Produkcja obca oznacza wszystkie operacje produkcyjne, które mają zostać wykonane poza zakładem produkcyjnym firmy przez podwykonawców, zwanych również producentami zewnętrznymi. Operacje obce charakteryzują się tym, że artykuły dostarczane do dostawcy są przez dostawcę przetwarzane. Wspólnie z procesowanymi artykułami mogą być również przetwarzane materiały, które zostały wysyłane do dostawcy.
W procesie produkcyjnym dostawca może także bezpośrednio wprowadzić dodatkowe materiały własne. Oznacza to, że świadczone przez dostawcę usługi mogą zostać zrealizowane w dowolnym czasie trwania procesu produkcyjnego. Proces produkcyjny może wymagać wielu etapów pracy lub operacji, wykonywanych przez jednego lub kilku różnych podwykonawców.
W przypadku procesów wykonywanych w innej lokalizacji niż własny zakład produkcyjny przedsiębiorstwa, wymagana jest uporządkowana i terminowa wysyłka artykułów lub półproduktów. Do planowania terminów oraz przydzielania własnych zasobów przedsiębiorstwa, istotny jest przegląd listy operacji (w aplikacji Marszruty), które mają być zlecone na zewnątrz i w razie potrzeby monitorowanie ich statusu u podwykonawcy.
Po zakończeniu usługi produkcji obcej przez dostawcę, artykuły są ponownie magazynowane i w zależności od procesu produkcji dalej przetwarzane w firmie własnej. Przy odbiorze towaru bardzo ważne jest ich przyporządkowanie do inicjującego zlecenia produkcyjnego w celu monitorowania planowanych terminów.
Artykuł zawiera przegląd całego procesu produkcji obcej. Proces wymaga obsługi wielu aplikacji z poziomu różnych obszarów.
Definicje pojęć
Podwykonawca (Dostawca zewnętrzny)
Podwykonawcą może być firma zewnętrzna lub spółka należąca do własnej grupy. Wymagane etapy pracy wykonywane są poza zakładem własnym i zlecane podwykonawcy przy użyciu artykułu produkcji obcej. W celu wykonania usługi podwykonawca zaopatrywany jest w artykuł produkcji obcej i inne koniecznie materiały zgodnie w wymaganiami zdefiniowanymi w procesie produkcyjnym.
Operacja produkcji obcej
Określa operacje wykonywane poza firmą, które są przeprowadzane w procesie produkcji, na przykład przez podwykonawców lub inne firmy należące do własnej grupy kapitałowej. Artykuł produkcyjny jest dostarczany do podwykonawcy i jest określany jako artykuł produkcji obcej. Do artykułu produkcji obcej mogą być również dodane inne pozycje, określane jako materiał do produkcji obcej. W związku z tym, że operacja produkcji obcej nie jest wykonywana we własnej siedzibie nie można przypisać do niej żadnych zasobów.
Artykuł produkcji obcej
Artykuł pochodzący ze zleceń zakupu i dokumentów dostawy dotyczących procesu produkcji obcej. Artykuł taki jest wykorzystywany do ustalenia ceny i zamówienia usługi świadczonej przez podwykonawcę.
Materiał do produkcji obcej
Artykuł, który jest dostarczany do podwykonawcy w trakcie procesu produkcji obcej. Materiał ten jest wykorzystywany przez podwykonawcę, do wytworzenia artykułu produkcji obcej lub też służy jako składowa do jego przetworzenia.
Łańcuch dokumentów powiązanych
Łańcuch dokumentów powiązanych dla zlecenia produkcyjnego wyświetla powiązane zamówienie zakupu jako dokument podrzędny po spełnieniu poniższego warunku:
| Dokument | Warunki wyświetlania |
| Zamówienie zakupu | Powiązanie z dokumentem generowane jest automatycznie podczas uruchomienia zlecenia produkcyjnego |
| Propozycja zakupu | Powiązanie z dokumentem generowane jest automatycznie podczas uruchomienia zlecenia produkcyjnego |
W łańcuchu dokumentów powiązanych dla zamówień zakupu wyświetlane są poniższe dokumenty po spełnieniu warunków opisanych w tabeli:
| Dokument | Warunki wyświetlania |
| Zlecenie produkcyjne | Powiązanie do dokumentu generowane jest automatycznie podczas uruchomienia zlecenia produkcyjnego |
| Zlecenie dostawy | Powiązanie do dokumentu generowane jest automatycznie podczas generowania zlecenia dostawy poprzez odpowiednie księgowanie operacji produkcji obcej |
Powiązane aplikacje
W celu zrealizowania kompletnego procesu produkcji obcej konieczne jest dokonanie ustawień w aplikacjach należących do różnych obszarów systemu. Produkcja obca wymaga odpowiedniej konfiguracji oraz wywołania dedykowanych akcji. Aplikacje oraz aktywności związane z przeprowadzeniem procesu produkcji obcej zostały opisane poniżej.
Aplikacja Konfiguracja
Warunkiem koniecznym jest aktywowanie produkcji obcej w aplikacji Konfiguracja → funkcje → funkcja Produkcja obca.
Zaznaczenie opcji Automatyczne udostępnienie wysyłki powoduje natychmiastową zmianę statusu operacji produkcji obcej na Gotowy do dostarczenia po zaksięgowaniu wcześniejszej operacji wewnętrznej.
Aktywacja parametru Wszystkie pozycje listy części jako materiał do produkcji obcej umożliwia traktowanie wszystkich materiałów zestawienia materiałowego jako materiałów do produkcji obcej w przypadku jednej operacji produkcji obcej.
W polu Rodzaj zamówienia zakupu należy zdefiniować domyślny rodzaj zamówienia zakupu, który będzie generowany w przypadku uruchamiania zlecenia produkcyjnego. Natomiast w sytuacji, gdy Rodzaj zamówienia zakupu nie zostanie określony z poziomu aplikacji Rodzaje zlecenia produkcyjnego, wówczas ta wartość będzie pobierana przez system z Konfiguracji.
Pole Wywołuje wydanie do produkcji umożliwia wybranie momentu rozpoczęcia operacji produkcji obcej przez podwykonawcę. Dostępne są poniższe opcje:
- Dostawa – wydanie materiału do produkcji obcej zostanie zaksięgowane wraz z dostarczeniem wyrobów (artykułów produkcji obcej oraz materiału do produkcji obcej) do dostawcy
- Opracowanie przez podwykonawcę – zatwierdzenie transferu do zdefiniowanego w konfiguracji magazynu tranzytowego następuje wraz z dostarczeniem wyrobów (artykułów produkcji obcej oraz materiału do produkcji obcej). Faktyczne wydanie z magazynu tranzytowego jest następnie księgowane w aplikacji Księgowania operacji produkcji obcej. Zatwierdzenie może zostać wykonane bezpośrednio przez podwykonawcę, jeśli posiada on odpowiednie uprawnienia, lub przez pracownika wewnętrznego. Ponieważ akcja ta jest opcjonalna, księgowanie uruchamiane jest najpóźniej podczas księgowania przyjęcia przetworzonych artykułów – pod warunkiem, że akcja Opracowanie przez podwykonawcę w aplikacji Księgowania operacji produkcji obcej nie została zastosowana.
- Odebrane przez podwykonawcę – zatwierdzenie transferu do zdefiniowanego w konfiguracji magazynu tranzytowego następuje wraz z dostarczeniem wyrobów (artykułów produkcji obcej oraz materiału do produkcji obcej). Faktyczne księgowanie wydania z magazynu tranzytowego następuje w momencie zaksięgowania przyjęcia przetworzonego towaru.
Podwykonawca stanowi zasób dla operacji produkcji obcej. W celu przeprowadzenia analizy wydajności, dla dostawców kluczowe są informacje w polach Początek pracy, Dzienna wydajność oraz Rodzaj kalendarza firmowego w sekcji Dane dostawców. Pola te wykorzystuje się, gdy nie wprowadzono żadnych danych w widoku Dostawca w aplikacji Partnerzy.
Szablon dokumentu dla dostawy produkcji obcej lub dla zewnętrznego dowodu dostawy produkcyjnej jest przypisywany w aplikacji Konfiguracja → funkcje → funkcja Dokumenty → tabela Szablony dokumentów. Jest to konieczne, jeżeli artykuł produkcji obcej oraz ewentualnie materiał do produkcji obcej są dostarczane do podwykonawcy.
Aplikacje Partnerzy oraz Dostawcy
W przypadku operacji produkcji obcej, podwykonawca reprezentuje zasoby o odpowiednich zdolnościach produkcyjnych. W aplikacji Partnerzy (widok Dostawca) oraz w aplikacji Dostawcy (widok Dostawca) znajduje się sekcja Dane produkcyjne, zawierająca pola Początek pracy, Dzienna wydajność oraz Rodzaj kalendarza firmowego.
Aplikacja Artykuły
Do zaplanowania operacji produkcji obcej wymagany jest artykuł typu Produkcja obca. Artykuły tego typu nie są magazynowane i nie posiadają danych logistyki magazynowej. Służą one do odwzorowania zakupionych usług u podwykonawcy i jednocześnie do odwzorowania na dokumentach dostawy części, które są w trakcie przetwarzania bez uruchamiania transakcji magazynowych. Artykuły produkcji obcej mogą posiadać dane w widokach Podstawowe, Rachunkowość Zakup oraz Dostawcy. Szczegółowy opis pól i widoków znajduje się w dokumentacji Artykuły.
Aby dodać artykuł produkcji obcej należy wybrać przycisk [Nowy] dostępny w standardowym pasku zadań aplikacji Artykuły, a następnie w otwartym oknie dialogowym zaznaczyć typ artykułu Produkcja obca.
Aplikacja Operacje
Operację produkcji obcej należy utworzyć przy użyciu przycisku [Nowa operacja] → [Operacja produkcji obcej]. W operacji produkcji obcej należy zdefiniować następujące dane:
- nazwę operacji
- oznaczenie
- ilość referencyjną dla operacji
- czasy realizacji u podwykonawcy
- podwykonawcę świadczącego usługę
- wykorzystany artykuł produkcji obcej
- organizację zakupu
Dodatkowe pola, takie jak Czas transportu, który jest istotny dla procesów produkcji obcej, dostępne są w głównej sekcji aplikacji.
Parametr Dostawa zwrotna po opracowaniu służy do określenia, czy artykuł będzie odesłany do firmy po jego przetworzeniu, czy też nastąpi kolejna operacja produkcji obcej, w przypadku której artykuł zostanie zwrócony później.
Aplikacja Marszruty
W aplikacji Marszruty można za pomocą edytora pozycji przyporządkować do marszruty operacje produkcji obcej oraz inne operacje w odpowiedniej kolejności. Miejsce w kolejności operacji produkcji obcej nie ma znaczenia.
Aplikacja Technologia
Pozycje materiałowe przypisane w technologii do operacji produkcji obcej rozumiane są jako materiał do produkcji obcej.
Podczas automatycznego generowania zamówienia zakupu pozycje te wprowadzane są jako subpozycje artykułu produkcji obcej i przekazywane do dostawcy jako materiał do produkcji obcej. Domyślnie oznacza to, że technologie muszą zawsze być wykorzystywane do procesów zawierających operacje produkcji obcej, których elementem jest materiał do produkcji obcej. W przeciwnym razie system nie wie, które materiały posłużą do produkcji wewnętrznej, a które mają zostać wysłane w ramach operacji produkcji obcej.
Aplikacja Zamówienia zakupu
Podczas uruchamiania zlecenia produkcyjnego automatycznie generowane jest jedno lub więcej zamówień zakupu lub propozycje zakupu (jednej lub więcej).
Artykuł produkcji obcej jest dodawany jako pozycja do zamówienia zakupu. Jeżeli w technologii wprowadzony został materiał dla operacji produkcji obcej, materiał również jest dodany do pozycji zamówienia zakupu jako subpozycja.
Ewentualne modyfikacje ilości muszą być wykonane w zleceniu produkcyjnym (w aplikacji Zlecenia produkcyjne). Zmiany wprowadzone na zleceniu produkcyjnym są następnie aktualizowane na zamówieniu zakupu.
Okno dialogowe Wyszukaj i dodaj pozycje pozwala na przenoszenie pozycji produkcji obcej z różnych zleceń zakupu do jednego zlecenia zakupu, a istniejące powiązania dokumentów są odpowiednio aktualizowane w łańcuchu dokumentów powiązanych i na zleceniach.
Okno dialogowe Wyszukaj i dodaj pozycje produkcji obcej umożliwia wstawienie pozycji produkcji obcej posiadających tego samego dostawcę, partnera handlowego, stronę fakturującą, odbiorcę faktur i dostaw oraz ze zgodną walutą. Ponadto pozycje te nie są dostarczane i fakturowane. Oraz nie są przypisane w przyjęciu towaru i fakturze dostawcy.
Jeśli na zamówieniu z którego została usunięta dana pozycja, nie ma innych pozycji, to zlecenie to jest usuwane.
Powiązanie między pozycjami produkcji obcej oraz przypisanymi materiałami do produkcji obcej jest zawsze zachowywane. Pozycje są zawsze przyjmowane bezpośrednio, tzn. nie ma możliwości przenoszenia ich za pomocą edytora pozycji.
Więcej informacji znajduje się w dokumentacji Zamówienia zakupu.
Aplikacja Przyjęcia towaru
Tworzenie i przetwarzanie przychodu dla przyjęcia towaru artykułu produkcji obcej nie różni się od tworzenia dokumentu przyjęcia towaru ze zlecenia zakupu nie zawierającego artykułów produkcji obcej. Artykułem, dla którego następuje zatwierdzenie przyjęcia towaru, jest artykuł produkcji obcej.
Przyjęcia artykułów produkcji obcej są realizowane w oknie dialogowym ręcznego przyporządkowania pozycji oraz w oknie dialogowym odniesienia do zlecenia. Kryteria wyszukiwania to: rodzaj zlecenia produkcyjnego oraz numer zlecenia produkcyjnego. Dla pozycji z produkcji obcej za pomocą przycisku Przyporządkowania zlecenia dostępnego na pasku zadań tabeli obszaru roboczego można sprawdzić zlecenie produkcyjne przypisane do danej pozycji.
Po zaksięgowaniu przyjęcia towaru w tle dokonywana jest aktualizacja statusu na zleceniu produkcyjnym oraz odpowiednie księgowanie operacji produkcji obcej. Księgowania przyjęć towaru mogą mieć wpływ na wewnętrzny i zewnętrzny status operacji produkcji obcej w zleceniach produkcyjnych. Jeżeli zmiany statusów operacji obcej nie zostały zgłoszone w aplikacji Księgowania operacji produkcji obcej, to jest on automatycznie ustawiany na Zakończony po przyjęciu towaru.
W przypadku anulowania przyjęcia towaru, status Zakończony zostanie przywrócony do statusu Częściowo anulowany lub Anulowany, jeżeli dotyczy całkowitej ilości.
W przypadku, gdy w polu Wywołuje wydanie do produkcji w aplikacji Konfiguracja → Funkcje →funkcja Produkcja obca wybrana została opcja Opracowanie przez podwykonawcę lub Odbiór przez podwykonawcę to księgowanie przesunięcia do magazynu tranzytowego następuje po dostarczeniu do podwykonawcy artykułów produkcji obcej oraz materiału do produkcji obcej.
Jeżeli wybrana została opcja Opracowanie przez podwykonawcę, a akcja Zrealizowane przez podwykonawcę nie została wykonana w aplikacji Księgowania operacji produkcji obcej, przyjęcie towaru uruchomi księgowanie rozchodu pierwotnego materiału z magazynu tranzytowego.
Jeżeli wybrana została opcja Odbiór przez podwykonawcę, przyjęcie artykułu produkcji obcej zawsze uruchomi księgowanie rozchodu pierwotnego materiału z magazynu tranzytowego.
Aplikacja Księgowania operacji produkcji obcej
Aplikacja Księgowania operacji produkcji obcej umożliwia wprowadzenie statusu realizacji operacji produkcji obcej. Dodatkowo z poziomu aplikacji generowane są zlecenia dostawy dla materiałów do produkcji obcej oraz artykułów produkcji obcej za pomocą przycisku [Wybierz akcję] → [Wyślij do podwykonawcy]. Po wyborze tej akcji zlecenia dostawy generowane są na podstawie ilości wprowadzonej w polu Zgłoszona ilość oraz tworzone jest powiązanie dokumentu z odpowiednim zamówieniem zakupu. Ilości istniejącego materiału do produkcji obcej są korygowane proporcjonalnie do całkowitej ilości i w razie potrzeby zaokrąglana w górę.
W aplikacji można zmienić zewnętrzne i wewnętrzne statusy operacji produkcji obcej na zleceniu produkcyjnym. Zewnętrzne statusy obrazują status realizacji u podwykonawcy. Opcjonalnie można także monitorować:
- artykuły, które otrzymał podwykonawca
- status przetworzenia tych artykułów
- artykuły już odesłane
Status wewnętrzny dostarcza informacji, które artykuły:
- mają zostać przetworzone i czy są już gotowe do wysyłki
- zostały już wysłane do podwykonawcy
- zostały już otrzymane z powrotem
Szczegółowy opis operacji oraz pól dostępnych w tej aplikacji znajduje się w artykule Księgowania operacji produkcji obcej.
Aplikacja Zlecenia produkcyjne
Po uruchomieniu zlecenia produkcyjnego uruchamiane są również odpowiednio operacje produkcji obcej oraz materiał do produkcji obcej. W tle generowane jest zamówienia zakupu dla artykułów produkcji obcej oraz materiałów do produkcji obcej.
Technologia produkcji określa materiały, które są przypisane do operacji produkcji obcej. Dla materiałów operacji produkcji obcej edytor pozycji zawiera dodatkowe pola:
- Artykuł produkcji obcej – artykuł automatycznie dodawany do zamówienia zakupu podczas uruchomienia zlecenia produkcyjnego
- Dostawca – dostawca, dla którego jest generowane automatycznie zamówienie zakupu
- Dostawa zwrotna po opracowaniu – parametr, jeśli jest aktywny to po danej operacji produkcji obcej materiał zostanie zwrócony do zakładu. Dla systemu oznacza to, że następną operacją nie jest operacja produkcji obcej.
Operacje produkcji obcej mogą przyjmować wewnętrzny lub zewnętrzny status realizacji. Status wewnętrzny dostarcza informacji na temat:
- gotowości do wysyłki do podwykonawcy
- wysyłki do podwykonawcy
- odbioru przetworzonego artykułu
Parametr Dostawa zwrotna po przetworzeniu pozwala określić, czy po operacji produkcji obcej ma nastąpić inna operacja obca. Status zewnętrzny dostarcza informacji na temat:
- odbioru przeznaczonego do przetworzenia przedmiotu lub materiału do produkcji obcej
- postępu realizacji
- zwrotu przetworzonego artykułu do własnego przedsiębiorstwa
Pozostałe pola edytora pozycji odpowiadają polom standardowej pozycji zlecenia produkcyjnego. Szczegółowy opis tych pól znajduje się w dokumentacji Zlecenia produkcyjne.
Aplikacja Lista: Zlecenia produkcyjne/pozycje materiałowe
W aplikacji Lista: Zlecenia produkcyjne/pozycje materiałowe możliwe jest wyszukiwanie zleceń produkcyjnych według materiału do produkcji obcej.
W aplikacji Lista: Zlecenia produkcyjne/pozycje operacji możliwe jest wyszukiwanie według operacji produkcji obcej. Na liście wyników wyświetlany jest dostawca przypisany do zlecenia produkcyjnego oraz status produkcji obcej.
Konkretne księgowania można wyszukać w aplikacji Lista: Księgowania operacji produkcji obcej.
Funkcje specjalne do obsługi materiałów do produkcji obcej za pomocą identyfikatorów
Zarówno artykuł produkcyjny przetwarzany przez podwykonawcę, jak i materiały do produkcji obcej zawarte w dostawie mogą być obsługiwane przez identyfikatory.
Dla procesu produkcji obcej nie jest istotne, czy artykuły produkcyjne są lub nie są obsługiwane za pomocą identyfikatorów.
Natomiast w przypadku materiałów do produkcji obcej istnieją pewne szczególne zależności opisane poniżej.
Śledzenie identyfikatora w procesie produkcji obcej
W momencie dostawy materiału do podwykonawcy firma wewnętrzna traci kontrolę nad dostarczonymi materiałami i nie może zagwarantować pełnej identyfikacji. Oznacza to, że śledzenie identyfikacji kończy się wraz z dostarczeniem do dostawcy oraz nie ma bezpośredniego księgowania produkcji dla materiałów zarządzanych identyfikatorami w odniesieniu do artykułu produkcyjnego.
Konieczne jest określenie, które identyfikacje artykułów dostarczonych do dostawcy zostały użyte do produkcji obcej konkretnego zamówienia. Niektóre informacje są dostępne po stronie produkcji wewnętrznej. Dotyczy to numeru dokumentu dostawy dołączonego do otrzymanych przez dostawcę artykułów i numerów identyfikacji, które otrzymał dostawca oraz nazwy dostawcy. Dostawca posiada informacje na temat identyfikacji oraz ich ilości wykorzystanych do przetworzenia artykułu bieżącego zamówienia/ilości zamówienia.
Wszystkie te informacje można zaimportować, włącznie z weryfikacją wiarygodności, jako zapis śledzenia identyfikacji.
Więcej informacji na temat importu śledzenia specyfikacji znajduje się w dokumentacji Import śledzenia specyfikacji.
W przypadku produkcji obcej weryfikuje się, czy:
- artykuł o konkretnym identyfikatorze jest dostarczony do dostawcy (zgodność dostawy ze zleceniem nie jest tutaj istotna)
- istnieje konkretny dokument dostawy dla określonego dostawcy
(jeśli tak, to zostanie tu określone powiązane zlecenie produkcyjne)
Automatyczne zgłoszenie w procesie produkcji obcej
W celu zaksięgowania artykułów obsługiwanych za pomocą identyfikatorów konieczne jest ich odpowiednie przypisanie. Przypisanie identyfikatorów następuje podczas dostawy materiału do produkcji obcej za pomocą zlecenia kompletacji realizowanego w aplikacji Kompletacje. Jeżeli dostawa odbywa się w dwóch etapach, tzn. przez magazyn tranzytowy, z którego towar jest wydawany przy jego odbiorze od podwykonawcy, przypisanie to nie jest możliwe. W takim przypadku, wydanie do produkcji musi nastąpić ręcznie za pomocą transakcji magazynowych z odniesieniem do zamówienia. Status zlecenia produkcyjnego jest aktualizowany zgodnie z etapem przetwarzania zlecenia.
Materiał do produkcji obcej obsługiwany za pomocą numerów seryjnych
Dostawa artykułów do przetworzenia oraz materiału do produkcji obcej odbywa się za pomocą zleceń dostawy, które są generowane z zamówień zakupu. Wszystkie pozycje materiału do produkcji obcej są również przenoszone do zamówień zakupu.
Wyjątek stanowią artykuły obsługiwane za pomocą numerów seryjnych, które zostały wprowadzone lub wysłane w zleceniu produkcyjnym z ilością 1. W tym przypadku numer seryjny nie może zostać wprowadzony w zleceniu produkcyjnym. W przeciwnym wypadku nie będzie możliwe wygenerowanie zlecenia zakupu.
