Po zdefiniowaniu nagłówka zestawienia przystępujemy do wprowadzania poszczególnych pozycji. Wcześniej warto ustalić zależności hierarchiczne, czyli które gałęzie są nadrzędne, które podrzędne, ponieważ zestawienia na ogół przyjmują formę hierarchicznej listy.
Typowym zestawieniem o strukturze wielopoziomowej jest Bilans firmy.
Na najwyższym poziomie definiowane są strony bilansu AKTYWA i PASYWA. Pozycje wyższego poziomu są zwykle sumą pozycji niższych. Pozycje nierozwijalne (nieposiadające pozycji niższych poziomów) zawierają wyrażenia będące operacjami arytmetycznymi (dodawania lub odejmowania) na saldach (kredytowym, debetowym lub per saldo) kont księgowych (syntetycznych lub analitycznych).
Ponieważ istota definiowania bilansu polega na określaniu hierarchii pozycji, zostanie to pokazane na przykładzie fragmentu bilansu o czterech poziomach przedstawionego poniżej:
- poziom 1: Aktywa (pozycja 1), Pasywa (pozycja 2),
- poziom 2: to m.in.: Aktywa zmniejszające kapitały własne (pozycja 1.1), Majątek trwały (pozycja 1.2), Kapitały własne (pozycja 2.1),
- poziom 3: dla pozycji Majątek trwały: Rzeczowe i zrównane z nimi składniki majątku trwałego (pozycja 1.2.1), Wartości niematerialne i prawne (pozycja 1.2.2),
- poziom 4: dla pozycji Rzeczowe i zrównane z nimi składniki majątku trwałego to m. in.: Budynki i budowle (pozycja 1.2.1.2), Maszyny (pozycja 1.2.1.3), Środki transportu (pozycja 1.2.1.2).
Nierozwijalne pozycje to m. in.: Należne wpłaty na poczet kapitału (pozycja 1.1.1), Budynki i budowle (pozycja 1.2.1.2), Środki transportu (pozycja 1.2.1.4).
Poziom | Opis | Pozycja | |||
---|---|---|---|---|---|
1 | Aktywa | 1 | |||
2 | A. Aktywa trwałe | 1.1 | |||
3 | I. Wartości niematerialne i prawne | 1.1.1 | |||
4 | 1. Koszty zakończonych prac rozwojowych | 1.1.1.1 | |||
4 | 2. Wartość firmy | 1.1.1.2 | |||
4 | 3. Inne wartości niematerialne i prawne | 1.1.1.3 | |||
4 | 4. Zaliczki na wartości niematerialne i prawne | 1.1.1.4 | |||
2 | B. Aktywa obrotowe | 1.2 | |||
3 | I. Zapasy | 1.2.1 | |||
4 | 1. Materiały | 1.2.1.1 | |||
4 | 2. Półprodukty i produkty w toku | 1.2.1.2 | |||
4 | 3. Produkty gotowe | 1.2.1.3 | |||
4 | 4. Towary | 1.2.1.4 | |||
4 | 5. Zaliczki na poczet dostaw | 1.2.1.5 | |||
3 | II. Należności krótkoterminowe | 1.2.2 | |||
1 | Pasywa | 2 | |||
2 | A. Kapitał (fundusz) własny | 2.1 |
Nierozwijalna pozycja poziomu 4 wymaga zdefiniowania wyrażenia arytmetycznego na saldach kont księgowych.
Przy założeniu, że Plan Kont zawiera konto analityczne 310-01, na którym ewidencjonuje się materiały w magazynie, pozycja 1.2.1.1 przedstawionego w Tabeli fragmentu bilansu – Materiały, może zostać zdefiniowana jako saldo winien konta 310-01.
Zasady dotyczące obsługi list, grupowania, sortowania, wyszukiwania pozycji (filtrowania) i ogólnie przystosowywania wyglądu list do indywidualnych potrzeb Użytkownika zostały opisane w rozdziale Standardy w programie.
W tym miejscu zostaną opisane tylko przyciski i pola charakterystyczne dla tej listy.
Dodanie pozycji lub <INSERT>, <SHIFT>+<INSERT> – z podmenu pozwalającym na dodanie „gałęzi” na tym samym poziomie lub na poziomie następnym.
Renumeracja pozycji – przenumerowanie gałęzi zestawienia.
Aby dodać pierwszą pozycję zestawienia wystarczy kliknąć na ikonie . Kliknięcie na przycisku obok spowoduje wyświetlenie menu z pozycjami:
- Dodaj pozycję na tym samym poziomie– uruchamia formularz Pozycja zestawienia pozwalający na zdefiniowanie pozycji na tym samym poziomie, co pozycja kursora. Będzie ona kolejną pozycją na tym samym poziomie hierarchii.
- Dodaj pozycję na następnym poziomie – uruchamia formularz Pozycja zestawienia pozwalający na wprowadzenie pozycji podrzędnej (na następnym poziomie) w stosunku do pozycji kursora.
Modyfikacja pozycji zestawienia
Ikona pozwala na poprawienie zawartości pozycji (zmiana treści lub znaku operacji arytmetycznej) dla tych pozycji, które posiadają pozycje podrzędne. Dla pozycji nieposiadających pozycji podrzędnych, oprócz zmiany treści albo znaku operacji arytmetycznej, dostępna jest zmiana definicji w polu Kwota.
Ikona pozwala na usunięcie pozycji listy, o ile nie posiada ona podrzędnych zapisów, to znaczy:
- brak elementów niższego poziomu
- nie zostały zdefiniowane operacje arytmetyczne na kontach księgowych.
Skasowanie pozycji z zapisami podrzędnymi wymaga kasowania hierarchicznego – po skasowaniu wszystkich zapisów podrzędnych można kasować pozycję nadrzędną.
Wykorzystanie ikony może „zaburzyć” numerację listy bilansowej. Przenumerowanie pozycji umożliwia ikona .