Rozrachunki krzyżowe przy użyciu not memoriałowych w przykładach
Rozrachunki krzyżowe powstają w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dwoma dokumentami w różnych walutach obcych. System Comarch ERP XL nie umożliwia rozliczenia i rozrachowania dokumentów w różnych walutach. Konieczne jest przewalutowanie jednego z dokumentów. Do tego celu należy wykorzystać dokumenty uproszczonej noty memoriałowej.
Przykłady opracowane są przy założeniu, że w konfiguracji zaznaczono parametr: Dokument różnicy kursowej.
Przykład FZ w USD, KW w EUR
Celem jest rozliczenie dwóch dokumentów, FZ w USD oraz zapłatę KW w EUR
W systemie wprowadzone są dwa dokumenty:
1. FZ w USD (generuje zobowiązanie) na wartość 40 USD po kursie 3,50 PLN=140 PLN
2. Zapłata KW w EURO (generuje należność) na wartość 50 EUR po kursie 4,30=215 PLN
Aby je rozliczyć należy wprowadzić dwie uproszczone noty memoriałowe:
1. Notę generującą zobowiązanie w walucie EURO na wartość 50 EUR po kursie 4,30=215 PLN. Nota ta będzie posiadała płatność 50 EURO i zostanie rozliczona z dokumentem bankowym KW w EURO, dlatego wartość jej powinna być identyczna jak wartość zapłaty, ponieważ różnice kursowe powstaną przy rozliczeniu FZ.


Zamiast noty memoriałowej wykorzystać można dokument noty uproszczonej. Jego główną zaletą jest fakt, iż na zakładce: Pozycje podajemy konta oraz kwoty. Wskazując odpowiedni dziennik księgowań możemy dokument zaksięgować. Do uproszczonej noty memoriałowej nie ma konieczności podpinania schematu księgowań, księgowanie odbywa się na konta wskazane na zakładce: Pozycje. Płatność generowana jest na kontrahenta wskazanego na koncie rozrachunkowym wprowadzonym na zakładce: Pozycje.
2. Notę generującą należność w walucie USD odzwierciedlającą płatność za fakturę – na wartość 40 USD po kursie 5,375 = 215 PLN. Kurs wyliczamy dzieląc wartość zapłaty w PLN przez wartość w USD (215 PLN/40 USD), jeżeli jest to zapłata całkowita. Jeżeli zapłata jest częściowa, należy przeliczyć kursy poprzez porównanie kursów EUR i USD.

zakładka: Pozycje

Nota zostanie rozliczona z FZ poprzez funkcję: Dodaj kompensatę. W tym przypadku po dokonaniu rozliczenia dokumentów powinien powstać dokument różnicy kursowej.


Ponieważ uproszczone noty memoriałowe będą pełnić funkcję dokumentów pośrednich, na których nastąpi “przewalutowanie”, należy utworzyć konto pośrednie (w przykładzie 281-01), na które noty te będą zaksięgowane. Konto musi istnieć ze względu na konieczność bilansowania się dekretów księgowych, a ponieważ nie można tego zrobić na jednej nocie memoriałowej, w związku z tym nie ma możliwości zaksięgowania tych dokumentów bez konta pośredniego.
Należy pamiętać, aby konto pośrednie nie było kontem rozrachunkowym, lecz np. kontem kosztowym. Nie powinno być ono uwzględniane w liczeniu Rachunku wyników oraz w przeksięgowaniach na wynik finansowy.


Konto kontrahenta powinno być kontem rozrachunkowym powiązanym z kontem pozabilansowym rozrachunkowym wyrażonym w walucie



Przykład FS w USD, KP w EUR
Celem jest rozliczenie dwóch dokumentów: FS w USD oraz zapłaty KP w EUR.
W systemie są wprowadzone dwa dokumenty:
FS w USD – (generuje należność w dolarach) na wartość 100 USD po kursie 2,40=240 PLN
Zapłata KP w EURO na wartość 70 EUR po kursie 3.60=252 PLN
Aby je rozliczyć należy wprowadzić dwie uproszczone noty memoriałowe:
1. Notę przychodową (generującą należność) w walucie EURO na wartość 70 EUR po kursie 3.60=252 PLN. Nota ta zostanie rozliczona z dokumentem bankowym (KP) w EURO, dlatego wartość jej powinna być identyczna jak wartość zapłaty, ponieważ różnice kursowe powstaną przy rozliczeniu FS.
2. Notę rozchodową (generującą zobowiązanie) w walucie USD na wartość 100 USD po kursie 2.52 = 252. Kurs wyliczamy dzieląc wartość zapłaty w PLN przez wartość w USD (252/100), jeżeli jest to zapłata całkowita. Jeżeli zapłata jest częściowa, trzeba przeliczyć kursy poprzez porównanie kursów EUR i USD. Nota zostanie rozliczona z FS poprzez funkcję Dodaj kompensatę. W tym przypadku po rozliczeniu dokumentów powinien powstać dokument Różnicy Kursowej.