Udzielanie licencji

Wprowadzenie

Do pracy z systemem Comarch ERP Enterprise wymagana jest licencja. W artykule opisano informacje zawarte w licencji, sposób jej wyświetlania oraz wpływ na działanie systemu.

Licencja

Aby móc pracować z Comarch ERP Enterprise, musi być zainstalowany system oraz dostępna odpowiednia licencja. Licencja umożliwia licencjobiorcy korzystanie z systemu w uzgodnionym zakresie.

Informacje o licencji

Licencja zawiera informacje dotyczące partnerów, liczbę licencjonowanych funkcji. W rozdziale Wyświetlanie licencji opisano sposób wyświetlania informacji o licencji.

Informacje ogólne

Ogólne informacje o licencji obejmują identyfikację licencji, typ licencji, zastosowanie, poprzednie licencje, ważność licencji i dodatkowe informacje o licencji.

Ważność

Ważność licencji i indywidualnych kluczy licencyjnych jest w niektórych przypadkach ograniczona w czasie. Poza okresem ważności nie można korzystać z systemu lub funkcji. Operator zostanie poinformowany przez system Comarch ERP Enterprise o wygasającej licencji systemowej.

Przedmiot licencji

Licencja wystawiona przez Asystę Techniczną odnosi się do licencji systemowej. Licencja systemowa umożliwia uruchomienie systemu Comarch ERP Enterprise. Obiekt licencji dla licencji systemowej zawiera nazwę systemu, identyfikator GUID systemu, poziom wersjonowania systemu oraz, w stosownych przypadkach, prefiks deweloperski.

Licencjobiorca

Odbiorca licencji jest opisany przez numer partnera, nazwę i adres.

Licencjodawca

Licencjodawcą dla licencji systemowych jest producent oprogramowania.

Liczba użytkowników

Jedną z informacji zawartych w licencji jest liczba użytkowników, którzy mogą uzyskać dostęp do systemu. Istnieją kilka grup użytkowników. Są one rozróżniane na podstawie typu licencji przyporządkowania użytkownika do systemu, typ licencji:

• Pracownik – w licencjonowaniu pracowników rozróżnia się concurrent user oraz named user. Jeżeli w systemie licencjonowani są concurrent user, do systemu może zostać przyporządkować więcej użytkowników niż określono w licencji. Jednocześnie do systemu może zalogować się tylko taka liczba użytkowników, jaka została określona w licencji. W przypadku named user do systemu może zostać przypisanych wyłącznie tylu użytkowników, ilu wskazano w licencji, przy czym wszyscy użytkownicy mogą być jednocześnie zalogowani do systemu. Informacja, czy w danym systemie licencjonowani są named user czy concurrent user, zależy od klucza licencyjnego com.cisag.sys.kernel.licencing.ConcurrentProfessionalUser.
  Istnieją również użytkownicy z typem licencji „Pracownik, zarezerwowany login”. Użytkownik z zarezerwowanym loginem zawsze może się zalogować, nawet jeśli liczba licencjonowanych użytkowników została już osiągnięta podczas bieżącego logowania. Liczba użytkowników bez zarezerwowanych loginów, którzy mogą być zalogowani w tym samym czasie, jest odpowiednio zmniejszona. Niezależnie od rozróżnienia między concurrent user czy named user, tylko tylu użytkowników z tym typem licencji może zalogować się do systemu w tym samym czasie, ile określono w licencji. Tryb dostępu Pełny dostęp jest zdefiniowany dla użytkownika z typem licencji Pracownik, logowanie zarezerwowane.
  Zasadniczo pracownik może korzystać ze wszystkich funkcjonalności Comarch ERP Enterprise. Korzystanie z nich jest ograniczone jedynie uprawnieniami nadanymi przez administratora systemu.

• Partner biznesowy – partnerzy biznesowi mogą korzystać tylko z niektórych funkcjonalności zatwierdzonych przez producenta. W ramach dostosowania/adaptacji można utworzyć do pięciu dodatkowych aplikacji i udostępnić je tym użytkownikom; szczegóły w rozdziale Dodatkowe aplikacje dla partnerów biznesowych. Do systemu można przypisać więcej partnerów biznesowych niż określono w licencji. Zalogować może się jednak tylko tylu użytkowników, ilu określono w licencji. Techniczny termin określający ten typ użytkownika to concurrent user.

Typy użytkowników Pracownik oraz Partner biznesowy mogą być łączone z dwoma trybami dostępu:

• Nieograniczony – pełny dostęp do danych,

• Ograniczony – wyłącznie dostęp do odczytu danych.

Dodatkowi partnerzy

W systemie Comarch ERP Enterprise, który został rozszerzony o dodatki branżowe, partnerskie lub specyficzne dla klienta, w licencji zapisywane są – obok informacji o licencjodawcy i licencjobiorcy – również dane dotyczące dodatkowych partnerów uczestniczących w tworzeniu rozszerzeń. Informacje te umożliwiają identyfikację partnerów zaangażowanych w rozwój systemu. W szczególności w przypadku zgłoszeń serwisowych dotyczących systemu Comarch ERP Enterprise dane te pomagają w ustaleniu właściwego punktu kontaktowego.

Klucze licencyjne

Klucze licencyjne mają wpływ na poszczególne funkcje systemu Comarch ERP Enterprise. Każdy klucz licencyjny posiada nazwę, status udostępnienia oraz okres obowiązywania. Za pomocą kluczy licencyjnych sterowane jest udostępnianie funkcji biznesowych na potrzeby dostosowania systemu. Niektóre klucze licencyjne mogą dodatkowo zawierać wartość, która wpływa na możliwości konfiguracji określonych funkcji.

Wyświetlanie licencji

Wybrane dane licencyjne są wyświetlane w zależności od określonego przypadku. W poniższych rozdziałach opisano sposób wyświetlania pełnej licencji oraz metodę identyfikacji licencji, z którą aktualnie pracuje system Comarch ERP Enterprise.

Panel System, typ: Licencja

W aplikacji Panel System możliwe jest przeglądanie różnych licencji przypisanych do systemu. Widok dla typu Licencja wyświetla wszystkie informacje licencyjne wymienione w poprzednich częściach artykułu.

na dodatkowej zakładce aplikacji Panel System prezentowane są również wszystkie licencje, które nie zostały jeszcze aktywowane, a także licencje, które nie są już aktywne lub nie były aktywne w istniejącym systemie.

Info-dialog

Info-dialog jest otwierany z menu pomocy poprzez wybór pozycji Pomoc. Zakładka Licencja zawiera wybrane informacje licencyjne. Podczas kopiowania zawartości info-dialogu informacje licencyjne są również kopiowane.

Uruchamianie serwera aplikacji systemu ERP

Podczas uruchamiania serwera aplikacji systemu ERP generowany jest komunikat KRN-960 zawierający informacje licencyjne. Komunikat ten jest zapisywany w protokole systemowym oraz wyświetlany w konsoli.

Logowanie użytkownika

Podczas logowania użytkownika do systemu standardowo wyświetlany jest komunikat w pasku statusu, który zawiera informacje o licencji oraz licencjobiorcy. W treści rozszerzonej komunikatu lub w podpowiedzi narzędziowej dostępne są dodatkowe informacje, takie jak na przykład licencjodawca. W określonych sytuacjach zamiast komunikatu statusowego wyświetlany jest w oknie dialogowym licencji.

Kopiowanie komunikatów

W obszarze nawigacyjnym, na zakładce Komunikaty, oraz w aplikacji Rejestr komunikatów możliwe jest wyświetlanie właściwości komunikatów. W oknie właściwości komunikatu dostępny jest przycisk kopiowania, który zapisuje komunikat do schowka. Wraz z komunikatem kopiowane są również informacje systemowe z info-dialogu. Funkcjonalność ta została udostępniona w celu uzupełniania zgłoszeń błędów kierowanych do Asysty Technicznej o dodatkowe informacje kontekstowe.

Wpływ licencji

Dane licencyjne wpływają w różnych obszarach na zachowanie systemu Comarch ERP Enterprise. Jeżeli dana funkcja nie może zostać wykonana z powodu ograniczeń wynikających z licencji, jej uruchomienie jest przerywane z komunikatem błędu. W kolejnych częściach artykułu wskazano obszary, w których licencja ma bezpośredni wpływ na działanie systemu.

Uruchamianie systemu lub serwera aplikacji systemu ERP

Podczas uruchamiania serwera aplikacji systemu ERP sprawdzane jest, czy w bazie konfiguracyjnej systemu aktywna jest ważna licencja dla systemu, do którego należy serwer aplikacji. W przypadku braku aktywnej, ważnej licencji uruchamianie serwera aplikacji systemu ERP zostaje przerwane i kończy się komunikatem błędu. W takiej sytuacji konieczne jest aktywowanie odpowiedniej licencji z innego systemu Comarch ERP Enterprise, który korzysta z tej samej bazy danych konfiguracji.

Jeżeli ważna licencja jest aktywna, jej informacje są wyświetlane zgodnie z opisem zawartym w rozdziale dotyczącym uruchamiania serwera aplikacji Comarch ERP Enterprise.

Przypisywanie użytkowników do systemu

Aby użytkownik mógł zalogować się do systemu Comarch ERP Enterprise, musi zostać zarejestrowany w systemie poprzez jego przypisanie. Przypisanie użytkownika do systemu odbywa się w aplikacji Panel System, typ System, na zakładce Przyporządkowania użytkownika.

Podczas przypisywania użytkownika wymagane jest określenie typu licencji oraz trybu dostępu. Liczba użytkowników, którzy mogą zostać przypisani z danym typem licencji i trybem dostępu, zależy od liczby użytkowników określonej w licencji oraz od klucza licencyjnego com.cisag.sys.kernel.licencing.ConcurrentProfessionalUser.

Języki wyświetlania

Klucz licencyjny com.cisag.sys.repository.DisplayLanguages określa, które języki mogą być wykorzystywane jako języki dla bazy repozytorium. Pośrednio determinuje on również zakres języków dostępnych jako języki wyświetlania w funkcjach Ustawienia użytkownika dla systemu oraz Ustawienia użytkownika dla bazy danych OLTP w aplikacji Konfiguracja, a także w Ustawieniach użytkownika.

Funkcje w aplikacji Konfiguracja

Konfiguracja systemu odbywa się za pośrednictwem aplikacji Konfiguracja. W aplikacji tej możliwe jest aktywowanie oraz konfigurowanie funkcji systemowych. Udostępniane są wyłącznie te funkcje, które nie są chronione kluczem licencyjnym lub których klucz licencyjny jest aktywny w licencji.

Informacja o tym, czy dana funkcja jest bezpośrednio zależna od klucza licencyjnego, dostępna jest na zakładce Informacje. Ponieważ funkcje mogą być również zależne od innych funkcji, możliwe jest pośrednie uzależnienie funkcji od jednego lub wielu kluczy licencyjnych, jeżeli jedna lub więcej funkcji nadrzędnych jest chroniona kluczami licencyjnymi.

Otwieranie aplikacji

W celu zmniejszenia złożoności interfejsu dla użytkownika aplikacje, których użytkownik nie może otworzyć, są automatycznie ukrywane w obszarze nawigacyjnym. Brak możliwości otwarcia aplikacji może występować między innymi w przypadku, gdy aplikacja:

• wymaga bazy danych, która nie jest aktywna w ramach bieżącego logowania,

• wymaga funkcji, która została dezaktywowana w aplikacji Konfiguracja lub nie jest aktywna z powodu zależności od klucza licencyjnego, który nie został udostępniony w licencji,

• wymaga określonego typu organizacji, a pracownik przypisany do użytkownika nie ma przypisanej odpowiedniej organizacji,

• jest udostępniona wyłącznie dla użytkowników z typem licencji Pracownik, natomiast użytkownik posiada typ licencji Partner biznesowy,

• nie została udostępniona poprzez rolę uprawnień.

Istnieją różne możliwości ustalenia przyczyny, dla której użytkownik nie widzi danej aplikacji w obszarze nawigacyjnym. W celu uzyskania szczegółowego komunikatu dotyczącego jednego z powyższych powodów należy zastosować jedną z poniższych procedur:

• Jeżeli znana jest techniczna nazwa aplikacji oraz użytkownik ma uprawnienia do otwarcia aplikacji Obiekty deweloperskie, możliwe jest otwarcie odpowiedniego obiektu deweloperskiego typu Application, a następnie użycie przycisku [Otwórz aplikację] na zakładce Edytor.

• Użytkownik, który ma uprawnienia do otwarcia danej aplikacji, otwiera menu kontekstowe dla wpisu tej aplikacji w obszarze nawigacyjnym, wybiera opcję Wyślij jako e-mail i wysyła wiadomość e-mail do użytkownika, który nie widzi aplikacji. Po otwarciu linku zawartego w wiadomości e-mail uruchamiane jest nowe okno przeglądarki.

Szczegółowe informacje dotyczące otwierania aplikacji za pomocą adresów URL zostały opisane w artykule Niezależne od kanału powiązania i adresy URL.

W obu opisanych przypadkach w pasku statusu wyświetlany jest odpowiedni komunikat błędu, który wskazuje przyczynę, dla której aplikacja nie mogła zostać otwarta.

Okno dialogowe licencji

W zależności od rodzaju licencji podczas logowania użytkownika może zostać wyświetlony dialog zawierający informacje licencyjne.

Wyświetlanie okna dialogowego licencji

Okno dialogowe licencji jest wyświetlane wyłącznie w szczególnych przypadkach. Poniżej przedstawiono konfiguracje, w których jego wyświetlenie następuje automatycznie.

System instalacyjny

System Comarch ERP Enterprise jest regularnie dostarczany przez producenta. Nowe wydania umożliwiają instalację aktualnej wersji systemu bez konieczności instalowania wcześniejszych pakietów serwisowych. System instalacyjny posiada licencję ograniczoną czasowo i jest przeznaczony wyłącznie do instalacji nowego systemu Comarch ERP Enterprise. Podczas logowania do systemu instalacyjnego okno dialogowe licencji jest zawsze wyświetlane.

System demonstracyjny

Partnerom Comarch udostępniane są systemy demonstracyjne. System demonstracyjny posiada licencję ograniczoną czasowo. Podczas logowania do systemu demonstracyjnego okno dialogowe licencji jest zawsze wyświetlane.

Wygaśnięcie licencji

Licencje mogą być wystawiane na określony czas. Jeżeli użytkownik loguje się do systemu, którego licencja jest ważna krócej niż 21 dni, pojawi się odpowiednia informacja w oknie dialogowym z zawartością pola Ważna do wyróżniona kolorem czerwonym. Dodatkowo w obszarze Informacje licencyjne wyświetlany jest komunikat informujący o zbliżającym się wygaśnięciu licencji, również oznaczony kolorem czerwonym.

Demonstracyjna baza danych OLTP bez systemu demonstracyjnego

Wraz z systemem instalacyjnym dostarczane są również demonstracyjne bazy danych OLTP zawierające przykładowe dane. Bazy te są przeznaczone do celów wdrożeniowych i prezentacyjnych. Ich wykorzystanie umożliwia natychmiastowe korzystanie z nowo zainstalowanego systemu bez konieczności ręcznego wprowadzania danych.

Rozwiązanie to jest szczególnie przydatne podczas instalacji systemów produkcyjnych, ponieważ umożliwia szkolenie pracowników na bazie OLTP równolegle z właściwym wdrożeniem systemu Comarch ERP Enterprise oraz budową produkcyjnej bazy danych OLTP.

Ze względu na to, że zawartość demonstracyjnej bazy danych OLTP może wymagać obecności kluczy licencyjnych, które nie są licencjonowane w systemie produkcyjnym, podczas logowania do demonstracyjnej bazy OLTP symulowana jest obecność brakujących kluczy licencyjnych. W takim przypadku dialog licencji jest wyświetlany wraz ze stosowną informacją.

W celu zapobiegania nadużyciom dane demonstracyjnej bazy OLTP mogą być modyfikowane wyłącznie w ciągu pierwszych 90 dni od momentu pierwszej instalacji systemu. Po upływie 90 dni możliwy jest wyłącznie dostęp do demonstracyjnej bazy danych w trybie odczytu.

Pola w oknie dialogowym licencji

W oknie dialogowym licencji wyświetlane są najważniejsze informacje o bieżącej licencji:

Licencja – identyfikacja licencji

Licencjodawca – licencjodawca, który wydał licencję.

Licencjobiorca – licencjobiorca, dla którego wydano licencję.

Ważna do – data, od której licencja traci ważność. W ciągu ostatnich 21 dni treść jest wyświetlana na czerwono.

Ulica – ulica z adresu posiadacza licencji.

Kod pocztowy – kod pocztowy z adresu posiadacza licencji.

Miasto – miasto z adresu posiadacza licencji.

Kraj – kraj podany w adresie posiadacza licencji.

Informacje o licencji -opis licencji, zawierający zazwyczaj uzgodnione umownie ograniczenia oraz informacje dotyczące korzystania z systemu.

Informacja prawna –  informacja dotycząca praw autorskich oraz zasad użytkowania systemu. Wyświetlana treść zależy od sposobu wykorzystania systemu.

Dodatkowe aplikacje dla partnerów biznesowych

Zakres funkcjonalności udostępnionych użytkownikom z typem licencji Partner biznesowy jest określony przez producenta. W celu umożliwienia partnerom tworzenia własnych aplikacji dla tych użytkowników w ramach rozszerzeń lub adaptacji, wraz z systemem Comarch ERP Enterprise dostarczanych jest pięć udostępnionych, pustych aplikacji dialogowych.

Techniczne nazwy powiązanych obiektów deweloperskich, czyli aplikacji oraz klas Java, są następujące:

• com.cisag.app.collaboration.ui.CollaborationApplication1
• com.cisag.app.collaboration.ui.CollaborationApplication2
• com.cisag.app.collaboration.ui.CollaborationApplication3
• com.cisag.app.collaboration.ui.CollaborationApplication4
• com.cisag.app.collaboration.ui.CollaborationApplication5

Aby udostępnić te aplikacje użytkownikom, na etapie prac deweloperskich konieczne jest wykonanie określonych czynności:

Obiekt deweloperski typ Application: CollaborationApplication…

• Ustawienie prezentacji i utrzymania: Prezentacja, utrzymanie
• dostosowanie nazwy oraz pomocy bezpośredniej
• w razie potrzeby: wskazanie innego frameworka
• w razie potrzeby: wskazanie innej klasy Java

Obiekt deweloperski Java class: CollaborationApplication…

Licencjonowanie rozszerzeń partnerskich

Oprócz frameworków oraz funkcji systemu możliwe jest również licencjonowanie rozszerzeń partnerskich, czyli zabezpieczanie ich za pomocą klucza licencyjnego. Takie rozwiązanie jest zasadne w szczególności w przypadku, gdy rozszerzenie partnerskie jest dostarczane do wielu klientów. Istnieje także możliwość licencjonowania jednego rozszerzenia partnerskiego dla różnych klientów z różnym, stopniowanym zakresem funkcjonalnym.

Licencjonowanie rozszerzenia partnerskiego nie jest jednak obowiązkowe. Rozszerzenie partnerskie, które nie podlega licencjonowaniu, może być wykorzystywane w dotychczasowy sposób.

Rozszerzenie partnerskie podlegające licencjonowaniu musi zostać aktywowane w licencji systemowej, aby mogło być używane w danym systemie. W tym celu każdorazowo wymagana jest nowa licencja systemowa, wystawiana przez Asystę Techniczną.

W kolejnych rozdziałach opisano sposób przygotowania rozszerzeń partnerskich do licencjonowania.

Postępowanie w procesie rozwoju

Klucze licencyjne i funkcje

W przypadku rozszerzenia partnerskiego podlegającego licencjonowaniu partner musi określić, do którego klucza licencyjnego jego rozwiązanie ma zostać przypisane. Klucz ten musi zostać udostępniony przez Asystę Techniczną w odpowiednich licencjach systemowych. Przy wyborze klucza licencyjnego zasadniczo dostępne są poniższe możliwości:

• Klucz licencyjny partnera – partner definiuje w systemie deweloperskim klucz licencyjny znajdujący się w jego przestrzeni nazw. Nazwa klucza licencyjnego rozpoczyna się od <prefiks deweloperski>.app. W razie potrzeby możliwe jest zdefiniowanie kilku kluczy licencyjnych. Klucze licencyjne partnera są transportowane do systemów pochodnych jako element rozszerzenia partnerskiego. Dodatkowo partner definiuje funkcje zależne od danego klucza licencyjnego. Zalecane jest utworzenie w pierwszej kolejności funkcji o tej samej nazwie, a następnie uzależnienie od niej kolejnych funkcji.
• Predefiniowane klucze licencyjne – system Comarch ERP Enterprise zawiera standardowo dziesięć zarezerwowanych kluczy licencyjnych oraz funkcji przeznaczonych do licencjonowania rozszerzeń partnerskich. Każdy partner może w ten sposób udostępnić do dziesięciu komponentów objętych odrębnym licencjonowaniem. Klucze licencyjne to: cisag.app.licencing.PartnerLicenceKey1..10.
  Klucze licencyjne oraz funkcje te są częścią standardu systemu, jednak w systemie deweloperskim powinny zostać dostosowane poprzez zmianę nazw. Adaptacje te są transportowane do systemów pochodnych jako element rozszerzenia partnerskiego. Zalecane jest stosowanie kluczy licencyjnych partnera, ponieważ tylko one mogą być bezpośrednio przypisane do konkretnego rozszerzenia partnerskiego. Zarezerwowane klucze licencyjne mogą być używane jednocześnie przez wielu partnerów, co może prowadzić do konfliktów w systemach, w których zainstalowane są rozszerzenia pochodzące od różnych partnerów.
  Niezależnie od tego, który typ kluczy licencyjnych jest używany, partner zleca do Asysty Technicznej wydanie licencji dla swoich systemów testowych i deweloperskich, w których udostępniane są żądane klucze licencyjne. Te same klucze licencyjne muszą być później wydane w licencjach dla każdego klienta, który korzysta z rozwoju partnera.

  W trakcie prac deweloperskich klucze licencyjne mogą zostać aktywowane w systemie rozwojowym, w którym zostały utworzone, za pomocą właściwości systemowych.

  Od klucza licencyjnego mogą być uzależnione funkcje, od których z kolei mogą zależeć frameworki, aplikacje oraz ewentualnie kolejne funkcje. W przypadku predefiniowanych kluczy licencyjnych dla każdego klucza dostępna jest już funkcja o tej samej nazwie (PartnerLicencedFunction…). Frameworki, aplikacje lub inne funkcje rozszerzenia partnerskiego mogą być uzależnione od tej funkcji.

Konfiguracja

Jeżeli dla licencjonowanego rozszerzenia partnerskiego wymagana jest również własna funkcja w aplikacji Konfiguracja, możliwe jest jej utworzenie dla każdej funkcji znajdującej się w przestrzeni nazw systemu deweloperskiego rozszerzenia partnerskiego. W celu zabezpieczenia jej kluczem licencyjnym funkcja musi zostać uzależniona od innej chronionej funkcji lub bezpośrednio od klucza licencyjnego.

Wartości klucza licencyjnego

Kluczom licencyjnym można przypisać wartość w licencji systemowej.  Wartość ta (ciąg znaków o maksymalnej długości 256 znaków) może być używana do kontrolowania zakresu rozwoju partnera, który ma być aktywowany bardziej precyzyjnie niż jest to możliwe poprzez aktywację jednego lub więcej kluczy licencyjnych. Za interpretację tej wartości odpowiada wyłącznie program partnerski.

W programie partnerskim wartość klucza licencyjnego można sprawdzić za pomocą metody CisSystemManager.getLicencedValue(<klucz licencyjny>).

Podczas wnioskowania o nową licencję należy określić wymagane wartości klucza licencyjnego.

Procedura dla klientów

Jeżeli klient chciałby korzystać z licencjonowanego rozszerzenia swojego partnera, partner zleca do Asysty Technicznej wystawienie nowej licencji systemowej dla systemu klienta. W licencji tej należy wskazać klucze licencyjne, które mają zostać udostępnione, oraz – w razie potrzeby – wartości kluczy licencyjnych. Na podstawie tej licencji klient może korzystać z rozszerzenia partnerskiego w swoim systemie Comarch ERP Enterprise.