaki składany jest plik.

Informacje dotyczące danych podatnika oraz urzędu skarbowego pobierane są z formularza Firmy z zakładki Deklaracje.

• Kontrahent – po przeliczeniu pliku na zakładce wyświetlane są informacje o kontrahentach (kod kontrahenta, prefiks NIP oraz NIP), którzy znajdują się na dokumentach Polecenie księgowania zaksięgowanych w okresie, za który generowany jest plik JPK
• Zestawienie obrotów i sald –  na zakładce prezentowane są pozycje pochodzące z zestawienia obrotów i sald, które składają się na plik JPK_KR_PD

• Dziennik – na zakładce prezentowane są zapisy księgowe (Księgowość/Dziennik) oraz dekrety wchodzące w skład tych zapisów (Księgowość/Konto)

• Sumy kontrolne –  prezentuje ogólne informacje dotyczące ksiąg rachunkowych.

• RPD – zawiera pozycje dotyczące rozliczenia podatkowego. Wartości na tej zakładce nie są wyliczane automatycznie. Użytkownik ma możliwość ręcznego wprowadzenia wartości wyłącznie, jeżeli w zakresie dat za który generowany jest dany plik zawarty jest ostatni dzień okresu obrachunkowego.

• Atrybuty – zawiera listę atrybutów przypisanych do obiektu wraz z ich wartością
• Załączniki –  umożliwia dodanie do pliku JPK załącznika
• Historia zmian –  umożliwia przegląd operacji wykonanych w pliku przez użytkowników

Nowe kolumny na Zestawieniu Obrotów i Sald

Na zestawieniu obrotów i sald zostały dodane kolumny: S_12_1, S_12_2, S_12_3 (domyślnie ukryte) zawierające opis znaczników kont użytych do JPK_KR_PD.

Zmiany na dokumencie Polecenie Księgowania

Na dokumencie Polecenie księgowania zostało dodane pole Numer KSeF oraz wprowadzono pobieranie numeru KSeF z dokumentu źródłowego, bez możliwości edycji. Oznacza to, że po zaksięgowaniu faktury/faktury VAT z uzupełnionym numerem KSeF, numer ten zostaje przeniesiony na jej zapis księgowy. Dla dokumentów PK wprowadzonych ręcznie pole Numer KSeF jest aktywne do czasu zatwierdzenia PK.