Od 2025 roku Ministerstwo Finansów planuje wprowadzić tzw. Kasowy PIT. Będą mogli go stosować podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą, którzy będą opłacać podatek dochodowy:
- według skali podatkowej (art. 27 ustawy PIT),
- IP BOX (art. 30ca ustawy PIT),
- podatek liniowy (art. 30c ustawy PIT)
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (rozdział 2 ustawy o ryczałcie).
Z metody kasowej będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą oraz tacy, których przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekraczały 1 mln PLN. Z tego rozwiązania będą mogły korzystać osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie.
W metodzie kasowej przychód powstaje w dacie uregulowania należności. Przez uregulowanie należności będzie rozumiane również częściowe uregulowanie należności, a także wpłaty na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Przychodem jest zatem również, np. zapłacona zaliczka, przedpłata czy zapłacona rata.
Kasowy PIT będą mogli wybrać podatnicy, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów lub ewidencję ryczałtową.
W wersji 2025.1 wprowadzono zmiany dostosowujące program do wyliczenia zaliczki na PIT według tzw. metody kasowej, czyli zgodnej z faktyczną zapłatą. Dodano nowe okno Ewidencja kasowego PIT, z poziomu którego w kolejnej wersji programu zostanie dodana możliwość księgowania rozliczeń.
Ewidencja kasowego PIT
Ewidencja kasowego PIT jest widoczna jeżeli pobrano jeden z modułów: Księga Podatkowa lub Księga Handlowa lub Księga Handlowa Plus oraz w Konfiguracji Firmy/ Księgowość/ Parametry jako rodzaj księgowości wskazana jest Księga podatkowa lub Ewidencja ryczałtowa, niezależnie czy w Konfiguracji Firmy/ Firma/ Księgowość/ Deklaracje i stawki podatkowe dla parametru Rozliczanie PIT wskazano metodę zwykłą czy kasową.
Na liście znajdują się dokumenty z rejestru VAT sprzedaży i zakupu oraz ewidencji dodatkowej kosztów i przychodów, które mają zaznaczony parametr Kasowy PIT. Na liście widoczne są dokumenty bez względu na status ich rozliczenia.
Gałęziami głównymi na liście są dokumenty z rejestru VAT i ewidencji dodatkowej. W przypadku dokumentów rozliczonych w całości lub w części pod dokumentem znajdują się gałęzie podrzędne, czyli dokumenty rozliczające dany dokument.
Na liście rozliczeń w Ewidencji kasowego PIT widoczne są następujące kolumny:
- Dokument – w przypadku gałęzi głównej jest to numer dokumentu z rejestru VAT sprzedaży lub z rejestru VAT zakupu lub z ewidencji dodatkowej przychodów lub z ewidencji dodatkowej kosztów, w przypadku gałęzi podrzędnych są to numery dokumentów rozliczających,
- Data wystawienia,
- Kwota– w przypadku gałęzi głównej kwota należności lub zobowiązania wynikająca z faktury, w gałęziach podrzędnych kwota rozliczenia,
- Data rozliczenia – data uregulowania należności lub zobowiązania.
Na liście dostępne są filtry:
- Kasowy PIT za okres – filtr pozwala wyfiltrować dokumenty według daty rozliczenia,
- Data wystawienia,
- Dokumenty źródłowe: Przychodowe oraz Rozchodowe – filtr widoczny jeżeli jako rodzaj księgowości wskazana jest Księga podatkowa.
Jeżeli jako rodzaj księgowości wskazana jest Księga podatkowa to domyślnie po wejściu na listę w filtrze będą zaznaczone dokumenty Przychodowe i Rozchodowe. Dokumenty przychodowe to dokumenty wystawione w rejestrze sprzedaży i ewidencji dodatkowej przychodów, natomiast dokumenty rozchodowe to dokumenty wystawione w rejestrze zakupów i ewidencji dodatkowej kosztów.
Domyślnie po wejściu na listę, parametr Kasowy PIT za okres w obszarze filtra jest odznaczony. Po zaznaczeniu parametru domyślnie wskazany jest miesiąc poprzedni w stosunku do bieżącego. Zmiana filtrów na liście jest zapamiętywana dla operatora.
Jeżeli na dokumencie w rejestrze VAT sprzedaży i w rejestrze VAT zakupu jest zaznaczony parametr Inny kurs do księgowania, to na liście Ewidencji kasowego PIT wartość dokumentu jest wyliczona według kursu do księgowania.
Po podświetleniu dokumentu głównego i naciśnięciu przycisku Zmień zostanie otworzony dokument z rejestru VAT lub ewidencji dodatkowej. Po podświetleniu gałęzi podrzędnej i naciśnięciu Zmień zostanie otworzony dokument rozliczenia.
Z poziomu listy Ewidencji kasowego PIT dostępny jest wydruk faktur przychodowych rozliczanych kasowym PIT Ewidencja kasowego PIT/ Ewidencja faktur rozliczanych metodą kasową PIT. Wydruk jest dostępny jeżeli w filtrze pod listą dla parametru Dokumenty źródłowe zaznaczona jest opcja Przychodowe.
Rozliczenie kasowego PIT
Z poziomu listy Ewidencji kasowego PIT w pasku głównym dostępny jest przycisk Rozliczenie kasowego PIT .
Po podświetleniu pozycji na liście i naciśnięciu przycisku Rozliczenie kasowego PIT zostaje otworzone okno, na którym znajduje się informacja o miesiącu i roku zakwalifikowania dokumentu do kasowego PIT oraz kwota rozliczenia.
W przypadku gdy dokument w rejestrze vat sprzedaży lub ewidencji dodatkowej przychodów będzie nierozliczony lub rozliczony częściowo, to na oknie Rozliczenie kasowego PIT pojawi się wpis z rokiem i miesiącem na 2 lata do przodu od daty wystawienia dokumentu.
W przypadku nierozliczonego dokumentu z rejestru VAT zakupu i ewidencji dodatkowej kosztów na liście nie pojawia się wpis z rokiem i miesiącem na 2 lata do przodu od daty wystawienia dokumentu na oknie Rozliczenie kasowego PIT.
Rozliczenie kasowego PIT dla rejestru VAT sprzedaży
Jeżeli na liście Ewidencji kasowego PIT jest zaznaczona faktura z rejestru VAT sprzedaży lub są zaznaczone rozliczenia faktury, to po naciśnięciu w menu górnym przycisku Rozliczenie kasowego PIT zostaje otworzone okno Kwoty do rozliczenia PIT.
W przypadku gdy jako rodzaj księgowości ustawiona jest Księga podatkowa, to na oknie będą widoczne następujące kolumny: Rok, Miesiąc, Data rozliczenia, Kategoria, Stawka, Netto, VAT, Kolumna. W kolumnie Rok i Miesiąc znajdują się informacje o roku i miesiącu z daty rozliczenia. W kolumnach Stawka, Netto i VAT znajdują się proporcjonalnie wyliczone kwoty wynikające z rozliczenia. W kolumnie Kolumna jest wyświetlana kolumna do księgowania pobierana z pozycji dokumentu w rejestrze VAT.
W przypadku gdy na dokumencie w rejestrze VAT sprzedaży znajduje się kilka pozycji i każda pozycja ma inną stawkę VAT lub inną kategorię lub inną kolumnę do księgowania, to tyle samo pozycji będzie widoczne na oknie Rozliczenie kasowego PIT.
Faktura sprzedaży na kwotę 123,00 brutto płatna przelewem z jedną pozycją. Data wystawienia 10.01.2025
Faktura niezapłacona.
Pozycja wynika z domyślnego uwzględnienia faktury w kasowym PIT. W kolumnie Data rozliczenia jako data podpowiada się dwa lata od daty wystawienia faktury.
20.01.2025 nastąpiła zaplata za fakturę na kwotę 50PLN
Pierwsza pozycja wynika z rozliczenia faktury na kwotę 50,00 PLN, które nastąpiło 20.01.2025.
Druga pozycja wynika z domyślnego uwzględnienia faktury w kasowym PIT. W kolumnie Data rozliczenia jako data podpowiada się dwa lata od daty wystawienia faktury.
W przypadku gdy jako rodzaj księgowości ustawiona jest ewidencja ryczałtowa mechanizm będzie działał analogicznie jak dla księgi podatkowej, tylko różnica będzie w kolumnie do księgowania.
Rozliczenie kasowego PIT dla rejestru VAT zakupu
Jeśli na liście Ewidencji kasowego PIT zaznaczona faktura z rejestru VAT zakupu lub jej rozliczenia to po wyborze w menu górnym Rozliczenie kasowego PIT zostaje otworzone okno Kwoty do rozliczenia PIT.
Na oknie będą widoczne następujące kolumny: Rok, Miesiąc, Data rozliczenia, Kategoria, Stawka, Netto, VAT, Kolumna. W kolumnie Rok i Miesiąc znajdują się informacje o roku i miesiąc z daty rozliczenia. W kolumnach Stawka, Netto i VAT znajdują się proporcjonalnie wyliczone kwoty. W kolumnie Kolumna jest wyświetlana kolumna do księgowania pobierana z pozycji dokumentu rejestru VAT. W kolumnie Kolumna będzie się wyświetlać kolumna do księgowania pobierana z pozycji dokumentu w rejestrze VAT.
W przypadku gdy na dokumencie w rejestrze VAT zakupu znajduje się kilka pozycji i każda pozycja ma inną stawkę VAT lub inną kategorię lub inną kolumnę do księgowania, to tyle samo pozycji będzie widoczne na oknie Rozliczenie kasowego PIT.
Przykład: Faktura zakupu na 123,00 brutto płatna przelewem z jedną pozycją. Data wystawienia 10.01.2025
Faktura niezapłacona. W przypadku faktur zakupu pozycja niezapłacona nie pojawia się na liście z datą 2 lata do przodu od daty wystawienia dokumentu (tak jak w przypadku faktur sprzedaży).
20.01.2025 nastąpiła zapłata za fakturę na kwotę 50PLN
Pozycja wynika z rozliczenia faktury na kwotę 50,00 PLN, które nastąpiło 20.01.2025.
W przypadku gdy jako rodzaj księgowości została ustawiona ewidencja ryczałtowa, to na dokumencie w rejestrze VAT zakupu nie ma znacznika Kasowy PIT. Dokumenty kosztowe nie są widoczne na liście dokumentów w Ewidencji kasowego PIT.
Rozliczenie kasowego PIT dla dokumentu ewidencji dodatkowej przychodów
Jeśli na liście Ewidencji kasowego PIT jest zaznaczony dokument z ewidencji dodatkowej przychodów lub są zaznaczone rozliczenia dokumentu, to po naciśnięciu w menu górnym przycisku Rozliczenie kasowego PIT zostaje otworzone okno Kwoty do rozliczenia PIT.
W przypadku dokumentów z ewidencji dodatkowej na liście Kwoty do rozliczenia PIT przenoszona jest kwota z dokumentu. Kwota nie jest pobierana z kwot dodatkowych uzupełnionych na dokumencie.
W przypadku gdy jako rodzaj księgowości ustawiona jest Księga podatkowa, to w oknie będą widoczne następujące kolumny: Rok, Miesiąc, Data rozliczenia, Kategoria, Kwota. W kolumnie Rok i Miesiąc znajdują się informacje o roku i miesiącu z daty rozliczenia. W kolumnach będą się pokazywać kwoty odpowiednio i proporcjonalnie wyliczone kwoty wynikające z rozliczenia.
Dokument w ewidencji dodatkowej przychodów na kwotę 1000 PLN płatny przelewem z jedną pozycją. Data wystawienia 01.01.2025
Dokument z ewidencji dodatkowej przychodów niezapłacony.
10.01.2025 nastąpiła zapłata za dokument w ewidencji dodatkowej przychodów na kwotę 100PLN.
Pierwsza pozycja wynika z rozliczenia dokumentu z ewidencji dodatkowej przychodów na kwotę 100,00 PLN, które nastąpiło 10.01.2025.
Druga pozycja wynika z domyślnego uwzględnienia dokumentu w kasowym PIT. W kolumnie Data rozliczenia jako data podpowiada się dwa lata od daty wystawienia dokumentu.
W przypadku gdy jako rodzaj księgowości ustawiona jest ewidencja ryczałtowa mechanizm będzie działał analogicznie jak dla księgi podatkowej.
Rozliczenie kasowego PIT dla dokumentu ewidencji dodatkowej kosztów
Jeśli na liście Ewidencji kasowego PIT zostanie zaznaczony dokument z ewidencji dodatkowej kosztów lub jego rozliczenia to po wyborze w menu górnym Rozliczenie kasowego PIT zostaje otworzone okno Kwoty do rozliczenia PIT.
W przypadku dokumentów z ewidencji dodatkowej na liście Kwoty do rozliczenia PIT przenoszona jest kwota z dokumentu. Kwota nie jest pobierana z kwot dodatkowych uzupełnionych na dokumencie.
W przypadku gdy jako rodzaj księgowości ustawiona jest Księga podatkowa, to w oknie będą widoczne następujące kolumny: Rok, Miesiąc, Data rozliczenia, Kategoria, Kwota. W kolumnie Rok i Miesiąc znajdują się informacje o roku i miesiącu z daty rozliczenia. W kolumnach będą się pokazywać kwoty odpowiednio i proporcjonalnie wyliczone kwoty wynikające z rozliczenia.
W przypadku gdy jako rodzaj księgowości została ustawiona ewidencja ryczałtowa, to na dokumencie ewidencji dodatkowej kosztów nie ma znacznika Kasowy PIT. Dokumenty kosztowe nie są widoczne na liście dokumentów w Ewidencji kasowego PIT.
Dokument w ewidencji dodatkowej kosztów na 500,00 brutto płatny przelewem z jedną pozycją. Data wystawienia 12.01.2025
W przypadku dokumentu w ewidencji dodatkowej kosztów pozycja niezapłacona nie pojawia się na liście z datą 2 lata do przodu od daty wystawienia dokumentu (tak jak w przypadku dokumentu w ewidencji dodatkowej przychodów)
22.01.2025 nastąpiła zapłata za dokument w ewidencji dodatkowej kosztów na kwotę 150PLN
Pozycja wynika z rozliczenia dokumentu w ewidencji dodatkowej kosztów na kwotę 150,00 PLN, które nastąpiło 22.01.2025.